Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
NQDUDAU WYTHNOSOL GAN IDRIS.
NQDUDAU WYTHNOSOL GAN IDRIS. GYNGRES w.t: Dywod y Guardian fod y parot- oadau ar gyfer cyfarfodydd y Gyngres Eglwyeig a gynhelir yn Ngbaerdydd yn Hydref nesaf bron eu gorpnen, ac y mae yr ysgrirenyacuon yn Bobeithio y byddant yn alluog i ddanfon allan t, restr gyflawn o'r siaradwyr ar y gwahanol bynciau j^ewn ychydig ddyddiau. Dywedir foi amryw o dylanwadol wedi addaw ea presenoldeb. lfiahlith eraill disgwylir Arglwyddi Nelson, Beau. ^ftQapi Halifax, Norton, a Wolmer, y Mri. G. T. ^eQycn, A.S., a Stanley Leighton, A.S. Deallir y typdd yr ymdriniaeth o rai o'r pynciau gosod Odig yn anarferol o ddyddorol, gan fod rhai o'r prif awdurdodau ar y materion hyn i gymeryd rha.n yn yr ymdrafodaeth. Ar bwnc y Cenhad- ^hau disgwylir Syr John Kennaway, Esgob a*ry, Esgobion Ballarat a Melanesia, a'r Hy- Archddiacon Farrar i gymeryd rhan, a j jydd y Parchn. J. R. Diggle, J. Dunn, ao E. [ ldcCartby, cadeiryddion ae is-gadeiryddion I ytddau Ysgolion Llundain, Manceinion, a Bir- I ^^gham yn ymdrin A'r pwnc pwysig o Addysg I A °1* Cymerir y pynciau eraill i fyny gan I ^ynion galloog a phrofiadol, ac y mae pob ar- K goelion y bydd i'r Gyngres Eglwysig nesaf fod yn P llWYddiant perffaith. Hyder holl garedigion yr :Eglwys yn Nghymru ydyw y bydd i'r cyfarfodydd byn fod yn fendithiol i'r hen fam Eglwys yn y ^JlVysogaeth.
v byWY800Ek BEATRICE Y 'BEEMO.
v byWY800Ek BEATRICE Y 'BEEMO. fel y canlytt yr THgrifent* "Mnswyn" yn y News of the Wee It yr wythnos ddiweddaf o dan y penawd "Gwynoro yn Chvvyrnu "I Fel y gwyddis, y ae y -Erenhmes, ae eraill o'r teulu Brenhinol, yn Jfta ^reuIio ychydig o ddyddiau i sir Feirion- ystod y mis nesaf, Y mae holl drefydd y i isir bOllO a'r Biroedd cylchynol wedi bod yn hynod o da-el' arn iddi droi i mewn i edryijh am danynt; i wrth gwrs, y mae wedi gwrthod cydsynio a iliaws o apeliadau. Fodd bynag, y mae trigolion y ermo wedi cael addewid y bydd i'r Dywys- 0 ?ges Beatrice ddyfod yno, ac y mae wedi eydsynio e-areg Bylfaen eglwYB newydd a fwriedir eUadu yn y dref. Ond gwarchod pawb dyna t ^yrnu y mae y Parch. Gwynoro Davies—un o "^gethwyr ymladdgar' yr 4 Hen Gorff'—yn un jj^apyrau dyddi0l Lerpwl am ddydd Mawrth. y^ed ei bod yn dyfod yno, yn enw y Frenhines 61 Pen sefydliad ag y mae y Cymry wedi pender- lylu ei chwalu fod ei bymweliad yn un i fodd- plaid nad allai hi a'i mham ddifrio mwy ar y*ttru bod y teulu Brenhinol yn gwneyd pob ^ath o esgusodion rhag dyfod i'n Heisteddfodau eQedlaethol, ond pan y mae careg sylfaen sefydl- eetroDol, gorthrymus, a haner politicaidd i'w gOSad mae Tywysoges wrth law i wneyd hyny. Pwy toddodd hawl i I Gwy'noro,i ddweyd fod y Cymry dynu i lawr yr EglwyB ? Y mae llawer o s^r am ei dadgysylltu a'i dadwaddoji; ond GWYnoro' yw y cyntaf i ddyfod allan fel Ilwyr I ^QyBtrydd yr 4 Hen Fam' oddiar wyneb y r I Ond drnan o bono, y mae ei gyfarthiad- A"Yll,debyg-ieiddociarylleuad. Ac onid ydym Qliawlio bpd y geuedl fwyaf crefyddol yn yr 1011 fyd; ac felly, onid ydyw gwaith y Dywysog- a Yn dyfod i dala gwarogaeth i'r Eglwys Grist. °8ol mewn cydgordiad 4'n syniadau, ein teim- atli a'n hargyho8ddiadau dyfnaf? Oler ydyw parchedig geieio creu teimladau drwg tuag y teuia Brenhinol trwy dafla llwch i lygaid y j,. lQ» a dweyd eu bod, tra yn gwrthod dyfod i'r y^eddfod, wrth law i osod careg sylfaen adeilad p fthyn i'r Eglwys Sefydledig; oblegid gwyr N ^ma y 8ate8 gynta^ erio0<i a osodwyd Y)a Nghyraru gan yr un o'r teulu Brenhinol, ac y ^<^amwe^:D^C)^ naegis, y cymer hyny le yn IOQ eirmo y m^s nesa^' A- 068 llawer o weinidog- Nghymru, tybed, yn meddu cyn lleied o ^Jf^i ^raw^ a r 8wr twn? Osoes1, y mae ^Wb tyWyU a thymheBtI°g °'n Nid Pyb 6^a^a*' 8ydd yn gwybod mai Ymneillduwr y* ft chadarn yw XdriBwyn." YMNEILLDU- WYR A'R IWERDDON. Gresyn na b'ai pregethwyr Ym- neillduol Cymru yn gwiando ar harweinwyr crefyddol yn hytrach nag ar en delwau politicaidd. 0 blith arvveinwyr Ymneillduaeth a yn yr Iwerddon daw y cri unfrydol mai dun ond gormes a thywallt gwaed y Protestaniaid a ddi- lynai pasiad mesurau ynfyd Mr. Gladstone. Ychydig wythnosau yn ol ysgrifenodd Mr. Spur- I geon lythyrau miniog ar yr un cwestiwn. Dywed wrth ysgrifenu at Mr. Richard Cory, Oaerdydd -"Cytanaf yn llwyr & chwi; a theirnlaf yn ddwys y cam a wneir &'n brodyr yn Ulster. Beth wnaethant fel y bwrid hwynt ymaith fel hyn ? Mae'r holl gynllun mor Uawn o berygl a tfolineb a phe yn eiddo gwallgofddyn er hyny, credaf yn sicr y tybia Mr. Gladstone eiiod yn iawn ac er daioni i bawb. Ystyriaf y gwna un o'r camgymer- iadau nas gwneir ond gan ddynion mawr o fwriad da. Mewn llythyr arall dywed yr nn awdurdod 14 Rhaid i ni ddatgan ein hiraeth dwfn fod blaenor mawr y Rhyddfrydwyr wedi dwyn ei Filiau Gwyddelig i mewn. -Nis gallwn ddeall paham y bwrir ymaith ein brodyr yn Ulster. Maent mown blinder mawr wrth feJdwl yr ysgarir hwy oddi- wrth Loegr, ac nid ydym yn synu. CyfeiUion ffyddlawn a fuont erioed i ni, ac ni ddylid eu haberthu. Diau y gellid gwneyd rhywbeth llai trychinebus A'r Iwerddon. Ymddengys trefn y I cymod a gynygir yn awr yn un llawn o anhaws- der, a meddyliau ffol ac anymarferol. Mae'r j aoacan yn dda, ond geill y mwyaf a'r goreu gyf. eiliorni. Oni all caredigion yr Iwerddon ac Undeb yr Ymerodraeth ddyfeisio rbyw gynllun mwy derbyniol ? Nid yw'r rhagolwg o wertliu deiliaid teyrngarol Ulster, ac o sefydlu Eglwys Babyddol yn yr Iwerddon, yn cynwys dim liyfryd- wch, ac nid y tnwyaf o'r drygaa yw y thai hyn, fel y gwelir ymhen ychydig os byth y daw'r amcan (Ymraolaeth) i ben."
Y FRWVDR IETHOLIADOIi !YN…
Y FRWVDR ETHOLIADOIi YN NGHAEB- FYRDDIN. Heddyw yw dydd etholiad cyn. rychiolydd i eistedd yn sedd wAy y diwepdur Mr. W. R. H. Powell yn y Senedd dros y rhanbarth orllewinol o sir Gaerfyrddin. Cyn y bydd. y llinellau hyn allan bydd canlyniad y rhyfelgyrch yn wybyddus. 0 waelod calon dymunaf lwyddiant Mr. H. Drummond Williams, yr ymgeisydd Ceidwadol. Nid wyf am ddweyd gair yn erbyn Mr. Lloyd Morgan, yr ym. fegeisydd Radicalaidd, ac nid oes genyf ddim da i ddweyd am dano, canys ymddengya mai prif ble ei bleidwyr yw mai mab y diweddar Broffeswr Morgan ydyw. Er na ddisgwyliaf y bydd i Mr. Drummond Williams enill'y sedd, eto teimlaf yn hyderus y bydd i'w lafur droi yn fendithiol i'r achos Undebol yn y fir.
! Y COMISIWN PARNELLAIDD.
Y COMISIWN PARNELLAIDD. Dydd Gwener diweddaf, trodd pethau allan yn ddyddorol yn nghyfarfod y Comisiwn Parnell- aidd. Galwyd Mr. Soaines, cyf- reithiwr y Times, i dystio ynghylcb taliadau i dystion, a chroesholwyd ef gan 'Syr Charles Russell. Gwadai fod unrhyw drefniant wedi ei wneyd gyda golwg at dal Le Caron; a dywedodd .fod Mr. Anderson, yr hwn a ddygodd Le Caron i sylw, wedi cael ei roi ar ddeall y byddai i ddyfod- 101 Le Caron gael edrych iddo. Gwadai fod Piggott wedi ymweled d charcharorion yn y car- char gyda'i wybodaeth a'i gydsyniad ef; ond cyf- addefodd iddo ef ei hunan ymweled ag un o'r car- charorion yn ngharchar. Cafodd Mr. Hogg, aelod o'r Undeb Gwyddelig Teyrngarol a Gwladgarol, a Mr. Houston, eu croesholi; a holwyd yr olaf yn galed gyda golwg ar ei daliadau i Pigott. Gofyn- odd Syr Charles Russell ar fod i lyfrau yr Undeb Gwyddelig Teyrngarol a Gwladgarol gael eu dwyn iddo ef i edrych drostynt. Gwrthwynebwyd hyn, a darfu i'r Llywydd gefnogi y gwrthwyneb- iad, ar y tir fod y Ddirprwyaeth wedi ei phenodi i edrych i mewn i wirionedd nen dwyll y cyhudd. iad a wnaed. Yna gofynodd Syr Charles Russell am amser i ymgyngbori gyda golwg ar ei gwrs o weithredu yn y dyfodol. Yn y llys dydd Gwener hysbysodd Syr Charles Russell ei fod ef wedi cael ei gyfarwyddo gan Mr. Parnell, i ymneillduo o'r Ddirprwyaeth. Yr achos o hyny ydoedd gwrth- odiad yr ochr wrthwynebol iddynt hwy gael gweled ac archwilio llyfrau yr Undeb Teyrngarol Gwyddelig, gan y tybient y gwneid dadleniadau pwysig mewn canlyniad i hyny. Yr oedd ocbr y Times wedi cael gweled llyfrau y Cyngrair Tirol, n. disgwylid y baasaf yr un rhyddid yn cael ei ,,juiatau iddynt, hwytbau. Cader Idris, Boreu dydd Mercher.
[No title]
HOME RULERS YSGOTAIDD A MB. PARNELL.—Y mae Pwyllgor Gweithiol Cymdeitbas yr Home Rulers Ysgctaidd wedi pasio penderfyniad gyda mwyafrif sylweddol na bydd iddynt hwy gyflwyno anerchiad i Mr. Parnell ar ei ymweliad & dinas Edinburgh yn ystod yr wythnos hon. ° YMWELIAD ARGLWYDD RANDOLPH CHURCHILL A Cny-xuu.-Dywedir fod y Ceiiwadwyr mewn rhai o brif drefi Cymru wedi bod mown goheb- iaeth Sg Arglwydd Randolph Churchill, gyda'r amcan o'i berswadio i dalu ymweliad a Chymru yn yr hydref, a deallwn ei fed yntau wedi cydsyn- io i addaw dyfod. COLLI 208 o FYWYDAU 0 ACHOS ESGEULUSDRA. -Dywedir fod y ffrwydriad dychrynllyd yn nglo- fa St. Etienne, Deheudir Ffrainc, wedi cael ei achosi gan esgeulusdra a brofir gan y ftaith i tua dwsin o ddynion grogi i fyny eu Uusernau amser brecwast, ac heb sylwi fod y danchwa yn graddol boethi y caps i bwynt toddi, Y canlyniad fa i 208 o fywydau gael eu colli. TAI-DOEWYR YN NHY SYR JOHN PULESTON, A.S.—Darfu i ladron dori i mewn i anedd-dy Llundeinig Syr John Puleston, A.S., i geisio lladrata yr anrhegion a gafodd ei ferch ar ei phri- odas; ond yn ffodus, ni lwyddasant i gyraedd yr yetafelloedd He eu cedwid. Modd bynag, bwyta- eant weddillion swpcr, nghyd yfed potolaid o cb wiegi, a gwnaethan gryn dciifrod W amryw betliau yn y ty yn herwydd eu siomedigaeth. BACHGEN WYTH MLWYDD OED YN LLADD EI HUN.—Gwrandawyd achos rhyfedd o hunanladd- iad bacbgenyn gan reithwyr trengholydd yn Dresden, swydd Stafford, ddydd Mercher. Yr oedd y trancedig, o'r enw Henry Deakin, wyth mlwydd oed, yn ddamweiniolwedi tori fJenestr yn Dresden, a darfa i'w fanj, er mwyn ei ddychryn, ddweyd wrtho y gyr^F^ef i'r carchar. Yn ei ddyohryn rhuthrodd'allan'o'r ty, a chan fod arno ofn myned adref boddodd ei hun. AMLWRIAETH GAN DDYNES 0 BETHESDA.—Yn Mrawdlys Caernarfon cyhuddwyd gwraig ieuanc, 26 mlwydd oed, o'r enw Anne Williams, yn byw yn ardal Bethesda, o briodi un Robert Charles ar yr 16eg o Fawrth, 1889, tra yr oedd ei gwr cynt- af, Joseph WilliamB, yr hwn a briododd ar y 29ain o Fawrth, 1882, yn fyw. Addefodd y garchares ei heuogrwydd. Ni amddiffynid hi. Fodd bynag, dywedodd Mr. Malcolm Douglas, yr hwn a erlyn- ai, wrth ei arglwyddiaeth mai rheswm y garchar. es dros briodi yr ail waith ydoedd ei bod wedi I, byw ar wahan oddiwrth ei gwr cyntaf am bum' neu chwe' blynedd oblegid ei greulondeb a'r ffaith ei fod yn canlyn merched eraill. Hefyd, yr oedd y garchares wedi bod mewn dalfa eisioes am ddau fiB. Sylwodd y barnwr nad oedd dadl am gyf. lawniad y trosedd; ond ohemydd y ffeithiau a wnaed yn hysbys gan Mr. Douglas, ni theimlai y dylai orchymyn ;ycb:wneg na bod iddi gael ei eharcharu am ddiwrnod. MESUR ADDYSG GANOLHADD I GIMRU.-Dydd Gwener diweddaf bu i'r aelodau Seneddol Cym- reig gyfarfod Is-Ly wydd y Cyngor (Syr W. Hart Dyke), er cael dadleu ar bwncÿr anghydwelediad gyda'r Llywodraeth ar Fesur Addysg Canolradd i'r Dywysogaeth. Yr oedd yn bresenol-Mr. Stuart Rendel (yr hwn a alwyd i'r gadair), Mr. Kenyon, Mr. Swetenham, Q.C., Admiral Mayne, Anrhyd. A. Walsh, Syr Ilussey Vivian, Syr E. J. Reed, Mr. D. A. Thomas, Mr. Randell, a Mr. A. J. Williams. Dangosodd y gweithrediadau fod' pob ymgais ar ran y Llywodraeth i symud ymaith bob rhwystrau er cael pasio y mesur yn ystod y tymor presenol. Bu cryn lawer o ddadleu ynghylch cyfansoddiad Bwrdd y Goruchwylwyr, a'r golygiad ydoedd y dylai gael ei wneyd i gyn- wys mwy o elfen y Cyngor Sirol ynddo. Heblaw hyny cododd y pwnc o waddoliadau Coleg yr Iesu, Rhydychain, pa rai a awgrymwyd a ddylid eu trosglwyddo i Gymru yn arbenig. Bu i Syr William Hart Dylte yn y diwedd hysbysu y bydd aiiddo ef gyfleu golygiadau y ddirprwyaeth at y Llywodraeth, a eicrhaodd y byddai i'r eyfryw gael ystyriaeth fanwl. DAMWAIN ANGEUOL ETO YN AMERICA.Y.:n- herwydd gwlogydd trymion, y mae Rheilffordd Ganolog Mexico wedi cael ei hysgubo ymaith mewn llawer o leoedd, a thrafnidiaeth ei luddiafi yn enbyd. Ddydd Mercher, yr oedd åên ytt. teitbio gyda chryn gyflymder yn agoa i Chihuanuu" pryd, o achos fod y rheiliau wedi cael eu golchi ymaith, y gadawodd y llinell, ac yr ymruthredd i ffos oedd yn yr ochr. Cafodd y cerbydau en dinystrio, a thri o beraonau eu lladd, a 25 en niweidio yn enbyd. IARLL FIFE A'l DENANTUID.—Pan ddeallodd Iarll Fife fod yn mwriad ei denantiaid i wneyd anrheg iddo ar yr achlysur o'i briodas &'r DYWYH- oges Lonise, merch henaf Tywysog Cymru, ye grifenodd atynt i'w hysbysu mai gwell ydyw ganddo beidio cymeryd dim oddiar eu dwylaw, ond teimlai yr un mor ddiolchgar iddynt hwy am eu hewyllys da tuag ato. Yr achos o'i wrthodiad ydyw cydymdeiiniad a hwynt yn y dirwasgiail sydd wedi bod arnynt yn ddiweddar, a'i anfodtl- lonrwydd i roddi baioh ychwanegol arnynt. MM-) y cyd- ddealltwriaeth goreu yn bodoli cydrhwnr, ei arglwyddiaeth â/i deaantiaid, ac y mae yn dris phoblogaidd yn eu plith ar gyfrif ei gydymdeioalad sylweddol a hwynt ar amryw aehlysuron. BRWYDRO YN YR AIPHT.—Y mae y Milwrial Wodehouse yn anfon o Ademdan, i ddweyd nad oedd dim adgyflenwad wedi dyfod i'r gelyn, ond eu bod yn myned ymlaen i yfeiriad gogleddol, a'r fyddin Aiphtaidd yn symud yn gyfochrog iddynt. Yr oedd 30 o Dervishes wedi cael eu lladd mewn ysgartnes, a nifer wedi cael eu oy- meryd i fyny ac 11 o'r gelyn eu lladd. Cyrbaedf1- odd Syr F. Grenfield yr Assouan ddydd ae y maa y milwyr Aiphtaidd wedi cymeryd meddiant o Bimvan, Y mae y Sirdas wedi anfoa cyhoeddiad allan, i rybuddio y brodorion pe gwnant fasnach A'r Dervishes y eaethir bwynt., Cafodd 60 o'r DarvisL'^a m tri all^a oddiwith y prilgorph, a lladdwyd yr oti o bonyutgany miW wyr Aiphtaidd. Ba y Mihvriad Wodehouse yn. ymladd yn galed gyda'r Dervishes ddydd lao, a chymerwyd amryw garcharorion, a lladdwyA amryw eraill. Y mae y Llywodraeth wedi erehi tynu yn ol bob adgyflenwadu 0 orsafoedd ar hyd- Nile. YMWELIAD Y FRENHINES A GOGLEDD Cximv.— Y mae Rheitbor Abermaw wedi derbyi llythyr oddiwrth Syr H. Ponsonby yn hysbysu y bydd t'r Dywysoges Beatrice ymweled A'r lle'hwnwa' gosod careg sylfaen yr Eglwys newydd a fwriedir ei hadeiladu yno, ar ddydd Mawrth, y 27aino Awst. Dywedir fod yr adeilad i gostio X5,000, a bydd yn un o'r Eglwyai harddaf yn y Dywyeog- aeth. Y mae ymgais yn cael ei wneyd mewn amryw fanau or ceiaio cymell y Frenhines i ares yn Nghymru ychydig ddyddiau ymhellach, or cael eyfleusdra i ymweled & rhai o'r manau mwyaf rhamantus yn Ngogledd Cymru. O'r pedwas diwrnod sydd eisoes wedi ei drefnu ar y rhaglen, y mae dau ddiwrnod wedi eu neillduo i ymweled- Ag ardaloedd gweithfaol Gwrecsam, Rhiwabon, & Ffestiniog. Os bydd i'w Mawrhydi gydaynic i, aros ynNgbymru ychydig o ddyddiau yn rhagor, y mae yn lied debyg y gwaboddir hi i ymweled. ag ardaloedd rhamantus Delgellau ac Abermaw, heblaw Dyffryn Abermaw. Pa le y mae pobl air Gaernarfon nasymudaut i wahodd ei Mawrhydi gymeryd taith cyn belled a Chaernarfon, YDU. i. lawr y Fenai i Landudno ac yn ol drwy ddyffryn Conwy. Y' SHAH YN LEEPWL A CHAERLLEJN.—-Cyi- haeddodd ei Fawrhydi y Shah o Persia i Lerpwl, ynahyd A'i oagorddlu, ddydd Sadwrn diweddaf, pryd y derbyniwyd ef gan y Maer, ac bebryngwyd ef i Newsham House. Yn yr hwyr, wedi iddo fod yn ymweled a/r dociau a manau eraill yn y ddinas, bu yn ciniawa gyda'r Maer a'r Gorphor- aeth yn y N euadd DrefoL Y r oedd y ddinaB wadi ei haddurno, ac yn y nos yr oedd arddangosiad ysblenydd o fireworks, Boreu Sul aeth gyda cherbydres arbenig i Gaerileon i dalu ymweliad A'r Due o Westminster. Cyrhaeddodd yno oddautu un o'r gloch, a derbyniwyd ef yn yr orsaf gan y Due o Westminster. Yr oedd nifer maw o'r gwirfoddolwyr, ynghyd â/r seindorf ysblenydd, wedi dyfod ynghyd. Wedi cyraedd Eaton eafwyd byrbryd, ac yna aeth ei Fawrbydi i weled y golyg- feydd ysblenydd o amgylch, bu yn gweled rhai o geffylau y Due, yn y rhai y cymerai ddyddor- deb mawr. Oddeutu pump o'r gloch cyrhaeddodd i'r orsaf yn ol, yn cael ei flaenori gan nifer o feirch-filwyr y sir. Derbyniwyd ef gan yr awdur- dodau swyddogol, ac ar 01 eyfarchiadau neilldnol âg amryw oedd yn bresenol, aeth yn ol i Lerpwl mewn cerbydres arbenig. Bydd, iddo adael y wla.d hon am Paris ar y 27aia oyfisol.