Y Llan

DOSBARTE I. YMDRECH I AC OB YN PENIEL. (Buddugol.) TCa ei holl ing ni ollyngodd-Iacob, i l'rwy y ddrycbin glynodd; Ex ei daraw ni tbawodd, A'i drais yn fendith a drodd. Caerdydd. E. MAWDDACH JONES. CLADBEDXGAETH MOSES. o !ddwyfoldebl hen tynydd Nebo Hbnai fyddiaoedd o'r nefoedd yno: Mewn tawelwch tramwyent, i hwylio Moses ar fynwes Johofa i huno I Engyl ddaeth i'w,.augladd, o, seraphiaid Achernbiaidaentyn llachar heibio 1 Caerdydd. E. MAWDDACH JOSES.

DYDD YR ETHOHAD. (Buààugol yn nghystadleuaeth Y IILAN.) Yn enw pob rheswm, pa beth sydd yn bod ? Maepawb I'a gvi,ynebga yn chwithig, pbawb yn ymryson am gyraedd rhyw nod. Dan gysgod unioudeb honedig; Cymydog ddrwgdybia gymydog, mae gwen A gwg mewn ymladdfa anynad ra gyftro gwallgoftxa ddeil ienanc a hen? 0, heddyw yw dydd yr etboliad. Tirfeistriaid a deiliaid, boneddig a gwreng, Ymgomiant yn serchns â'a. gilydd; Gelynion gyt-anant i gladdn rbyw leng o feiau-Eidrychant morddedwydd; 'Does neb rby ftroen-ucbel, na neb yn rhy ddall I wel'd yr isela'ei gymeriad; Beth ddygodd y naill yn gydwastad a'r Hall ? J 0, heddyw yw dydd yr etholiad. Wrth waelion amaethdai hyd letbran y wlad Mae gwycbion gerbydau yn galw Ar lawer gwr dinod gosodir mawrhad Naa gwyddid beth cynt oedd ei enw; A'r dined yn bynod, a'r aflao yn wyn, I bawb rhoi'r parchusaf dderbyniad; Pa reawm mewn difrif a roddir am hyn ? 0, heddyw yw dydd yr etholiad. Crach-Bwyddwyr a wyliant yu graff d-ros y ddeddf Er atal pob liwgrwobrwyaeth Ond dianc eu sylw, er craffed, wna greddf, Gwna wawd o'n plentynaidd ddeddfwriaeth, Mae calon wrth galon yn caro mor gudd, Mae iaith yn edrychiad y Ilygad, A'i deall heb nnrhyw gamsyniad y bydd Pob oopa ar ddydd yr etholiad. Pregetha rbyw fodati'n egniol trwy'r dydd Ollyngdodcydw;ybod i'r bobol I dori ei air mae pob enaid yn rhydd; Bydd hyny yn waith egwyddorol Ar ddiwmod fel hwn rhaid i grefydd a Daw (!) Ro'i He i egwyddor," camsyniad Yw tybio yn amgen—pa ryfedd ddydd yw ? O, heddyw yw dydd yr etholiad. Yn nghanol y cyffro a'r terfysg i gyd. Heb aylwi ar weniaeth na digter, Canfyddaf yn Befyll an cywir ei fryd, A'i fynwes yn Ian a dibryder Lleahad ei gyd-ddya a gogonianteiDduw Yw amean ei fywyd a'i rodiad, A gwelir yn egiur mai dyna'r hyn yw Ei ymgaia ar ddydd yr etholiad. Sot.

LLITR OmMWL AN EIN GODaBEJfI; CALANMAJ. "Mfeoarfiim gwahaniaeth thwn||R|nr y mis hwn yn Gymraeg a Saesneg, ond yn tmig ya if wlfebiaeth; ac nid ces amheuaeth nad o'r un ffynhonell y tarddant. GaWyd y mis hwn yn Mai, er anrhydedd i'r dduwies Maia, merch Atlas, a mam Morchur o Iou; Groeg, Maia; mam. Dywed y Dr. Owen Pughe mai ystyr y gair Mai" ydyw path yn ym., estya al.lan-gwast -idedd,.neu faes egored ao mai yr hyn a feddylir wrth kMeirch Mai ydyw-the steeds of the field meirch y maes, neu ryfelfeirch mis Mai, the field month. Ffurfia y gair hwn eawau amryw leoedd yn Nghymru, megis Pen-y-Fai, Cilfai, My Jdfoi, ao amryw eraill. Hwyrach y gwnai xhai o ohebwyr cywrein-garol Y LLAN yohwanegu at y rhai a nodwyd. Yn lladd heb neb â'i lladdiai Mwyalch forwyn falch ar fai."—D. ab Gwilym. Killing without one that would oppose her, The ooale, a proud nymph on the field." Nid oes dadl na arferid yr hen air Cymraeg Maiyn yr ystyr yma ond ai dyna roddodd ei enw i'r mis hwn sydd yn gwestiwn nad yw yn hawdd ei ateb. Traothed eraill eu barn. DATBLIAD Y DYDD SX LBBPWI.. Mao y dydd oyntaf o Fai, sef dydd gwyl St. George, nawddsant y Saeson, yn ddiwrnod pwysig yn Lerpwl. Dathlir y dydd, yn benaf, drwy orymdeithiad cefiylau yn heolydd y ddinas ond nid oes dim byd awneloyrarferiad hwn & choffadwriaeth yhen Sant cenedlaethol, yn mhellach na bod y ddau am- gylchiad yn digwydd ar yr un dydd. Dywed hanes- wyry cedwid y dydd fel dydd.g*yl cyn y eyfnod Cristionogol, a'i bod yn arferiad mor ddiweddar â'r unfed ganrif ar bymtheg yn Lloegr i'r bobl mewn parthau gwledig fyned allan i gasglu blodau a changau o'r gwtdd, gan ddychwelyd yn yr hwyr wrth sain y corn a'r tabwrdd i addurno drysau a fienestri eu tai. Cyfeirir at yr-arforiad,gan y bardd Seisnig Ghauce, ac ymddengys ei fod yn gyffredinol. Olid. diflanodd yr orferiacl yn raddol, fel llawer o arferion diniwed a dyddorol a diniwed eraill, dan ddylanwad Puritsniaeth gul a ohrebachlyd, fel na chanfyddid dim olion o hono ond yn ngwaith gyried- yddion y stage coaches, y rhai a addurnent eu cefiylau Ag ysnodanau a blodau amryliw. Ond i beidio ym. droi: y mae'r orymdaith, fel y sylwa Syr James Picton yn ei "Memorials of, Liverpool," yn olygfa sydd yn werth ei gweled. Adwaenwn un amaethwr cyfrifol o Sir Fflint, yr hwn sydd yn dyfod drosodd bob blwyddyn i gael golwgar y ceifylau digymar sydd yn gwneyd i fyny yr orymdaith. Son am geffylau INid oes y fath geffylau yn yr holl fyd ag a geiryn Lerpwl. Mae masnach aruthrol y ddinas yn galw am wasanaeth byd din liosog o'r pedwar. carnoliaid nerthol a defnyddiol hyn. Ceir yn ngwas- anaeth y Gorfioraeth yn unig 240 o geffylau, ao y mae gan bob un o gwmniau y rheilffyrddgymaint arall. Mae gan y darllawyr geffylau ardderohog, a dywédir fod gan rai o gwmniau y cludiedyddion (corners) dros gant yr un. Mae pydymgaia neillduol rhwng y Gorphoraeth, y rhai sydd wedi bod ar y blaen am lawer o flynyddau, a chwmniau y rheil- ffyrdd. Mae maintioli, harddwoh, a llyfnder yr ani. feiliad, lliwiau amrywiol a phrydferth eu haddurn. iadau, a disgleiraeb caboledig eu gweddeifau (harness) yn gwneyd yr ardqan-gosfti yn un o ddydd- ordeb anghyffredinol. Sylwodd un ;meddyg anifeil. iaid olt. Alban na welsai ef erioed ddim eyffelyb iddynt. Yr oedd yr heolydd yn orlawn o bobl, a gellid tybied wrth weled yr anifeiliaidyn pranoio heibio eu bod yn oydgyfranogi o fwynhad cyffredinol y dydd. Yr oedd pob trade yn cael ei ohynrychioli, a buasai disgrifio yr olygfa, pe b'ai hyny yn ddichon- adwy, yn ormod o drethiant ar amynedd y darllen- ydd ao ar ofod gwerchfawr Y LLAN. Cafwyd GOLYGFA DDYDDOROL yn Eglwys St. Jude. Aeth plant yr ysgolion dydd- iol yn orymdaith i'.r Eglwys, ac ar ol y gwasanaeth aeth y Queea of May a'i ohymdeithion o amgylch y plwyf mewn lorry, gan y tybid hyny yn fwy diogel na'u oymeryd i lawr i'r ddinas fel y gwnaed y flwyddyn ddiweddaf. Miss Louie Hughes, merch Mr. Henry Hughes, warden Christ Church, Hunter Street, oedd y 11 Frenhines "eleni. Cynhaliodd ei 11 Ilya yn yr ysgoldy ar ol cael ei ohoroni, a chan- odd ei gweision a'i llawforwynion amryw ganeuon pwrpasol i'r amgylchiad. Cafwyd anerohiad dydd. orol gan y fioer ar y May-day Cuatoms," ao ym. wasgarodd y Royal paity." Tuedd yr oes yma ydyw adferu hen arferion a defodau, ond os na adgyfodir rhywbeth gwaeth na hyn, ni fydd genym le i gwyno.- Dywedir fod y Proffeswr Ruskin yn cymeryd dyddotdeb mawr yn y May-day celebrations." EGLWYS I'B CYMRY YN BIBKENHEAD. Da genyf allu hysbysu darllenwyr Y LLAN fod yr ymdreoh a wneir i gael Eglwys i'r Cymry yn Birken- head yn gwneyd oynydd boddhaol, Y mae pwyll- gor wedi ei ffurfio, ar yr hwn y mae'r Deon Gwladol, Canon Linton, yn gadeirydd, i'r diben o hyrwyddo y mudiad canmoladwy hwn; ao y mae'r pwyllgor wedi dyfod i'r penderfyniad fod, o leiaf, £1,500 yn angenrheidioll adeiladu eglwys gymwya i gyfarfod anghenion yabrydol y boblogaeth Gymreigyn Birken- head ar y safle sydd wedi ei sicrhau yn barod yn WestbOllrDEY Road. Yr ysgrifenydd mygedol yw y Parch. Robert Edwards, ourad Holy Trinity. Hydera y pwyllgor y oefnogir y mudiad yn galonog, nid yn unig gan Eglwyswyr Oymreig, ond gan Eg- lwyswyr y aref a'r gymydogaeth yn gyffredinol; ao o'r swm sydd yn angenrheidiol dywed y ficer, y Paroh. F. T. Stonex, mewn Ilythyr ilt,Coutier, fod £ 550 wedi ei danyagriflo yn barod. Mae Esgob newydd Caerlleon (Dr. Jayne) a'i Gaplan Cymreig yn teimlo dyddordeb neillduol yn y mudiad, a chymerir y mater i fyny yn galonog gan dlawd a chyfoethog. Apelia y Ficer yn ddifrifol am gefnog- aetb, a gellir danlon oyfroddion i Mr. J. R. Wil- liams, tryaorydd, Dorchester House, Caerlleon; i'r Parch. Robert Edwards, ysgrifenydd, 92, Camden Street, Birkenhead; neu i'r Parch. F. T. Stonex, ficer Holy Trinity. Cynhelir gwasanaethau at's blwyddyn a haner gan Mr. Price, Seacombe, yn yBgoldy Holy Trinity, ond teimla y pwyllgor nad yw rhyw ddarpariaeth amserol oJr fath yn ddigon i gyf- arfod anghenion Cymry y clrof yn gyffredinol. Mae Mr. Price yn ddyn ieuanc hynod o addawol, ao y was wedi bod yn dra llwyddianua gyda'r gwasan- aethau hyn. Clywais ei fod yn parotoi i fynad ä Coleg. Mae amryw fyfyrwyr Cymreig, y rhai eydi yn bregethwyr rhagorol, yn Ngholeg St. AidaOi.^ gallant roddi cynorthwy aylweddol i'r aohos CytQrei| yn ei gychwyniad. Yr wyf yn deall fod Esgob Caerlleon i anerch cyfarfod cyhoeddus hefl<j (nos Lun), yn Birkenhead, ar ran y Birkenhead Church Aid Society, ao os gwna ryw sylwadau at y mudiad Cymreig, bydd genyf air am hyny yn Y rbifyn nesaf o'r LLAN. CYNGHERDD CYMREIG. Cynhaliwyd cyngherdd Cymreig, yr olaf o gyngherddau, yn y Windsor Hall, perthynol i M' lwys Seisnig St. Nathaniel, nos Lun diweddaf> lywyddiaeth y Parch. Richard Hobson, ficer. Cp' lwynid yr elw oddiwrth y cynghetddau I- poblogslaa hyn i ddarparu swper i'r anghyflogedig yn £ barth ao yr wyf yn deall fod y "Ficer llaftfrus ymroddgar wedi ei alluogi i roddi hwyrbryd dy' munol i o 150 i 200 o dlodion y gymydogaeth yn yS £ yr wythnosau diweddaf. Mae Fioer gweithgar S«; Nathaniel yn ddiarebol am ei gydymdeimlad gymwynasgarwch i'r tlawd a'r anghenus. BeoaltIJ arno I

AT Y BEIRDD. ( Rhaid i nierfyn ar ein cyfeillion barddonol fodjmor garedig a thalu sylw i'r rheolau canlynol o hyn allan :— 1. Defnyddier note paper, ac ysgrifener ar un tu i'r ddalen. 2. Ymdrecher dewis testynau o ddyddordeb cyffredinol, ao aStadier tlysni a byrdra yn liytrach na melthder gemodol. 3. His gallwn ddychwelyd cyfansoddiadau annerbyniol, na barau teilyngdod cyfleithiadau heb weled y gwreiddiol. Y m lliawa o gy fansodaktfltor bsrddonwbyn tro. Amynedd, feirdd anwyl, a chewch oll teg.

Y1 GYSTADLEUAETH. DASTU i ni gael nodyn oddiwrth nn o'r brodyr battlatyl yr wythnoa ddiweddaf yn hawlio gwobr am ei benill- xon buddngol yn nghystadlenaefch 1 LLAN. Gftyr pawb syda yn dadlen y nodiadan at y beirdd na ehynygiwyd gwobr arianot genym ni, na ohan neb arall, am farddoniaeth. Yr nnig wobr yw yr aarhyd- edd 0 fod yn oreu, a chael ymddangos fel y cyfryw yn y golofn. Cystadleuaeth gyfeillgar (friendly com- petition) ydyw eiddo X LILAN, ac ms gwyadom pa fodd y galiasai ein cyfaill dybied fod un math o wobr arianol wedi cael ei haddaw. Ond bellach at ein gwaith. I DAETR tair cRu i law ar "Ddydd yr Fthollad," sef eiddo S. O'f" "I GX. a Sol." Tra amdditad o farddoniaeth yw S. O." Nid yw darnio geiriaa er mwyn odl yn ychwanegu dim at brydferrawch nn- ( rhyw gin. Ni baaaai" S. O." yn aillebu tynfaen yn, tynfa'n om bnasai am gael y gair i odli A Mae "gwho yn air Ilanw cyffredin iawn He y mae n prinder odlau. Ceiaied y bardd hwji dafla. mwy o "ysbryd y peth byw" i'w gyfanaoddiad, a pheidio L flafnyddio geiriau llanw, a chatiau geiriau, er mwyn .7 odl. Y mae G. B." ycbydig yn well, ond lied gyff- redin a baledaidd yw'r symadaeth a'r arddull. Y mae ybaxddhwnyn,medru,gwell. Y,goreilynddi. ddadl yw Sol," ac iddo ef y perthyn yr anrbydedd o gael ymddangos yn y golofn yr wythnoshon. Y TESTYN neaaf yw IIYR ANGLADD CYMREIG." Chwe' phenill neu ohwe' englyn. I fod saewn llaw firbyn Mehefin- 6ed.

Y -DIWfiDDAR ME, JEEKIN JONES, RHYMNL BYR GOFIANT. (Parliad.) [SAN 7 PA.BCH. LEWIS HUGHES, RHYMNI,] Y mae yn werth i ni edrychar hen gynweriad&u logoneddus fel yr eiddo ein hen dad anwyl Jenkin lonea. Yr oedd ynunorairhagoroly ddaear. Ao yr oedd ei fywyd defoaiynol yn brawf o'r gwaith iwyfol sydd yn caeleiwneydganYsbrydy Gras yn yrEglwys ar y ddaear, ao yn wir yn erneat i ni^ydd ar ol fod gan yr Arglwydd le gogoneddus a gwaith gogoneddus mewn byd arall i'r bobl hyny sydd yma yn hofS fcrigfan eid^ a lie preawylfod ei ogoniant. Yr ydym yn naturiol yn meddwl am dano yn awr wedi uno gydag angylion ao aroh-angylion, a ohyda holl gwmpeini nef, yn molianu ao yn mawrhau ei ogoneddas enw. Kid oes lie arall na gwaith arall yn deilwng o hono. Gyda'r gwaith da yr oedd ei fywyd yma; yn ngwasanaeth yr Arglwydd yr oedd ei hyfrydwcb. Ao onid yw ystyried ei gamran yn gym- orth mawr i ni i redeg yr un yrfa grefyddol ? Nid oblegideifod yn gyfoethog yn mhethau y byd hwn yr ydym yn son.am dano. Na, ond am fod ynddo ethau uwch a mwy gwerthfawr-pethau y bydd, eu gwybod yn lwy- o gyaur a mwynhad i ysbryd dyn. Gwnaeth ei grefydd ef yn fwy dedwydd,yn fwy diolchgar nag fl allasai dim arall ei wneyd. Yroedd ellaoll ffyrdd hi iddo yn ffyrdd hyfrydwoh, a'i holl lwybrau hi yn heddwch. Llythyr oddiwrth Grist oedd ei fywyd yn dweyd wrthym mai Efe sydd yn gallu tawela ystormydd bywyd, mai ei iau Ef sydd .eainwyth ai faich JEf sydd yagafn, ao mai wrth wrandaw arno ef y oawn orphwyisdra iln heneidiau. Y mae ein ffydd yn fwy sefydlog wrth feddwl am ein hen dad, a'n eariad yn fwy gwresog, a'n penderfyn- iad i fyned ymlaen yn gryfach, gan ddweyd, Awn, a meddianwn y wlad." Y mae wedi gadael i ni esiampl sydd yn ein symbylu i waith da. Y mae ei destament, eiewyllys i ni mewn grym a nerth i'n harwain ymlaon ar hyd llwybrau gorohymynion yr Arglwydd. Ac yn awr am nodau eraill amlwg o'i gymeriad. Un rhyfedd am weithio ydoedd. Ei arwyddair ydoedd gwaith. Yr oedd am i bob oyfar- fod fod yn llawn o waith da. Gyda'r Yisgol Sul dalai y-nod yma ynddo yn amlwg ilr golwg. Edrych- ai ar yr ysgol fel meithrinfa gwybodaeth a phrofiad ysbrydol. Nid digon oodd myn'd a d'od "r yagol, a threnIio yramserhebddim i ddangos mewn llafut ao addysg grefyddol. Lawertro yr adroddodd ben- odau maith ar g'oedd er mwyn symbylu ieuftnctyd yr ysgol i dryaori yn ea col eiriau y bywyd tragywyddol. Ao yr oedd y diffyg o lafar a ganfyddai yn yr ysgol yn peri blinder i'w ysbryd. Yr oedd ganddo gof rhagorol, a chyda'i lais peraidd a'i galon syml a chrediniol, yr oedd yn rhyfedd yn ei adroddiad. Yn y gwasanaefch hwyrol ar noa Sal, pan oedd yr Eglwys ya Ilawn, codai i fyny ar y gallery ao aekoddai un o'r Uitbiau gydag eSeithiolrwydd mawr. Yr oedd mwy yn ei ad- roddiad ef nag yn mhregeth lliawa o ofieiriaid. GaUesid yn hawdd deimlo ei baroh a'i gariad tuag at Air Daw yn ei adroddiad. Braidd naa gallai ddweyd gyda'r Salmydd, "Yr wyf y:n gailach n.m holl athrawon, oblegid dy orohymynion di a hoSaia. Mar gu genyf dy gyfraith di, hi yw fy myfyrdod beunydd." Sefydliad oedd yr Ysgol Sul i gyflawnu gwaith dros yt Eglwyis, so nid oedd yn foddlawn heb weled y llafur hwnw ag sydd yn firwyth cariad tuag at y sefydliad. Nod arall werthfawr mewn cym- deifchaa ag oedd yn ei feddiant oedd gwroldeb moesol a gonestcwydd i ddweyd y gwir wrth ddynion. Y mae rhai, hwy a allant ddweyd am ddynion a'u beiau, ond nid oes ynddynt ddigon o fetel-i ddweyd wrth ddynion, ac yn enwedig fel Nathan, y prophwyd, 11 Ti yw y dyn." Gwell ganddynt siarad trwy ddamegion, a gadael i eraill wneyd y oym- hwysiad. Nid llawer sydd fel St. Paul yn gallu ar. gyhoeddi St. Pedr yn ei wyneb. Gormod o siarad y tu oefn a rhy iach o ddweyd y gwir ynngwyneh dynion sydd yn ein mysg ni fel cenedl. Ond am ein hen dad", yr oedd yn dweyd nid am ond wrth ddynion eu fiaeleddau, pan oedd hyny yn angen- rheidiol. Efo cedd yn oadw i fyny genym y safon o ddiagyblaeth Eglwysig. Llawer troy gorfu iddo fyn'd at ddynion a dwayd wrthynt am gadw yn ol o'r cymuudeb oblegid eu troseddau cyhoeddus. Gwaith anhawdd mi a wn oedd hyn ganddo, canys nid oedd am beri teimlad yn ddiachos i neb rhyw ddyn, ao felly ei zel dros dy Dduw oedd yn ei ysu ymlaen i gyflawni y gorchwyl poenus, ond budaiol hwn yn yr Eglwys. A ohymaint oedd ei awdurdod a'i ddylanwad peraonol fel nad oedd angen i neb ddweyd ar ei ol. Yr oedd disgyblaeth Eglwyflig yn hanfodol I gyflwr iaohus yr Eglwya yn ei olwg. Pwy ddaw ar ei ol i gyflawni y ddyledswydd anhawdd a phwysig yma ? Pwy fel efe a deimla achos yr Arglwydd yn achos iddo ef fel ag i ofalu am urddas yr aohoa mawr i'r nn graddau ag y mae dynion yn gofalu am urddas a pharoh eu teuluoedd eu hunain ? Pwy sydd barod i ddioddef gwawd a dirmyg y byd oblegid eu cariad a'u zel dros gymundeb y Saint ? Gwell gan y mwyafrif o ddynion a adwaenom gadw ffafr dynion, serch tynu gwg y Garuchaf atnom fel ei blant. 0 am wroldeb y Tadaut 0 am gariacl tuag at Dduw ag sydd yn troi yn wroldeb sanctaidd tuag at ddynion 1

A CARD.—As IMPORTANT DISCOVERY is announced in the Paris Figaro," of a valuable remedy for nervous debility, physical exhaustion, and kindred complaints. The discovery waa made by a missionary in Old Mexico; it saved him from a miserable existence ,andan early grave. The Rev. Joseph Holmes, Bloomshury Mansions, Bloombury Square, London, W.C., will send the prescription, free of ch arge, on receipt of a self addressed stamped envelope. Mention this paper.

EISTEDDFOD FRENINOL GENEDL. AETHOL. ABEEHONDDU, 1889. Da genyf hysbysu fod pwyllgor yr Eisteddfod yn penderfynu gwneuthur yr Wyl eleni yn fath o land mark yn myd yr eisteddfo^ fel y byddo yr amserau a fu ag ar a fydd yn a»e«r j edrych arni a'u gwahanol gyfeiriadau fel unarbeJWS0. yn banes CymrU. Un peth a'i neillduola ydyW eu Huchelderau Brenhinol Tywysog a Thywys0^1. Cymru wedi addaw rhoddi eu presenoldeb.ar oj11 ddyddiau yr Eisteddfod; a pheth arall ydyw W. rbagolygon yr anturiaeth ymhob adran yn hycO". ddisglaer, a'r gorohwylion oil, hyd ynhyn, r. Ilawy-robqa iawn. Mae y tanyogrititidau eiaioOOP, zel,100, a phe bae yr Eisteddfod yn troi yn fet 0 mewn ystyr arianol mae guarantee fund tu £ 700. Mae yr ail argraffiad o'r testynau a'r wyon, yr hon a gynwysa amryw o destynau newyf1" ion, allan o'r wasg er oyn y Pasg, yn yr hon hefy? I hysbysir fod adeg derbyniad i mewn y OYfBnsoddaB au wedi ei ohirio i'r dydd cyntaf o Orphenaf. y pwyllgor wedi ethol eu beirniaid—llenyddo1 oherddorol—pigion o oreuwyr Cymru a Bydd rhai o brif gantorion a obantoresaul' deyr. yn gwasanaethu yn y gwahanol gyngerddau V6*# ynol i'r Eisteddfod. Mewn cysylltiad I'r gystadl^| aeth gerddorpl bydd yn 11awen gan Iaweroedd ga,e i wybodaeth fod eisioes naw o gorau yn gloetfi harfau ar gyfer y brif ymdreohfa wyth o gorail enill fceyrnwialen aur Mr. Pritcbard Morgan) ar'bymtheg yn y drydedd gystadleuaeth (^.c voices); chwech yn yr ymdreohfa sirol; a yn yr. on ofteryol. Oherwydd fod Brycheiniog! oror o dawelwch per! Gwlad idd eil gwel'd yn.sentaidd olou'r, gar Ei hinsawdd Bydd dymerus i'w fwynhan. 1 A'i chadwen o fynyddoedd yn parhaa, 1 Nea tyna ogylch amddiffynol gaer, J O fewn vr non mae'r oil m Yn hafaidd ao yn glaer," yn ymylu ar randiroadd poblog Morganwg » Myo-% a'i phrif dref mor gyrhaeddadwy gyda'r rheilSord weithfaoedd y Beheudir—eartrefi y miloedd,^ j, gwylir fcyrfaoedd mawrion i'r dref yn ystod yr Darparodd y pwyllgor register o'r preswylfeydd F1 j -dref alr gymydogaeth o amgylch, fel y gall ymwe^jj, gael lie i letya. Byddedilrhwnneu,'r.hon,SOVY 1 ysio gael hyn ohebu &'r ysgrifenydd. Mae babell hefyd wedi ei benderfynu. Hi a S ffurf oylch tebyg i'r hon a adeiladwyd yn y Ilynedd, ond bod yr ol-eisteddleoedd yn gosod ar risiau yn debyg i'r hyn a welir mewncr811 fel y medro pob un ymhob doscfarth o fewn y rf gael yr un manteision i weled a gwrando. is-bwyllgorau yn prysuro gyda'u gwaith yn f øg" hanol adranau, ac hyd yn hyn nid oes hydfod yn flynu rhyngddynt. RHiYS DAVIES, Yogrifenyo, Aberhonddu, Mai laf.

Wele o'n blaen Gasgliad o Emynau oym^y^1 canu mewn Cenhadarfeth Blwyfol, gyda ft'J> Yr ydym wedi myned trwy y llyfr hwn yn fantfJ» barn ydyw ei fod yn deilwng ymhob yatyr o'r afifth fwyaf. Yr oedd mawr angen am tdiemnno, ch y y mae Oenhadaeth Blwyfol yn dyfod yn fwy 0^30 inol bob blwyddyn, ond nid oedd genym gftSSlIL^ emynau addas i'r achlyaur. Mae'r angen ei gyflenwi yn dxwyadl trwy ymddangosiad y s e( presenol, yr hwn a gyhoeddir gan y Gymdeit Taenu Gwybodaeth Gristionogol (S.P.C.K.). rBfØ ydyw wyth ceiniog. Cawn yn y dechreU ff 88 Gwaaanaeth Neillduol," gyda gweddiau; ao o emynau hynod addas i genhadaeth, gyda. jji; gymwys ar gyfer bob amyn. Yn ol ein medo^i y mae'r tonau oil yn hawdd, syml, a gwyb/^1 bob cdr Cymreig. Nid ydyw y o$h -j rhwymo ei hun at unrhyw gasgliad neilldu?1^ j cawn donau wedi eu dewis 0 wahanol bob math bron, (hyny yw, dewiswyd y g°f 1 mwyaf addas i'r emyn pa le bynag y ceir hi, mae ysbryd. a. meddwl y air i'w aeimio Yu f Ymhlith y rhai Cymreig oawn y oanlynol Gorphwysfa, Hyder, Caersalem, Meirionydd, &o. Hefyd rai o'r Bristol Tune Book," 'j Noted," ac eraill. Eiddunwn gylohrediad # llyfr hwn, a gobeithio y bydd yn meddiant b!L$ Cymreig cyn bo hir, oherwydd y mae yn gefnogaoth pob Eglwyawr.-Hywel Idloes.

DRUNKENNESS CURED. A Wealthy American Lady whose only BOO was a slave to Intemperance, Nervous Depress1 ^ei Exhausted Vitality, after seeking in vain a and trying'all known remedies, at last found means that cured and saved him from » foei6 j grave. Anyone suffering or desiring to this worthy cause, by sending a self-addressed^ envelope to Mr. James Holland, 25, Hart fres Holborn, London, will receive this informal00' charge, Mention this paper.