Y Llan

AT Y BEIRDD. iitiaid i rii erfyn ar ein cyfeillion barddonol former garedig ",t Ulalu sylw i'r rheolau caiilynol o hyn allan -1. Defnyddier not a paper, ac ysgrifener ar un tu i'r ddalen. Z. Ymdrwher dewis testynau o ddyddordeb cyiftedinol, ac «st«4iec tlysni a byrdra yn hytraeb na meithder gormodol. 3..L\i¡; galiwn ddychwelyd cyfawsoddiadau aanerbyniol, Ba bantu teityygdod cyfitithiadau beb weled y gwreiddiol. • Myffb.—Mae eich llinellan yn dlysion iawn. Jlwyydyntyrhaigoxeuynygolofnytxobwn. Ond nidyw" glod" yn odli yn gywir &g erioed." Campus oil olold laya. OAJMtLSEw.—Y mae eich can wedi bod ar ymyly faaged. 2Jid ydym yn ei deall trwyddi, ac y mae eich llaw- ysgrif yn an ddigrif dros ben. Nid ydych chwailih yn sjileba yn gy wir. Trngaredd yn nnig yw y rheswm 9t111 ymddangosiad eich ilinellau. smbim,—Brawd anwyl i'r Ca-er" arall ydyw hwn. £ iuae'r Jlawysgjil yr un, y diffygion yr un, ac y mae yn rbaid i ni fod mewn gwellhwyl cyn gallu darllen y ilinellau drwyddynt. Rhyw fynydd Gilboa ydynt, bieb,araynt na gwiith na glaw. A-e Drvoiq.-MeNvn llaw.

DOSBARTH I. MYFYRDOD AR FOREU 0 WANWYN. Eisteddaia un boreu 0 wanwyn Yn nghanol arddunedd gwir hardd J syiln ar anian yn meithrin Y blodau yn Dghanol fy ngardd; ,i3?an ydoedd cawr natur yn codi j I-sywnd y frntell oer, dda, ^Adawodd ar gwrlid botymog Orwedda o auagylch Jy nhy. "Yr awel a dclet-ai'n arafaidd O'r deau-orliewin trwy'r coed; ,Ar benaucoronog y g]aswellt Hi roddai yn ysgafu ei throed gerddai bob pren yn otalus, Nes gwceyd i bob deijen roi ein, Tra'r awel tach, dyner, ebedai Bob munyd yn mbellach yn mlaen. Gan fwynaidd icngyfareh yr adar I gann emynaa o glod; iTr hwn a waaeth anion i wenn Mor b-rydferth yn awr ag erioed, Y blodau mal arian fotymau Agorant, yn an ar ol un d ystyr pa be, li oedd yn suo Yn ngodren gwisg esmwythy Eon. ")IF" P-1 Y lili ddangocai ei gwisgoedd Melfedaidd, a gwynion, gwir hardd, Tea bitbau yn amf ymlithro, Yn nee xies i iangre y bardd; "Hi arilwys ei gwinoedd melusion Trwy estyn eillaw fechan, wen, I'w fwtby n, gan adael o'i cboatrel Ran helaeth o'i cbalon ddi-sen. Hi deitlia fel yua trwylr-cwmwd Gan gasght ycbwaneg o nerth I esgyn y bryniau tal-gribog, A dringo y lethr-graig serth Pwy ydyw dy lywi wr, rwyn awel ? Iehofah uaedd bithan yn rhydd; Gan adasl y baràd wrtbo'i hnnan Yn Dghanol trafferthion y dydd. Biaanan Ffestiniog. GLYN MYFYR.

MARWOLAETH FY CHWAER. Chwerw am oea dwyn chwaer iroi-yn gynar O ganol ein cwaisi; Aath i awn iawn olenni, Glau fawrbad gxas Caiiaii. AP DEVON.

DIOS-BARTH, ii. BEDYDD. yn nghynteddaa Seion Dolf yn codi ar ea traed, Htd, yu awr, ar aiJor sunetaidd I offrymu'r Coxtf a'r Gwaed— 3>raw edrychwn i'r Bedyddfan, Lle'r offeiriad meltsB drem, y baoban mwyn yn myowea .'Un in'n Fdban Bethlehem. Yn ertw'r Tod a'r Mab a'r Ysbryd, Driodcdaanctaidd diwsMc, Ni Ith todyidiwn, ogwon.imbea, A'th gyfodwn gyda chan; Eiddil wyt yn myn'd i', ffrydiau, Ond yn nerthol deni i'r lan; Ti, o hil syrthiedig, fyddi 'Tifedd gwynfyd yn y man. Tarddodd ffynon gwenwyn angaa 0 gwymp Adda'n Eden gynt, Rheda o hyd y ffrwd lifeiriol, Dda a marwol ar ei hynt; Ond cychwynodd afon arall, Ar y groes o'r galon friw— Yn y lan lorddonen hono Golcher pawb a, byddant byw." Ti iacheaist Naaman glwyfna, Codaist fab y weddw dlawd, I wylofns Fair a Martha Rhoddaistti en hanwyl frawd; Er rhyfeddu, Dduw cadarn gryf, Credwn. yn y weithred hon, Y newidi i dy ddelw Bob un roddir ar dy fron. Wele, trwy y cymyi tewion Yn 5ywynu, aaeth yr haul, Er goreuro'r grof;, yu arvvydd Roddwyd ar ei wen bur ael, Bellach, faban, nerthed lean Di, ei filwr, hyd dy oea, Cadwed Ef dy wisg yn lanwych Trwy rin gwerth ei angau loes. Blodau pur anial-dir daear I Beth sydd harddach yn ein medd Na'r rhai hyn, yn offrwm cy/nwya I Orchfygwr angau a'r bedd ? Heirdd ddefnynan gwlith dynoliaeth I Ef A'ch ceidw ac A'ch try 'N berlau gloewon i ddisgleirio Byth 0 gyicb ei nefoi Dy. Caeslocw.

LLLTH 0 L; VL. [GAN EIN GOHEBYDD ARBENIG.] MARWOLAETH SYR JAMES PICTON. Collodd Lerpwl, yn marwolaeth Syr James Picton, un o'i dinaBjddion enwocaf, Be un o'i goleusdan ddisgleiriaf, os nid y mwyaf felly, ar lawer o ystyriaethau. Yr oedd yn bresennol yn y weetfa a roddwyd gan y Maer i'r Shah 0 Persia, at yr hon y cyfeiriais yn fy llith ddiweddaf, ac yn ymddangos, er ei fod yn bedwar ugain a pbedair mlwydd oed, i bob golwg allanol yn debyg 0 fyw am lawer 0 flynyddau. Yr oedd yn ygwasanaeth Dwyfol yn Eglwys y Drindod Sanctaidd ioreu Sal, wytbnos i'r ddiweddaf, a boreu ddydd Llun yn ei gynefin iechyd, ac wedi rhoddi gorchymyn i gael ei gerbyd yn barod i fjned i gyfarfod y Shah, ond yn fuan ar ol cyfranogi o'i foreufwyd owynai ei fod yn sl11 iawn, ac anfonwyd am y meddyg. Yn y prydnawn ymddangosai grvn lawer yn well, ond taa phedwar o'r gloch, pa fodd bynag, teimlai anhawsder mawr i anadlu, ac yr oedd ei ddwy ferch oedd yn bresenol mewn pryder mawr yn ei gyich. Anfonwyd eilwaith am y meddyg, ond yn fuan wedi iddo gyraedd, yma- dawodd yr ysbryd mawr a bywiog a'r babeli ddaearol, gan ehedeg at Dduw yr hwn a'i rhoes ef. Ymddengys mai yr acbos o'i farwolaeth ydoedd metbiant gweithredia.d y galon. Nid fy amcan yn hyn o lith ydyw ymdroi gydag amgylchiadau cyffredin ei fywyd, eithr yn hytrach cyfeirio sylw y darllenydd at rai o brif deithi ei gymmeriad. Brodor 0 Lerpwl ydoedd, a threuliodd ei oes hirfaith yn ei dref enedigol. Yr oedd ei aaa yn tasnacnydd coed (timbel- merchant) yn y dref. Ni chafodd ond pedair blynedd 0 ysgol cyffredin yng nghychwyniad ei yrfa, a phan fu farw ei dad taflwyd ef ar y byd heb wybodaeth ymarferol o unrhyw gelfyddyd na galwedigaeth, nac JUlllaw weledig i'w gyfarwydd ar yrfa bywyd. Ond yr oedd James Allanson Pieton yn feddianol ar ymenydd mawr a phenderfyniad di-ildio, yr hyn a'i galluogodd i weithio ei ffordd drwy filoedd o anhawsderau i binaclau uwchaf llwyddiant ac enwogrwydd. Cyrhaeddodd safie nchel fel arch- adailadydd, (architect), a bu yn hynod Iwyddianus yn ei gynllnniau, fel y canfyddir yn mhrif adeilad- au masnacbol y ddinas, megys, y Fenwick Cham- bers, y Tower Buildings, a'r Corn Exchange, ynghyd ag adeiladau masnacbol anfertbol eraill. Ei brif amcan ydoedd-eyfaddasa adeiladaeth Italaidd i anghenion masnachol. Ond nid & Syr James Picton fel dyn 0 fusnes y mae a wnelwyf yn fy sylwadau ar ei fywyd, ond fel cymeriad llenyddol. Tref fasnachol yw Lerywl, ac nid wyf yn tybied y cyfeiliornwn pe dywedwn nad oes yr un dref mawr yn y deyrnas He y mae chwaeth lenyddol yn is nag yn y ddinas fawr ar y Ferswy. Hwyrach y gwna y Prifyegol a sefydliadau addysg- awl eraill yn y ddinas mewn amser roddi cvfeiriad gwahanol i feddyliau cenediaetbaa dyfodol. Ond yn bresennol masnaoh a thrafnidiaeth sydd yn myned a holl feddylfryd caloa ei phreswylwyr a Mammon yw y duw a addolir. Ymgododd Syr James Picton uwcblaw ystyriaethau masnachol, a dangosodd yn ei fywyd fod rhywbeth yn awcJb, yn fwy urddasol, yn fwy angenrheidiol i ddyreh- afiad a llwyddiarit y cyfundeb. ac yn fwy cyd- weddol a dyheuadau y meddwl dynol nag antur- iaethau maenachol a thrafnidol. Hon oedd gwers fawr gyrfa ddaearol Syr James A. Picton. Nid oedd y bobl gyftredin yn ei adnabod. Holl ymgais ei fywyd oedd dyrchafu chwaeth lenyddol y bobl. Bbyw ddeugain mlynedd yn ol nid oedd dim llyfrgelloedd rhld yn y dref, a Mr. (y pryd hwnw) James Picton oedd prif gychwynydd a sylfaenydd y sefydliadau gwerth- fawr byn. Drwy ei ddylanwad ef yn benaf y daeth i feddwl Syr William Brown i gyflwyno i'r dref sww. digonol 0 arian i sicrhau adeilad cym- wys i'r pwrpas—y Free Library yn William Brown street. Yn 1875 mewn cyssylltiad &'r sefydliad hwn y sylfaenwyd gan y Gorfforaeth y Picton Reading Room, yr hwn a alwyd ar ei enw fel cydnabyddiaeth am ei wasanaeth amhrisiadwy fel eadeirydd pwyllgor y Llyfrgdl Gyhoeddas, yr Amgueddfa, ac Oriel y Celfyddydau. Pan agorwyd yr adeilad hwn yn 1879, cynhaliwyd gwestfa gyheeddas er anrhyded.d iddo, dan lywyddiaeth Arglwydd Derby, a dywedir fod agos i 800 o wyr yn bresenol. ParhaoM Syr fumes yn y «wydd o gadeirydd y Free Library hyd ei farw- olaeth. Er iddo adael yr ysgol pan yn 13 oed, cyr- haeddodd safle uchel fel ysgolhaig ieithyddol. Meddai wybodaeth helaeth o'r Sanscrit a'r Gothic, ac amryw ieithoedd diweddar. Yr oedd jn hanes- ydd, hynafiaethydd, ac athronydd 0 fri. Yr oedd yn aelod o'r Gymdeithas Lenyddol a Philosoph. aidd, o'r Gymdeithas Hanesyddol Siroedd Caerhir- fryn a Chaerlleon, ac yn Gymrawd 0 Gymdeithas yr Hynafiaethwyr. Yn wir, gellir cymhwyso y ddwy linell o- eiddo Goronwy Owain yn ei Awdl- Farwnad i Lewys Morus*gyda'r priodoldeb mwyaf at y diweddar farwnig anrhydeddus:- Ni oheid diwedd o'i hynawsedd ali hanesion; Ni oheir hafal wr, a chystal ei orchestion." Pan dalodd y Gymdeithas Hynafiaethol Frytan- aidd ymweliad a Lerpwl ddwy flynedd yn ol dewiswyd ef, ar gyfrif ei gydnabyddiaeth & hyn- afiaethau y gymydogaeth, yn llywydd y Gym- deithas y flwfddyn hono. Aeth gyda yr aelodau ar en gwibdeithiau 0 amgylch Lerpwl, a rhoddodd, eglurhad dyddorol iawn ar liawa o wrthddrychau a lleoedd yr ymwelwyd a hwynt, talfyriad o'r hyn a ymddangosodd yn Y LLAN ar y pryd. Preswyliai yn Wavertree am y 35 mlynedd olaf o'i oes mewn palaB godidog a gododd iddo ei hun. Mae Sandy Knowe mewn cysgodle tawel a neill- duedig, heb fod neppell o'r fan lie yr wyf yn yagrifenn y crybwyllion hyn am dano. Bu am 27 mlynedd yn gadeirydd Bwrdd Lleol Wavertree, ac ar ei ymddiswyddiad aurbegwyd af â. thyste b werthfawr. Rhyddfrydwr oedd Syr James Picton o ran ei syniadan gwleidyddol, ond nid oedd yn ymyraeth dim â inaterion politicaidd. Bu am ddeugain mlynedd yn aelod o Gyngor Trefol Lerpwl, ac yr oedd yn lla-wn mor barchus gan y Ceidwadwyr ag oedd gan y blaid y proffesai ei fod yn perthyn iddi; ac fel prawf 0 hyny, digon yw dweyd ei fod wedi ei ethol bob tro yn ddiwrthwynebiad yn ystod y tymor hirfaith hwn. Bum bron anghofio iddo yn 1884 godi twr awr- lais ardderchog yn Wavertree, ymhen uchaf y pentref ffordd yr elycb i Childwall, Broad Green, a Woolton, er coffadwriaeth am ei wraig, yr hon a hunodd Chwefror 18, 1879, ar ol 50 mlynedd o undeb dedwydd. Un o'r arwyddeiriau cerfiedig ar y bonsang ydyw- "Time wasted is existence, uaed is life." Byddaf wir ddiolchgar i chwi, Mr. Golygydd, am adael i'r Uinellau hyn sydd ar yr ochr arall i'r base ymddangos, gan eu bod mor wreiddiol a tharawiadol:— Hereby we sea the minutes, how they run: How many make the hours full complete, How many hours bring aboat the day, How many days will finish up the year. So minutes, hours, days, weeks, months, and years, Pass'd over to the end they wete created, Bring white hairs nnto a quiet grave." Yr wyf yn clywed y cloc yn taro wrth adysgrifio y llinellau hyn, ond y mae y rhoddwr wedi tewi am byth! Well wel! y fath yw bywyd! Dyn mawr oedd Syr James Allanson Picton, a mwy na'r cwbl, dyn da. Bu yn aelod am y rhan fwyaf o'i oes gyda yr Annibynwyr, ond bu farw yn ngbyfundeb Eglwys Loegr. Yr oedd yn gymunwr er's rhai blynyddau yn Eglwys y plwyf, Holy Trinity, lie mae y Parch. C. W. Stubbs, A.C., yn rheithor. Cymerodd y claddedigaeth le ddydd Sadwrn diweddaf, ac yr oedd nifer mawr o berthynasau a chyfeillion yr ymadawedig yn bresenol wrth y ty ac yn yr orymdaith i gladdfa gyhoeddus Smith- down Lane. Darllenwyd y gwasanaeth yn y Capel Anghydffurfiol gan y Parch. C. W. Stubbs, rheithor Wavertree, a gweinyddwyd wrth y bedd gan y rector a'r Parch Edward Hassan (0 Salis- bury, a diweddar weinidog yr Annibynwyr yn Wavertree). PREGETH ANGLADDOL. Pregethodd y Parch. C. W. Stubbs yn EgjwyB y DrindoJ Sanctaidd, Wavertree, boreu Sul di- weddaf oddiwrth Actau xxi. 39; a'r xiii. 36— "Dinesydd o ddinas nid anenwog," a "Canys Dafydd, wedi iddo wasanaethu ei genedl ei hun trwy ewyllys Duw, a hunodd, ac a ddodwyd at ei dadcu." Talodd y pregethwr parehedig warogaeth uchel i'r ymadawedig, a dywedodd fod ei alluoedd a'i ddoniau a'i hyawdledd fel areithiwr yn ei gymwyso i gylchoedd llawer nwch, ond yr oedd wedi ymfoddloni ar arwain bywyd syml o ddyled- swydd ddinesig a gwasanaeth cymdeithasol yn ei dref enedigol. Iddo ef yr oedd Lerpwl yn gylch digon eang. Heddwch i'w lwch. a chwythed yr awel yn dyner dros ei fedd! Mae Lerpwl a'r amgylchoedd yn dlotach ar ei ol.

BtoiUti gr aiiolgggifo. "r'- -J" YR HYFFOBDnWR Eglwysio, gan y Parch. G. Hop- kins Parry, Llanedwen, Lleyn. Tremadog: Ar. graSwyd gan R. I. Jones, 1889. Disgrifir y llyfryn hwn gan yr awdwr fel Llaw- Iyfr i gyfarwyddo yr Eglwyswr ieuano, « hen, er iawn ddeall a dilyn ffurf-wasanaeth yr Eglwys," a hysbysir mai ail-argraffiad ydyw. Y mae yn arwydd da fod galwad am ail argraffiad o lyfr teilwng i eiddo Mr. Parry. Dengys fod ysbryd ymohwitiad i bynciau Eglwysig ar gynydd, ao y mae y oyfraniad lIeiaf i gyfarfod &'t angen sydd yn bodoli fel eanlyniad i'r ysbryd dan sylw yn teilyngu derbyniad gwresog. Y mae Yr Hyfforddwr Eglwysig yn oynwys llawer o'r hyn ag y mae y mwyafrif o'n Heglwyswyr yn an- wybodus yn eu eyIch. Ceir ynddo eglurhad ar bril ranan y Llyfr Gweddi mor belled ag sydd a fyno't werin-bobl ag ef, Ei bris yw chweeheiniog, a hyd- arwn y caiff gylohrediad helaeth ymhlifeh deiliaid ein Heglwysi a'n Hysgciion Sal.

AI CARREG? YNTE CAi-iEG ? At Olygydd Y Llan a'r Dywysogaeth." Syr,-Y mae Geiriadur Dr. Owen Pughe genyf et's llawer o flynyddoedd, efallai oyn geni T. J. W. ond anhawdd meddai ei fod yn rhoddi boddlonrwydd yn ei eaboniad ar y gair uchod. Fwyerioed welodd U faen" yn gerbyd," neu "gerbyd yn faen ? Ac ni welaia i, na chlywed eon erioed, am U faen yn gar I Paint Uai yn "waggon I A welodd darllenwyr Y Llan erioed xoaqgon 0 gareg Ac nid wyf yn oredu y buaaai T. J. W. yn gwneyd fawr 0 orchwyl ar y gwair gyda chribyn (rack) wedi ei wneuthur o gaRReg, I I Gan hyny, yn yc oes oleu hon, y mae yn thaid i ni gael rhyw eglurhad gwell nag eiddo T. J. W. ar y gair dan sylw, Pe na byddai yn ddim amgen na gweled gwell trefn ar eiriau uwchben beddau yn "Ninas y Meirw. "-Yl eiddoch, &c., GALABWB.

EGLWYSI CYMREIG MEWN TREFI SEISNIG. At Olygydd" Y Llan a'r Dywysogaeth Syr,—Yn y rhifyn diweddaf o'r LLAN ceir llythyr arall oddiwrth Genhadwr Cyncreig Mancein* ion yn dadleu achos y Cenhadaethau Oymreig meWD trefi Seisnig, a gallaf wirio pob mynegiad a wlla mewn parthynas i'r modd yr esgeulusir nifer lliosog o ddynion ieuainc a ddygwyd i fyny yn yr Eglwys yn Nghymra ar eu dyfodiad i'n trefydd mawrion. Yr wyf yncyfeirio yn benaf at Lerpwl, ond ymddengys fod sefyllfa pethau mewn trefydd mawrion eraill yr un fath. Fel un ag sydd wedi bod mewn cysylltiad & gwaith Eglwysig am y chwe' mlynedd at hagaio diweddaf, y mae yn ilin genyf ddweyd na welais yn ystod y tymor hirfaith hwnw chweoh-ar-hugain0 lythyrau oddiwrth glerigwyr yn Nghymru yn cyf" lwyno dynion ieuainc i offeiriaid neu wardeniaid Gymreig, yr hyn, i'm tyb i, sydd yn esgeulusdra oy- wilyddus ar ran yr offeiriaid yn Nghymra, llawer o't rhai a eageulusant wneyd hyny, yn ddiau, ar y dyb- iaeth y dichon y rhai sydd yn dyfod yma 0 GymtU yn hawdd dd'od o hyd i'r Eglwysi Gymreig, ond yn hyn y maent yn camsynied yn ddifrifol; y canlyniad ydyw fod llawer o'r cyfryw yn cael eu colli i'r Eg" lwys drwy yr hyn a ystyriaf yn esgeulusdod difrifol at ran offeiriaid Cymru. Hyderaf y bydd y dull grymus ac eglur yn yr hwn y galwyd sylw oyboeddus at y mater gan Mr. Price gael efEaith ddymunol ar yr offeiriaid Cymreig, ac y bydd iddynt yn y dyfodol wneyd i fyny am y diffyg pwysig yma yn yr amser ft aeth heibio, er eu anrhydedd eu hunain a lies yr Eg' lwys y parthynant iddi, oblegid y mae yn fater 0 an* mhosibirwydd i dd'od o hyd i'r newydd ddyfodiaid mewn dinasoadd mawrion. Nid yw felly mewn plwyfi gwledig yn Nfehymru, lie y telir sylw union- gyrchol i ddyn dieithr. Gwna ein clerigwyr yn Y rhan ddwyreiniol o'r ddinas fawr bon, sef y Parcht R. Hobson, 4, Hartington Road, a'r Parcb. W. A- Ellis, 45, Kingsley Road, gyda'r parodrwydd mwya.f dalu sylw dyladwy i unrhyw ohebiaethau ar Y mater. Drwg genyf nas gallaf gymeradwyo cynllun Mr. Price i gynorthwyo y cenhadaethau hyn mewn ystyc arianol, am ei fod yn ymddangos i mi yn anymar- ferol; ao, heblaw hyny, buasai y draul ynglyn ag ef yn fawr, yr hyn a ddylid gymeryd i ystyriaeth ddi- frifol. Yn fy mam ostyngedig i dylai y gwaitb pwysig hwn fod yn llafur cariad yn unig, a phe b'a.l pob offeiriad yn Nghymru, er mwyn lies yr EglY8 a'r miloedd eneidiau ydynt mewn newyn ysbiydol yn ein dinasoedd a threfydd mawrion, yn neillduo un Sal yn y flwyddyn i wneyd casgliad at y Genhad- aeth Gymreig, nid wyf yn teimlo y petrusder lleiaf na ddeiliai daioni mawr 0 hyn. Y mae eich Gobebydd Arbenig yn awgrymu llytb- yrau bugeiliol oddiwrth yr Esgobion, ond y ma.6 hyny, i'm tyb i, yn sawru yn ormodot o orfodaetb- Fy awgrymiad gostyngedig i ydyw gofyn i'r Deoniald Gwledig alw sylw eu offeiriaid ymhob deoniaeth, » dangos iddynt y ddyledswydd foesol o gynorthwyo If ddyfrhau yr hdd da a hauwyd ganddynt; ao yt "NY yn hollol argyhoeddedig y buasai yn fiynhonell0 foddhad digymysg i lawer o honynt wybod fad. Y gwaith a ddeobreuwyd ganddynt yn oaal ei gario ymlaen yn llwddianus, a bod y dynion ieuainc f1* cael eu tywys yn ddiogel ar hyd y 11 Ilwybr oul. Ond pa fodd i dd'od o hyd i'r deonia;id gwledig, uis gwn. Pe b'si yn bosibl Ilwyddo i gael, un neu yeb- waneg o honynt i gychwyn, gallasem droi at eraill s. dweyd, Dos, a gwna dithau yt un modd." Wrth derfynu, oaniataer i mi ddweyd fod Aft- Price yn teilyngu diolchgarwoh gwresocaf Eglwys* wyr Cymreig mewn trefydd Seianig am ddadleu eU haohos mor ddifrifol; ao nid yn hawdd y gallsoolu gael dadleuydd gwell, yn gymaint a'i fod yn liefart, fel un ag awdurdod ganddo ar ol profiad maith ytJ. Lerpwl fel cynorthwywr lleygol a ohlerigol. MaeytJ. deall ei bwno. Gan hyderu y deillia rhyw ddiaoni aylweddol oddi: wrth yr ohebiaeth yn Y LLAN, goddefwoh i IJJI ddiolch i chwi, Mr. Golygydd, am eich newyddiadu* anmhrisiadwy, drwy gyfrwng yr hwn y galluogir nl 1 osod ein anghenion gerbron y ■srlad.—Yr eiddcob, &0., Thomas JONES. Eglwys Gyrothg St. Nathaniel, Gorphenaf 15fed.

ATHRAW CYMREIG LLANBEDR. At Olygydd Y Llan a'r Dyioysogaeth Syr,-—Er fy mod yn ofni nas gellir disgwyl i ddilo a ysgrifenir i'r Waag Gymreig ddylanwadu dim at yr apwyntiad uohod. gan ei fod yn nwylaw Bwrdd f Coleg, yr hwn a wneir i fyny, gan mwyaf, o SaesoD, Ysgotiaid, a Gwyddelod; ao er nad wyf yn gallu oyd* olygu d'oir gohebydd Sylwedydd yn eich rhilyP diweddaf, eto y mae rhai o'i sylwadau yn wartil 0" cofio, ao y mae yn bosibl y gwna ychydig Vna.drizL- iaeth &'r pwno lea yn anuuiongyrcbol, beth bYd. Mae genyf bob hyder y gwna awdurdodatt y COlig bob oydwybod o'u cyfrifoldeb sydd yn gorpb^J8 arnynt; ac er yn analluog eu hunain i farnu teU' yngdod yr ymgeiswyr, y gwraudawant yn ddido0"^ ar dystiolaetiiau y rhai sydd yn alluog i farn», Z apwyntiet olynydd teilwng i'r Deon Owen a'r Pr? Evans, a'r enwogion eraill a lanwasant y swydd 0 bryd i btyd. Drwy eich hynawsedd, syr, yr wyf am alw sylw beni-g at gynwysiad un frawddeg neillduol o ei<3^/ eich gohebydd, yr hon a iei fel y canlyn yn crgdu fod llwyddiant y Wasg Gymreig y» ddibynu i raddau helaeth ar yr apwyntiad i'r uchod." Mao pob Eglwyswr ysbyriol, ond odid, J