Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
FFYDD,,
FFYDD,, > GAU ElGOB TYDDIWI. .i' Y er's tair wythnoa ddwy ysgrif yn fy mhen ar Aelo&-eth a Choiiffirm- aaiwn" ac "Aelodavetb a'r Gyrnmua Bexi- digaid," oud nid oes genyf galon i'w hyagrifenu oherwydd y Frwydr fawr lie y mnidyn unig fywyd Piydttm ond lies dynolryw yn y gloria n. ,Y mae j Frwydr fawr wodi 001 gynneu eto. yn ffyroig ar ol tipyii o seibiant mewn qydimriaeth, Y mito y geiyn- yn ymdrechu yu benderfyncl a'i hell egiai gymaryd.Amians, too bwyeig rhwng Calais a Paris. Pel caffti-Î ef Amiens byddai yn gjoiled fawr i'u byddin ni, oad aid yn golledt anadfearadwy. Tra y bo byddib Prydaia a byddin lYraiac yii safyil ao yn safyll beb i'r gclyn ajllu eu gwahanu bydd ef wedi tnethu yn ei amcan, a gallwn aros mown hyder hyd nes v bydd byddin fawrryr America, yn barod i wneyd ed Gnd hyd y gallaf famu oddiwrth bob newydd eydd wedi can cyrhaedd pan yn yagrifeiiu hyn nid yw y gelyn yn debyg o gfcfci ''ifidddlabt ar Amiens, Yu erf. pob bajasa ar byd yr wythnos ddiweddar y venae pob aohog calondid a nodais yn yr ysgrif ddiwaddaf yn aros, ond dynxunaf ddyweyd. vcbwaneg y tro hwn ar y prif aches eaJon- did sydd ganym yn yr difrifol hwn, sef ffydcl yn Nuw cyfiawnder. yng nghanoi angerdd y Frwydr fwyaf yn holl. hanes y byd, yng nghanol ein pryder yaghyloh edn bechgyn, ein 61Wlad) a. lifts y Ixyd, disgyna ar cin calan i'n caloiicc; «ii'iau yr Iesu wrtb ei ApostoKon: ''Bydded g^iaycb fiydd yn Nuw." Yr oodd yr Apostolion pan Icfanvyci y geiriait wttdi ou tafro a syndod grino mor ebrwydd y ffigysbren, a. felldithiwyd ganddo. Peth rfeyfedd iaa-ii oedd vrcithriad. hwn i dos- tuTi dibaid Ei boll weitbredoedd uertbol Ef. Nid rhyfedd i'r Apostolion fod mewn ponhleth ac ainbeii^ietb yng ngwvneb gwyrfch melldith yr Hwn a elai oddiam- gylob g-an wneuthur daioni i'r annbeilwng. Nid yinrasymu nac esbonioi a, wnaetb yr Ieeu tnewji. ateb iddynt, ond gaJw arnynt am ffydd. Y maei llawer wedi g-ofyn yn eu caloii yn ystod y Khyfei arn eslmniad gan rywuu. ar y rheswl11 fod Duw Cariacl yn goddef i'r fath Ryfel dycbrynilyd a hw-u ddifrodi y byd gwareiddedig a,'i iauw g &" a. ga-lar a gw-ae. am dros dair blvnedd a haner ac bob anvydd i'w ganfod byd yn. hyn am derfyn buan arno. Pahmn, pa. hyd, Arglwydd Mawr ? Dyma ddywed Ef heddyw wrtb gwestiynau fel hin: y peth yr wyf fi yu ei wneuthuj- ni wyddost ti yr avrhon, eitbr ti a gel wybod ar ol hyu. Ond i ni graffu ar yr Ysgrythy rau fo geir ei fed Ef yji wastad yu dirgelu yn gystal ag yn dadguddio. "Y dirgaledig- aefcbau sydd Arglwydd ein Ditw a'r pethau amlwg a. r<xtdwyd i ni ac i'r plant hyd byfch hi y gwnelom boll edriau'r gyfraitb bon." "Pel y gwnelom, cotier. Rhoddir i ni ddigon o oleuni i wneyd ein dvledswydd ond ddim digon i "bortbi balcbder deal] dyn. Balchder y deall sydd wrtli wraidd niympwyaetb air y naill law ac. anngbrediniaetb ar y Haw arall. Gvtreiddyn Rawer 0; ddadleuou, ymry- sojiaii ac ymraniadau crofyddvvyr yw baLohdar deall bacli dyn yn tybio oher- wydd y gwyr xymryn y gwyr gan hyny y cytau o ancbwiliadwy ddoetbineb oyngbor Duw, ac ei fra-wd a farno yn wabanol iddo ddim. Gr^vreiddyn, hefyd, llawer o ambeuaeth ac annghrcdin- îi-. ia«tl) yw balcbder v deall iia fvji rordu dim os na chaiff wybod y cyfan. Ar y naill oichr a'r Hall peth gwrtbnn yw balcb- der a dybia y -all cyimeddfau egwan deaD dyn gynnwys anfeddrol ddoethinh Duw. Daw diwvgiad niawr ar grefydd pan ddysg dyuioii ostyngeiddrwydd deall fe y drtlJ diwygiad mawr ar wyddoniaetb pan'ddar- ganfyddodd Arglwydd Bacon dros dair canrif yn ol, mai gostyngeiddrwydd yw oam cyutaif cynydd mewa gwyddoniaeth. Y inae gostyngeiddrwydd deall yn nod mor ainlwg ar Gokctau y Llyfr G weddi a-g yw ar yr hall Ysgrytbyr Lan. "Fel y gwtudom," ao nid "fel yr ymebwyddom, y dadleuom, yr yinramiora, nac yr amiwom yw anlcan" yr Efengyl. Ym inblit-b "petbau amlwg" y Bibl ceir I uwcblaw pob peth arall ym mbesrsoja a gwaitb yr Arglwydd lesu Grist olen dis- glaer clir ar gymeriad ac arfaetb Duw. "Duw cariad yw," ac oberwydd hyny yr "egLurwyd Ei gyfiawnder Ef" -un o aig- weddau hanfodol Ei gariad Ef ar y Groes. Nid goleuni i'r deall-yp. imig ond i'r boM ddyn—i'r gydwybod a'r galon yn gyatial a'r deall—yw "Goleuni y byd." pabam y mae pobl syml & phlant yn fynych yn adnabod T)uw-yti nag athronwyr ac ysgolbeigion ac ucbel h,irniaid." Y maelhyn wrtb fodd yr "Addfwyn a. gostyngedig! 0 galon" canvs dywedodd, "1 Ti yr ydwyf yn diolch O Dad, Arglwydd nef a, daear-i ain i Ti guddio y-pefehau byn.rhag■y doebbion a'r •rtai cleallus. a'ju-datguddk): o bonot-x yxi Tohain." l^id--i'i> desetbion a'r Thai deallus ond i'r goatyngedig y rhoddir "pethau amlwg" Duw yn berl o fawr bris. Oberwydd na wel y doethion a'r rhai deallus ogoniant "pefchau ainlwg" Duw y maent yn fawi, eu blys am: "syniad m^vy nag eydd yn yftgrifenedig" ynghylch "dirgelfSigaethau"* Ei Ef. Ni chredant mai "cvfiawilder a barn yw trigfa Ei orseddfaine Ef" ohei-wydd iniai "cymmylau a thywyllwelt sydd o'i am-1 gyloh Ef." Ni chredant "bethau amlwg" j Duw oh«rwydd nas gallant ddiiJiad Ei "ddirgeledigaethan" Ef F Dau o'r "pethau aiulwg" yn y Gait., yw, yng nghyntaf mai gwir leg yaprydol dynojl- ry-A, yw amoan mawr Arfaeth a Rhaglun- iaeth Duw, ac yn ail mai cyfiawnder yw gwreiddyn mawr ein gwir les, gwreiddyn "ta-ng-nefedd a llawenydd" teyrnas Dduw. DRU o'i 'ddirgeledigactbaix'' Ef yw, yng nghyntaf dyfnder yr angettrh4bidrwydd am Ia.wn angeu y Groea er ruvvyn "egluro ayfiawnder Duw," ac yn ail, dyfnder yr angienrheddrwydd am "i ddynion fod "yn gyfranogion o ddiodde11adau Crist" er mwyn dyfod tqyrniaa Ei gyftawnder Ef ar y ddaear yn lie teyrnaaiad trais. "Dy ffordd sydd yn y mor a/th Jwybrau yn y dyfroedd mawr ion, ac nid adweinir Dy 61," ond ffordd a llwybrau cariad ydynt oil trwy- y cyfan i lygad ffydd. Dyma yw hanfod ffydd. ymddirioo dan bob a-in- gylchiad yn llwyr yng cghyiueriad Duw, fel ei dadguddir yn yr Arglwydd lean Griat, eir nas gall olrhain dirgeledigaethau Ei drefii Ef mewn rhaghmiaeth na gras. Trefn i ddysgu y byd i rodio" wrt.h ffydd, ac nid wrth olwg" yw trefn Rhagbxniaeth. Nid peth hawdd yw fiydd. Y niae yr hen Adda yiiorn oil yn fawr ei awydd am gacl rhodio "wrth olwg." Yr ydym am. gael gwybod paham y goddef Duw y R by fel hwn, pa, hyd y goddet iddo barhau, aiu gael gweled pa, fodd y dwg farn i fuddug- oliaeth, am rodio "wrtii ol,wg" ym mhob cyfeariad, yn He ymddiried y cyfan iddo Ef, gan ei fod yn hollo! anilwg yn Ei Air Ei fod Ef yn caru eyfiawndea* ac yn easau drygioni, Nid oea ar ffydd flys chwilotta i ddirg^ledigaetliau Duw, Digün gan ffydd fod pob pe,th y.n amlwg ger ei fron Ef ac nad oes dim yn ddirgeledig rhagddo Ef, ac I y gwiia-iff Ef gynddaredd dyn i'w folianu. Nis gall dim cymylan na- thywyllwch am- g}d.chiadau ddigaloni gwir ffydd. "Mi a Wn i bwy y odø;i8, He y ma-e yn ddiam- i imi genyf Ei fod Ef yn abl." Dyna i guddiad cryfd«.r ffydd. f Ffydd yn Nuw yw prif angen Prydain heddyw. Diffyg ffydd yw achos diffyg gweddi. Nis gal! ffydd lai na veddiü, Ni raid ei hanog. Y maei gweddio mor natuiiol i ffydd ag anadlu, Oud nid yw pob gweddi yn weddi ffydd. Arwycld dda yw fod y Finvydr fawr yn Ffrainc yn difrifoli y W lad. Y mae maeriaid ein trefi I yn galw ar y bobl i droi at Dduw mewn gweddi. Yr ydym yn byw yn un o "ddyddiau Mab y Dyn." Y meeti-wi-i mawr i Biydain heddyw yw, "Eithr Mab y Dyn pan ddel, a gaiff Ei' ffydd ar y dduear V Ni fydd Duw byth yn giadael Ei waith ar ei hanea'. "Y neb a ddech- reuodd ynoch waitii da a'i gorpheii." Y mae: Efe wedi ein cymeryd m,W11 llaw i'n disgyblu yn y Rhyflel ofnadwy hwn i I ddysgu gwerth ffydd. Pa, hyd y pescy y Rhyfel?- Credaf mai hyd nee y dinga, I Prydain a'i chyd-wledydd mai Duw cyf- iawnder yn unig a all ddwyn aohos ovf- J i a Wilder i fuddugoliaetb. Pan ddwhreuir o ddifrif ddysgu gwers fawr y Rhyfel daw buddngoliaeth a Ijeddweh ii "Yn 01 each ffvdd bydded i chwi" yw Ei drefn Ef. Ai nid yw hi gyda'n. gwlad yn awr fel gyda. Nazareth gyut, am yr hon y dy- wedir, "nj wtiacth Efe neniiawr o wedth- rcdoedd nerthol yno oblegid eU hallghred. iniaetb hwvnt," ac :,Efe a. ryfeddodd t oberwydd eu hanghi^diniaeth." Os yw Efe yn aros bedd v-w i ni fel gwlad roi &in hymddiried ynddo Ef yn y Hhyfd hwn cyn rhoddi i ni fuddllgoliaetha beddweh, onid yw Efe yn rhyfeddu oberwydd anghredni iaeth Cymru, gwlad breititiaii yr Efengyl er's cynnifør o. gianrifoedd 1Y mae eyfrif- oldeb yr Eglwj's yn fawr am anghredin- iacth y wlad, ac y mae cyfrifoldeb ffydd- loniaid yn fawn* am anghrediniaetb yr Egiwys. Po byddai ffydd y 5a,wl a, gred- ant yn Nuw vn gryfach nag yw byddai fel lefain yn lefeinio yr Eglwys a'r genedl. Gan hynyt nid oes gweddi fwy addas yng aglyn a'r Rhyfel lla gweddi y Dfeuddeg* j 11 el Apoatol, "Arglwydd, anghwanega eiii ffydd ni." Pc mai ar ein. liyni neu ein sancteiddrwydd ni y buasai cynydd crin ffydd yn dibynu buaaai yn ddigalon iawn arnom oil. Ond gan mai rhad rodd Duw ydyw yn hono], y iu,ae, Pifer yii hoffi ei rhoddi i bawb a ofvn iddo. Y mae gieaijTii bob gobaitb ond i ni da-ro at ein gwaith a, galw arno yn daer am dan-i. "A hon yw yr oruchafiaeth syd'd yn' gorchfygu Y byd. ief eiii. ffydd ni." Pe mwmfudd- ugoliaeth heb gsael o honoia ffydd yn Nuw, a thrwy ffydd barchedig ofn Dxiw a char iad brawdol, dichon mai ehwyldroad dinystriol a ddilynai y Riyfel. Ond os cawn ffydd yn Nuw fei gawn, nid yn unig I fuddugoliaetb, ond heird ddiwygiad cre- 1 fyddol mawr a dwfn ar ol y Rhyiel yn He ) ehwyldroad. Y ii-ia: -byN%-yd ciii I ad yn ■ I y glorian heddyw lawer-mwy nag yr ydym ■ftto wedi ei sylweddoli. ol eich ffydd | bydded i chwi" yw gair vr Arglwydd i'n gwliadtrwy y Frwydr fawr yn Ffrainc, nad yw etto oiid wedi ewehwyu.- Y mac ein milwyr yn -gwneyd eu goreu a'i wneyd yn ardderchog- drosom ni. A ydym ni yn gwncyd ein goreu drostynt hwy? Holwn ein cydwybodau bob dydd, bob un o honom. Nid beirniadu na siarad lla ttieimlo yn unig sydd eisieu, ond gwaith. "Hyn yw gwaith Duw coredu o honoch."
TYLOISTOWN, RHONDDA.
TYLOISTOWN, RHONDDA. Y OARAWYS.—Cawd gwaaanaetbau neill- dual o dda yrna yn yatod tymor y Garawys* a'r offeiriaid a gymerasaitt ran oeddyst y Parchn. Nathaniel Reee, ftcer Ferndale; J. Humphreys, ficer Tylortown; J. Lundy Riobarda, Pontygwaith;T. Humphreys, ourad Llanwonno; T. Lloyd Erana, Egiwys Dewl Saafc, a Mr. J. T. Dafies. Yr oedd y gWaI. aaa#tb*tt oil yn wresog, a'r pregetbaui bwrpae Nos Liao, cyniiallwyd un o gyfarfodydd goreu y fcymor yn Neuadd Egiwys Dowi-Saut o dan nawdd y Qyaadeiihaa Ddiwylliadoi, yr han aydd yn ffodenog lawn yma. Yr ydym yn ddiolckffar iawn i'r aelodau ag aydd wedi llafurio yngltn-&d&rllon papyrait godidog a melatrelgar. Bryiied yr sto. Llywydd* t wyd gan y Pareh T. Lloyd Eyarn, a.ehadelr- t iwyd gan Mr. Charlee Thotnas, M.E. t Y GRoofITN"; Cy-riballwyd gwaitauaot,h am: ] 7 o'r gloch, pan y pregetkwyd gan y Parch, J. Huaaphrtya, fleii, yn effeilhiol lawn. G' w-imi.TA.-Da gorlyli, weled UB O Mlodaii yr Eglwya yma eto yn well ar ol llawat 0 ddyddiau oabd; a<f Mrs. Lewis, Chureh St., a naaah y cdr. I ydyw ei Swelod r; Ihi, _yh imir-yhbau ei hiechyd ¡ prledol yn fllan.SI: Liaudd*#,
PORTHMADOG A'R CYLCH.
PORTHMADOG A'R CYLCH. YR WYTHNOS SANO'fA]D.. Noswelthhm l LInn, Mawrth, Mercbera Iau, am 6, gwasan- aeib i'r pliant; hefyd, y ddwy noswaith gyntaf ram 7, pregeth. Ifos Fercher a Iau, gwasan- aeth i'r cyarnnwyr,yy nalll yn Qyinraeg a'r Hall yh Saesaeg. Dydd Gwener y Grogllth, rhan gyntaf o'r Cymun am 8t gwasanaeth i'r plant am 10, ao am 11.10 y Foreol Weddi yn Saesneg, yn cael ei dilyn gyda gwasaaaeth y tair awr, o 15 byd 3, gan y fieer, y Pareh. D. Jetakins, gyda Gosper a pbregeth gan y Parch. T: Rees, curad. Dylaswn ddweyd hefyd nai y Ficer fn yn gwasanaethu a rhoddi anerchlad i'r Sasson bob aoa Wener fcrwy y Garawya yn y Jfeuadd Eglwyslg. SOL ¥ PASO—•Yn St. lean, Porthmadog, gweinyddwydy Cymun Sanetaidd, ynSaesneg, am 7 a U 30, so, yti-Gymraeg, am 8. SO a 10, y boreu, gan y Fioar* a'r Parob, Ross Roweli. Daeth nifer ddaynghydr Yn y Gosper, am 6, eafwyd datoulad o'r Anthomv, Dymalt Dydd/ y cant1 yn ardderohog yn yr oil o'r gwasana^thau, o dan arweinlad Mr. GriftUh Hnrnphreys, a gwasanaathwyd wrth yr M- gan trwy y dydd gan Misa Liazie Humpb- reys. ST. CYSQAB, BOR'I'B'Y-G"T.-Gw.inydd. y Cjmun Bendigaid, jn Saesueg, am T.15, o aM 8, yn Gymraeg. Boteol Weddi a phregeth am 11, ac yn egiwys Tremadog, y Cymun Bendigaid am 10, yn Gymraeg, &0 yn Saesueg am 11. Gwelnyddwyd y Cymu. yn y naill a'r Hall o'r ddwy egiwys JIrla. gan y Parch. T. lleei, yr bwn hefyd f. yn gwaaan. aethu aphi'egethu yn St. Ioan, not 81 y Pasg. ddrwg genyf am waeiedd diaymwth Mrs. Jeuk.iu», y Ficerdy, yr lion ydoadd wedi bod yn llafurio jh galsd fawn gydaV plant, ae yr otdd. gyda Xwynl foreu Gwener y Groglith, ao yn yr egiwyi iforou Sadwrn, ond gorifu arni fyned i'w gwely, I h4dfeTl'iLd btian. a dyninnaf ei hadferiad buan. PBKMORFA.™Cyn y yrysgrif htjnoleu dydd, byad f Parch. job t, Jamas wedi yis ad««t k Phenisorla ais Rilthorlaeth Ltaii estyn, Lleyn, i'r hWIa le y pen od wyd ef can Arglwydd Esgeb Bangor. Bydd yn ehwitli genyf golli gwyneb siriol Mr. James, a'r ddty Miss James, plllaf ydyntyn gweliblo-liawor gyda'r plant. Byddei Iddynt bob rhwyddlik- eb yn eu maes llafur newydd, a bendlth Daw iddynt gyda obanisdaloth y Cysegr, gan est bod yn, tnlaenllaw mewa oanu, Y maoub yn gdr aelwyd gydo.'u gilydd-Mr. James, ya Baritone, a'r ddwy Miss James, yn Contralto a Soprano. Da genyf unwaitb eto gael y fraint o loa- gyfareh Mr. A. Yaaghn Humphreys, o fod ya Is-Gadben I fod yn Gadben, yn y I Behool fd Musketry/ ac y mae yn awr yn. AkUttffeftt Bydded t'n cyfalll etoddringo yn uweh ydyw fy .ymuafad.-C1..ricmw, J'JJF.L' HI
LLANDUDOOEL
LLANDUDOOEL Dydd Paag, oaf wyd g«asaa«ethau hwyius, a nifer fawr o gymunwyr. Yr oold 1° gal- ondid neiliduol i weled y faih nifer 9 gycsua- wyr ya y 4 Gwasanaeth Parotoad t 118 Sadwrm oyn y Fasg. Diolch i'r rhai fuont A dwyiaw earedig yn addurito yr Eglwy. ar gyfsr ft wyi. Cyohaliwyd y Featri fiyayddoi noa la a, EhrUl 4ydd. Ethalwyd Mr. J. Jones, Bay View, yn warden y bobl, a Mr. Jaums Jones yu warden t'r ficer. Er fod y treal- ladau ymhell fcuhwnt i'r oyffradic, daogosodd y wardanlaid fod ganddynt swm syiweddol mowit Haw. ————
YSTBAD,
YSTBAD, ANGLJiD.- Dydd Marcher, 3YDD oyfisoi, claddwyd gweddilHon atarwoi y diwe-Idar Johli; forits, Brynteg, Silian, gyut o'r Trafle, yn my-ttwentsiltall. Bu ein ben gyfalll an- wylyi? nycha am fiynyddau dan y Diabetes, ac am rai misoedd yn cidiweddar bu yn oadw i'r gwely. Dioddefodd yn dawel as smynedd- gar. Yr oedd wedi bod yn ftyddloa hyd y diwedd I'r Eglwys ac i'w Harglwydd. DensU a Mrs. Jones I lawr ya gynou o'r Trais i Ystrad i'r gwasanaethau yn bryd- Ion bob amser. Bu ein brawd yn drysorydd yr Ysgw Sul ao yn ddefnyddioi gyda phob mudiad Egiwysig. Ar ol yroadael ni bu yr un mor ffyddlon yn Silian. Dyn piaen, cywir, glan ei rodiad yn wastad oedd John Jonea, CofW- ct aiigladd arjrhydeddua Daefch lluaws o gymydogion a pherthynasau o bell ac ages t dalu y gymwynaa ola! o barcb iddo, Gwelnyddwyd yn y ty a'r fynwent gan Flear- Ystrad, a pbregethodd yn yr Eglwy. oddiar Psalm 84 7. Chsareuwyd y 'Dead Mareh gan Miss Jones, Gwarffynon, Silian. Arweia- iwyd y eano gan Mr. Tom Davies, Dreoiddu- fawr. Yr Arglwydd a gyauro, ac a aertho Mrs. Joiaoo yn ei hiraeth a'i gaiar yughyd a'r boll berthynasau, a huned ein cyfaiil mewn hedd hyd foreu caniad udgorn Duw. I NEW?I>» PnUDD, Dydd Mawrib, y e4 cygiol, death- y newydd galarua i Blu, Aber- menrig fod See.-Lieut. E. James Daries, J let Welsh Guards, wedi ei ladd ar fees yr oraest fawr yn Ffrainc, Ychydig baoh yu oi yr oeddwn yn ysgrifenu hanes ei gynghefdd creesaw ya Fellnfayjh, ond yn awr rhaid s6n am dano fel wedi crOftIr glyn. Eraii wag killed by a rifle buiiet, and we buried him where be fell-on" the bwou of brtwa, who so-brarely fell for his country,' meddai oyfaill iddo trwy lythyr. 4 The O.C. Coy. wishes me to express to you and your family his deepest sympathy, and to say that Ehraa was extremely brave during the preseat trying times. He was a good soldier, and loyofl by hia nien. A dyma ddywed ei Coy, Commander: It happened yesterday" morafng (S8) after a very heavy bombard- meet ef (Iltr iine, when he did spiendid work encouraging his men, then the battalion ou our left broke, and the Germans got into the treii Ph. Yaur son at once joined a bombing party, and was juet starting to botab the Germans back when be was shot and instantly killed by rifle bullet.' Bu farw fel gwroa tell wag o'i wlad. Yr oedd yn bobio^aidd yrnhob wan y bu, fel yr oedd gartref y» serchus a heff gan baw'o Bachgea am»rfc I golyttig, a thnhwnt o garedig. Ysgoliwyd eI yn Felinfach, Aberaeron, ac Yetrad Keu- rig. Aeth I wasanaeth yr L k P. Bank 1JJ ddeuuaw oed, yu Essex Road, Load or-, oddi- yuo Penge, acymhea blwyddyn, dyrcb&fwyd ef, pan dim ond 24, 1 fod yn I Caiihtaf 7 yn Dartford. Ymunodd A'r 1st Artist's Riiee deohreu 1>17, oddiyno eafodd ei gomisiwa fel iad Lieut, 1st Welsh Guards, ao aeth ailan ar ol traino yu Yagal, Guards t Ffraioa yn Hydref 1917. Mab oedd y gwron dewr 1 Mr. a Mrs. Evan Daviss, Park Sli p, a brawd, i Mrs. Rogers Lewis, Abermeurig, a gor-wyr i'r diweddar David Davies, New Ion, yr hwo fit yt) g-lerk y festri ary fiynyddau ya Ystrad itndtfinlir A'r teulu oil yn 111 galar dwya ^gaa'bstwb.'yn gyftredinel, yn enwedig gyda'r tsid, Mr. E. Daneso,, yr hwn sydd mewn g waeiedd a gweadid mawr NlrMDD hUDD A«AI>U—Taftwyd holl ardst- folinftoh i'r ayte.,4 I alar dwyt trwy glywed fed Sapper John Williana Daviea, R.E., wedi ei ladd yn y fVynt ya Ffraloe. Cerid a pherohid ef gan bawb, Baohgaa eitbriadol o dda oedd eia cyfaiil anwyl, a ehwith yw meddwl na ddaw yn ol abm. Mawrth liatn, daeth y diwedd ldde. Cadwfr gwasanaeth ooffadwriaethol iddo y SIll oeaaf a; i ,am p m. ya Rhydygwin. Cydymdeimlir I yn ddwfn t'rddwy ebwaer sydd gartref, ar ddau frawd sydd bent yn gwasanaethu ea ) gwlad. Celr rhagor eto.~uYr oedd Marl 44a 1 lawn yma ddydd Ia«— acyngherdi yn Tyn ygwndwn, a darlith yn Cribin i Pte Jeakla Evaos Ffynonoer, ond mae' gofed wedi t myn'd—dintood digon i weyd fod swto y ddau yn rhyw 40p. o gynorthwT idda i Pv K
i DrwI, y Digrif, a'r Da yii…
i DrwI, y Digrif, a'r Da yii Nghyrdd- au Llundain a Ckaerdydd. Pan gaua darllepydd gyfrol bancs Cymru parhad a gwoithrediad yr yspryd hwn (eiddigedd a drwg-dybiaeth oti har- weinwvr) yw yr àrgraph ddyfuaf' ar ed feddwl. A dyna, lie y tarawodd y gelyn yn Nghaetrdydd # Yn mhob trtefniad parth-ed yr Esgobion ni welai nifor o siaradwvr narnyn cynllwyn i gyr- haedd rhvw hunan-lag nett ddrwg-fwriad. Ni pherthyn auffaeledigrwydd i mwy nac i'w beiruiaid, Gwna esgob lawer caimgymeriad yn llyvvodarethiad ei asgoiba.eth, megis y gwna offeiriad yn ngweinidogaeth ei blwyf. Ond y m'ae pelider y nefoedd a/r ddaear rhwng cam- J gymeriad a drwglVriad. Beth pe dy- YMdai y llevgwyr ma.i unig amoaii yr offeiriaid ydoedd cael y geiniog eitbaf o'r ysbail ? Methiant llethol fu (yr ymgais i amddifadu yr Esgobion o/u saflei briodol) 14 yn unig gaed o blaid, a 348 yn erbyn. Hyfryd yw troi daleu ac edrych ar ag- weddau digrif yn y gweithrediadau. "Yr hen a. wyr a'r ieua.no, a dybia" Cydnabyddir gwirionedd yr hen ddywed- iad yn mhob eylch -to Ni adewir hyd yn nod y Cyngor dir lieb ddoethineli hen- uriaid megis balast i gadw ei gydbwysedd -Dywedodd • Elihu y Buziad, yn ei ddiglloncdd, nad oedd benafgwyr yn deall bam boh ameer. Mynai rbai yn y papur nerwydd ac yn y cyrddau nad doeth henafgwyr yr "E^lwys imrhyw adeg, os yn urddaeolwyr, na. g on est chwaith. A gelwid aim gau y drwa yu ddiseremoni yn erbyn en presenoldeb swyddogol mown na ehyngor na bhynadledd. Dywed hanes- wvr vr Egiwys yn vr Iwerddon mai un o'r ddau beth gadwodd yr Eghvys Wyddelig rhag myned yn ddrylliau ydoedd y rhan fa-wr rocldvrycl i'r urddasolion a'r he-nafgwyr ya ei had-drefniad. Nid oedd gan y dosbarth liwnw ddim i'w ddisgjwyl gan nac esgob na chyngor. Yr oeddent wedi eyraedd eu heithaf mewn dja-phafiad. Gallent edrych yn ddiduedd ar eg-wyddor pob pwnc a chynygiad. A dyma y dost- barth y mvu y 'nhw'" eu cau ailan o Gorph rheolwyr yr Egiwys yn Nghymru. Da, y dywedodd Job am eu cyffclyb, "Diau mai chwi sydd bcbl: a chyd a chwi y bydd inat-A, doethineb. Nid tebyg fod un gwr byw o ddarllenwyr yr Ifa-vl na wena giywed narllen am Demot- riut aM gynweithwyr yn llefafn am ddwy awr, f Mawr yw Diana yr Epbesiairl' Beth pe elywem Iddynt y fynud aeiaf dori delw eu Diana yn deilehlon min f Crynwdd aetfwd neuadd fawr Caerdydd gan hyawdltdd eirtaaboeth addolwyr y dduwjla fawr .^■^mooraoy^ 'The Churob msat b. on an entirely democratic baeia,' I Mttwr yw Diang, yr Epholaid.' 'Mawr yw yapryd yr Qes.' Dilytianal y Pwyllgor Canol- ag yspryd yr oes (yn y raasur dfwygiadol ,di- weddaf wnaeih bob pleldlafs yr un werth), gan roddi i bob esgobaoth ulfer o aeledau ar Gorph y LJywadraeikwyr yn ol rhlf yr efftir- lafd a nifer y oymunwyr ynddi, ac felly rod4i yr un gwertb ar bob pleidlals. Yn Nghaerdydd eynyglwyd gwelliant- fod pob esgobaetb gael yr un nifer o gyn ryehfolwyr. GWl!aJ y cyuyglad hwn bob offeiriad yri y gogladd yn werth dau yn y de- heudlr, a phleidlals pob eymanwr yn Eøgob- aeth Bangor yn gyfwerth k phleldlais tri yn Engobaoth Tyddewi, Dyna yr adeg I'r gwer- inwyr !*fat n, 'Mawr yw yspryd yr oss, deao cratiaeth a chydraddoldtb,' pan gynygid taro y ddelw yn el thaloea, Disgwylid taranaa o wrthdystlad. Sfi chlybuwyd oymaint 1 rplühiad Ilygodea faob. Ie, &'u dwylaw bwy oedd y eyntaf i god! a tharo Diana yn deilchion. Ni cbaad 'chwaltb gymaint Ai gair yn y papyr nawydd i oftdio ei chwyrnp. j Druan o yspryd yr on. Oa digwyddodd fod oath yo yr y«taf«ll yn Ngbaerdydd, rhald ei bod yn yrarolio o chwerthin.—If ma,fgwr vn "H«u.r Shrill.
DEONIAETH WLADOL .LLEYN
DEONIAETH WLADOL .LLEYN (0 dan arolygiaeth y Patch. J. HANSOI-, Josse, Ederu). Marwolaeth y Parch. Thorn-as Jones. B.A., Ficer Manfftvnadi.—-Ar 01 hir gystudd ehedodd enaid ein parchus gyfaill nci4 lau, Mawrth 28iIl, at yr llwn a'i rhoes. Disgwyliem y giva-ethaf er's tro bellach oblegid amlwg i'r llygaid fod yr ymadawedig yn suddo yn gyflym iv 'bedd anghofus dir.' Yr ydym ni felly yn Hai o un offeii-iad yn Lleyn; ond, yn bendi- f addef, yn dlotach befyd, o gymaint ag ein bod wedi colli tiu o'r rhai anwylaf o'r offeiriaid ynihob ystyr. Efe hefyd ool-dci J? henaf yn y Ddeoniaeth; yn wir, ui fu o honi erioed, gan mai Nefyn ydoedd yr unig guracliaeth a vvasanaetbodd, sef o 1871 i 1873. Cwclvrn felly iddo fod vn Ficer Llangwxiadl am y cyfixod rtiait-h o bum nilynerid a deugain a. chan iddo wasanaethu ei blwyf yn oncst parch us a diymhongar hir y cofir at gan ei luaws plwvfolion. Yn ystod ei weinidc^gaetli yn Llangwnad.1 adeiladodd Eglwye Bodferin, yr hYll a olygai lafur caled mewn He m-or .1 wledig, ac yn enwedig pan nad oedd gy- foiethogion i'w gynorfchwyo. Nid oedd ficerdy pan aeth yric, b-iid yn herwydd ei yni a'i fedrusrwydd i gaaglu arian gwna wd y diffyg i fyny mewn byr amser, ac vn awr caiff ei olynydd fyd o waredigaeth yn y cyfeiriad yna. Dyma. tlil wedi cyflawni ed ddyledswyddau i'w blwyf ac i'w ac yn awr natm-iol y casgliad ei fod madi o ffrwyth ei lafux. Gweathiwr disfcaw ydoedd, ac ni fynai i neb wtbod yr hyn a wnelai yn ei blwYf, llaiuriai yn v dirgel ao yn y man caiif ei dalu yn yr aniilwg. Un o'i ncwlweddiou amlycaf yd- oedd ei r>3tyngeid drwydd. a cINITnlql. yn ddiddadl, a'i symbylodd i fyuu yr hau ddull yn. ei gladdediga-eth nid gwaith saer maen neu saer coed yn y bedd, ond 'da-ear i'r ddaear, lludw i'r lludw, pridd i'r pridd.' Dyma wers i lawer un sydd yn afresymd yn y cyfeiriad yna, a thrwv hyny, megia yr, tieno yr adgyfodiacl. Cafodd ein pai^hus ficer gynhebrwng par, chus, llawer o Ixdl ac agog wedi dyfod yn nghyd. Da, oedd genym weled yr Hy- barch Archddeaoon Ltloyd Jones, hef-vd y rhai canlynol:—Parchn. D. Jones, Aberercli; R. Cyntelin Jones, Nefyn J. Lodwick D-arieg, Hryneroes; O. Thomas, Tydweiliog; W. Sylvanus Williams, Bot- twnùg; S. F. Davies, Abergymolwyn J. Harris, Llangyraadl, a J. Jones, Edern. Mae ein cydymdeimlad yn fawr a'r tair meroh sydd wedi eu gadael mor aniddifaid sef Miss Jones, Miss Mary Jones a Miss Miriam Jones. Dymuawn iddynt nawdd y nef yn eu profedigaeth leni, a g-orffwys-ed eu tad anwyl a. da mewn hedd hyd ddydd mawr yr ymweliad, saf dydd yr Arghvydd, yr hwn a ddaw fel lleddr yn y nos. am hyny byddwn ninau barod. Oymd-eithas Genhadol yr TSghoyn.— J j, Cynrychiolwyd hon eleni yn y rhan yma, o'r wlad gsn y Parch. R. R. Roberts, Groeslon, a chafodd dderbyniad croesawus I ymhob man. Bu hefyd yn anerch Cym- i deithas y Mamau a Chymdeithas Gyfeill- I' gar y Mefrched yn hynod lwyddaanus. Drwg genym fod y gofod naor brin ohea"- wydd bwriadeocn ysgrifenu llith ar ym- Mr. Roberts i Cawsom brogethau da iawn ganddo, a hyderwrt y daw i'n plith yn fuan etc.