Ye Brython Cymreig

Cysgodau y Blynyddoedd Gynt. GAN GWYNETH VAUGHAN. PENNOD XIX.—SWN Y DROELL. GYDA'R nos, wedi gorffen gwaith y dydd yn gryno, y pysgotwyr wedi diogelu eu cychod wrth yr angorau, a'r llongwyr heb feddwl am ddadlwytho yn y nos yr adeg honno, heb son am gymeryd y llwyth i mewn hyd nes ceid goleu'r dydd ac y pwric, byddai cryn lawer ohonynt yn cyrchu at eu gilydd yn y Ship and Castle." Ni fu unman gwell ar y ddaear i wrando ar chwedloniaeth y mor nag yn nhafarndy Betsan Morus. Byddai'r dynion am y goreu yn adrodd hanesion am y phantom ship-neu ddrychiolaeth o long-a ofnai'r morwyr gymaint ei gweled, ac am bopeth arall posibl ac amhosibl ei gredu ynghylch eu mordeithiau. Ond y noson 'rwyf yn ysgrifennu am dani, nid oedd yno neb ond Ifan Dafydd yn eistedd un ochr i'r tan mawn helaeth, a'r hen Ddoctor Prys yr ochr arall. Trwy ryw ryfeddod, er nad oedd y Doctor agos yn sobr. eto er ei bod yn wyth o'r gloch yn yr hwyr, nid oedd hanner mor feddw ag arferol yr awr honno o'r dydd. Hanner peint i Ifan mae'r trip yn werth yr extra half pint,yn siwr,yn siwr," a chwardd- ai D. Prys yn galonnog. Yn y munud, Doctor, yn y munud," ebe Betsan Morus. Brysia,Gayney,brysia." Cododd y Doctor oddiar ei gadair yn sydyn. Rhaid mynd, Betsan Morus, rhaid mynd, dyna swn y gig. Dyn helpo'r Doctor, mynd, mynd, o hyd. Ond dim mynd i'r Ynys bob dydd. Fee first class i'r Ynys, digonedd o bres yno. Pobol gefnog yno i gyd. Wyt ti'n clywed, Gayney ? Gwell i ti sythu am fab y brenin, eitha match Ond wele'r gwas a'r gig wrth y drws, ac ymaith a'r doctor ynddi tua chartref. Eisteddodd Betsan Morus yn y gadair wrth y tan, gyferbyn ag Ifan Dafydd, a dywedodd,— Rhoi clun i lawr am funud, ynte, nes daw'r criw i fewn. Ydi merch Hywel Rhys yn sal iawn, Ifan Dafydd ?" Na, ddim yn ots, gwyr dyn. Geneth fach ddel ydi hi, hefyd. Faswn i'n meddwl mai rhyw hen gnaf sydd wedi dychryn hi. 'Roedd i mam hi'n deyd na fu dim sut arni hi er's dros wsnos. Ond 'does dim dwywaith nad ydi hi ymhell o fod yn iawn, ne fase nhw byth yn meddwl gyrru i nol doctor ati hi." Beth ddeydodd y doctor, tybed ? Ddeydodd o ddim. Ddeydith o byth ddim, Betsan Morus,mi wyddoch hynny gystal a fina. Ond mi berodd iddyn nhw hel i phac hi at i gilydd erbyn y fory iddi ddwad am dro i'r tir mawr am dipyn o newid." Yn wir ? I b'le mae hi'n mynd,—i'r Hendre debyg ? Mae nhw'n berthynasa agos, a mae rhyw son, wyddoch, bod Ieuan yn rhyw droi o gwmpas i gyfnither. Debyg bod Hywel Rhys a phurion poced ?" 0, ydi, mae Hywel yn siwr o fod yn daclus iawn, ond nid i'r Hendre mae'r ferch i fynd. Mae hi'n mynd i siop y sadler yn Nbre Einion." 'Rydw i wedi synnu, wedi synnu. I siop y sadler ?" Ie. Fyn yr hen ddoctor ddim iddi hi fod hefo neb fasa'n son am y dychryndod gafodd hi. A dydi Catrin Meurig ddim yn rhyw ots o gall, mwy na llawer." Biti, biti, na faswn i'n gwybod. Mi gawsa le yma yn y munud, ac mae hi'n bur siriol yma at yr hirnos pan fyddwch chi o gwmpas i gyd." Mae siop y sadler yn nes at dy'r doctor, a fynna'r hen wr bynheddig ddim iddi hi fod ymhell o'i gyrraedd o. Y gwir ydi, Betsan Morus, tipyn o ofn sy ar y teulu bod y dychryndod gafodd yr eneth wedi 'i ffwndro hi." Ydi hi ddi wedi drysu, dyn byw ?" Wel wn i ddim, yn wir, ond mi wyddoch mai Elin Tyfry sydd yno'n forwyn, ac mae 1. lin yn meddwl nag ydi'r ferch ifanc ddim yn debyg yr un un. Fedra i ddeyd dim rhagor. Y gred yn yr Ynys ydi fod y lie w3di 'i reibio byth er pan aeth y llong fawr yna yn wreck, wyddoch." Wel, yn wir, am wn i na alia amal un yr ochor yma ddeyd yr un peth, Ifan Dafydd. Dyna helynt y Plas Llwyd yna, achos w leth hynny na mwy,—mae yna ryw helynt 'blaw fod y gwr ifanc am fynd i'r rhyfel. 'Does dim sens na fasa fo hefo'i wraig ifanc hynny gawsa fo o amser cyn cychwyn da3a pob peth yn iawn. 'Roedd yr hen Sgweiar mewn digon o fyd yn mynd a'r Capten odd'yma. Ac neno dyn, mi gafodd asgwrn i gnoi, do, do. Does dim lies mynd i derfyn y weddw, wyddoch, Ifan Dafydd. Mi wyddoch chi'ch Beibl yn dda, ac yma y d.yl3ai'r gwr ifanc fod, Briws neu beidio. Gayney, beth wyt ti yn geisio neyd hefo.'r droell yna heno ?" Dydw i ddim yn-agos i'r droell, mam," gwieddai Gayney o ryw gornel yn y pellter; a dyna chwirliad arall ar y droell, a llais peraidd yn canu :— Troell fy nain yn nyddu Heb lin na Ilinyn ami, Heb wlan yn agos ati Troell fy nain yn nyddu." Neidiodd y pysgotwr a'r dafarnwraig ar eu traed, ond nis gallent ymsymud tua'r ys- tafell fechan breifat lie cedwid y droell- ystafell y teulu-ond wele Gayney yn rhedeg tuag atynt, ei hwyneb wedi glasu gan ofn, ac yn methu dweyd yr un gair-dim ond pwyntio a'i Ilaw at y drws. Y funud nesaf yr oedd dau neu dri o'r dynion yn dyfod gyda'u gilydd i'r ty dan chwerthin, ac yn dechreu galw am eu hanner peintiau, a Betsan Morus yn'ateb yn eilffordd arferol. Yn y munud, lanciau bach, yn y munud." Hylo, Ifail Dafydd, bedi meddwl peth fel hyn ? Mi gawsoch y blaen arnon ni heno," ebe un o'r cwmni, yna sylwodd ar y wynebau dychrynedig, a gofynnodd beth oedd yn bod, a phwy oedd yn rhedeg o'r ty ar y fath frys at y cei. Fuo yma neb, lancia bach, trw wbod i mi, ond mi glywsom ni ganu da iawn, mi neutha'r tro i chi i ddawnsio tasa chi yma ynghynt. Rydw i wedi byw yma er's amal i flwyddyn, a wybum i am ddim tebyg o'r blaen, er i mi weld fy shar o betha, a chlywed am fwy, hwyrach, na'r rhan fwya o bobol." Cychwynnodd Ifan Dafydd ddweyd yr helynt, ond cyn iddo ond prin agor ei enau, dyna unwaith yn rhagor eliwirliad ar y droell, a'r swn yn llenwi'r lie yna yr un llais peraidd yn canu yr un geiriau Troell fy nain yn nyddu, Heb lin na llinyn ami Heb wlan yn%gos ati, Troell fy nain yn nyddu." Wedi hynny, rhyw chwerthiniad distaw, ond eto yn treiddio trwy'r ystafell fawr, er iddo gychwyn yn yr un fechan chwirliad arall ar y droell, ac yna distawrwydd. Edrychodd y dynion ar eu gilydd, ond ni feddyliodd yr un ohonynt am symud o'u lleoedd. Ymhen ennyd dywedodd Ifan Dafydd Mai peth fel- hyn yn arwydd o bethau i ddigwydd, yn siwr ddyn. Mae'r Sibyls o gwmpas, dyna'r gwir," ebe un arall. Ei enw ef ar y tylwyth teg oedd y^Sibyls. Yr hyn sydd yn rhyfedd i ni, bobl yr oes hon, ydyw cred ein hynafiaid yn y goruwch- naturiol. Ond dylem gofio eu bod hwy heb golli eu gafael o'r hen chwedloniaeth dlos, ac yn lie darllen holl ddirgelion bywyd mewn rhyw lyfr neu gilydd yn ol ein dull ni, esbonient hwy hefyd amgylchiadau bywyd mewn goleu gwahanol iawn. Nid wyf fi yn meddwl dweyd pa un ai hwy ynte ni sydd nesaf i'n lie, ond yn sicr diflannodd holl ramantau tlysaf ein gwlad ymaith gyda'r tylwyth teg i wlad hud a lledrith, ac yn eu lie ceir mwg du y glofeydd yn pardduo awyr ein mynyddoedd yn un rhan o'r wlad, a llwch cerrig y llechfeini yn llonwi ein llyn- oedd prydferthaf mewn mannau ereill. O'm rhan i, gwell gennyf eto fuasai eistedd ar stol dri throed yn ymyl y tan mawn ar lawr yn gylch lu ohonom yn y simdde fawr yn gwrando hanesion glan a syber y tylwyth teg, na gorfod edrych ar blant Cymru yn byw ar lenyddiaeth ysgrifenedig isel ei chwaeth ddaw atom bob dydd dros Glawdd Offa. Peidied fy narllenwyr a meddwl mai ffol oedd y bobl y noson honno yn y Ship and Castle," neu mai llwfriaid oeddynt, am na ddaeth i galon yr un ohonynt i ameu eu bod yn derbyn ymweliad oddiwrth y tylwyth teg, ac yn ceisio ei esbonio yn ol traddodiad, na chwaith yn meddwl am fyned i chwilio am berchennog y llais. Eu cwestiwn hwy bob un oedd, Pa arwydd oedd hyn ? A chan mai Ifan Dafydd oedd yr hynaf, dis- gwylient iddo ef ateb yn gyntaf. (I barhau). o—r—

Nodiadau Cerddorol. [GAN HU GADARN]. {:8 Idl ld' :dl Iml Idl :-IS, j. Us :s iml :-I-:dl It :-It :t ri j. I I If It :s' Is :s Ife :-Is' I- :sl II Hanes Hen Gyfansoddiadau. DYDDOROL yw olrhain hanes ambell i ddernyn cerddorol sydd wedi ymweithio i ffafr y cyhoedd, ac yn parhau felly. Ymysg y cyfryw ceir y cyfansoddiad sydd yn dechreu gyda'r frawddeg uchod. Yr achlysur a roes fod i'r anthem boblogaidd hon— Teyrnasoedd y ddaear (J. A. Lloyd), ydoedd gwaith Cymreigyddion Bethesda yn Arfon (mawrygaf yr enw Bethesda !) yn cynnyg gwobr o dri gini a thlws am yr anthem oreu ar Salm lxviii., 32, 33, 35, ar gyfer Eisteddfod Bethesda, a gynhaliwyd lau Dyrchafael, Mai 20, 1852. Yr oedd deg o ymgeiswyr wedi anfon cyfansoddiad i mewn, ond eiddo J. A. Lloyd a orfu. Yr oedd rhai o'r anthemau, medd y beirniaid, yn dangos cryn allu. Am eiddo Chalcol dywed ei fod yn ymhyfrydu mewn cywrein- bethau,—cyfeiriad sydd yma at waith yr awdwr yn dangos ei wybodaeth mewn ysgrifennu ehedgan, gan ddwyn i fewn quadruple counterpoint, &c., yr hyn, fel y gwyr y cyfarwydd mewn cyfansoddiant, sy'n gofyn gallu tu hwnt i'r cyffredin. Os ydyw cywreinrwydd a chelfyddyd o werth, yna y mae yr anthem hon o werth." Ond ymddengys nad oedd yn y cyfansoddiad hwn y peth byw hwnnw-enaid y gan— ac felly rhaid oedd rhoddi ffordd i eiddo ymgeisydd arall, sef Jeduthun. Am hwn, dywedai y beirniad ei fod ymhell iawn yn ol i Chalcol mewn medrusrwydd celfyddydol-nid yw yn deilwng i ddatod carau ei esgidiau ond mewn cyfansoddiad da, defnyddiol, ac i bwrpas, nid yw Jeduth- un," meddai, yn ol fy marn i, yn ol i'r un o'r ymgeiswyr pennaf. Nid oes dim camp yn y byd, na choll yn y byd, yn y cychwyn. Solo Bass ardderchog sydd ar yr hwn a ferchyg nef y nefoedd," ond tybiwyf y buasai chorus yn fwy cymwys i fawredd y geiriau. Sylwir hefyd fod y pedwarawd, Rhodd- weh i Dduw gadernid," a'r triawd, Ei uchel- der," wedi ei ychwanegu gan yr ymgeisydd, ond nid oedd geiriad y testyn yn gofyn hyn. 0 ganlyniad, gofalodd am roddi nodiad i'r perwyl y gellir eu gadael allan er mwyn cadw at yr amodau. El y beirniad ymlaen, gan ganmol y symudiad Ofnadwy wyt, 0 Dduw," a'r symudiad ddiweddaf, sef y Fugue, ond teimlai ei fod yn darfod yn rhy ddiseremoni gyda'r geiriau Bendigedig fyddo Duw."—y dylasai fod wedi ymdroi mwy gyda'r frawddeg hon. I ddiweddu, dywed, Yr wyf yn meddwl nad yw cyfansoddiad Jeduthun yn un a'n swyna ar yr olwg gyntaf-gallai fod rhai ereill o'r cyfansoddiadau yn fwy dazzling nag ef, ond fel darn i'w ddefnyddio ymhob cynulleidfa, ac i'w ganu gan gantorion gwael a gwych, y mae yn sicr o weithio ei ffordd. Y mae rhywbeth ynddo i'r anghyfarwydd ac i'r cyfarwydd—' A'i swyn bydd yn synnu pawb.' Felly, wedi pwyso ac ail-bwyso Jeduthun' gyda'r ymgeiswyr ereill, efe sydd yn troi y fantol, er fod Carwr Cerddor iaeth' a 'Chalcol' bron yn cynnal y beam ag ef." Rhoisom yn y sylwadau uchod brif bwynt- iau y feirniadaeth ar ba un y safai ei thynged, ac y daeth allan yn fuddugoliaethus. Ar- graffwyd yr anthem yng ngweithrediadau Pwyllgor yr Eisteddfod gan R. Jones, ar- graffydd, Bethesda, yn 1852. Plyg yr anthem yw 7 modfedd wrth 6, llyfr hirgul, plyg anghyffredin, fel y gwelir. Daeth Teyrnasoedd y ddaear allan dair blynedd cyn ymddanghosiad Ystorom Tiberias (Tanymarian), a gellir dweyd fod cyfnod newydd wedi gwawrio yn hanes cerddoriaeth Gymreig yr adeg hon. Dy- ddorol fyddai trem ar y cynnydd a wnaed yng Nghymru o hynny hyd yn awr. Feallai y cawn hamdden i fwrw golwg ar hyn yn rhai o'n nodiadau nesaf.

Y PAGEANT. YN y Pageant rhamantol—arwyddion Roddir o'r gorffennol,— Amneidiau o'r mynedol Ddaw i ni a ddoe yn ol. G. MATHAFARN. Bellach, nid gwir yr hen linell Ddoe yn ol ni ddaw i neb." G.M.

Y GATH. UN gywrain, ffals, gron ei phen-un fuan Fywiog am lygoden Dyry naid at adar nen,— Ni ffoant dan ei phawen.

Y LLWYNOG. IEIR ein bro a gar yn bryd-a hwyaid Yn hoew lwnc hefyd Yn rhwydd heb ofn rhoi wyddau byd I'w ieuainc—dyna'i hewyd. Bras ei ddant-brysia i ddwyn-trwy'i yrfa Try'i arfer pob cynllwyn Mawr ei wane yw am.yr wyn, Tro'i ddifa at rai addfwyn D. WYNNE.

MURMUR Y GRAGEN. CODAIS gragen yn y pentref, Hwnt i swn y IIi Ond er pelled oddi cartref Merch y don oedd hi Murmur cyfrin iaith yr eigion Wnai y gragen wan, Dan gawodydd a phelydron Murmur oedd ei rhan. Plygais gyda'r hwyrnos dirion Ganwaith wrth fy nor, I ddehongli ei murmuron,— Alltud fach y mor Ofer fu pob cais a chynllun, Troes fy siom yn ddraen Ni wnai'r gragen fechan narnyn Murmur yn ei blaen. Er ei chipio, em y waneg, Hwnt i swn y Ili, Yn ei murmur clywais ddameg Ar fy ysbryd i,— Dyma drysor ar ddisberod, Pechod wnaeth y trais Ond mae anadliadau'r Duwdod Eto yn ei lais Beth ond hiraeth cysegredig Yw einodau lleddf ? Beth ond gobaith nef anedig Yw ei ryfedd reddf ? Er ei faeddu, er ei erlyn, Er mor drist ei raen,— Ni wna'r enaid yma namyn Murmur yn ei flaen. BRYFDIB.

Y DYN A'R ADERYN. Dyn.- Beth yw yr achos, aderyn ardderchog, Dy fod yma'n gorwedd, yn llonydd a mud Yn lie bod i fyny ar frigau y coedydd, Yn canu yn swynol nes synnu y byd ? A deryn. Yr achos nad ydwyf yn canu Fel ereill o 'nghyd adar man,— Bachgenyn direidus a'm clwyfodd, Tra'r oeddwn ar ganol fy nghan. Dyn.- Fe hoffwn dy weled di eto Yn holliach, a hynny cyn hir A'th fywyd yn llawn o hyfrydwch I seinio dy nodau yn glir. Aderyn.- 'Rwy'n diolch o eigion fy nghalon Am eiriau caredig i'r gwael, Ond canu ni fedraf byth eto, A iechyd nis gallaf ei gael. IOAN.

HIRAETH. HIRAETH creulon ei ddeffroad Sy'n cenhedlu poen a siom, A dwfn-dreiddiol yw'r dylanwad Edy ar y galon drom Ymdaith yn ei rwysg parhaol Wna drwy encilfeydd y fron Dan ei fantell ddu freuddwydiol, Daw y lleddf i sedd y lion. Tremia dros y bryniau unig, A disgwylia ddoe yn ol, Ar rodfeydd yr anweledig Hoffa hiraeth grwydro'n ffol Chwilia am y galon honno Gollodd, yn y gwyll o hyd, Er ei ymgais nis gall angho' Ei ddileu yn nhwrf y byd. Hiraeth anwyl hen adgofion Yw ei danwydd yn y fflam, Deifia' wres holl flodau'r galon, Hoender allan ddyry lelm Gofid yw ei gyfaill pennaf, A'i gerddoriaeth ydyw cri, Ac wrth wylio'i gamrau araf, Bywyd geir ym merw'r lli. Hiraeth Y mae 61 ei gleddyf Eto'n graith ar lawer oes, Torrodd fedd i feinir heinyf, Rhoddodd fam o dan ei chroes Ond yng nghanol ei ryferthwy, Ac yng ngrym ei storom gref, Gwelaf blentyn Duw yn tramwy Yn ei hiraeth am y nef. Llawrbettw8. LH. Ll. W. HUGHES.

Telephone 1157 Royal. Established 1856 ROBERT ROBERTS, ESTATE AGENT, 33 Netherfield Road South, Has Property to Let in various parts of the town. Mortgages arranged. Valuations made. THOMAS H. OWEN, ESTATE AGENT & ACCOUNTANT, 2a Foley Street, Kirkdale Rd., Liverpool. Property bought and sold, and Estates economically managed. Telephone, No. 1779. HENRY JONES, Estate Agent, Valuer Property Auctioneer, 5 COOK STREET, LIVERPOOL. Rents Collected. Valuations made. Property sold by Public Auction or Contract. Telephone No. 7909. J. LEWIS JONES, ESTATE AGENT & VALUER, 60 Victoria St., Liverpool. Properties carefully managed. Rents personally collected. Purchases and Sales negotiated. Mortgages arranged and Insurances eSeoted. THOMAS 6 JONES, ESTATE AGENTS & VALUERS, INVESTMENT BUILDINGS. 67 Lord Street, Liverpool. Telephone No.-5586 Central. Properties Bought and Sold. Mortgages arranged, Valuations made. Rents Collected. TBL. 42Y ANEIBLD. ESTABLISHED 1872. STEPHEN ROBERTS & SON, ESTATE AGENTS & VALUERS, 137 Everton Road, Liverpool (Late 2 Stanfield Road). Properties carefully Managed. Rents personally Collected. Purchases and Sales Negotiated. Mortgages arranged and Insurances effected. ROBERT ROBERTS, ESTATE AGENT AND VALUER, 30 Hamilton St., Birhenhead. RENTS COLLECTED. VALUATIONS MADE. PROPERTIES BOUGHT & SOLD. Telephone—223. R. E. HUGHES, Estate Agent, Surveyor 6 Valuer, Charing Cross, Birkenhead. Telephone No.—56 B'head, Has Houses to Let, and for Sale, in varions parts of the Town and out districts. Also Land to be Sold for Building purposes. Advances made to Builders. Estates laid out. Rents Collected, and Property carefully managed. Telephone 034 Central. WILLIAM WILLIAMS, LAND AND ESTATE AGENT, VALUER AND PROPERTY SALESMAN, 20 NORTH JOHN ST., Liverpool. C Mwy na hanner yr argraffiad eisoes wedi gwerthu allan. LLOFFION GRAWNWIN. SEF Cyfrol Goffa y Parchn. WILLIAM ROBERTS, Lerpwl; WILLIAM NICHOL- SON; D. M. JENKINS; H. PARRY THOMAS,eto; HUGH JONES,Birkenhead; a DAVID JOHN, Manchester. gan y Parch. O. L. ROBERTS. Pris, 2/=. Trwy y Post, 2/3 Yr elw arferol i ddosbarthwyr. Anfoner yr archebion ar unwaith, naill i'r Awdwr, 7 Hampstead Road, Liverpool, neu i Swyddfa'r Brython, 356-8a Stanley Road, .Liverpool. Dim ond ychydig ganoedd ar law. IF YOU HAVE A TALKING MACHINE, Then you want Records for same. We stock all the Latest and most Up-to-date Titles. Hear DAVID BRAZELL sing Ar hyd y nos," Nos Calan," etc., etc. We have also Records by the following Artistes:- Edward Davies, Gwladys Roberts, Henry Drew, Tom Owen, Ted and May Hopkins, and the Welsh Choir. If you have not got a Talking Machine, write us for Lists, etc. of Graphophones, Edison Phono- graphs, and all the Latest Machines. DIBBS, LTD- 7 RANELAGH PLACE, 4 doors from Lewis's. LIVERPOOL. T. WOOSNAM ROBERTS, J Bootle Estate Office, 52 STANLEY RD., BOOTLE. O. JONES WILLIAMS. ESTATE AGENT & VALUER, 24 SIR THOMAS STREET, LIVERPOOL. Personal supervision in every detail i general management of all kinds of Bea Estate, Confidential Reports and Valuation for Purchase, Sale, or Mortgage. Est. 1885. Telephone 1903 central Telephone: 279 Bootle. LINACRE BRICK 4 I COMPANY 122 Marsh Lane, Bootie. Works: Canal Bank. Branch Offices 38 HAWTHORNE ROAD, ORRELL, 1300TO Telephone—216 Bootle. AND 23 OLDHALL STREET, LIVERPOOL. Telephone—1554 Central. Houses to Let, ELECTRIC LIGHT THROUGHOUT. RENTS FROM 5/- to 10/- PER WEE Kj. APPLY— WILLIAM JONES, j 38 HAWTHORNE ROAD, ORRELL, BQO^ DAVID EVANS, Park Road J North Estate BIRKENHEAD. Pellseinyr 391 Birkenhead. I't TIR A THAI ar werth ueU J j osod yu rhaabartti iaohafaui^/ cyfleus y dref. Ý Ardreth o 6/6 yr wythnos i fyny i £3; flwyddyn. fC Yn gwynebu'r Pare, ae yn ymyl Gorsaf y l' Trams a Threns bob chwe munud, a gellir cyrraedd unrhyw un or Tai hyn:mewn 15 munud neu lai 0 Liverpool. J Contract blwyddyn gyda'r tran, dirv 0 tua 2 £ c. y dydd. £ Ymofyner a Mr. David Evans, neu y1! Mr. Wm. Edwards, Estate Agent, P»r^ { North. a oboggi DIIITP Stro"* Mewn Llian Hardd, 414 o DiidalenOO" Hanes y Oiwygiad a'r Diwygwyr: ei Yn cynnwys hanes Mr. Evan Rofaerj^jj, rieni, ei ddygiad i fyny, ei alwad i'l' £ cgSi &c., &c., gan y Parch. Thomas Gorseinion. Hanes cychwyniad a ei iad y Diwygia drwy Gymru, we Jdl1S. ysgrifennu gan lenorion adnaby Hanes Mr. Dan Roberts a Mr. i Evans, a chargliad o farddoniaeth y VI iad. 1 Cynhwysa y gyfrol liaws o ddarlUlIl is rhai a gyhoeddir am y waith gyntaf* £ japel darluniau o rieni Mr. Evan RobertSt Casllwchwr, ac Ysgoldy Pisgah, PRIS HANNER CORON, nett. E. W. EVANS, u Swyddfa'r Goleuad," Dolge Y mneillduoeth. EgW5 I Si Loegr, 0 yn cynnwys Adolygiad ar y Ddadl rhwng Can iams, B.D., a Glanystwyth ar Eglwys." Gany Parch. THOS. HUGH1, (Lerpwl). j rjcb0 Ymdrinir ynddo ag honiadau Eglwyswyr, Pabyddiaeth yn Loegr, &c., &c., a cheir ynddo ýtJ Restr o Offeiriaid Cymreig Aelodau o'r English Church a Chymdeithasau Gwrth«Br° ( aidd ereill. Anfoner archebion i Swyddfa'r B 1 Don Chambers, 8 Paradise St., —^f0r Gwalia Home & Registry Welsh Servants, HOPE PLACE, LIVBRPO Dan arolygiaeth pwyllgor o Cymreig. Lletty cysurus 1 forwyni P lleoedd,—Ymofyner a Miss Superintendent.