Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
15 articles on this Page
BETH WNA'R TORYAID
BETH WNA'R TORYAID OS ANT I MEWN ? 1. Ychwanegu dwy filiwn o bunoedd at y trethi i gynal Ysgolion Eglwysig heb lyw- cdraethiad cyhoeddus. 2. Ychwanegu miliynau at y trethi i roddi iawn i'r tafarnwyr os bydd eu trwyddedau yn cael eu diddymu gan y bobl. 3. Cadw degwm y genedl yn feddiant i'r personiaid a'r esgobion i wiedda yn y byd dan gochl crefydd. 4. Cadw awdurdodTy'r Arglwyddi i wrth- sefyll ewyllys y wlad mewn mesurau wedi i eu pasio drwy Dy'r Cyffredin.
CYFARFOD BttWDFRYDIG YN MANuOIi.
CYFARFOD BttWDFRYDIG YN MANuOIi. Tywyllu v mae rhagolygon y Toriaid yn Mwrdeisdrefi Arfoa. N-,)s Lun, cyahaliodd Mr Lloyd George gyfarfod yn yr awyr agored yn Upper Bangor. Daeth cynulliad mawra brwdfrydig iawn yn nghyd yn agos i gapel Prince's Road (M.C.), ac ni wclwyd yn Mangor erioed gyfarfod yn yr awyr agored mwy llwyddianus na hwn. Fe gofir i'r Parch T. J. Wheldon (M.C.). Bangor, draddodi anerehfad yn Nolgellau yn y Sasiwn yno ar D dadgysylltiad, ac i r araeth hono dynu dipyn o sylw ar gyinf dywed- iadau oedd yn cael eu priodoli iddo. Cy- mervvyd mantais ar ei eiriau gan y Toriaid yn y Bwrdeisdrefi i geisio twyllo yr ethol- wyr ar y pwnc. Argraphwyd a lledaenwyd yr hyn a haerid oedd ei araeth, a gwnaed pob ystori ei fod yn troi ei gefu ar Ddad- gysylltwyr ac yn enwedig ar Mr Lloyd George. Ond trowyd y celwydd yn ol ar eu penau nos Lun gan waith Mr Wheldon yn cefnogi Mr Lloyd George. Cariwyd Mr George trwy yr ystryduedd i'r lie y cynhelid y Tcyfarfod ar ysgwyddau rhai o'i gefnogwyr, yn nghanol bitlilleftin croesawol y dorf. Llywyddwyd y cyfarfod gan Mr S. R. Jenkins, B.A., gweundog ieuanc hyawdl yr eglwys Anibynul rieismg yn Mangor. Yn ei anerchiad rhagorol, dy- wedodd Mr Jenkins fod Mr Lloyd George wedi ei brofi ganddynt, a gwyddent beth a fyddii yn y dyfouol eddiwith banes y gorphenol (cymeradwyaeth). Y ewestiwn iddynt ei bewlerfynu oedd a oeddyut i gael eu llywodraethu gan y bobl, trwy y bobl, er mwyn y bobl, neu gan yr arglwyddi, trwy yr arglwyldi, er mwyn yr argl wyddi. Dy- wedai ArgIwydd Salisbury fod y wlad wedi oael digou ar ddiwygiadau, ond dymunai Cymru ei adgofio nchafodd hi y diwyg- adavi y mae yn g d W 1\'11 (lanynt (cymer- adwyaeth). Parch T. J. Wheldon, a ddywedodd y byddent hwyrach yn synu ei weled ef yno wrth 03hr Lloyd George ar ol y cwbl oedd wedi ei ddyweyd am dano. Yr oedd wedi ei gam ddeall o herwydd adroddiad cam- arweiniol o rai o'i syhvadau yn Nolgellau gan obebydd newyduiadurol (chweitliin). Nid oedd ef yn gwrth wynebu y cynygiad a ddygwyd yn mlaen yno, ond yn hytrach yn anog y Gymdeithasfa i ddivvydrwydd pellach. Ei law ef gan mwyaf wnaeth yr c! y adroddiad i'r Gymaufa Gyifredinol ar yr hwn yr oedd y genadwri i'r Gryuideituasfa wedi ei seilio, Yr oedd ei safle wedi ei gamddarlunio. Nid oedd neb yn teimlo mwy ar bvvnc Dadgysylltiad nag efe (ey meradwyaeth). Yr oedd ex araeth yn Nolgellau wedi ei thraddodi cyn bod son am etholiad, a'i ham cm oedd parotoi y bobl am yr ymdrech oedd i ddyfod (clywch). Daliai ef y dylid dadleu y cwestiwn hwn ar dir uwch yr Ysgrythyr ac yn ysbryd Crist, enw yr Hwn a grybwyllai yn y cyfarfod hwn o herwydd lUitÍ Ef oedd ei Feistr, oddimewn ac altaI) o'r pwlpud (clywch). Ceisiai bob amser reoli ei weithredoedd yn ol ysbryd Crist, ac with y maen hwn y profai bob Llywodraeth, a chan wneuthur hyny dadganai nad oedd yr un Llywodraeth yn yr hon y teimlai gymaiut o obaith fig yn y Llywodraeth Ryddfrydol ddiweddar (cymeradwyaeth). Byddni enwau Acland ac Asquith -(cvmert(lwy-,eth)-yu enwog fel rhai a wnaeth lawer i ddod ag ysbryd eu swyddfeydd i'w biawn le. Ond yn awr yr oeddynt mewn perygl o gael Lly wodraeth wahanol —Llywodraeth na roddai iddynt ddim oedd vn hanfodol er dyrchafiad y genedl. Er nad oedd yn cytuno yn mhob- peth a Mr Lloyd-George, anogai hwynt i'w anfon i'r Senedd, oherwyddm wyddai et am neb arall mor dilit (uchel gyiner idwyaeth) Mr Lloyd-George, yr hwn a gafodd dderbyniad ardderchog, a ddywedodd mai y gwahaniaeth rhwrg y Toriaid a'r REydcl- frydwyr oedd fod y naill yn gofyn i eraill farnit drostynt, tra yr oedd y Khyddfrydvvyr yn barnu drostynt eu hunain. Felly, os oedd yr etholaethau Seisnig yn troi en cern ar egwyddorion rliyddid, liid oedd yn un- rhyw reswm dros i Gymru droi ei cbein aniynt (cymeradwyaeth). Yr oedd Cymru wedi bod yn bur i egwyddorion rhyddid byth er 1863 (cymeradwyaeth). Fe ddenai adog pan y cyfrifir ei ffyddlonceb i'loi. is i& oedd dim yn apeiio at y Sais yn fvvy na ffyddlondeb i ryvr achos pan oedd eraill yn troi en cefn. Os anfouid ef i'r Senedd byddai iddo wneyd ei oreu i gadw hawliau Cymru o flaen y Senedd byddai fel pigyn yn nghlust Mr Balfour (chwerthiri ac uchel gymfradwyaeth)—Hyd nes y rhoddid yjyw- beth iddi, pe na bae ond er mwyn heddweh (cymeradwyaeth). Yr oedd sefyll at eu hegwyddorion yn gryfder i genedl, yr oedd yn cryfhau ei hasgwrn cefn. Felly bydded i Gymru sefyll yn gryf dros jydend (uchel gymeradwyaeth). Yna pwjsodd Mr George ar i'r dorf ofyn cv,e3" tiynau iddo. Mewu atebiad i r c^ uta } wedodd nad oedd eiioed wedi siarad yn er- byn Mesur Cytrifoldeb Meistn. » n hytrach pleidleisiodd yn erbyn gwelliant yi Ar- glwyddi, effaith ac amcan yr hwn oedd di- nystrio y Mesur. Ond rhoudodd gefnogaeth i'r Mesur yn 01 dytiiuniaijau gweittiwyi y rheilffordd (cymeiadwyaetb). Yr ail gwes- tiwn oedd: "Bethoedd eich amcan wrth wrthwynebu Cwtnni y London and North Western Railway i wneyd cyfnew- f idiadau yn Llandudno Junction, tra yn gwybod y buasai y cyfryw Ayelliantan yn { rhoddi gwaith i lawer o bobl t Atebodd Mr George yn ylle cyntaf nad oedd y Mesur i'r amcan hwnw (ehwerthin a chyineiadwy- aeth). Yr oedd rhyw ychydig o gyfnewid- | iadau bychan i'w gwneyd yn Llanduc.no Junction,ond gwrthwynebodd ef y Mesur iel I protest yn erbyn y modd aughyfiawn a thra- I haus yr oedd y Cwwni wedi ymddwyu at ei t. gyd.wlaf-I%vyr ,ytu era,] v., viactli). Wrth «iar*.d vmhellach dywedodd Mr George ei J 'n- fod yn dymuno dangns iddynt mai ystryw Doriaidd oedd hÆ. Cyriygiodd y Rhydd- frydwyr Cymreig fod pwyllgor arbanig yn cael ei bev.udi i wneyd ymchv/iliad i gwyn- ion 'y gweitliwyr hyn. Pe buasent wedi eario hwn ni iuasai we ii eti'eithio ur y Mesur S g-add l'eiaf. end beth wnaeth y Toriaid ? Daethant i 1a "oT yn cael eu harwam gan Balfour, Goschen, OhamberJam—(hwtiadau) chyLoiadwroeth) Cl.»u,berlaiu, y dyu oedd o blaid D.dgysyiltiad yr hwn oedd o blaid diwygiadau Rhyddiiydol ond oedd yn wrthwynebol i Lywodraeta Ryddfrydig; dyn.r dynion. ddaethant i lawr i wrthwyneou yr ymehwiuad ion gweithwj'r y rheiltfordd (" cywi yc • ) 1 Dyraunai a4jnt goto b^y I;an d««^ diwrnod y polio. Ar y cwestnvn Gwydda.t, yr oedd yn sefy-111 yn yr un safle a plian ddaetk allan syntaf. Nis gelhd setlo y ewestiwn Gwyddelig trwy ei auwybyddu, a pha reswm oedd gwrtbod rhoddi eu gwiad yn nwykw dynion o-sdd wedi aioddef po anmharch, newyn, carchar, a manvolaeth dros ea gwlad ? (cymeradwyaetb). lr oedd o blaid estyn yr etho'.f' nint l boll ferched y deyrnas, ac o blaid Mesur Cau Cynar byr J. Lubbock (cymeradwyaeth). Parch To'ivvii Jones a draddoaodd anerch- iad hyawdl, yn ilav/n tan, nes codi y aort i r pwynt uwchaf nWWl1 brwdfrydedd. Dy- wedai eu bod weitaiau yn cael ea profi yn nechreu y lrwydr er gweled o ba stwff yr oeddynt wedi eu gwneyd. Os oecid amoe l arweinydd yn cvvympo, a'r rlien goeaa J n tori, bydded iddynt bwy wneyd eu J^ed- swydd (cymeradwyaeth). Ni fu yn y well na chystal cynrychiolydd llLt. Lloyd George, yr hwn oedd y Celt mwyaf ueltaidd o'r un (cymeradwyaeth). Yr oedd yn ddyn ieuanc gydag asgwrn cefn, a gallai seryii ii_r i lawr St. Stephan heb grynu i hawlio ) gwrandawiad i gwynion Cymru (cymer- I adwyaeth). Anogai hwynt i roi daii gant yn ychwaneg o fwyafrif i Mr George er mwyn rboddi ergyd i'r Toriaid na chodent yn fnan (cymeradwyaeth). Bydded iddynt gymeryd calon ac ymladd yn ddewr (uchel gymeradwyaeth). Pasiwyd pleidlais o gymeradwyaeth i ym- geisiaeth Mr Lloyd Gecrge ac yna terfynodd y cyfarfod. Aeth y dorf yn orymdaith o gwmpas Mr George trwy'r dref i lawr i'r Clwb Rhyddfrydol. BRWDFRYDEDCTYN NGtHAER- NARFON. Nos Fawrth, cynhaliwyd cyfarfod cy. hoeddus mawreddog yn Ncuadd y Dref, Caernarfon, i hyrwyddo ymgeisiaeth Mr D. Lloyd George, yr ymgeisydd Rhyddfrydol dros fwrdeisdrefi Arfon. Yn mhell cyn amser dechren y gweithrediadau, yr oedd yr ystafell yn orlawn, a threulid yr amser yn ddyddan trwy gauu nifer o gancuon ethol- iadol. Cadeirydd y cyfarfod oedd Mr John Davies (Gwyneddon), ac ar y llwyfan yr oedd infer o wyr mwyaf blaeullaw y blaid. ("afudd y cadeirydd dderbyniad brwd- frydig. Dywedodd ei fod yn darllen mewn newyddiadur sylw i'r perwyl fod gwres yr haf yn ma.gl1 pryfaid i ytuosod ar gnawd dyn. Yn ystod yr amser presenol yr oedd rhai dymon yn tynu llawer o raffau dy- chymyg, ac yn tienu adroddiadau disail. Fryf yganwyil fa o'i aiugylch ef (y siaradwr) oud yn awr y oedd wedi diflanu o'r gol\vg (olywvh, clywch). Yr o?dd gwahaniaeth dirfawnhwngyr Bgwyddorioa a goleddid gan V ddau ymgeisydd. Arwyddair y Oeidwadwr oedd "Dim," neu yn hytrach aros lie yr oedd- ynt, ond arwyddair y Rhyddfrydwyr oedd Go ahead (cymeradwyaeth). Pohsi y Ceidwadwyr oedd rhwystro pobpeth er budd y lluaws. Cyfeiriodd at g^y"»P rhai o'r cewri Rhyddfrydol yn yr etholiadau m'.3wn caulyuiad i ddylanwad y fasnacn feddwol.ond ere lai fod dydd gof wy y fasancii feidwol wrth law (cyiueradwyaetu)^ Beth oedd etholwyr Caernarfon yn myned l wneyd ddydd Sadwrn nesaf ? (' dais Ar.fon Mr George i'r Saaodd," a chymeradwyacth). Byddai yn gywilyddus arnynt alw yn ol yr hyn a wnaethant mor benderfynol dair blyn- edd yn ol (clywch, clywch). Bydded iddynt fyned i'r bleidleisgelt a rhoddi croes ar gyfer enw y v a anfonasant i'r Senedd dair blrnedd yn ol (uehel gymeradwyaeth). Ar un achlysur dywedodd aer y Penrhyn fod etholv/yr sir Gacrnarfon yn "foremost in falsehood," ond bydded iddynt fod yn wyl- iadwrus iiL fyddai iddynt roddi yr achos neid i'r fath both gael ei ddweyd eto am danynt (uchel gymeradwyaeth). I Cynysiwyd gan Air R. Thomas, Cnccietrij fod y cyfarfod yn cymeradwyo ymgeisiaeth Mr George, ac yn ymrwymo i wneyd yr hyn oedd yn bosibl er sicrhau ei ddychweliad i'r Senedd. Yn ystod ei sylwadau cyfeiriodd at y deffroad Cymreig oedd wedi cymeryd lie yn hanes cynrychiolwyr Seneddol Cymru er Ruiser Henry Richard. Eiliwyd y cynygiad gan Mr Thomas Hughe.?, Baranco. Y Parch W. R. Jones (Goleufryn) a ddy- wedodd ei fod wrth ategu y penderfyniad yn cefnogi egwyddoriou pwysig. Nid dyfod yno yr oe id i siarad ar run yr ymgeisydd yn unig ond hefyd ar ran egwyddorion Rhydd- frydiaeth—(cymeradwyaeth)—ac yetyriai ef y byddai yn gywilydd i unrhyw weinidog beidio siarad ar un y cyfryw (uchel gy- meradwyaeth). Iddo ef ni bydd i'r un Weinyddiaeth farw yn fwy rhamantus na'r un ddiweddaf. Ba farw a'i dwylaw ar faterion Cymreig. Teimlai ef braidd yn bryderns ac ofnus o herwydd fod Arglwydd Salisbury yn myned i'r Svvyddfa Dramor. Credai y byddai i polisi tramor Arglwydd Salisbury fod megis taflu matsen i pov/der magazine E.vrop. 0 berthynas i gydraddol- deb crefyddol barnai ef y dylai pob Ymneill- duwr ddyfod ullan yn gryf ar y mater hwn. Deallai ef fod yn nhref Caernarfon nifer o rai a ahveat eu hunain yn Ymneillduwyr Tori- a,idd. Dymunai ofyn i'r cyfryw a oeddynt ddydd Sadwrn nesaf am gefnogi tafarnydd- iaeth, oedd megys huullef ar ffordd pob di- wygiad, ac am wneyd pobpeth yn erbyn yr hyn yr oedd ein tadau wedi eu haberthu trostynt a'u gwaed? (uchel gymeradwyaeth). Erbyn hyn yr oedd Mr Herbert Lewis wedi gwneyd ei ) mddangosiad ar y llwyfan, a phan gododd i anerch y dorf cafodd dder- byniad tywysogaidd. Yn ystod ei araeth sicrhai nad oedd yu Nhy y Cyffredin ddyn o egwyddoriou purach a chalon gynesach tuagat anghenion Cymru na Mr Lloyd George—(cymeradwyaeth) —ac wedi'r cyfan yr oedd hyny o'r pwysigrwydd mwyaf yn yr etholiad hwn. Yr oeddynt oll wedi clywed Mr George yn siarad yn ei ttordd effeithiol ei hnnan, ond bydded iddynt gofio mai nid siaradwr yn unig oedd Mr George. Uanfyddai o'i flaen lawer o bobi oeddynt yn ddiau mewn busnes yn y dref, a dymuuai ddywej d wrth y cyfryw pe gwnaethant eu goreu i cael cynrychiolydd arall bydded Ryddfrydwr neu Geidwadwr,ni buasent byth yn cael neb a fuasai yn fwy gwasanaethgav na Mr George (cymeradwyuetb). Gwnaeth -h a ei oreu dros yr etbolaeth a gynrychiolai. Yr oedd y Toriaid wedi bod yn gosod ger eu bron nifer o addewidion er mwyn enill yr etholwyr i'w Loehr hwy. Dywodeut fod y dirwasgiad masnachol i'w briodoli i'r Llyw- odraeth Ryddfrydol, ond credai ef y byddai iddynt oil vstyried v cyfryw dclywediad fel un ffol. Y ll'aith oedd imai egwyddorion Rhyddfrydiaeth oedd wedi aaeiladu masna,ch y wlad. 0 berthynas i flwydd-daliadau i hen bobl yr oedd Mr George ac utaii yn cydolygu yn hollol. Gofyn ai Mr George i'r Toriaid -1 ba le yr oedd yr ariau i ddod at yr amcan hwnw ? Gofynai yntau (Mr Lewis) yr un cwestiwn. Ar bwy y bydd i'r Toriaid osod y biich ? Yr oedd yn fater pwysig. I Ar ol i ddyn fod yn gweitbio ar hyd ei oes nid oedd dim yn ei wynebu ar hyn o bryd ond y tlott.y. Dymuuai wybod beth oedd y Toriaid am dretiiu er darpar blwydd-dal- iadau i hen bobi ? a oeddynt am drethu y ffermwyr f Yr oedd yn aduabyddus iddynt fod ffarmwvr y wlad boa yn cael eu beicliio ffermvryr f Yr oedd yn aduabyddus iddynt fod ffarmwvr y wlad boa yn cael eu beicliio vn anyoddefol. Felly md oedd wiw i'r Toriaid eu trethu hwy. A ooddynt am dnthu dosbarth gweithiol y wlad. A oeddynt am godi pris eu hymborth f Nid oeld yn credu y buasai hyd ya nod v Toriaid. yn meiddio gwueyd byny. Pa fodd gan hyny, yr oedd yr arian i gael eu codi ? Yr oedd gan y Rhyddfrydwyr eu hatebiad (clywch, clywch). Bwriadant wneyd hyny trwy drethu teyrngedion i'r tirfeddiannwyr mawrion hyny oedd gan- ddynt yn eu Uogellau y cyfoeth a grewyd gan y dcsl.)U'(-n gweithiol- cym. uchel)-ac nid oedd berygl Y bUflsai y Toriaid yn gosod 0 y b,ich ar gefn ea eyfoillion agosaf 0 berthynas i'r rhwyi r a roddid ar ffordd mesurau Rhyddfryd 1 gan Dy yr Arglwyddi a'r gormode id o waith oedd gan Dy y Oy- ffredin i'w gyflawni, dadleuai ef na byddai i Gymru .sicrhau y diwygiadau hyny ar ba rai yr oedd wedi gosod ci cbalon hyd nes y byddni i Gyngo'r Cer.edlaethol, neu sefydhtd tebyg, er en galluogi i setlo eu materion eu hunain (cymeradwyaeth)- With derfynu, anogai Mr Lewis yr etholwyr i wneyd eu goreu i ddychwelyd Mr George i r Senedd. Nid oedd gauddo ddylanwad cyvndeithasol mawr tu cefn iddo nid oedd gauddo gyfoeth tu cefn iddo; uid oedd gauddo ychwaith na due, iarll, nac arglwydd tu cefn iddo; oud credai cf (Mr Lmvis) fod y bobl or tu cein — (eymeradwyaeth uchel)—ac apeliai atnvt, un ac oil, i fod yn bur i'w heg^vydd- orion, a thnvy hyny geisio hyrwyddo ouaa iannau cenedl y Cymry (clywch, cly^cu). Os I-ia byetdiii iddynt hwy wneyd hyny m wnai neb arall drostynt. Nid oedd Cy^nru ond cenedl fechan, ond bydded iddyn- ddangos csiampl i'r wlad yn gy^e^Po1- Hyderai y byddai i'w cenedl fod yn ffyodJon i'w hegwyddorion, ac yna byddai gobaith iddynt weled cyfiawnder yn teyrnasu yu Nghymruo fori for (cymeradwyaeth). Pasiwyd y bleid'lais yn unlrydol gyda r brwdfrydedd mwyaf. Yn y cyfwng hwn daeth Mr mewn, ar ol bod yn siarad mewn cyfarfod ar ran Mr W. Jones, a chafodd ardderchog. Dywedai fod y brwdfrydedd o blaid Mr W. Jones mor oedd pob sicrwydd y byddai iddynt gael buddugoliaeth ysblenydd yn A^.n *dydd Sadwrn (cymeradwyaeth). Dea ai i'r Toriaid gynhal cyfarfod yn yr neuadd y noswaith fiaenorol, un o r siaf J oedd Mr Griffith Bdscawen, yr hwn a gyf lwynid i'w sylw fel Cymro. Ond y ffaith oedd na wyddai ddim am Gymru ac na« gallai siarad ei hiaith. {Siaradwi arall yn y cyfarfod Toriaidd hwnw oedd Frofifeswr Mahaffy, o'r Iwerddon, yr hwn a ddaeth drosodd i'r wlad hon er ceisio duo cymenad ei cenedl ei hun. O berthynas 1 flwydd- daliadau i hen bobl yr oedd ef (Mr George) wedi rhoddi pedwar o awgrymiadau i Mr Nannev ond yr unig awgrymiad oedd gan y diweddaf i'w wneyd oedd y dylai biliau cyf- reithwyr gael eu trethi (chwerthm). Yr oedd yn amlwg nad oedd Mr Nanney yn wybod fod hyny eisoes yn cael ei wneyd, ac tod ei gynryciiolydd etholiadol i raddau yn byw ar drethiant eiddo pobl eraill (clywch, clywch). 0 ba le yr oedd y Tori- aid yn myned i gael y pum' miliwa ar gyfer yr hen bobl ? Yn ddiau trwy osod baich ar gefn y bobl gyffredin. Fel rheol y bobl oedd raid ddioddef oherwydd pob deddf ddrwg. Ar un achlysur dywedodd Mr John Bright fod pob deddf orthrymus yn sicr o gyrhaedd y bwthyn. Ni fyddai i'r cyfryw yjuayryd a'r casfcell lie y trigai y boneddwr. Yr oedd y tn-ieddinnwyr eisoes yn feddianol ar ddewisiad Heol, ac nid oedd dafarn o fewn dwy filldir i balas Mr Naney ei bun. Pabam na cha y bobl yr un hawl ? Dywedai y Toriaid ea bod yn enill yn L!oegr. Gadawer iddynt enill, oDd bydded i Gymru sefyll o blaid egwyddorion Rhyddfrydtb (cymer- adwyaeth). Ni byddai dim yn fwy godidog mewn hanes na gweled UsBgr yn troi ei chefn ar egwyddorion rhycMud a Chyinru fechan yn sefyll yn gryf o'u plaid (cymerad- wyjreth uchel). Bydded i'w hegwyddorion sefyll ir-or ga-darn a'r Wyddfa, fel na byddai yn bosibl eu diwreidàio gyda'r awelon oedd yn symud Lloegr. Bydded i Gymru sefyll o blaid cyfiawnder hyd yn nod pe byddai i'r byd fyned ar gyfeiliorn (cymeradwyaeth fyddarj,). o Anerctiwyd y cyfarfod yn mhellach gan y Parch Towyn Jones. Traddododd araeth lawn o dan a hyawdled apeliai at y dorf i wneyd yr hyn oejfe yft §u gallu i ddy- I chwelyd Mr Lloyd oherwydd yr oedd Cymru yn edrycMng^nt. Ar ol talu diolchgajvch i'r cadeirydd a'r areithwyr daeth i derfyniad un o'r cyfarfod- ydd mwyaf brwdfrydig a gynhaliwyd erioed yn Nghaernarfcgfr Wrth ei gydmaru ag ef suddai y cyfaefc Toriaidd a gynhaliwyd y noswaith fiaenorol i ddinodedd. Yn ddi- weddarach gosgorddwyd Mr George a |Mr Lewis trwy heolydd y dref gan dyrfa yn rhifo rhai canoedd, dan gauu caneuon ethol- iadol. CLERIGWR YN CEFNOGI MR GEORGE. Yn ystod y gweithrediadau, darllenodd Mr George lythyr a dderbyniodd oddiwrth glerigwr Cymreig, yn gobeithio o waelod ei galon y byddai iddo gael ei ddychwelyd i'r Senedd. gyda mwyafrif ychwanegol-mwy- 0 afrif o'r fath ag a fuasai yn ddigon i ladd I gobeitbion ac ejjni y Toriaid pendew.
Advertising
| Dirt Flies | j m| before it and the Clothes S | g Wash themselves when C iTitanl I PATENT | ii Is used. f# Clean water and a good Sj hi fire are all you require. jff ^5 Titan Patent Soap makes. splendid lather, and is soft and K* pleasant to the skin. Whitens jjfOt |3 Linen without sunshine orchemi- w cals, and makes flannels and JaP woollens soft and fleecy with- out any rubbing whatever, r! Excellent for colored and dyed articles, and specially suited to silk goods, which it leaves in ■ £$ ^6 perfect condition. jf. Eg iggj"—For all Domestic purposes 3 TITAN SOAQ is unequalled and the most econamcal in the market. Jm| g wry it S 3 and Prove it! 6 Ihk SOLE MANUFAK'ukeks— •S The Liverpool Co., Ltd., Ll
"SEDD I SYR W. HARCOURT.
SEDD I SYR W. HARCOURT. Deallwn fod cynygiad 3* C. M. War- mington i ymneillduo o gynrvchiolaeth Gorllewin Mynwy i roddi lie i Syr W. Har- court wedi ei dderbyn. Cymerodd yr enwi le dydd Mercher, a bydd y pleidleisio ddydd Mawrth nesaf. Mr W. E. Williams ydyw yr ymgeisydd Toriaidd. Y mwyafrif Rhyddfrydol yn yr etholiad diweddaf oedd 5,319. Mewn cyfarfod yn jfbredegar nos Fawrth, i hyrwyddo ymgeisiqpth Mr War- mington, yr ymgeisydd Rhyddfrydol, dar- llenwyd y pellebyr canlynol oddiwrth Ryr William Harcoiirt:-Eich cynygiad hael- frydig wedi ei dderbyn yn ddiolchgtr. Os enwir fi gan yr etholaeth, fe ymladdaf y frwydr dros yr achos da yn Nehea Mynwy. Gadewch i mi wybod yn mha le a pha bryd y dylwn ddod yna." Ymadawodd Syr W. Harcourt o Lundain gyda r tren oddeutu chwarter wedi naw yr un noson.
[No title]
"Y RIIAI ANFEDKTGINIAETHOL DED- i WYDD.—Diau fed yn y wlad hon fiioedd o bobl sydd wedi eu rhoddi i fyny fel rhai j aufeddygiuiaetnol" gan feddygon. Yn ystod y ddwy flynedd ddiweddaf, fodd j bynag, y mae newyddiaduron y wlad wi-di cyhoeddi hanesion am rai anfeddygia- j iaethol" wedi cael eu hadferyd i hapusrwydd ac iechyd, drwy foddion newydd, tra an- J nhebyg i feddyginiaethau cyffredin, sef trwy I ddefnyddin Dr Williams' Pink Pills for Pale People. Y mae y feddvginiaeth hon yn cael yr effaith mwyaf hynod yn yr achosion hyny lie y mae raeddyginiaethau eraill yn I' ifaelu, ond y mae o bwys cael y pelenau gwirioneddol, mewn blychau gyrtag amlen I bine, a'r enw yn llawu mewn llytbyrenau coch, Dr Williams' Pink Pills fór Pale People, nid yw rhai eraill o unrhy\v fudd. Y mae Dr Williams's Pink Pills ya wir feddygiuiaeth at anhwylder cyffelyb i gryd- cymalau, poen y giau, locomotor atttxy, St. Vitus's dance, cur gieuol yn y pen, a gwen- did, lludded, afiechydon y gwaed, megys I mauwynion, taneiddew parhaol, &c. Maeut I yn wellhad trwyadl oddiwrth anhwylderau a gyfodant oddiar flinder, gorweithio, neu or- mod rhysedd o unrbyw natur. Gwerthir hwynt gan fferyllwyr a chan y Dr Williams' Medicine Company, 46, fctol- born Viaduct, London, arn 2s 9o y blwch, neu ckwe' blychaid aa> 13s 9c.
PAHAM NA PHLETDLEISIAF DROS…
PAHAM NA PHLETDLEISIAF DROS MR NANNEY. [AT OLYGYDD Y WERIX."] SYR,—Nawn Sadwrn derbyniais drwy'r llythyrdy anerchiad Mr Nanney at yr etholwyr. Fel y gallech feddwl, ni chollais ddim amser heo ei ddarllen. Darllenais ef drachefn a thrachefn, er cael gwybo(I i erthyglau ei gredo gwleidyddol, ac i edrych a oedd ei gredo yn iach—yn ol fy ffydd i. Wel, ar ol darllen yr anerchiad a meddwl tipyn, yr wyf yn gryfach o'r farn nas gall Mr Nanney fy nghynrychioli i, o herwydd nid ydyw o'r un golygiadau a mi. Dywed Mr Nanney mai diogelu unoliaeth a chy- fanrwydd y Llywodraeth sydd yn "cadw y He cyntaf." Hoffwn wybod ganddo, a ydyw Mr Lloyd George am ddarnio yr Ymerodr- aeth ? Beth mae Mr Nanney yn olygu wrth ddyweyd, Byddwn yn barod i estyn i'r I Iwerddon fesur helaeth o lywodraeth leol ? Pa mor helaeth fyddai y mes iar ? Gyda golwg ar nifer o ddynion anghyflogedig a geir yn y wlad," y cyfeirir atynt 1. yn yr anerchiad, er y dydd yjajae Mr Nanney yn aelod o GyDgor Sir J&fon, a wnaeth efe rywbelh yn y cyngor^Qoni calon y diwaith a'r anghyflogedig. "Charity begins at heme," Mr Nanney. Sonir yn yr anershiad am H ddarparu rhyw gynorthwy ar gyfer yr oedranoi- a thlodion haeddianol." Gwych, pob pdSffHR dda. Ond o ba le, Mr Nanney, yr ydjK am gael yr arian ? A ydych am roddi jEvy o faich ar ysgwyddau y tretti- dalwyff A wnewch chwi roddi y d-jgwm at y ddarpariaeth ? Am na wnewch, ni chewch fy mhleidlais i. Yn ol yr anerchiad, y mae Mr Nanney-yn gwrthwynebu Dadgysylltiad a Dadwaddoliad yr Eglwys. Yr wyf finau o blaid hyn, ac o ganlyniad sut y gallaf bleidleisio dros Mr Nauney ? Yr wyf yn credu fod cysylltu un adran c'r Eglwys Gatholig a Llywodraeth gwlad yn peri i'r adran hono ymfalchio, mynd yn hunanol, yu ormesol, a bod yu ymgorffoliad o fyftaeth. Beth mae Mr Nanney yn feddwl wrthMdweyd ei fod yn gefnogol i ryddid crefyddol"? Sut hyny, ac yntau yn erbyn Dadgysylltiad ? Sonia hefyd y buasai yn llawenychu gweled unrhyw fesarau diwygiadol er ych- wanegu defnyddioldeb yr Eglwys." Paham na wna yr Eglwyswyr ddiwygio yr Eglwys eu hunain ? Diwygio eu heglwys eu hun y mae yr Anibynwyr, heb help y Mdthodistiaid. Y lIlae Mr Nanney eisieu "estyn tiiuiaeth mwy haelfrydig i'r ysgolion enwadol." A ydyw hyn yn golygu fod ysgolion enwadol i gael eu cynal gan y trethi ? Yr wyf fi yn erbyn hyn, am hyny ni chaiff Mr Ellis Nanney mo'm pleidlais. Cynhalied pob en- wad ei ysgolion ei hun. Yr wyf fi yn credn na ddylai yr un ysgol fod ond ysgolion y Llywodraeth. Yr wyf o blaid darllen y Beibl yu yr ysgol ddyddiol, ond nid wyf am i addysg grefyddol" gael ei roddi ynddi. ( Dysger crefydd ar yr aelwyd ac yn y capel. Nid yw syniadau Mr Nanney a minaa ya rhedeg yn yr un cyfeiriad ar y pwnc dir- westol. Gwelaf ei fod yn credu na ddylai tref neu bentref gael yr hawl i ddyweyd a oes tafarn i fod yna ai peidio. Yr wyf fi yn credu y dylai. Creda Mr Nanney, dybygwn, mai dau neu dri o ynadon ddylai gael yr hawl yma. Nid wyf finau yn credn o gwbl yn hyn. Y mae Mr Nanney am roddi iawn i dafarnwr. Yr wyf fiuau yn erbyn. Safei tafarnwr ar yr un tir a rhyw fasnachwr I arall. Os ydyw y bobl yn dyweyd na yt'ant ei gwrw, ac nad oes ar y wlad eisiau ei fas- nach. cauer ei si op;* ac eled yntau i gloddio < am ei damaid, os bydd raid. Wel, dyna fi wedi beirniadu, yn ol fy ngallu, anerchiad Mr Nanney ae ar ol e; phwyso, mor deg ag y medrai fy nealltwr- iaeth a'm barn a'm hargyhoeddiad, y mae yn brin iawn, iawn. Yr ydym yn gwahaniaethu yn ddirfawr ar brif egwyddorion yr anerch- iad. Sut y gallaf, felly, ei gefnogi? Yr wyf yn gwahodji fy nghydweithwyr i ddar- llen yr anerchiad yma. Os gwnant, a man- ylu arno, mor wag yr ymddengys iddynt! Fel dyn cyhoeddus, sut y saif Mr Nanney o'i gydmaru a Mr Lloyd George ? Y mae y Senedd yn adwaen Mr Lloyd George, ac wedi clywed ei hyawdledd laweroedd o weithiau. Y mae prif wladweinwyr y deyrnas yn ei adwaen, ac yn ci edtnygu. Gall ddadleu hawliau gwerin mor hamddenol ar lawr Ty'r Cyffredin a phe byddai ar ben lori ar y Maes. Y mae gauddo bam' mlynedd o record gwych. Mewn amser ac allan o amser bu yn codi ei his o blaid hawliau y gweithiwr Cymreig. Yuddo ef cafodd hawliau Ymneillduwyr atnddiffynydd dewr. Hyd y gallaf weled nid esgeulusodd yr un cyfle i godi Cymru. Ond nid yw gwaith Cymru ar ben. ilyn cwblhau y gwaith vma, rhid i ni gael rhai fedr ddadleu ein hawliau. Yn Mr Lloyd George, wele wr parol ar ymadrodd, a chalon llew ganddo. Yn ngwyneb y fath dystiolaeth, mi ddirmygwn fy nealltwriaeth, mi wawdiwn fy sylwadaeth, mi fradychwn fy nghyd- wybod pe meiddiwn fotio dros Mr Nanney. Beth am Mr Nanney ? Chlywodd Ty'r Cyffredin erioed son am dano. Chlywais i erioed ei fod yn fyw i'r deffroad cenedl- aethol. Bu yn gysylltiedig a'r sir yn ystod ei holl fywyd, ebai ef; ond hoffwn wybod, beth y mae wedi ei wneyd erddi ? Nid wyf fi yn gwybod. Fel boneddwr, wel, parch iddo, fel i bob dyn. Ond os mai ar 1iuellau ei anerchiad y mae yu dyfod atif am fy mhleidlais, rhaid i mi ddyweyd wrtho, yn ddidderbynwyneb, Na, nis gallaf votio drosoch, Mr Nanney." Ai tybed y dywed gweitliwyr bwrdeisdrefi Caernarfon yn wa- hanol?—Yr eiddoch yn wlftdgar, GWEITHIWR 0 GAERNARFO.
----I BETH WNA'R RHYDDFRYDWYR,
BETH WNA'R RHYDDFRYDWYR, OS ANT 1 ME WN ? 1. Rhoddi sicrwydd tenantiaeth ac iawn i amaethwyr am welliantaii wriaed ac a wneir ar diro&Jd y ttrfeddianwyr ganddyut hwy a'u plant, a t'henti teg am dir. 2. Adfer y degwm a gwaddoliadau perth- ynol i'r genedl yn eiddo y cyhoedd er ysgafnhau i,eichiau'l' trethdalwyr a chref- yddwyr rhydd y wlad. 3. Sicrhau gwell aAedd-dai a chydeus- derau byw i'r arnaetftwyr a'r dosbarth gweithiol yn gyffiedinol. 4. Rhoddi sicrwydd i feibion llafur am iawn mewn achos o ddamweiniau. 5. Diddymu awdurdod Ty'r Arglwyddi i ddadwneyd raesurau wedi eu pasio drwy Dy'r Cyffredin.
øra. .ETHOLIAD BWRDD YSGOL…
ør a. ETHOLIAD BWRDD YSGOL CAER- GYBI. Mae ymladdfa, galed am y S'iit, sedd ar Fwrdd Ysgol Caergybi y flwyddvn hon. Wele'r rhai sydd wedi eu benwi: — Cadbeu Cay. R.N., Thomas R. Evans, cyfreithiwr W. Griffith, Joseph Hall, Parch J. Hughes, Owen Joces, W. D. Jones, arwerthwr; Parch R. Lloyd, Osven Williams, ffermwr J. Roberts, Elm Park E. Pritchard, Psrch I R. P. Williams, Thomas Williams, a Miss Annie Roberts, Newry House. j Braithwaite18 Retrospect of Medicine a ddy wed :—" Y mae Cocoa Cadbury yn ychwanegiad amrhisiadwy at y bwydydd a gymeradwyir pan y mae peirianau treuliol allan o drefn.
--.-t-A EXHOLMD MEIiilON.
t-A EXHOLMD MEIiilON. CYFARFOD MAWR O 3ILAEXAU FFESTIiMOlx- Araeth gan Mr T. E. Ellis. I Nos Lun, cynhaliwyd cyfarfod poblog- I aidd a brwdfrydig yn yr Assembly Rooms, i hyrwyddo ymgeisiaeth Mr Thomas E. Ellis, yr ymgeisydd Rhyddfrydol. Daeth Mr Ellis i'r Blaenau gyda'r trea o Ijenrhyndeu- draeth ychydig cyn chwech o'r gloch, a chymerodd fantais ar y cyfle i roddi anerch- iadau gwresog i'r gweithwyr wrth fyned i'r gorsafoedd at y trens i fyned i'w cartrefi. Ymgynullodd y gweithwyr o flaen y Queen's I Hotel, lie y rhoddasant dderbyniad calonog j i'r ymgeisydd gwladerarol. I Yn ddiwoddarach ffurfiwyd gorymdaith i fyned i'r Assambly Rooms, yn cuel eu har- wain gan y ssindorf (O.xkeley), a miloedd o edmygwyr ikr Ellis yn dilyn. Llanwyd yr ystafell eaug hyd yr ymylon, a J)7 wcdir fod, cannoedd o bobl yn methu eziel he. Llywyddwyd gan Dr E Llys Meddyg, yr hwn yn ei sylwadau arweiniol a gyfeir- iodd at waith inawr a phwysig a wnaed yn p 0 ystod y Senedd dymhorau diweddaf, ac Jyr oedd yn teimlo yu falch fod gan Gymru, a Meirioti yn neillduoi, ran ya nwyn y gwaith hwnw i ben. Yr oedd yn ddiddadl mai i'r aelod anrhydeddus ag yr oeddym wedi ym- gynull i'w gefnogi yr oedd rhaid priodoli y credit am i r Weinyddiiieth allu sefyll i fyny cyhyd. Os bydd i'r ceullif droi yn ol at Doriaeth a gorthrwui, hyder»i na byddai un eiliw o hyny yn Meirian beth bynag, ond y byddai i bob etholwr gofnodi ei bleidlais yn gydwybodol ddydd Gwener nesaf (cymerad- wyaeth). Yna galwodi ar Mr Os.noud Williams, Deudraeth, i gvnyg'y panderfy.iiad cyntaf. Pan gododd y boneddwr cafodd dderbyniad brwdfrydig iawn gan y dorf fawr. Cynyg- iodd ddiolchgarwch i Mr Ellis,gau yuirwymo i wneyd pob ymdrech gyfreithlon i'w àùych- welyd i'r Senedd, a hyny gyda mwyafrif aruthrol. Wedi dyweyd ychydig eiriau yn Gymraeg aeth y boneddwr yn mlaen i gyf- eirio at waith y Senedd a'r Weinyddiaeth ddiweddaf mewn gweinyddiad deddfau. Nis gellid tybio am foment nad oedd y Weinydd- iaeth ddiweddaf wedi rhoddi bywyd newydd yn holl swyddfeydd y Llywodraeth ac wedi byrhau oriau llafur ei gweithwyr, yn ughyda chodi eu cyflogau, yn enwedig y swyddfeydd addysg, &c., pa rai oeddynt wedi gwella an- sawdd yr adeiladau a safleoedd vr athrawon (cymeradwyaeth). Yr oedd y Canghellydd diweddaf am y tro cyntaf erioed wedi cy- meryd i'w law ei hun i benodi ynadou (cymeradwyaeth), gyda'r canly niad-iod lluaws o ddynion o satle gyffredin wedi eu codi (cymeradwyaeth uchel), a chyn diweddu dymunai ofyn a wneid hyn gan y Toriaid (lleisiau Na, na "). Cefnogwyd y peuderfynia.d mswn araeth hwyliog a derbyniol gan Mr H. Roberts (Eos Barlwyd), ac attagwyd gan Mr David Roberts, Glanrafon, un o gewri etholiad 1885. Pasiwyd y penderfvniad va un- frydol. Gal wyd yu nesaf ar yr ymgeisydd, I MR THOMAS ELLIS, a chafodd gymeradwyaeth byddarol a bar- haodd imryw fynudau. Wedi datgin diolch- garweh i'r dorf am y derbyniad a roddwyd iddo, ac am y penderfyniad a basiwyd, gofynodd a oedd eu barn wedi newid am dano er 1886 pan etholastnt, ef gyntaf (lleisiau: "Nag ydyw"). Ylla cyfeiriodd fit y mesurau a'r gwaith a wnaed gan y Llywodraeth ddiweddaf,yn fwyaf neillduoi i Gymru. Cyfeiriodd hefyd at yr adeg y gal wyd ef i swydd, a theimlai bryder wrth ei chymeryd, ond ei gysur vdoedd fod cyd- ymdeimlad 11a o etholwyr Meirion gydag ef. Teiuilai yu falch o fod a ehyfran ya y gwaith oedd wedi ei wneyd gau y Weinyddiaeth. Nid oeid yn cyfeirio at.bwac addysg yn ei anerchiad a.m y tybiai fod y cyfryw wedi ei orpheu—er gwaethaf y blaid Doriaidd a'r Esgobion. Yr oodd cynlluniau addysg. gauolradd y siroedd-wedi eu pasio a'u cael 1 ddechreu ar ei gwaith. Yr oedd yn cyduno a C. E. Owen yn ei anerchiad pan y dywed fod amaethyddiaeth wedi ei esgeuluso yn rhy hir." Ond I I beth, meddai, y mae efe a rhai cyffelyb I am wneyd i'w wella, a beth a wnaethant ond eu goreu i rwystro i'r ffermwyr gael rhoddi ea barn gerbron y Ddirprwyaeth Dir (cymeradwyaeth). Am Ddadgysylltiad yr oedd llawer yn meddwl fod y mesur hwa wedi ei ffurfio yn llawer rhy esmwyth i'r personiaid, ond bai bychan oedd hyny; a phan oedd y Llywodraeth wedi gwthio y llwyth hwn megis i ben y bryn, trwy ystryw Toriaidd dycnchwelwyd y Weinyddiaeth. Wrth gyfeirio at ganlyniad yr etholiad dy- wedai mai dyma yr awr y dylid gwneyd ymdrech lleiild ol, awr cyfyngder gweith- Lloegr, awr ag yr oeddyut yn cael eu dallu gan gwrw. Dyma eich cyfle," meddai, i dda.ngos fod Cymru yn iach, sat bynag yr a Lloegr (cymeradwyaeth uchel a phar- haol). Y Parch R. J. Williams a gynygiodd "Fod y cyfarfod hwn yn datgan ei gymer- adwyaeth o yuiduechioii y Weinyddiaeth Ryddfrydol ddiweddaf i gario allan i vriflth- rediad ddymuniudauy genedl fel eudacpln- wyd yn yr etholiad cyffredinol diweddaf, set y mesurau oedd ar y rhaglen Rhyddfrydig, ynghyd a'r mesur sydd yn dal cysylltiad mor agos a ni, sef rhvddfreiniad prydlesoedd. Ein bod ymhellach yn hyderu y dychwelir y blaid Ryddfrydol i awdurdod gyda. mwyaf- rif mawr yn yr etholiad agoshaol, ac i orpbeii v, gwaitli y maent wedi ei ddechreu." Oherwydd prinder amser ni ddywedodd Mr i Williams ODd ychydig eiriau, gan addaw y byddai yn rhoddi anerchiad eto o hyny i'r etholiad. Cefnogwyd y cynygiad gan Mr D. R. Daniels. Fourcrosses, mewn araeth fer. Mr W. W. Jones a gynygiodd bcnderfyn- iad yn condemnio Ty ,r Arglwyddi. Cefnogwyd gan Mr E o H. Jonathan, a i phasiwyd yn unfrydol. Wedi talu y diolch- iadau arferol terfyuwyd y cyfarfod. Hebryngwyd yr ymgeisydd a'i gyfeillion drwy brif heol y "Blaenau gan fiioedd o'i edmygwvr, yn cael ei blaenori gan y sein- dorf—ac aeth y cwnmi ymlaeai gynal cyfar- I fod yn LLAN, I lie y cawsant "orymdaith yn swn peraidd y seindorf wobrwyedig yno, a chynulliad teilwng. Auerchwyd y cyfarfod gan Mri Ellis, D. R. r'aniels, John Jenkins, A. Roberts, Dr Evaus, ac amryw eraill. Cafwyd cyfarfodydd nodedig o frwdfrydig yn y gwahanol le, e icl.
WRTH DDRINGO'R MYNYDD.
WRTH DDRINGO'R MYNYDD. Aeth nump o Saeson i fyny ochr mynydd yn y Tyrol, Awstria. Llichrasant oil, a syrtbiasaut ddyftuler pur ÍéLWr. Anafwyd dr foneddiges yn hur dost. J
Advertising
TE PERAIDD Y. -k Z W A T T P, E.i TB PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD M AZ A WATTEE. Til PERAIDD MAZAWATTEE. Mewu pacedi a tiniau, Is GJ i 4s y pwys, gan bod Grocers. BEST FOR. TIIE, Car I bolic To't Soap, the active ingredient of Iwhic-LL is recommended by the medical j profession for all bkiu ailine;its.—Pleasantly perfumed and improves the complexion. In Is 6d 3-tablet boxes at Chemists, &c., or j post free for value from F. 0. Calvert and Co., Manchester. Awarded 65 Gold and Silver Medals and Diplomas. i TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. I TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. • Ivlevm pace A; A tiniau, Is 6c i 4s y pv/ys, gan bob Grocers. — •" vr FOTIWCH DE 0 S T. E. ELLIS DDYDD GWENER. HUMPHREYS OWEN DDYDD GWENER. E. J. GRIFFITH DDYDD GWENER. W. H. MORGAN DDYDD GWENER. D. LLOYD- GEORGE DDYDD SADWRN. WILLIAM JONES DDYDD SADWRN. HERBERT LEWIS DDYDD SADWRN.
JlWRDKISDKEFi fiYNWI.
JlWRDKISDKEFi fiYNWI. Albert Spicer, L 3753 EMUuderdown 3589-154
......_c_- -------_._-_.--_-CYMRU…
.c_- CYMRU WEN. Am ryddid y mae sjh, Gymru wen, 0 Fyuwy fawr i Fon, Gymru wen Clyw leisiau fil yu galw Yn groch o fe ldau'r tneirw, 0 gochel werthu he Jdyw, Gvmrtl wen, Dy fri a'tli freintiau glyw, Gymru wen. Ti wyddost PwY:"th wnaeth, Gymru wen. Flynyadau gynt yn gaeth, (ijmrii wen: A fyni di ddychwelyd Yn ol i'r gortarwm ellbyd? N a na gochela'r benyd, Gymru wen, Na carna i lpwr dy ryddid, Gyraru wen. Mae'r gweithiwr erbyn hyn, Gymru weu, Yn bwyta'i fira g%Nyn, Gymru wen: Ond gynt dan iali Toriaid Ei fwyd oedd ddu a. caaied, Llwill ydoedd mewa caethiwed, Gymru wen, Ei oes oedd lawn o ludded, Gymru weu. r Tro yraaith eiriau mwyn, Gymru wen, Fa pob rhyw Dorrii ddwyn, Gvmrn weu; Ond dywed wrth barsouiaid Y bragwyr a'r ysweiniaid, 1 ti dd'od o gaethiwed, O't Gymru weu, frwy wert'afawr waed gwroaiaid Cymrll wen. A d'wcd wrth Na.nney'r Gwynfryn, Gymru weu, 0 bwy mae ef yn disgyn, Gymru wen; Ei dad, ei d'tid, a'i deidiau, Gelynion oeddynt hwythau I'r oil o'th gyfiawn hawliau, Gymtu wen, Tal dithau'r echwyn adre', Gymru wen, Gymrn wen. E. HE TIN JOXES.
---"----------CYILDEB: Y GWIR…
CYILDEB: Y GWIR A'R GAU. Mae gan lawer o bobl ddrychfeddwl cam- syniol o beth yw cynildeb. Creda rhai mai yuiwadu a'u huntt.in yn mhob dim ydyw, ac felly yn ami ymgadwant rhag yr hyn a wnai wir les iddynt. Cainsyniad mawr yw hyn. Nid y w y fath ymddygiad ond rhith o gynildeb, ac mewn gwirionedd, mae yn ami yn achos o esgeulu"dra sydd yn feius iawn, ac yn profi yn niweidiol. Úwir gynildeb yw gwneyd y defnydd goreu o bob peth yn ein meddiant. Mae y gost o fyned i Ian y mor neu i'r ffynonau, yn enwedig i'r dosbarth gweithiol gymaint, fel mae yn adyledowydd arbeuig arnynt, §*0 yn neillduoi ar y rhai sydd wan neu glaf, i geisio cael y lies mwyaf sydd yn ddichon- adwy. Mae profiad 11 n oedd yn ein gwlad yn tystio fod cymeryd cwrs o Q linine Bitters Gwilym Evans, yn ystod eu hymweliad a glan y mor, neu pa, Ie bynag yr ant i dreulio en gwyliau, wedi profi yn llesol iawn iddynt, ac wedi dyblu y budd a dderbyniant oddi- I wrth y cyfnewidiad, pe heb gymeryd cwrs o'r meddyglyn rhagorol hwn. Mae Quinine Bitters Gwilym Evans yn gyd-gasgliad godidog o'r hyu sydd fedriyginiaethol ac ad- j gryfhaol yn hoU brif lysiau y byd llysieuoI. Mae pawb sydd wedi rhoddi prawf arno yn cydnabod ei rinweddau a'i effeithiolrwydd, ac mae llawer weii ceisio ei efol, chu, ond yn i ofer. Gwerthir Quinine Bitters Gwilym j Evans gan fferyllwyr yn mhob man, mev poteli 2s 9c P. 4S Ga yr un, a gellir ei gael drwy y post am y prisiau uchod oddiwrth y perchenogion, Quiniue Kitters Manufactur- ing Company, Limited, Llanelly, South Wales. )
Advertising
f ,A FOTIWCH DROS MR. D. LLOYD GEORGE. B __r-_u'