Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
8 articles on this Page
Hide Articles List
8 articles on this Page
CORWEN.
News
Cite
Share
CORWEN. Y GOrEITHLU.-Da genyf fod yr aelodau bellach yn dechreu deffro a rhoddi eu presenoldeb yn niihyfarfodydd y gobeithlu, ond eto y mae lie i wella Ilawer. Nos Fercher diweddaf, cafwyd cyfarfod rhazorol dan lywyddiaeth y Rheithor, yn yr hwn y cymerwyd rhan gau amryw o'r plant gyda chaneuon, adroddiadau, &c. Y WAIFS AND STRAYS MISSION."— Nos Fercher, ar ol cyfarfod y gobeithlu, dan lywyddiaeth Mr E. O. V. Lloyd, cyn- haliwyd cyfarfod dyddorol ar ran yr uchod, pryd'y traddodwyd darlith ar waith y gymdeithas, ac y rhoddwyd gerbron wa- hanol olygfeydd cysylltiol a hi gan y Parch Y, J. E. Monro, trwy gyfrwng y gudd-lusern. Hyfryd genym weled fod ymdrechion clodus Miss Walker ar ran y gymdeithas deilwng hon yn dechreu dwyn ffrwyth yn yr ardal, a hyderwn yr 61 rnagddi lawer eto mewn cynydd. Diolchwyd i'r csdeirydd am ei wasanaeth gan y Rheithor, ac eiliwyd gan Dr. Walker. Y SABBATH. Gwasanaetbwyd yn Nghapcl Rug yn y boreu, ac yn Nghorwen yn y prydnawn a'r hwyr, gan y Parch Theophilus Jones, Llanelwy, er mawr foddlonrwydd i ni oil. ORGAN DDATGANIAD. — Ar ol yr hwyrol wasanaeth, rhoddwyd datganiad campus ar y crwth gan Mr H. Sims Condon Lucarne, o'r Royal Artillery Bjind, ac ar yr organ gan y Proffeswr Bryan, Warhurst. Canwyd My Guide,' gan Mr J. Davies Hughes, a The Kingdom Beautiful,' yn nghyda 'The Holy City,' gan Mr Ilid Thomaa. Gwnaeth pawb eu rhan yn wir feistrolgar, ac yr oedd yr Eglwys yn orlawn o wrandawyr.
MERTHYR TYDFIL.
News
Cite
Share
MERTHYR TYDFIL. MARWOLAETH MR J. W. JONES. -Dydd Mawrth, bu Mr J. W. Jones, gynt gasglwr ttethi y fwrdeisdref, ac un o'r dynion mwyaf parchus ac adnabyddus yn y plwyf eang hwn, farw yn 76 mlwydd oed, ar ol hir nychdod. Yr oedd wedi ymddiswyddo er's tua blwyddyn yn ol, ac yn derbyn blwydd- dal. Er ei fod yn Eglwyswr a Cheidwadwr selog, ni chymerai ran flaenllaw mewn materion gwleidyddol, ond yr oedd ynddyn defnyddiol ymhob cylch, a theimlir colled ar ei ol.
[No title]
Detailed Lists, Results and Guides
Cite
Share
Newyddion 1 Pregeth, Amrywion 2 Y Gymdeithas Genhadol Eglwysig, Priodas 'Northman,' Marwolaeth 'Tad Ty y Cyffredin,' Newyddion 3 Newyddisn .o 4 Gwasanaeth CynuUcidfao), Hendygwyn-ar Daf, Nodion o Ddyffryn Glwyd 5 Yn Mhlith yr Enwadau, Newyddion Cym- reig 6 Gohebiaethau, Newyddion Cymreig. 7 Erthygl Arweiniol 8 Y Cyhuddiad yn erbyn Cyfarwyddwyr, Llith Coleg Dewi Sant, Helynt y Peirian- wyr, Newyddion 9 Adolv-iad y Wasg, Eglwys Dewi Sant, Paddington Green, Llundain, Difyrion 10 Newyddion Cymreig 11 Y Golofn Farddo], Llandinorwig 12 Marchnadoedd. 13 Hysbysiadau 14, 15, 16
CYFFREDINOL.
News
Cite
Share
CYFFREDINOL. Collwyd y Ilong 'Vara,' perthynol i Japan, pan ar ei thaith i Ynysoedd Pesca- dores. Yr oedd 90 o bersonau ar ei bwrdd, a chollwyd 85 o'r rhai hyrjy. Dirwywyd porthmon yn Lerpwl i 77p am symud 77 o foch o'r Iwerddon i Lancashire, yn groes i orchymyn Bwrdd Amaethydd- iaetb. Yn Rowley, dirwywyd maer Dudley i 43p am esgeuluso awyro ei bwll glo, gadael i ddynion weithio Igyda goleiini cyffredin mewn rhan yr oedd nwy wedi ymgasglu yno, &c. Mae yr Anrhyd. Syr Hugh Campbell (C.) a Mr Wynford Phillips (R.) yn brysur wrth y gwaith o anerch cyfarfodydd ynglyn a'r etholiad agoshaol yn Sir Benfro, acyn cynal cyfarfodydd mewn gwahanol ranau o'r sir. Yr wythnosddiwedd if torodd terfysg dif- rifol yn Boria, tref heb fod ymhell o Bom- bay, a chafodd trethgasglydd a phump o filwyr eu lladd. Aufonwyd tri chant o filwyr gwynion i'r lie. Cymerodd priodas le mewn teulu Cym- reig yn Blackfriars, Llundain, a dygwyd diod feddwol i'r ty. Yn yr hwyr, aeth yn gweryl, trodd y lamp oedd at y bwrdd, ac aeth y lie ar dan. Ccllodd un dyn ei fywyd. Oherwydd gwaeledd iechyd, mae yr Ys- grifenudd Cartrefol wedi gorchymyn ar fod i Hobb'?, un o'r rhai gafwyd yn euog o j dwyll ynglyn a chymdeitbasau y 'Libera- tor,' gael ei ryddhau o'r carchar. Yn 1893, traddodwyd ef i ddeuddeng mlynedd o benyd wasanaeth. Pellebr a hysbysa am ddinystr Amboina, prif dref un o ynysoedd Molucca, yn y Mor Tawel, heb fod ymhell o Borneo. Chwalwyd yr holl dai gan ddaeargryn, ac y mae dros haner cant wedi eu lladd, a dau gant wedi eu harcholli. Perthyn i'r Iseldiroedd y mae yr ynyeoedd hyn. Yn mrawdlys Huntingdon cafwyd tri brawd yn euogo saethu ceidwad helwriaeth Iarll Carysfoot yn y nos. Dedfrydodd y Barnwr Grantham un ohonynt i bum'mlyn- edd o benyd-wasanaetb, yr ail i flwyddyn, a'r trydydd i fis o garchariad. Foreu Iau torodd tan ar fwrdd yr ager- long 1 Xema,' yn un o ddociau Bristol. Yr oedd amryw deithwyr wedi myned i gysgu ynddi dros y nos, yn barod i hwylio yn y boreu am Cork. Gallodd y teithwyr oil ddianc, ond llosgwyd. dau o ddwylaw y llestr i farwolaetb. Mewn helynt mawr y mae awdurdodau Talaeth Rydd y Congo. Cododd y brodor- ion mewn gwrthryfel yn erbyn y Belgiaid, gan ladd penaeth eu byddin a lluaws o'u byddin. Yn awr, sonir am ymgyrch i ddar- ostwng y gwrthryfelWyr.' Yn sicr, ymae boll Affrica megis crochan berwedig; Cafwyd dyn wedi ymgrogi yn Braintree, a phan dynwyd ef i lawr r, tybid ei fud yn hollol farw. Fodd by nag, ymhen deugain munyd wedi hyny coronwyd ymdrechion y meddyg fel ag y daeth i anadlu. Bu yn anymwybodol am ddeuddeng awr wedi byn, ond bellach y mae wedi gwella. Mae Esgob Llandaf wedi penodi y Parch J. Owen Evans, rheit,hor Peterston, ger Caerdydd, yn ysgrifenydd Cronfa Gynorth- wyol Bywoliaethau Gweiniaid, fel olynydd i'r Parch E. F. Daniell, yr hwn sydd wedi ymadael o'r esgobaeth. Mae myfyrwyr Coleg yr Iesu, Rhyd- chain, a chyfeillion ereill yn casglu tuag at goffadwriaethu enw y Parch Llewellyn Thomas, cyn Is-brifathraw, a Chymrawd o'r coleg hwnw. Bwriedir gwneyd hyn trwy osod ffenestr goffadwriaethol yn Nghapel y Coleg. Fsreu Iau, darganfyddwyd corph un o aelodau catrawd gwyt meirch yr 8th Hussars, yn nghefn y Iluesty yn Cahir, Tipperary. Bernir iddo gael ei lofruddio y tu fewn i'r lluesty, ac i'r corph gael ei gludo allan yn ystod y nos. Cymerwyd dau o'i gydfiwyr i'r ddalfa ar ambeuaeth. Cyfarfyddodd geneth pum mlwydd oed i'r Rhingyll Scrase, Aldershot, a'i marwol- aeth mewn modd difrifol ddydd LInn. Ymddengys fod y fechan yn symud procer eiriasboeth o'r tan, pryd y syrthiodd ar ei ffedog, yr hon a gymerodd dan. Llwydd- wyd i roddi y fflamau allan ar unwaith, oi-d bu y druan farw fel canlyniad i'r niweidiau a dderbyniodd. Ddydd Iau, yn mrawdlys Llundain, o flaen y Barnwr Channell, cyhuddwyd Richard Arthur Prince o lofruddio Mr Terris yn tinvs chwareudy yr Adelphi, Llunndain, ar yr 16e cyfisol. Cafwyd ef yn euogo lofruddiaeth, ond nad oedd yn gyfrifol am ei weithredoedd ar y pryd. Felly cedwir ef am weddill ei oes mewn gwallgofdy. Crewyd cyffro yn Nghaerdydd yr wyth nos ddiweddaf ar ledaeniad y newydd fod corff bachgen bychan, pum' mlwydd oed, o'r enw Freddy James, wedi ei gael yn yr afon. Bu yr hoddgeidwaid ac ugeiniau o'r trigolion yn chwiho am dano am fi8 o amser, gan gynorthwyo ei rieni trallodus hyd y gallent. Tybid fod rhywun wedi ei ladrata, a cheisiwyd gwasanaeth dynes a honai y gallai ei olrhain, ond methodd. Suddodd yr agerlong Gerona tra ar ei mordaith o Portland, America, i Lundain. Fel rhan o'i llwyihyr oedd ar ei bwrdd bedwar cant o wartheg, a boddodd yr oil o honynfc. Yr oedd y llong, yr hon a berth- ynai i Dundee, yn werth 30,000p, a'i llwyth yn werth 42,000p. Achubwyd yr oil o'r dwylaw, drwy iddynt allu dringo i fyny'r graig y tarawodd y Ilestr yn ei herbyn. Adroddwyd hanes difrifol am galon- galedwch mewn trengholiad ar gorff Gwyddeles yn Lerpwl dydd Llun. Dywed- id fod y wraig a'i gwr-gwas mewn masnachdy—wedi bod yn yfed yn drwm er y Calan. Nos Wener, cysgodd y gwr ar y sofa yn y gegin, ac yn y boreu aeth i fyny i'r ystafell wely, a chanfyddodd et wraig yn gorwedd ar lawr. Gwelodd ei bod wedi marw, cododd hi i'r gwely, ac yna aeth allan i chwilio am ychwaneg o ddiod, heb ddod yn ol i'r ty tan y nos. Dychwelwyd rheithfarn i'r ddines yfed i farwolaeth, a cheryddwyd y gwr yn llym am ei ym- ddygiad annynol. Ddydd Mercher, dygwyd i derfyniad yr ymchwiliad i'r tan mawr a gymerodd le yn adran Cripplegate o ddinas Llundain ar y 19eg o Dachwedd diweddaf, pan y Ilosgwyd amryw heolydd, ac y gwnaed dros filiwn o bunau o golled. Bu'r llys yn eistedd am bedwar diwrnod ar ddeg. Cafodd y rheith- wyr mai yn ystordy Mri Walter a Brown y dechreuodd yr oddaith, ac mai Xrbyw berson neu bersonau anadnabyddus gyneu- odd y tan yn fwriadol. Tra yr oedd y rheithwyr yn canmol y tanddiffoddwyr, condemnient rai o'r offer oedd ganddynt at eu gwasnaeth. Yr oedd anghydwelediad wedi tori allan yn ngweithfeyid dur yn Yfgotland. Hawl- iai'r dynion gael amser a haner am weithio dros oriau yn ystod yr wythnos, ac ar ol un o'r gloch brydnawu Sadwrn, a thol dwbl am weithio ar y Sul. Rhoddwyd y mater gerbron Dr Spence Watson, Newcastle, fel cyflafartddv r. Ddiwedd yr wythnos rhoddodd yntau ei ddyfarniad, yn caniatau amser a haner ar ol dau o'r gloch brydnawn Sadwrn (yn Hear ol pump, fel yn awr), ac yn gwrthod caniatau y pethau ereill a hawl- lai'r dynion. Effeithia y dyfaruiad ar yr oil o'r Ysgotland.
PENTREVOELAS.
News
Cite
Share
PENTREVOELAS. DYDD GWYL YSTWYLL. Cynhaliwyd gwasanaeth yma ar yr hen nos Nadolig, a chanwyd amryw garolau. C, CYFARFOD DADLEU.—Nos Wener, y 14eg o'r mis hwn, daeth cynulliad pur gryno at eu gilydd, ond teimlid bod y cyfarfod i raddau yn amddifad o frwdfrydedd a dyddordeb. Y testyn oedd, 'Pa un ai mantais ai anfantais ydyw dyddiau gwyl a trips i weithwyr ? Darllenwyr y papyrau oeddynt y Mri William Hughes a Robert Thomas. Yr oedd y ddau bapyr yn dda, ond disgwylid mwy o barodrwydd o du yr aelodau i siarad ar y pwnc, a rhesymau mwy addfed dros neu yn erbyn dyddiau gwyl a trips i'r gweithwyr. Llywyddwyd y cyfarfod yn ddeheuig gan Mr William Ellis, yr hwn bob amser sydd yn heulwen yn ein cyfarfodydd. Clorianwyd y ddadl fel hyn -Dros ddyddiau gwyl, 33; yn erbyn, 5.
LLANAFAN-Y-TRAWSCOED.
News
Cite
Share
LLANAFAN-Y-TRAWSCOED. Y Sul diweddaf, cawsom y mawr bleser o glywed yn pregethu yn hen Eglwys y plwyf uchod, y Parch D. Jones, B. A., Senghenydd, yr hwn sydd yn enedigol o'r plwyf hwn. Yn absenoldeb y Ficer, bu yn gweinidogaethu yma trwy y dydd. Cawsom bregethau rhagorol yn y prydnawn yn Gymraeg a Saasneg, ond yn yr hwyr clywsom ef yn ei hwyliau goreu. Yn ddiddadi gellir rhestru Mr Jones yn rhestr flaenaf y to ieuainc sydd yn codi yn awr yn hen Eglwys y Cymry. Er nad oes ond prin ddeg mis er pan ordeiniwyd ef, y mae er hyny yn bregethwr llitbrig, hwyliog, ac adeibadol iawn. Gydag ychydig o ddyfalbarhad, daw yu un o gewri eiu Heg- lwys. Llwyddiant a'i ddilyno bob amser. Nid pawb sydd yn barchus yn ei wiad ei hun, ond gellir dweyd am Mr Jones fod pawb yn ei garu ac yu ei barchu. Yr oedd yr Eglwys yn orlawn o wrandawyr astud, a theimlad pawb oedd ei fod wedi myned yn uwch na'u disgwyliad. Deallwyf mai i'r Saeson y mae Mr Jones yn gweinyddu, a gresyn hyny. Nid da i hen Eglwys y Cymry golli ei mheibion fel hyn. Gobeithio y daw eto cyn hir ar ym weliad a nl.
ICAPEL BANGOR.
News
Cite
Share
CAPEL BANGOR. CULNI SECTYDDOL.- Adeiladwyd Egl wys Bangor rhyw 63 mlynedd yn ol. Er dydd ei hagoriad, cynhelir y gwasanaeth boreuol am 10.30. a.m., ac yn nghapel y Methodist- iaid yn Penllwyn gerllaw am 9 30 a. m hyd yn ddiweddar. Er cof ysgrifenydd y llinellau hyn, arferai amryw u'r bobl ieuainc ddyfod i'r eglwys ar ol y bregeth yn y capel. Yr oeddynt yn hoff iawn o wasanaeth yr Eglwys, ac ambell i un yn troi yn aelodau o'r Eglwys, a meibion hyd yn nod y blaenoriaid yn ymgeisio am Urddau yr-Eglwys. Er gweinyddu llawer cerydd llym ar v troseddwyr am eu hymddygiad, parhau i ddyfod i'r F'glwjjs a wnelid. Beth wnaed er's rhyw dri mis yn ol, gau nad oedd pob dyfais arall yn tycio, ond cyfnewid amser addoliad y capel o 9.30 i 10 a.m., fel o angenrheidrwydd y byddai yn rhy ddiweddar iddynt fyned i'r eglwys ar ol dyfod allan o'r capel. Eto, deuai amryw yn yr hwyr, a nos Iau, y 6fed o'r mis hwn, galwyd y troseddwyr ymlaen yn y seiat i roddi cyfrif am eu trosedd. Ar ol araeth hirfaith gan flaenor ac ereill, eisteddodd y blaenor i lawr gyda y geiriau canlynol:—' Pwy reswm cymnuo yn y capel y boreu, a myned i'r Llan yn yr hwyr. Os ydych am fyn'd i'r Llan, cerwch yno i'w grogi, a sefwch yno.' Gellid meddwl wrth siarad trigolion Penllwyn ar adeg ethol- iapau eu bod yn Rhyddfrydwyr (?) peni- gamp. Rhyddid yn wir! Rhyddid i bwy ? Rhyddid iddynt hwy i ysbeilio yr Eglwys o'i meddianau. Cam enw dychryn- Hyd yw eu harwyddair Rhyddfrydwyr. Mwy priodol o lawer fuasai Caethfrydwyr. Rheidiol.
Hanesyn Nodedig.
News
Cite
Share
Hanesyn Nodedig. Daeth un o'r achoaion rhyfeddaf i der- fyniad yn yr Unol Dalaethau ddydd Gwener, pryd y pasiwyd dedfryd o farwolaeth ar ddyn o'r enw Durrant, o Califfornia, yr hwn a gafwyd yn euog o lofruddio merch ieuanc yn Ebrill, 1895. Ymddengys i'r llofrudd- iaeth gael ei gyflawni mewn eglwys, lie yr honwyd y darfu i Durrant hefyd losgi ei chorff. Bu y carcharor yn sefyll ei brawf am y tro cyntaf y mis Gorphenaf dilynodd, a pharhaodd y prawf hyd fis Tachwedd. Yr oedd gan yr oil o brif far-gyfreithwyr y dref rywbeth i'w wneyd ynglyn a'r achos. Pasiwyd dedfryd o farwolaeth arno bedair gwaith, ond ar bob amgylchiad Ilwyddwyd i oedi cario allan y ddedfryd, a thwyllwyd cyfiawnder bob tro. O'r diwedd, pasiwyd fod i'r dienyddiad gy- meryd lie ddydd Gwener, pryd, fodd bynag, y gwnaed cais i'r Llys yn Washing- ton am wys i dd'od ag ef i'r Llys. Bu yr aelodau yn Washington yn ystyried y caia am oriau maith, a chyda'r canlyniad iddynt wrthod ei ganiatau. Pellebrwyd y canlyn- iad i Califfornia, Ile yr arweiniwyd Durrant i'r crogbren, a dienyddiwyd ef.