Ye Brython Cymreig

Byd a Bettws. ^OllY'w 8wyr teilvv .F FAINC.—'YVele'r ,V'H sjr r\7.S?' we<li 011 codi'n ynadon liedd ylj°ntfa,v 6. Hldrwyj) Ebenezer Pugh, Pen- ^otyrc^w-n- V"* ^van9> Llantysilio J. Thomas m hams' Llanfyllin Dr. E. IX MachVn;, Tf er y Trallwm W. R. Williams, 6 11 Evan Davies, Henfaes. ft (lio(](]o' WYR.—Wedi liir duclian lielj f0J 8WeId y meistri'n cvflogi gweithwyr lowyr i'r Undeb, y inae 1,300 o Wedi |)r y ytinstay, Gwrecsam, o'r diwedd !lùar broelu, a, rhoi pythefnos o rybudd i fod gwoifchio. YDD GWYNFRYN— Yr Wesleairl udiweddaf, agorid capel newydd sydd j • y,nro'ff Ebenezer, Llandudno, 8M £ 4 pedwar cant o addolwyr, a Uogle(j(j ac sydd nn o deinlan hardda'r s'an j)r TT reS0tbid ar achlysur yr agor ColWyn u§" Jones, Bangor H. Hughes, parcl|. f> n chan fugail y gorlan, y deriii OA i yy^'y'1 Jones. Cynllunydd y pulpud Baddoc- Roes, Caerdydd y Myrtle HW hardd yn rhodd W- Williams, 0tWth ,°USe' Llandudno a'r ffenestr hardd R- K r„ y ffry«t yn rhodd priod v Parch. .J Olles, LIangefni. V \y A. MA IT |f. Pan wctlii'n ^r«!her p es^; r Murine, y Banno. ddyckl S cwympodd David Jones, '8W.b <>d'bar y sga,ffald i'r palinant d^vawr U r farw vn oi dy ymhen y c, R^;SMI AR YR ANIBYNWYU SELSNIO. **deb a?^?r y (>ynlvelid Sasiwn flynyddol ^'yiiirn "bynwyr Seising Gogledd eilddyn "'f wythnos ddiweddaf a ^,(l°edd v 8|> anorebo(ld nes tvnnu sylw yno cff ar r* J arc'1- R^ys J. Huws, Betliesda, i*v&Se datgysyUtiad a'r Cynghorydd 1a'lt a 'j, aoi> Gwrecsam. efe'n traethu'n arianno] yin ar grintachrwydd cyfraniadau y e?iwysi. Off >' ^HV CULANEDD. -V* Yin- ^r.Vd, .V'liiag sy'n dioddef gan iselder ,0r^idd C arlle,ine'd sylwadau'r papurau vythu '^gbvysig sy'n bytheirio a "Vfl e,'bvn anedd bob bore'r dyddiau hyn 'Htim Jj ur. y Datgysylltiad. Nis gwn 111 ia-il! Jrfai °bwi siglo mwy gan chwer- ?yrand0 "/theiriwr rhadlon a hawdd ri^tun^0 yw'r Parch. J. P. Lewis, ficer f!VAITT ^MSNFXV 'ST IN 100— Y mae jl-Vdol ^0r gweithiol CJymdeithas Rvdd- \ray<Jn J0n 10Vn Paratoi 1 gyrneradwyo Mr. Hi'' °smo)H?' te5^'fel yniseisvdd a,n sedd l,yddfr,,(, Williams wedi codi gwrvchyn fteUa\i ^laenau Ffestiniog. Y h{ )ra"t. hwy, yw prif dre'r sir „'r >' a-c v./f,1' tnwy na chwarter etholwyr y an, 1 y <'eir y gwyr bia'r bawl a>,anwX "bydedd, Pf>b parch i Haydn. a'> Vmrr, y Rlaena.li eto, ni a ddygwn IW.V"Ro'r f.i l?^dd o'r eiddom ein hunain, bIaid neu beidio. 01 ('d ST,N/n('- Gofidu.s vw fij^apel Oni. Vchant a banner o weithwyr ftt ar^od n.„,V(1,y w°di cael mis o rybudd i yn V ^0,thio- Cloddfa Oakeley yw'r f I) N (]fi a hai|tl„r 'Vn y sla<TWydd bed air blvn- i ^'Uurt • y" °' gweitliiai vnddi l,')00 o y inae byddant wedi cwt-sio i 530. aV* OHl-nybwldl—P,as PI-ydferth od- ;Hl ^yffrvn ,y.s yn Maentwrog—ar osod, V>l °'r }ir>r- r'Kf>boii yn edrych yn brudd 'it-rwydd. Y}N°0L^C'FL AH A A REG FEDD.— H'o,)' a gySf,Ieddau Cymreigyddion y V ?daf' EaW i ,ld y wytlmos cyn y ddi- Ka5^'aU ehwiti • Un ° r bywyddion sylw at l)v68 fedd v a °L,Wer11»in 11 yd a geid ar I' Y\Vedodd Yn Un 0 fynwentydd Mynwy. "enllal1 ain flrl eddw wrth y torwr llyth- f' Lord oi, ° hyn ar feddfaen ei briod ,V ria' a a'dtt ,Uias thine ond y torrwr y !ra? e olaf allan, ac fel hyn s'ic Wast ^n'lhyVmy h>'d y» awr' ■ LLUNDA I*- Oywedir 'fr(viVrraeddf^?Slfiadau at Eisteddfod 1009 Sir^8ar-vr a f lirosodd fodArglwydd ic lelwr gwladgar ei galon o at ^°dwyr U 1>?1 croeso a chinio i'r boll VVfr w.Vl '• aniITg a ddeuant i Lundain ^oe'haid,, 5di Cyn?,lfrt,'dd -y gwr eigion • I ais or America—am ydd. 1 gadw'i gyhoeddiad fel ar- %dd 111 ymrvi Y R A W YR Y C!.Vflv mawr rhwng prif genliedl- ^WVrlria^ a d;,)f] ^v' ,a ddvfeisia'r jxuriant .VnlH ,,Vr (leroilfn a !'Wylio y»ddo drwy'r 1 a nes fel y'u golwir ac hyd ^vVr a'n a'r i1. s.v niliell ar v blaen c!H'^iii;'r .Vmlo^.j;' y flia Uawer mai yn yr Vn .j .V^erljvdi, 7 ''Kyfel fawr nesaf ac y ^ei|| ,llei'Vdd' ()',U r ''ildd«dio:i(>n yn disgyn 'MyfH' H 8ymera, ryc^° d ar v ddaear- aca^ai\Tedd fw>' ar .V a<Kv yd°liaetl» ,,at> ^)t)siblrwydd sylweddoli edai ar da'a^h ^eo- Lamb, yr hwn lllevv inlynedd yn oi lill,()Itlli(i eirial)Dall drwv'r awyr I[{ 0 -I I .y^edd wlacl ymhen y can ywid cvl, i iV, denai'r dydd pan y S?* *« £ ??'' <•»'>> \t bore ^egethu vn Calcutta am 8'iaorna.!f ^evv York am 2 ac yng °U a»' ehwocb yr Jiwyr. yr^ ft A/{4 y l4„' EltYJU (via 'Stiniog) In8 'Si-l(iadeirvdf]graWClodd yr ^ly11 r Jy.Vdd",1U? ;i,,w.Vdd Cyngor Din- '-u U: 111 • Lvan Jones, v Vn8wrfe, f, x^Vfc^art ^WVydd>—w^s tawel 8"ihi a'i dodderyn ;'y^yfc^yd?!hyn

LLYSFAEN. JJIJOSU v i'Aii('HW_N ein cyfeillion ieuainc Miss Parry, London House, yn ennill am y Pinafore a'r Pair of D'oyleys yng N^hylchwyl Flynyddol Llanfairtalhaiarn. Hefyd y Mri. H. Roberts, a D. Thomas, ar y ddeuawd, Mae'r Ian gcrlIaw"; a'r ddau, ynghyda Miss Parry, a Mrs. Robert Thomas Parry ar y pedwarawd, Y Deigryn." Ac 'roedd gweld enw Master Owen Davies, y Gilan, ymhlith buddugwyr Colwyn yn sirioldeb i ni. Am gor plant Beulah, mae ei glod trwy'r gwledydd. Rhaid i gor Plant y Pentre, Lerpwl, edrych ati! ac mae eu harwoinydd addien yn haeddu clod.

Nodion o Fanccinion. [GAN CYFRIN] Hadau Sobrwydd. CYNHALIODD Undeb y Rand oj Hvpn oil cym- anfa Ganu flynyddol y Sadwrn diwoddaf ym Moss Side. Cynhwysa'r cylch un-ar-bym- theg o gapeli perthynol i'r pedwar enwad, a golygfa hyfryd yw gweled cydgynhulliad mor gryno o'r plant. Cynhaliwyd cyfarfod par- atoawl y prydnawn yn Gore Street, a'r Parch. J. H. Hughes, Medlock Street, yn llywydd ac arweinydd—efe oedd yr unig weinidog yn bresennol. Yn yr hwyr, daeth nifer liosog o'r gwahanol weinidogion ynghyd. Llyw- yddwyd gan Mr. 0. E. Roberts, Heywood Street, a thraddododd anercliiad fer a chref, yn dangos gymaint fu egni yr Eglwys i gryf- hau y Weinyddiaetli bresennol i gyflawni ei haddewid er llesteirio y fasnach feddwol, ond llethwyd yr oil gan Dy'r Arglwyddi, nes y mae'r fasnach yn awr yn drech na boll alIu- oedd erefyddol y wlad. Mae yn bryd i ■ eglwys wynebu yn hyf y pechod hwn sydd yn andwyo llawer o'i mhewn. Lluddiwyd arweinydd y cann, sef Mr. John Evans (Cynogfab), i fod yn bresennol oherwydd afiechyd. Gwasanaetliwyd vn ei le gan Mr. John T. Edwards, Pendleton, yn llwyddiannus iawn, a chyfeiliwyd gan Mr, J. R. Edwards. Pendleton. Yr oedd y canu yn dda trwyddo, ac yn bleser oi wrando, Yr un llyfr tonau ac enivnau oedd eleni a'r flwyddyn ddiweddaf, gwell yn y dyfodo) fydd argraffu Uyfr JJai orbyu p<»b blwyrldyn, ol)legid mae newydd-delx'i blentyn, yn nn o egwyddorion pwysicaf ei fywyd. Arholwvd y plant, gyda cliwostiynau dirwestol gan y Parch. Morgan Llewelyn, deallodd yr holwr a'r plant en gilydd mor dda nes cael atebion rhagorol. Beirniadodd y Parchn. E. Wyn Roberts a J. R. Jones yr adroddiad, "Pryf yn y pen," ac enillodd Edward Jones y wobr gyntaf a John Richard Jones yr a,il, y ddau o Pendleton a chafodd geneth o'r un lie wobr ycliwanegol. Y goreu am ganu yr unawd, Mae Cyfaill i blant byehain," oedd Gwynfa Davies, a chafodd Maggie Jones yr ail wobr, Canodd Miss Maggie Thomas, Manley Park, unawd yn y cyfarfod. Cafodd y plant dc rhad yn y pryd- nawn, ac yr oedd y bwyta a'r canu yn un o wleddoedd goreu'r flwyddyn iddynt a dymunol oedd gweled cymaint o rai liyn wedi dod i gyd-fwynhau. Pigion. Yngliapel Hardman Street, nos Wencr. bu gan y Wesleaid fudd-gyngerdd i frawd o bregetliwr a gyfarfu a, damwain dost beth amser yn ol. Y cadeirydd oedd Mr. David Rees. a,c arweiniwyd gan y Cynghorydd W. Rowlands. Canwyd gan y Cymric Choir, vn cael eu harwain gan Mr. Gwilym R. Jones ae hefyd canodd Lillio P owlarids, Gwen Will- iams, Edwin Meek, M.Rowlands, a LI.Hughes. 13u y Cor ucliod, a'r ddwy ferch a enwyd, yiigltyda Leonard Jones a John Pickering. yn canu i'r Saeson brydnawn Sul yngliapel Plymouth Grove. Mae rhywrai o'r Cymry yn' barhaus yn canu i Saeson ar hrydna.wn Suliau, a rhai llanciau yn gadael eu capeli Cymreig yn hollol i ddod i fwy o bolilogrwydd gyda'r Saeson er mwyn cael ymrwymiadau cerddorol. Gweithred ddyngarol, garedig, a wnaetli yr Wesleaidd, ac yn arbennig y cyf- eillion ym Manley Park, trwy gyniiull swm gwych o arian i gynorthwyo aelod i fyned i fyw i Gytnru, am fod y ddinas lion wedi. ei ysbeilio o'i iecbyd. Dyma weitbredu dysg- eidiaeth y bregeth ar y mynydd yn llythrennol. Pe mwy o llyn, deuai byd ac oglwys yn nes at eu gilydd. Yn un o gyfarfodydd Cymanfa y Bedydd- wyr, cydymdeimlodd y gynulleidfa, yn gyhoeddus a Dr. Emrys Jones yn ei gystudd, gan ddymuno ei adferiad. Derbyniodd y Parch. J. H. Hughes lythyr odcliwrtJi y meddvg yn cydnabod a diolch am y cyfryw, gan ddweyd ei fod yn cryfhau yn raddol. Erys yn awr yn Bournemouth, a dywed ei fod yn yfed o awyr iachus y mor, gan fwynhau tê haul y Creawdwr Hollalluog. Mae ei galon yn Hawn o ddiolch am gael ei arbed, ac hefyd mawr yw ei ddiolchgarwch i'r cannoedd a'i cofiodd yn ei gystndd. Gweddiwyd ar ei ran gan bob cangen o'r eglwys unol, ac o bob cwr i'r wlad. Derbyniodd lythyr o un convent y Pabyddion yn cynnwys, AVe are praying for yon: indeed, we are storming the citadels of Heaven for your rocovery." Teimlwn yn llawen am ei wellhad. a cliryfhaed yn fnan, Mawr yw y parch a roddir iddo am lawer o weithredoodd daionu sv tu allan i gylch ei broffeswriaeth.

PULPUDAU MANCHESTER. I MBTHODISTIAID OALPINAIDD, I M083 SIDK—.10-80 a 6, D D Williams PINDLITON-10-30, R J Joneq, 8, R Williams RITWOOD ST—10-30, W J Roberts, Warrington, 8. R J Jones Hiam AaDWI(!][-10.30, R Williams, 6, R J Jones LElGH-10 30 » « Ðwilym Evans, Prescot FARNWORTH-IO-30 a 6, J S Roberts Y BBDYDDWYR Of. UBDLOOK St.—10-30 a 8. J H Hughes LON8ØIGBI-I0-30 6, RoBltii LANK, »«ION—10-tO t 6-M TR ANIBYNWYR BooTH ST-10-30, R Roberts, 8-15 M Llewelyn OHOKLTOV BoAD—10-30, M Llewelyn, 6, R Roberts SALfOED—10-S0 a 8, W W Jones QtlJ. ROAD—H« » 8 -0-

TREUDDYN. Y XG nehapel Jerusalem (M.C.) ddydd Llun, y 19eg cynhaliwyd gwyl bentymor y Bund of Hope, yr hon a brofodd yn adloniant i ddwy ran y ddynoliactb. Os gofyn neb Paham yr oeddech yn olaf i ddwyn y breiun adref ? dywedwn mai disgwyl am dywydd mwy ifafnol i'r plant. Yn y prydnawn, yr oedd digonedd o do ac vmborth iachus wedi ei drefnu ar gyfer yr oil o r aelodau ac ereill oedd yn eymeryd dyddordcb a rhan mewn ewneuthur y cyfarfod yn llwyddiant. Wedi gwneud cvflawnder (os nad ychydig dros ben) a r pethau da oedd wedi eu paratoi, mwynhaodd y plant awr neu ragor o cliwareu mewn cae yn ymyl, ac ar derfyn hyn, yr oedd basgodaid o deisennau a melysion yn cael eu rbannu iddynt- jjwyr. cynhaliwyd cyfarfod amywiaethol Gyda'r canu, yn liynod garedig cafwyd gwasanacth y versonau canlynol: Mrs Williams, Penygroes; Mrs. Owen, Shop Mr. Ted Lloyd, Pisgah Mr. John Evans Tvnypistvll; Mr. a Mrs. W. Henry Jones a'i mab. Cor y plant dan arweiniad Mr. John Parry roddodd lwyr foddhad i'r cynhulliad, yr oedd hefyd amryw blant yn adrodd yn ddoniol ac yn canu yn swynol. Ond yr hyn achosodd y chwilfrydedd mwyaf yn y cyfarfod oedd Oyflogi y Forwyn Newydd," o Ly/r y Cyfarfod Plant (Mr. WILLIAM GEORGE). Yn cynrychioli y cymeriadau yn y chwareu, yr oedd y personau canlynol: Gitell-miiss Rosie Jones, Atittc-Miss Williams, Ffrilli, Marged- Mrs. Thomas, Tynllan, John—Mr. P. Parry Morgan, Gor- ffysfa, Sali Davies"Jones—Miss Ellen Rogers, Goronwy— Mr. Thomas Gordon. >Yr oedd y bethma "yn newydd ac anisgwyliadwy, pawb ar flaenau eu traed yn gwrando. Y gwr cymwys wrth y llyw oedd Mr. Owen Evans, Bod Awen, yn hynod hwyliog, ac yn cadw pawb yn y lie yn llawen, Cyflwynwyd y diolchiadau arferol i bawb am eu gwasanaeth, IIlewn araith fer ac i bwrpas gan y Parch. H. Hughes-J ones, y gweinidog.

IF YOU WANT SEASONED Oak, Mahogany, Birch, Black Walnut, Ash. White Wood, Pitchpine, Yellow Pine, Doors or Moulding WRITE LEWIS ROBERTS, 19 STANLEY ROAD, LIVERPOOL. Have YOU had your EYES EXAMINED and TESTED BY Moreton Parry, THE SIGHT SPECIALIST ? If NOT, HOW CAN YOU TELL WHAT MODERN SCIENCE CAN DO FOB YOU ? ONLY ADDRESS 163 Oakfield Rd., Liverpool. Mr. HARRY EVANS Conductor, Adjudicator. Organist), Teacher of Singing, 26 Princes Avenue, Liverpool Dr. GLYN ROBERTS, ATHRAW CERDDOROL. Dyfeisvdd y Roberts' Patent Watch Metro- nome." Arweinydd Gymdeithas Gerddorol Walton Gwersi mewn gwahanol gangenau o Gerddoriaetb Porotoir ar gyfer Arholiadau. Gwersi trwy'r Poet, Tonic Sol-fa neu Hen Kodiant 59 CrawfordlAvenue, Sefton Park LIVERPOOL. Mr. ARTHUR ROBERTS (BARITONE). At Homes, Concerts, Banquets, êc., Self or (all Concert partiei of High-Glass Artistes Address-36 Balmoral Road, Liverpool, E. T. CARRINGTON (Pencerdd Gwynfryn) BEIRNIAD A CHYFEILYDD. Can wladgaroll newydd, "Oymru" i anihyr fbi Drwy'r Post 7c. (Oenir gan Brif Gantorion Oymru) Anthem Goffa Oanrhawdfardd, Gwyn ei fyd y Gwr." Pris Ie. Model o gyfansoddiad ar gyfer Oymanfaoedd Canu "—Cynogfab yn y Gwyliedydd.' Cyfeirier-Coedpoeth, WREXHAM. Mr. PETER EDWARDS, Mus. Bac. (Pedr A law), Golygydd COLOFN Y GAN yn Kc I tLlundain) Beirniad Cerddorol, Arweinydd Cymanfaoedd Canu, Park Villas, Abergele. Wm. Crewe. Beirniad ac Arweinydd Cerddorol. GWERSI DRWY Y POST. Cyfansoddiadau diweddaraf" Dowch i'r Hyfryd Wlad (Cydgan i Blant). Gwerthfawr Drysor (unawd i Blant). Am y telerau cyfeirie 22 Maesgwyn Rd., Wrexham. E. KINGSTON JONES, Gold Medallist and Winner of the Soyal National Eisteddfod also 3 times Winner at New Brighton Tower, gives Dramatic, Humorous êtJ Musical Recitals, Concerts, Cdc.Part or Entire Evening. LESSONS GIVEN IN BLOC UTION-MOD ERA Ta THRU Apply—27 Clifton Rd. E., TuebrooR Mr. D. D. PARRY, A.U.C.W., Beirniad Cerddorol, Cyfeiriad Ysgol Gerddorol, Llanrwst. vs BRYSIWCH I geisio potelaid gan y Fferyllydd nesaf atoobo cyn i'r Anwyd fyned yn waetb. Coflwoh COUGH MIXTURE HUGH DAVIES, Machynlleth. 13c. a ;S. 9c. y botel. DAVIES'S COUGH MIXTURE At Beswcb, DAVIES'S COUGH MIXTURE Anwyd, DAVIES'S COUGH MIXTURE Astnma, DAVIES'S COUGH MIXTURE Bronchitis, DAVIES'S COUGH MIXTURE Pas. C-ygnl, DAVIES'S COUGH MIXTURE Influenza. Is Yn dechreu'r flwyddyn ym mis Ebrill. LLYFR CYFRIF NEWYDD AR GYFER Ysgrifenyddion yr Ysgol Sui. Rhif 1—Ar gyfer ysgolion yn cynnwys 20 o ddosbarthiadau 1/9 Rhif 2-35 0 ddosbarthiadau 2/6 Rhis 3-50 o ddosbarthiadau 3/- Cludiad gyda'r Post 4c. Llyfr Cyfrif y Dosbarth Wedi ei gyfaidasu am 12 mis heb ail ysgrifennu yr enwau. Pris 1/= y Dwsin Cyhoeddedig-ac ar werth gan HUGH EVANS, 356=8a a 444 Stanley Rd., L'pool The Circular Syndicate 16 Union Marine Buildings, 11 Dale Street, Liverpool. Addressing from our own up-to-date lists of local private residents. Many thousands selected names ready for addressing by Machinery in Typewriting Style. Superior Commercial Lists of all descrip- tions All the latest directories for the United Kingdom. Work done at our clients' offices where desired. Typing and Copying at Low Charges. Terephone 7995 Central. + JQ JQ 1 V O 0 + I P. Neil Campbell, 84 DURNING RD (Yn agos i Goleg Hyfforddiadol Edge Hill) LIVERPOOL. Llenwir Dannedd ag Aur, Arian ac yn y blaen, Oriau-9 y bore hyd < y hwyr. Ghveinyddes at Foncddigcsau Siaredir Gymraeg. Pellaeinyr 445 Royal Tel. 159 Royal. Est. 1859 R. McDougall & CO.Ltd., PRIVATE AMBULANCE CARRIAGES ON HIRE. QUALIFIED ATTENDANTS. 97 RENSHAW ST., LIVERPOOL. SAVE S5 CASH OR HIRE, 0. GRIFFITHS & SON, 221 BrecK Rd., L'pool. PIANOS AND ORGANS fraaa 8s. per month by all the leading makers. Telephones- 6 1 x Anfield ii Breck Rd Telephone 2608 Royal. T. JONES & Co., ELECTRICAL ENGINEERS, AND CONTRACTORS 82 Whitechapel, Liverpool. Depot for all Electrical Supplies, Bells, Tele- phones, Batteries, Shades, &c. Lamps of every description from 2 to 230 volts and 1 to tOo candle power. ELECTRICAL NOVELTILS Maes Llafur Ysgolion Sul M.C.1909=10. Llawlyfr ar yr Actau Gan y Parch. O. J. OWEN, M.A., Rock Ferry Gwerthodd yr Argrafiiad CynLaf allan mewn ychydig amser. Darparwyd y Llawlyfr gogyfer a'r Dosbarth ladau Jeuengaf a Chanol y mae'n hynod gyfaddas hefyd at gynal Dosbarthiadau Darllen; ac o ran cynllun a gwerth y Nodiadau, dyma'n ddiau yr Esboniad goreu o'i fath ynyr iaith. Y mae'n dair rhan, sef cwestiynau, ystyr geiriau, a nodiadau esboniadol. Yr oil yn wir ragorol, a phwy bYDnag fyddo wedi meistroli v Ilyfr hwn, ni raid iddo ofni un arholiad. Y Parch. J. MORGAN JONES yn Y Deonglwr. Cynwysa 136 o dudalednau, uiewn llythvreu fan ond hollol eglur. Amlen 9c. Pris i Ysgllon 6cb, Limp Cloth,yn cynnwys Map prydferth o deithi Paul, 1/3. I Ypgolion, 9c. I'w cael gan Lyfrwerthwyr, neu yn uniongyrchoI oddiwrth y Cyhoeddwr— HUGH EVANS, 356.8a a 444 Stanley Rd., L'pool