Y Werin

AGOR CLWB RHYDDFRYDOL YN RHOSLLANERCHRUGOG. Dydd Sadwrn agorwyd Clwb Rhydd- frydol newydd, yr hwn a gynwysa lyfrgell, ystafelloedd i ddarllen, ac i chwareu billiards, &c. Llywydd y clwb yw Syr G. 0. Morgan, A.S.

DIANGFA lIYNOD. Cafodd dyn yn Blackburn ddihangfa hynod rhag angeu. Codiu plumber o'r enw Robert Ellis ti ben adeilad uchel; pan yn agos i ben ei siwrnai torodd y rhaff oddi- tano, a gwelid ef yu dod i lawr yn ben- dramwnwgl. Ar ol disgyn tua 30 troedfedd ceisiodd gael gafael mewn pibell ddwfr, a llwyddodd. Glynodd yuo hyd nes y caed ysgolion i'w ddwyn i lawr.

MEDDYG CIAIDD. Yn Lerpwl, ddydd Sadwrn, cyhuddwyd Dr O'Callaghan, sydd mewn partneriaeth a DrTrelandyn Walton, o niweidio plentyn yr olaf. Yn ol y tystiolaethau, yr oedd y carcharor yn feddw, ac ymosododd ar y bachgen (tua 12 mlwydd oed), gan dynu ei goluddion allan. Yn yr ysbytty y mae'r bychan, a gobaith gwan sydd y bydd iddo wella. Gohiriwyd y prawf.

BODDIAD YN RHYL. Dydd Mercher, digwyddodd boddiad al- aethus yn Rhyl. Ymddengys fod John A. Rudge, yr hwn oedd yn aros yn y Men's Convalescent Institution, wedi myned gyda Drawd iddo, a dau arall, i ymdrochi tua haner awr wedi deg o'r gloch foreu ddydd Mercher. Aeth y pedwar o'r naill du i'r lie yr ymelrochir yn gyffredin, ac ni chymerasant gaban ymdrochi. Aethant i gwter yn sydyn; ac er nad oedd y dwfr ond tua troedfedd o ddyfnder, dychrynasant oil yn anghyffredin. Yr oedd cyfeillion iddynt ar y traeth, ac aethant yn ddioed i'w helpu, a dygwyd tri ohonynt i'r lan yn ddiogel. Yn y cyffro anghofiwyd am y trancedig, ac ni sylwyd ei fod heb ei ddwyn i'r lan hyd nes oedd ei frawd wedi dyfod ato ei hun. Nid oedd olwg i'w weled arno yn unman, ond yn fuan wedi hyny cafwyd hyd i'w gorph marw gan yr HeddgeidwadM'Walters.

BRWYDR LYNfxEV(-)L FAWR Y DYFODOL. Mynych y dywed gwleidyddionyr oes hon mai yr unig ffordd i gadw heddwch ydyw, bod yn berffaith barod i ryfel, a darparu yn ddi-dor ar ei gyfer. ¡Fe allai y medr gwleid- yddion fcyfrwysbwyll g Idodi agwedd ym- re3ymiad effeithiol ar fynegiad felly ondj.'r cyffredin o ddynion, fe ymddengys helynt barhaus y galluoedd ynglyn a'u byddinoedd a'u llyngesoedd yn y dyddiau yma yn llawer iawn tebycach i'r hyn sydd yn benawd i'r ysgrif hon. Fodd bynag, cs drwy hir her y tyr y digofaint allan, fe fydd brwydrau y dyfodol, yn ddiau, yn rhywb&th rhy ofnadwy i feddwl am danynt. Mewn ys- grif o'i eiddo yn yr United Service Magazine, dywed Mr W. H. Wilson y pery Trafalgar y dyfodol, yn ol pob tebygolrwydJ, am ddeng munyd, a dim rbagor. Y mae ei ddesgrifiad o'r digwyddiadau tebygol braidd yn ddych- rynllyd i'w ddarllen, fel y gwelir oddiwrth y dyfyniadau a ganlyn r, Codir y lIen, a dechry y trychjneb. Fe bery yr ymosodiad pen-j^n-mlaen am o ddau a haner i dri munyd, yn 01 y cyflymder a'r hwn y daw y llyngesoedd i g vrdd a'u gilydd. Nid ydynt yn debyg o roddi eu 11awn nerth ar waith am aturyw resymaa er mwyii cadw peth wrth gefn at raid i osgoi tori i lawr, yr hyn sydd bob amser yn bosibl pan ddefnyddir tynu gormodol; i arbed y tan- wyr rhag yr anghysur ofnadwy o orfod sidrwyo'r tyllau tan, ac i adael i longau hka ac arafach gadw eu lleoedd. Bydd iddynt, yn 01 poo tebyg, gwrdd eu gilydd yn ol eyflymder cyfun o rywbeth fel 28a.in o fill- diroedd mor yn yr awr, neu hyd yn oed lai. Bydd y ddau a haner neu dri munyd a el heibio, cyn i'r llyngesoedd gyfarfod yn fun- ydau o'r dirdyniad mwyaf eitllafola dirboenus; ynddynt hwy gall tynged y frwydr gael ei phenderfynu. Bydd i'r cymmharthranau blaen, yn y cbwâ. ofnadwy o dan, gael eu chwythu ymaetb. neu eu ldiidyllu fel gogr. Bydd drysau i ddal dwfr yn ddifudd pan na fvdd yno waliu i ddal d wf v. Gwir y bydd i'r bwrdd arf-wisgedig amddiffyn ceudod y Hong; ond pwy a all ddyweyd beth a fydd yr effaith o golli ei blaen ? Ni fydd hi yn alluog i gadw ei chyflymder ond cyll o'r llinell, os na fydd iddi fyned i lawr yu ddwfn i gafn y mor, ac yna roddi ya araf. Yn y cyfamser, pa beth ydyw effaith cyffredinol y tin a gyfeirir ami ? Gorchuddir yr holl long t a. malarion, trawsffurfir ei hyrnddaugosiad yn chwym drwy golli ei ffunelli, a dinystrio ei rhanau uchaf. Bydd i'r cawodydd o iIrwydr. beli melinet a dywelltir o gyflegrau yn tanio pylor di-fwg ddistrywio holhauau y llong y tu allan i'r arf-wisg droni. Mewn tri munud, gall: chwech o gyflegrau chwe modfedd ollwng 72ain o ergydion. Os tery 20 y cant o'r rhai hyn ar y darged, bydd eu heffaith ami o'r fath fwyaf dinystriol. Yn ystod yr ysbaid hwn, bydd tan grymus oddiar y ftlureg- o'r pwysigrwydd mwyaf, a galluoga y cadben i wneyd y goreu o'i long. Gwae i loDgau gweiniaia yn yr ystyr hon. Ar longau fel y Benbow a'r Baudin," lie y mae cyuneilion y barbettes yn anigonol, gall ffrvvydriad peleni o danynt eu dwyn i lawr gyda'u pwysau o saith neu wyth can' tunell. Os unwaith y rhodda-nt ffordd, nis gall y bwrdd arf-wisgedig mo'u dal, a gellir disgwyl iddynt fyned drwy waelod y llong, gan ei chwbl ddinystrio yn eu cwymp. Ymddengys fod dinystriad y fftmellau wedi dianc heb sylw. Pe ffaelai y dr afft, llenwid y Hong a mwg,ac nid anhebyg a fyddai y rhodd- id y byrddau ai dan. Gellir edrych allan am ddiffoddiad y goleuui tiydauol. ac fe gleddid y tu fewn i'r Hong mewn tywyllwch. Gwneir gwaith y {cadben yn ddeng waith anhaws nag erioed, oherwydd dinystr y cartty uwch ei ben, a'r tan p-,irhaus ar y twr llywio ei hun. Os na fydd y gynau cymhorth yn oael eu hamddiffyn yn dda rhag tan.bydd y difrod yn mysg y dyniolil yno yn ofnadwy. Gallai un belen o feliaeit wneyd y lie fel na fedrai neb fyw yno, gan fod yr arogl, ar wahan i effaith (y ffrwydrad, yn ddigon i fygu dyn. Ond a thybio fe-I pob peth yn myned yn mlaen yn dda, fe danir y eyfiegrau inawrion o bellder o rhyw bump neu chwe chan Hath. Pa beth fydd effaith ffrwydrad eu peleni anfertb yn y Hong, y mae yn anbawdd darlunio. Bydd iddynt, yn ol pob tebyg, wneyd y llong, fydd wedi ei dryllio eisoes, yn un caos anobeithipl. gan ddistrywio ei holl drefniadau, a'r edef a ddug orchymynion y cadben i ystafell y peirianau. Hyd yn oed pe gwrthsafai yr arf wisg y ddyrnod, bydd yr ysgydwad i'r Hong yn aruthrol. Wrth dstraw twr llong haiarn- wisg, byddai i un o'r hyrdd-ergyefion hyn, os na theflid hi dros y bwrdd, ddyrysu neu ladd pob dyn ar y Hong, a dinystrio holl allofyddiaeth gymhleth y llestr. Y mae eil- iad y gwrthdarawiad inawr wrth law. Y mae y llongau drylliedig yn mygu, ac yn ffrydio o waed, yn dyii yn yrnyl ea gilydd. Y mae y ffunellau a'r hwylbreni wedi eu hysgubo ymaith. Y mae y llongau wedi dyfod drwy y cwinwi u fvvg a'u cuddiai pan ollyngwyd y cyflegriu trymion. Y mae gradd gyntaf y gwrthgyrch drosodd, ac y mae y rhai a ddiangasant drwy y gyflafan ofnadwy yn gyru y llestri moeliou drylliedig, yn ddwfn yn y dwfr, y iinill yn erbyn y Hall. Y mae rhai eto ar oi, eu cadbeniaid wedi meirw, neu eu taclau llywio wedi eu dryllio. Bydd y cyfryw lo:igiu yn ysglyfaeth sicr i'w gelynion."

YR YSGKLEKWASTil IN CHINA. Dydd Mercher derhyniwyd pellebyr arall gan y Gymdeithas (,-f hidol oddiwrth yr Archddiacon Wolfe, o Foochow, yn hysbysu. am gladdedigaeth y cyrph. Yr oedd Miss Codrington mewn sefyllfa obeithiol, ond yr oedd dau o blant Mr Stewart mewn perygl. Yr oedd y tramorwyr yn teiralo yn ddig- llawn iawn. Dywedai fod y milwyr a anfen- wyd i amudiffyn y genhadacth yu Ku Cheng wedi tori i mewn yno, ac wedi ysbeilio y lie. Nis gellid rhoddi dim dibyniaeth ar yr awdurdodau Chiueaidd. Dywedai fod y. boneddigesau ereill wedi eu galw i mewn. Mae pobl Hong Kong wedi bod yn cadw eyfarfodydd i brotestio yn erbyn y creulon- derau, ac yn erbyn diofalwch yr awdurdodau. Ymosodent hefyd ar y Llywodraeth Bry- deinig am beidio symud yn ddigon buan. Dywedent fod cymeryd iawn yn gwneyd mwy o ddrwg nag o leg. YMOSODIAD A" PELLACH. Pellebyr o Hong Kong ddydd Ian a ddy- wedai fod y cenhedaethau Prydeinig ac Americanaidd yn Fatsbam, ger Canton, wedi cael ymosod arnynt gan dorf fawr ddydd I Mercher. Dinystriwyd yr ysbyt>. uiangoaa rhai o'r cenhadon i Shanniller, ond arosodd y lleill yn Fatsham. Anfonwyd Hong ryfel i fyny afon Canton i dawelu y terfysg. Dy- wedir fod y Vegetarians yn rhifo 12,000 yn nhalaeth Kwan Tang, a'u bod wedi pen- derfynu fod yr oil orskfoedd cenhadol i'w dinystrio, ac fod y cenhadon i'w gyru i'r portbladdoedd agored. Y m»ent yn arfog, ac mor gryf fel yr ofnir y rhoddant drafferth fawr i'r milwyr Chineaidd. Mae y lie yn un o'r prif genbadaethau meddygol yn China, ac y mae dan arolygiaeth Dr Charles Wenyon, yr hwn sydd newydd ddychwelyd yno ar ol taith beryglus ar draws y tir, yn ystod yr hon y cymerwyd ef i'r ddalfa ar y cyhuddiad o fod yn ysbiwr. Bydd dros 8000 o bersonau yn myn'd o dan driniaeth feddygol yno yn iynyddol. lbi blynyddan yn 01 ymosod- wyd ar y lie o'r blaen, a lladdwyd un cen- kadwr. Mae gan Gymdeithas Genhadol Lluadain hefyd orsaf yno, lie y gwasan- aethir gan y Parch H. It. Wells a'i chwaer, lEss Wells; y Parch W. J. Morris, Cymro o Llanelli; Parch R. J. Stevens. Reading; a Miss Rowe. Nid oedd y Wesleyaid na Chymdeithas Llundain wedi clywed dim ddydd Iau, a gobeithiant y goreu. DR. GRIFFITH JOHN. Dvdd Iau pellebrodd Dr Griffith John fod Canolbarth China yn dawei, a ciiredir toct Gogledd China hyd yn hyn yn ddiogel, ond yn y De y mae y peryglon. Dywed un gohebydd fod ymosodiadau ar y Cristionog- ion wedi eu gwneyd yn Ching Chow, Hupeli, Tarping, ac Anlim, ac mai nid y "Vege- tarians" yu unig sydd yn gyfrifol am yr ymosodiadau, ond fod yr awdurdodau yn rhoddi cynorthwy iddynt. Diangodd yr Ewrapeaid yn y lleoedd hyn yn ddianaf. DESGRIFIAD LLYGAD-DYST. Cyhoedda y Woild," Efrog Newydd, wifreb o Foochow, yn rhcddi banes am ym- ddiddan a Dr Gregory, cenbadwr American- aidd, yr hwn oedd yn Kucheng, -gerllaw Hwa Sang, pan gyflawnwyd y syttafan yn y lie olaf. Hysbysir fod Dr Gregory wedi dy<Tpya'(j~iaU) rhuthrodd brodor o Gristion i fy astudfa, gan ddyweyd, 'Y mae y bon- eddigesau tramor yn H%v» S*ng> wedi cael eu lladd.' Aethum ar unwaita i'r Yamei, lie y cefais amryw gannoedd o frodorxon cyn- hyrfus. Yn mben yr haner awr, cychwyn- odd yr ynad Wong i Hwa-Sang, yn cael ei osgorddu gan 60 o filwyr. Pan gyrhaedd- ais, dechreuais ofalu am y boneddigesau oedd newydd eu niweidio. Yr oedd archoll cleddyf, saith modfedd o hyd, ar "wyneh MIBB Codrington, ac archoll- ion eraill ar ei phen a'i haelodau. Nid oedd Miss Hailford, boneddiges Americanaidd, wedi ei niweidio ond yn ys- gafn. Llwyddodd ei morwyn, Hellis, i ym- euddio, ond diangodd heb ddim ond ys- IvdwaTd. O'r tri phlentyn, yr oedd tcriadau a'r aelodau Mildred Stewart; ac yr oedd ei chwaer, Kathleen, wedi ei niweidio, ond nid yn ddifrifol. Yr oedd penglog Herbert Stewart *edi ei dori yn agored, a bu farw yn fuan. Picellwyd Miss Jessie Newcombe, a thaflwyd hi dros fangc gerllaw. Calwyd ei chorph yn ddilynol. Torwyd gwadf Miss Marshall. Nid oedd Mips Lena Stewart wedi eibanafu yn dest, ond bu farw o fraw. Yr oedd Miss Gordon wedi ei thrywanu deir- ewaith yn ei phen ;;c yr oedd Miss Topsy Saunders wedi ei phicellu drwy ei hymen- ydd. Caed y tair diweddaf yn bentwr yn nghyd. Rhifai y rhai a ymosododd ar yr orsaf tua phedwar ugain. Darfu i'r boneddigesau a ddaliwyo. gyntaf erfyn am eu 11 bywydau; ac am foreer.t, ymddangosai yr ymosodwyr fel pe yn p itruso, end gwaedd- odd yr arweinydd, "Gwyddoch y gorch- yuayn. Lleddwch hwy • • • Y Bwydlysieuwyr sydd yn gyfrifol am yr ym- osodiad ae nid oes ddadl nad ydyw yr awdurdodau talaethol yn gyfranog yn yr y anrhefn. Y mis diweddaf, anfonodd y Rhaglaw 200 o filwyr i Kucheng i gyfarfod amryw filoedd o anwariaid. Nid oedd hyn ondffwlbri noetb. Ffaelodd y Rhaglaw ag anfon Adgyfnerthion. Y mae y drefn a fu ar arfer hyd yma o dderbyn anan fel iawn am waed tramoriaid wedi cynwys China i esgeuluso eu diogelwch.

MAJOR QUINN, A.S. Mae Major Quinn wedi rhoddi eijswydd i fyny yn nghatrawd y 16th Lancers er gallu carlo allan ei ddyledswyddau Seneddel fel aelod dros Dde Morganwg.

SAESNEG YN YSGOLION RWSIA. Yn rhai o ysgolion uwchraddol Rwsia mae'r iaith Saesneg wedi cael ei mabwysiadu fel un gangen o wybodaeth yn lle'r German- seg.

Y TWRC AC ARAETH MR GLADSTONE. Mae'r awdurdodau yu Twrci wedi gwa- hardd i adrodcliadau o araeth Mr Gladstone yn N ghaH ar y creulonderau yn Armenia i gael eu gwasgaru o fewn eu tiriogaethau.

Y FARCHNAD BRIODASOL. Yn ol cyfrifon y Cofrestrydd Cyffredinol pur isel fu'r farchnad briodasol yn y wlad hon yn ystod y chwartei cyntaf o'r flwydd- yn bresenol. Yn y cyfnod hwn ni phriod- odd ond nifer cyfartal i 10-6 y fil o'r bobl- ogaeth yn ystod blwyddyn o amser. Yn Newfoundland y bu fwyaf o briodi, a daw Deheudir Cymru allan yn ail, gyda 12 y fil o'r boblogaeth.

ARMENIA. Y mae y Cyngrair Seisnig Armenaidd rvedi cyhoeddi cenadwri i'r perwyl hwn Y mae Llywodraeth Prydain wedi sicrhau eyd. weithrediad y galluoedd a danysgrifiasant Gytundeb Berlin i anfon Cydlythyr at y Porte i ddweyd yn syml wrtho gan fod Llywodraeth y Twrc yn an- alluog i ddiogelu bywydau a medd- ianau ei ddeiliaid Cristionogol fod y Galluoedd wedi penderfynu anfon Dir- prwywr, yn ddioed, gydag awdurdod i wein- yddu yn nhalaethau Dwyreiniol Asia. Go- beithio nad yw y newydd hwn yn rhy dda i fod yn wir.

UN 0 DDIGRIFION YR ETHOLIAD. Boneddwr o Bedford a ysgrifena fel y c%nlyn :—Mewn pentref heb fod neppell o Bedford galwodd %oneddig:es mewn ty i -I -1. _1!J_ ganfaeio, ac ar 01 gwaeyu yr ymnuuauau arferol yu ughylch iechyd y teulu trodd yr ymddiddat ar bolitics. Pan ofynodd yr ymwelyddes i'r wraig i bwy yr oedd ei gwr yn myned i fotio, hi a atebodd yn union, I Russell." Ar unwaith dymuna'i ynn\ elydd- es wybod y rheswm, a dywedwyd wrthi: Wei, ma'm, efe a gaiff siwt o ddillad os gwna." Cjffrodd hyn gywreinrwydd y foneddiges, ac wedi ychydig ymgom pellach hi a gvnygiodd haner sofren i'r wraig os gwnai ddadlenu y gyfrinach. Ond ni wnai hi hyny. Yr ymwelyddes, yn meddwl yn siwr fod rhyw ddrwg yn y caws," o'r di- wedd a gynygiodd iddi sofren, yr hyn a dderbyniodd y wraig dipyn yn hwyrfrydig. Wedi iddi gael y bunt i'w Haw dywedodd Y fi sy'n myn'd i brynu y siwt dillad iddo, ac mi fydd y bunt hon yn help i dalua dani."

ELUSEN 0 FLAEN GWEDDI. Grefyddwyr anwyl,- un gair bach I'n dwys adgofio tra'n y byd, I Na ddaw yr afiach byth yn iach Drwy siarad-siarad ar bob pryd; Os ydym am wel'd Crist yn ben, I A'i hoff ddisgyblion ef yn llu, Nid digon dweyd Amen, Amen," Heb wneyd gweithredoedd addas, cu. Mor barod ydyw dyn i fyn'd At orsedd Duw ar ran y tlawd, Neu ofyn am ryw rodd i'w ffryrd Sy'n dioddef c'ledi ar ei rawd Angbofus ydym, er mor ddoeth, Fed genym rywbeth mwy i'w wneyd Nid gweddi sy'n dilladu'r noeth, Ac ni ddigonir dyn a dweyd. Tylodi mawr sydd yn ein by £ Ac angen welir dau y rhod, Er hyn mae dyn mor fawr ei fryd Am gyfoeth nes cau genau'r god; Elusen o flaen gweddi svdd Yn Gristionogol, onide ? Yn ola'n ami a a'r dydd Tra'r blaenaf mewn ail raddol le. T. M., yn y Winllan."

CYNILDEB: Y GWIR A'R GAU. Mae gan Hwer o bobl ddrychfeddwl cam- syniol o beth yw cynildeb. Creda rhai mai ymwadu a'u hunain yn mhob dim y^yw, ac felly yn ami ymgadwant rhag yrliyn a wnai wir les iddynt. Camsyniad mawr yw hyn. Nid yw y fath ym-ldyl-iad ond rhith o gynildeb, ac mewn gwirionedd, mae yn ami yn achos o esgeulusdra sydd yn feius iawn, ac yn profi yn niweidiol. Gwir gynildeb yw gwneyd y defnydd goreu o bob peth yn ein meddiant. Mae y gost o fyned i lan y mor neu i'r ffynonau, yn enwedig i'r dosbarth gweithiol gymaint, fel mae yn ddyledswydd arbenig arnynt, ac yn neillduol ar y rhai sydd wan neu glaf, i I geisio cael y Hes mwyaf sydd yn ddicbon- adMa'e profiad llnoedd yn ein gwlad yn tystio fod cymeryd cwn. o Quinine Bitters Gwilym Evans, yn ystod eu hymweliad a glan y mor, Deu prt le bynag yr ant i dreulio eu gwyliau, wedi profi yn llesol iawn iddynt, ac wedi dybhi y blldd a dderbyniant oddi- wrth y cyfnewidiad, pe heb gymeryd cwrs o'r meddyglyn rhagorol hwn. Mae Quinine Bitters Gwilym Evans yn gyd-gasgliad godidog o'r hyn sydd feddyginiaethol ac ad gryfhaol yn holl brif lysiau y byd llysieuol. Mae pawo sydd wedi rhoddi prawf arno yn cydnabod ei rinweddau a'i effeithiolrwydd, ac mae llawer wedi ceisio ei efel} chu, ond yn ofer. Gwerthir Quinine Bitters Gwilym Evans gan fferyllwyr yn mhob man, mewn poteli 2s 9c a 4s 6e yr un, a gellir ei gael drwy y post am y prisiau uchod oddiwrth y perchenogion, Quinine Bitters Manufactur- ing Company, Limited, Llanelly, South Wales.

TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. Mewn pacedi a tiniau, Is 6c i 4s y pwys, gan bob Grocers.

AGERLONGAU CAERGYBI. Hysbysir fod y Brodyr Laird, Birkenhead, wedi sicrhau y gwaith o adeiladu pedair o agerlongau newydd i gludo'r llythyrau o Gaergybi i Kingstown. Byddant yn alluog i hwylio 23 knot yr awr, a gyrir hwy gan ddwy screw. Mae'r contract newydd i bar- hau am ugain mlynedd.

DEWIS LLEFARYDD. Dydd IJun cyfarfn Ty'r Cyffredin am y tro cyntaf ar ol yr etholiad cyffredinol. Yr unig waith i'w drafod oedd dewis Llefarydd. Daeth gwr y Ffon Ddu am ddau o'r gloch i wysio y Cyffredinolwyr i fyned i Dy'r Ar- glwyddi i dderbyn y caniatad brenhinol i agor y Senedd. Pan ddeuwyd yn ol, cytner- odd Clerc y Ty lywyddiaeth y gweithred- iadau, ond nid oedd yn yngan yr un gair. Cododd Syr John Mowbray, yr hwn oedd Yll cynyg Syr Mathew White Ridley yn y Senead-dymor diweddaf, i gynyg fod Mr Gully yn cael ei ail-ethol, a chefnogwyd ef gan Mr John Ellis, Radical blaenllaw. Pasiwyd hyn yn unfrydol, a diolchodd Mr Gully am yr anrhydedd oeddynt yn fwriadu roddi arno. Yna arweiniwyd ef gan ei gynygydd a'i gefnogydd i gadair y Llefar- ydd, ac oddiyno diolchodd drachefn. Llon- gyfarchwyd ef ar ei benodiad gan Mr Bal- four a Syr William Harcourt. Gohiriwyd y Ty heb fyned at unrhyw waith arall. Fel y cofir, yr oedd y Toriaid wedi bygwth bwrw Mr Gully o'r Gadair os y caent hwy fwyaf- rif yn yr etholiad cyffredinol, a gwnaethant bob ywdrech i droi Mr Gully o'i sedd yn Carlisle, ond methiant truenus fu hyny, er i Mr Balfour ei hun roddi ei ddylanwad o blaid hyny. Erbyn agoriad y Senedd yr oedd y Toriaid wedi d'od i weled ynfyd- rwydd y cwrs fwriadent gymeryd, a hyd yn nod Mr Balfour wedi ei argyhoeddi mai gweddus fyddai ail-ddewis Mr Gully. Felly, fel y crybwyllwyd, aeth y dewisiad trwodd ddydd Llun heb yr un gair croes. Dydd Mawrth, yn Nhy'r Arglwyddi, hys- byswyd fod ei Mawrhydi yn cadarnhan y penodiad.

Y "SAILORS' REST," CAERNARFON. [AT Y GOLYGYDD,] SYR,—A fyddwch chwi mor garedig a gadael i'r ychydig linellau canlynol ym- ddangos yn eich newyddiadur clodwiw, o berthynas i ystafell y morwyr. Fel y gwyr y rhan fwyaf o'ch darllenwyr y mae yr ad- eilad o dan ba un y mae y Sailors' Rest ers amser dan adgyweiriad', a byth er hvny y mae y morwyr we Ji cael eu liamddifaau o'u gorphwysfa." Hwyrach y bydd y rhai sydd yn gofalu yn uniongyrchol am y lie cystal ag ateb yr ychydig gwestiynau can- lynol | 1. Ai oherwydd diffyg arian neu ynte o j herwydd difaterweh y mae ystafell y mor- wyr heb fod yn agored i'r morwyr fynd iddi i dreulio eu horiau hamddenol ? 2. Os oherwydd diffyg arian y mae y bai, a oes rhyw ymdrech wedi ei wneyd er cael yr hyn sydd angeErheidiol at y gwaith ? Neu os mai difaterweh ywi y 'rheswm, ai onid y w yn hen bryd i'r rhai y mae y lie o dan eu gofal clileffro i'w cyfrifoldeb ar un- waith ? 1 3. Gan fod cwyn fod yr ystafell braidd yn fychan, yn enwedig i gynal y cyfarfodydd j cyhoeddus fydd ynddi, ai onid gwell fydd j cymeryd y mater o dan ystyriaeth, a cheisio cael rhyw gynllun i gael lie mwy. Dy- i weder eu bod yn gefyn i Ymddiriedolwyr *y Portbladd roddi darn o dir ar y cei iddynt,a j chodi yn y fan hono ystafell o goed wedi "ei gorchuddio a galvanized iron, ni fyddai a y gost o godi ystafell felly ddim yn ormod gan 1 y morwyr a phobl dda Caernarfon ei ddwyn, I 'rwy'n sier, ond gwneyd ymdrech i gael cy- maint ellir i gymeryd dyddordeb yn y mud- iad. Mawr obeithiaf y bydd hyn yn ddigon i alw sylw y cyfeillion er gwneyd y lie yn barod at y tymor gauaf sydd wrth y drws, gan fed llawer iawn heblaw fy hnnaa yn teimlo yn chwith heb yr ystafell.—Yr eiddoch, &c., I MOKWR.

DIFYRION. MORWR. I Ysgolfeistr, oedd yn awyddus am ddysgu ei ysgolheigion i ddeall beth oedd ffydd, a'i I 0 heglurodd fet hyn Dyma afal, yr ydych 1 yn ei welei oil, a gwyddoch gan hyny ei fod yma; ond wedi i mi ei ddodi o dan y gwpan te, y mae genych ffydd ei fod yno, er nad ydyeh yn ei gaofod mwyacb.' Ymddang- ¡ osai y becbgyn fel rhai yn deall yn berffaith, I a'r tro nesaf y gofynai eu meistr, « Beth yw ffydd ?' atebasant oll, Afal o dan gwpan te.' 'Nid oes genyf un gair i'w ddweyd, fy ngwraig-nid wyf b- th yn dadleu ag yn- fydion.' Na fyddwca, :fy ngwr, yr ydych bob amser yn sier o gytuno a hwynt,' meddai I y wraig. Pan y gofynodd boneddiges i'r Parch Sydney Smith, paham y dywedid fod ych- waneg o ferched yn y byd na dynion, efe a atebodd, Y mae hyuy yn unol a threfniadau natur, Madam; yr ydym bob ameer yn gweled ychwaneg o'r nefoedd na'r ddaea* Cyfarfyddodd Jones a Brown a Jenking, a dywedasant, • Hwda, Jenkins, yr ydym wedi bod yn dadleu pa un fwyaf ydwyt ti a'i dy- hiryn ai ynfytyn.' Aeth Jenkins rhwng y ddau ymnolydd, ymaflodd yn eu breichiau, ac yna dywedodd, I We], a dweyd y gwir wrthych, yr wyf yu meddwl fy mod rhwng y ddan.' 4 Ydi eich meistr i mewn ?' gofynai bon- eddwr i wasannethferch ag oedd yn flefyll wrth ddrws. Nac ydyw,' "stebai. Ydi eich meistres?' Nac ydyw,t. atebai eil- waith. I Wel,'ineddai, 4 mi a ddeuaf i mewn at y tan i aros iddynt ddychwelyd,' meddai y boneddwr. 4 Wei, 'yn wir, y mae y tan wedi myned allan hefyd,' atebai y feroh, dan wenu. Rhyw dro, yr oedd dyn wedi colli oeffyl bychau yn myned i efail gof o'r enw Gutto. Pan welodd ef Gutto, gofynodd, 4 A welsoch chwi ddim haner poni yn myned heibio y ffordd hou ?' I Wel, clyw y dyn,' ebe Gutto, 4 ydyw yr haner arall genyt ti ?' Pan dan groesholiad yn ddiweddar mewn brawdlys, troai gwraig ei thrwyn i fyny yn wawdus, pan awgrymwyd fod ei merch yn cael ei thueddu i briodi gwr gweddw. 'Tebyg iawn vwwir,' meddai, gan dafin, ei I phen mewn modd coeglyd, 4 fod fy merch yn bwriadu priodi dyn ail law.' Wrth i argraffydd gael bi alw i ateb llwnc- destyn, dywedodd, 44 Diolchaf i chwi yn | galonog, nis gallaf wneyd araeth, ond gallaf I argraffu un mor faith ag y dymuuwch.1

TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE l Mewn paceoi a tiniau, I 'Is 6c i4s y pwys, gan bob grocers

YMFUDWYR 0 GYMRU. Yn ol ystadegau manwl a gyhoeddwyd dro yn ol gan lywodraeth America am ym- fudiaeth y flwyddyn yn terfynu Mebefin 30, 1893, aeth i'r Unol Dalaethau 1,197 o ymfudwyr o Gymru yn ystod y tymor hwnw. O'r rhai hyn, glaniodd 22 yn Boston, 912 yn New York, 247 yn Philadelphia, a 10 yn Paget Sound, Wash. O'r rhai hyn, yr oedd 767 yn wrywod, a 430 yn ienywod, 162 dan bymtheg oed, 907 rhwng pymtheg a deugain oed, a 38 dros ddeugain oed. Yn eu plith, yr oedd 2 gyfferydd, 1 pregethwr, 1 cyfrifydd, 10 gof, 2 lyfr-rwymydd, 3 cig- ydd, 11 o seiri coed, 15 o glercod, 3 gof copr, 7 wnyddes, 3 peirianydd, 1 garddwr, 10 gweithiwr haiarn, 1 ermigwr, 8 llongwr, 3 saer maen. 2 'allofydd, 134 o fwnwyr, 2 baentiwr, 1.argraffydd, 5 crydd, 1 nyddwr, 4 teiliwr, 9 alcanwr, 1 oriadurwr, 1 gwe- hydd, 34 amaethwr, 7 siopwr, 116 llafurwr, 3 marsiandwr, 7 chwarelwr, 17 morwyn, 1 efrydwr, a 770 heb un alwedigaeth. Aeth drosodd hefyd, yn ystod y flwyddyn o ber- sonau yn bwriadu dychwelyd i Gymru, 45 o wrywod, a 12 o fenywod dau ddyn ar eu ffordd i Canada, ac un ar ei ffordd i Australia. Personau yn cofrestru eu hunain fel yn dyfod o Gymru oedd y rhai hyn.

"HUMPHREY JONES Y Dl WYGIWR." Da genyf (ebai "Idriswyn") weled go- hebydd, 44 SubNuben," yn talu gwarogaeth i'r pregethwr rhyfedd hwn, ac yn rhoddi blodeuglwm ar ei fedd. Yn mysg pethau eraill, dyw Oddiwrth Mr Jones yn ei amser goreu-rhwng 1855 a 1865-y dylid ei farnu a'i leoli fel pregethwr yr efengyl. Cofir am dano yn ardaloedd Wisconsin a lleoedd eraill yn America fel gwr diamheuol Duw—fel un ag yr oedd y Goruchaf yn arddel ei genadwri. Trwyddo ef trowyd cannoedd, os nad miloedd, oddiwrth bechod i ryddid a gwynfyd plant Duw. Yr oedd nerth, bendith, a bywyd yn cydfyned a'i weinidogaeth. O'r lluaws hyny y mae llawer yn aros hyd y dydd hwu; ac nis gallant hwy lai na dielch beunydd i'w Gwaredwr am yr hyn a dderbyniasant trwy y Parch Humph. R. Jones, pan oedd nerthoedd y Tragwyddol Ysbryd yn deimladwy iawn yn ei leferydd. Ohono ef yr enynwyd y fflain a losgodd mor angerddol am dymhor yn Morgans, Ysbytty. Odid na ddywed rhy wan mai 1 pregethwr bach' oedd Mr Jones. Dybyna hyny ar y deffiniad a roddir i'r ansoddeiriau 'bach' a 'ma.\Vr.' Os yw bod yn foddion i argyhoeddi pechaduriaid yn arwydd o fawredd, yr oedd Humphrey R. Jones yn un o bregethwyr Cymreig mwyaf yr ail haner o'r ganrif bresenol. Mewn gwirionedd, nid hyawdledd, dysg, cywrein- rwydd, gwreiddioldeb, na dim o'r cyfryw bethau cnawdol, eithr yr eneiniad oddiwrth y Santaidd Hwnw, sydd yn gwneyd pre- gethwr yn wir fawr. Eto, po fwyaf fyddo yn y ffordd hono, lleiaf oil fydd yn ei olwg ei hun. Y mae brwynen lawn o dan dilys Duw yn annrhaethol fwy gogoneddus na holl gedrwydd Libanus yn-guelcerth ffltrn- llyd o dan daearol. Yn bell byth o byrth Seion y byddo y pregethu sychlyd, gorchestol, difaich, diochenaid,* di-ddagrau, I a di-Dduw a elwir gan lawer yn 'alluog,' |trwm,' 4hwyliog,' &c., a rhodder i ni weis- ion Duw mor fyshain a Humphrey R. Jones, a Morgans Ysbytty, a Richard Owen, yn y I blynyddau pan oeddynt yn offerynau ethol- I edig yr Arglwydd i ddeffroi cysgaduriaid ac i gyfodi y meirw." Heddwch i lwch yr hen ¡ was ffyddlon, yr hwn a ddefnyddiodd Do. W mor amlwg i achub pechaduriaid ac i roddi taw bythol ar watwarwyr crefydd.

Y LLAN" AM DDIWYGIO YR EGLWYS. Y mae hyd yn nod y 44 Llan" leyrngarol o'r diwedd yn gweled fod augpn am ddi- wygiad o fewn magwrydd yr hen Fam, a dyma'r cynllun Y mae llawer o swn yn yr awyr yn y dyddiau hyn yn nghylch diwygiadau, ac nid heb reswm. Y mae yn bryd i ni ym- ysgwyd ac ymuno a mynu eu cael, os ydym am adferu effeithiolrwydd ymarferol i wein- yddiadau yr Eglwys a galluogi y peiriant i gyflawni ei waith er daioni y genedl ac iachawdwriaeth eneidiau. Dyma rai o'r di- wygiadau mwyaf angenrheidiol:-(I) Rhaid rhoddi terfyn ar yr arferiad drwg o brynu a gwerthu bywiolaethau, a gwella y dull presenol o roddi bywiolaethau Eglwysig fel ag i sicrhau i bob plwyf uffeiriad dysgedig, gweithgar, a galluog yn ei alwedigaeth. (2) Y mae eisieu cyfnewid irefniadau yr Eglwysi Cadeiriol, a gwneyd y swyddi Eglwysig sydd yn gysylltiedig a hwynt yn fwy defnyddiol a gwasanaethgar i'r Eglwys yn gyffredin«l. (3) Y mae eisieu ffurfio Bwrdd nawddogaeth, a rhoddi mwy o allu i'r Esgobion ac aelodau y Bwrdd yma i symud offeiriaid pan na byddant yn cyflawni eu gwaith neu yn anghymwys i blwyf. Gellir yn awr heb fawr o draul na thrafferth ddiswyddo pob offeiriad fydd yn euog o anfoesoldeb neu anghymedroldeb. (4) Y mae eisiau diwygiad yn Mharliament yr Eglwys, trwy i'r etholfraint gael ei hestyn i bob offeiriad mewn eyflawn urddau, ac hefyd trwy i Dy y Lleygwyr (House of Laymen) gael ei ddwyn i berthynas gweithiol ag ef, fel y caffo meddwl yr Eglwys ei arddangos yn gywir yn ei ymgyngoriadau a dylid rhoddi gallu deddf-wneuthurol i'r Ty a fyddai fel hyn yn cynrychioli holl gorff yr Eglwys. (5) Y mae eisiau rhanu yr esgob- aethau mwyaf jioblogaidd ac eang, ac felly amtha-u nifer yr esgobion heb fod ganddynt eisteddle yn Nhy yr Arglwyddi, fel y caffo gwaith y swydd bwbMgeiliol ei gyflawni yn iqwn ac yn ddyladwy yn mhob plwyf yn y wlad. (6) Y mae eisiau cyfreithloni llawer o gyfnewidiadan ymarferol, fel y gellid gwneyd gwasanaeth cyhoeddus yr Eglwys yn fwy addas i gyfarfod anghenion pob dosbarth o'r boblogaeth yn ol eu gwahanol amgylchiadau a chyrhaeddiadau.

Y GOST I GYNHAL EGLWYS Y FRENHINES. Dywedir fod yr eglwys hon yn costio i'r deyrnas yn flynyddel y swm o 9,459,000p; sef naw miliwn, pedwar cant, a phedair ar [ bymtbeg a deugain o filoedd o bunau. Felly, y mae yn costio i'r deyrnas bob wythnos drwy y flwyddyn, haf a gauaf, y swm o 181,903p 16s lle; sef cant a phedwar ugain ac un o filoedd, naw cant a thair o bunau, un swllt ar bymtheg, ac un geiniog ar ddeg. Ac felly, y mae yn costio i'r deyrnas bob dydd trwy y flwyddyn, bydded hi dywydd teg new arw, a pha un bynag a fydd fy llafurwr yn gallu myned allan i'w waith neu beidio, y Iwm o 25,9803p 5s 3c; sef pum' mil ar hugain naw cant pedwar ugain a chwech, pum' swllt a thair ceiniog a ffyrling. Ac hefyd, yn ol y cyfrif hwn, y mae yn costio bob awr o'r dydd a'r nos drwy y flwyddyn y swm o 1,582p 15s 2kc; set un fil pum' oant a pbedwar ugttin a dwy o bunau, pymtbeg swllt a dwy a dimai. Ac y mae yn eostio bob mynud drwy y flwyddyn, y gauaf fel yr haf, 26p 7s 7c; sef chwe' phunt ar hugain, saith swllt, a saith geiniog, a dwy geiniog yn chwaneg yn niwedd y flwyddyn gyda hyny. Fel hyn, y mae yr eglwys hon yn peri ei theimlo yn drwm oherwydd y swm dirfawr o arian y mae yn ei dreulio ond nid yw hyny ond mater o ychydig bwys yn gyferbyniol a'r niwed ysbrydol y mae yn ei achosi drwy droi allan hyd y mae ynddi hi, yr Arglwydd Iesu o fod yn ben yn ei eglwys ei hun; ac hefyd, drwy ddarbwyllo miloedd ar filoedd o eneidiau diymchwil, a hyny ym enwedig yn mysg y Saeson, i feddwl eu bod yn wir grefyddol, pan nad oes ganddynt ond yr enw yn unig. Dyma y lIiwed mawr !—O'r Geiniogiverth, 1848.

TF PIRAHJJD MAZ.AWA1TEE TE PERAIDD MAZAWATTEE l TE PERAIOD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE Mewn pacedi a tiniau, Is 6c 4s y pwys, gan bob groce. a.

I DIRWY DROM. I Yn Castle Connell, Iwerddon, dirwywyd bwrdd cyhoeddus i 1820p am beidio gwneyd darpariaeth briodol i bysgod allu myned i fyny yr afon. Gallesid eu dirwyo i I8,000p.

MAGU CATHOD. Un o'r cwmniau hynotaf a gychwynwyd yn ddiweddar yn Awstralia yw yr un i fagu cathod duon ar ynys yn Puget Sound. Dy- wedir y gellir disgwyl proffid da ar eu crwyn.

CANU AR YR HEOL. Yn Llundain cyhuddwyd dyn o gardota. Dywedai'r heddgeidwaid mai cerdded drwy'r heolydd clan ganu yr oedd y carcharor, a bod arian yn cael eu taflu iddo o ffenestri rhai o'r tai. Barnai'r ynad nas gellid ei goshi, am nad oedd wedi gofyn i neb am arian.

.$81' .4-r GWRTHRYFEL GWR. Lfawer a sonir y dyddiau hyn am wrth- ryfel y merched, ond ceir hanes o'r America am wr yn gwrthryfela yn erbyn llywodr- aeth y bais. Y mae dinesydd Americanaidd o Cincinnati, yn Ohio, wedi cael ei dori i'r harnis gymaint ga.n y Saesnes -sydd yn wraig iddo, fel y mae wedi llwyr ddiflasu ar y rhwymyn priodasol. Apelia am ysgariad oddiwrth ei wraig. Ei resymau yw fod y ddynes ar hyd y flwyddyn ddiweddaf wedi ei orfodi ef i wisgo ffedog, golchi'r llestri, golchi'r plant a thynu a gwisgo am danynt, a gwneyd gwaith morwyn iddi yn y ty. Dy- ddorol fydd gwylio a gaiff y rhyddhad a I ddymuna.

DIGWYDDIAD TORCALONUS YN EBENEZSR. Foreu Mercher brawychwyd trigolion y lie uched gan waedcliadau geneth ieuanc yn ngwasanaeth Mr David Thomas, High I street, yn rhedeg i'r heol a'i dillad yn wen- fHam..Ki wydelis yn iawn pa fodd y cym- erodd yn anffawd le, gan nad oedd neb yn yr ystafell gyda hi ar y pryd. Tybir mai cymeryd tan adarfu ei dillad tra yr oedd yn glanhau y grat, a chan ei bod yn dueddol i wasgfeuon, ofnir mai syrthio i'r tan a a wnaeth. Gorwedda yn awr mewn sefyllfa beryglus. Merch ydyw i Mr Morris O. Williams, Dinorwig. Cydymdeimlir yn fawr a'i theulu yn eu profedigaeth.

WRTH Y FFYNON-CANIG SEROH. Wrth y ffynon, hwyrnos leuad, j Y cydsafwn gyda Gwen, Llewyrch Gweaer— seren cariad, Dyner wenai yn y nen Yno'n nghanol dwfn dawelwch Y sibrydem iaith ein sereh, Ac yn ngwydd y lleuad dirion Addunedais roi fy nghalon Iddi hi, f' anwyl ferch. Suo canig wnai yr awel— Canig lawn o hudol swyn, Melus fel peroriaeth angel- Yn ysbrydol ac yn fwyn; Fe gyffyrddai'r gan ar dyner Ddirgel dant fy nghalon lon, Ac yn ngwres anwyldeb serchog Rhois fy hun i'r fun ddihalog Oedd a'i delw yn fy mron. Blodau'r hafddydd oedd yn huno, Ar eu gwyneb yr oeid gwen— Fel pe byddent yn breaddwydio Am wynfydedd Eden hen; Hanent hwy—ond lili cariad Wrth fy oehr blygai'i phen; Yn y nos ar fin y ffynon Fe nodeuodd serch fy nghalon ) Dan wresogrwydd llygad Gwen. I Dal i ffrydio mae y ffynon Dal i wenu mae y ser, I Dal i wisgo newydd swynion, I Yn y llwyn mae'r blodau ter; Dal yn glir mae trem y lleuad Yn y nos ar frig y nen, Minau sydd yn dal yn ffyddlon I'r cyfamod wrth y ffynon Wnaethum gyda'm hanvyyl Gwen. O. CAERWYN ROBERTS.

PA FODD I DREULIO EIN GWYLIAU I Edrychir ymlaen at y tymor hwn o'r flwyddyn am wyfciniosau ymlaen llaw gan laweroedd yn eiu gwlad. Hiraethant a dis- gwyliant yn awyddus am ei ddynesiad, canys dyma'r adeg y gwelir miloedd yn cael ychydig seibiant oddiwrth eu llafur a'u gofalotv arferol, ac yn troi eu hwynebau, rhai tua glan y mor, eraill i'r ffynonau, eraill mynydd-dir i dreulio eu gwyliau er cael newid awyr a golygfeydd. Gwelwn eraill yn gwibio o le i le er cael cymaint o amryw- iaeth golygfeydd a chymdeithas ag a allant yn ystod tymor byr eu seibiant. Er fod llawer yn ystyried mai tymor i geisio pleser a mwynhad yw eu gwyliau, mae y mwyafrif mawr yn myned oddicartref am dymhor yn yr haf i geisio adfywiad ysbryd ac adferiad nerth ac iechyd, y rhai sydd wedi eu ham- haru gan ystormydd y gauaf a'r gwanwyn, a chan lafur neu of:11on a phryder gormodol. Nid oes amheu&eth nad un o'r moddion goreu i gyrhaedd yr amcan hwn yw newid awyr, a newid golygfeydd a chwmpeini, ond yn antfodus oherwydd marweidd-dra masnach trwy y wlad yn ystod y flwyddyn aeth heibio; mae hyn allan o gyrhaedd nifer fawr o'r rhai sydd yn dioddef, ond gelliri raddau gyrhaedd yr un amcan trwy gymeryd cyffyr adgryfhaol effeithiol, ac hyd yn nod i'r rhai allant fforddio i fyned i newid awyr mae y cyiryw gyffyr yu angenrheidiol, ac I yn dyblu y lies a dderbynir trwy y seibiant geir yn y gwyliau. Cydnebydd pawb mai y cyffyr adgryfhaol goreu sydd eto wedi ei ddarganfod ydyw Quinine Bitters Gwilym Evans, yr hwn sydd feddyglyn hollol lysieuol, ac yn derbyn cy- merad wyaesli a chanmoliaeth miloedd yn y wlad hon, sydd wedi ei brofi yn effeithiol iawn i adfer Iurth ac iechyd pan oedd pob meddyginiaeth arall yn aneffeithiol. Mae Quinine Bitters Gwilym Evans mor boblogaidd a chymeradwy, fel mae llawer yn ceisio ei efelychu, ac yn cynyg i'r cy- hoedd gyffyriau gwael dan gyffelyb enw. Gochelwch y cyfryw. Edrychwch fod enw Gwilym Evans ar y label, y stamp, ar hotel. Pris poteli, 2s 9c a 4s 6c yr uu, ac y mae ar werth gan yr holl ff iryllwyr, neu gellir ei gael yn uniongyrchol am y prisiau uchod oddiwrth y parcheiogion,-Qllinine Bitters Manufacturing Company, Limited, Llanelly, South Wales.

Yn Nghynhadledd y Tramffyrdd yn Bol- ton, ddydd Gwener, pasiwyd penderfyniad o blaid gwneyd y tramffyrdd yn eiddo'r corphoi aethau. Bu y Cadfridog Parsons farw ra yn marchog ei geftyl haiarn yn agos i xJeel, Ynys Manaw. Tybir mai clefyd y galon fu achos ei farwolaeth. Lladdwyd bachgen o'r eaw Duffy yn Manchester, y dydd o'r blaeri, drwy i dra-m car redeg drosto. Cafwyd hyd i gorph dynes, barchus ei gwisg, yn Noc Hartlepool, ddydd Iau. Amheuir fod cam-chwareu yn rhywle. Croeswyd enw Mr Albert Lomas, cyfreith- iwr, Manchester, oddiar y rholiau yr wyth- nos ddiweddaf,. am gamfedlianu arian. Ymadawodd yr ysgwadrón Almaenaidd o Cowes i Kiel ddydd Iau. Cyfarchodd y llestri yr Ymherawdwr ar fwrdd y Meteor wrth basio.

BEST FOR THE SKIN.—Calvert's Car bolia Toilet Soap, the active ingredient of which is recommended by the medical profession for all skin ailments. -Pleasantly perfumed and improves the complexion. In Is 6d 3-tablet boxes at Chemists, &c., or post free for value from F. C. Calvert and Co., Manchester. Awarded 65 Gold and Silver Medals and Diplomas.

I frydol trwy ymosodiad gwrol a phen- derfynol ar y Weinyddiaeth Doriaidd. Gellir pwyso yn miaen hawliau Cymru yn mhob cyfeiriad, ac ar bob cyfleus-, dra, heb beryglu Gweinyddiaeth IJyddfrydol nac undeb y blaid Rydd- frydig. Mae dyledswydd yr aelodau Cymreig yn cael ei haddef ers cryn amser yn awr mae'r cyflcusdvci wedi do'd. Ond eto, y mae rhai yn ein plith yn dal i gloffi. Pa beth," gofynant, sydd gan Gymru i cnill trwy dori ei chysylltiad i'r blaid Ryddfrydo* ? Beth sydd ar Gymru Ryddfrydo* ? Beth sydd ar Gymru eisieu nad oes gan Loegr hefyd ei angen ?" Ccir yr atebiad i hyn yn nghofnodion y ddwy 8enedd ddi- weddaf, ac yn frigyrau yr etholiadaa, sydd yn dangos mor eglur beth yw teimladau a dyheuadau politicaidd Lloegr a Chymru. Rhaid i Gymru trwy e haelodau ymladd yn fwy dewr ac yn fwy unol yn y Senedd newydd. Bydded iddynt gymeryd cwrs hoilol annibynol. Nid oes ganddynt ddim i'w golli drwy hyny, ond y mae Hawer i'w enill. Profodd y blaid Wyddelig mor effeithiol y profodd y cwrs a fuont hwy yn ei fabwys;adu tra ar ochr yr Wrthblaid. Ni fu Cymru erioed wedi ei harfogi yn well ar g/fer yr ymladdfa nag ydyw yn awr. Er engraifft, dyna Mr Ellis J. Griffith a Mr \V. Jones yn y Gogledd, a MrBrynmorJones a Mr M'Kenna yn y De eu hunain yn adgyfncrthiad pvvysig i'r adran ym- osodol o'r blaid Gymreig. Mae gan Gymru gifer o gwynion, rhai ohonynt, efallai,yn gymharol ddibwys ynddynt eu hunaiii a'u cymeryd yn unigol; ond yn y cyfanswm y maent yn asnioddefoi. Gellir dadleu pob un o'r rhai hyn ar rw adeg neu gilydd yn y Senedd. Felly dyledswydd amlwg yr aelodau cymreig fydd eri iddynt eu hunain lwybr annibynol, er dwyn oddiamgylch y diwygiadau y mae eu gwlad yn dyheu am danynt.