Ye Brython Cymreig

Yr Unig Bopur Cymraeg a Argreffir yn Lerpwl. I BVCOLEG Y BALA, Gyda'r BRYTHON nesaf, cyhoeddir ATODLEN yn cynnwys ysgrif ar wedd ariannol Coleg y Bala, a phethau perthynasol sydd i'w trafod yng Nghymdeithasfa Llanerchymedd ddydd Mercher nesaf MS*" Eisteddfod Llangollen. Bydd ynddo hefyd Lith Ddisgrifladol ar Gyhoeddiad Eisteddfod Genedl- aethol Llangollen, gan bortreadwr cyfarwydd.

DYDDIADUR. Lerpwl a'r Cylch. Meh. 23-Gwasanaeth Cerddorol yn Catherine St. Meh. 29-30-Sefydlu gweinidog Trinity Road fA] Gor- 5-8, 13-15—Agor Capel newydd Oakfield Road Awst 3-6-Dathlu Seithcant Oed Lerpwl (Pageant) Medi 21-Eisteddfod New Brighton Hyd. 22-Te Parti a Chyngerdd Grove Street Hyd. 29—Cyf. Cystadleuol Unedig Fitzclarence St Edge Lane, Douglas Rd., a Newsham Par k Tach. 5-8,—Nodachfa Cymru Fydd Anfleld ac Everton yn St. George's Hall. Tach. 16-Cyngerdd y Welsh Choral yn y Philhar- monic Hall Rhag. 8-Cyfarfod Pregethu Bedyddwyr Edge Lane Rhag. 21-Plant y Pentre yn y Central Hall. Rhagfyr 25-Cyngerdd Blynyddol Crosshall Street Rhagfyr 26-Eisteddfod y Temlwyr Da. Rhag. 28—Cyngerdd y vVelsh Choral yn y Phil- harmonic Hall Chwef., 1908-Bazaar Eglwys .Anibynol Martin's Lane, Liscaid, Maw. 28-Cyngerdd y Welsh Choral yn y Phil- harmonic Hall Manceinion. Mehefin 29 a 30-Cymanfa Bregethu Chorlton Road. Gor, 3-Cyfarfod sefydlu'r gweinidog yn Ardwick Gor. 4— „ 11 Altringham Medi 14 a 15—Oymanfa Bregethu Booth Street. Medi 20 a 21—Oynhadledd y Bobl Ieuainc. Hyd. 12—Oym. Ganu Methodisti iid yn Moss Side. Cymru. Meh. 20—Cyhoeddi Eisteddfod Llangollen. Gorff. I-Eisteddfod Rhosllanerchrugog. Awst 5—Eisteddfod Corwen. Awst 5-Eisteddfod Newmarket

Glannou V Mersey (Gwel hefyd tudal. 7.) Y Methodistiaid Calfinaidd. PRINCES RD—10, H. Jones, 6, J. Williams, B'cyn DAVID ST.—10-30, J. Williams, 6, H. Jones FITZCLARENCE ST.—10 a 6, L. Lewis DOUGLAS RD.—10 a 6, G. Hughes CHATHAM ST.—10-30 a 6, O. LI. Jones, Brynaerau CROSSHALL STREET—10-30 a 6, W. M. Jones ANFIELD RD—10-30 a 6, R. W. Roberts NEWSHAM PARK—10 a 6, R. Aethwy Jones BOOTLE-IO a 6, E. J. Evans PARKFIELD—10-30 a 6, Edmund Griffith SEACOMBE-IO-15 a 6, H B. Williams, Llandudno GARSTON—10-30 a 6, D. Jones ROOK FERRY—10-30 a 6, O. J. Owen WALTON—10-30 a 6, G. Ellis WATERLOO—10-30 a 6, R. J. Williams PEEL RD—10-30 a 6, R. Humphreys EDGE LANE—10-30 a 6, W. Henry WEBSTER ROAD—10-30 a 6, W. R. Jones, Ll'frothen LAIRD STREET—10-30 a 6, S. G. Evans WOODCHURCH RD—10-30 a 6, O. Selwyn Jones NEW BRIGHTON—10-30 a 6-30, J. H Morris WEST KIRBY-ll a 6, J. Roberts HUYTON QUARRY—10-30 aJ6, SOUTHPORT—10-30 a 6-30, T J. Williams WARRINGTON—10-30 a 6, J D Jones, Manchester WILLIAM MOULT ST-6, H. Williams ELLESMERE PORT—10 30 a 6-30, Griffith Jones BANKHALL—6-15, Gwasanaeth i'r Plant Yr Achosion Seisnig. OAKFIELD RD—10-45 a 6-30, R. Jones, Mancott EVERTON BROW—10-45 a 6-30, D, J Lewis CATHERINE ST-10-30 a 6-30,Gwasanaeth Cerdd.orol EGREMONT-IO-30 a'6-30, R. G. Jones WILLMER RD., B'HEAD—10-45 a 6-30, R. E. Jones Yr Anibynwyr. TABERNACL, BELMONT RD—10-45, T Griffiths, 6-30, O. L. Roberts PARK ROAD—10-30, J. O. Williams, 6, O. R. Owen GROVE ST—10-30, J. T. Hughes, 6, D. Adams CLIFTON RD—10-30, J. L. Williams, 6, E. Roberts, Llanbedr GT. MERSEY ST—10-30,E.Roberts,6,J. L. Williams MARSH LANE-10-30, J. E. Wynne, 6, J. H. Rees KENSINGTON—10-30, O. R. Owen, 6, J O. Williams TRINITY RD-10-30,D. Adams, 6, J. Tonlas Hughes, Bwlchgwyn LisCARD-10-45, O. L. Roberts, 6-15, T. Griffiths, Ffestiniog VITTORIA ST—10-30, J. H. Rees, 6, J. E. Wvnne, Birkenhead BALMORAL RD—10-30, Cyf. Ysgol, 6, Cyf. Gweddi SOUTHPORT-ll a 6-30, J. Thomas, Crewe PRESCOT-10-30 a 6,loan Dderwen o Fon,M'chester Y Wesleaid. MYNYDD SEION-IO-30,E.Humphreys,6, W.M.Jones BIRKENHEAD-IO-30, W. M. Jones, 6, Cyf. Ysgol WIDNES-IO-30 a 6. H. Davies GARSTON-2-30 a 6, J. Felix, EGREMONT -10-30, J, Felix, 6, E. Humphreys ROCK FERRY- 2-30 W. M. Jones, 6, D, Jones OAKFIELD—10-30, D. Davies, 6, T. Hughes SHERLOCK ST,-10-30, T. Hughes, 6, D. Jones TRINITY RD.—10-30, Cyf. Gweddi, 6, R.Lewis EDGE HILL—10-30, D. Jones, 6, G. Evans KNOWSLEY RD—10-30, R. Lewis, 6, D, Davies Y Bedyddwyr WINDSOR ST.—10-30 a 6, O. M Owen BOUSFIELD ST.—10-30,H.R.Roberts, 6, M. Griffith EDGE LANE—10-30, M.lGriffith, 6, H. R. Roberts BALUOL RD.—10-30 a 6, D. Williams, Llangollen EVERTON VIL.-10-30 a 6, D. Powell WOODLANDS—10-30 a 6, J. Davies S EAOOMBE—2-30, H. R. Roberts Eglwys Rydd y Cymry fjp CANNING ST-IO-30,W.O.Jones,6-30, W.A.Lewis I i i (HI PARK ST.—10-30, D. Davies, 6, E. Evans BOOTLE-IO-30 a 6, T. Jones B I RKBNHEAD—10-30 a 6, GARMOYLE ROAD—10-30, E. Evans, 6, D. Davies I )ONALDSON ST-10-30 a 6, Cyfarfod Pregethu EGREMONT—10-45, W. A. Lewis, 6-30, Yr Eglwys Sefydledig SANT DEWI-IO-30 a 6-30, J. Davies SANT ASAPH—10-45 a 6-30, E. Williams. SANT DEINIOL-ll a 6-30, J. D. Thomas ST WINIBTUBD, B'HBA-D—10-45 a 6-30, J. Hughes

EBION. Mewn colofn arali gwelir hanes Cymanfa Ganu Brynaraan ynglyn a mudiad ysgolor- iaethau Eleazar Roberts caed hefyd gyman- fa dda ym Mhontardulais, tan arweiniad Mr. Thomas Davies ym Mhorthdinorwig, Mr. D. Pryse Jones yn arwain LI an rug, Mr. J. G. Thomas caed cyfres lwyddiannns hefyd drwy Leyn a lVlfm; ao ymbaratoir at gynnal eymanfaoedd undebol yn y Wydd- grug, Cefmnawr, a mannau ereill yn yr haf. Ond y syndod ydyw na wnaeth Lerpwl ei bun—lie y mae Mr. Roberts wedi trenlio ei oes o bedwar again mlynedd a throsodd, a lie y dylid yn anad unman werthfawrogi ei lafur ymhlaid Cyfundrefn y Solffa a chaniad.- aeth gysegredig—na wnaeth Lerpwl, rrieddwn, ddim ar y ddaear undebol ymhla-d y mudiad, ac eithrio pecsonaii unigol a danysgrifiasant. 31 Ar y blaen i Gyn,rLi,,y dylai Lerpwl fod gyda hyn, ac nid ar ei hoi a hyderwn weled rhvwun—Cyngor yr Eg wysi Flhyddion nou bwy ?—yn cychwyn gyda'r mudiad yn ddi- ymdroi. Pa le y ceir mwy o leisiau, nac amgenach, mor agos i'w gilydd ? A ph'le y gellid cynnal cymanfa ganu iindebol liosocael-i na mwy llwyddiannus ymhob 31styr ? IPQ Yn wir, y mae'r ias am gael teitlau cyffro- adol, cosawl, a syndodol-sef yw hynny, catchyar bregethau, yn myned ar gynnydd, a phe cesglid y penawdau a welir yn hysbys- iadau eglwysi Seisnig Lerpwl ym mhapur dydd Sadwrn, fe fyddai'n llenllian o bethau rhyfedd. A ydyw'r Pab yn Dduw ?" ydoedd testyn pregeth un offeiriad y Saboth diweddaf. Nac ydyw, ddim yn Dduw ond y mae'n dduw, yn ddiau. Sut y gwnai Tesu- Grist a Hwnnw wedi Ei groeshoelio" yn destyn ambell dro ? Ddim digon sensational, debyg. It Bythefnos ar ol y bydd pyre Caernarfon fel rheol ond bedair neu bum mlynedd ymlaen y buont y dydd o'r blaon pan yn cyhooddi fod Mr. T. IT Wiliams, Porth- dinorwig, wedi ei alw i fugeilio oglwys M.C. Parkfield, Birkenhead. Pwy fu mor brysur ac mor gamarweiniol ? Y ffaith ydyw fod Mr. Williams yn wr ieuanc sy'n efrydu gogyfer a'r weinidogaeth, ac ar hyn o bryd yn cael ei godi'n bregethwr tan nftwdd eglwys Parkfield yn frawd ienane rhagorol ei ysbryd ac addawol ei ddawn, a phawb a'i hadnebydd yn dymuno'i gynnydd a'i lwydd. Mawr y mwynhad a gafodd Cymry Lerpw I yn oedfaon Cymanfa'r Wesleaid yr wythnos ddiweddaf a chafodd cyfeillion o env/adau ereill well eye nag odid erioed i weled nod- weddion yr enwad, a ehlywed ei wyr mawr. Y prif wleddoedd ynddi ydoedd gwrando anerchiad y llywydd, y Parch. Thomas Hughes, nos Fawrth Scott Lidgett ac eroill yn y Central Hall nos Fercher y gwasanaeth ordeinio bore dydd Tau, a phregeth ddihafal Gipsy Smith ym Mynydd Seion brydnawn dydd Iau. Yr oodd lliaws o weinidogion y Methodist- iaid i ffwrdd yng Nghymdeithasfa Llanelli ac eiddo'r Anibynwyr hwythau yn y cyfarfod chwarterol a gynhelid yn Birkenhead ddydd Mercher fel mai gresyn, rhwng y ewbl, fod y ddirprwyaeth oddiwrth Eglwysi Flhydd- ion y cylch a aethant i longyfarch a chroes- awu'r Gymanfa Wesleaidd y diwrnod hwnnw vn un mor ychvdig eu rhif. 'Does fawr ddim mown ysgwyd lIaw, ebe rhywun. Nae oes, ond y mae llawer iawn mewn peidio a dymunol fuasai gweled y croesaw hwn yn un cynhesach a mwy cyn- rychioliadol. Aeth Miss Nellie Lewis, A.R.C.M., a i pharti prydnawn Sadwrn i'r Woolton Convalascent Institution i lonni'r cleifion, a mawr fwynlia- wyd y wledd gerddorol ganddynt yno. Yr oedd eu cymeradwyaeth yn hynod o gvnnes, a'r encors bron yn ddibaid. Yn cynorthwyo Miss Lewis yr oedd Mrs. Lewis, Miss Annie Hooson, Miss Edith Jones, Miss Gwladys Seacombe Lloyd (crwth), Mr. Willie Griffiths (digrifwr), a Mr. W. H. Thomas. Pob un yn ou hwyliau goreu yn y caneuon, deuawdau, triawdau, &e. Mr. P. H. Jones, F.I.C., Birkenhead, a was- anaethai achos Cymraeg Ellesmere Port fore a hwyr y Saboth diweddaf, gyda chymeradwy- aeth mawr. Analyst ydyw ef yn y County Laboratory, Lerpwl ac mor fedrus i ddadan- soddi adnodau celyd a dim. Da gweled brodyr a thipyn o afael feddyliol ganddynt yn traethu weithiau i'r achosion gweiniaid. Y mae'r pregethwyr lleol yn urdd liosog a gwerthfawr gyda'r Wesleaid, ond yma ac acw mewn cymhariaeth y ceir hwy gyda'r Methodistiaid Gresyn hynny, oblegid fe ddywedir i ni fod ymysg eu blaenoriaid ar Lannau'r Mersey ddoniau traethu efeng- ylaidd a rommt Jiaws o'r gwehiidogion proffesedig yn y cysgod. Hawyr Os felly, y mae digon o gyfle yn y lliaws ystefyll cenhadol y Glannau iddynt gysegru eu doniau, ac amgenach a buddiolach gwaith nid oes ynglyn a'r Deyrnas. •15, Dydd Mercher diweddaf (y 12fed) aeth Ysgol Sul Catharine Street am eu hafdaith flynyddol i Barnston Dale, lie y caed digon o fabolgampan a drefnid gan y gwyr ieuainc, yn cael eu llywio gan y cadeirydd, Mr. Hugh Griffiths. Caed hwyl anarferol gyda ras y veterans, a enillwyd yng nghanol bonllef fyddarol gan Mr. H. Griffiths. Rhannwyd y gwobrwyon gan Mrs. George Lnnt, priod yr arolygwr poblogaidd a theilwng a mawr oedd edmygedd yr enillwyr o'u gwobrwyon.

PRIODI. WILLIAMS—JONES— Mehefin 15, yng nghapel Fitzclarenco Street, Lerpwl, gan y Parch. John Hughes, M.A., Rowland, ail fab Mrs. Ann Williams, a Margaret Ann, unig ferch Mr. W. P. Jones. --0- Ym Mhenygroes, ddydd T.lun, cynhaliwyd

cymanfa ganu flynyddol 45 o eglwysi Ani- bynol Lleyn ao Eifionydd, tan arweiniad Mr. Norman McLeod a chyfeilid gan Miss McLean (Porthmadog) a Chymdeithas Gerdd- orfaol Penygroes. Y mae Llow Tegid wedi gwrthod swydd arolygydd Llyfrfa Apibynwyr Cymru.

Yr Undeb Corawl Cymreig. Nos Fercher ddiweddaf caed cyfarfod blynyddol meichiafon ac aelodau anrhydeddus Undeb Corawl Cymreig Lerpwl yn y Common Hall, y llywydd (Mr. Wm. Evans, Y.H.) yn y gadair. Adroddiad y pwyllgor gwoithiol a ddanghosai y caed tri chyngerdd yn ystod y tymor, yn dangos elw fel y canlyn "Hiawatha," C71 6s. 6c.; "Messiah," F,120 Us. 3c. a'r Passion £ 78 4s. 3c. C'yfan- swrn derbyniadau y tymor (yn cynnwys Y,21 5s. 8c. mewn llaw o'r 1-lynedd) ydoedd £ 1,005 18s. 9c; a'r trellliau, £ 870 lis. 8c. yn gadael y gweddill sylweddol 0.£13578. Ic. .y Y llywydd, wrth gynnyg derbynniad yr adroddiad. a longyfarehai y gymdeithas ar Iwyddiant y tymor. Yr oedd yn brawf diymwad o safle uehel y cor, ac o safbwynt ariannol yr oedd yr adroddiad yn hynod foddhaol. Cadarnhawyd* yr adroddiad yn unfrydol. Ail-etholwyd Mr. Wm. Evans, Y.H., yn llywydd gyda brwdfrydedd ail ddewiswyd hefyd Mr. Humphrov Lloyd yn gadeirydd y pwyllgor gweithiol Mr. R. Wynne Jones yn is-gadelryrld; Mr. J. D. Jones yn drysorydd a Mr. Llew Wynne yn ysgrifennydd. Etholwyd ar y pwyllgor Mri. R. J. Hughes, R. Vaughan Jones, John Mostyn, W. H. Parry, ac A. P. Thomas, i wasanaethu am ddwy flynedd, a Mr. Hartwell Jones am un flwyddyn. Dewiswyd fel is-Iywyddion Syr Edward El gar, Syr Edward Bussell, Syr Robert Hampson, Mr. Joseph Bennett, Dr. Frederic Cowen, Mri. Edward German, J. W. Hughes, T. Rowland Hughes, Y.H., J. Harrison Jones, Y.H., Edward Lloyd, Y.H., John Morris, Y.II., Robert Roberts, Y.H., Eleazar Roberts, Y.H., a Thomas Williams, Y.H. Yn ystod cyfrif y pleidleisiau hysbysodd Mr. H. Lloyd y trefniadau ar gyfer y tymor nesaf, a chafwyd ychydig eiriau pwrpasol gan Mr. Harry Evans. Wedi talu diolch- garwch i'r swyddogion a'r pwyllgor am eu gwaith y tymor diweddaf, ac i'r cadeirydd am lywyddu, terfynwyd y cyfarfod.