Y Llan

DOSBARTH I. Y FAN A'l DWY LYN. (Duddgnol yn Eisteddfod Llallddensant, Gorphenaf, 1868.) Ar fonwea yr nchel-fawr fynydd—da Yn rbyw dwyn ysblenydd, Y Fan a eaif, a hon sydd Grrogog a llawn o greigydd. Y Llyn Fawr ger y lle'n fad,-& orphwys Ar arffed pan g was tad, Is y twyn mesn rbyw ystad Wir odiaeth heb an rhediad. Yma. y deg Kym'dogeB.—y Llyn Fach," Sy'n iion fel ar.gyles Gwena y praidd yn gynhea Ar y dw'r ar avvr o des. DEWI MAI.

DOSBABTH II. DIOGI. Ni chesglir Hog wrth ddiogi,-y byd Ond baica o dylodi; Daw tal hwnyn ddrud i ti Yn wir bOtnus dderbyni. GLAN Towr.

YNI A GWEITIIGARWCH. 0 aniari daw pob yni-awe;thgarwch Goeth gnra bob anfri, 0 ddynion I daeth daioni Drwy i hwn ei droi i ni. GLAN -COWY.

HINSAWDD MEHEFIN. Gwenau yr haul gweinia'i rin—gynhesog Nawsaidd angbyffredin A naws, nid 083 hynaws bin Mwy hafaidd na Mehefin. GLAN TOWY.

YMSON YR HEN FAB GWEDDW. TON Yr Hen Lane." 'R wyf wedi trenlio amser maith Yn hen fab gweddw siriol, Gan ddwys ystyried lawer gwaith Y bywyd priodasol: 'R wy'n gweled Morgan, Maesypant, Mewn gofid a thylodi. With geisio cynal gwraig a phlant, Peth enbjd yw pricdi! Mae'i feinwen hefyd yn ei drin Bob noa a dydd yn arw Mor ddedwyad ydwyf fi heb un, Fel hyn yn hen fab gweddw Nid 008 un dynes ddywed air Un amser wrth fab gweddw, Am fod yn hwyr mewn ambell ffair, A dyfod adre'n feddw: Bydd pobpeth yno yn ei le, A phawb yn eithaf diddig A euaf cyn cysga bryd o de, Nen goffi gwr boneddig: Ac ni bydd neb âî thrvvyn yn grych Yn hoii am fy arian, Na chwai'sh Yll gofyn imi'n sych,- Where have you been, old Morgan ? Mae Dinah facb o'r Ynys Wen, A Ph6gi Shan or Gelli, Yn chwerthin llawer ar fy mhen, Pan b'wyf yn ceisio golchi! A Iledehwyth ydwyf. meddant hwy-, Yn gwlychn toes a'i fcobi; Ond dyna/r gwir, y maent ill dwy Am imi ea priodi Ond nid yw yr hen lane Yn gvvrancla ar en bsrw, Oherwydd gwell yw by w hyd drano Fel hyn yn hen fab gweddw. Os na fydd gwraig yn brudd ei gw.edd Uwchben fy medd yn wylo, Ac os na dd'wed nn pientyn raad, Fan hon mae nhad yn huno! Ac os na chai, er maint fy ffawd, Ond coffin tlawd o wernen, A beddrod bach, fel pob dyn gwan, I orwedd dan yr ywen; 'R wy'n pendsrfynn bod yn lIon, A chadw caion d iyddau, For now there is no one to scold And quarrel with old Morgan. HEN FORGAN.

PEGGI SHAN, YR HEN FERCH. (Gwawcl-g&D). Mae Peggi Loddyw, arnan, Dan bys y dyadian blin, A'i phabeJl sydd yn debyg I ioncylf haner crin Mae'i thrwyn hi yn ymnesa, Fel am gasanu'i gen, A'i cl-%T.,ed--i wedii gptiael, Gan dd'weyd ei bod yn hen. Mae Peggi yn anfoddlon I fod yn salw eich, Onddyna dyr ei chalon Ei bod hi yn hen fercht Ah! mynycli iawn y dywed, A'i liygaid yn llawn dw'r,— 15 Ni ddodwyd yn y drefen I mi eriocd gael gwr 1" Dechrenodd gyfeillachu A'r llanciaa'ii ddeiiddeg oed, Ac nid oes banes iddi Roi heibio'r gwaith- erioed! Yr oedd ei phresenoldeb Yn wastad ymhob ffair, A rhwng y bschgyn byddai Yn berwi fel rhyw bair 'R oedd gwaflnan ei hesgdian Yn llawn o wichi witch," A'n seinian'n hynod debyg I ddwsin o foch bach; Araryliw bla a sidan Addarnent gopa'i phen, Ond- 0 'roedd llu o dyllatt Yn ei dwy hesan wen Fe fyddai Peggi'n wastad Yn barcliug o'i dwy law, Hi gadwai'n glyd am danynt j Ddwy faneg glyd o faw! A thystia llu mai peidio Gwneyd defnydd iawn o'r dw'r, Yw'r rheswm ei bod heddyw Yn cwyno eisiau gwr I Bu Peggi'n earn llawer, Ond rhaid bod ynddi wall,— Y llanciau wnaent ei gadael Y naill ar ol y llall! Wrth weled ei hedmygwyr Yn cefnu arni oil, Bu tipyn synwyr Peggi Bron myn'd i gyd ar goll. Hi ysgrifenodd filoedd 0 heirdd lytbyrau serch At lanciau hwnt ac yma, Rbag myned yn hen ferch! A dywed rhai pe rhoddid "î cruglwyth oil ar dan Mai dyna'r danllwyth fwyaf A fa yn Nghymra lin Trueni gwel'd hen lances Nad yw yn horf o'r dw'r, Yn byw mewn annibendod, Heb obaith am gael gwr! Ynlle y pla a/r sidan, G'anweithdra ddena serch; 0 eisiau dw'r a sebon Aeth Peggi yn hen ferch. Brynwendon. JEREMIAH JONES,

[GAN EIN GOHEBYDD ARBENIG.] AILGYFARFYDDIAD Y SENEDD. Ail gyfarfu Ty y Gyffredin, ar ol pythefnos o wyl- iau, dydd Llan diweddaf. Teneu oedd y cynulliad pan gymerodd y L'efarydd y gadair am dri o'r gloeh. Nid oedd neb ond Mr. John Morley, Mr. Campali Bannerman, Mr. Mundella, a Mr. Charles Forster ar faine flaenaf yr Wrthblaid, ond gwnaeth Mr. Gladstone 3i ynsddangosiad yn fuan o'r tu cefn i'r gadair. Yr oedd Mr. W. Smith, Mr. Goschen, Mr. Balfour, Mr. Stanhope, Baron H. do Worms, Mr. Plunket, Syr M. Hicks-Beacb, Arglwydd George Hamilton, a Gweinidogion eraill yn eu lleoedd.

TRYDYDD DARLLENIAD. Yrnysg mesurau lleol darllenwyd Mesue Rheil. ffyrdd Gwrecsam, Wyddgrug, ConnaVs Quay, a Wirral y drydedd waith.

YMFUDIAETH WYDDELIG. Mewn atebiad i Mr. John Ellis, dywedodd Oyf- reithiwr Cyffredinol yr Iweradon mai nifer y rhai a ymfudasant o'r Iwerddon yn ystod y pum' mis yn terfynu yr Slain o Fai oedd 41,594. Nid yw y Gladstoniaid yn cymeryd dyddordeb mewn dim ond materion Gwyddelig.

Y SWYDDFA AMAETHYDDOL. Mewn atebiad i Syr. E. Birbeck, dywedodd Mr. W. H. Smith y byddai Mesur y Bwrdd Amaethyddol a Mesur Bwrdd Llywodraeth Leol 1871 yn rhadeg yn yr un llineIlau. Byddai llywydd y bwrdd cynygiedig yr nn mor gyfrifol d Llywydd Bwrdd Llywodraeth Leol. Hyderai y byddent yn alluog i gymeryd graddfa bwyllgorol y mesur yr wythnos ddyfodol.

GWAITH Y TY. Wedi cynyg fod busnes y Llywodraeth am y gweddill o'r Senedd-dymor i gael y flaenoriaeth at ddyddiau Mawrth, hysbysodd Mr. W. H. Smith fod Mesur yrarbriattU ar siwgr i gael ei ohirio hyd y Senedd-dymor neaaf, gan nad cedd dim ynddo yn galw am ystyriaeth uniongyrchol, ao y fcuaaai yn llawn mor eSeithiol a phe pasid ef y flwyddyn yma. Yr oedd mesurau pwysig eraill yn galw am eu sylw uniongyrohol, a' £ dymuniad oyffredincl ydoedd na fyddai i'r Senedd-dymor barhau yn afresymol o hir. Yr oedd yn awyddus i fyned ymlaen gyda Mesufan y DreiniadGwyddeIig a Mesurau y Prifysgolion Ys- gotaidd. Dywedodd Mr. Gladstone ei bod yn hyfrydwch i ganddo glywed fod y Llywodraeth yn penderfynu myned ymlaen gyda'r Moaurau Ysgotaidd, ond nid oedd yn teimlo mor hyderus a'r boneddwr gwir an- rliydedduay gellid pasio y eynygiad i ohirio M.esury Siwgr-gytundeb, dydd Iau, hob ddadl. Gwrthdystiai y Milwriad Nolan yn erbyn y cynyg- iad i gymeryd amser aelodau preifafc ar ddyddiau Mawrth, a chynygiadd welliant i ohirio ei weithred- iad am bodair wythnos, yr hwn, wedi hir ddadlcu, a roddwyd i'r Ty- Drcs welliant Colonel Nolan 45 Yn erbyn 223 Mwyafrif yn erbyn 178

PWYLLGOR CYFLENWAD. Ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor eyflenwadcl ar am cangyfrifon y fyddin, a phasiwyd amrywbleidlciaiau. Ymwahanwyd am 12.25.

AIL-GYFARFYDDIAD TY YR ARGLWYDDI. Ail ymgynullodd Ty yr Arglwyddi ddydd Mawrth, yr wythnos ddiweddaf, ar ol gwyliau y Sulgwyn, end ni pharhaodd yr eisteddiad dros haner awr.

MESUR Y CYMDEITHASAU CYFEILLGAR. Ar gynygiad Arglwydd Basing, dadlenwyd y Mesur uchod, amcan yr hwn ydoad diivygio Act Cymdeifch- asau Cyfeillgar (1888), yr ail waith. Hysbyswyd fod y Mesur wedi pasio drwy Dy y Gyffredin, a tbros- glwyddwyd ef i Bwyllgor Sefydlog o wýr y gyfraitb.

DYFRGRONFA Y YXRNWY. Gofynodd Mr. Stanley Leighton i Lywydd y I Bwrdd Masnach a wnai y LI-ywodimoth drefnu fod i arolygiad annibynol gael ei wneyd ar y gweithfeydd I fin sir Drefaldwyn ao yn Nghroesoswallt, ar gyfrit symeriad aruthrol y gwaith, a'r perygl yr, oedd y J trigolion yn adored iddo, pe b'ai y dyfrgloddiauyn rhoddi ffordd. Dywedodd Syr M. Hicks-Boacb, mewn, atebiad, na feddai y Bwrdd Masnach allu cyfreithiol i wneyd yr arolygiad y gofynid am dano. Pe b'ai yn gwybod fod y pleidiau oedd yn teimlo dyddordeb yn y ddwfr- gronfa yn foddlon rhoddi hwylusdod i ddwyn ymlaen ymchwiliad o'r fath, buasai gyda'r parodrwydd mwyaf yn ystyried yr awgrymiad. Yn 1886 yr oedd Syr Andrew Clarke wedi talu ymweliad a/r Vyrnwy, a chyhoeddi adroddiad fod y gwrthglawdd wedi ei adeiladu mor gadarn ac mor gywrain, a bod llawer iawn mwy o ragocheliadau wedi eu gwneyd rac, oedd mewn gwirionedd yn ofynol, fel nad oedd dini llai na daeargryn allasai oi syflyd. Nis gallasai ef (Syr Hicks-Beach) addaw ymgymeryd &'r hyn nad oedd y gyfraith yn ei awdurdodi. Y trychineb ofnadwy yn Johnstown, Pennsylvania, oedd yr achos o'r arswyd disymwth a diachos yma— panic y geilw y Saeaon ef-ynglyn d gweithfeydd dwfr y Nyrnwy. Yr oedd y gwrthglawdd yn Cone- maugh wedi ei wneyd o bridd ao heblaw hyny, ni chymerodd y dinystr le ar unwaith, fel yr hysbyswyd ar y oyntaf, ond rhoddodd rybuddion amlwg am rai dyddiau. Ond y mae dyfrglawdd (dam) y Vyrnwy wedi ei wneyd o feini a chymrwd. Dywedai Mr. George Farren, y peirianydd enwog, pe b'ai y llyn wedi ei lanw a haiarn tawdd, yr hwn sydd saith waith trymach na dwfr, na fuasai berygl yn y byd. Y cwsstiwn ydyw-a wna GorSoraeth Lerpwl ganiatau i'r Bwrdd Masnach wneyd yr ymchwiliad?

AMCANGYFRIFON LLYNGESOL. Bn y Ty yn eistedd, nos Fawrth, ar amcan- gyfrifon y Llynges, a phasiwyd lliaws o bleidleisiau. Yr oedd y meinciau Gwyddelig yn weigion, ao nid oedd Mr. Labouchere, Mr. Conybeare, Mr. Dillwyn, Syr George Campbell, et hoc genus omne, yn bresenol yn y Ty, fel y cafodd Arglwydd George Hamilton a Mr. Forwood eu ffordd eu hunain am unwaitb. Yr oedd hyd yn nod Mr. Hanbury yn canmol y Gweinidogion, a llongyfarchai y wlad fod ganddi ddyn mor alluog. a Mr. A. B. Forwood yn y Morlys. Da iawn. Yr oedd y rhwyddineb gyda pha un y cyflawnid y gweithrediadau yn Nhy y Cyfiredin yn absenoldeb y Ilesteirwyr Parnellaidd a Gladstonaidd yn dwyn i'r cof y dyddiau gynt.

ADDYSG GANOLRADDOL YN NGHYMRU. Ar gynygiad Mr. Stanley Leighton, ddydd Mer. cher, gotchymynwyd fod i gyfrifeb (returit) gael ei gwneyd yn dangos ymhob sir a bwrdeisdref yn Nghymru a sir Fynwy—1, nifer ysgolion gramadeg- ol, yr incwm oddiwrth waddoliad, nifer yr ysgol- heigion, &c.; 2, nifer a swm elusenau ynghyd a gwaddoliadau uwch X30 y flwyddyn; 3, poblogaetb, gwerth trethiadol, a'r swm a ddeilliai oddiwrth ddimai o dreth. Mewn atebiad i Mr. Dillwyn, dywedodd Mr. W. H. Smith nad oedd gwolliantau y Llywodraeth yn barod.

MESUR I ATAL CREULONDEB I BLANT. Bu y Ty yn eistedd mewn pwyllgor ar y Mesur uchod nos Fercher, a chymerodd ymdrafodaeth faith le ar yr amrywiol welliantau i adran 1. Bu cryn ddadleu ar yr oriau a ddylid ganiatau i blant i wexthu pethau yn yr heolydcl. Cynygiodd y Twrni Gyffredinol welliant yn cyf- yngu yr oriau i o 10 o'r gloch yn y boreu hyd 5 yn y prydnawn yn yr haf, ac o 8 i 5 yn y gauaf, ond yr oodd y mater heb ei benderfynu pan gododd y Ty.

MESUR Y PRIFYSGOLION YSGOTAIDD. Cynygiodd yr Arglwydd Ddadleuydd ail ddarllen- iad y Mesuruchod nos Iau. Ei amcan ydyw newid oyfansoddiad y Prifysgolion, ao apwyntio dirprwy- aeth i gatio allan y cyfnewidiadau hyn. Sych ao annyddorol oedd y ddadl, yr hon a barhaodd am | oriau. Darllenwyd y Mesur, modd bynag, heb ranu y Ty yr ail waith.

Y PERYGL ODDIWRTH DDWFRGRONFEYDD. Yn Nhy y Cyffredin, ddydd Gwener, mewn ateb- iad i gwestiwn gan y Milwriad Nolan, Dywedodd Mr. W. Long nad oedd gan Fwrdcl y Llywodraeth Leol hysbysrwydd pendant mewn perthynas i nifer gwrthgloddiau dwfrgronfeydd (reservoirs), afonydd, neu lynau, neu beth fyddai helaethrwydd yr arwynefcedd a orchuddid gan cldrylliad y cyfryw ddyfrgloddiau. Ond yr oedd Act y gweithfeydd dwfr (1863) yn galluogi ynadon i ymwnoyd yn ddioed & dwfrgronfeydd I a yetyrid yn beryglus.

YR AMCAN-GYFRIFON. Yn yr eisteddiad prydnawnol gwnaed cyuydd neillduol gydag amcan-gyfrifon y fyddin, yn absent oldeb y Parnalliaid, a phasiwyd yr holl bleidleisiau namyn un. Gwnaed mwy o waith yn y Pwyllgor Oyflenwadol yr wythnoa ddiweddaf nag a gyflawn- wyd yn ystod un wvthnosjyn ystod y deng mlynedd a fcasiodd.

DI-DYADAU YN YR IWERDDON. Beth yw y Cymraeg am evictions ? Gwastraffwyd yr oil o'r eisteddiad hwyrol i ddadleu gwelliant a ddygwyd ymlasn gan yr an- orchfygol Mr. John Ellis, all can yr hwn welliant ydoedcl ffuifio cyfundraeth o gyflafareddiad rhwng y tirfeddianwyr a'r tsnantiaid yn yr Iwerddon, er lleibau nifer y di-dyadau. Gymerwyd rhan yn y ddadl gan amryw o'r aelod.. [ iu Parnellaidd, ond gwnaeth y Milwriad Saunderson tyr waith arnynt. Cododd Mr. Gladstone fwy nag anwaith i geisio amddiSyn ei hub. Gwrthodwyd y gwelliant drwy fwyafrif o 70, ao ymwahanwyd am un o'r gloch,

LLlTH 0 LEIIPWL. [GAN BIN GOHEBYDD ARBENIG.] PREGETH GAN YR ESGOB. Nos Sul diweddaf pregethodd Esgob Lerpwl yn Eglwys Crist, Linnet Lane, i gynulleidfa liosog ar ran y gronfa sydd wedi ei eefydlu yn yr esgobaeth i gynorthwy Eglwysi gweiniaid, drwy ychwanegu at werth y bywoliasthau. Gwneir ymdreoh gan bwyll- gor y gronfa yn bresenol i ychwanegu at waddoliad- au tair o Eglwysi yn Everton-St. Pedr, St. Poly- carp, a St. Benedict. Nid yw incwm blynyddol St. Pedr, gyda phoblogaeth o 10,000, cydrhwng y gwaddoliad ao ardreth yr eisteddleoedd, ond V,90 St. Polycarp, gyda phoblogaeth o 8,000, X90 a St. Benedict ond £ 100. Cynygir codi y bywoliaethau (pe teiiwng o'r enw) i £ 200. Cafwyd pregeth gymhwysiadol ao effeithiol iawn gan yr Esgob oddiwrth y geiriau, "Yr hwn nid ar- bedodd ei briod Fab, ond a'i traddodod&i ef trosom ni oil; pa wedd gydag ef hefyd na ddyry efe i ni bob peth" (Rhuf. viii. 32). Wodioyfeirio at nerth cefn- ogaeth a ffyad gyda gwaith Eglwysig a Christionog- ol, dywedodd ei fodyn apolio atynt ar ran tri o blwyfi lie yr oedd y gwaddoliad yu druenus o fych- an, a lie yr oedd, yn nifiyg moddion i ddwyn y gwaith ymlaen, clerigwyr rbagorol, er yn amynedd- gar a distaw, mewn ymdreoh galed oflwyddyn i flwyddyn. Yr oedd yn ymofidio nad oedd mewn perthynas & llawer o'r Eglwysi a adeiladwyd yn Lerpwl yn nghorff yr ugain mlynedd diweddaf un syniad uwch na chodi yr adeilad, tra yr oedd cyflog y gweiniicg yn cael ei lwyr angbofio. Ar yr un pryd yr oedd yn ddiolehgar fod i eglwys newydd St. Dunstan a'r eglwys hardd a adeiledid gan Mrs. Charles Turner waddoliadau wedi eu rhagddarbod. Yr oedd y dydd wedi myned heibio pryd y gallent edryoh at y Dirprwywyr Eglwysig. 13u amser pan oedd pob eglwys a adeiledig yn derbyn oddiwrth y Dirprwywyr waddoliad o X200 yn flynyddol, ond yr oedd y caledi amaethyddol ao achosion eraill wedi rhoddi terfyn ar hyn. Yr oedd y mudiad oedd at droed i waddoli Eglwysi tlodion yn un rhagotol, a phan ystyriant y symiau anferth oedd yn cael eu gwario ar adloniant yn unig, a'r miloedd punau oedd yn newid dwylaw yn Ascot ao Epsom, neu yn y ddinas. a'u cyferbynu a'r symiau truenus a gysegrid i achos Crist, yr oeddynt yn teimlo yn ofidus wrth feddwl mor llaied o ystyriaetli yr oedd dynion yn roddi i'r daiodi a allent wneyd i eraill. Traddodwyd pregeth hefyd ar ran y Gronfa yn y gwasanaeth boreuol gan y ficer, y Parch. Robert Irving, A.C. Cyrhaeldfti y cas-liadau am y dydcl y swm anrbydeddus oe59 9s. Mae y mudiad hwn yn un gwir deilwng, ond yn sicr nis gallaf lai na maddwl, nac ymatal rhag traethu fy marn ostyngedig, pa b'ai y elerigwyr tlodion hyn yn taflu eu Heglwysi yn agorod, gan jmddibynu yn gyfangwbl ar yr ofJrymfa {offertory) y buasai ganddynt lawer llai o achos cwyno. Mae rhyw ddogn truenus ar enw gwaddol, a rhyw haner can' punt yn y flwyddynoddiwrthy "pew rents yn gwneyd mwy o ddrwg nag o dda. Ond yr wyf yn gadael hyn, ao am aiw sylw at I YR HYN A ELLIE WNEYD GYDAG EWYLLYS ac ymroddiad. Mae adroddiad blynyddol Eglwya Seisnig St. Nathaniel newydd ei gyhoeddi, ac ni all na bydd rhai o'r ffeithiau a gynwysa yn ddyddorol i ddarllenwyr Y LLAN. Yr oedd cyfanswm y casgliad- au yn ystod y flwyddyn rldiwedaaf at at dreulion gwahanol sefydliadau a ahenadaethau perthynol i Eglwys St. Nathaniel, Windsor, yn £864 93. 90. Dywed y Parch. R. Hobson, y ficer, fod yn rhy fach o eisteddleoedd yn yr Eglwys Blwyfol, a bod pedwar- ar bymtheg o leiaf o wasanaethau yn cael ell cynal mewn pedwar o adeiladau gwahanol ar y Suliau. Rhoddwyd yn ystod y flwyddyn 10,060 o bryciiou o fwyd i blant tlodion yn mynyohu yr ysgolion dyddiol, yn ago a i 3,0G0 0 hwyr-brydiau (suppets) i wrywod tlodion, ac yn agos 2,000 o brydiau i fenywod tlodion. Rhoddodd yr Esgob awrlaia i'r Eglwys Genhadol Gymreig, Smithdown Lane, a chloer (safe) i Eglwys y Plwyf. Mae Clwb Claf a Chladdu yn perthyn i'r Eglwys, a Banc Ceiniog. Yr oedd y swm a 7 dalwyd i'r blaenaf yn ystod y flwyddyn ddiweddaf yn £256, ac i'r olaf zC255 3s. 6c. Cofied y darllenydd fod hyn oil—ao ni ijnegwyd mor haner—yn cael ei wneyd yn un o'r rhanau tlotaf o'r ddinas. Mae Mr. Hobson yn teimlo dyddordeb anarferol yn llwyddiant ei ddeaaell Gymreig sydd yn ymgynull i addoli i. St. Nathaniel Jubilee Hal], ac wedi anwylo ei hun i bob Cymro cenedlgarol yn y ddinas. CYLCHWYL FLYNYDDOL YR EGLWYS GYMREIG. Cynhelir cyfarfouydd blynyddol Eglwys Gymreig St. Nathaniel y Sul dyfodol, Mehefin 30ain, pryd y gwaeanaethir gan y Parch. David Williams, B.D,, (Deon Gwladoi), Llandyrnog. Gwasanaeth am 10.30 yn y boreu, a 6.30 yn yr hwyr. Disgwylir eynulleidfaoedd lliosog, pregethau grymus, a chasgl- iadau da (gobeithiaf) i gyfarfod treuliau arianol yr Eglwys dyddorol hon. Bydd genyf air am y gwasan- aethau yn y liith nesaf. MARWOLAETH RHEITHOR WEST DERBY. Drwg genyf hysbysu marwolaeth y Parch. John Stewart, rheithor West Derby, yr hyn a gymerodd le ddydd Sadwrn, yn ei wythfed a thriugain oed Apwyntiwyd ef i reithoriaeth West Derby yn y flwyddyn 1846, He y treuliodd oi 088 yn ddefnyddiol, diymhongar, a pharchus gan bawb o'r plwyfolion. Yr oedd yd noddwr amryw Eglwysi yn Lerpwl a'r gymydogaetb. Yr oedd yn ddeon gwladol Warring- ton o 1865 i 1884. Yn.1872 apwyntiwyd ef yn ganon mygedol Eglwys Gadsirioi Caerlleon, ao yn 1880 symudwyd ef i ganoniaeth yn Esgobaeth Lerpwl ar safydliad yr Esgobaeth newydd. Yn 1866 penodwyd of yn ddirprwywr (proctor) droa archddiaconiaeth Lerpwl, yr hon swydd a ddalicdd hyd o fewn pedair blynedd yn ol. Yr oedd yn fawr ei barch gan offair;p.id yr esgobaeth.

A CARD.-AN Impqhtant DISCOVERY is announced in the Paris Figaro," of a valuable remedy for nervous debility, physical exhaustion, and kindred complaints. The discovery was made-by a missionary in Old Mexico it saved him from a miserable existence and an early grave. The Rev. Joseph Holmes, Bloomsbury Mansions, Bloombury Square, London, W.C., will send the prescription, freo of charge, on receipt of a self addressed stamped envelope. Mention this paper.