Y Tyst

BRYNTEG A'R CYLCH. Cynaliwyd y Gymanfa uchod Llun y Pasg yn nghapel Brynteg. Ffurfir y cylch gan eglwysi Brynteg, Gorseinon, Gowerton, Horeb, Casllwchwr, a Waungron. Yr arweinydd am y dydd ydoedd Mr Oaradog Roberts, Mus. Bac., F.R.C.O., Rhos. Bon ydoedd yr ail waith i Mr Roberts i fod yn ein plith. Rhoddodd foddlourwydd mawr i bawb mae ganddo ffordd hapus iawn i ymwneyd a phlant ac a. phobl mewn oed gwna i bawb deimlo ei fod ef a'r corau yn deall eu gilydd yn drwyadl. Llywyddwyd cyfarfod y boreu gan Mr J. Bevan, ysgolfeistr, Gowerton. Ar ol anerchiad byr gan y cadeirydd, canwyd nifer o d6nau, ac holwyd y plant o Borth yr Eglwys,' gan Mr J. Bevan. Atebodd y plant yn gryno a chlir. Cawsant lu o gwestiynau tu allan I r maes, er hyny bu'r plant yn hynod o barod â'l1 hatebion. Golygfa ddyrnunol oedd gweled a chlywed y plant yn myned trwy'r gwaith mor hwylus. Cafwyd anerchiad rhagorol gan Mr Li. Rees ar Ganiadieth y Cysegr' yn nghwrdd y plant. Canwyd y toaau yn fendigedig. Yr oedd hwn yn gyfarfod rhagorol iawn. Llywyddwy y eyfarfod dau o'r gloch gan y Parch D. H. Thomas, Gorseinon. Ar ol anerchiad y llywydd, canwyd y toaau dewisedig, yn nghyda'r anthemau Fe welit Seion fel y wawr a We never will bow down.' Yn y cyfarfod hwn cafwyd ad- roddiad rhagorol, Crist yn yr Ardd,' gan Mrs W. Jones, Waungron. Yr oedd canu neillduol odda yn y cyfarfod hwn, a'r capel eang yn ilawn. Llywyddwyd cyfarfod yr hwyr gan yr ysgrifenydd. Wedi dechreu y cyfarfod, canwyd toaau a'r anthemau Hynod yw Duw yn Judah a Gweddi a Mawl.' Cafwyd anerchiad rhagorol iawn gan Mr J Jenkins ar I Ganiadictli y Cysegr.' Yr oedd y capel yn or-

u; -= K- ■■ ARCH ER&C-^I M |COLI}EHR|TURMSj| ii Darlun 0 Fecyn Wns, ARCHER'S GOLDEN RETURNS. PBBFFBITBRWYDD MYGIYS FIB

CYLCH MERTHYB TYDFIL. Dydd Mawrth y Pasg y cynaliodd Annibynwyr y cylch hwn eu Cymanfa Ganu flynyddol yn nghape Soar, o dan arweiniad medrus Mr J. M. Webber, G.T.S.C., arweinydd eglwys Bethesda. Yn y boreu cafwyd oedfa y plant, ac fel ar J canasant yn fendigedig. I agor y cwrdd adroddwy Salm gan ferch fechan o Ynysgau, Hilda Thomas, ac offrymwyd gweddi gan y Parch W. Evans, Saleflj' Wedi ychydig sylwadau pwrpasol gan y cadeiryd » y Parch J. Jones, Bethesda, galwyd yr arweinyd^ at ei waith. Canwyd nifer o d6nau a chant o 'GaP- iedydd yr Ysgol Sul;' dwy dfin fuddugol y Gymanfa go i'r plant; Ymladd dros y Gwir' (Pollie BoWe8> Horeb), ac Unwn i gwrdd yn y Nef' Edmunds), yn nghyda thonau ereill a'r anthem Va, was da, a ffyddlawn' (Lloyd). Cafwyd anawd g Osborne Rees, Adulam, ac adroddiad gan BeatrlC. May Williams, Bethesda, a dygwyd y cyfarfod I derfyn trwy weddi gan y Parch John Thomas, soar. Oymerwyd y gadair yn nghyfarfod y gan Mr W. Llewelyn, Salem, Heolgeryg. Adrodd' wyd penod gan Mr Ezeciel Rees, Heolgeryg^ gweddiwyd gan y Parch T. B. Mathews, Ilre Yn ychwanegol at dOnau ereill canwyd Beryl?' fuddugol y Gymanfa, gan W. J. Edmunds, G. a Horeb, a'r anthem fuddugol gan yr un gwr ieua.° galluog, yr hwn a gipiodd holl wobrau y PwyllgO. yn y Gymanfa hon. Geiriau yr anthem oedd 4 Ey 1 chafaf fy llygaid i'r mynyddoedd.' Canwyd hey chant a'r anthem o'r Oaniedydd,' Fe welir fel y wawr,' a'r anthem Pa fodd y glanbal (Tom Price). Canwyd hefyd unawdau gan Sarah Jane Rees, Bethesda, a Mr Enoch Robe^ Soar, a chafwyd adroddiad gan Mr R. Jones, deg. Dygwyd y cyfarfod hwn i derfyniad dr weddi gan y Parch D. Rees, Ynysgau. j Dechreuwyd cyfarfod yr hwyr trwy adrodd peD y gan Mr W. Lewis. Gellideg, a gweddiwyd ga^ y Parch E. Walter Thomas, Cefn. Llywyddwy cwrdd gan Mr Richard Davies, Gellideg, y Pwyllgor am y flwyddyn. Canwyd nifer o do ya nghyda'r don a'r anthem fuddugol, chci^U .> anthem Clyw, O Arglwydd,' o'r Caniedy a Adroddwyd gan Mr David Davies, Heolgery°^ chafwyd can gan Miss Sarah Thomas, Cefn. wyd y gymanfa i derfyn trwy weddi gan Mr J Morgans, Salem. ,^er, Cafwyd cymanfa dda o dan arweiniad Mr We yr hwn a ddiolchodd yn gyhoeddus am ei fod e un o'r lie wedi cael yr anrhydedd o'i harwa1^1- u yp oedd y cynulliadau yn aruthrol, ac ugelnla fll1 methu cael Ile. Cyfeiliwyd fel arfer yn fedrus Mi Tom Jenki's, Soar, yr hwn sydd er's blynlaP oedd yn rhoddi ei wasanaeth, mewn amser aC ètT" o amser, yn dda wgnach i helpu'r gwaith da. -rjf- iwyd allan y trefniadau yn ddeheuig gan yr cael enydd hynaf, Mr Edward Lumley, Ynysgau, yo W. ei gynorthwyo gan yr ysgrifenydd ieuengaf, &lr Peters, Adulam. Beirniadaeth y Cvfansoddiadait Cerddotol Nghystadleuaeth y Gymanfa uchod. n yn

Derbyniwyd tair o ddnau ar yr ymdeitng dwyn y ffugenau canlynol:—Un Hoff o Bl&Rf* ac loan. Sylwaf arnynt yn y drefn a ganly" • yt Un Hoff 0 Blant.—Alaw gyffredin sydd s awdwr yma, wedi ei chycghaneddu dipyn yn ^eif' a diofal Hefyd mae wedi dewis B fflat yn gy

CYMER, RHONDDA. Cynaliwyd Cymanfa Gerddorol Gysegredig y Cymer (y 25ain) yn nghapel y Cymer, Llun y Pasg, dan arweiniad Mr Tom Morgan yn y boreu, yr hwn oedd gyfarfod y plant, a'r prydnawn a'r hwyr dan arweiniad Mr Joseph Bowen, Inter. Mus. Bac., arweinydd y Cymer. Cynaliwyd hon gan y Cymer a Threbanog yn unig eleni. Ymuuodd yr Hafod a. chylch Pontypridd, a'r Porth a gymerodd Caer- salem Newydd ati eleni. Y mae anturiaeth y Cymer wedi troi yn llwyddiant perffaith, a chredwn fod hon yn un o'r cymanfaoedd goreu a gafwyd erioed, yn neillduol yn yr ystyr gerddorol ac addol iadol. Yr oedd y defosiynol yn arbenigrwydd neillduol yn hon, ac yn adlewyrchu clod ar yr arweinyddion a'r pwyllgor yn y dewisiad o donau ac anthemau. Cafwyd dwy don, anthem, a phedwar- awd o gyfansoddiad Mr Bowen, yr arweinydd, gan y rhai mewn oed, ac un don gan y plant o'i gyfan- soddiad-I Daeth Iesu i'r ddaear.' Adroddwyd i ddechreu y cyfarfodydd gan W. J. Herbert, Leah Jones, a Iorwerth Morgan. Llywyddwyd y tri chyfarfod gan Mr D. Davies, North-road, Porth, yn y boreu Mr W. Jones, Aber-rhondda, yn y pryd- nawn, yn lie y diweddar Mr John Jones, Britannia; a'r Parch J. T. Davies, gweinidog, yn yr hwyr. Swyddogion y pwylJgor-cadeirycld, Mr D. Davies, North road trysorydd, Mr D. Rees, Glyn-street; ysgrifenydd, Mr D. Lewis Williams, High-street. Cynorthwyid y cantorion gan Gerddorfa y Cymer, dan arweiniad Mr John Williams (Glynog), arwein* ydd cyson y gerddorfa; organyddes, Miss May Lewis; a pherdonyddes, Miss Daisy Jones. Yr oedd cydvveithrediad a brwdfrydedd yn amlwg yn yr holl ymdrafodaeth, ac ymddangosai pawb yn foddhaol iawn ar yr anturiaeth. Nid wyf yn credu yr aiff yr effeithiau yri anghof yn fuan.

Y CYMER A'R PORTH. Treuliais LIun y Pasg yn y Gymanfa uchod. Cynaliwyd hi eleni yn nghapel Annibynol y Porth, o dan nawdd eglwys y Porth a Chaersalem Newydd, Cymer. Yr oedd yn Gymanfa. ragorol yn mhob ystyr-canu da, cynulleidfaoedd lluosog, a phob peth yn cael eu nodweddu gan wres a brwdfrydedd. Teimiwn fod y pwyllgor wedi bod yn ddoeth yn eu dewisiad o dOnau ac anthemau, ac mor ddoeth a hyny yn eu dewisiad o arweinydd, sef y cerddor adnabyddus Mr Daniel Owen, arweinydd Cor Meibion Breninol Rhymni. Yn ddios, y mae y gwr bychan' o Rymni yn un o arweinyddion goreu Cymru heddyw. Y mae yn un o'r rhai goreu a welais erioed fel arweinydd cymanfa, ac yn cynwys ynddo ei hun addewid am ddyfodol dysglaer yn y byd cerddorol. Y mae mor wylaidd a diym- hongar nes enill edmygedd pawb o'i gwmpas. Gwyddwn fod y Cymer a r Porth. yn nodedig am ganu da. Breintiwyd y cylch am lawer o flynydd- oedd.a gwasanaeth un o gerddorion ac arweinwyr goreu Cymru, sef y diweddar anwyl Mr Taliesin I-lopkirr--gwr a wnaeth lawer i godi safon cerddor- iaeth gysegredig; ac yr oedd yn dda neillduol genyf wel'd fod rhai perthynasau agos i Mr Hopkin yn aros yn y cylch, ac yn dal i ganu am y Gwaredwr a'i Groes. Un o'r pethau mwyaf byw glywais yn fy mywyd oedd clywed tair chwaer fach amddifad, plant i chwaer Mr Hopkin, yn canu, Jesus is knocking at your heart s door,' yn y gymanfa eleni. Gwelais rai dynion cryfion yn wyio fel plant ar ol y gwasanaeth, gan mor fyw yr oeddynt yn desgrilio y Gwaredwr yn apelio am dderbyniad galon pech- adur. Colled fawr i'r plant bychain hyn fu colli eu tad mor gynar mewn bywyd. Coiled bron gymaint a hyny drachefn fu colli eu hewythr athrylithgar, yr hwn oedd gymaint o gymhorth iddynt, ac mor awyddus i roi cychwyniad iawn iddynt yn nglyn a. cherddoriaeth gysegredig. Hir oes i'r rhai ieuainc hyn i swyno calonau at y Gwaredwr. Diau fod dyfodol dysglaer yn eu haros yn y byd cerddorol. JNid oes amheuaeth yn fy meddwl nad hon oedd un o'r cymanfaoedd canu goreu y bum ynddi erioed. YMWELYPD.

lawn yn yr hwyr, a llu yn methu cael lie i eisteau- Hon ydoedd wythfed. Gymanfa y cylch; rnae r Gymanfa yn myned rhag ei blaen o nerth i nerth Y naill flwyddyn ar ol y llall Gwnaeth y band ei waith yn rhagorol iawn j dygodd Mr Roberts dystiolaeth uchel i'r chwareu- wyr, a bu'r offerynau o help mawr i'r Gymanfa ar hyd y dydd. Yr oedd yn ddymunol iawn gweled diaconiaid y pum' eglwys mor gryno yn y gymanfa ? mae hyn yn arwydd er da. Dangosodd amryw 0 chwiorydd hunanaberth mawr yn nglyn a pharoto1 ymborth yn yr hen gapel ar hyd y dydd. Mae gair yn ddyledus yn yr adroddiad am eu gwasanaeth gwerthfawr er mwyn y canu. 0 Gowerton, gwas- anaethodd Mrs Edwards, Mrs John Thomas, 1\1rs Jpcob Bevan, Mrs W. Phillips, Mrs W. Edwards, Miss S. Jones, a Miss E. A. Davies o Waungron, Mrs W. Jones, Mrs W. Roberts. Mrs D. J. Mathias, Miss M. J. Jenkins, a Miss M. Williams; o Gors- einon, Mrs A. Williams, Mrs D. Bevan, Mrs Ha"» Mrs T. Thomas, Mrs Davies, a Mrs Edwards; 0 Brynteg, Mrs Stephens, Miss Annie Stephens, Mrs Davies, a Mrs Anthony. Llafuriodd rhai o'r arweinyddion lleol yn gale" iawn yn nhymhor y gauaf gyda'r tônau a'r anthernaU. Yr arweinyddion, wedi'r cwbl, sydd yn gwneyd y Gymanfa. Ni bu llafur y rhai a fu wrthi yn ofer. Cafwyd Cymanfa ag y bydd cofio am dani yn hir. Gowerton. D. O. D.