Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
.t ABERAERON.
t ABERAERON. Gerddorol.—Cynhaliwyd yr wyl gerddorol Jfity0' ar ddydd Gwener, Mehefin 28ain," yn Eglwys %i6 a°3. pryd y daeth y corau canlynol ynghyd Y^d, Ljanarth, Aberaeron, Aberarth, Llansant- er aeron* a Dihewid—vn ffnrfio yn agoa i %ti0i Cat>t ° leisian. Yr oedd y tywydd yn hynod o ^yfa'f a ^dodd ein Ficer ddydd Linn y Pasg yn blynyddol yr Ysgolion fod yr Eglwys yn Gael ei ffafrio a thywydd teg yn Aberaeron. o'r gloch ffurfiwyd gorymdaith ger yr Ysgolion Si y p^bol, ac awd oddiyno i'r Eglwys, lley deahreu- TO „"Wasanaeth am tin-ar-ddeg. Iutoniwyd drwy y %{tj, y Parch. J. Williams, B.A., cnrad Llanym- 5 c[j arWeiniwyd gan Mr. John Jones, llyfrwerthwr, a'eiwyd ar yr harmonium gan Miss Maggie ifor l ondon R-ouae- Gwnaeth pob un ei waith yn felly yr oedd y gwaith yn myned ymlaen t» Darllenwyd y llithoedd borenol gan y Richards, Llandyssilio, ac R. Williams, n'fvfl0 ron* Ar °1 myned drwy y gwasanaeth, "aUwV plant gan y Parch. D. Griffith, Ceinewydd. dwy anthem yn y boreu ond yn y prydnawn $08 pnd nn o honynt, sef anthem fechan dlws id ar y ge'riau Dyrchafaf Di." Yn y 3^ill"?n intoniwyd e^° a phregethwyd gan y Parch. ?fia6|;LlaiBsi yr hwn, wedi tafia cipolwg ar hanes cerdd- >*S „ 6r y dechrenad, a wnaeth sylwadau acawgrym- en coflo gan y corau. Yr oedd y gymanfa rkai mwyaf llwyddianus a gynhaliwyd yma, kyn yn llewyrcha clod ar ymdrechion egniol I Jol d (y Parch. D. Griffith), a'r arweinydd SJaWs). Yr oedd yno amryw offeiriaid yn °nd n'8 ga"wn eu henwi oil. }j DdUnt Colegawl.—Y mae dan efrydydd o'r 5?f Jt. Wedi diwedda ea gyrfa yn NgholegDewi Sant, ^ackett a Mr. L. J. Roberts. Yr oedd Mr. }jto ac ben y list fel biennial, ac enillodd Mr. Roberts 01 11 BY yn dal ysgoloriaeth o.230 y flwyddyn yn h°murs mewn hanesiaeth wrth gael ei B.A., a »>fyd prize mewn hanesiaeth, a'r Creator 6 vl8Werth £ 6) am f traethawd Cymraeg gorea yno. Jjg?'^dd Gadeirydd y Ddadlenfa Gymreig yn y Coleg, °e<H at^iaw y cann yn° am y flwyddyn ddiweddaf. Sedienill amryw wobrwyon cyn yrhaihyn; „ ym ya deall ei fod yn awr wedi enill ysgolor- fWvo,v!0rtik y flwyddyn yn Ngholeg Exeter, lc'betfc m- n.e y mae yr» bwriadu myned. Y mae Mr. fcid sicrhati curadiaefch ragorol yn et&,ill es genvm yn awr ond gobeithio y cawn weled r dref a'r ardal yn myned i golegLilanbedr. nj 1 j^ebydd arall am ei garedigrwydd yn oeaa ,lad cyflawn o'r wyl gerddorol. Yr yr nchod eisoes wedi ei ddefnyddio.—Gol.]
D CWMAFON.
D CWMAFON. Tho y 25ain cynfisol, claddwyd plentyn Iftetu VYfla8 -Davies, yr hwn a gyfarfyddodd &'i farw- h aInewn modd true nus iawn. yr afon, cyneu- 'tycl tAn erai^> yn chwareu ar lan yr afon, cyneu- ,«hy a S^nddynt, a'r canlyniad fu iddo fyned yn nnk0* a° ae^ ar d&n. Gwnaeth- v aw ^Ea^teot1 i'w achub, ond bu farw ymhen ^Shvd1- °^yny* Daeth nifer o'r ysgolheigion NWvV a^u'r gymwynas olaf iddo. Yn y ty dar- ,a gweddiwyd gan Picer y plwyf, y Parch. ^So a c^yn oyohwyn canwyd Go, bury VohrmW-" Darllenwyd yn yr Eglwys gan y 6)JW Jenkins, curad, a chanodd yr ysgolheigion W*»U, When He oometh." Ar lan y bedd y Ficer, a chanwyd Safe in the 01 Jesus i derfynu.
? LLANUWCHLLYN.
? LLANUWCHLLYN. SYRFCRDA1TH i Abeemaw.—Trwy garedigrwydd aU y1 Williams Wynn, Barwnig, cafodd ael- Ittb 890 Sul yr Eglwye eu pleserdaith flynyddol Oe^11101^ ar ^^y^^ Gwener, yr 21ain o Pehefin. H 0j yr bin yn hynod fiafriol, a dychwelodd pawb i(0j ya ddiogel, wedi mwynhau eu huhain yn rhag- 'lyf ?^nha.uaf.—Y mae'r hin ffafriol yn sjwnbyliad gyda'r oynhauaf gwair. Ac y mae golwg ]o^ar yr holl feusydd, pa rai sy'n awr yn wyn- cynhauaf.
Family Notices
———————————————————— ^fitbigartfjau, ^itoJia^au, a I iHarluolactljau. it!> MARWOLAETHAU. —Y mae genym y gorckwyl galarus yr n08 hon o gofnodi marwolaeth a chladdedig- ^rS" -^bydderch, anwyl briod Mr. John ^yflderch, Cwmllydan, Llanllawddog. Bu farw eddigeg uchod yn sydyn iawn ar y 26ain o'r 8 diweddaf, yn nhy ei mhab, y Parch. W. i deroh, ficer Hirwain, lie yr oedd wedi myned cj y^Weliad byr. Y dydd Gwener canlynol, vvya dWYd el gweddillion marwol yn mynwent Eg. pDa^0^ llanllawddog, pryd y gweinyddwyd i ar°bn. W. Davies, ficer y plwyf, a J. Lloyd, gyiUu anPUlQsaint. Yr oedd y trancedig yn un o fcnpwyrhenaf yr Eglwys, ac fe deimlir colled l*ya 61 bol ymhob cyloh, yn y teulu, yn yr Eg- y^y plwyf yn gyffredinol. Heddwchi'w ,-Gohebydd galarus.
YR HYBAROtl ARCflDDlACON THOMAS…
YR HYBAROtl ARCflDDlACON THOMAS YN Y BALA. (Parhad.) Yn y oyfamser y mae dau ddosbarth arall o galedi wedi bod ar yr un amsar yn pwyso yn drwm ar y parsoniaid: y trethiad anghyfiawn ar eu hincwm a'r diBtrainio anghyfreithlawn ar eu heiddo am drethi ar y degwm a ataliwyd oddiwrthynt I Yn yr achos di- weddaf y mae y Court of Appeal wedi penderfynu, yn yr achos "Lamplough v. Norton and others," nas gellir distreinio ar offeiriaid am ddegwm o gwbl, yn llawer llai am ddegwm na dderbyniwyd. Yn ddi- amheu parha i'w talu er mwyncyfleusdra ei blwyf- olion pan y telir y degwm iddo yntau ond yn niSyg hyny, rhaid eu cael oddiar breswylydd (occupier) y tir ac mown rhai achosion, gall fod yn gyfieus i'r meddianwr a'r talwr fod i'r talwr a'r preswylydd gyfranu ei ran tuag at y trethi. Yn yr achos arall, Stevens v. Bishop," dangoswyd na ddylai incwm yr offeiriaid gael ei drethu yn ol ei werth cyfanrifol (gross) fel y mae swyddogion Somerset House wedi bod yn arferol o wneyd, ond yn ol ei werth gosodawl, h.y., ar ei werth, pe y gosodid ef allan ar ardreth. Dyfarniad arall o fawr bwysigrwydd a roddwyd yn l yr High Court of Appeal ydyw hwnw o achos claddu yn yr Abermaw, yr hwn addengysnid yn unig nad oes gaaj rhai nid ydynt blwyfolion ddim hawl yn y fynwent, ond hefyd yn y He y mae rhanbarth Eg- lwyaig wedi cael ei ffurfio allan o'r hen biwyf, nad oes gan breswylwyr y rhanbarth newydd ddim mwy- ach hawl igladdu yn yr hen fynwent. Nid oes gan neb hawl i'w gladdumewn mwy nag un lie, a'r lie hwnw ydyw y plwyf neu'r dosbarth ymha un y mae yn byw. Mae- yp- eglur, felly, nad oes gan rai nad ydynt yn byw yn y plwyf bawl o dan y ddeddf gladdu, pl. un sy'n rbo'i y rhagorfraint hwnw i'r rhai oedd ganddynt hawl i'w aladdu yno o'r blaen. Y mae llosgiad eglwya hardd Hanmer, ynghyd t'r t6 oerfiedig a'r ffenestri lliwiedig, yn engraifft brudd glwyfus o esgeulusiad dyledswydd ar ran y warden. iaid Eglwysig. Nis gall y tanysgrifiadau mwyaf haelionus wneyd i fyny y golled a achoswyd. Yr wyf yn gobeithio na fydd y wers heb ei heffaith ddy- ladwy, ac y bydd i'r wardeniaid edrych ar y mater fel un ymarferol. Yn ychwanegol at hyn, yr wyf eleni wedi ychwanegu ymchwiliad o berthynag i ys- wiriad persondai ac adeiladau eraill, yr hyn sy'n orfodol ar yr dffeiriaid trwy ddeddf seneddol. Ynglyn a'r mater hwn dymunaf gyflwyno i sylw yr Ecclesias- tical Buildings Fire Office, yr hon sydd yn oynyg i Eglwyswyr y fawr ragorfraint fod holl fanteision ar ol talu y treuliadau, a £ 5 y cant i'r cyfarwyddwyr, i gael eu rhanu rhwng sefydliadau Eglwysig yn yr amrywiol esgobaethau mewnoyfattaledd i swm a natur yr eiddo a yawiriwyd ymhob un. Pwnc arall at yr hwn yr wyf yn dymuno galw sylw ydyw gofal y registers plwyfol. Yn y rhan fwyaf o leoedd y mae'n dda genyf ddweyd eu bod yn cael eu eadw yn of alus a Idiogel mewn rhai lleoedd, fodd bynag, oherwydd lleithder y festri, neu oherwydd diffyg cist haiarn, cedwir hwynt mewn bocs pren yn nhy y person. Dichon i hwn fod y lie sychaf, yn ogystal a'r lie mwyaf oyfleus i'w cadw, ond nid yw yn ddiogel; ac y mae'n sicr o fod er budd y plwyf- olion fod iddynt gaal eu cadw yn ddiogel rhag tan. Y mae'n fater sydd yn perthyn i'r holl blwyf ac yn absenoldeb yk dreth Eglwys, byddai yn ddaioni dir. fawr pe b'ai rhyw un sy'n cymeryd dyddordeb mewn plwyf yn anrhegu y cyfryw gist haiarn at y cyfryw wasanaetb. Anrhegwyd plwyf Bwlohycibau yn ddi- weddar b'r eyfryw gist. Yn yr amser a aeth heibio dioddefodd liawer o'r registers oddiwrth leithder a diffyg gofal. Y mae llawer wedi myned ar goll yn hollol. Bu oyfnod y werinlywodraeth yn drychinebus iawn iddynt. Ym. ddengys fod cof-lyfrau y Diocesan Registry wedi eu hysgubo yw&ith yn y oyfnod yma, gan nad ydynt yn cynwya oofnodiadau boreuach na dychweliad Gharles II. i'r orsedd. Y mae amryw, fodd bynag, o'r cof- lyfrau plwyfol yn myned yn mhellach yn ol, yn enwedig rhai eglwys fechan plwyf Gwaenysgor-y cof-lyfrau hynaf yn yr esgobaeth, gan eu bod yn dyddio o'r flwyddyn 1538, o fewn dwy flynedd i'r amser y bu i Arglwydd Cromwell eu sefydlu'n gyff- redinol yn y flwyddyn 1536. Y mae y cof.lyfrau boreuol hyn o ddirfawr worth yn ogystal â dyddurol, a phe byddai i'r offeiriaid neu rhyw bersonau cymwys eraill roi haner awr bob dydd i goplo allan y rhanau hyny sy'n ddarllenadwy, a gadael gwagle i'r gweddillj byddent yn gwneyd gwasanaeth gwerth- fawr. Dylent gael eu gwneyd ar gynllun unffurf, a a gellid eu dodi i'w oadw yn y swyddfa gofrestrol yr fisaobaeth. Gan fy mod yn cael allan weithiau fod wardeniaid Eglwysig yn gwybod ond pur ychydig am nifer a sefylla y coflyfrau a phapyrau plwyfol eraill, y mae'n bur ddymunol cael rhestr o honynt er gwybodaeth ac arweiniad, yn neillduol felly ar achlysur o wagle neu gyfnewidiad offeiriaid, pan y mae y wardeniaid yn uniongyrchol gyfrifol am danynt. Goddefwch i mi roi gair yma o blaid ystadegau. Y maearddauneu dri o achlysuron amryw gylch- lythyrau wedi eu hanfon yn gofyn am wybodaeth oddiar wahanol safleoedd, ac y mae rhai o'r offeir- iaid wedj eu dodi o'r neilldu yn hollol fel pethau yn rhoi trafferth diangenrhaid ac y mae'n ddrwg genyf ddweyd fod esgobaeth Llanelwy, mewn un neu ddau o engreifftiau, yn amlwg iawn oherwydd return gwallus yn y tablan gwerthfawr a roddir yn yr Official Year Book." Yn Mangor nid oes ond un plwyf yn wallus yn Nhy Ddewi pur ychydig yn yr esgobaeth hon un ran o dair o'r oil. Gwir mai nid ystadegau ydyw crefydd, a dichon nad ydynt yn berffaith gywir gyda'r gofal mwyaf. Ond ni wad neb eu bod yn cario mawr bwysigrwydd; ac unwaith y darperir hwy yn ofalus, y maent yn ddefnyddiol i amryw bethau, ac nid yw y llafur ychwanegol ymhob amgylchiad yn llawer. Y mae'r ymchwiliad sydd yn awr yn cael ei wneyd gan y dirprwywyr cynorthwyol i sefydlu elusenau Sir Ddinbych yn ein hadgoff P. mor fanwl, ac mewn rhai eDgreifftiau mor elynol, y mae eich gweithred- iadau fel ymddiriedolwyr yn cael eu gwylio a'u beirniadu, ac y mae yn dra boddhaol fod y cyfrif o'ch goruchwyliaeth yn y cyfryw wedi cael ei roi mor barod a chyflawn. Y mae'r ateb goreu oedd yn ddichonadwy i'r rhai hyny oedd yn ameu eyfiawnder a diffuantrwydd eich gweinyddiad o bonynt. Modd bynyg, y mae'n angenrheidiol i chwi fod eto ar eich gwyliadwriaeth yn erbyn unrhyw ymgais i'w trosglwyddo oddiwrth eu hamcanion priodol a'u derbynwyr at ae achosion eraill y dosbarth arall, gan fod Bill Addysg Ganolraddol (Cymru), sydd wedi ei ddwyn ymlaen gan Mr. Stuart Rendel a Mr. Osborne Morgan, ac y mae eraill wedi ei gefnogi, yn amcanu cymeryd y gwaddoliadau addysgiadol a I chymaint eraill ag y moddyliant eu bod yn ddiogel i gyffwrdd a hwynt ar hyn o bryd. Pe cerid y bwriad hwn allan, cloffid llawer o ysgolion cyhoeddus elfenol i ba rai y mae gwaddol- iadau yn perthyn, a dodid pob gwaddol bersonolo fwy na £ 30 y flwyddyn at wasanaeth Bwrdd Addysg, pa un a allai gyfnewid, symud, uno, neu werthu gwaddoliadau 600 adeiladau—bwrdd a etholid gan y Cyngor Sirol, defnyddiad o fwyafrif pa un nid ydyw hyd yn hyn wedi creu ynom ymddiriedaeth yn eu hyabryd di-duedd, ao nid ydyw eu cymhwysderau, fel rheol, y cyfryw ag a'u cyflwyna i arolygu addysg y wlad, yn neillduol gan nad oes arholiad wedi ei osod i lawr fel prawfion cymhwysder i'r swydd. Y mae hyd yn nod y New Code, er ei fod fel y mae'n eglur wedi ei wnoyd gyda'r amcan o fod yn ddi-duedd tuag at ysgolion gwirfoddol, am yr hyn yr ydym yn ddiolchgar, yn cynwys achos petrusder yn gymaint ag y geill yr ysgolor ar gyfartaledd enill yr un swm ag o'r blaen, nifer y rhai y gellir eu derbyn i'r ysgol yn cael eu lleihau, a chost y rhai sydd yn addysgu yn cael ei ychwanegu. Y mae'r holl bethau hyn yn galw am wyliadwr- iaeth, ond y mae amseroedd o anhawsder a pherygl yn amseroedd o gyfleusdra. Y maent yn galw am i ni osod o'r neilldu bob mympwy personol, ac i un law-law i gyfarfod, yr anhawsder a gorchfygu y perygl. Y rasent, yn ein gwysio, offeiriaid, a lleyg- wyr, i doyrngarweh ac undeb; ac mewn undebznae nerth.
TRICHINEB JOHNSTOWN.
TRICHINEB JOHNSTOWN. MANTLION DIWEDDABAF. j (O'r Drych, Mehefin 20fed.) Nid oes rhyw lawer o newyddion pellach am y sef- yllfa yn Johnstown, Pa. Gofelir am drefn y lie yn awr gan swyddogion y Dalaeth. Cydia llawer yn y gorchwyl o ail gychwyn eu masnaoh goreu y gallont. Y Sul diweddaf cynhaliwyd gwasanaeth crefyddol ymhob un o'r capeli nad oeddynt wedi eu niweidio yn ormodol i hyny. Parha y nifer ag y tybir eu bod wedi boddi i fyned yn llai, fel na chredir yn awr fod rhagor na 3,000 vyedi eu colli. Darganfyddir rhagor o gytff yn ddyddiol, ond nir. gel-lir mwyach adnabod yr anffodusion, gan fel y maent wedi dadfeilio. Gweithia tua 5,500 yn barhaua i symud gweddillion y llifeiriant. Bu yn ofynol gwneyd defnydd cynilach o dynamit rhag ysgytio gormod, ar adeiladau sydd yn sefyll, ac efallai niweidio personau. Owyniryn ddwys am nad yw y llythyrgodau yn myned a'u papyrau i'r preswylwyr eto, a methir deall paham y mae hyny. Hiraetha y Cymry yno am y Drych, o'r hwn nis gwelsant rifyn y mis hwn; ond disgwylir y bydd bron bob peth yn rhedeg yn bur reolaidd cyn diwedd yr wythnos bresenol. Mor bell ag y gallwn gael allan, achubwyd holl dderbynwyr y Drych, oddigerth W. W. Owen a'i deulu. Collodd y derbynwyr canlynol eu taiW. Lloyd, D. Rees Jones, T. J. Edwards, D. W. James, W. T. Harris, Ivor Thomas, J. Edward Thomas, John G. Harris, a John Griffiths. FFEITHIAU AM EAI O'B CYMEY A GOLLWYD AC A WAREDWYD. Yn ychwanegol at y rhestr a gyhoeddwyd yn y Drych diweddaf collwyd y rhai canlynol Mrs. Evan B. Evalo-S a dau blentyn. Mab a march i W. W. Jones, crydd. James Lewis, peirianydd o Ddowlais. Mrs. Thomas Owens a dau o blant. Mrs. Rees Powell. Mrs. Abraham Price a dau blentyn. Cynwysa y Wasg amryw grybwyllion personol am y digwyddiad galarus. Dyfynwd o honynt:—Aoh- ubwyd y personau canlynol, enwau y rhai a gyhoedd- wyd fel colledigion(1) Richard Worthington; oollwyd ei wraig a'i dri phlentyn. (2) John Jones, Union Street. (3) John Jones, heddgeidwad, yr hwn, pa fodd bynag, a gollodd ei holl deulu oddi. gerth un mab sydd yn Denver, Col. (4) William A. Lewis a'i bum' plentyn. (5) Thomas Edwards a'i wraig a'i dri phlentyn, y rhai sydd erbyn hyn yn Alliance, O. Yr oedd John Courier Morris a'i ferch Lillie yn Johnstown adeg y llifeiriant, a bu John hyd ei wddf bron yn y dwfr. Wedi ymbalfalu ar d6 y felin am amser, llwyddodd i gael ei draed ar le diogel. Yr oedd Mrs. Mary D. Reea a Mrs. Lewis Rees, y rhai a gollasant eu bywydau, yn fodrybod i'r Pro- ffeswr John Rhys, M.A., Rhydychain. Gweddwon oeddynt i frodyr ei dad. Dywedir mai munyd neu ddau fu rhwng Cadwgan Fardd a. chael ei ysgubo gan y lleifeiriant. Trwy anhawsder mawr y oynorthwywyd ef i ddiano ar Prospect Hill. Tra yn nghanol y llifeiriant rhoddydd Mrs. Grif. fith Williams, gynt o Ystradgynlais, enedigaeth i fab, a galwyd ef Noah. Mae hi a'r baban yn dyfod ymlaen yn dda. Aohubwyd merch fach David Williams, Open Hearth, ar ol bod yn mreichiau ei thad ar fynwes y llifeiriant am un awr ar bymtheg. Cludwyd Mrs. John Lloyd a'i bachgen Johnnie, Lewis, Lewis Street, ar y Uif am ugain milldir, hyd Bolivar. Ymlwybrasant o un garnedd o adfeilion i'r llall, ao o'r naill dy i'r Uall, mewn modd gwyrthiol bron; a dychwelasant i Johnstown ymhen pedwar niwrnod, ar ol i bawb anobeithio eu gweled yn fyw. May Wreck James y geilw y newyddiaduron feroh tair wythnos oed i Mrs. Evan James, yr hon a gip- iwyd oddiar ddarn o 3^ nofiedig, ac a ddychwelwyd i'w rhieni. CYFRANIADAU EE CYNORTHWYO Y DIODDEFWYR. Cyfranwyd y symiau canlynol mewn cyfarfod o'r Welsh Baptist Tabernacle, 141, Christie Street, New York, a gynhaliwyd Mehefin 9fed:—Daniel L. Jones, 10 dolar; I. Newton Williams, 5 dolar; a dolar yr un gan Isaac Williams, Hugh Roberts, Richard Williams, Emma Louise Jones, Daniel L. Jones (ieu.), Owen Roberts, C. Vart, Isaac Lloyd, Isaac D. Reynolds, Cord Payer, Owen Lewis. Cyf- Iwynwyd yr arian gan 1. Newton Williams i Henry J. Roberts, trysorydd yr arian a gasglwyd yn 13th Street. Dywed Dafydd Rhisiart fod Cymdeithas, pobl ieu. a,nc eglwys y T.C., Chicago, wedi eyfranu 20 dolar hefyd casglodd yr aelodau 36.50 o ddoleri-yn gwneyd cyfanswm o 56.50 o ddoleri. Y symiau uchaf a gyfranwyd oeddyntJ. J. Owens a Robert Hughes, 5 dolar yr un Dr. Harries a Mrs. R. T. Williams, dau ddolar yr un. Yr oeddynt igasglu yn nghapal Dr. Harries y Sul diweddaf. Yn Moriah, Utica, y Sul diweddaf, oasglwyd dros 80 o ddoleri. Y roeddynt wedi casglu taa 40 o ddoleri yn Bethesda y Sul blaenorol. Yn nghapel College Street, Cincinnati, 0., caBgl- wyd 120 o ddoleri. Y mae Celyddon i bregethu yno 0 am amryw Suliau. RHESTR O'R CYMEY A GOLfcASAKT BU TAI YN JOHNSTOWN. Gwerth 35,000 o ddoleri bob un-Henry Pritchard, Manuel James. Gwerth 30,000 o ddoleri-Ebenezer James, Thomas S. Davies, Morgan Rees. Gwerth 20,000 o ddoleri-Dr. W. W. Walters, Josiah T. Evans. Gwerth 15,C00 o ddoleri-J ohn T. Harris, Mrs. R. R. Edwards, Mrs. Lewis Rees, John W. James, Mrs. George Walker. Gwerth 10,000 o ddoleri—Richard D. Davies, eti. feddion Jonathan Lewis, David L. Davies, Evan Lloyd, Thomas D. Davies, Thomas J. Jones, Mrs. David Davies, Thomas Edwards, Job Morgan, David M. Davies, David G. Rees, Robert Parsons, John D. Rees. Gwerth 8,000 o ddoleri—William J. Davies, Mrs. D. D. Rees, David Rhys Jones, James R. Davies, etifeddion John T. Llewelyn, Mrs. Joseph Davies, Lewis R. Jones, John D. Rees. Gwerth 7,000 o ddoleri—W. J. Lewis, Mrs. Wm. Evans, Thomas T. Morgan, M. Davies. Gwerth 6,000 o ddoleri-Ricbard Ellis, Mrs. J. D. Hughes, D. H. Thomas, David L. Davies, etifeddion Mrs. D. Rees, John T. Griffiths, Mrs. Catherine Davies, David R. Edwards, David W. Joaes, David Cadwgan, David J. Jones, David Eben James, Owen W. Davies, Richard Jones. Gwertb 5,0000 ddoleri-Mrs. John Phillips, eti- feddion John J. Harris, Henry T. Harris, William J. Williams, Moses Owen, John T. Jenkins, John M. Rees, Evan W. Jones, Mrs. David M. Rees. Gwerth 4,000 o ddoleri-David Cadwgan Jones, David W. James, Evan A. James, Mrs. Rees Davies, Mrs. David Jenkins, Mrs. J. T. Wherry, Robert Williams, David Williams, David Kerwin, Hiram Holed. Gwerth 3,000 o ddoleri-John A. Jones, John E. Lewis, Mrs. Morgan, J. W. Harris, Mrs. Evan Powell. Gwerth 2,000 o ddoleri-Mrs. David Thomas, John T. Edwards, James Jones, Mrs. Phillip Davies. Gwerth 1,000 o ddoleri-Mrs. Rees Rees, William P. Williams.
CYSEGRIAD CANGELL EGLWYS ST.…
CYSEGRIAD CANGELL EGLWYS ST. DEINIOL, CRICCIETH, A GWYL GORAWL EGLWYSIG EIFIONYDD. Dydd Iau, Mehefin 27ain, cynhaliwyd gwasan- aethau yn yr Eglwys uobod. Saif yr Eglwys hon gerllaw y ffordd fawr sydd yn arwain at Porthmadog, ac yn mhen dwyreiniol o'r dref henafol. Yr oedd cynulliadau lliosog wedi ymgasglu cyn dechreu y gwasanaethau. Am 11.30 gorymdeithiodd yr Esgob a lliaws o'r offeiriaid, y rhai oedd yn eu gwenwisg- oedd, i'r gangell, dan ganu, a'r gynulleidfa yn cyd- uno. Wedi hyny darllenwyd y weithred, a chanwyd "The Church'sone foundation." Darllenwydgweddiau y oysegriad gan yr Esgob, a chorganwyd y Salmau lxxxviii. a cxxii. ac yna darUenwyd y ddwy lith briodol ar yr achlysur gan y Parchn. E. Watts, Criccieth, a J. Evans, rbeithor Aber. Offrymodd y Rheithor y gweddiau, a chanwyd emyn. Draohefn awd trwy ran o wasanaeth y Cymun gan yr Esgob, a phregethwyd ganddo yn rhagorol ar yr achlysur. Cafwyd casgliad ar y diwedd. Am 4, ail ymgynull- wyd eto yn yr eglwys. Daeth tyrfa liosog ynghyd. Llafarganwyd y Litani gan bffeiriad Jieithr (yr hwn a fethasom gael ei enw), a phregethwyd yn alluog ac i bwrpas gan Brifathraw Coleg Hyfforddiadol Caer- narfon, ssf y Parch. Mr. Fairchild. Gorymdeithiodd yr offeiriaid a chorau o Borthmadog a Phwllheli yn eu gwenwisgoedd, i'r gangell. Gwnaed casgliad ar ol y gwasanaeth. Am 7, dechreuwyd trwy gorganu Salm cxxxii. Darllenwyd y rhan gyntaf o'r gwas- anaeth gan ein Rheithor, a'r gweddiau gan y Parch. W. D. Roberts, Porthmadog, a'r ddwy lith gan y Parchn. R. T. Jones, Nefyn, ao E. Edwards (di- weddar gured Porthmadog). Canwyd yr anthem "Bendigedigyw Arglwydd Dduw Israel" (J. Thomas) gan y corau, dan arweiniad y Parch. W. D. Roberts. Ar ol offrymu rhai gweddiau, esgynodd y Paroh. E. T. Davies, ficer Aberdyfi, i'r pwlpud, a chaed pregeth nerthol, alluog, ac addysgiadol ganddo fel arfer. Efallai nad annyddorol fyddai hysbysu mai Arglwydd Raglaw y Sir, sef Mr. G. M. Greaves, gymerodd y draul o ychwanegu y gangell newydd hon, ac amryw bethau eraill ynglýn &'t Eglwys. Boed bendith y nef arno. Mae'r Eglwys hon yn un o'r rhai pryd- ferthaf yn y sir, a cheir gwaith destlus a chelfydd arni yn fewnol ac allan. Mr. Thomas Jones, Criccieth, ydoedd yr adeiladydd. Chwareuwyd yr organ hardd gan broffeswr o Lundain yn rhagorol. Llongyfarch- wn ein Rheithor, sef y Parch. J. Ll. Jones, am ei weithgarwch yntau ynglJn a. chario y trefniadau ymlaen mor ddidrafferth, gobeithiaf y bendithir ei lafur, er lies yr Eglwys a gogoniant i'r Goruchaf. Gwnaed casgliad ar ddiwedd y gwasanaeth at draul yr wyl gorawl Eglwysig.
JJSaiTfmatiortiti. -'"'-"-/""'
JJSaiTfmatiortiti. ELLESMERE, DYDD MAWKTH.—Gwenith gwyn, 4s 10c i 5s Ie am 75 pwys; melyn, 4s So i 4a 10c; haidd, 4s 6c i 4s 9c; wyall, 14 i 15 am Is ymenyn, He am 16 wns ieir, 4s 6c y cwpl; hwyaid, 4a 6c i 5c y cwpl; Indian corn, 4s i 43 ljc y cant. Gwerthodd y Mri. Parry a Bath yr un dydd 64 o anifeiliaid, 59 o loi, 184 o ddefaid ac wyn, a 263 o foch hefyd Mri. Cooke a'i Feibion a werthasant 44 o anifeiliaid, 63 o loi, 151 o ddefaid ac wyn, 303 o foch, ac un ceffyl. LERPWL, DYDD MAWRTH.—Gwenith o California, 6s lie i 7s 3c; melyn, 6s 6c i 6s 8c Bombay, 6s 6c i 68 10c; pys, 5a 4c. WYDDGRUG, DYDD MERCHER.—Gwenith melyn, 10s i lOa 6c hobed; haidd, Ss 6c i 9s 00 am 147 pwys; ceirch, 6s 6c i 7s am 105 pwya; pytatws, 5a Oe i 5s 6c; ymenyn, Is 00 i Is Ie y pwys wyan, 16 am Is. LLUNDAIN, DYDD MERCHEK.—Tram or—Gwenith, 29,280; haidd, 13,190; ceirch, 63,700; blawd, 24,490 o sachau. Prydeinig-Gwenith, 930 o chwarteri; haidd, 480. CROESOSWALLT, DVDD MERCHER. Gwenith gwyn, 4a lOo i 5a Oc am 75 pwys; gwenith melyn, 4s 6c i 4s 10a am 75 pwys; ceirch, 15a Oo i 17s 6c am 225 pwys; ymenyn, Os 10c i Os Oc y pwys; ieir, 4s 6c i 5a 6c y cwpl; hwyaid, 5s 90 i 6s Dc y cwpl; gwyddan, 5s i 6s 6cyr un; wyau 14 i 18 am Is; haidd at fragu, 4s 0c i 4a 4c am 70 pwys haidd at fala, 3s 6c i 3s 9c am 70 pwys; pytatws, 10 i 11 pwys am 6 swningod, 2s 4c i 2s 6c yew pi; cig eidion, 80 i 9c y pwys; cig myharen, 9c i 10; cig llo, 8c i 9c cig oen, lie i Is; pore, 6c i 8c pys, 13s 6c i 14a 60 am 225 pwys; ff a, 15s 6c i 16s 6c am 24o PWYB.
--' ABERDAR.
fainn" uari a holwya ysgolion Moantain Ash, iiir- i "U, i?mdar> a St. Ffagan gan y Parch. J. H. Lloyd, p "Cor beratnan, ar y H Cread." Cyfarfod 6 o'r gloch: » y Gosper gan y Parch. M. Lather Jones, I fcflJ.x ysKolion Aberaman, Cwmaman, a St. Mair i 8. J ar Cwymp a'r Dilaw gan y Parch. yn ddeheuig iawn. Yr anthem a ganwyd I ljlo69\ awenychais pan ddywedent wrthyf (Hywel ,fc^'p8, chanwyd yr "Hallelnjah Chorus" (& • WW mrae8)ar y diwedd. Yr arweinwyr oeddynt Mri 7Hia fl°e,a Lewis, a gwnaethant en gwaith yn rhagorol. 'gaUj.fvyn diwrnod o adloniad ysbrydol a meddyliol, H ao n y bydd yn symbyliad i ragor ° weithgar- W. ,°Jfywyd yn Eglwysi y Cwm. *?i ^niLWJR0Ij-—Prydnawn dydd Lion, cladd- (Jfjtl marwol Lodwick Davies, yr hwn a &g angau diayfyd yn. ngwaith glo Aber- ^oiiK Gwener b'aenorol. Yn y cynhebrwng yr o Wirfoddolion y dref, pa rai a ddaethant rdj j.^ytawynas olaf i'w diweddar gymrawd. Ar y iJ*gladdfa gyffredinol, dolefodd y seindorf bres y I r?b in Saul,ac ar lan y bedd gollyngwyd Jij v I'Sydion &'r magnelau gan ddwy r§a o filwyr, nes 6ryniau yn adseinio. Nid yn ami y gwelwyd kifin aoS mewn angladd—oddiar angladd y Canon i Hwa 0 folca goffadwriaeth! Gweinyddwyd ar lan gan y Parch. W. Williams, St. Mair.—Qoh.