Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
o EISTEDDFOD Y RHOS
o EISTEDDFOD Y RHOS DDYDD Llun, Gorffennaf 1, y bu hon-y gyntaf er's 20 mlynedd. Bu'r pwyllgor llenyddol yn ddigon rhyfygus i drefnu Gor- sedd heb gennad Eifionydd na'r Archdder- ydd. Cafwyd Maen Llog i'r Heol Lydan," a phenodwyd Isfryn i gymeryd gofal yr holl weithrediadau, a gwnaeth ei waith cystal a'r Archdderwydd gwirioneddol. Offrym- wyd gweddi'r Orsedd gan y Parch. Charles Jones. Yr oedd Telynores Lleifiad gyda'r delyn yno, a Mr. W. O. Jones, Ffestiniog, yn canu ceinion ei wlad. Mr. W. Edwards yn adrodd dan gamp. Ficer Pritchard yn annerch yn fyr ond i bwrpas, a thrawiad pert oedd hwnnw wnaeth, Os oeddym ar yr Heol Lydan yn y bore, gobeithio y ceid ni oil ar y Ffordd Gul cyn y nos. Yr oedd pabell ddymunol yn y Pare wedi ei phrydferthu gan y Parch. Charles Jones a Mr. Joseph Roberts. Mr. H. Jones ac ereill wedi rhoddi gwasanaeth y blodau, &c, Aed o'r Orsedd tua'r Pare yn orymdaith drefnus, yr afr Gymreig yn blaenori, y Gwirfoddolwyr, dan ofal Capten J. C. Davies yn dilyn y seindorf, yr hon a wnaeth waith rhagorol yn ystod y dydd, y Cynghorau cyhoeddus, Cledd yr Orsedd, y Beirdd, a'r cyhoedd. Cafwyd gorymdaith ardderchog, er i'r gwlaw effeithio ychydig ar ei grym. Cafwyd tri chyfarfod yn ystod y dydd, a gellir dweyd fod y cynulliadau yn wir foddhaol,—eu trefn a'u hastudrwydd yn ganmoladwy, a'r cystadleuon yn yr holl adrannau o nodwedd uchel.. Cadeiriwyd Mr. Tom Owen, Hafodelwy, gyda rhwysg mawreddog. Nid anghofir adroddiad Cyffes Judas gan Miss Jones, Ysbyty, na datganiad Miss Jones, Llanarmon, o'r alaw Ceisiwch yr Arglwydd;" perfformiad Cor Cefnmawr o'r gydgan fawreddog, We never will bow down yn wir effeithiol ac yn wir amryw bethau ereill y buaswn yn hoffi manylu arnynt. Yr anffod fwyaf yn ystod y dydd ydoedd absenoldeb y llywyddion penodedig. Daeth A. Evans, Ysw., Bronwylfa, i'w gyhoeddiad, a gwnaeth ei waith er boddlonrwydd. Cafodd groesaw cynnes am ei annerch a'i rodd, yn gystal a'i addewid i noddi'r Eisteddfod yn y dyfodol. Mewn trybini gyda'i fodur y bu H, J. Williams, Ysw., Llunden, yn rhywle tua Bettws-y-coed. Methodd gyrraedd, er siomedigaeth i lawer. Mae'r pwyllgor yn wir ddyledus i'r boneddwr haelfrydig am ei gynorthwy sylweddol i'r Eisteddfod. Efe oedd yn rhoddi y gadair a'r wobr at wasan- aeth yr Eisteddfod. Yr oedd E. G. Hemm- merde, Ysw., A.S., yr rhy brysur tua St. Stephan. Gwyr pawb beth oedd y materion pwysig oedd gerbron y dydd Llun hwnnw, a da gan lawer weled y boneddwr mor ffydd- Ion i'w ddyledswyddau seneddol. Da oedd cael gwasanaeth Dr. J. C. Davies i gymeryd y gadair yn lie y ddau diweddaf. Cyr- haeddodd Mr. H. J. Williams yn fyw ac iach trwy'r holl lielyntion blin cyn diwedd y nos, a chafodd dderbyniad croesawgar. Gwnaeth y Parch. R. P. Williams, Hill St., arweinydd medrus. Llwyddodd i gario gweithrediadau'r dydd yn hwylus a dibrof- edigaeth. Mae ganddo ddigon o arabedd parod i foddhau cynulleidfa, a digon o fedr trefniadol i wylio y diwedd o'r dechreu. Mae clod yn ddyledus i'r gwahanol swydd- ogion. Haeddent y llwyddiant a gawsont ar ol llafur mor ddiflino. Bydd gan y pwyllgor dipyn wrth gefn i wynebu ar 'Steddfod y flwyddyn nesaf. Os yw i fod yn sefydliad blynyddol, ac i Iwyddo fel y mae wedi argoeli y tro hwn, rhaid ei chadw dan reolaeth pobl y gellir ymddiried ynddynt, rhaid cael gweithwyr oddifewn i'r pwyllgorau i hyrwyddo ei llwyddiant, ac nid rhai mewn banner cydymdeimlad a hi a rhaid cadw corgi enwadaeth yn dyn wrth gadwyn neu bydd wedi ei chyfarth i dir machlud haul yn fuan iawn. OFFA. Beirniadaeth Atvdl y Gadair—" Cyjlafan Bangor- is-y-coed." Tri sy'n ymgeisio am brif anrhydedd yr Eis- teddfod, a rhwydd waith yw penderfynu pa un o'r tri a'i piau. Deiniol Ap Dunawd—Hon yw'r awdl feraf a'r wannaf,nid oes ball ar ei beiau, maent ynjdolurio'r llygad ar bob tudalen. Ond rhaid chwilio'n ddyfal am ei rhagoriaethau gan mor anaml ydynt. Newyddian yw'r awdwr a bfrnu oddi wrth ei waith. Ni fedd gynllun goleu na medr i saernio ac am ei gystrawen a'i ramadeg, goreu po leiaf a ddywedir. Ni ddyry ragor na thraian ei awdl i ymdrin a'i destyn arweiniad ato yw'r hanner can llinell cyntaf, ac ymadawiad oddiwrtho yw'r can llinell olaf. Nid yn ami y darllennir awdl mor anghymesur allesg. Ninion Mae darllen hon yn flinder i'r cnawd; a bychan yw'r tal am yr aberth. Anaml yw ei phethau da, a phell oddi wrth eu gilydd fel ym- weliadau angylion. Ymwynfyda'r bardd mewn cynghaneddu'n afiaethus; a'i orchest bennaf yw tywyllu synnwyr, ac nid cloi synnwyr mewn clysineb." Dyma engraifft ohono ar ei oreu "Maluriwyd y deml orwech Hyd y llawr, heb adael Ilech; Gwyn addurn gogoneddis Roed dan draed yn dyrau us Distrywiwyd ystor awen, Seddau ac allorau lien Yr enaint teg arnynt oedd, A thus athrylith oesoedd." Ond ychydig o bethau tebyg sydd yn yr awdl. Afrwydd yw y rlian fwyaf ohoni, ac fel y mynydd teimladwy gynt yn llosgi gan dan/a thymestl, a lief geiriau. Mae'r disgrifiad o'r gyflafan yn rhy ddrylliog ac amhenodol, er fod y darlun o (wedd y maxw' yn bur gofiadwy. Cyrus o lal -Hon yw'r awdl oreu o ran ei saer- niaeth a'i mater. Hawdd madden ei man wallau a'i mympwyon mewn arddull, gan mor lawn ydyw o'r testyn ac o'i farddoniaeth. Cana yr awdwr yn gryf a dyfeisgar. Rhydd i ni ddarlun byw o'r hen Fynachlog, gyda'i bywyd glan a'i ffydd ddiffuant, ac edrydd hanes ei dyddiau blin gyda medr a deheurwydd bardd. Cedwir ni wyneb yn wyneb a'r gyflafan ar hyd y ffordd a disgriflr hi mor rymus nes peri i'w thrallod lifo i'n gwaed. Ceir yn yr awdl rym a hewyd, dychymyg byw, a nwyd gwladgar. Cyhoedder Cyrus o lal yn deilwng i'r Gadair, ac yn etifedd pob clod a braint a berthyn iddi.—Yr eiddoch, ar air a chydwybod, EIFION WYN.
[No title]
gredu y daw Datgysylltiad drwy addewid SyrlHenry| Campbell Bannerman a sicr- wydd Mr.|Lloyd^George na thrwy am- heuon a darogan eu gwrthwynebwyr. Dyfodol Cynrychiolaeth Seneddol Gymreig. Nid oes neb all ddweyd pa bryd y daw yr Etholiad Gyffredinol nesaf ;"fy mae'r peth yn gudd yn arffed ffawd. Ond fe ddaw,—y flwyddyn nesaf, y flwyddyn ar ol hynny, neu hwyrach ar derfyn y pedwerydd tymor Seneddol ar ol hwn— fel y barna Mr. John Burns. Gan nad pa bryd y daw, credaf nad ydyw yn rhy gyn- nar i Gymru feddwl o ddifrif am gryfhau ei chynrychiolaeth yn Westminster ar linellau gwir genedlaethol. Ni wyddom ni pa beth a ddigwydd mewn diwrnod, Ilawer llai mewn tymor ond fe wyddom ddigon i ddweyd y cymer cyfnewidiadau pwysig le yn y gynrychiolaeth Gymreig pryd bynnag y daw yr etholiad. Fe wyddom, i ddechreu, nad ydyw Mr. Idris yn bwriadu sefyll brwydr eto ym mwrdeis- drefi Fflint. Pwy anfonir i fyny yn ei le ? Clywais sibrwd fod y mater wedi ei benderfynu ymlaen llaw, ond cwrs peryglus ydyw hynny. Y mae cynlluniau felly yn ami yn methu. Enwir amryw-Mr. J. W. Sum- mers, Mr. William C. Gladstone, Mr. Edwin Jones, a Mr. Howell Williams, ac ereill. Busnes yr etholwyr ydyw dewis, ond y mae eu dyledswydd tuag at eu gwlad a'u cenedl yn galw arnynt i beidio gwneud y camgymeriadau y mae rhai o'u cymdogion wedi eu gwneud. Yn nhroad y cylch, fe ddichon y dyrchefir rhai o'r cyfreithwyr lliosog sydd yn ein cynrychioli pan y caniata eu galwedig- aeth iddynt wneud hynny. Os esgyn rhai ohonynt i swyddi uchel-i Lys y Cwrt Bach, neu i Lys uwch-boddlon fi, a mwy boddlon os enfyn etholwyr Cymru wyr o alwedigaeth wahanol i gymeryd eu lie. Ni ddichon dyn wasanaethu dau feistr—Politics a'r Ddeddf; fe gar y naill ac fe esgeulusa y llall, o angenrheid- rwydd. Mae'r esiampl wrth law yng ngyrfa dau aelod galluocaf y blaid Gym- reig yn ystod y deng mlynedd diweddaf. Dyna sir Feirionydd hefyd—mae'r si ynt gryf fod Mr. Osmond Williams ar ei ffordd i'r Bendefigaeth, ac nid oes neb a wad na byddai'n addurn iddi. Gan nad beth am hynny, fe ddywedir yn ben- dant nad ydyw yn meddwl sefyll etholiad arall. A ydyw chwarelwyr Meirion yn dechreu meddwl am olynydd ? Dywedir fod Mr. Howell Williams a Mr. T. E. Morris a Mr. Haydn Jones, a diameu liaws na chlywais i erioed eu henwau, yn barod i'r alwad. A pheth am Fwrdeisdrefi Maldwyn ? Er ei holl wybodaeth, nid ydyw Mr. J. D. Rees wedi gwneud enw iddo'i hun yn Nhy y Cyffredin (ond fel bore), ac mae'r Colonel Pryce Jones eisoes ar y maes. Fe ddaw dyrchafiad— ac nid cynt nag y dylai-i Mr. Herbert Roberts; ond credaf, os caiff fywyd ac iechyd, mai yn Nhy y Cyffredin y pery ei wasanaeth ef i Gymru. Glyna Mr. William Jones hefyd wrth y Ty, er fod amryw am ei ddyrchafu i swyddi. Mae Mr. Hemmerde yn ddigon o ddyn i lenwi'r Sach Wlan, ac yr wyf fi yn ddigon boddlon iddo ei chael, ond iddo adael sir Ddinbych i aelod Cymreig.
Nodion o'r De.
Nodion o'r De. [GAN HESGIN.] Ymgeiswyr Eisteddfod Abertawe. Y mae Eisteddfod Genedlaothol Abertawe yn nesu, sef Awst 20-24. Dyma restr o'r ymgeiswyr yn yrjfadran lenyddol. Mae'r cantorion i gael hyd y 13eg eyfisoi i wneud eu meddyliau i fyny :— Traethodau, etc. Seisnig. The English-speaking people of Gower, &c. The function of thejState in relation to the commercial life of the nation, a Shakespeare's Welshmen." Dim ond un ymgeisydd ar bob testyn. Un sydd hefyd ar y Traithawd Cymraeg ( £ 30), ar Efrydiaeth Gymharol o'r Testament Newydd Cymraeg yng Nghyfieithiadau Salesbury a'r Esgob Morgan, a diwygiad yr Esgob Parry." Un ymgeisydd sydd ar Y casgliad goreu o JLen gwerin Cwm Tawe." Nid oes neb yn cynnyg ar yr Aralleiriad o rannau o'r In Memoriancyfyngedig i ferched sydd yn efrydu yn y colegau a'r ysgolion. Prif ddiffygion llenyddiaeth bresennol Cymru," (£10 10s.)-2. Pechod yng ngol- euni Datblygiad ( £ 20).—11. Llawlyfr beirn- iadol ac ymarferol ar Gydweithrediad (Co-operation) ( £ 15).—2. John Penri ei fywyd, ei waith, a'i safle fel Diwygiwr (Y,10 los.).-6. Crynhodeb o draithawd Mazzini ar The Duties of Man (£12 12s.).- 3. "A Contribution to the Economic History of Wales (laf, £ 15 ail, £ 5).—3. The Scandinavians in relation to Welsh History (£15 15s.).-2. A School Reader on the Commercial and Industrial Geography of Wales ( £ 10).—4. Casgliad o Len- gwerin Cwm Nedd" (E5 5s.).-2. Tair Ystori Fer, yn Gymraeg, mewn tafodiaith leol (E9 9s.)-9. Tair Drama Fer, yn Gym- raeg ( £ 15).—8. Tair Drama Fer, yn Saesneg ( £ 10).—3. Am y wobr arbennig o £40 a medal gwerth;910 a gynhygir gan Gymdeithas yr Eisteddfod Genedlaethol am The Best Glossary of the Welsh of Glamorgan.4. Best Short Story in English, illustrative of any phase of social life in Wales ( £ 10)—22 Barddoniaeth. Testyn y Gadair, John Bunyan (£20 a cliadair).-8. Testyn y Goron, Y Greal Sanctaidd (£20 a choron).-8. Pryddest Goffa i Hwfa Mon ( £ 15 a medal).—4. Myfyr- draith, Pygmalion a'r Cerflun ( £ 5).—4. Cywydd, Simon Pedr ( £ 5).—7. Bugeil- gerdd, "Gaeaf y Praidd" ( £ 5).—7. Hir a Thoddaid, "Athan Fardd" ( £ 2).—32. Englyn, Cyfarchiad Nadolig (£1 Is.).—99. Caneuon Gwladgarol (ar ddull Macaulay's Lays of Ancient Rome) (f.7 7s.).-4. Wyth Telyneg (Y,7 7s.).-15. Cerdd, mewn tafod- iaith leol, (ar ddull Northern Cobbler Tennyson) ( £ 5).—3. Emyn Priodas (£2 2s.). -52. Cyfieithu. Soned White, "Night." (£2 2s.).-21. Ar;ffurf soned o emyn Lladin gan Leo XIII ( £ 2" 2s.).—11. O'r Lladin o ^Virgil, Georgica II., 490—531 ( £ 3 3s.).—6. 0'1' Roeg ( £ 3 3s.). -8. Saith Telyneg o waith Goethe ( £ 3 3s.).— -5. Fr Saesneg, Pa le mae fy nhad (Ceiriog), Ysgoldy Rhad Llanrwst (I. G. Geirionydd),wa'r Chwalwr Cerrig" (Watcyn Wyn) (E3 3s.).-15. I'r Saesneg, "Merch y Brenin (Mrs. J. M. Saunders) (£3 3s.).—22. I'r Saesneg, awdl gadeiriol T. Gwynn Jones ar Ymadawiad Arthur ( £ 10).—9. Adrodd. RobertIfWyn yn Shafio" (o Gwen Thomas) (El Is.).-3. Hen Gadair Freich- iau fy Mam (Tanymarian) (£1 Is.).-5. Cymraeg yn Ysgolion Elfennol Caerdydd—Canlyniad pleidlais y Rhieni. FEL y gwyr darllennwyr y BRYTHON, yn ddiameu, bu'r iaith Gymraeg am yn agos i ddwy flynedd yn cael ei dysgu i blant safonau isaf ein hysgolion elfennol yng Nghaerdydd ar yr un tir a phynciau ereill, Cymdeithas y Cymrodorion, o dan arweiniad yr Henadur Robert Hughes (cyn-Arglwydd-Faer) a'r Henadur Edward Thomas (Cochfarf) fu yn offerynnol i ddwyn hyn oddiamgylch. Go- beithiai caredigion yr hen iaith y byddai i'r cynllun, o dipyn i beth, gael ei estyn i'r safonau uchaf-fel y byddai y plant yn mynd ar i fyny. Ond cododd y cenhedl- oedd mewn gwrthryfel yn erbyn yr hyn alwent yn compulsory Welsh," ffurfiasant glymblaid o'r enw The British League," un o delerau aelodaeth pa un, gellid meddwl, oedd bod yn wrth-Frythonwr. Pa fodd bynnag, buont yn llwyddiannus trwy gym- orth eu ffrindiau yn y Cyngor Dinesig (ymhlith pa rai yr oedd dau neu dri o Rydd- frydwyr a etholwyd yn Nhachwedd diweddaf) i roddi pen ar y drefn oedd hyd hynny wedi gweithio yn llyfn a digon didramgwydd. Ond bu Cymry'r Cyngor a'u pleidwyr yn llwyddiannus i gael gan y mwyafrif gytuno i bol o'r rhieni gael ei gymeryd—un vote am bob plentyn-er cael allan pa faint mewn gwirionedd oedd yn dewis i'w plant ddysgu'r hen iaith, a dyma'r canlyniad fl 3 g bJO .2 go » „ -a H "H >> a? •S'OSC 3^ ~| r& 9 *8 S3 s p a t £ ss.s O ta g-s o3 c3 M YSGOL S° £ Y sgolion y Cyngor :— Bechgyn 8013..3081..4567..365 Genethod 7712..3231..4279..202 Babanod 2677 1265..1293..118 18402 7577 10140 685 Ysgolion Eglwys Loegr Bechgyn 752.. 403.. 318 31 Genethod 973.. 530.. 409.. 34 Cymysg 932.. 588.. 344.. Babanod 492.. 301.176.. 15 D 3149..1822..1247.. 80 Y sgolion Pabyddol Bechgyn 651.. 120.. 404..127 Genethod 645.. 119.. 450.. 76 Cymysg 1205.. 360.. 729..116 Babanod: i376.. 101.. 236.. 39 I 2877 700 1819 358 Cyfanrif yr holl ysgol- ion 24428 10099 13206 1123 Dyma fel y safant safon am safon :— Ar y I dd^ysgu Gofrestr. Cymraeg. Safon 1, 4965 2329 Safon II. 3960 1825 Safon III. 3939 1589 Safon IV 3343 1266 Safon V. 2654 872 Safon VI 1557 449 Safon VII. 465 102 Gwelir fod y cyfartaledd o blaid dysgu Cymraeg yn llawer uwch yn y safonau isaf (lie y maent wedi bod yn dysgu Cymraeg) nag yn y safonau uchaf, yr hyn a ddengys yn eglur fod y rhieni yn gwerthfawrogi gwybodaeth o'r ddwy iaith. Surprise y pol ydyw y ffigyrau o'r ysgolion Eglwysig gwelir fod mwyafrif o blaid Cymraeg ymhob dosbarth o'r plant. Yr oedd amryw o Ymneilltuwyr y ddinas, pa rai ydynt yn hawlio monopoly o Genedlaetholdeb Cymreig, yn ddigon llaes eu gweflau pan welsant y ffigyrau yn y South Wales Daily News [Fe welwch fy mod i yn cydnabod o b'le y cefais y ffigyrau, a thrwy hynny yr wyf yn talu da am ddrwg, gan i'r S. W.D.N. godi paragraff o Golofn y Gweithiwr yr wyth- ddiweddaf heb gydnabod y BRYTHON na finne.J. Fe fydd yn rhaid i'r Pwyllgor Addysg bellach wneud darpariaeth ar gyfer dysgu Cymraeg i'r deng mil na phlygasant eu gliniau i Dic-Shon-Dafydd. Jarrow. Mae'r demtasiwn yn rhy gryf i mi beidio eich hatgofio fod Pete Curran wedi ennill Jarrow Poor Sub Rosa Do I believe in a second ballot ? Not much Y Defaid a'r Geifr. Yn y ddadl ar Dy yr Arglwyddi, cynhyg- iodd Plaid Llafur welliant o blaid ddiddymu'r Ty Uchaf. Dyma fel y pleidleisiodd aelodau Cymru :— S S 0 blaid Wdiddymu Ty'r Arglwyddi.- W. Abraham (Mabon), W. Brace, Ellis W. Davies, Tom Richards, D. At Thomas, John Williams. Yn erbyn ei Ddiddymiad.—David Davies, Vaughan Davies, Frank Edwards, Ellis J. Griffith, Ivor Guest, Lewis Haslam, Edward G. Hemmerde, Col. Ivor Herbert, T. H. W. Idris, Brynmor Jones, William Jones, D. Lloyd George, R. M'Kenna, J. Lloyd Morgan, Wynford Phillips, Owen Phillips, J. D. Rees, J. Herbert Roberts, Sidney Robinson, Abel Thomas, Sir Alfred Thomas, Llewelyn Williams, Osmond Williams. Yr oedd Herbert Lewis, Clement Edwards, S. T. Evans, Keir Hardie, a Sir George Newnes yn absennol.
Yn Ynys Mon ac Arfon
Yn Ynys Mon ac Arfon Anrhegu Mr. William Venmore. DYLASWN fod wedi cyfeirio yr wythnos ddiweddaf fod anerchiad prydferth wedi ei gyflwyno i Mr. Wm. Venmore, Lerpwl, yn un o gyfarfodydd y Sasiwn yn Llanerchy- medd. Bu yn drysorydd Trysorfa y Gweini- dogion, ac yn awr mae yn drysorydd i'r Genhadaeth Dramor. Dywedodd y llywydd mai dymunol iawn oedd gwneud y cyflwyniad yn Llanerchymedd, oblegid un o blant y Llan oedd Mr. Venmore. Cyflwynwyd yr anerchiad gan Mr. John Matthews, Amlwch. Cafwyd sylwadau caredig hefyd gan y Parch. R. Aethwy Jones. Hawdd gennyf gredu Mr. Venmore pan y dywedai fod y galon yn rhy lawn i'r tafod lefaru wrth dderbyn yr anerchiad. Ystyriai hi yn fraint cael bod o wasanaeth i'r achos goreu, ac yr oedd yn faloh iawn fod y cyflwyniad yn cael ei wneud yn yr eglwys lie cafodd ei fagu. Mae pobl Mon yn meddwl yn uchel iawn ohono ef a'i frawd defnyddiol, Mr. J. Venmore. Bydded iddynt gyfleusterau lawer i wneud daioni.Bethma.
.--0--Ffetan y Gol.
.0-- Ffetan y Gol. Pregethwyr Poblogaidd." SYR,—Gan fy mod heb ddim neilltuol i'w wneud, cymeraf awgrym Clustfeiniwr i gynnyg fy llaw ar enwi, yn ol fy marn i, nifer o'r pregethwyr mwyaf poblogaidd :— Y Methodistiaid Calftnaidd.-Parelin. Tohn Williams, Brynsiencyn T. C. Williams, M.A. Porthaethwy W. M. Jones, Lerpwl Dr. Cynddylan Jones, Caerdydd W. E. Pry- dderch, Abertawe. Yr Anibynwyr.—-Parchn. H. Elfed Lewis, M.A., Llunden O. R. Owen, Lerpwl Penar Griffith; W. J. Nicholson, Porthmadog Job Miles, Aberystwyth. Y Bedyddwyr.—Parchn. Charles Davies, Caerdydd E. T. Jones, Blaenywaen Dr. Abel J. Parry, Rhyl; Dr. Davies, Caernarfon Hugh Jones, Llanelli. Y Wesleaid.-Parchn. Hugh Jones, D.D., Bangor Hugh Hughes, AbercynlaisJ; Ed ward Humphreys, Birkenhead O. Madoc Roberts, Abermaw. Nid wyf yn ddigon hyddysg jag eiddo Eglwys Loegr i enwi ei goreuon ond buaswn yn rhoddi safle dda i Dyfrig a'r Parch. Griffith Jones, Mostyn. Llandrindod. WRTH Y DWR. SY:R,—Wrth weled Clustfeiniwr yn enwi pregethwyr mwyaf poblogaidd y gwa- hanol enwadau yn y BRYTHON diweddaf,— Wel, pawb yn ol ei ffansi," meddwn wrthyf fy hun a mi rydw i yn wahanol iawn iddo gyda rhai ohonynt o leiaf. Fel hyn y buaswn i yn eu henwi :— Y Methodistiaid Calftnaidd.-Parchn. Evan Phillips, Emlyn; W. Morris Jones, Crosshall Street, Lerpwl; Francis Jones, Abergele R. Aethwy j Jones, M.A.; Thomas Jones, Rhostyllen; John Hughes, M. A., Fitzclarence Street, Lerpwl. Yr Anibynwyr.-Parchn. J. O. Williams (Pedrog) Pandy Williams, y Rhyl Ben Davies, Panteg Elfed J. Thomas, Merthyr, W. J. Nicholson, Porthmadog. Y Bedyddwyr.—Parchn. D. Powell, Ler- pwl Charles Davies, Caerdydd; Aaron Morgan, Blaenffos; Hugh Jones, Llanelli Saunders, Rhymni Owen Davies, Caernarfon. Y Wesleaid.-Dr. Hugh Jones, Bangor T. Isfryn Hughes, Ffestiniog W. O. Evans, Rhyl Thomas Hughes, Lerpwl. Nid oes gennyf syniad pwy ydyw'r goreu o offeiriaid yr Eglwys Wladol y pregethwr goreu o feibion yr Hen Fam a glywais i yn fy nydd ydoedd y Deon Edwards, Bangor. Ond does gan yr Hen Fam yr un Deon Edwards heddyw. Yr oiddoeti, Bootle. CANOL OED. SYR,—Nid wyf fi ond ifanc, ac heb glywed llawer o ddoniau pregethwyr pob enwad ond dyma'r rhai goreu a glywais hyd yina :— Y Methodistiaid Calftnaidd.-Pareli. D. Williams, Aberystwyth Prifatliro Ellis Edwards, Bala Prifathro Owen Prys, Aberystwyth Parchn. J. Morgan Jones, Caerdydd Griffith Ellis, M.A., Bootle P. H. Griffiths, M.A., Llunden. Anibynwyr.—Parchn. Ben Davies, Panteg J. L. Williams, M.A., B.Sc., Gt. Mersey Street, Lerpwl; Elfed Lewis, Llunden Owen Evans, Lerpwl J. Towyn Jones, Cwmaman W. J. Nicholson, Porthmadog. Wesleaid.-Parchn. W. O. Evans, Rhyl Hugh Jones, D.D., Bangor D. Tecwyn Evans, B.A. Hugh Hughes. Bedyddwyr.-Cernyw Williams, Corwen Pedr Hir B. Humphreys, Felinfoel D. Price, Merthyr Moses Roberts, Ffestiniog Idwal Jones, Garn. Esgob Tyddewi ydyw'r goreu o lawer a glywais i o weinidogion yr Hen Fam, yn Gymraeg neu Saesneg.—Yr eiddoch yn gywir, Cynwyd. E M RY S. SYR,—Yn atebiad i awgrym Clust- efinwr," dyma'r pregethwyr goreu gennyf fi ymysg yr enwadau Ymneilltuol :—■ Y Methodistiaid Calfinaidd.—T. C. Will- iams, M.A., Porthaethwy J. Hughes, M.A., Lerpwl T. J. Wheldon, B.A., Bangor Evan Jones, Caernarfon Dr. J.G.Moelwyn Hughes, Aberteifi Philip Jones, Llandeilo. Y Wesleaid,-J. Felix, Lerpwl Hugh Hughes H. Jones, D.D., Bangor D. Tecwyn Evans, B.A. Phillip Price R. Mon Hughes. Y Bedyddwyr.-Charles Davies, Caerdydd Prifathro Edwards, Caerdydd R. B. Jones, Porth E. T. Jones, Llanelli Evan Williams Rhos E. Cefni Jones, Ffestiniog. Yr Anibynwyr.—H. Elfed Lewis, Llunden J. Machreth Rees, Llunden O. R. Owen, Lerpwl; E. Keri Evans, M.A., Caerfyrddin D. Adams (Hawen), Lerpwl. Yr eiddoch yn gywir, Llanarmon. CYMRO BACH.
Advertising
SAVE S5 CASH OR HIRE. D. GRIFFITHS & SON, 221 Brech Road, and 103 Wavertree Rd., Liverpool. PIANOS AND ORGANS WAVER^CE^ ja Jp YW Y VYfc GOREO < I WAR\Q 'H ODOCW ACt FARgElNlO AM soc VWR, VR\S\AU LI V'R UT 1;, 't ti KWAO TftWVH Po-srr O \Ow}\ \1- VOO £ 38 Russell s Chronograph- Massive 18 carat Keyless Hufl^ MAGNIFICENT PRESENTATION (quite new 6 months ago with proof), in Pe_.iaW condition This HIGHEST GRADE IXf ENGLISH F(JLL HUNTING HEAVY *?g(. LESS CHRONOMETER LEVER, by Russell & Son, Makers to the Queen, Chur''re,? Liverpool, with full compensating g°lp«j{. balance, COMPENSATED TO ALL TEM^L, ATURES, adjusted to till positions, vari within 5 seconds per month, very 0^' perfected class A movement (JEWELL 1'j,yr„gp, ENDS), 19 FULL VISIBLE SE LBMSf' RUBIES, PATENT OVERCOIL BREQ^I SPRING, patent Keyless UNBREAK^ jj MAINSPRING, Chronograph Centre Sec t, and outside STOP ACTION. A most ifically accurate instrument,of sensitive metic capacity, suitable for EXPLO*LiAt NAVIGATING AND ASTRONOM^ OBSERVATIONS, Late property of a "frgB captain (4oz.) HEAVY SOLID 18ct. ENG^-f, HALL MARKED GOLD THROUGH^ 0 without mark or scratch. Russell's and °^e' years' guarantee accompanies the MONTH'S TRIAL, Security advance g«ar*V given with above of £ 15. Exchanges fo1^ pQp to any part of the Kingdom. DAVIBS HIGH-CLASS GOLD HUNTING WAT^p, ONE HALF BELOW COST. LOW#* LIVERPOOL. Telephone 0777 Royal. Davies's Price £ 16/10 Watches safely despatched to all parts of £ 21 Gents Gold Keyless SECONDHAND Gents Solid 18ct. ^de •High-grade Keyless i'-plate English Hig«-& (,y Full Jewelled Chronometer #Lever I I this noted London maker, with all recent xipP ments, being of the very finest mechanic ^e)l workmanship of this reputed maker, known to need comment. Warranted a 1)1 and perfect in all detail. Also one sinH solve Russell and Son, Church street, Liverpool ( price). New six months ago.. Davies's Price, £ 6/jj/?^ 10 Guinea Russell's Ladies' Ke¥,esS r f" Just like new, very Strong Keyless Le>ver ce, lady, full .Jewelled Chronometer Ba^ 0$\1 Brequet Spring, and latest improvements? j S months old heavy Solid Gold thick Cases, damp and dust proof, 01 chased makers and our guarantee for it. years. Wonderful bargain, call to 800 nt. Month's trial. Cash back if not as represe ed. Sent on approval. 6 Davies's Price, £ 3/71 Every Watch Offered is a Timed 7 Guinea Gents Russell's S0* Silver English Lever. 's 1 IJ18Il C! /15i Very strong, heavy SlI/SO/0 golid gilver Capped Lever, j Russell and Son, Church-street, Liveroof (makers to the Queen) new this year (P to show). High Grade full plate Chronoi balance, ruby jewelled, Brequet Spring latest improvements (the kind that won f. out of order easily. Makers' and our 8 p(j antee, 25 years, perfect time-keeper, s i['s in every respect, month's trial. Also R^s ^j. secondhand 7 Guinea Silver Hunter, now sent on approval. Stamped Solid Gold FASHIONABLE GOLD STA^Lp, jPA Graduated Curb Albert and P gejli stamped every link, revolving'-$■$' NOW Hall-marked and &2/5/» STAMPED; another U guinea Vgff uated Curb, now £ 2/9/. BIG ECTION. EVERY CHAIN RANTED AT SPECIALLY DUCED PRICES. 0 SOLID HEAVY GRADUAL CURB AND SEAL (best eut. ,veril 1 EC in the trade). Govero^U- stamped every link, and N OW marked; also Double eqjw 2/19/6 ^2/14/; Double Long Link 1 also a massive Heavy Curb £11 now £ 5/12/6. TATOD SOLID HEAVY GRADL Vt. C 7 CURB ALBERT. Govern T stamped every link; also NOW Double Curb, now, £ 3 *1% P. £ 3/5/= Double Open Curb, ^9;Dredtic?f 1 10/ Double Fetter Link from £ 8 8/ to £ 3 9/; p Massive Graduated Cur > now iC4 10/- 1IlO GUINEA QOLD REDDING WIDEST AND HEAVIEST 22-CAB^T PURE GOLD REDUCED 7/6 IN POUND. FINGER-SIZE CARD POUND. FINGER-SIZE CARD 5/. of 27/6 RINGS 35/- RINGS NOW NOW 20s. 25 s. PRESENT OF SUGAR TONGS A-N^pO^ HALF-DOZEN TEA &r I 30 Low J