Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
"PAHAM Y BEDYDDIR HWY DROS…
"PAHAM Y BEDYDDIR HWY DROS Y MEIRW?" At Olygydd Y Llan a'r Dywysogaeth." Syr,—Gwnaf fy atebiad i'r pwnc uchod mor fyr ag y medraf. Pan yn darllen yr ymofyniad daeth i'm cof ddarfod i mi fedyddio baban nnwaith uwchben ei fam yn ei harch agoredig, cyn cychwyn y corph i'r gladdfa, yn nnol ag arferiad ffynodig yn Esgobaeth Dnrham, yr hyn a wnaethpwyd yn hysbys i mi ar y pryd, ac nfudd- heais i ymgymeryd a'r ffarf, yn ol dymuniad y teuln. Yr oedd y peth tebycaf a welaia erioed i fedyddio dros y meirw." Ond nid ydwyf yn credn mai at arfer- iad felly y raae St. Paul yn cyfeirio yn vr adnod hon, eithr yn hytrach fod ymgymeryd a'r dall uchod yn cyf- eirio efallai at eiriau yr apostol. Darlleniad ABDFK, a'r MS. Sinaidd, sef yr awdur- dodau goren, yw "Tl KCI.¿ f3a7T"Tl.tovTCI.¿ virep airdv' ac a gyfieithir gan y Vulgate, II Quid et baptizantar pro illis V' Paham ynte y bedyddir hwy droatynt ?" Dywed Ambrose, Anselt-D, Grotins, Tertullian, Chrysos- tom, Billroth, Ruckert, Meyer, a De Wette e bod yn hen arferiad gan rai pobl i ymostwng i gymeryd eu bedyddio "dros," nen yn lie," rhai fyddai wedi marw heb eu bedyddio, er mwyn ceiBio gwneyd ifyny am y golled. Yr ydym yn cael ein sicrhau gan hanesydd- iaeth fod y Cerinthiaid a'r Marcioniaid yu gwneuthnr hyny, ond dadlenir gan rai nad oedd yr arferiad mor foreu a St. Paul; eto, y mae St. Paul yn ei ymreBymiad yma yn cyfeirio at y ffaith. Darllena Trollope, "virep rf/s dvaardireus TWV veKpwv dros adgyfodiad y meirw," neu fel arwydd o'r adgyfodiad. Ond nid yw yr awdwr hwn yn sylfaenn ei ddarlleniad ar un o'r awdurdodau gwreiddiol. Y meddwl yw, "Paham y mae y rhai byw yn cymeryd eu bedyddio dros y rhai sydd wedi marw heb eu bedyddio, 'os na chyfodir y meirw hyjiy ?"—Yr eiddoch, &c., Meyllteyrn. JOHN DANIEL, O.Y.—Y mae "Paham ynte" St. Paul yn fwy o ^erydd nag o gefnogaeth ar y dull uchod o fedyddio.— At Olygydd Y Llan a'r Dywysogaeth." Syr,—Y mae llawer iawn o amrywiaeth barn yn nghylch meddwl yr Apostol Paul, pan mae of yn dy- Wedyd fel hyn, "Os amgen, b3th a wna y rhai a fedyddir dros y meirw, os y meirw ni chyfodir ddim ? Paham, ynte, y bedyddir hwy dros y meirw ? A phaham yr ydym ninau mewn perygl bob awr ? ■' 1 Cor. xv. 29, 30. Yn amddiffyn mae'r Apostol yr athrawiaeth ag yrgoedd rhai yn Nghorinth yn ei gwadu, o adgyfodiad y meirw. "Os amgen," medd ef, hyny yw, os na fydd adgyfodiad y meirw, beth a wna y rhai a fedyddir dros y meirw, os y meirw ni chyfodir ddim ?" Ymha ystyr, ynte, yr oadd neb yn cael eu bedyddio dros y meirw ? Yr oedd llawer yn cael eu rhoi i farwolaeth y pryd hwnw dros grefydd lesu Grist fel merthyron. Ond fel yr oedd- ynt hwy a'u tystiolaeth yn darfod trwy eu marwol- aeth, yr oedd rhai eraill, yn olynol, yn barod i gymeryd eu lie trwy ddwyn yr un dyst- iolaeth a hwythau, ac fel yma. yr oedd y Crist- ionogion adnewyddol hyny fel rhai oedd yn cael eu bedyddio dros y meirw, sefyn gwneyd yr un broffes ag yr oedd y rhai meirw wedi ei gwneyd yn eu bywyd. Os na fyddai y fath beth ag adgyfodiad y meirw, nis gellid yn briodol ddywedyd fod neb o'r newydd yn cael eu bedyddio dros y meirw. Gferedd felly fu&sfti aywedyd y fash beth. Ac fel yma: rhaid i ni ddeall am bawb a fedyddid o'r newydd, eu bod hwy yp cael eu bedyddio i'r broffes o'r athrawiaeth hon, saf y bydd adgyfodiad y meirw, ac mai fel yma droo y ineirw, mewn ystyr, y bedyddid hwynt. Yr oedd y rhai a ddeuent ar ol eu gilydd o'r newydd i gael eu bedyddio, fel pe b'ai yn cymeryd 11a y rhai oeaa wedi eu merthyru. Yr oeddynt yn gwneyd yr Un broges a hwythau, he fel yma, mewn ystyr, yn cymeryd eu lie hwynt. Yroodlyntyneaeleu bedyddio Oroa y meirw virep TWV peicpuv. Tebyg yw hyn i rengau milwvr mewn rhyfel, sef y rhai byw yn dyfod 1 Ie y meirw.—Yr eiddoch, &c., Mehefin 21ain. J. W.
HYMNAU A THONAU CYMREIG YREGLWYS…
HYMNAU A THONAU CYMREIG YREGLWYS YN NGHYMRU. At Olygydd Y Llan a'r Dywysog4et7i." Byri-Cydnabyddir yn gyffredin nad ydyw Hymn- au a Thonau yr Eglwys yn Nghymru yn fcddhaol. Y Hyfrau goreu, fa ddichon, at wasanaeth yrEglwys yaGymraeg yn btesenol ydyw eiddo y diweddar Barch. Oanon Evans, a'r Hymnau Hen a Newydd." Ond y mae angen am eu gwell. Peth 13Yfiredin yn awr ydyw gwelad blaenor y c6r a'r harmoniumist yn defnyddio hymnau allan o un Uyfr a'r tonau o rhyw lyfr araJl. Mae bywyd a liwyddianb gwasanaeth y canu yn ymddibynu, i raddau mwy IleU lai, ar yr hymnau a'r tonau a ddefnyddir, ao er lUwyn enill sylw a chydweithrediad y to sydd yn oodi, y mae o bwys i gael hymnau a thonaumwy POblogaidd ac & mwy o fyn'd ynddynt. Yr oedd Uwyddiant Sankay a Moody yn y wlad hon, i raddau ra8.wr, yn ymddibynu ar y canu, a phe gellid oael Oanu mwy poblogaidd yn yr Eglwys fe enillid llawer o ieuenctyd y wlad ati. Mae hyn yn amlwg oddi- Wrth y llwyddiant sydd yn barod wedi dilyn y gwyliau corawlr droB hyd a lied y wlad. Bu amryw o bwyllgorau esgobawl Ty Ddewi yn cYfarfod a'u gilydd yr wythnos ddiweddaf yn Nghaerfyrddin, dan lywyddiaeth yr Esgob. Yneu plith yr oedd yr Executive Committee yn trefnu testynau gyferbyn ilr gynhadledd sydd i gym- eryd lie yn Nghaerfyrddin ar y 24ain a'r 25ain Hydref nesaf. Fel aelod o'r pwyllgor hwnw, an- 'Qriais ddyfod &'r pwnc hwn o dan sylw, ac yn y di- Weda cefais fy awdurdodi i gynyg yn y gynhadledd • am bwyllgor i gymeryd Hymnau a Thonau yr Eg- *Wyg Gymreig o dan sylw, gyda golwg ar gael cyd- ^eithrediad cyfiredinol trwy Gymru i ddwyn allan vfr a fydd yn debyg o fod yn llwyddiant acryn s<&ndard luorlt. Mae eisiau cyfaddasu yr hymnau Q, r tonau i'w gilydd yn well. Mae eisiau mwy o laymnau pwrpasol at wahanol dymhorau y fiwyddyn ^glwysig, ao y mae eisiau hymnau oenhadol at ^asanaeth oymdeithasau, yn dramor, yn gartrefol,1 Yn blwyfol, ynghyd a llawer o. amcanion eraill Sto ^enwi aE hyn o bryd. Gobeithiwn y | ?a pynhadleddau y padair Esgobaeth Gymreig Syaweithredu, ac yr awdurdodir aelodau pob pwyll- Q r 1 yfflgynghori 4 phob hymnydd a cherddor y bvd^^°^ae y preswyliant. Wrth reswm vn 7n anSenrheidiol i bob aelod o'r pwyllgor fod beri^v °'E Gynhadledd Esgobyddol cyn y gellir ei odd- o Ond ni fydd dim i'w rwystro rhag'cael help -OBII oraill fyddo yn foddlon cydweithredu. ac P°b pwyilgor esgobol weithradu ar ben ei hun, asiton eynrychiolydd i'r cyfarfod canolog (central I meeting) y pedwar pwyllgor, o dan arolygiaoth dyn medrus a galluog, Mae yr uchod yn fath o fras-ddarlun yr wyf fi o honof fy hun wedi fiurfio ar y mater. Carwn glywed barn eraill. Rhydd i bob un ei farn, ac i bob barn ei llafar." Dichon y byddai o ddaioni i gyhoaddi ar dudal- enau Y LLAN lechres o'r Tonau a'r Hymnau sydd yn cael eu defnyddio yn bresenol gan enwadau cref- yddol Oymru. Byddai hyn yn help i ddwyn allan Lyfr o Hymnau a Thonau teilwng o Gymru, wrth ddethol y goreuon allan o'r oil o honynt, a hyny drwy ganiatad y gwahanol gyhoeddwyr.—Yr eiddooh, &3., THOMAS WALTERS, D.D. Fioerdy, Llansamlet, Mehefin 24ain.
Y WASG EGLWYSIG GYMREIG.
Y WASG EGLWYSIG GYMREIG. At Olygydd 11 Y Llan a'r Dywysogaeth." Syr,—Llwyr gredaf gyda Deon Llanelwy fod gor- mod o siarad-ae o ysgrifenu hefyd-a rhy fach o weithio wedi bod ynglyn 4'r Wasg Eglwysig aonis gall y grwgnachparhaus oherwydd "diffyg cefnog- aeth "lai napheri i rai dynion feddwl nad yw'n cylchgronau yn meddu onid ychydig o gylchrediad a llai o ddylanwad. Er hyny, nis gallaf ar yr am- gylchiad anghyffredin a gyfodwyd gan Chronicle Bangor lai na gofyn am ychydig ofod mewu yohwan- egiad i'r hyn a roddwyd i lythyrau galluog Un o'r Pwyllgor," Deon Llanelwy, a "Huw Peri3." Cyt- unaf & mwy nag un o sylwadau y Chronicle ond yr wyf yn pendant wadu ei haeriad-11 the LLAN has failed to fulfil the object of its existence," a'i bod yn decided failure." Beth, tybed, yw safon y beirn- iad hwn wrth ddyfarnu y "total failure "? Prif amcan Y LLAN ydyw hyrwyddo lledaenia.d egwydd- orion Eglwysig. Os yw ysgrifenydd yr erthygl yn tybied na chyrhaeddwyd yr "object of its existence am nad yw'r LRAN wedi troi holl Gymru yn Eg. lwysig, beth a ddywedwn ni am y Chronicle, prif newyddiadur Oeidwadol Gogledd Gymru er's oesau, yr hwn sydd wedi cael byw i weled y wlad yn myned mor Radicalaidd fel na ddychwelir o'r rhan hon o'r Dywysogaeth ond dau Gaidwadwr i'r Sanedd allan o unarddeg o aelodau ? Y mae'r Chronicle yn cofio pethau yn hollol i'r gwrthwyneb; ond bu ef nid yn unig yn analluog i enill tir i'w egwyddorion, ond hefyd yn goriod edryoh ar dir lawer yn cael ei ddwyn oddiarnynt. Nis gellir dweyd hyny am Y LLAN. Nid oes ond llwyddiant a lledaeniad wedi oymeryd lie ar bob Haw i egwyddorion Eglwysig er pan gychwynwyd Y LLAN, ac y mae eich newydd- iadur wedi cymeryd rhan nid dibwys yn y gwaith. Nid wyf yn rhyfeddu at yr arddangosiad o an- niolchgarwch a arddangosirtuag at bwyllgor hunan- ymwadol Y LLAN. Bu'm yn yatod maith gysylltiad a'r hen Dywysogaeth mewn cyffyrddiad ami a'i fath, ac yn gresynu ganwaith wrth feddwl am gynifer o'n gw^r Eglwysig, mewn plwyfydd bychain gwledig yn enwedig, oeddynt yn magu melancoli o ddiflyg gwaith, neu o anewyilysgarwch i'w gyflawni, tra yr oedd ar eu Haw, pe dewisent, fod o gymaint lies i'r Eglwys trwy ddefnyddio y wasg i wasgar ffrwyth y talentau y oynysgaeddwyd hwy a hwynt. Nid wyf fi yn disgwyl byth weled llewyrch mawr ar y Wasg Gymreig Eglwysig. Y maeein lleygion o'r dos- barth uchaf yn darllen Sa6sneg, y dosbarth tlawd yn darllen ond ychydig, tra na fidd yr Eglwys yn Nghymru ond ychydig o'r dosbarth canol ag sy'n darllen Cymrae-y maent hwy yn ffurfio asgwrn cefn Ymneillduaeth. Ond y mae, ao fe fydd; am flynyddau lawer, faes defnyddiol i'r Wasg Gymreig Eglwysig i lafurio ynddo; ac ond cael ein hoffeiriaid (trwy anogaeth urddasolion yr Eglwys, os bydd ei eisiau) i gyflawni eu rhan hwy yn fiyddlawn, gellir gwneuthur gwasg yr iaith gyfiradin yn fwy grymus a gwasanaethgar o lawer nag y mae hi yn bresenol. Efallai y goddefir i mi, mewn eysylltiad A'r pwnc yma, gyfeirio yn fyr at y Parish Magazines fel eyf- ryngau rhagorol yn ngwasanaeth yr Eglwys, a dat- gan fy llawenydd eu bod mewn nifer ar gynydddir- fawr. Yr wyf yn gydnabyddus ft swyddfa lie yr ar- gremr rhai i chwech o wahanol blwyfydd o fewn cylch o lai nag ugain milldir, tra nad oedd ond un o honynt mewn bodolaeth bum' mlynedd yn ol. Mewn pedwar o'r plwyfydd hyn y mae'r Gyfaill Eglwysig yn cael ei 14 leoli am, cred yw y rdylai pob plwyf yn yr hwn y oeir haner. cant o gymunwyr, os nad llai, feddu ei gylcbgrawn plwyfol. Dywed y Deon mai "nid cynllun na chylchgrawn newydd sy'n eisiau. Gwir nad dymunol fyddai caal dim a wanyohai y cynlluniau a'r cylohgronau ydynt eisioes ar y maes. Ond y Mae un cynllun y dymunwn ei argymell i'w ystyriaeth pan ddechreua ar ei oruchwyliaefeh yn Llanelwy, sef cael Diocesan Magazine. Mae'r peth wedi bod ar. fy meddwl er's blynyddau; a chredaf os gellir gwneuthur y Parochial Magazines] yn wasanaethgar a llwydd. ianus, y byddai cyhoeddiad esgobaethol yn Ilawer mwy felly. Gwasanaethai fel tjyfrwng undeb gwas- .tadol rhwng pab rhan o'r ,eBgoba;eth a'u gilydd, a chredaf yr hyrwyddai y mawr both dymunol o gael ein cyffredin bobl ideimlo yn fwy cryf fod ganddynt hwy ran a ohyfran yn yr Eglwys a'i gwaithrediadau. Dyna sydd yn nerth Ymneilldaaatb, a'i ddiffyg yw gwendid yr Eglwys. Yr ydym yn disgwyl llawer oadiwrth yr. apwynt- iadau diweddar ond cyn y gall yr Esgob Edwards a'r Deon Owen godi hen Eglwys ein tadau i'r safle y dylai fod ynddi yn yr esgobaeth hon, rhaid i offeir- iaid a phobl ymarweddu yn deyragar tuag -atynt, a chefnogi pob ymdrech a wnanfc ar ei rhan. hyd eith'af eu gallu.-Yr eiddoeb,.&c,, L. J, Rhyl, Mehefin 24ain. At Olygydd Y Lian ar Dywysogaeth." Syr,—Llwyddiant i Llwyddiant ILlythyrCymreig mewn papyr Oymreig, gan Ddeon Cymreig I Pa bryd y bu y fath feeth o'r blaon ? A oes y fath beth wedi bod er pan yr arferai yr anfarwol Ddeon Edwards ysgrifenu ei lythyrau galluog i'r papyrau Oymreig ? Yr oedd ef yn ddyn wrth fodd calon y genedl, ao nid yw ei lewedi ei lanw, hyd yn hyn, yn mynwes y genedl. YE aedd ef bob amser yn barod i amddifiyn ein gwlad, ein hiaith, ein cenedl, a'n Heglwys. Ao os ydyw llythyr byry Deon Owen yn ernes o bethau da, i ddyfod, yr wyf yn sicr y caiff yntau, vn fuan, le cynes yn mynwes y genedl. Y^mae y Wasg Seisnig yn oael. ei cynorthwyogan Eglwyswyr urddasol. Pa bryd y gwna Eglwyswyr urddasol Cymru yr un peth ? Pa 11 p bryd y deuant i ddefnyddio eu hysgrifbinau i gyn- orthwyo y Wasg Gymreig ? Y maent, yn awr, yn cynorthwyo a'u harian, ond yr ydym am gael llythyrau oddiwrthynt, ac y mae yn rhaid i hyn gymeryd lie cyn byth y.daw gwir a pharhaolllwydd- iant yn yr Eglwys yn Nghymru. Os ydyw Eglwys- wyr urddasol wedi eugosod mewn swyddi uchel a phwysigoherwyddeu dysgaidiaeth, eu galluoedd, a'u cymhwysderau, y mae pob rheswmyndangos mai hwynthwy ddylai fod yn athrawon deiliaid yr Eglwys Gymieig. Hwynthwy -ddyJai .iod t,yn. ySt., grifenu y prif lythyrau oyn Y LLAN, yr'HauZ, a'r Cyfaill. Y mae llythyrau galluog ynymddangos yn y eyhoeddiadau yn bresenol, ond yr wyf yncredu y byddai Hythyrau ag enwau Eglwyswyr urddasol Cymru,wrthynt yn Bier o gael effaith a dylanwad mawr ar Eglwyawyr, Cymreig, ac ar y genecll yn gyffredillo1. Y r eiddoch, &c,, J. R.
LLANTRISANT, MON.
LLANTRISANT, MON. At Otygydd y Llan a'r Dywysogaeth." Syr,—Gwnaeth Talanton ychydig gamgymer. iad mewn perthynas i'r plwyf hwn yn eich rhifyn am y 14eg. Nid yw Arglwydd Stanley wedi ym- gymeryd ag adeiladu eglwys nrwy, ddyma yn hollol, ond y mae wedi addaw rhoddi tir at hyny, ynghyd a chynorthwy arianol. Hefyd, nid er cynal Ysgol Sul j? cafodd Mr. Morgan fenthyg ystafell yn agos i Nantanog, ond trwy ganiatad y rhai sydd yn cynal Ysgol Sul yno, ynghyd a'r-Gadben Verney, perchenog yr ystafell, bu yn dechreu oynal gwasanaeth yno bob nos Wener, ond, yr oedd y gwasanaethau yn rhy lewyrchus i ysbryd cul a chenfigenllyd rhai o'r awdurdodau goruchel, ac felly, er mwyntawelu y rhai hyny a hoffant dwrw, rhoddodd ein parchus jReithor y peth i fyny. Mae cafiaeliad Mr. Morgan i' £ plwyf yn werth- fawr yn ein golwg, agobsithio y ca, of a'i briod garedig bob cysur yn ein mysg, ynghyd a nerth i godi'r hen Eglwys i'r lan o'r iselder mae ynddo.—Yr eiddoch, &c. G. E.
THE NEW CANON AT LLANDAFF…
THE NEW CANON AT LLANDAFF CATHEDRAL. To the Editor of Y Llan a'r Dywysogaeth Sir,—In your last leader you have written in an able manner and commendable spirit concerning the recent appointment made at LlandaS Cathedral. May I be allowed tosa.y a few words more upon this new departure. As one who has had already some exparience of mission work, and, consequently, in- terested in a movement calculated to give new im- pulse to this all important but long neglected work, I feel it my duty, along with many others, to hail with joy and gratitude this new departure-a departure significant for its bold and free spirit, and one fraught with blessings to the diocese. It is clear that the Bishop of Llandaff is detecmined to husband all his forces-to Use every office to strengthen the position of the Church. Too long have these oanonries been cherished as mere heirlooms of past greatness and power, and. at bestconaidered as dig- nities conferred upon men for past services without attaching to them some useful sphere of labour. In an age like ours the dignity of labour is the only dignity which the Church should covet, and the power for work among the people and for the people the only power we should be ambitious to obtain. Dignity per se cannot prove a satisfactory reward to the active spirit of the age, but new functions for work are faat forming, and the new wine is bursting old-bottles. The old inflexibility of system is yield- ing to the new life which manifests itself in all directions, and we rejoice to see that the Bishop of Llandaff, who is ever on the alert to disoern the needs of the age, has broken away from old tradi- tions, and that he is fast converting formal dignity into an organic energy for work. In the present crisis no office should be allowed to remain if it does not strengthen and vitalise the whole structure. We cannot afford to keep useless members in the spiritual body, any more than in the natural body, and surely decaying and dead limbs should be amputated to enable the living members to perform their functions with greater energy and force. Hence the Cathedrals to meet the present demand must be converted into busy workshops and centres of religious vitality. Failing this adaptation, their influence, if not their very existence, will soon be threatened by the rise of powerful and numerous brotherhoods which will supersedo, the old order, and by force of their spiritual vitality change the very structure of the Church's constitution. Abbots were once supreme in the land. And are there not indi- cations pointing to some similar growth at present ? Let the reader reflect upon ,the;igrat work recently accomplished by societies such as the University Missions, and to come nearer home we refer to the Church Defence Institution. The organic unity of the Church in England and Wales was until recently but a dead theory, but sinee the rise of this powerful society it is no longer a cold and formal theory, but a living. and energising fact. The organic unity has been shown not so much by the history of the past, but rather by the actual work of now and growing organisations. Hence our t life is a continuous growth. New functions are forming, new officeet-are created to meet the new phases of modern society and it is. Bignificant that, in future, canonries are to be attached to new spheres of labour. Will the clergy of this diooese follow their worthy leader in this new movement ? The success of the missioner will depend much upon the sympathy of his brother clergy. We fear there is a trained prejudice lurking in the minds of many of the clergy against mission work in general. Is the missioner to be-left at the mercy of such men in arranging his plans ? or is he to be empowered to enter into every parish without craving for entrance from every vicar? For our part we would wish him to have the same power as the archdeacon has in another capacity. The diocese ought to be virtually hisparish. One objection no doubt will be urged against this innovation upon the, rights of vioars,jnamely, that the missioner cannot do, much, good through his mission without a. previous and elaborate prepara- tion made by the vicars of parishes. But in answer to this we submit that this elaborate preparation is not a sine quet, izoiz of a successful mission andeven granting it to be necessary, but very few vicars have the necessary insight into Ithel character, of, ruch work to enable them to eliect such a preparation. One short visit from the missioner hiinsalf will do more to prepare the parish for his .permanent mis- sion than an elaborate and mechanical preparation made by others who, for lack of experience, are not inttouch with this spssial feature of Church-work.- I am, &c., LEWIS HUGHES, M.A. Bhymney,
YMHLITfl Y TREGBTHWYS.
YMHLITfl Y TREGBTHWYS. Dydd Meroher, y oed cyfisol, tra yr oeddwn ar fy tnhaith riJr ':B:!est,:iel y fy nghym- deithio gyda haid o bregethwyr ag oedd yn teithio hefyd tua Chana yn Nghaerfyrddin, 11a yr oadd, mao"n -debyg, y gymanfa fawr i gael ei chynal. Cefais, am un rhan c'r daitb, gwmni dau com. mercial traveller, rhan arall glerigwr, ac yn oltu Political Preachers, ys dywedir. Yn Llanelli, wele un boneddwr (?) hiifain, hirdrwyn. ao yn cael oi guddio & broad cloth, box hat, a tan gloves o'r mwvaf 'spensive, a rhywbeth am ei wddf yn dabyg i gadaeh 'ffeirad yn dyfod i fawn. Rhyfadd, onide, fel v mae y bob-lach hynyn imitatio yr Eglwys ymhob peth ag I syddyn respeotable. Wei, yr oedd yn amlwg fod y bodaeh hwn yn oracl, a bod cyfarfod mawr Cana yn disgwyl wrtho oblegid yn union wedi iddoroddiei gob fawr i lawr. a'i spectol ar ei lygaid, y mae yn tynu allan ei bregeth, ac yn. troi y ddalen hon alr ddalen arall, fel pa am ffoindio y grand touches. Yr oedd yn amlwg i mi ei fod wedi fynghymeryd yn ,Sais (ond ni chred "Morien" hyny), onide ni fuasai yn hofran ei bregeth Gymraeg ger fy mron gymaint, Wei, felly y bu hyd nes cyraedd o honom y Junction. Yma mae y bregeth yn myned i'r boced, ac y mae yn hailio pedwar pregethwr arall, a thri o ddiaconiaid ag oedd ar eu pererindod i'r un lie. Wedi siglo dwylaw a chyfarch eu gilydd, mae un o'r now conwrsl- yn gofyn i'r oracl a oedd neb arall yn dyfod i'r gymanfa, o'r Llan. I I Wel,, y--ym-.nv, 'does neb ond y Fi." Ac, yn wir, yr oedd Y Fi hwn gymaint a'r Wyddfa. Ond i'r gymanfa yr Oeddynt yn myned, ac yn gymaint a bod yr ormel i fod yn un o'r great gizits, yr oedd yn naturiol i mi gasglu (er mae Sais oeddwn, ah 1 ab !) mae pwnc yr ymddiddan o hyn allan fuasai ynghylch eael YebrydDuw i arddel y pregethu ond ow 1 ow dim o'r fath beth Naturiol, meddaf eto, fuasai i mi gredu mai gweddi ar Dduw am yr arddeliad nefol fuaaai yr holl ymddiddan bellach. Na, na, dim o'r fath beth. Y peth mawr oedd yn gwasgn ateu meddwl oedd, pwy gant i gymeryd lie y gwr o Faesgwyn. Y mae Mr. Powell yn marw," meddai yr cracl, "mi glywais gan un heddyw sydd yn givybodyndda. Ond dywedwch i mi, pwy ydyen chwi wedifixio arno yn ei le ?" "1 Wel," meddai un o'r lleill, "yr ydym ni wedi siarad ar Mr. Lloyd Morgan, ao yr ydym yn golyga iddo ef ddod "Da iawn, da iawn yn wir," ebai'r otacl. Dyna y right dyn. Yr oeddem ninau yn y Llanwedimeddwl am dano gyferbyn a'r dyfodol. Mae'n rhaid cael dyn cryf, oblegid y mae'n sior fe ddaw Lord Emlyn allan cyn pen pedair awr ar hugain ar ol marw Mr. Powell." Onid yw yn gywilyddus meddwl fod dynion yn gallu siarad am le eu A.S., ac yntau heb farw, a hyny hefyd gan ddynion a alwant eu hunain yn weision yr Arglwydd Iesu Grist, ac ar y ffordd tua chymanfa fawr yr enwad Ar brydiau, yr oedd yr oracl dipyn yn shy rhag fod y Sais yn deall rhywbeth o'r hen Omeraeg- syllai yn daer yn awr ao eilwaith ar physiog y Sais (?). Ond wrth ganfod fy nifaterwoh ymddangosiadol aent yn y blaen at bwno arall-Dadgysylltiad yr Eglwys, Cloc Llandilo, Mr. Pugb, A.S., Ficer y plwyf, a'r Dreth Eglwys. Wedi rhoi trwythfa dda i Mr. Pugh, troisant fel thousand of bricks, ys dywed Llew Llwyfo, ar ben y Ficer, y cenaw oyfrwys, di-rae, a di-ddaioni," ys 3yw«d y .pregethwr difarf oeddyny nifer. "Ie'n wir," ebai'r oracl, "cyfrwys, diddaioni, a didalent yw y goreu o honynt, ac nid yw y gweddill ond gwehflion Ymneillduaeth ac mae'n. drueni -meddwl fod Mr..Dillwyn wedi methu eU hyiMio adrift y dydd. o'r blaen. Yn wir, fa fyddai yn ckeapach i'r Llywodraeth eu talu ymaith ar un. waith, oblegid nid yw y trash yn ddim gwell na phla m y wlad." "Bethydych chwi yn feddwl am ym. ddygiad-Mr. Gladstone yn cadw draw ar y rhaniad, Mr. J.?" gofynai un o'r diaconiaid, li'Wel," atebai'r omel, y mae fel Mr. Gladstone yn union-fel hyn heddyw, ac.fel arall,y-fory-ond rhaid yw rhoi gwers i'r hen wron.yn y man." Yn wir, ymddygiad cywilyddus oedd," meddai un arall; "ond sut mae'r Eglwys gyda chwi yn y Llan ?" 11 Wel, mae aer, gryn gyflro, ae-maellawer o rywbeth a elwir yia waith yn myned yn y blaen; ond arwynebol yw y owbl. Yn wir, beth ellwch„ohwi ddisgwyl oddiwrth rhyw grebachod o ddynion—'dyw y goreu o honynt ond pigmies, a'r gweddill yn. llai fyth." Ar hyn daethom i orsaf y Sarnau, ger Cana ac aeth y giwaid allan ond trodd yr oracl yn ol, a chymerodd stock eilwaithi o'r Sais (?), ac a'i cyfarchodd yn anesmwyth, "Good Rfternoon, sir." Ie, gwir, allan yr -aethant; a theimlwn inau feI pe wedi fy aagwaredu o safn marwolaeth. Ond nis wn gadw fy hun rhag syrthio i ddwys fyfyrdod uwch- ben y modd yr oedd y dynion hyn yn parotoi eu bun- am ibregethu yr efengyl yn y gymanfa i dlodion Eden. 'Tybed fod y fath bregethwyr (?) yn disgwyl oaelpresenoldeby Gwr oedd yn y briodas yn y Gana hon ? 0 1 mor wahanol y mae y plant i'w tad o's Wern! Dyn heddwoh ydoedd ef; ond distryw ae aflwydd sydd yn ffyrdd y plant." Oariad a thang- nefed(I oedd yn llenwi ei. ymdaiadan ef, ond am y rhaihyn,illflorddtangnefedd nis adnabuant." Dy- wedai unwaith mai deddf cariad oedd deddf ty Dduw; ao o'r holl adar, yr un xnwyaf brawychus oedd y golomen a chofiwch," meddai" fod yr Ysbryd Glan yn oael ei gydmaru i'r golo- men, ao os gwnewoh saothu y naill at y Hall, y mae y golomen yn siwr o ymadael a chwi." Ond beth am y giwaid yma, y rhai a fwriadent bregethu efengyl Crist yn Cana? Wel, wel gwrando ar y fath ddyhirach yn llyrgunio, difenwi, ao enllibio y rhai sydd wedi oysegru eu hunain i waith y Duw mawr yn y fath fodd, ni fedraf yn fy myw a chredu eu bod yn gwybod, dim am ddylanwadau yr Ysbryd mawr. YSWAIN PWT Y Mwstwg,
[No title]
Rhydd y Stubbs' Weekly Gazette nifer y meth. daliadau yn diweddu y 22ain o'r mis hwn fel eanlyn:— J 1889. 1888 1887 Bu-ilcl,ars; anabuilding, materials 12 23 9 Chemists anddryealters 2 3 4 China, glass, and earthenware. 4 2 2 Confectionery, toys, fancy goods.. 1 1.. Corn, coals, and minerals. 7 10 6 Drapery, clothing textures 2s !i 30 fi Farmers 4 g „ Furniture and upholstery trades. 3 8 1 Horses and vehicles 2 r. i Jewellery and watches 1 '3 o Leather 6 12 •> Metals.. 1* 8 g Paper, printing, &o 2 5 2 Provisions 37 38 17 Wines, spirits, beer, tobacco 7 17 12 Miscellaneous 17 20 12 138 192 8&