Y Werin

JlO AC YSBRYD YR U DRWG- Y mae ysgrifcnydd o Fon yn y Genedl yn rhybuddio ei gydwlad wyr, ac yn am- ddiffyu eu cymeriad yn ngolwg gwledydd eraill yn ngwyneb y chwedlau duon a gyloh- daenir yn y whsg Doriaidd ddarfod i'r Hen Fam newid ei meddwl a chefuu ar ei heg- wyddorion. Wrth reswm, nid oes rhithyn o. wirionedd yn y chwedl. Y mae meddwl am i Fon adael porthladd Rhyddfrydiaeth yn wrthun o Doriaidd. Erioed m bu rhagol- ygon disglaeriaeh o flaen ymgeisydd am fuddugoliaeth fawr a llethol ddydd Gwener nag sydd gan Mr Jones Griffith.

MASNACHOI TjHODDIR BENTHYG AKlAN YN Jtv GYFRINACHOL i Fermwyr, Mas- aachwyr, Lluestwyr, ac eraill, niewn symiau o lOp i 500p ar ddim on,l NOTE OF HAND Y BENTHYCIWR, heb feichiafon, am log is nag a godir yn gyff. redin. Ad-daliadau yn ol fel y bycldo yu gyf- leus. Y mae y busries hwn wedi ei gario yn mlaen er's 25 mlynedd. NI OHYMEEIU BILLS OF SALE. Am fanylion a thelerau, ymofyner yn bersonol, neii vsgrifener at GEORGE PAYE, Accountant, 3, Crescent Road, Rhyl. Prif Swyddfa 20, Kennedy street, Man- I chester. Sefydlwyd 1S70. BENTHYCIPw ARIAN YN G £ FRINAUtlOL GAS Y CHARING CROSS BANK (Sefydlwyd 187!'). 28, iiedford street,Charing Cross Lonon, W.C. OW-daf 30«>,0'H Hawdd yn nghadw 100,00CP ar Promissory Notes fel y oanlyn 50p-Ad-dalbd misol yn ol 4p i Is 30 lOOp— „ „ 9p 3s 4c 5(iOp- 45p 168 8c Symiau mwy yn 01 yr un raddfa. Ben- thycir o 3(,p i 2000p ar yehydig oriao 0 rybadd mewn tref neu wlad, i feibiou nea ferckei, ar wystl do-refa, atoc ffarm, nea fasiip" oropiau, Ac., beb ei symad hefyd ar welth; edoedd, yswirebau bywydoi, rever- siona, stocks, shares, a phob math o eiddo. Rhoddir cyfleusderau aTbenig i r^i yn ag r cyfrif gfda'r Bank. Derbydir ar 16g 10 pun ac uchod ar y teler.,tu oanlynol: 6 y cant y flwyddyn, dan yr amod o rybudd o 3 mis i'w codi. i» »> »» » 7 )) » I Rhoddir telerau arbenig am aymiau mw;7 Telir y Hogau bob chwarter, yn rhydd oddiwrtli dreth yr Incwm. Ysgrifener neu glwer am ra^len. A Williams, Ciora^-wv'iwr. ESTABLISHED 1885. NO FEES. NO BONDSMEN". p pr TO £ 1000 immediately Advanced to eL> every class of respectable Borrowers upon note of hand alone at Lower Interest and Easier Repayments than any other office. If people who are dealing with other offices, and paying the usual extortionate interest charged by them, will apply to me I will pay those offices off for them, and advance them what they require at Half the interest they have been paying those offices. SPECIAL TERMS TO FARMERS. Letters immediately attended to. Distance no ob- ject. Mr M. PRICE. 37. Csellepa, Bangor (near General Post Office). LEWIS R. WILLIAMS Addymuna hysoTSu y cyheedd ei fod yn agored i dd rbyn cyfarwyddi&dau yn nglyn ag anverthidftl1 cyhoeddus o bob math, ac i wneyd prisiadau angeurheidiol er profi ewyllysiau, &c., o danDdeddf Tolliad Etifeddiaethol (1894). mae hefyd wedi ei gyfarwyddo i roddi rbai miloeddo bunnau allan ar eiddo rhydd- ddaliadol a phrydlesol ar logau tra rhesymol. Cedwir rhestr-lyfr i'r amcan o roddi yn- ddo enwau personaa fydd yn ceisio benthyc- on, ac ereill fydd yn ymofyn sicrwydd angenrheidiol am eu harian, yn ddigost. Grove House, Bangor Street, 885 Caernarfon. Fret and Sweat Saved, 0 Comfort enhanced by using v EAL 9 ir Try it and prove it. With this unequalled Home Manu- factured Yeast, the finest Biead, Buns, Tea Cake. &c, can be unfailingly produced with ordinary care. The Baker counting his make by many sacks weekly, and the Home- wife using a stone of flour or less weekly, are equally satisfied and delighted with D.C. L." Yeast. Ask for D.C.L." always. Use it always. If yon can. not get it in your neighbourhood, send us Four Penny Stamps for Sample and Book of novel and useful recipes. *> Soie Manufacturers:— THE DISTILLERS CO., Limited, EDINBURGH. Shopkeepers selling "D.C.L." are recommended tt mbibit oar Showcaids, to be obtained from all Areola. HOMILINE. Y MAE y Feddygiiiiaeth Wertbfawr hon yn Iachau ,r ol i peth arall fethu. Pan fydd Gwr neu Wraig, Mab neu Ferch yn dioddef oddiwrtii Boen a theimlad u bwysau ar ol bwyta, Brest Wan, Cramp, Bias drwg yn y Genau, Cwsg Anesmwyth, Gwyntagwaew yn y Coluddion, Rhwymedd, Nerves Gwan, Poen yn yr Arennau ac yn y Cefn, Piles, Gravel, Pimples, Pen- ddynod, Scurvy, a Tarddiantaa y Croen, y maent oil yn tarddu oddiar Ddiffyg Traul, Gwaed Drwg, neu Attaliad y Dwfr, — a Cofier fod HOMILINE Yn cael ei ystyried gan Feddygon yn Brif Feddiginiaeth at yr Anhwylderau uchod, felly paham y dioddefweh. oddiwrtii y Doluriau uchod pan y mae y fath Feddig- iniaeth i'w chael. Doctor Evanei, Carlton Vale, London, a ddywed "I have seen the effects of HoiilLiXE on many of my patients, and know of no medicine which so effectually cures Dyspepsia and Urinary Complaints. Y mae Canoedd yn Tystiolaethau nad oes dim yn debvg iddo at GYNNORTHWYO Y TREULIAD. GWENDID CYFFREDINOL. BURO Y GWAED. GRYFHATJ Y FREST A'R NERVES. ANHWYLDERAU Y DWFR. DARLLEtfER BARN YCYHOKDDAM HOMILINE Mr Jones, Cobo ne-roac. Dros ddwy flynedd yr wyf wedi cael fy mlino gyda'r Piles a'r Gravel, yngLyda Corph-rwymedd, —Dioddefais boen mawr o ddydd i ddydd, ond ar ol cymeryd dwy botelaid o HoillLINE yr wyf 'rwa.n yn iaeh ac yn rhydd oddi- wrth boen. Mrs Hughes, Albert -road. — mae HoinLIXs yn air.vyl itiwu i mi, nid oes medd- iginiaeth gyfTclyb icldo at DdiS'yg Traul a Phoen ar ol bwyip.. Miss Sharpe, Yorlc-street. Danfonwch botel 2s. gyda'r post. Y mae y betel gyntaf wedi g'.vneyd Iles mawr. Yr wyf yn dioddef oudiwrth Weudid a Tarddiautau y Croeu. Y mae PIo^iLirTic yn eff^ithiol iawn i Ferched a Gwragedd o bob oedran. Fe symuda ymaiÔ bob Anhwylderau sydd yn perthyn i'r rhyw Fh;uy\vi»idd, au er rnwvn sicrhau ioeliyd, fe ddyla: potel fed wrth law I bob anise*. Gwerthsv mewn poteli Is c a 2s (Dwbl size) gyda. phob Druggist, aneu oddi\fith y perdieno:* — J. I-AiiKV, 94, Canterbury road, Kiiburo, London, N.W ~"DRUNKEiSNES5~ COiiElT ITHOL'T the knowledge of the t T Patient. It is the most certain and inexpensive Cure. It is perfectly harmless, and tasteless if given in a cup of J tea, coffee, or any food. It never fails. It I has cured and restored happiness in thou- sands of families. It cures cases of how- ever long standing in men or women. Remedy sent for Is 3d, post free. Mr DEACON, Medical Botanist, Yoik House, 265, High road, Tottenham, London. MESSERS W. DEW SON. ) PARISHES OF LLANIDAN AND LLANDDANIELFAB. ESSRS W. DEW & SON have re- 1'- ceived instructions to offer for Sale by Puelic Auction, at the Sportsman Hotel, Carnarvon, on Saturday, August 17th, 1895, the following Freehold Property, viz. PARISH OF Llanidan. THE BRYNGWYN ESTATE. MERLLYN, in the occupation of Mr David Rowlands. PARISH OF LLANDDANIELFAB. YSGUBORWEN, in the occupation of Mr Thomas. Plans, Particulars, and Conditions of Sale are being prepared, and they, with any in- formation, may be obtained of Messrs Hugh Jones and Co., Solicitors, Carnarvon, or of the Auctioneers, Wellueld. Bangor. 9013 Mil E. II. OWEN & SOY. FREEHO LD PROPERTY. -CARX ARVON Messrs E. H. OWEN & SON will In.. offer for Sale by Public Auction at the Prince ofW les Hotel, on Friday, 26th July, 1895, at 3 p.m., subject to conditions to be there and then produced, the following FREEHOLD DWELLING HOUSES-all in good sanitary condition :-Nos. 4, 6, 8, I and 10. Mount Pleasant Place, and No. 4, Smithfied Lane (off Chapel street). For further particulars as to Nos. 4, 6, 8, and 10, apply to J. T. Roberts, Esq., Solici- tor, and as to No. 4, Smithfield Lane, to Richard Thomas, Esq., Ca.stle Square, or to the Auctioneers, 18, Bridge street, all of Carnarvon. j -A- RDDAN.GOSFA QEFFYLAIT, &c., YN AMLWCH. Yn adfortunus y mae dyddiad y polio ynglyu a'r Etholiad Cyffredinol yn Sir Fon yn disgyn ar ddydd Gwener, y l9eg cyfisol, oherwydd hyny y mae y Pwyllgor dan orfodaeth i OHIRIO yr Arddangosfa hyd DYDD GWENER, Gobphenaf 26, 1895. Derbynir Entries hyd ddydd Iau, Gorphenaf ISfed, 1895. DAVID JONES, Bull Inn, Amlwch, 52c Vsprifpn AR VVEEi'll.— l'yddyu Dyoutui o r ouw Nyth y Driw, yn Llanddaniel, Mon, gwaith pum mynud o station y Gaerwen, yn cynwys tuag wyth acer o'r tir goreu yn yr ardaloedd. Mae afon rhyngddo a thiroedd eraill, a digon o ddwfr da ar hyd y flwyddyn. Mue hefyd Dy newydd arno, yn cynwys 7 o rooms, ac hefyd hen dy a Beudy. Am ychwaueg o wybodaeth yn ei gylch anfoner at Owen Evans, Dyneiey Hall, Bramhope, near Loeds, Yorks. Live upool shaft j^s bury KOTE L. L Mount Pleasant, 100 rooms, near Centra and Lame Street Stations. No intoxicants sold Moderate charges. Electric Light. A first class TemperanèA Family and Commercial Hote.1. A GENTS WANTED to push first-class Machinery Oils. Liberal Commission -Box 31, Post Office, Liverpool. 923j YMFUDIATli I'R UNuL DALEITH- — IAU gyda'r American Line. Lerpwl i Philadelphia a New York, Ip 16s. Boston a Baltimore hefyd yn istsl. Am fis Gor phenat yn unig.-THOM.AS Evans & Co.. btatiou Chambers, Rhyl. 924j ALL LETTERS ANSWERED.—Any person who has used with advantage the medicine sold under the name of Di Wil- liams' Pink Pills for Pale People is earnestly requested to communicate with Q.Z., at the office of this paper, the Genedl, Carnarvon. WMYGLO.-TY Freehold ar werth.- C Am fanylion ymofyner a Mr William Roberts, crydd, Glandwr, Cwmyglo. 939 AR WERTH.— Irol, Frame, a Gear, i ffitio pony o 12 i 13 o uchder. Hefyd, American Rake.—William Hughes, 17, Holy- e i(I road, Uppar Bangor. 931d rI^O BAKKHS.—Wanted a good allround X hand, well up in fancies. Constant job to a suitable man (Welsh preferred, and must be a total abstainer). Apply at once to John Hughes, Valley Shop, Valley,R.S.O., Anglesey. GEMAU READ.—Bydd i siopwyr gael fod y Stoc fwyaf a'r ppisiau iselaf yn Maanachdy Millington, 12, Houndsditch, London Gellir cael Clociau, Oriaduron, Cyllill, Cribau, Gwydr- ddrychau, Pibelli. Pyrsau, Violins, Accordions Jubilee Jewellery. Catalogues darlunedig i'w o i*l vn rhad. Sefydlwyd 1857. THOMSON'S lojsg-waisted X PERFECT FIT OLD BY ALL DRAPERS MILLION PAIRS ANNUALLY. :0-' Approved by the whol pol te world. A G Twel \-e First Medals. j ^npi>jy^ou wnte^(Urect P.O.O" and the CorBet will at once be seut to you. THE CORSET FOR THE MILLION. No. 3403, in all Colours, 3s 6d. W. S. THOMSON, & Co., Ld.. Manufacturers. Agent in all towns, write tor name of nenrst agent, Carnarvon, D. Robert44, Waterloo House; WiLittm Jones, It, Bridge street. Bangor, W. O. Williams, Manchester House; J. Thomas WT.Hiffh frtreet

OS BUUDUGOLIAETH DOKI- AIUD, B&TH WEDYN? Do, caeJ ccllfadau a sioraiant; caei enillion a defnyddiau syndod hefyd Gweddus cofio fod enill yn mhob colled. Wrth reswm, y mae yn rhy fuan eto i broffwydo yu uchel am fuddugoliaeth Doriaidd fawr. Gwneir hyny; ond llais pobl wedi dechreu ymgoili mewn anmhwylledd flydd yn gorfoleddu ar faes y gad, a hyny yn mhell cyn gweled y diwedd. Gwnaeth hynafiaid y gwyr hyn ynfydion ohonynt eu hunain Iawer gwaith o'r blaen. Nid yw amldra dyddiau yn tycio er dysgu doethineb iddynt. Goreu canwyll pvvyll i ddyn. Ond, a thybied fod buddugoliaeth I Doriaidd nid yn unrg yn bosibl, eithr yn debygol ) n ffodus, y mae Plaid Cynydd eisoes wedi Hwyddo i enill dau beth o'r gtvertbfawrocaf. i. Yn gyntaf, enillodd gyfantwydd a phurdeb. Enill mawr yw hyn -enill mwy nag enill haner dwsin o etholiadan. Os yw corfF y blaid yn y w!ad yn llai o nifer na- o'r blaen, y mae yn gyfanach ac iachach nac y bu ¡ ers blynyddau lawer-ie, nag erioed. Nid oes o fath iechyd a giendid am I nerth. With fyned yn llai, drwy golli y tafarnwyr-hunangar, Whigiaid meirw, a llafurwyr penboeth, aeth y blaid yn fwy mewn grym moesol. Ni bu ei chariad at egwyddorion un am- ser yn llosgi mor angerddol a chlir. Y mae yn eithaftebyg na buasai Syr W. Harcourt a Mr John Morley yn foddlawn i ni deitlo'r blaid yn Bun- taniaid Newydd, eithr nid ydynt yn llai haeddol o'r enw er hyny. O'r tu arall, nis gall yr elfenau oeddynt yn ddefnyddiau nychdod a marwolaeth yn y blaid Ryddfrydig fod yn ddefnyddiau icchyd a bywyd yn y Toriaid. Y mae yn eithaf posibl i'r tafarnwyr enill etholiad cyffredinol neu ddau i'r Toriaid; a'u dodi mewn swydd; eto, y bobl hyn fydd defnydd dinystr a chwymp yr Undebwyr fel plaid wedi'r cwbl. 2. Yn ail tynodd allan i fwy o eglurder neillduolion hagraf y Toriaid. Gwyddai y meddylgar o'r blaen mai plaid dosbarthiadau o'r genedi yw y Toriaid, nid plaid y bobl fel pobU Erbyn heddyw y mae y ffaith hon yn ddigon eglur fel nas gall neb ond yr hwn na fyn weled lai na sylweddoli'r peth. Gwasanaethwyr tri dosbarth o'r bobl yw yr Undebwyr. Er cy- northwyo cof y darllenydd, dodir eu henwau fel hyn Gwas- f Arslwyddi y Tir' anaethwyr. Ysbryd cul, hunangar sydd bob amser yn rheoli gwasanaethwyr Plaid. Drwy ei gwroldeb ffyddiog a'i ffydd- londeb dianwadal i egwyddorion sydd a'u hamcan i leshau dyn am ei fod yn ddyn, gan nad beth fyddo ei sef- yllfa, llwyddodd y Rhyddfrydwyr i orfodi 41 tri earn leidr" presenol Prydain i ymuno a'u gilydd yn ngwydd byd. Bellach, y mae y tri yn ymladd o dan y 'faner lis yn yr amlwg. Daw y werin a'r gweithwyr i'w hadnabod yn well, well fel trindod gormes. Ond a thybied fod buddugotiaeth yn aros y Toriaid, pa beth y mae hyny yn ei 'gynwys yn ymarferol i'r deyrnas a chorff mawr y bobl ? Caiff M r John Morley ateb. Y mae yn golygu i. Nad oes ar gorff yr etholwyr eisieu cael llais yn rheoleiddiad y tafarndai. Yn hytrach, eu bod yn foddlon i eraill benderfynu rhifedi y tafarndai mewn tref a gwlad trostynt. 2. Nad oes ar gorff y bobl eisieu estyn i'r Iwerddon fesurau cyffelyb o lywodraeth leol ag a fwynheir gan- ddynt hwy eu hunain. Yn hytrach, fod y Saeson a'r Cymry am fyned yn ol at yr hen drefn greulon o lywodr- aethu y Gwyddelod drwy orfod. 3. Eu bod yn ffafr gorfodaeth fel egwyddor i lywodraethu gwlad a phobl yn hytrach na'r egwyddor gymodol. 4. Fod corph yr etholwyr yn credu fod gan y dyn sydd yn ddigon cy- f)ethog i feddu eiddo mewn amryw leoedd, hawl i gymaint a hyny yn ychwaneg o votes ar y dyn nad oes ganddo eiddo ond mewn un lie. Yn ol yr athrawiaeth hon yr ciddo bia y bleidlais, nid y dyn. Efe yw y Ileiaf, tipyn o dir marw yw y mwyaf. Ai dyna syniadau y wlad ? 5. Fod corff yr etholwyr yn awyddus WTI ysgriwio iau drom, gaeth Ty'r Arglwyddi am yddfau gwerin a dosbarth canol y wlad hon. 6. Fod corph yr etholwyr yn ben- derfynol o ddyrchafu y fasnach feddwol yn brif oruchwylydd (factor) yn rheoleiddiad buddianau cyhoeddus y wlad hon ac am ysgriwio iau y bragwyr a'r tafarnwyr am wddf y deyrnas fel na syflo, ond fel y gwel- ont hwy yn dda. 7. Fod yr etholwyr am drosglwyddo gwerin yr Iwerddon drosodd i drugar- edd y landlords creulon. 8. Fod corph yr etholwyr am gefn- ogi ymgeiswyr a phlaid sydd yn dra gelynol i eanjaru yr etholfraint i bawb dynion am eu bod yn ddynion ac yn casau y syniad o dalu i aelodau Sen- eddol o'r gronfa ymherodrol am eu gwaith, fel y caffo y bobl anfon v neb a gynrychiolo ffyddlonaf eu syniadau hwy er dadleu drostynt yn Nhy y Cyffredin. Ond a yw etholwyr Cymru yn ffafr pethau fel hyn-cadarnhau awdurdod Ty yr Arglwyddf—gelynion gwaethaf y bobl: dinystrio pob gobeithion am ddiwygiadau Senedddtcontractio a!lan o ddeddfau amddiflynol i fywyd ac iechyd er mantais llogellau y meistriaid: parhad uwchafiaeth g- lwys Loegr ar bob enwad crefyddol arall ac yn olaf, rhoddi y trethi at gynal ysgolion lie y dysgir daliadau neillduol yr Fglwyswyr? Oherwydd ein bod yn sicr nad dal- iadau paganaidd o'r fath yma yw eiddo corph mawr cenedl y Cymry, yr ydym yn taer anog am i'n holl ddarllenwyr fyned i'r bwth yr wythnos hon a'r wythnos nesaf, a dodi eu X ar gyfer enwau yr ymgeiswyr Rhyddfrydig.

Y GA1K OLAF AT ETHOLWVR MEIRION, MOST, AC ARFON. Ond pa ddaioni a wnaeth efe?" Dyna ofyniad Rhyddfrydwr craff, cryf o Sais i ddarluniad byw;og a thanllyd Cymro oV Cyfarfod hir- gofiadwy a gynhaliwyd yn Nghaer- narfon nos Fawrth. Yr oedd tan Cymreig, acenion seingar, a beirniad- aeth ddawnus, lan y Meistri Towyn Jones a Lloyd George yn llosgi natur y Cymro. Tybiodd wrth fyned adref, wedi meddwi ar yr hyawdledd gwef reiddiaf a wrandawodd efe yn ei oes fod y cyfarfod hwnw yn penderfynu tynged Mr George. Nid oedd amheuaeth yn ei feddwl y gallai neb wrthod ei fote i'r ymgeisydd Rhydd- frydig talentog, wedi gwrandaw y fath genllif o areithyddiaeth danllyd. Yr oedd gofyniad oer y Sais yn ergyd annisgwyliadwy i'w ffydd gref, a'i deimladau brwdfrydig. Cyffelyb i deimlad y Cymro o Gaernarfon i'w teimladau ami i Ryddfrydwr cynes-galon wrth ddychwelyd adref o gyfarfodydd mewn siroedd ac ardaloedd eraill. Gwyn fyd na buasai cyfarfodydd cyhoeddus yn penderfynu tynged yr etholiadau Cymreig. Yn anttodus, nid ydynt. Trefnif hyd y gellir i gynat cyfres o gyfariodydd yn mhrif drefi ac ardaloedd y tair sir y noson olaf cyn dydi yr etholiad. Diau fod hyny yn beth rhagorol. Ar yr un pryd,fgoddefer i ni gymell yn daer a chryf am i'r hell ganfaswyr. a phob gwr a gwraig, gwyryf a llange. sydd a'r achos Rhyddfrydig yn agos at ei galon i fyned allan y noson hono am y waith olaf i gadarnhau ffydd a byw- hau addunedau yr etholwyr amheus a gweiniaid yn mhob man. Nis gellir bod yn rhy ofalus am ddyogel- wch pleidlais ein holl gyfeillion- boed hwy weiniaid neu gryfion. Wrth reswm, y mae ymweliadau o'r fath yn golygu llafur a hunan-ym- wadiad o du ein cyfeillion; oad fe dal rawyafrif mawr yn ffafr Mr Thomas Ellis, William Jones, Jones-Griffith, a Lloyd George yn yr etholaeth ddydd Gwener a dydd Sadwrn ar ei ganfed am y llafur. Y mae ansicr- rwydd y bleidlais yn Lloegr yn galw ar Gymru i ddyblu diwydrwydd, a sefyll yn ffyddlon i'n hegwyddorion, gan nad pa fodd yr ymddyga y Sais anwadal. Gadavver i ni roddi esiampl i Loegr drwy fod yn ddiysgog yn ein hymlyn- iad wrth egwyddorion iawnder a rhyddid. Yn wir, y mae y Rhydd- frydwyr Seisnig yn edrych gyda di- frifwch mawr at Gymru, Ysgotland, a'r Iwerddon i waredu y deyrnas rhag cael ei llusgogan dorfeydd anwybod- us a chyfnewidiol Lloegr i lynclyn Toriaeth. Dyweder a ddyweder, Celtiaid y tair gwlad Brydeinig ydynt haleo Rhyddfrydiaeth y deyrnas. Stholwyr eofn, gwladgar, gwnewch eich rhan yn ofn Uuw, o gariad at eich cenedl a dynolryw yn mhobman, er rhoddi teyrn Nialen awdurdod yn llaw y blaid sydd wedi tori grym gormes Doriaidd yn y wlad hon, ac sydd yn rhodio yn mlaen drwy dew- dwr torau pob anwiredd o dan wenau cyfiawnder er cwblhau ei gwaith. Os gwnewch chwi felly, eich GWOBR fydd mawr*

CAN NEWYDD. Teimlo trydym yn galonog, Oil er gwaethaf gwyr arianog Caiff Lloyd George fyn'd eto i'r Senedd, I ddadleu Rhyddid a GwiaonedA. Cydgan 0 mor lion yr ydym ai, 0 mor lion yr ydym ni, Mynwn anfon George i fyny Eto i clcladleiin hawliau l'ii. Caiff yr yswain balch o'r Gwynfryn, Aros gartre' eto dipyn I gysuro tfMilu'r gynffon, Sydd yn Mwrdeisdrefi Arfon, 0 mor lion yx ydym ni, &e. Y mae Morgan wedi dychryn, Ar ol iddo gladdu'r "Mochyn" Y mae wedi adgyfodi, Ac yn dechreu poeni'r Tori. 0 mor lion yr ydym ni, &e. Bellach teimlwn oil yn lla.wen, Ar ol blingo gwr Boscawen, Y mae hwn ynhaeddu 'i grogi Am ddod yma gyda'r Tori. 0 mor lion yr ydym ni, &c. Dylem oil i fod yn ffyddlon, Ac i ddadl^u'n hegwyddorion, Ofer yw i'r Tories siarad, Mynwn wcled Dadgysylltiad. 0 mor lion yr ydym ni, &c. Y mne creigiau yr Eryri, Ac mae triciau teulu'r TorTn Galw arnom ni fel dynion I gael George i fewn dros Arfon. 0 mor lion yr ydym ni, &c. Cofiweh dd'od i'r Poll yn brydlon, C'fiwch fotio vno'n gyson, Rhowch eich Vote i George yn wrol, Ef yn wir yw Dyn y Bobol." 0 mor non yr ydym ni, &c. E. M. I

ACHOS ARALL 0 WENWYIINTO. Y fath ymadridd chwithig: "Wedi ei wenwyno!" Eto ceir engreiphtiau owen- wyno yn digwydd yn ddyddiol, ac yn llawer o'r cyfryw aohosion gallasai bywyd gael ei arOOd pe defnyddid dadwonwynydd priodol yn ddiatreg. Nid oes un esgus dros bledio anwybodaeth. oherwydd mae y rhan fwyaf o'r moddion dad wenwynol yn syml a hawdd eu deall. Caforld Cadben James Paige, Plymouth, ei wenwyno gan un o'r gwen- wynau mwyaf cyffredin, eto mwyaf peryglus t —uric acid-vr hwo a ymesyd ar y gwaed gan gario afiftchyd i bob rhan o'r eyf-,tiiqoi(i- iad. Yr unig ddadwenwynydd cydnabydd- edig i'r gwenwyn yma yw Warner's Safe Cure, yr bwn a sytiabyl,r elwlod i symud ymaith y tyrriad hwn o uric acid. Hawdd adwaen y gormodedd hwn o uric acid yn y cyfansoddiad trwy yraddangosiad man ron- ynau yn y dwfr a besir, pendro. noenau I I cyhyrol, teimlad isel, diflasrwydd, neu flas chwerw yn y genau wrth godi; ac ar eu hymddangosiad, ni ddylid esgeuluso trin- iaeth uniongyrcbol. "Ie, felly y mac," meddai Cadben Paige. Ddani i mi erioed freuddwydio fod fy nghyfansoddiad wedi ei lwytho ag uric acid hyd nes y dirdynwyd fi gan grydcymaln u cyhyrol a grafel. Yr oedd y bneu y fatlifel y dychymygwn fy mod wedi'm.lledu ar yr artelthglwyd. Chwydd- odd fy nghoesau erymaint nes yr agenai fy ngbroen yn agored maluriwyd fy nghyfan- soddiad net-fawl. ymddangosai fy nynoiiacth wedi ei distrywio, a'm rheswm bron cael ei ddiorseddu. Yut., wedi i bob cyffyr « doe- toiio a- all fetbu. meddvginiaethwyd fi gan Warner's Safe Cure. Yr oedd hyn wyth mlvnedd yn ol, ac yr wyf wedi niwynhan iechyd da byth er hyny, gyda'r eithriad o ymosodiad ffyrnig o'r anwydwst.

-T TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. TE PERAIDD MAZAWATTEE. pacedi a tiniau, Is 6c i 4s y pwys, gan bob Grocers.

-—————. < I Dywedir fod cofiant Dr Lewis Edwards I gan Dr Charles Edwards, agos a bod yn barod b 3

SAFLE'R PLEIDIXU.- Arafu y mae llif llwyddiant y Toriaid. Sa-if pethau fel hyn tra yr ydym yn ys- grifenu :— Rhyddfrydwyr 44 Toriaid 109 Undebwyr 32 Cenedlaetholwyr 13 Parnelliaid 4 Dydd Mawrth cafodd y Toriaid eu siomi am nad oedd grym yr adweithiad gyda hwy fel yr oedd dydd Sadwrn a dydd Llun. Cyfeirio yr oedd bys ysbryd yr etholiad at ddychweliad pwyll i reoli y teimlad cy- hoeddus. Er holl ymdrech y Toriaid yn Carlisle, gyda chynorthwy Mr Balfour, methodd pobpeth yn yr amcan o datlu y Llefarydd allan o'i sedd. Dychwelwyd Mr Gully gyda mwyafrif cynhyddol. Drwg genym dros Birkenhead. Methodd Mr Lever a bwiw allan ei wrthwynebydd er ei holl frwdfrydedi a'i boblogrwydd diam- heuol. Cafodd y blaid Ryddfrydig amryw enillion-rhai ohonynt yn lied annisgwyl- iadwy. Enillasant seddau yn Stockton, Scarborough, Grimsby, .Nottiiighara, Fal- worth, a'r Peurhyn. Yn Grimbsy bwr- iwyd allan un o oleuadau disglaeriaf yr Un- debwyr yn mhersonjMr Heneage. Collasom amryw seddau yma a thraw. Oherwydd ffolineb yr ymgeiswyr Llafur collodd Northampton un o'r aelodau Rhyddfrydig er holl Radicaliaeth y lie hwnw. Yn Llun- dain bwriwyd Mr Naoroji yr Indiad— "dyn du Arglwydd Salisbury—allan, a chafodd Tori ei sedd. Yn mhlith y rhai a ddychwelwyd yn ddiwrthwynebiad gw-elir enwau Mr Michael Davitt, Justin .McCarthy, Mr Alfred Webb, a Mr Vesey Knox, y Cenedlaetholwyr. Mr Bryn Roberts yw yr aelod Cymreig cyntaf a etholwyd.

CORCHFrGITR AKWEIXYD!) BHYl>DFRYDIO. Ymddengys fod ar y Toriaid a'r Undeb- c' wyr fesur o gywilydd erbYllhyu oher- ddarfod i fariaeth tafarnwyr Derby a Burton fwrw Syr William Harcourt allan o'i sedd. Prin iawn y gellir hebgnr gwrthwyneb- wyr ia-ch," ebe un o brif Doriuid y wlad pan glybu efe am ganlyniad etholiad Derby. Yr oedd Syr William bob amser yn wr uniawn a hollol lan yn ei ymwneyd a ni." Aeth y boneddwr i orphwys i'w gartref yn p z, y New Forest, a chymerodd gydag ef yr holl ddodrefn oedd ganddo yn Llundain. Tybiodd rhai oblegid hyny ei fod wedi brochi a digio, ac na ddychwelai i fywyd cyhoeddus eilwaith. Ofnai eraill oblegid ei afiechyd a gwendijl ei olygoii iy cymerai hyny yn rheswm dros ganu yn iach i I-,t.lur Seneddol. Erbyn hyn, y mae efe ei hun wedi hysbysu ei gyfcillion drwy y wasg nad oes ganddo fwriad i ymneillduo ar hyn o bryd, eithr y bydd iddo tra y pery ei nerth lafurio yn mhlaid yr egwyddorion a gerir ganddo. Er eu clod, cyn pen aeuddydd ar 01 colli ei sedd, cafodd Syr William gynyg ar haner cant o seddau eraill-ugain o ba rai sydd yn hollol ddiogel. Wedi bod yn coledd meddyliau lied gated am Syr Wil- liam, y mae yn dda geuym ddwyn tystiol- aeth i'r ffaith ddarfod i ni gael eiu Ilwyr argyhoeddi ei fod yn foneddvvr sydd wedi derbyn mawr gam oddiar law y cyhoedd oherwydd cam-adnabyddiaeth oliono. Heb- law ei fod yn ddyn anarferol o alluog y mae hefyd yn wr o urddas mawr ac niaw ei fywyd fel gwleidyddwr.

METHIANT LLAFUR. Y bobl hyn yw pla y blaid Ryddfrydig yn Lloegr ac Ysgotland. Llafurwyr a swyddogion llafurwyr ydynt. Galw- ant eu hunian yn Blaid Anni- bynol Llafur," a 11 Chyngilrair Democ- ratia,id Sosialaidd." Radicaliaid ydynt o ran egwyddorion, eithr mynant wneyd pynciau llafur, a dim arall, yn brif faterion y Senedd. Nid oes ganddynt amynedd i ddisgwyl na chyd-weithio a'r blaid Rydd frydig; mewn gair, hwynt hwy ydynt y Rhyddfrydwyr y bobl a wnaeth ac sydd yn gwnevd mwyaf trostynt o bawb eto, am na byddai y blaid Ryddfrydig yn ym- ostwng i fod yn bawen dosbarth, rhaid eu herlid a'u gwrthwynebu. Nid ydynt yn rldigon lluosogi wneutb ur di fa ond drygu eu caredigion, a gwnant hyny gyda chasineb dwfn. Yn ffodus, y mae gwyr anymarfero I fel Mr Keir Hardie, yn West Ham; Ben Tillot yn Bradford; Hobson yn Bristol; I Tattersall yn Preston Booth a Lister yn Halifax, allan. Curwyd y Llafurwyr yn y I mhobman; ond yn dra anffodus, llwyddas- ant hwythau i gadvv yr ymgeiswyr Rhydd- frydig rhag cadw seddau neu enill rhai newyddion mewn lluaws o fanau.

BR WD F11 YD FDD DI-AIT, YN MWRDKISDREFi ARFON. Y mae boll gyfarfodydd Mr George a Mr William Jones yn niagu grym bob dydd. Erioed ni chafodd yr etholwyr eu cjffroi mor ddwfn gan hyawdledd a hwnw o'r math oreu. Nid a y cyfarfod a gynhalirdd t Mr George a'i bleidwyr yn Nghaernarfon nos Fawrth yn anghof am flynyddau lawer. Yr oedd swyn a grym gyffroadol yr areith- yddiaeth werJi b'yru'r gwrandawyr i ystfid hollol anly wodraethol. Da iawn oedd gan bawb m-eloi Gwvneddon yn y gadair. Bu'r gwrthwynehwyr yn ceisio gwneyd Tori ohono ac yn camdystiolaethu ynghylch ei olygiadau. Nos Fawrth daeth y bon- eddwr i wneyd dadganiad cyhoeddus o'i ffydd ddisigl yn egwyddorion gogoneddus Rhyddfrydiaeth ac o curleb chwedlau'r Tor- iaid yn ei gylch. Bu Toriaid Bangor yu: coisio gwnoyd yr un peth a'r Pareh Mr Vriuddon. Yn eu newyn am rywbeth i ddrvgii yr achos Rhyddfrydig argraffodd Tori;i,id Bangor arapth Mr Wheldon yn Tori;i,id Bangor arapth Mr Wheldon yn Sasiwn Dolgellau. Gosodasant hi i fyny mewn llythvronau glas ma,wriou ar holl fnriau eu dinas, a gWlIaetbant eu goreu i gael Ymneillduwyr Bangor i gredu fod y gweinidog talentog wedi cefnu ar Ddad- gvsylltiad. Daeth yntau fel Gwyneddon ar Iwyfan Mr George, a thalodd y deyrnged odidocaf i alluoedd disglaer a gwasanaeth ardderchog yr ymgeisydd o Griccieth. Nid oes dau feddwl bellach ynghylch dychwel- iad buddngoliaethus Mr Lloyd George. Os y w rneddu egwyddorion godidog areith- yddiaeUi o'r disglaeriaf; llafur diymod a helaethion, a ehydwybodolrwydd a medr eithriadol i wasanaethu Cymru a'i mudiadati pwysig, yn sier, y mae yn haeddu cael mwy o fwyafrif nac a roddwyd iddo erioed.

ACHOS MR WILLIAM JONES/ Y mae pob pryder wedi diflanu yn llwyr yn nghylch ei ddychweliad buddugoliaethus yntau. Bn ei gyfarfodydd yn dra iluosog yn hell gyrion yr etholaeth. Cynorthwywyd ef yn mhlith eraill gan yr areithydd peni- gamp, Mr Towyn Jone3. Gosododd y bon- eddwr o Fryn Aman holl Ryddfrydwyr y sir o dan deyrnged iddo a in ei gynorthwy tra effeithiol yn yr argyfwng presenol. Yn mhlith amryw areithiau eithriadol o dda, ymddengys i ni fod y syhvadau a wnaeth Mr Jones yn Nhrefriw gyda Mr Herbert Roberts yn dra chyfaddas ar yr amgylchiad presenol. Ytuddeogys," ebc Mr Jones, fel pe byddai yr etholiad wedi dwyn oddi- amgylch orchfygiad prudd a darn-sangu ar ysbryd a gobeithion y Rhyddfryd\vyr. Ond y ffaith yw, buddugoliaeth foesol ydyw." Yn ddiddadl, dynt'r safle i edtych ar yr ymgyrch, a dyna'r iawn gyweirnod i siarad am dani. Mantais a grym y Ilanw y trai. Gan nad pa un ai enill ai colli a wneir yn yr ymgyrch bresenol, enill a wila y Rhydd- frydwyr pan yn y lleiafrif megis y gwnant pan mewn awdurdod. Mawr glodforir ysbryd a nerth cyfarfodydd Mr Jones yn Methel. Llanberis, Clwtybont, Dinorwig" Nant Uchaf, ac ardaloedd Nant Cùnwy.

MR ELLIS JONES GRIFFITH YN AMLWCH. Nos Wener ymwelodd Mr E. J. Griffith, yr ymgeisydd Rhyddfrydol dros Fon, ag Amlwch, Ue yr anorchodd gyfarfod cy- hoeddus yn yr Assembly Room. Yn mhell cyn amser dechreu yr oedd y neuadd yn orlawn o etholwyr mwyaf goleuedig y dref a'r gymydogaeth, y rhai a ddifyrent en hunain trwy gfluit Hen wlad fy nhadau." Ar y llwyfftii yr oedd rhai o brif arweinwyr lleol y blaid. Cymerwyd y gadair gan y Cynghorydd O. Roberts, lfcryllydd, gan yr hwn y cafwyd araeth agoriadol a greodd frwdfrydedd parhaol yn y cyfarfod. Mr R. Pierce Williams, Salem street, mewn araeth goeth a gynygiodd y pender- fyniad canlynol" Fod y cyfarfod hwn yn dadgat\ ei ymddiriedaeth lwyraf yn arwein- wyr y blaid Ryddfrydol, ac yn hydem yn gryf y bydd i'r blaid gael eu dychwelyd i awdurdod gyda mwyafrif sylweddol yn yr ethobad presenol er cario allan y raglen ra- gorol y maent wedi ei gosod o-flaen y C5 wlad." Eiliwyd y cynygiad gan Mr Evan Jones, moulder. Ategwyd y penderfyniad gan Mr Henry Lewis, Bangor, yr hwn a gafodd dderbyniad gwresog gan y dorf. Mewn araeth oleuedig arweiniedd y gynulleidfa ganrif yn.ol, pan oedd y bobl yn gor wed d mevvn anwybod- aeth a thywyllwch, a'r modd yr oodd y Toriaid yn deddfu i lethu y werin-bobl; a dangosodd mewn modd eglur mai i'r Rhydd- 0 In frydwyr Y mae y werin i ddiolch am y breintiau a'r mautelsion y maent yn fwyn- hau yn bresenol. Cafodd araeth Mr Lewis effeith ddymunol ar y dorf fawr. Pan roddodd y cadeirydd y penderfyniad i'r eyfario(I cariwyd ef heb gymaint ag un yn erbyn. Parch T. Evans (A) a wnaeth araeth fer yn ei ddull ffraeth arferol. I Mr T. Pritchard, Deborah House, a gy- ■ygiodd y penderfyniad a ganlyn :—" Fod y cyfarfod hwn yn cvmeradwyo yn galonog a diffuant ymgeisiaeth Mr E. J. Griffith fel cynrychiolydd Mon mam Cymru yn Senedd Prydain Fawr, ac yn ymrwymo i wneyd yr hyn oil sydd yu ei aHu i'w ddychwelyd i'r Senedd gyda mwyafrif gorlethol." Eiliwyd y cynygiad gan yr Henadur Sa- muel Hughes, Bodednyfed. Pan roddwyd y cynygiad i'r cyfarfod cariwyd ef yn unfrydol. Yn y cyfwug hwn gwnaeth Mr E. J. Griffith a'i briod eu hymridangusiad, a der- byniwyd hwy gyda banllefau hir-barhaol. Daeth Mrs E. J. Griffith yn mlaen a chan- odd "Hwre dros Ryddid," y rorf fawr yn uno yn y cydgan, a chanwyd hi drachefn a thrachefn. fan ddaeth Mr E. J. Griffith yn mlaen i anarch y cyfarfod, cafodd dderbyniad ty- wysogaidd. Gan fod yr amser wedi rheileg vu miiell ni wnaeth old yehydig sylwadau ar y prif faterion gwleidyddol sydd gerbron y wlad. Cyn eistedd i lawr gwnaeth apel ddifrifol, mewn iaith gref, at y dorf ar idd- ynt ei ddychwelyd gyda mwyafrif gorlethol, nid er ei fwyu ef yn bcrsouol, ond er mwyn yr egwyddorion bendigedig oedd yn ei gyn- rycbioli. Atebwyd yi apel hon gyda thar- anau cymere.d wyol.. Diau mai dyma'r cyfarfod gwleidyddol mwyaf brwdfrydig gynhaliwyd yn Amlwch er's amryw flynyddoedd.

PA FODD I DT-ZEULTO EIN GWYLIAU Edrychir ymJaen at y tymor hwn o'r flwyddyn am wythnosau ymlaen llaw gan laweroedd yn ein gwlad. Hiraethant a dis- gwyliaut yn awyddus am ei ddynesiad, canys dyma'r adeg y gwelir miloedd yu cael yehydig seibiant oddiwrth Oil llafur a'u gofalon arferol, ac yn troi eu hwynobau, rhai tua glan y mor, eraill i'r ffynonau, eraill mynydd-dir i dreulio eu gwyliau er cael newid awyr a golygfeydd. Gwelwn eraill yn gwibio o le i le er cael cymaint o amryw- iaeth golygfeydd a chyradeithas ag a. allant yn ystod tymor byr eu seibiant. Er fed llawer yn ystyried mai tymor i geisio plesera mwynhad yw eu gwyliau, mae 0 y mwyafrif mawr yn myned oddicartref am dvmbor vn I yr haf i geisio adfywiad ysbryd ac adferiad nerth ac iechyd, y rhai sydd wedi ea ham- haru gan ystormydd y gauaf a'r gwanwyn, a cban lafur nen ofalon a phryder gormodol. Nid oes amheu&eth nad un o'r moddion goreu i gyrhaedd yr amcan hwn yw newid awyr, a newid golygfeydd a chwmpeini, ond yn anffodus oherwydd marweidd-dra masnach trwy y wlad yn ystod y flwyddyn aeth heibio; mae hyn allan o gyrhaedd nifer fawr o'r rhai sydd yn dioddef, ond gellir i raddau gyrhaedd yr un amcan trwy gymeryd pyffyr adgryfkaol effeithiol, ac hyd yn nod i'r rhai allant fforddio i fyned i newid awyr mae y cyrryw gyffyr yn angenrheidiol, ac yn dyblu y lies a dderbynir trwy y seibiant geir yn y gwyliau. Cydnebydd pawb mai y cyffyr adgryfhaol prorea sydd eto wedi ei ddarganfod ydyw Quinine Bitters Gwilym Evans, yrhwn sydd feddyglyn hollol lysieuol, ae yn derbyn cy- meradwyaesh a chanmoliaeth miloedd yn y wlad hon, sydd wedi ei brofi yn effeithiol iawn i arlfer nrth ac iechyd pan oedd pob meddyginiaeth arall vn aneffeithiol. Mfte Quinine Bitters Gwilym Evans mor boblogaidd a chymeradwy, fel mae llawer yu ceisio ei efelychu, ac yn cynyg i'r cy- hoedd gyffyriau gwael dan gyffelyb enw. Goehelwch y cyfryty. Edrychwch fod enw txwilym Evang ar y label, y stamp, ar botel. Pris poteli, 2s 9c a 4s 6c yr uu, ac y mae ar werth gan yr holl fforyllwyr, neu gellir ei gael yn uniongyrchol am y prisiau uchod oddiwrrth y parebenogicn,-Qiiinine Bittera Manufacturing Company, Limited, Llanelly^ South Wales.

TE PERAIDD MAZA.WATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAVVATrSB TE PERAIDD MAZAWATTEE Mewn paceai a tiniau, Is 6c i 4s y pwys, gan bob grocers FOTIWCH DROS MR. ELLIS JON MS-aJtlhTITJI. nimTrrw iiiHtiiif- 1111 iiMaliii' m iiaiifi -mm- •-