Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

7 articles on this Page

Eisteddfod Gadeiriol Eglwyswyr…

News
Cite
Share

Eisteddfod Gadeiriol Eglwyswyr Penmichno, Chwef. 24. 1917. Rhif 1. Pryddest—" Yr lesu yn y Canol." Diangenrhaid aylwi fod y fath de tyn yn cynwys yuddu swyn a dyddordeb arbenig, ac mor gyfoethog yd V » o awgryrniadau awenol cysylltie lit* & Phrif Wrthddrych Add- oliad nef a dae:ir fel naa gallni un gwir awen. ydd gwyno nad oes ynddo helaethrwydd digon e*ng i'w ddarfelydd mwyaf bywiog, ac fel arlunydd i'w liwiau mwyaf disgiaer i'w corphori yn y darlun a dynir o hono. Ac yn hyn gellir dywedyd ar uuwaith mai prin y cawsom yn yr ychydig oreuon o'r g vstadleu- aeth hon y cyfryw foodhad a ddiagwyliem yn y darluniau a gynygiwyd t'n sylw o'r Emmanuel mawr yn Ei safle fel Canolbwynfc hanfod y bydysawd diderfyu, a man cyfar- fod' priodoleddau y Duwdod Tragwyddol, a rhwymyn nilundeb y Duwdod hwnw a dynol- iaeth Hwyrach na tbeimlai yr awdwyr fod y fath destvii yn ormod iddynt pan ar eu goren, ao fod amod gyfyngol y gystadleuaeth yn yohwanegu at eu auhawsler Nid ein gorchwyl ni, fodd bynag, ydyw rhyfygu beio doetbineb y Pwyllgor a welodd yn oreu gyfyngu y cyfanaoddiad i 150 o linellau, a chul farnu bwriad y gwahanol gystadleuwyr. Diau eu bod, o dan yr am- gylchiadau, wedi gwneyd eu goreu, fel na ellir cyfrif yn gyfiawn fod un o'r deuddeg Pryddest sydd dan sylw yn anobeithiol all Mae hyd yn oed yn y mwyaf tywyll o honynt ambell lygeidyn o belydr goleuni, ac ymysg y mwyaf gwasgaro^ ddarn yn awr ac yn y man yn arddangos trefn amcanus. Mae un sylw cyffredinol a ellir el gymwyso braldd i'r mwy- afrif o'r cystadleuwyr a feiddiwn ei gynyg fel math o gyngor iddynt, peldiwoh a mabwya- ladu arddull darfegol, neu, mewn geirlau ereill, peidiweh a defnyddio troell-ymadrodd- Ion neu feddylddrychau alegrol heb ofal dyl- adwy eu bod yn gyaon A hwy eu hnuain, ac yn ieuo yn gydmarus. Yn ddiau, y mae swyn mewn cydmariaethau a throeH-ym- adroddion, ond arfau dinystrlol ydynt oni edrychir eu bod megia yn eu priodol leoedd, a'u trefnu yn gyaon megls llafnau mewn arf- dy, onide tarawant mewn gwrthryfel yn erbyn eu gilydd. Hawdd fyddai nodi digon a gormod o bethau fel hyn yn y gwahanol gyfansoddiadau hyn. Dywedwn, hefyd, wrth ambell un o ysgrif- enwyr rhodresgar, peidiwch a meddwl fod defnyddio iaith chwyddedig, annaturlol, a getriau anghynefin, ao yn enwedig estron- elriau di-bwrpaa, magis y sylwasom, er engralfft, aolvio'r broblem,' &o, gan feddwl fod byny yn oyfanaoddl Barddoniaeth. Syml- edd ac eglurder ymadrodd sy'n gwneyd Tennyson mor arbenig awynol. Un peth arall y siomwyd at yn ddwfn braidd yn yr oil o'r cyfansoddiadau, ydyw absenoldeb tynerwch. Ymddengya fel pe b'ai rhai o'r cystadleuwyr yn meddwl mal yn yr erohyll a'r bfawychua yn unlg y mae oryfder a theilyngdod barddonol, heb yatjfted, 08 yn unlle, mal gyda'r leau yn j cariol' y mae enaid tynerwch a chalon o anirnadwy aerch a ohydymdeimlad. Nid yw yr elfen hon haner digon amlwg hyd yn oed yn y goreuon. Dywedasorn mal A deuddeg o Bryddestwyr y mae a wnelom yn yr ymdreoh hon am y Gadair. Fel mater o ffaith, mae pymtheg wedl dyfod I law, ond fod tri o honynt, trwy ryw amryfuaedd neu gilydd, wedi dyfod I law ddau neu dri diwrnod yn rhy hwyr yn ol amodau y Gyatadleuaeth, ac er mwyn per- flfalth chwareu tegS phawb yn ddiwahaniaeth, dylld eu gosod o'r neilldu heb yr un sylw. Enwau y rhal hyn ydynt—' Y Cereniad,' Wrth droed y Groes,' ao Un o dalaeth y delyn.' Er esmwyfchau eu meddwl, fodd bynag, goddefant i ni ddadgan ein bod wedi darllen eu cyfansoddiadau drwyddynt, a nodi yn fyr ar waelod tudalen olaf y naill a'r llall ein ayniad parth yr argraff a adawsant ar ein meddwl wedi eu darllen, ao nad ydym yn ya. tyried y gwnant un gwahaniaeth mewn cysylltlad &'r dyfarniad terfynol, a thynged y Gadair. Enwau y deuddeg cyfreithlawn etholedig ydyut y canlynol, gyda rhif eu llinellau rhwog cromfaohau :— Deio Bach (128) Bachgenyn (138) Y Gloch Osper (148) Linus (140) Goronwy Wyn (132) Llais o'r Demi (150) MabyrAwen. (144) Bartimeus (150) Homo (148) Simon 0 Cyrene (110) Nt fynegwyd yr baner (150) loan Ddisgybl ••• (150) Nid ydym ar fedr dywedyd fod cyflead yr enwau uchod yn ddaugoseg drwyadl gywir, fe ddichon, o raddau eu teilyngdod, er, ar yr un pryd, wedi barn ystyrbwyll a'u cydmaru l'u gilydd gyda chryn ofal ac ymchwil, credwn nad ydynt ymhell o'u lie. Nid oes i ni na hwyl na hamdden i wneutbur aylwadau manwl ar y naill na'r llall o honynt, ao yn wir nl wasanaetl ai un dyben chwyddo y feirniadaeth droa derfynau rhesymol, a chyf eiriwn y cystadleuwyr at y byrnodau ysgrif- enasorn ar ddiwedd ysgrif pob nn o honynt fel mynegiant o'n telmlad a'r argraff adawai y darlleniad ar ein meddwl. Er y "cymylau a'r niwl" a amgylchyna rai o honynt—yn gyruysgedd anosparthus, a'r ffigyrau anghydmarus sy'n andwyo ereill, a'r crwydriadau amherthynasol oddiwrth y teetyn, yn ogystal ag ieithwedd chwyddedig dibwrpaa, ac anaturiol mewn amryw engreiff tiau, credwn y gallasai llawer 0 honynt, gyda mwy o bwyll ao ystyriaeth, wneyd gryn lawer yn well. Ymddengys i ni fod tri neu bedwar yn eg- lur ragorl, yn enwedig felly Ni fynegwyd yr haner,' ac loan Dilflgybl.' Buom yn patruso cryn lawer uwchbeu y ddau hyn, yn wir, trwy ryw annyboudod neu gilydd, braidd nad ymguddiodd yr olaf o'r golwg hyd y muuyd diweddaf Ond fel y bu goreu y ffeiwd daeth- om o hyd iddo, wedi ei roi o'r neilldu yu gwbl amryfus, olllie yr oeddem ar fedr dad- gan Ni fynegwyd yr haner yn oreu. Wedi darllen loan Ddisgybl,' fodd bynag, daetb pryder a phetruader t'u gorddiwes, a mwyaf a ddarllenem ar y ddau draohefn, rywfodd gorcbfygwyd ni gan loati ar gyfrif ei ffydd- Iondeb i'r testyn-I lesu yn y canol,' mewn gwahanol agweddau o'r decbreu i'r diwedd— ei odl ddidramgwydd, eglurdeb syml ei iaith a'i ffigyrau, a'i gymhlethiad cryno ar ei hyd, heb favrr o lanw diangen, ac am ben hyn oil y tynerwcb, y owyno oherwydd ei eisieu mewn ereill, sydd yn I arogl esmwyth ar ranau o hono-yr yatyriaethau hyn a'n cymhellant i ddyfarnu y gadair i loan Ddisgybl.' PBNFRO.

Adolygiad y Wasg

Lloffion o'r Meusydd Addfed.

DEONIAETH ARFON.

YSTRAD.

GLANOGWEN, BETHESDA

LLANRUG.