TJHODDIR BENTHYG ARIAN YN JLI- Gf FIIINACHOL i Fermwyr, Mas- nachvryr, Lluestwyr, ac eraill, mewn symiau o lOp i 500p ar ddim ond NOTE OF HAND Y BENTHYCIWR, nachvryr, Lluestwyr, ac eraill, mewn symiau o lOp i 500p ar ddim end.. NOTE OF HAND Y BENTHYCIWR, heb feichiafon, am log is nag a godir yn gyff- redin. Ad-daliadau yn ol fel y byddo yn gyf- leus. Y mae y busnes hwn wedi ei gario yn m!aen er's 25 mlvnedd. NI CHYMERIR BILLS OF SALE. Am fanylion a thelerau, ymofyner yn bersonol, neu ysgrifener at GEORGE p YE, Accountant, 3, Crescent Road, Rhyl. Prif Swyddfa 20, Kennedy street, Man- chester. Sefydlwyd 1870. BENTEYOlfC aRIAN YN UXriiLNACKOL GAN \T CKABING GROSS BANK (Sefydlwyd i 18TO), 28, Bedford street, Charing Cross Lonon, W.C. Cyialai 300,000* Sawdd yn nghadw 100,0002 ar Promissory Notes tel y oanlyn SCp—Ad-daliad misol yn ol 4p ils So lOOp— 9p Ss 4c SoOp— 45p 18a 8c Symiau mwy yn oj yr un raddfa. Ben- thycir o gOP i 2000p ar ychydig oriau o ryhudd mewn tref nea wlad, i feibion neu ferctecl, ar vrystl dolrefn, stoc ffaras, neu feme", crop'Iaa, &c., heb ei syrnad hefyd ar vrsitti edoedd, yswirebau bywydol, rever- sions, atock=, share3, a phob math o eiddo, Rhoddir cyfleuaderan arbeaig i rai yn aglr A I cyfrif gvda'r Bank. BjrbydL- ar log 10 pun ac uchod ar y telerau eanlynol: 6 y cant y flwyddyn, dan yr atnod o rybndd o 3 mis i'w codi. 6 » 6 7 11 > j j > ? 12 Rhoddir telerau arbenig am eymi.an mwy Telir y llogr-u bob chwarter, yn rhydd oddbrrfcu dreth yr fucwm. Ysgrifener nen galwer am raglan, A Wmiamfl, Qoruchw'sliwr. ESTABLISHED 1885. NO FEES. NO BONDSMEN. PC TO £ 1000 immediately Advanced to every class of respectable Borrowers upon note of hand alone at Lower Interest and Easier Repayments than any other office. If people who are dealing with other offices, and paying the usual extortionate interest charged by them, will apply to me I will pay those offices off for them, and advance them what they require at Half the interest they have been paying those offices. SPECIAL TERMS TO FARMERS. Letters immediately attended to. Distance no ob- ject. Mr M. PRICE, 37, Caellepa, Bangor (near'General Post Office). NAXTLLE YALE. W. GRIFFITH D VYIES, BILLPOSTER, TOWN CRIIER AND BILL DISTRIBUTOR, PENYGROES, R.S.O. BILLPOSUX'G contracted at the rnpst: moderate terms at Penygroes, Talysarn, Naritile, Lktnlivfm. All orders carefully and promptly executed. "^TILLIAMS & Q_RIFFITHS. Bill Posters, Distributors, and Town Criers By Appointment of the Town Council, By Appointment of the Town Council, 11, NORTH PES'RALLT, CARNARVON. OWNERS of the chief Posting Stations, 4-1 all in the most prominent parts in town and neighbourhood. Contracts taken I for Bill Posting and Distributing for 20 miles round. We are the only men Bill i Posters in the town. All orders entrusted to our care shall be promptly attended to I an d executed at the most reasonable terms DYMUNA R. A. Hughes (Alarch Gwyr I JLJ' fai), 19, Llainwen Terrace, Llanberis, hysbysu trigolisn Llanberis a'r wlad yn gyffredinol ei fod ef yn parhau fel criwr cyhoeddus i dderbyn galwadau i hysbysu, arwerthiadau, cyngherddau, &c., ae y bydd iddo fel arfer dalu y sylw mwyaf prydlon bob archeD. Cyfeirier: R. A. Hughes Alarch Gwyrfai), Llanberis. ■ 1 » 0! AM RAS I GARITR IESU." TON 1 BLANT, Cyfaddas ar gyfer Cystadleuaeth. Y Geiriau gan EBEN FARDD, a'r Gerddoriaeth gan MR LEWIS J. ROBERTS, B.A. Rhoddir telerau neillduol i Gorau Plant wrth gymeryd nifer o ddwsinau. Pob archebion i'w hanfon i Swyddfa'r Genedl,' Caernarfon.' CYJIRU FYDD, CYMRU RYDD; OR THE NATIONAL MOVEMENT IN WALES. BY A CELT. I PRICE SIXPENCE. CONTENTS: CHAPTER I,-The Present Outlook—Three Oppressions. CHAPTER II.—Language and Nationality. CHAPTER III.—Education and Culture. t CHAPTER TV.-Labour Interest. CHAPTER V.-Development. CHAPTER VI.—Social Relations. CHAPTER VII.-PolitieS. CHAPTET VIII.—Organisation. CHAPTER IX.—Cymru Fydd and Re- ligion. CHAPTER X.—The Celt and his Mission. Post Free 7Jd, from the Welsh National Press Co.. I .tN. Carnarvon. DRAMA. Y BARJip I A'R CERDDOR: NEU I'WY ENILLA'R FEN GAN "ELPHIN." PRIS CRWE' CHEINICG. TELERAU NEILLDUOL I GWMNIAU DRAMAYDDOL. TELERAU ARFEROL I LYFR-J WERTHWYB. Gellu ei gael gan y Llyfrwerthwyr^tieuJ'yTi j L uuiongyrchol o'r Swyddfa hon. Pris Swllt, neu gyda'r post^ls^ljc. 1 u WATCHES. CLOCIATT A PHOB MATH u FODRWYAU. &o. Y LLE GOREU A RHATAF I QAJEL Y NWYDDAtT UCHOD TDTW HEN SIOP JOHN HUGHES STRYD LLYN, CAEENAEFON. ROBERTS" & OWEN PERCHENOGION. WEDI EI 8EFYDLU GANRIF YN OL. I DR. JONES, 1) D. S (A. -.U & C. JIEDDYG D A N N E D D Gyferbrn a'r farohnad, Bangor. BYDD DR JONES yn LL-A.NGEFNi'bob JD DYDD IAU, yn Lledwigan road. LLANERCHYMEDD o 10 hyd 1, yn AMLwcH o 2 hyd 5, gyda Mr Hughes, Stationer, 8, Market street, ar DDYDDIAU MA WRTH, Mai 21, Mehefin 18, a Gorphenaf 16. EBENEZER A LLANBERIS y DYDD LY, AWETH cyntaf ar ol tal, BETHESDA y DYDD MA WRTH cyntaf r ol tal. BANGOR bob dydd oddigerth dyddiau ,e Mawrth a lau. HOMIMNE. Y MAE y FeddygiBiaeth Werthfawr hon yn IachpwU ar ol i bob peth afall fethu. Pan fydd Gwr nen Wraig, Mab neu Ferch yn dioddef oddiwrth Boen a theimlad (J bwysau ar ol bwyta, Brest Wan, Cramp, Bias drwg yn y Genau, Cwsg Anesmwyth, Gwynt a gwaew yn y Coluddion, Rhwymedd, Nerves Gwan, Poen yn yr Arennau ae yn y Cefn, Piles, Gravel, Pimples, Pen- ddynod, Scurvy, a Tarddiantau y Croen, y maent oil yn tarddu oddiar Ddiffyg Traul, Gwaed Drwg, neu Attaliad y Dwfr, a Cofier fod HOMILINE Yn cael ei ystyried gan Feddygon yn Brif Feddiginiaeth at yr Anhwylderau uchod, felly pahata y dioddefwch oddiwrth y Doluriau uchod pan y mae y fath Feddig- iniaeth i'w chael. Doctor Evans, Carlton Vale, London, a ddywed "I have seen the effects of HOMILINE on many of my patients, and know of no medicine which so effectually cures Dyspepsia and Urinary Complaints. Y mae Canoedd yn Tystiolaethau nad oes iim yn debyg iddo at GYNNORTHWYO Y TREULIAD. GWENDID CYFFREDINOL. BURO Y GWAED. GRYFHAU Y FREST A'R NERVES. ANHWYLDERAU Y DWFR. DARLLENER BARN Y CYHOEDD AM HOMILINE I Mr Jones, Gobo ne-road. Dros ddwy flynedd yr wyf wedi cael fy mlino gyda'r I Piles a'r Gravel, ynghyda Corph-rwymedd, —Dioddefais boen mawr o ddydd i ddydd, j ond ar ol cymeryd dwy botelaid o HOMILINE i yr wyf 'rwan yn iach ac yn rhydd oddi- I wrth been, Mrs Hughes, Albert road, — Y mae HOMILINE yn anwyl iawn i mi, nid oes medd- iginiaeth gyffelyb iddo at Ddiffyg Traul a iginiaeth gyffelyb iddo at Ddiffyg Traul a Phoen ar ol bwyta. Miss Sharpe, York-street. — Danfonwch botel 2s. gyda'r post. Y mae y botel gyntaf wedi gwneyd lies mawr. Yr wyf yn I dioddef oddiwrth Wendid a Tarddiautau y Croen. Y mae HOMILINE yn effithiol iawn i Ferched a Gwragedd o bob oedran. Fe symuda ymaith bob Anhwylderau sydd yn perthyn i'r rhyw Fenywaidd, ac er mwyn sicrhau iechyd, fe ddylai potel fed wrth law bob amser. Gwertfeir mewn poteli Is lie a 2 s (Dwbl size) gyda phob Druggist, ,neu odwwJ. th y perchenog- J. PARRY, 94, Canterbury-road, Kilburn, London, N.W A GENTS WANTED to push first-class Machinery Oils. Liberal Commission -Box 31, Post Office, Liverpool, 923j VMFUDIAETH I'R UNOL DALEITH- IAU gyda'r American Line. Lerpwl i Philadelphia a New York, lp 16s. Boston a Baltimore hefyd yn isel. Am fis Gor phenaf yn unig.—THOMAS EVANS & Co.. Station Chambers, Rhyl. 924j ALL LETTERS ANSWERED.—Any person who has used with advantage the medicine sold under the name of Dr Wil- liams' Pink Pills for Pale People is earnestly requested to communicate with Q.Z., at the office of this paper, the Genedl, Carnarvon. AR WERTH.—Trol, Frame, a Gear, i ffitio pony o 12 i 13 o uchder. Hefyd, American Rake.—William Hughes, 17, Holy- head road, Upper Bangor. 931d Y DDANODD A WELLHEI2 AR DAKAWIAD GAN NE RVINFj-1SSS&ste i.' X-ii-i T A.A. 1 -«->nosweithiau digwie synrada ymaith Gur. Wiw- 1> f T\TTI? O ralgia yn y Pen, a phoonau I I |i.f% gieuol. Ganfferyllwyr, 1/lj.1-' vll L JJIl Deddefaia boen dychryullyd am ddyddiau mewn daaddant mewn canlymadibydredd mawr. Cyng« horwydiii gymeryd Nervine Banter. Gwnaethum byny Er fv llawenydd peidiodd y boen yn eb- rwydd a aollol. Ar ol hvnj cefaiB ▼ xhyddhad oiwyaf dichonadwy oddiwrtn gar niwralgaidd mewn pen trwy gymeryd pedwar neu bump dyferyn o Nervine Bvuitar ar lwmpyn o aiwgr gwyn."—>Piucli Aubrey C. Price, B.A., (diweddar Qjvarstei o Goleg Newydd Rhvdyohain. ISaSEHS W. DEW & SON. COUNTY OF CARNARVON. PARISHES OF LLANLLYFNI, LLAN. DWROG, LLANWNDA, AND LLAN- BEBLIG. SALE OF VALUABLE FREEHOLD FARMS, TENEMENTS, AND ACCOMMODA- TION LANDS. MESSRS W. DEW & SON will offer for Sale by Public Auction at the Sports- man Hotel, Carnarvon, on Saturday, July 13th, 1895,(and not on the 6th, as previously I advertised) at 2 o'clock in the afternoon, the following choice Freehold Properties, com- prising in all 1531 Acres. PARISH OF LLANLLYFNI.—Pandy Hen, Llwyndu Mawr, 'Rallt Felen, 'Rallt Felen Uchaf, Fron Felen, Tanyffordd Cot- tages and Crofts, Cae Uchaf, Pare, Clogwyn Lodge, Frondirion, and Bryntirion. PARISH OF LLANDWROO. — Penybwlch and Broniwrch. PARISH OF LLANWNDA. Hafod Rhos Uchaf, and valuable Field near Saron. PARISH OF LLAXBEBLIG.—Ala Bowl and Ty'nygors. Full paiticulars, with Plan, may be obtained of Messrs Hugh Jones & Co., Solicitors, Carnarvon at the Auctioneers' Institute, 57, Chancery Lane, London; or of the Auctioneers, Wellfield, Bangor. PARISHES OF LLANIDAN AND LLANDDANIELFAB. MESSRS W. DEW & SON have re- ceived instructions to offer for Sale by Puelic Auction, at the Sportsman Hotel, Carnarvon, on Saturday, August 17th, 1895, the following Freehold Property, viz.:— PARISH OF LLANIDAN. THE BRYNGWYN ESTATE. MERLLYN, in the occupation of Mr David Rowlands. PARISH OF LLANDDANIELFAB. YSGUBORWEN, in the occupation of Mr Thomas. Plans, Particulars, and Conditions of Sale are being prepared, and they, with any in- formation, may be obtained of Messrs Hugh Jones and Co., Solicitors, Carnarvon, or of the Auctioneers, Wellfield, Bangor. 906 I E. H. OWEN ARWERTHWR I (YMADAWEDIG). I MR S. E. OWEN (Mab yr ymqdawedig uchod, a chy- munweiuyddwr o dan ei ewyllys), Addymuna ddiolch i nawddwyr lluosog ei driivreddar dad, ac i hysbysu y bydd iddo gario ymloan yr alwedigaeth o Arwerthtf-dd a fhrisiwr yn ei holi ganghenau daa yr enw E. H. OWEN A'l FAB. Bydd i bob bumes aymddiriedir i'r film gael ?ylw mwyaf prydlawn o dan arclygiaeth bersonol Mr R. E. Owen. ALLAN O'R WASG AR Y 15fed OIR MIS.' CYMRU AM GORPHENAF 1895. BABLUNIAU PBSOPJEKIH. I- 1 CYNWYSIAD: Hanes Cymru. XXIX, Y frwydr yn y coed. Y Blodau yn y Lli. Gan Anthropos a Thegfelyn. Ystalwm. Gan Winnie Parry. Brad y Cyllill Hirion. Gan J. O. Jones, B.A. Llawysgrif Gwilym Hiraethog. Pont y Cim (gyda darlun). Gan E. Hefin Jones. Y Ffyrdd Rhufeinig. Gan y Parch D. Lloyd Jones, M.A., T.landinam. Caneuon Natur. Gan Eifion Wyn. Methodistiaeth Pwllheli. Gan D. LI. Jones. Tro yn yr Iwerddon (gyda darlun). Gan J. M. Edwards. Adgofion am Lanwnda. Gan Henry t Owen, Cae Ysgubor, Llanwnda. if Hen Bregethwyr Sir Drefaldwyn. Gan } y Parch Thomas Hughes, Machynlleth. Codi'n Fore. Gan W. LI. Williams, M.A. Lloffion. Gan R. Bryan. Pwy oedd Mr Jones. Gan De Berno. Dafydd Richard, Y Forge (gyda darlun). Gan y Parch R. Owen, M.A. Dr Ellis Evans. Gan Gwyndud. Wncwl Haw o Sir Benfro. Owen Owen, Cors y Wlad. Gan Asiedydd. Mynyddoedd Cymru. Gan y Parch J. M. Morgan. Anturiaethau yn Mhatagonia. Gan Un fa yno. I'W GAEL GAN YR HOLL LYFR- WERTHWYR. CYHOEDDWYR: CWMNI Y WASG GBNEDLAETHOL GYMREIG (Cyf.). LL YFit RWYMO.—Gellir cael unrhyw .LJ lyfr wedi ei rwymo yn ddestlus am y jmsiau mwyaf thesymol, ond anfon Swyddfa'r Adlhkk ago hAdlikkAdObLIl-, Am ut nsffiri MR AN INTERESTING AND INSTRUCTIVE BOOK, repro- duced in the highest artistic manner, containing lessons ff in drawing and painting-with effects of colour com- binations—which fully describes in its various stages y the method of printing coloured pictures, will be sent to all applicants enclosing (with address) a half-penny MELLII'S FOOD WORKS, PEGKHAM, LONDON, S.E. k Mention this Paper. Is an Adikkk lm lm KID SAVES HAND-LABOUR. I THOMSON'S "fflKKSjS? LON G-W AISTE D 'w U JTI Q El I & PERFECT FIT OLD BY ALL DRAPERb I MILLION PAIRS ANNUALLY. I .1 -UK I ;6; 1,"j I D 10/6. E 8/6 i F 6/6. tx 5/- Black Is extra, Approved by the whol pol te world. Twelve First Medals. If your Draper can't supply- you write direct to 112, Fore street, Lon- don, giving size and en- closing P.O.O., and the I Corset will at once be sent to you. THE CORSET FOR THE MILLION. No. 3403, in all Colours, 33 6d. W. S. THOMSON, & Co., Ld., Manufacturers. A.Rent in all towns. -write!: or name of neargt agent, Carnarvon, D. Roberts, Waterloo House; Wiluitm Jones, i., Bridge street. Bant'or, W. O. Williams, Maxicfcester House: J. Thomas 297,High street. ON SALE. — A Bargain. — Antique (genuine) Black Oak Triple Cupboard (CWPBWRDD TRTi" 4RN). 170 years old, in excellent eondition.-Al-)ply, Delta, Genedl Office.
AT EIN GOHERtVYR. DEISEB LLANWENLLWYFO. — Bu raid i ni, oherwydd diffyg gofod, ddal trosodd ysgrif Mr HI; HB a* y i 1 i > wlithog bon.
I'R GAD. Y dyddiau nesaf bydd y pleidiau gwleidyddol yn cael eu pwvso yn nghlorian Cymru. Bydd ein gwlad yn rhoddi ei liais ar dcilyngdod gym. hariaethol gweinyddiaeth Ryddfrydig Arglwydd Rosebery ac un gymysg- ryw Salisbury-Chamberlain. Yn y Senedd ddiweddaf cynrychiolid Cymru gan 31 o aelodau yn pteidio egwyddorion rhyddid a chydraddol- deb crefyddol tra nad oedd ond tri i roddi pleidlais yn erbyn cynydd rhyddid ac estyniad breintiau i hen wlad ybryniau. Am Ddadgysylltiad a Dadwaddoliad yr Eglwys, diwygio Deddfau'r Tir, Rheoleiddiad y Fas- nach Feddwol gan y bob!, y gwaedd- ai'r Cymru dair blynedd-yn ol. A ydyw ein cenedl wedi newid ei barn erbyn'hyn? A ydynt yn dyheu Uai am ryddid crefyddol ? A ydynt yn credu mai amhriodol yw i'r bobl gael dywcyd pa faint o dafarnau sydd ar. nynt eisieu ? A ydynt yn awr yn gweled mwy o rinweddau mewn land- lordiaeth, sydd yn gwasgu'r ffermwr, ac yn bwyta nerth y trefwyr trwy: godi ground rents gorlethol am ddarnau cymharol ddiwerth o dir ? Nid ydym yn meddwl fod y fath beth yn bosibl. Ond yn yr etholiad sydd wrth y drws, mae'r wlad ar ei phrawf. Yn wir, nid digon fydd dewis un ar ddeg ar hugain, os bydd mwyafrif rhai ohonynt yn llai na'r tro o'r blaen. Os cymer hyny le, bydd Arglwydd Esgob Llanfelwy yn taeru'n galed fod Cymru wedi newid ei barn am ei gysylltiad ef a'i gludwyr arfau a'r Llywodraeth- Os tynir i lawr y mwyafrif mewn unrhyw etholaeth, bydd y gelyn yn honi ei fod wedi enill buddugoliaeth foesol, ac fod y gwenyn yn dod yn ol i'r hen gwch. Wrth gwrs, nid gwir fydd hyny; ond fe daera'r Eglwyswyr fod Cymru yn troi,a bydd perygl i'rSaeson eu coelio. Yn wir, yn y rhan fwyaf o ctholaethau Cymru, mae gwendid y Rhyddfryd- wyr yn gorwedd yn mawredd eu mwyafrif yn 1892. Anhawdd fydd gan y bobl ddod o'u pebyll i ymladd a dyn gwellt. Eto, hyderwn y teimla pob Cenedlaetholwr mai ei ddyled- swydd fydd myned i bleidleisio, pa mor anobeithiol bynag y gall fod rhagolygon gwron plaid yr Eglwys a'r Dafarn. Trwy bleidleisio dros yr ymgeisydd Rhyddfrydol, fe dery ergyd efFeithiol dros ei wlad a moes- oldeb. Nis gall yr un gwladgarwr pur roddi ei bleidlais i gefnogi Tori- aid ffroenuchel sydd bob amser yn poeri yn ein gwynebau 'ac yn sarnu ein hiawnderau; nis gall yr un cre- iyddwr gonest fynd i glymbleidio a'r dynion hyny sydd drwy y fasnach feddwol yn dinystrio miloedd ieu. enctyd ein gwlad. Ni ddylai yr un gweithiwr roddi ei gefnogaeth i Bal- four, a fu yn ceisio rhwystro Mr Lloyd George ddadleu cwyn dynion y rheilffordd ar lawr Ty'r Cyffredin. Nid yw egwyddorion y Toriaid wedi newid dim drwy i Chamberlain a'r bradychwyr ereill ymuno a hwynt. Pe yn bosibl, y maent yn awr yn fwy Toriaidd nag o'r blaen. Ychydig I ddyddiau sydd er pan mae Ardalydd Salisbury mewn swydd; eto fe gafodd gyfle i anog Ty'r Arglwyddi i ddi- nystrio mesur i estyn yr un ethol- fraint i drefwyr yr Iwerddon ag sydd yn barod gan drethdalwyr dinesig JLloegr a Chymru. Gallesid tybio y buasai cysgod etholiad cyffredinol yn dofi ychydig ar nwydau y Prif Weini- dog Toriaidd; ond, na, mae ei elyn- iaeth oesol at y gweithwyr yn rhy ddwfn, fel mai haws i'r Ethiop newid ei groen neu'r llewpart ei frychni nag i Ardalydd Salisbury ymadael a'i hen egwyddorion caethiwus, sy'n gweddu'n well i'r canol. oesoedd nag i ddiwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg. A ydyw Cymru yn foddlon ymddiried ei buddianau i ofal y pendefig tra- arglwyddiaethol hwn ? Os gwna, bydd yn edifarhau yn fuan mewn sacblian a lludw. I'r gad i'r gad Dangosed Cymru, drwy ei phieid- leisiau, ei bod yn fwy Rhyddfrydol nag erioed, ac na fydded i'r Philistiaid gael cyfle i estyn bys at un etholaeth fel un a'i gogwydd ar ymado oddi- wrth ei chariad cyntefig at ryddid a diwygiad. I'r gad i'r gad Na ar- hoed yr un gwr yn ei babell ddydd y frwydr, pan fo cymeriad ei wlad yn y glorian.
TV PERAIDD MAZAWAfTEE I TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PERAIDD MAZAWATTEE TE PEEAIDD MAZAWATTEE TE PEEAIDD MAZAWATTEE Mewn pacedi a tiniau, I Is 6c i 4s y pwys, g a bob grocers I I
NODION ETHOLIADOL. Mon ma0 Jones-Griffith, y** afiaoth. Os yr un, teimlo y mae fod Mr Rice Roberta a Thoriaid yr Ynys yn f'vy o wrthrychau tosturi na dim arall. JlifJry y wlad a. difrifwch ar el gwedd; by,;d yn syn genym os na rydd y fath ddymod i Geidwadwyr y waith hon fel na i-yddo ynddynt ysbryd mwyach hyd yn lJeo. i ymwiDgo. Teimla cyfeillion Mr Griffith fod ei wisg yn cyffroi eu natur oreu. Y mae y cylch melyn Ilydan, prydferth sydd am yr het, a'r botasau melyn cain sydd am y traed, yn Ilefaru drwy liwiau ei. fod yn Rhydifrydwr i'r craidd. Wedi dilyn ei gyfarfodydd yraa a thraw, a chael mantai8 i farnii ansawdd a grym diataw I argyhoeddiad y wlad, edrydd cyfaiil craff wrt-hym nad oes dica amheuaeth na ddychwelir Mr GrifSjh gyda mwyafrif uwch na dim a welwyd erioed yn Mon. Yr athrylith gyfoethocaf sydd bob amser yn tynu allan yr argyhoeddiadau d yfnaf. Nid yw pobl Neon Wi-i hymgeisydd dysg- edig yn eithriad i'r rheol. Arfon yn gweithio. O'r diwcdd y mae holl egnion I goreti Rhyddfi'ydwyr Arfon ar eu lluwn hyd. "Erioed ni bu em pobl yn gweithio.3rn well," oedd tystiolaeth un o'r arwcinwyr yn Mangor; dyua'r ffaith am y ddinas hon a Chaernarfon. Mae Mr William Jones a'i gyfeillioo yn cynal (L1 a thr o gyfar- C) I fodydd bob hwyr- Yo mhlhh manan eraill yrawtilodd a Phenmaerimawr) Eben- ezor, L^anbens, Lloninirfpchan-, a'r cylf- iaiau. Yr oedd yr hull gyfarfodydd yn bjblogaidd a thra brwdfrydig. Cafodd gyaorthwy effeithiol y Parch Towyn Jones, un o ddewrion glad. Myrddin, a gwr sydd bob amser yn. dAn ysol 0 frwdr frydedd a donioldeb. Wrth reswm, yr oedd arddeliad meistriaid y gynulleidfa ar areithiau y Mri George, Jones-Griffith, ac eraill. Chwedl Gelwyddog. Fel y mM'r haf yn magu myrdd o bryfed felly y mae cyffro etholiad yn rhoddi generbgaeth a magwraeth faethol i an- wireddan aneirif. Ymddengys fod y Toriaid o hil gerdd yn coelio fod gan- ddynt drwyddedau at fasnachu mewn pob math o'r nwydiau drygsawrua hyny. Rhoddodd y gwr hwnw 0 Nefyn a alwyd oflaen ei well yn un 0 gyfarfodydd Mr George gyhoeddustwydd i'r gredo gyff- redin yn eu plith. Lledannwyd chwedl ddechreu yr wythuos hon ddarfod i Mr William Jones wrthod tala ei dreuliau ac y byddai yn rhaid cael ymg.eisydd arall yn ei It cf. Anhawdd fuasai dychmygu chwedl lawnach 0 falais. Pa beth yw y gwir ? Yr oedd y boneddwr wedi tala drosodd i arweinwyr yr etholiad yr oil o'r arian a ofynid ganddo, a hyny yn ol y cy tun deb a wnaed ag ef gan y pwyjlgor gweinyddol yn Mangor. Ni bu na dydd nilC awr ar ol ei addevrid. Nid yw celwydd ar wefus undyn yn beth i'w oddef; ac os oes adag y dylid estyn i'r gwir groesaw gonestach aag arferol ai nid tymor etholiad yw hwnw ? Mr George Owen. Mown rhan arall o'n har- graffud am heddyw ceir nanes poenus am hunan-ddmystr Mr George Owen, gorucbwyliwr etholiadol Mr Nacney. Cymerodd hyny le ddydd Mawrth, yn ei swyddfa yn Nghaernarfon. Ar bapyryn a ysgrifenai yr ymadawedig cyn cymeryd ohono y gwenwyn, ceir mai gor-Iafur a phryder yn nglyn a'r etholiad a achlysurodd yr amgylchiad poenus. Yr oedd i Mr George Owen, er ei fod yn Dori cryf ac yn Eglvvyawr aiddgar, enw anrhydeddus yn mysg ei gydnabod am ei ddyngarweh a'i onestrwydd diboced. Nid oedd ei ysbryd yn gartrefle dichell, tra ei wynob yn tywynu sirioldeb a natur dda. Yn y rhinwedd hwnw yr oedd yn rhagori ar lawer o'i frodyr o'r ffydd hono. Ar dir uchel dyngarwch a chrefydd y mae yn rhydd i ni fynegi ein gofid dwys oher- wydd y digwyddiad galarus, ac hyd yn oed ein cydymdeimlad a'r blaid wrthwyn- ebol tra yn sefyll ar faes y frwydr a chysgod mat-wolaeth cymrawd a swyddog yn taflu prudd-der dros eu gwersyll. Yr Amwythig a Cadben Thomas. Y mae ein cydwladwr gwrol o'r Brynddu, Mon, ac un 0 amaethwyr-ieu- ainc yr Ynys, wedi cymeryd gafael gref eisoes ar feddyliau amaethwyr Amwythig. Yn adran Oroesoswallt y mae y Cadben Thomas yn ymladd. Ei wrthwynebydd yw Mr Stanley Leighton, Tori ac Eg- lwyswr o r culaf fu yn eistedd erioed yn Nhy y Cyffredin, Efe oedd tafod cloch y parsoniaid Cymreig yn y Senedd er's rhai blynyddau. Anghofiodd acesgeulus- odd yn hollol ei waith priodol ei hun fel aelod gwlad amaethyddol, ac aeth yn bawen yr ofFeirladaeth. Ymddengys fod llu mawr o'r amaethwyr wedi hen flino arno, croesawant Mr Thomas a breichiau agored. Mewn cynulliad yn yr awyr agored yn Pontesbury, ymrsrymodd yr etholwyr, gyda mwyafrif mawr iawn, i ddychwelyd y Cadben i'r Senedd. Ac odid fawr Da lwyddant, er holl ddylanwad uchelwyr ac arglwyddi cestyll a phalaaau y Cyffin-diroedd. Gweithio yn Maldwyn. Y mae argoelion pethau ya Maldwyn yn gwella ac yn Vmsirioli hlftinvrJd. Mirnveh 1" -J -J -,¡ gynhelir cyfarfodydd unedig gan y ddau ymgeisydd Rhyddfrydig. Enillodd Mr Humphreys-Owen enw da iddo ei hun hyd yn oed oddiar law ei wrthwynebwyr. Am Mr Owen Philipps, y mae iachus- rwydd a thrylwyredd ei ffydd Radical- aidd wedi enill edmygedd cyffredinol. Hyd yn nod yn y cyfarfod yn y Trallvrtn-cadarnle Toriaeth y sir- teimlwyd fod north eu rhesymeg yn ysgwyd y Ile. Nid oes gan yr ymgeis- wyr Toriaidd odid ddim i'w gyflwyno i sylw yr etholwyr: gwnaeth Mr Hum- phreys-Oweia Mr Wynne y Tori yn wrth- rych chwerthiniad cyffredinol drwy ddangos ei fod ef a Mr Bilfour yn gwa- haniaethu oddiwrth eu gilydd yn fawr ar bwnc gwaddoliadau yr Eglwys. Wrth reswm, nid oes angen gofyn pa un ai syniadau amrwd Mr Wynne ai eiddo pen- aeth y blaid a orfydd ? Yn Rhyl y mae pencadlys Mr I in^wh Samuel Smith. Y mae ffydd y I Dmbych blaid yn ddisigl am ei llwydd- iant. Ni bu y Rhyddfrydwyr nn amser yn ymroddi i waith gyda mwy 0 ddyfa'- wch diffuant. Hydera pobl Rhyl alni gwneyd yn rhagorach na dim a wnaeht- i ant o'r blaen. Rhydd y glowyr a'r I mwnwyr eu cefnogaeth gyfan i Mr Smith. t Am yr ymadawiad oddiwrth y ffydd Ryddfrydig yn y Rhyl, gwnaed mwy o dwrw nag o daro. Tri yn unig a gwymp- asant. Cyffelyb yw y newyddion o bob cwr 0 wlad Dinbych. Ysir yr holl sir gan dan y cynulliadau Rhyddfrydig.. Cy- merwyd y gwynt i fesur helaeth o hwyl- iau y ddaufymgeisydd Toriaidd oherwydd iddynt addaw rhaglen Doriaidd gyfoeth- og i'r etholwyr cyn dadgoriforiad y Senedd; eithr gan iddynt syrthio a'u llygaid yn agored i'r amryfusedd o bro- lrwydo cyn gwybod—siarad ar antur am fwriadau Arglwydd Salisbury, ac yntau yn bwriadu dim—chwerthin am eu penau yn braf y dyddiau hyn. Nid oes achos i ofni na ddychwelir Mr He'rbert Roberts, Syr Osborne Morgan, a Mr Howell Mor- gan gyda mwyafrif mawr. Cymer yr etholiad le ar y dyddiadau eanlynol:— Bwrdeisdrefi, Gorphenaf 19 3 Dinbych Orllewinol, Gorphenaf 23; Dinbyoh Ddwyreiniol, .Gorphenaf 25ain. Mr Ellis yn Meirion,, Cafodd Mr T. E. :Ellis egwyl o'r diwedd i ddechreu ar ei waith yn Meirion. Disgwyiif ef i Arton yr w.sihnor, nesaf, Arfaetha siarad heddyw (ddydd lau)iyn y Bermo; a oddiyno i Blaenau Ffestiniog. ac wedi hyny-i Ddctlgeliau. Ond fel y gwyddys, y mar efe yn gymharol ryàd, a bwriad i hyd y mae ynddo estvn cyn- orthy i'w gyfeillion Ilai ffodus. Dywadir fod y Toriaid yn gweithio gydag ym- drech pobl ar golli eu- bywyd. Ell. nod yw ceisio lleihau nifer ei bleidwyro. I'r pwrpas hwnw y mae yr offeiriaid yn dra eguiol. O'r tu arall y mae ein cyfoil-lion Rhyddfrydigyn teimlo foct eu hanrhydedd yn y glorian, ac am hyny nid oes na gwr llesg na chysgadur yn eu mysg. Drwest 8enym weled ein a'r Etholiad. cyfeillion dirwestol yn effro i'w cyfle yn mhob man. Dylent fod. Daeth eu hawr, Ar yr un pryd, credwn fod cyngor olaf yr hen arwr profedig 0 Penarlag yn dra haeddol Z5 ,o sylw. Gocheler gwthio yr un 0 bynciaa y rhaglen Ryddfrydig ar yr ymgeiswy fel ag i fygwth rhaau a dinystrio cyfan- rwydd y blaid. Dim, Cyfarfodydd. Dyna yr arwydd cyntaf o dylodi meddwl a. bwriad y Toriaid. Diui rhaglen, dim cyfarfodydd, Enfya gohebyddo Fon atom i hysbysu na bu gan y Toriaid yn y wlad h ri gymiint ag un cyfarfod eto. Y mae hyn yn brawf o gallineb. Rhaid cael. defnydd ar gyfer cynulliadau cyhoeddus. Gwyr y Toriaid fod eu nerth mewn bod yn ddistaw a cherdded o dy i dy. Siariaded ac eglured y Rhyddfrydwyr eu goreu ond gofaler rhag esgeuluso galw gyda'r bobl unwaith a thrachefn.
RHAGLEN Y LLYWODRAETH DORfAIDD:- |dim| [Gweler araeth Ardalydcl Saliabitry, y Prif Weinidog, yn, Phy'r Arglwyddi, Mehefin 27, 1895.]
BETH GAFODD CYMRU GAN Y RHYDDFRYDW TR? Er yr etholiad cyffredinol diweddaf, yn 1892, y mae Cymru wedi cael y pethau gwerthfawr canlynol oddiar law y Llyw- odraeth Ryddfrydol: — 1. Cydnabyddiaeth bellach o'r Gymraeg yn y Code Addysg Elfenol. 2 Help sylweadol at berffeithio Addysg Amaethyddol ac Addysg Ganolradd. 3. Rhodd o ddeng mil i Goleg Aberystwyth, ac ugain mil i Goleg Caerdydd. 4. Breinlen i sefydlu Prifysgol Cymru, a thair mil y flwyddyn i'w chynal. Mae'r Toriaid wedi gwrthod addaw parhau y rhodd. 5. Pwyllgorau Arbenig i gasglu tystiol- aethau gyda'r dyfcen o ddyogelu bywydaa a gofalu am iechyd y chwarelwyr. 6. Nifer o Gymry-chwarelwyr moorus- fel archwilwyr swyddogol ar y chwarelan. 7. Nawdd i lenyddiaeth Gymreig trwy benodi Mr Gwenogfryn Evans, M.A., i grynhoi, dosbarthu, dosbarthu, a chofrestru cofnodion hanesyddol ein "gwlad, a thrwy roddion haelionus i galonogi'r prif-fardd Hwfa Mon, a'r heddgeidwad llenyddol Mr Charles Ashton, Dinas Mawddwy. 8. Gwaith i adeiladu y Jllong ryfel fwyaf yn y llynges yn Pembroke Dock. 9. Planu coed ar dir y Goron, gan ddech- reu yn Meirionydd. 10. Penodi dirprwywyr i ymchwilio i hanes elusenau yn Mon, Meirion, Morganwg, a Chaerfyrddin. 11. Rhoddi prydlesoedd ar amodau teg i gwmniau chwarelyddol ar dir y Goron. 12. Dirprwyaeth i gasgluJtystiolaethau a gwneyd adroddiad cynwysfawr ar bwnc y tir. 13. Dwyn i fewn Fesur Dadgysylltiad.
PONT YN SYRTHIO. Fel oedd ynion yn gweithio ar un o fwau pont sydd yn cael ei hadeiladti yn Nag-el-Hamad, Alexandria, rhoddodd y bwa ffordd a lladdwyd deugain o weith- wyr.
RHEDEG I FYNY'R WYDDFA. Dywedir fod dyn o'r enw Ted Battersby, rhedegwr o Lerpwl, wedi rhedeg i ben y Wyddfa o Lanberis mewn 53 munyd, ac yn 01 drachefn mewn 38 munud. Dyma'r redegfa fwyaf cyflym y gwyddis am dano, er fod gwynt yn gryf yn ei erbyn.
BRADWRIAETH YN ERBYN Y CZAR. Hysbysir fod yr awdurdodau wedi dar- ganfod cydfradwriaeth yn erbyn y Czar. Mae wyth o bobl wedi eu cymeryd i'r ddalfa ar y cyhuddiad o gydfradwriaeth, am fywyd y teyrn hwn.
YMOSODIAD GAN WALLGOFDDYN. Dydd Mawrth, ymosododd dyn a dybir oedd yn wallgof ar hen wraig yn Leeds, ac auafwyd hi mor ddrwg nes y bu farw mewn ychydig eriau.
COCOA CADBUSY yn oael ei ai-wyddo ei fod yn hollol bur, ac yn un o'r Cocoas mwyaf perffaith ydd yn cael eu paratoi.-The Analyst DEAFSESS AND HEAD NOISES CUBED.—A Gentleman sends free, full particulars of genuine and inexpensive remedy. Hundred of worst cases thoroughly cured. T. C. Kempe, 19, Southampton Buildings7 Holborn London.
