Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

Advertising

® O • ■nmoattfl Y PELL A R…

Araith dda, ond dim Allor…

News
Cite
Share

Araith dda, ond dim Allor nac Aberth. MAE i Rosebery ei le ymysg gwleidyddwyr Lloegr, ond nis gellir gwneud fawr o waith ymarferol drwy ei fath ef. Nid yw, A,edi'r cyfan a ddweel ar Iwyfannau, yn dod yn ddigon agos i fywyd ac anghenion y bobl i fod yn ddiwygiwr. Y mae y rliyddid y mae ynddo oddiwrth swydd a phi aid yn y Sonedd I yn caniatau iddo'r fantais o ddal ar boo cyfle a welo ef yn dda i claro'r cyhoedd yn ei ffordd ei hun. Anfynych y mae yn llefaru, a phob tro pan fvddo'r testyn at ei chwaeth, a, neb i'w alw i gyfrif am a ddwed. Y chwancga yr ansicrwycld gyda golwg ar y safle a gymer yn lawn at y dyddovdeb a deimlir yn ei ar- eithiau. Gall siarad, heb orfod disgyn oddiar y Ilwyfan i gael ei lioli mown Senedd. na cheisio troi ei araith yn ddeddf gwlad. An- mhosibl i saflo fod yn fwy manteisiol i'r orator poblogaidd. Bu ryw dro yn son am waith rhaw "spadeluork "-nlewn gwleidyddiaeth ond ni wyr efe nemor ddim am hynnv. Ymddangos yn sydyn o flaen y dorf, a thraddodi araith yn y cywair gwladgar, yn onwedig pan yn son am Ym- herodraetli Prydain Fawr, ac yna diflannu oddiar y llwyfan, na wyr nemor neb i b'le, am amser maith, a gadael rhwng ei araith a'r bobl,dyna ei ffordd ef o fyw. Gall roi prociad yn ystlys Llywodraeth a Gwrthblaid, bob un yn eu tro, a bod yn rhydd ei wala yn y diwedd. Pan ystyrir y doniau a fedd Rosebery, a'i gyfleusterau i actio'r areithiwr penrydd. nid. rhyfedd ei fod yn boblogaidd. Nid awn i geisio cymharu eu doniau areith- vddol. Ond nis gallasai y wlad hon fyw ar wyr fel Rosebery. Er a sieryd am y gweith- wyr,ac am anghenion ca.Ttrefol,nid yw efe na'i ddosbarfch wedi mynd yn ddigon agos i'r bobl i'w cleall ac i gydymdeimlo â'u hangenion Purion oedd iddo freuddwydio breuddwycl am anfon gweinidogion v Goron ar ymweliad a r trefedigaethau y tu hwnt i'r moioedd. Ond byddai yn llawn cystal i rai ohonynt fynd ar ymweliad a gwahanol barthau Ynvs Prydain i cldechreu, ac edrych i fewn yn fanwl i ystad pethau agos atynt. Clywir achwyn weithiaii fod pregethwyr yn son gormod am y Nefoedd, a rhy fychan am y ddaear. Gall fod peth gwir yn hynny ond y mae yn bur sicr mai un path y i argiwvddi a miliwnwyr LIcogr ym- hyotli vnghylch Ymhorodraeth-" thÚ great and glorious Empire oj ours "—ac anwybyddn y diwygiadau sydd yn disgwyl eu hamser ers cenedlaethau yn eu hymyl. Mater angliyd- naws a'u chwaeth yw gwaith cartref, os y bydd yn golygu unioni'r gwyr a symud gorthrwm. Mantais fawr iddynt hwy fyddai hudo llygaid y wlad i wibio "yng nghyrrau'r byd," ac edrych heibio'r buddiannau sydd o flaen eu hwyneb." Mae Lloyd George \n cymeryd yr Ymherodraeth i'w gylch-welediad, ond y mae wedi digio aiglwyddi a goludogion o her wydd ei graffter i ganfod ypethau agos. Gormod o'r mwyadur (microscope) sydd yn y Gyllideb i foddloni y Dosbarth hwn. Llygadodd y gwalch i fewn i gyfrifon tir-feddianwyr a darllawyr, a gwelodd eu nythod ieir. Gwolodd anghyfartaledd trethiant yn y wiad hon, ac ymgymerodd a'u diwygio.hyd i'w sylfeini. Mynn y Cymro dewr hwn chwilio a chwalu popeth drwy 'I. wlad. Nid digon ganddo wneud ei Gyllideb, a dadleu y mater- ion mewn Senedd, rhaid iddo dreulio ei ddyddiau gwyl i heleyd yma a thraw, a holi hwn ac arall am sefyllfa pethau cymdeithasol a pholiticaidd. Rhaid iddo gael ymgom a'r hen bensiwnwyr a gworin y wlad. A dyma'r Drych ar ei goryn yn dod i fyny o bwll glo yn y Dchoubarth. wedi bod yn nyfndor y dda,e80r- yn ysbio beth ocdd yn y fan honno, a beth oedd v glowyr yn ei wneud fel ag i ofyn am Ddeddf Vlvtb Awr. Wedi'r cyf an, dyma'r ffordd i wybod—mynd at y bobl; a dyma r fan i ddechreu—yn ymyl. Gall llawer anffawd ddigwydd i Lywodraeth a Phlaid, a gall pobl brofi'n anffydcllon i'w cymwynaswyr goreu ond, or hynny, daw yr amser, a hynny yn fuan, pan yr ymlonydda dynion i feddwl, ac y gwelant mai Llovd George ac nid Rosebery sy'n cynrychioli yr ysbrvd a'r moddion i beri diwygio cenedl a gwlad. Mae araith y •gwladgarwr- gan Rosebery. ond ymhle mae ei allor ? Mae y naill a'r llall gan Lloyd George. • Bustl Siom. NtD oes le i ddwrdio Rosebery am y pwys a roddai ar swyddogion parhaol y Wladwriaoth, a chydnebydd pawb degweh y deyrnged uchel a hyawdl a dalodd yn ei araith yn LInndain i allu a dylanwad y Wasg. Ond mae'n eglur i'r neb sydd wedi dilyn ei areithiau ers tro bellach fod yrddynt islef sio'm a dig. a thuedd i darro'r Llywodraeth a'r blaidRydd- frvdol, yn gystal ag i ddibrisio'r gwaith a wneir mown Senedd yn gyffredinol. Nis gelJir llai na thvbio fod y pendefig hyawdl yn gadael i'w nwyd lywodraethu eryn lawer ar ei farn, beth bynnag ar ei eiriau. Nid ym- ddengys yn dda fod yr hwn, er iddo gaol ei gyfle, a drodd yn fethiant fel ponnaoth y blaid Rycldfrydol vn troi mor estronol ei don tuag ati wedi hynny. Wrth gwrs, surodd, ei ysbryd yn adeg Syr William Harcourt a C.-B. ac nid yw eto wedi pereiddio fawr. Yr un yw y ddynol natur mown gwrong a bonedd a hon ddarn gwaei, y«w dr. sy'n glynu wrthi fyth a. hefyd. yw i ddyn gbn- demnio y safle y methodd cf d dal. ac yn unig am iddo fethu, pa mor lwyddiannus bynnag y gall ereill ei llanw. Dignity iiiao'j t debyg yw yr enw ffasiwnol ar ysbryd o r fatli, ond rnao llawer o enwau hlWY brwmstanaidd a weddai yn well i falchter o'r fath. Ond rhaid ccfio fed y dy~ orglwydd

Ffetan y Gol.j

Crebwyll Ann Griffiths,

Cymraeg Ail-ilaw.

Yr Ysgol Haf Gymraeg.

Byd a Bettws.

Advertising

Mwydion.

Draws Mon ac Arfc"