Y Llan

ARGRAFPU RKAD, OYWLYM, A BfSSTIlUg YN IWYBWTA'LT 'TAJKIF: jI:,

BETH TW'E DARPARIAETHAU! GIG MOCH.—Hyd ddlwedd mis Mai, yr oeddld.wadJ dwjn i mewn i'r wlad yma haner miliwn o dunelli o gig moch tcma) o'r America. C«dwir llawar o hwn mewn rhew at yr hydraf a'r gauaf, Mae cymaint o gig moch yn awr ar law, fel y caniateir llawer mwy o bwysau o honoam bob (coupon' nag a geid ychydig amser yn ol. Mawn gweifcai, a thal bwyd o bob math, gallir bellach gael ham neu gig moch i'r bwrdd beb goupos o gwbl. Gw.—TngJ^n i'r aig, wae gwalnyddiaeth y Bwyd. o dan Arglwydd Rhondda, wedi crau chwyldroad masnachol mawr. Nid oes mwyach gydymgais rkwng y nalll faaoaefewr a'r Hall; dilewyd y proflltiar mewn efg a8 er fod c!g wedi cael ai ollod 9 dan ration," ca pawb ddigon o hymy am bria rhesymol. Derbynir bob wythnos lwyfchi enfawr o gig o wiedydd tramor cedwir llawer o hwnw mewn rhew at y gauaf naaaf, fel 080 bo prinder y pryd hwnw. Yo yohwanegol at hyny, Ileddit yn nghorff y flwyddyn ddwy fillwri o eidionau, a deng miHwn o ddefaid. M" gwerth malina-chat yr anifelliald hyn yn aaffch ugain miliwn (J&140,000,§00). Mae droa 14,000 o ladd-dai cyhoeddua at ladd yr ani- felliaid, a dros 62,,000 o aiopau lie ygwe-rthir y cig. Arolygir a rheollr yr oil gan Wein- yddiaeth y Bwyd. PrTATwis.-Mewn arseth yn y Senedd yr wythnos ddiweddaf, hysbyaodd Mr. Olyces ei fod yn diagwyl y buaaai genym eieni tua 700,000 tunell o bytafcws yn fwy nag arfer Yr oedd y Llywodraeth wedi ymrwymo i dalu isafbrla am yr holl grop. Darperid pum, miliwn o bunau i gyfarfod 4'f cyfryw alw, I dalu y gwahaniaeth fel ag i alluogi y cyhoedd i gael pytatws yn rhesymol o rad; ond ni fu raid gwario y drydedd ran 0 r Iwm. ErN BARA.-Mid oes brinder bara yn y wlad yma, er fod uewyu ofnadwy mewn gwledydd erail), yn enwedig yn Rwsia ao Awstria, ac i raddau ycbydig llaiyn Germani. Mae terfyagoadd wedi tori allan ya y gwled- ydd hyny, a fehywallt gwaed wedi cymeryd He yn y terfysg- I walth Gwainyddiaath y Bwyd yn y wlad hon y rhaid diolch fod genym ddigon o fara, ac sn) brim rhaaymoi. Addawodd Mr. Clytieio y cair yn fuan well a gwynach bara nag a gawaom yn ddiwedar. I MARGAIUNE,- Yr ydya bellach yn gwaeud; cymainfc bedair gwaith o margarine bob wytb- i noa yn y wlad hon ag a wneid cyn y rhyfel JAM A MAIRMALADB,Mae Gweinyddiaetb y Bwyd wedi oymeryd i'W dwylaw eu hun ain yn ynaarferol yr holl ffrwythau at wneyd jam erbyn y tymor dyfodol. Maent hefyd wedi prynu yr holl grop orangea yn yr Ya paen eleai at wneyd marmalade. Gofelir fally ymlaen llaw at angan y dyfodol, "a PWTLMORAU BWT».—Cair yn y deyrnaa yn awr ddwy fil o Bwyllgorau Bwyd, aphob Pwyllgor yn llywodraethu y 4logni a rkanu ynglyn i'r bwyd. Gwnanfc hyn o dan awdurdod a rheolaeth Gwelnyddiaeth y Bwyd, yr hwn a lywyddir gan Arglwydd Rhondda a Mr. dynes, A.S. DILIIU T RWW[ o eleitb- iau cyntaf a benditlilol cyallun y Ralioaa oadd dileu y rkaai cwanaeriaid, y ciwa fal y'a gelwid, a safent beunydd o'r tu allan i'r ahapau yn aros eu tro am bob math o fwyd. 0 fawn oorft un wythnos oJ. frild cynifer a 1,330,000 8 borsonau-gan mwyaf gwragedd a morobed-ya aefyll yn y rheai hyn ar yr yatrydoedd ya aros eu tro. j Ni welir dim o hyny mwyach.

LLANFAIR-ORLLWYN. I YR YSGor. SITL.—Cynhaliwyd oyfarfod owarterol Uudab yr Yagol Sal yn Llanfair ddydd Mawrth diweddaf. Yn y prydnawn, cafwyd cynhatjledd o gyuyrohiolwyr y gwa hanol Yagoliol yn yr Undeb, Oerbyniwyd adroddiadau y gwahanot ymwalwyr, a dan- gotsai y rhai hyn bod y gwahanol Ysgoiion Sul yn y oylch mewn sefyllfa hynod lewyrch- ua. Trafnwyd bod y cyfarfod nesaf Fw gynat yn Llandyfriog ya naehreu roie Medi, a bod Ficar newydd y plwyf hwnw yn cael ei wahodd i roddi anerohiad ar waith yr Yogol Sul. All-dowli;wyd y canlynol yn awyddog- ion am y flwyddyn nosaf :-Llywydd, y Paroh. E, Owen Jones, Llangynllo; trysorydd, Mr. Thomas Jones, Caercadw, Henllan ys- j grifenydd, y Parch. E. J. Davies, Bangor Taifi. Penderfynwyd fod arholiadau yn cael eu darparu ar gyfer y plant, a bed gwobrau a thystysgrifau yn cael oyflwyno i'r rhai llwyddianua. Addawodd Mr John Kasalby gyfranu yn helaeth tuag at yr amoan hwn. Dewiawyd y Paroh. E. J. Davies a Mr. E. Daviaa, C.M., Aberbank, i dynu allan gynllun o arboliad ar gyfer y cyfarfod nesaf. Yn yr hwyr, cynhaliwyd cyfarfod cyhoeddua, o dan lywyddiaath Rheithor y plwyf. Traddodwyd anerchiad rhagorol gan Ficer Llandyssul ar y tastyn, Yr Ysgol Sul ar Athraw." Trin- iodd Mr. Jones ai dastyn yn fedrus droa ben. Siaradwyd hefyd gan y cadairydd, y Paroh, E. Owen Jones; Mr. Griffith Evans, Tre- bedw; Mr. John Thomas, Cwmmins; Mr. S. Jones, Trebadw Mills; Paroh, E. J. Daviea, a Mrs. Capt. Davies, Glea View. Cafwyd cy farfodydd llwyddianua ymhob ystyr, a hyfryd gweled bod yr Undeb yn parhau i fyned ar gynydd yn barhaaa. Y mae eisoes wedi ail- enyn y dyddordeb yn ngwalfch yr Ysgoiion Sul, a thsimia pawb ei fed yn aymudlad ag y dylid ai fabwyaiaiu yn gyffradinol ymhob deoaiaeth. Paratawyd lluniaath i'r ymwal- wyr gan aalodau Yagal Snl Llanfair.

[Nid yw y Qtlygydd yn gyfriioi tam tyniadau y Qohebwyr], 7nmktn yn dra diolchgwr in gohebwyr am m hymdrafod: ond tr/ymim arnynt fod yn fyr, fd na raid na thmfyru na gadasl aurn yn eu ttytkymu.

ESBONIAD YR HYBAB4JH. ARCHDDIACON MORGAN AR ACTAU, RHAN I. At Olwfdd COY LLA-W "R J)rwYSOGA.BTB: STK,—Gaa y deallaf fod y cyflenwad o'r uchod wadi ei ddihysbyddu, hyd nes y cair argraffiad newydd o'r gyfrol, a fyddwch chwi hynawaed a chaniatau i mi gongl fachan ya y LLAlf er mwyn gofyn a all rhyw ua yn myq eich darllanwyr fy nghyfarwydda yn ai ha le y gallaf gael pad war cepi o'r esboaiad, newydd neu yn ail law, am brta rhasymol ?—Yr eiddoch, kc,, E. P. HaWJJM, Rbeithordy Pentraeth, MCln. Meh. lOfed, 1918.

PENUDI OFFEIRIATD. At Olygydd 'Y LLAN AR DRWXSOOAWRH.' &P.Cawsoin ysgrifau galluog gAn yr Esgob a cban offeiriaid ar y dull o benodi clorigwyr i'r plwyi yn y dyfodol. Efallai., goddefwcb i mi, nad wyf ond llaygwr cyffredin, i ddweyd fy marn ar yr uo pwnc. yr. ami ar y drefn brimool gan ieygwyr a chaia glerigwyr, a chradaf y byddai c»dw y drefn bon ymlaen yn aicr o fod yn anffod us i'r Eglwys. Gwell gadael y dewisiad i fwrdd neu bwyllgor, oad dylai y pwyllgor cyn gwneyd y penodiad &afou ó¡r.. rychiolydd i ymgynghori &g aalodau yr Eglwys yn y plwyf. Os bydd yr Eglwyswyr yn unfrydol, eeiaier cyfarfod A'ii dymuaiadau. Os byddant yn gwahaniaetbu, fcrefner fel y gwel y pwyUgor yc ddoeth. Rhodder i'r Esgob hawl i gadarnbau neu nacau y penodiad. Yn ol barn amryw o'm cydnabod, ni ddylid cadw ofteiriaid fel rbeol yn yr un plwyf am fwy na phum5 tnlynedd neu aaith mlyaedd o beliaf. Ond dylid rhwyddbau y symud mor ddidrafifertb a didraul ag a fydd yn ddichonadwy. (lofaler am baasondy dodrefnedig ymbob plwyf, fel n& byddo gan yr offeiriad a'i deulu fawr o bethau i'w cludo o un man i'r Hall, ond en dillad a'u llyfrau — Yr eiddoch, Icc Gwynfft, Blaenporth. [Ta7lfyrwyd y Ilyttiyr uchod.-GOL],

DEONIAETH LLANBADARNFAWR (0 dan Arolygiaetb y Parch. T. R. Davies, Llanfihangei-y-Creuddyu). ABXRYfJTWYTH.-Ar eu hymadawiad o Dre-, forris am Aberystwyth, cafodd y Canon David Williams afi ehwaer, Miss Williams, eu anrhegu gan eu plwyfolion-i'r awm o 175p, a hefyd nifsr o 'souvenlra.' Llefara hyn drosto ei hun am eu parch iisrvry,'Id yn eu hen blwyf. Dymunwn iddynt bob ded- wyddwch yn aweloyi iachuaol y mdr yn Aberystwyth. LLANBABABN FAW».—Diolch i'r Parch. D. Harries Williams, curad Llanbadarn, am yru i mi y Magazine.' y Yagrifena Mr. Williams y gall y plwyfolfox daimlo yn faloia e ap- wyntiad y Fleer yn Ddeon Gwladol; a hys- bysa fod y Preb. Jahn Pugh a'r Parch. N. Thomas, dau o gyn-ficariaid Llanbadarn, wedi llaaw yr unrhyw twydd. Y mae ein Dean Gwlaiidol wadi bod yn ysgrifenydd Deoniaathau Llangadog a Cbydweli o'r blaen. Yr oadd ynbrofiadpareteadol. ac yn gysgod «bathau i ddyfod.. Tabyg baw y Ddeon- iaeth hon yw y fwyaf ond un yn yr Esgob- asth, fally caM fal ai heiaw yn un Fawr. Dioloh am y Magaaine.' Gwnewch chwifch- au, ofiairiald Aberystwyth, yrti eloh oronic- lau misol bob mis, Ni ddaw dim o ddhn. A gyrer cerdyn ceinlog o'r oyrau gwledlg i wybod sat y maa pethau. I-. LLAJfFIJU,NGi:L.Y -CUUI)DYN, Dechreuodd ein gwyl flynyddol yn gryf nos Fawrth, Meh. lleg. Yr Eglwy. eang yn llawn o bobl ddefosiynol. Cymerwyd y gwasanaeth ar, llithiau gan y Parch. J. Davies, Loughor, brodor o'r plwyf, 3- chawaom bregeth gan y Parch. T. D. James, rheithor Llanerfyi. Am 10, ddydd Meroher, cymarwyd y Foreuo! Weddi a darllenwyd y llithiau gan y Parch. J. Davies, a phregetbwyd yn Saesneg gan Reithor Llanerfyi. Am 2.30, llafarganwydy Litani gan Fleer Felinfoel, a ehawsom ddwy bregeth, un gan Ficer Llanegwad, a'r Hall gan Ficer Felinfoel. Am 6.30, eymerwyd yr, Hwyrol Weddi gan Fleer Llanilar a'r Parch. Jonathan Davies, Loughor, a phrgethodd Rbeitbor. Llanerfyl am dros awr yn hynod o alluog. Darllenwyd y llithoadd gan ddau bregethwr y prydnawn, Gweinyddwyd wrth yr ofleryn gan Miss Evans, Dolaueaunant, a Miss Wright, y Post Oftice, ac arweiniwyd gan Mr. W. L. Evans, Dolaueaunant. Bu y bobl yn ffyddlon lawn. Cawsom gynulleid- faaadd mawrion yn yr boll wasanaethau, &0 ousiolad ar y genadwri fawr. Lf,ANTRIBANT.-Dydd lauparhawyd yr wyl yn Llantrisant. Cymei wyd rhaa yn y gwas- anaethau yma gan y Parchn. J. Jones, ficer Clayton; C. Evans, fiosr Yabytty; D. A. Thomas, Ficer Llanafan, a phregetbwyd gan Reithq* Llanerfyi; Ficer Felinfoel, a Ficer Llanegwad. Yr oadd yu bresenol hefyd ficer Eglwys-Newydd; Parchn. E. M. Davies, St. lago, a J. M. Jones, Trisant. Chwareuwyd gan Mn. Williams, Tanyronen. ac arweln- iwyd gan Mr. J. J. Williams, Yr oedd yr Eglwya yn Ilawn. Rhoddodd Eglwys Llan- trisant dd i bawb rhwng y ddau wasanaeth, •o y mm diolch yn 4dyledua Iddynt, ac i'r gwragodd a'r merched fu yn gwainyddu mor ffyddlon. ELERC*. -,Cawiiom air oddiwrth Ficer Elereh heddyw, yn dymuno eyhoefldi am Wyl St. Pedr. Nos Wenar, Madi 28aln yr hwyrol weddi a phragath gan y Parch, T. R. Davies, fioer Creaddya. Borea Sadwra ana 9, Cym- raun so 10.30, Martian a phregath gan yr

What Laymen Say: (( HpHB Ecclesiastical is in the first rank of Insurance Societies.. Your Committee would not compare one Office with another, but they regard the matter from the point of view of Churchmen, and from that aspect the Ecclesiastical 0 stands alone; it is the only hmuranee Office which exists for the benefit of the Church. They desire to place on record with gratitude the good which it has done, and they hope, for 1. the sake pf the Ohurch, that. it may be widely supported." Etipad from tJt, recent Report of the Committees on fnmrtmee appomttd by both House*'of Laymm. ■■■■' V j •• Address: ECCLESJASTI&ML I MSUBAMGE IFRIE, 11, Norfolk Stetet, Strand, LON VON, s; W. C. 2. T

GROESLON. Mae cofadail hardd wedi ei chodi yn noyn J went St. Thomas, Llandwrog Uchaf, i'r diweddar ficer, y Parch. Robert Roberts, yr hwn fu yn ngofal o'r plwyf am yn agos 1 ddeng mlynedd hyd y flwyddyn 1914. Codwyd y monument' drwy danysgrifladau cyhoeddua. Cadeirydd y pwyllgor eedd y Fiear presenol; ysgrifenydd, Mr. W Ellis, School-house; trysorydd, Mr. J. A. Row- lands, Bank House, Penygroes. Cafwyd gwsBanaeth priodol i'r amgylchiad.

DSONIAITJH WLADOL LLEYN (0 dan arolygiaefch y Parch. J. BANaos JoNsa, Edern). NBUTN.—G^yr llawer erbyn hyn fod y Parch. a Mrs. Evans-Jones, Llaafechell, yn aros 111 y Fioardy, Neiyu, y ddau fiaar wedi nawid i'u gilydd am rai wythnoMu. Da genym waled y teulu parchus yu ain plith, a hyclerwa y gwaay oyfuewidiad awyr lawar o las iddynt. Daallwn fod Llanfachall yn sy- tuao yn arddarcbog i'r Parok. a Mra. Cynfalln Jones &'r bachgen bach, a do, gaaym glywed. LiAKawtfADij.—Canwolwn ala Haagob ua at gatedigrwyid ya oyayg Llaagwnadl i'r Parch. S. F. Davies, rheithor Abargynoiwya. Fal y gwyddys, madd Mr. Davies y^igeledd gymwys yn mherson rnerch hynaf y diwedd- ar ficer, yr hon a anwyd yn LlaHgwnadl, a aafcuriol fally i'r Eagab feddwl y buasai ya hoffi aros yn ai lien gartref. Daallwn, pa fodd bynag, fod y Parah. S. F. Davies wedi gwrthnd y oynygiad, ac aid rhyfadd, oher- wydd olywn el fod ya boblogaidd lawn yn Abargynolwyti. Syaaunwa iddyai hir oes a helaethrwydd beunydd yn eu maes nawydd. LLITHF,&]M.li, -Yin welodet y Parch. Lad wick Davies a'r yagrifenydd a'r Pareh a Mrs. Hugh Williaass, LHthfaen, lie yn unol t'n disgwyikd canfyddasom hwynt yn iach a sirioi. Bendithiwyd ni i diwrnod haiaidd, yr hyn a fawr fwyahasom, a dychwelasona yn ol i Edern wedi treulio prydnawn bythgofiad- wy. Weds gwneyd cyfiawnder i ohwpaned o da, a.etb y Rheithor i ni i gopa. y bryn gerllaw, lie y gwelsona Sir F6n, saf yr hen wlltd, ynghyd a. Mor y Werydd, ac wrth ein hyiayl y ddwy Eifl or tu of gweisom bron yr oil o Layn, ynghyd Allawaro Sir Feirionydd, ac ar ddiwrnod alir gwellr xbarystwyth, ynghyd a gororau yr Iwarddo^, Hir y cofiwa y golygfeydd hardd a weisom, ynghyd i'r croes&w adder, byaiasam gan y Pareh. a Mrs. Williams. Llanwa y Rheithor ei alwedigaeth or-bwysig trwy lawer iawn o anhawsderau, yn banif yn berwydd safla anghysbeil a mynyddig y fywoliaeth, Yn wir gofynir oawr o ddya i wasanaethu tair Eglwys sydd rai milldiroedd oddiwrth eu gilydd ac ynghaaal y mynydd- oedd. Hawdd y galiwn synied yr aemhoaib- llrwydd i dalpyn o gllawd gyflawai y dyledswyddau yn y fath le i berfieithrwydd. Eto gwna y Rheithor waith da achairgwadd addawol lawn ar yr Eglwysi, ynghyd i 881 yu y Rheithor a.'r loobl i iafurio mwy, os yn bosibl, yn achos ain Gwaredwr. Dyma yspryd rhagorol a deilvnga bob cefnogaeth. Dymunwn i'r Rheithor feadith y aefoedd ya ei faes, istc i Mrs. Williams y diolchgarwoh gwrosocaf am ei charedigrwydd diffuantiiuag atom yn ystod y dydd. MORFA NEFYN.—Llongyfarchwn y Paroh. W. M. Williams, curad Nefyn, ar ei Iwydd- iaat yn anill y radd o M.A. Dyma radd odldog wedi ei henill trwy lafar oaled. Yn uwoh ato yr elo. Argraphwyd a chyholdwyd gan Gwmni y Wasg Eglwysig, ac Argraphyddol Gymreig, Gyfyngedig, Caxton Hall, L-aanpeter, Mehefin 21, 1918.

1 Hybarcb Arebddiaoon Williams; 2.30, Lit- ani a phregeth gan yParch. J. Phillips, Llan- oyafelin; 8 yr hwyr, y Brydnawnol Wedai a phregeth gan y Pareh. T. R. Davies. LLAKFIH4NCllJIIlrG.NJ:U'.a.GLIN.- Y mae ain gwasanaethau blyay^dol yaahllfch y pothau a fu alenleto. N08 Fawrth, y 4ydd o'r ails hwn, am 6.30, ayaaarwyd y gwasanaafch gan y ourad, Parch. J. L. R. Jenas, a phregethwyd gan y Paroh. T. D. Jasaas, rheithor Llanerfyl. Boreu dydd Mereher am < o'r gloch, gwein- yddiad o'r Cymua Bendigaid. Am 10.30, eymerwyd y gwasanaafch gan y Parch. D. Lester Jones, fieer Tremairabion, a phregeth- wyd yn Saesneg gaa y Parch. M. Gelly, ourad S. Mihangel, Aberystwyth, ac yn Gymraeg gan y Parch. E. P. Davies, fieer Bortb. Am 2/30, intoniwyd y Litani gan Fioer Tremeirchion, a phregethwyd gan y Parch. Lewlø Richards, Eglwysfach. Am 6.30, eymerwyd y gwasanaeth gan Ficer Bortb, a pbregetbwyd gan Reithor Llanerfyi. Yr oedd yr hin yn braf, y gwaaanaethau yn fywlog agwresog, A phawb niewti hwyl yn eadw gwyl yr Arglwydd. Nid oedd Ficer Paarhyneoeh gyda ni eleni fel arfer, oher- wydd afieehyd. Gobeithio y oaiff al adferyd yn fuan i'w gyneflnol iechyd. Yr Arglwydd a raddo Ei feadlth ar ein gwaaanaethau.