Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
ENvVADAErH. ---
ENvVADAErH. Wn e* wer^ 0 ka ffynhonell I y daw. Felly nid yw gwir yn llai ^ysig er jc[^0 gae^ ej clraethu gan y gelyn. 1111 cadaniheir ef (er nad yw mewn blavi1* am att0eT'a^) Pan y ce^r tystiolaeth o'i gei|. 0 gyfeiriad annisgwyliadwy. Eelly y dweyd am yr erthygl arweiniol a yrn- [fe ^Qsodd yn y Goleuad am Ebrill 25ain. 0dd'^n ert%g^ yw Enwadaetli," ac w^thr yr hyn a ddywedir am yr Eglwys- y mae yn werth ei darllen o'i declareu °'r Cymaint ydy w ei chondemniad °edd crefyddo^ yma, fel mai anhawdd tin ^edu ein bod yn darllen newyddiadur elleillduol. Dechreua. trwy draethu yn {t un o felldithion crefyddol penaf cyn *V' ydyw Enwadaeth. Dywed mai s^d lf y Cymro ydyw, a'i fod yn 1S ^6^wng ° wendid penaf" y Cymro. th ae yu gwahanu yn ein bywyd," yne i mewn i bob etholiad," yn y KSefc fawr," yn y cwrdd te," yn y dar- Qoedd." Dangosir mwy o aiddgarwch i _el dynion yr en wad i'r gwahanol fyrdd- (, ^agigael esgeuluswyr" crefydd i'r ckpel) mwy 0 zel i nal y ni fawr," "gYc WYU "achos cenhadol mewn cwr ''htidr Mewn gair, gelwir ef yn i^r A" ac anogir arweinwyr yrenwadau lu f6 0 arflbell seiat i ddangos eu pryder y^gbylch "Uwyddiant crefydd nag ttJ.n.hawdd cael iaith gryfach, na desgrifiad o seithfed cythraul y Cymry y Drych Americanaidd). Ond y At e |n i'w ofni y bydd yr oil fel "dwfr hwyaden," yn berffaith ddi-effaith, 6idia i ^w'r esiarapl yn cydfyned a'rddysg- Onid ydyw y Goleuad ei hun yn ° ysbryd enwadaeth ? Onid ydyw i bow?.1, gyc^wyn, ac yn cael ei gadw i fyny *ac anwesu yr ysbryd drwg hwn? -boflo? *}Qasai y fath newyddiaduron mewn a phe na buasai yr enwadau a ^Sa °^ant yn %nu yn e^n gwJlacl. ni o't tjJ-a°gea hwtio y teimlad afiach hwn JlWr anfvnwn vn fvr • — i3R^U a~v" J 'J' • Ij -a yw enwadaeth ? IJT a wna ? i V ^'w ^Qae enwadae^ yn tarddu oddiar ^o ^?au," yn byw yn eu hawyrgylch, yn e\¡ Orthl ar eu hysbryd, ac yn adlewyrchu endidau a'u diffygion. Gwyr pawb ydyw dosbarth o grefyddwyr el1 eu leu hunain ar enw eu dechreuydd Rair Iell sylfaenydd. Felly, yn ngwir ystyr y iirho^l ydyw i enwadaeth fod yn M am na c^a^odd ei chychwyn- IMVayn, ac nid ydyw yn cymeryd f y^ioC ed na ^un chyfundrefn gan v yr-11' °n^ ?an ^Pos^°^on CKIST ^eddynt wedi eu cynhyrfu gan Svlf Uw-. Ond am bob enwad, y mae ar ddaliadau a golygiadau 0 °doli v S a P^echadurus, ac y mae yn °-L y ^^yna ddysgeidiaeth y C) elly cawn y Wesleyaid yn dilyn ll^Vn t, neu yn proffesu swneyd hyny K°sYd (WNANT I); y Calfiniaid, JOHN f^V p'v,^r n^ynwyi"» JOHN BROWN, &C. 4tbs^yda :nay,:e^y 2. Beth a wna ? Y mae nid yn unig yn felldith ond yn falldod sydd yn gwywo ac yn difa ysbrydolrwydd, yu, lladd cariad a brawdgarwch, y rhai sydd hanfod gwir grefydd, yn rhwygo corph CRIST, yn alltudio cydweithrediad o'n plith, yn cynyrchu an- ffyddiaeth a chalon-galedwch, ac yn rhwystr i Efengyl MAB Duw ledaenu. Y mae yn hyrwyddo gwaith y diafol, yr hwn sydd ranwr o'r dechreuad, yn peri anghydfod, cenfigen, casineb, ac ymryson. 3. Pa fodd y gellir ei alltudio? Nid oes ond un modd, sef, i wahanol grefyddwyr ddyfod at eu gilydd, i furiau yr Eglwys i gael eu cyfanu, a bod un ffydd, un bedydd, un corph, ac un ysbryd. Ofer yw cyfodi cri yn erbyn y drwg, tra y gwneir pob peth a ellir i fagu y drwg. Ffol fyddai llefain rhag brath y sarph wedi ei hanwesu yn y fynwes. Ynfyd fyddai condemnio effaith gwenwyn wedi ei lyncu. Felly, y mae yn llawn mor ofer, ffol ac ynfyd, cyhoeddi gwaeau yn erbyn enwadaeth, a'r bobl sydd yn gwneyd hyny yn ei fagu, ei feithriu, ei anwesu, ac yn ei lyncu. Nid yw yr oil ond rhagrith a siarad di-amcan heb ymdrech i'w wrthweithio a'i ladd. Yr unig ffordd i wneyd hyn ydyw dyfod yn ol i'r hen gorlan, ac yna bydd un bugail, ac un ddeadell. 1 Ac hyd nes y ceir hyn, onid amcan pob Cristion ddylai fod ein dwyn yn nes at ein gilydd trwy garu ein gilydd, bichanu ein gwahaniaethau, a mwyhau y pethou yr ydym yn eu cydgredu. Oni ddylai pob newyddiadur amcanu at ledaenu y gwir, a dim end y gwir," ac nid ryw haner ffeithiau na dywediadau unochrog; a pheidio cy- hoeddi gwendidau y naill a'r llall, ond eu cuddio, os na bydd egwyddor a gwirionedd mewn perygl? Ac oni ddylai "arweinwyr" yr enwadau ddysgu eu hymlynwyr i "barchu pawb, caru y frawdoliaeth, ofni Duw, ac anrhydeddu y toyrn." Bydded iddynt yn gyntaf ladd llai ar y naill a'r llall, ac yn euwedig i beidio lluchio llaid at yr Eglwys, i anmharchu ei hurddau, i fychanu ei hathrawiaeth, ac i niweidio ei dylanwad. Ac hwyrach ymhen amser (pan y gwel Duw yn dda) y ceir ad-Undeb crefyddol, ac y bydd gweddi ein PRYNWR am i'w ganlynwyr fod oil ya, un," ie, wedi eu perffeithio yn un," i gael ei hateb yna y gwybydd y byd fod Oristionogaeth yn allu yn y tir. Prysured yr amser, nid pan na bydd ond dau enwad, fel y myn y Parch. H. PRICE HUGHES, Llundain (trwy i'r Bedydd- wyr a'r Annibynwyr fod yn un, a'r Presbyt- eriaid a'r Wesleyaid fod y llall), ond pan na bydd dim cymaint ag un i'w gael, dim ond Eglwys Lan Gatholig CRIST, digon eang i a a gynwys amrywiol aelodau o wahanol olyg- iadau, heb ddinystrio yr undeb. Gweddiwn am i ni oil gael ein tywys ar hyd ffordd y gwirionedd, a chynal y ffydd mewn ysbryd, rhwymyn tangnefedd, ac uniondeb buch- edd."
ETHOLIAD BWRDD YSGOL CAER-…
ETHOLIAD BWRDD YSGOL CAER- NARFON., Dydd Gwener diweddaf cymerodd yr amgylchiad uchod le yn Nghaernarfon. Yr oedd cryn lawer o frwdfrydedd wadi ei amlygu ar hyd yr wythnos yn mhlaid yr ymgeiswyr Ymneillduol, pa rai oeddynt wedi penodi cynrychiolwyr perthynol i bob capel i fynecl o amgylch o ddrws i ddrws er hyffoiddi y bobl pa fodd i bleidleisio. Yr ymg3.is penaf ydoedd cadw y Parch. J. H. Jones, offeiriad Pabaidd, allan. Yr oedd naw o ymgeiswyr wedi eu henwi; ond tra y gwnaeth y pum' capelwr a'r Pabydd bob ymdrech drwy ganfaaio, ni wnaeth y lleill ddim o gwbl. Ni bu etholiad o'r blaen er's pymtheng mlynedd er y bwriedir i'r Bwrdd fod yn anenwadol, yr oedd nifer neillduol o'r cylch mewnol yn rhai o gapeli y dref wedi cymeryd arnynt eu hunain yr hawl o benodi cyfansoddiad y Bwrdd. Nis gallai hyn sicrhau | cynrychiolaeth gyflawn a digonol o'r trethdalwyr, ac am dro fel hyn, buddiol, efallai, iddynt gael cyfleus- tra i ddangos a oeddynt yn foddlawn i drosglwyddo yn hollol yr hawl o reoli treuliau blynyddol o tua £1,400 yn y dull hwn. Yr oedi yr ymdrechfa bresenol wedi ei chymell oherwydd gwrthodiad y Bwrdd i roddi ei gydsyniad i gais y Pabyddion am grant oddiwrth y Llywodraeth at gynal eu hysgol newydd, fel y rhoddir yn Mangor a manau eraill, Gorfodir pob plentyn drwy gyfraith i fynychu yr ysgol, ac estyna y Llywodraeth ei nawdd mewn grants* yn gyffredinol heb unrhvw wahaniaeth fodd bynag mewn credo, neu pa un bynag ai mewn ysgolion byrddol neu ysgolion gvm. foddol y byddo. Y mae y grants hyn yn dyfod oddi- wrth y Llywodraeth yn uniongyrchol, ac nid oes a wnelo y trethdalwyr a hwy. Bydd yn lied anhawdd i'r ymgeiswyr capelyddol gysoni eu hymddygiad di. weddar gyda'u proffes o Ryddid a chydraddoldeb crafyddol," ac y mae eu cri o Ddim Pabyddiaeth mewn anghydsain rhyfedd a'u cefnogaeth o Eab- yddiaeth yn yr Iwerddon a manau eraill. Ymhob etholiad pan bydd pleidleisiau Gwyddelig i'w caol, hwynt-hwy bob amser ydynt y champions a ddyg- asant gydraddoldeb i'r Pabyddion yn y wladwriaeth, a mynych yr honant mai hwy yn unig a estynasant i'r Pabyddion gyfiawn hawliau fel dinasyddion Prydeinig. Y mao ymddygiad y boneddigion hyn yn sioro dueddu i achosi mwy o sylw a chydymdeimlad a Phabyddiaeth-yr hwn a fyddai yn achos gofid i ni oil—os na bydd iddo helpu i ddwyn oddiamgylch yr hyn a fyddo gwaeth-sef gorthrwm, penboethni, a ( hunanoldeb sectyddol. Nid yw yn debygol y gelwir byth ar y Bwrdd Ysgol i ymdrin ag unrhyw bwnc sectyddoJ, ac felly nid yw o fawr bwys i ba enwad y perthyna yr aelodau, ond iddynt fod yn ddynion sydd yn sior o wneyd aberth dros achos addyag. Dylai y bobl hyny sydd bob amser yn clochdar am eu rhyddid a chydraddoldeb crefyddol adael i'w can- lynwyr bleidleisio i bwy bynag y dewisant, a pheidio rhwymo eu dwylaw i bleidio unrhyw ddyn iamei fod- yn digwydd bod yn aelod o'r un capel neu eglwys. Yr oedd canlyniad y polio fel y canlyn :—Mr. W. G. Thomas, Annibynwr, 1,271 Mr. J. Davies, Methodistiad Calfinaidd, 1,227; Parch. Owen Daviee, Bedyddiwr, 1,207; Parch. O. Lloyd Davies Wesleyad, 1,079 Mr. W. P. Williams, Mefehodistfacl Calfinaidd, 1,075 y Tad J. H. Jones, Pabydd, 675;. Parch. W. Morgan, Eglwyswr, 617; Mr. R. Nawton, Eglwyswr, 410; Mr. R. Williams, Independent, 23a. Etholwyd y saith cyntaf.
CYLCHGEAWN COLEG DEWI SANT.
CYLCHGEAWN COLEG DEWI SANT. Hysbysir y bydd y rbifyn nesaf o'r cylchgrawn rhagorol uchod yn cynwys am ryw erthyglau ao ysgrifau o ddyddordeb tuhwnt i'r cyffredin. Yn ychwanegol at nodweddiadau arferol y cyhoeddiad, addawa y Golygydd, yn yr argraffiad am Fehefinr yr arlwy detholedig a ganlyn:—"Tha Sermom preached by the Principal at the Consecration of the Bishop of St. Asaph The proposed new Diocese of Brecon and Swansea," by Canon Bevan Owen Glyndwr," by Professor Tout; "Welsh Ecclesi- astical Terms (continued), by the Rev. J. Fisher; Old Lampeter," by the Vice-Prinoipat "Chnrch Music," by Mr. L. J. Roberts. Teilynga yr antur. iaeth bob cefnogaetb, nid yn unig oddiwrth fyfyrwyr a chyn-fyfyrwyr y Coleg, ond oddiwrth holl gared- igion yr Eglwys yn Nghymru. Hyderwn o caifl y rhifyn nesaf dderbyniad calonog a chylchrediad helaeth.
LLYTHYft DEINIOL WYN.
LLYTHYft DEINIOL WYN. Y mae ESGOB NEWYDD. LLANELWY wedi gwneyd argraff ffafriol anghyffredin ar yr eegobaetb yn gyffredinol, trwy ei dduli dirodres, y mae yn tynu ei offeiriaid ato. Y mae yn cychwyn gweithio ei esgobaeth yn yr iawn ffordd, gan ymgydnabod a ehyfariod dg offeiriaid pob deoniaeth yn bersonol. Caweom yr hyfrydwch o fod yn un o'r cyfarfodydd hyny yn ddiweddar iawn, ac yn sicr gwnaeth ei arglwydd. iaeth argraff neillduol ffafriol ar bawb yn ddi- wahan. Y mae mawr angen am i esgobion fyned o amgylch plwyfi yn bersonol, gan iod pawb yn dymuno gweled Esgob, gan mai personau prinion ydynt, ac, fel pob peth arall prin, yn werthfawr. Yr ydym yn sicr y derbynia yr Esgob Edwards groesaw calonog ymhob man, y mae ei ddull yn gartrefol, ac ar yr un pryd yn urddasol befyd. Yr oedd ei anerchiad i'r clerigwyr yn syml, ymarferol, ac i bwrpas. Acturiwn brophwydo fod dyfodol disglaer o'i flaen, er fod cymylau duon bygythiol yma a thraw ar yr wybren Eglwysig mewn per- thynas ii ^adgysylltiad. Ond wedi storm y cyfyd heulwen. Gwnaeth ei frawd enwog—y Deon Edwards, ddirfawr les yn ei ddydd i wasgaru tew gymylau rhagtarn ac anwybod- aeth, ac y mae effeithiau ei ysgrifell a'i areitliiau yn aros hyd y dydd hwn. Trwy nerth gras gwna yr Esgob Edwards barhau yr un gwaith da. Un o effeithiau yni vegrifau ac areitliiau miniog y Deon Edwards ydyw na feiddia y Llywodraeth apwyntio Sais un-iaith i eietedd arorseddri-i esgobol Cymru. Nid gwaith bychan oedd taro'r hoel effeithiol yma nes hollti yr anti- Welsh policy yn ddau Yr oedd y fath nerth yn ngewinau y Deon Edwards nes ysgubo'r cwbl o'i flaen. Clywsom ef yn darllen ei bapyr galluog yn Aber- tawe, ac wedi hyny yn areithio ar y "Welsh Church Press," nes tanio ein zel a'n brwdfrydedd oil. Pe buasai y diweddar Ddeon Edwards yn bresenol yn ngorseddiad ei frawd yn Eglwys Gadeiriol Llanelwy—ac yr ydym yn sicr mai ychydig iawn oedd yn y dyrfa enfawr hono nad oedd y Deon yn eu moldyliau-nii; gallasai lai na wylo o lawenydd wrth ganfod y derbyniad tywyeogaidd a roddwyd i'r Esgob newydd. Traddododd YR ARCHDDIACON THOMAS ei Siars ar ei ymweliad diweddat, ac y mae yn wir werth ei darllen. Pasiwyd penderfyniad unfrydol yn ei ymweliad &'r Bala yn gofyn i'r Archddiacon gyhoeddi ei siars yn Gymraeg yn Y LLAN a'r Gwalia. Addawodd yntau wneyd, ac ymddengys ar fyrcler yn y ddau bapyr yma. Cynghorem y darllenydd, ar bob cyfrif, ei ddarllen. Cyfeiria yr Archddiacon at ddigwyddiadau alaethus a ddigwyddodd i arweinwyr y gwrth-ddegymwyr trwy farwolaethau disyfyd, &c. Diau fed Duw a farna'r ddaear." Gobeithio y dyd y gwrth- ddegymwyr sylwadau yr Archddiacon Thomas at eu dwys ystyriaetb. COFEB YR ESGOB MORGAN. Byddai cyfartod mewn cysylltiad qr mudiad hwn, yn ystod wytbnos y Gyngres Eglwysig yn Nghaerdydd, yn gyfleusdra rhagorol i'w ddwyn gerbron yr Eglwys yn gyffredinol. Y mae gan goffadwriaeth yr Esgob Morgan hawliau neill- duol ar Esgobaeth Llandaf, gan iddo fod yn Esgob-yno 01595 i 1601. Da genym glywed fod y Proffeswr Evans, Coleg Llanbedr, yn gweithio yn egniol fel ysgrifenydd y mudiad yn y Debeu- dir. Ofnwn fod Ilawer o blwyfi heb wneyd dim yn yr achos teilwng hwn. Gellir cael cardiau (collecting cards) ond anfon at yr ysgrifenyddion. Cynhaliwyd cyfarfod cy- hoeddus tra llwyddianus yn y Bala i gefnogi y mudiad, a chasglwyd X20 yno. Cynhaliwyd cyf- arfod o'r un natur yn Llanuwcbllyn, a disgwylir i'r casgliadau o dy i dy, sydd yn awr ar ben, i gyraedd £ 15. Y mae'n at-hos o fawr lawenydd i'r rhai fu'n casglu o dy i dy yn yr achos teilwng hwn, a minau yn eu plith, i weled y tlodion yn cyfranu eu ceiniogau gyda llawenydd o ddyfnder eu parch at yr hen Lyfr." Nis gwyddom beth oedd canlyniad y cyfarfod llwyddianus fu yn Nghaernarfon yn mis Tachwedd diweddaf. Dylai Caernarfon ro'i yn haelionus iawn. Y mae'r Esgob Morgan wedi marw er's yn agos i 300 o flynyddau, ond y mae'n llefaru eto yn ddifloesgni. Ac nid yw ein rhwymedigaethau ninau ddim llai na'r conedlaethau sydd wedi myned o'n blaen i dalu ein teyrn-ed o barch i'w goffadwriaeth. Y mae oddeutu £ d»QQ wedi eu baddaw, ond beth yw hyny at goffadwriaeth y fath ddyn ? Yn eicr, dylai fod yn fwy. Shaid iddo fod yn fwy. Fe fydd yn fwy. Afci hi o ddifrif er'cario allan y cynllun i berffeithrwydd. Fe fynwn gofgolofn deilwng o'r Esgob Morgan—cofgolofn a lefara wrth genedlaethau sydd eto heb eu geni fawrion weithredoedd y gwr enwog, gwladgarol, a dysg- edig hwnw. Carem glywed syniadau eieh goheb- wyr o berthynas i gyfarfod yn Nghaerdydd. Dylem gael cyfarfod da iawn yno.
..........----_CASTELLNEDD.
CASTELLNEDD. DYRCHAFIAD Y PARCH. P. WILLIAISIS.-Ilae yn bleser mawr genym hysbysu darllenwyr Y LLAN foct Esgob Llandaf wedi cyflwyno y Parch. Peter Wil- liams, curad hynaf Castellnedd, i fywoliaeth Llan- engan, swydd Gaernarfon. Ni wnaed erioed well pecodiad. Y mae Mr. Williams yn ysgolhaig Cymraeg gwych, yn bregethwr hyawdl a grymus ya y ddwy iaifcb, ac yn weithiwr difefl yn y winllan. Yn ystod y deuddeg mlynedd y mae wedi trigianu yn y plwyf hwn, y mae wedi gwneyd gwaith ardderchog. Mae nifer cymunwyr Eglwys blwyfol St. Thomas wedi dyblu mae yma Ysgol Sul yn gyeylltiedig- L'r Eglwys hon yn rhifo yn agos 400 o blant, a 40 o athrawon-heb gyfrif yr ysgolion eraill yn y plwyf. Y mae wedi bod yn ysgrifenydd i Bwyllgor Ysgol Ddyddiol Alderman Davies, lie yr addysgir o 700 i 800 o blant. Casglwyd oddeutu £ 1,100 at yr ysgol hon drwy gyfrwng dau bazaar. Teimlir colled fawr ar ei ol. Dymuna ei gyfeillion lliosog hir oes, hawddfyd, a Uwyddiant mawr iddo yn ei gyloh newydd, a gobeithiwn y caiff yr hybarch Aroh- ddiacon afaol ar ddyn da i lanw ei 1 e.—Ceiedig.
ACHOS ESGOB LINCOLN.
ACHOS ESGOB LINCOLN. Yn Lambeth dydd Sadwrn, rhoddodd Archesgob Caergrawnt ei ddyfarniad yn yr achos ynghylch y cyhuddiad a ddygwyd ymlaen yn erbyn Esgob Lin- coln, ir petwyl fod ganddo, yn rhinwedd ei swydd hawl i weinyddu barn yn yr achos. Gohiriwyd yr achos hyd y 14eg o Fehefin.
ESGOBAETH TY DDEWI.
ESGOBAETH TY DDEWI. Y mae y penodiadau canlynol wedi eu gwneyd yn ddiweddar yn Esgobaeth Ty Ddewi:— Parch. Walter Henry Alfred Walters, M.A., di. weddar gurad St. Paul, Beckenham, Esgobaeth Caergaint, i reithoriaeth RudbaxtoD, air Benfro; noddwr, yr Arglwydd Ganghell-ydd. Parch. John Morgan Lewis, diweddar gurad Bettws, Esgobaeth Llandaf, i ficeriaeth Llanddein- iol, sir Aberteifi; noddwr, Syr Richard Daneey Green Price, Bar., The Poplars, Shrewsbury. Parch. John Morlais Jones, diweddar gurad: Cwmamman, air Gaerfyrddin, i blwyf newydd St. Catherine, BrynammaD, sir Gaerfyrddin; noddwr, yr Esgob. Parch. Thomas Jones Jenkins, B.A., diweddar gurad Mydrim, sir Gaerfyrddin, i guradiaeth barha- ol St. loan, Morriston, sir Forganwg noddwr, Syr John Armine Morris, Bar., Sketty Park, 8ir Forgan- wg. Parch. Thomas Phillips Lewis, B.A., diweddar gurad Llandilo-Talybont, sir Forganwg, i guradiaeth langyfelach, sir Forganwg. Parch. David Thomas Jones, diweddar gnrad L Llansamlet, sir Forganwg, i guradiaeth Llangyfel- ach, Bit Forganwg. Parch. David Richards, M,A., diweddar gurad yn St. James City, Esgobaeth Bangor, i guradiaeth St Dewi, sir Benfro. Y mae Canghellydd Esgobaeth Ty Ddewi wedi apwyntio y Parch. Thomas Rees Walters, M.A., ficer St. Dewi, Caerfyrddin, yn geidwad sel Eglwyslys yr Esgobaeth, yr hon swydd a waghawyd trwy ddyreh- afiad y ceidwad blaenorol i Esgobaeth Llanelwy.
Family Notices
41 ju (I)tllv,hi fJriotiaSau, a iflaviuolattbau. GENEDIGAETHAU. BBIDGE.—Mai 13eg, Mrs. Bridge, priod Mr. Eliezer Bridge, glowr, Roberts' Row, Cwmtillery, ar ferch.
LLANGWM DINMAEL.
LLANGWM DINMAEL. GOSTYNGIAD RHEKTI—Blwyddyn yn 01 gostyng- odd Col. Parr-Lynn ardrethoedd ei holl ftermydd a rhwng deg ao ugain punt y canfe yn ol y codiad a fuasai amseroead yn ol ac eleni, yn He troi deg y cant yn ol o'r ardrethoedd fel yr arferasai er's dengs mlynedd, a tbalu'r degwm ei hun, gostyngodd Mr. Alfred Lloyd, Plas Isaf, ddeg punt y cant yn yr ar- drethi, a tkyziodd y degwm oddiar bob fferm gan ymgymeryd|a'i dalu ei hun. Y mae tenantiaid y ddwy yatad y Garthmeilio a Hendra Arddwyfan yn rhwymedig i raddau mawr i ddoethineb ac ewyllys da y goruchwyliwr, a chyfryngdod ewyllysiwr da arall, am dderbyniad mor foddhaol i'w cais rhesymel am 03tyngiad.—B.A,
WARDENIAID EGLWYS.
s^i a r Dylem gofio mai y lleygwvr ydd yn rhoddi yr arian, a rhesymol yw w eynrychiolwyr hwy, y wardeniaid, gael *ais yn eu dosbarthiad. Dylai dosbarth- yr arian, p'un a'i rhoddion gwirfcddol yn P yr Eglwys, a'i trethi a delir at ang- eni°n y Deyrnas, fod yn gynrychiolwyr y 8wl aydd yn rhoddi yr arian. Nid ang- ymwys fyddai i nrgrybwyll yn y fan yma "ad oes dim gallu nac awdurdod gyfreithlon warden oddieithr iddo gael ei osod yn y Vn^ blwyddyn- ^ae ga^u y swydd ^aarfod gyda'r flwyddyn Eglwysig, neu fw Sei: ^>asS* -^a genym feddwl fod y rhan yafo'r wardeniaid ynmyned bob blwydd- p at yr Archddiacon neu'r Cynghellydd 0 ael eu gosod yn rheolaidd yn y swydd. ¡ 4eddylia llawer pan fyddo warden yn aros vv, swydd dros flwyddyn, fod yr awdurdod ar°s gydag ef heb gael ei ail osod, ond ttisyniad hollol ydyw hyn. Mae yn syndod weithiau gly wed offeiriaid a warden- y^ gofyn, Pwy sydd i dalu costau y p ardenlald ? Fn y Cwrt, ac arian y tren ? ]} Y °nd yr Eglwys, fel pob costau eraill Had BSlwys- ddywed rhai a^ yw casgliadau yr Eglwys yn ddigonol an ^ny gyda pbethau eraill. Atebwn, yr offeiriad ei braidd i gyfranu yn Bui ae^onus> a rhodded gyfle iddynt bob heidv9,0 ar gwasanaeth ar y Sal, a lei f 11 ddweyd na fydd y gynulleidfa PetKa ^lotaf yn y Deyrnas yn ol mewn fiol a§ sydd mor bwysig yn ngwaitli yr o iVys.