Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
10 articles on this Page
Advertising
CWIRIONtDDAU PWYSIC Dannedd drwg sydd yn gyfrifol am y mwyafrif o glefydau y Cylla, Gwynt. Anadl annymunol, clwyf ar y Cylla, etc. Y mae dannedd drwg hefyd yn aohoai canar ar y tafod. Os na allwch gnoi eich bwyd y caniyniad yw diffyg traul, ac yr ydych yn naturiol yn newynu eich corph, gwanriau ch cyfansoddiad, ac yn gosod eich hunam yn agored i lu o glefydau. Yr wyf wedi cael profiad helaeth mewn deintyddiaeth, a rhoddaf fy ngair y gwnaf oich boddloni. DIM FIT. DIM TAL. Pwy arall rydd i chwi delerau fel hyn? Chwi wydd ooh pie i'm cael os bydd angen adgyweino. Nid yma heddvwTforv draw. Un dant o 5 i fyny. SET UCHAF NEU ISAF 0 L-),. Tynnir dannedd yn holiol ddiboen yn y ffordd ddiweddarai. J. K. JONES, r. S. DENTAL SURGERY, newcastle-em lyn Ymwelir a'r Ucoedd caniynal;- lSLWYN, RHYDLEWIS-laf a'r 0)dd MERCHER ymhob mis am 2 o'r gloch. BRYNHOFFAT-laf a'r 3ydd MERCHER ymhob mis am 4 or gloch. GOGERDDA-N-211 a'r 4ydd MERCHER ymhob mis am 1.30 o'r gloch. BRYNARFOR, ABERPORTH-2il a'r 4ydd MERCHER ymbob mis am 2 or gloch. CROSSLAN-2il a'r 4ydd IAU yruhob mis am 2 o'r glooh. LLANDYSSUL-Bob dydd MAWRTH o 11 hyd 3.30, yn nhy Mrs. Ball, Confectioner, Paris House. Ymwelir hefyd a phersonau yn eu cartrefi.
LLlIli TVVM BAKELb
LLlIli TVVM BAKELb skrivoni hWIl inghanol ams.r bishi, wath ma cumnt o law a gwint, a cimmt o iarcu )n moiliu. Ma'r cantwirs wedi bod yn fi-,ln ofimdw nawr « t-'Dpiu Steddvode'r oil wlad i gid. A cantwns yn Jim y steddvode a'r litl tfurls yn dilm y cantwirs. Ic, dina shwt ma'r bid yn mind mlan. Nawr ma gida fi. un sijeshon i roi i gomitis y steddvode. Ma gidu. fi lot I gid, ond ma un speshal y tro ma. NVy am ii'r comitis i skibo un amod i —— } "a nh«. Ma'r comitia yn cinnig preisis l rai na kod(i yn fiddigol o'r blan. Ie, go dda. Ma rhoi y rhiol na ar y pappir lawn mor sili air ffeirad ne r nri- gethwr yn gofin 1 r wedjen wth bnodi am fod yn itidci i'r gwr. Dwy riol i nhw na sy bith nomor yn cal i cadw. We'n i'n clwed am steddvod pwy ddwarnod, a sna i'n shwr nad l rhai o r biddigwirs ar y cla3si9 na wedi cal preisis o r blan. Ond dina fe, owt with the rool. Ffars i gid iw gneid rhiole felna os nad nhw i gal i cadw. Os nad iw cistadleiwrs yn ddigon o sportsmins i wane r gem, stop at hom an sing to the kat. Odi ma inkweieri Biwla wedi passo. Be sy fod nesa? Odi chi am i fi weid wrthoch chi. Ma Biwla'n mind i gal iskol. Stun dowt oboti'r bisnea o gwbwl. Ar wahan i'r ffakt fod ishe iskol na, mi nath rochor arall fakas oi kes. We nhw'n rboi i trad indi bob wab. Mi fidd gida Twm rackor, sdwad Shoni, i weid oboti tisnes riskolion ma to. Stim iws Igweid y cwbwl nawr, ond mi gewoh ehi lot o newsis 'to whap iawn. FFEIRE CASTELLNOWI. I kwestiwn pwysig iawn hefid iw oboti ffeire Castellnowi. Ma lot o loia wedi bod yn y Sennedd vishoi oboti fod y ffeire'n mind lawr. Cweit rcit. Twm is with yiw. Ma nhw'n mind lawr yn ffast heiid, a mi wooa. i wrthoch chi y rheswm pam 01 ichi am. Ma dot beth yn achosi hin. Y cinta iw achos bod y fEarmurs yn gwerthi gimint i'r deelers sy'n mind ar hid y wlad. Ichl'n gweld, fel hin mai hi. Ar ol i'r ffarmwr werthi nifeiled gatre stim iahe iddo fo i find i'r ffair. Ar gefen hina fidd dim ishe i'r gwas find: a nawr stim ishe i fi weid oe na tidd gwas hwn-a-hwn yn y ffair fidd mo morwm hon-a-hon yn 'mind. Beth ma nhw'n neid wed in. 0 mind a drip rwle igida r skyTshon, a dina le ma'r Gret Westarn yn mind a'r brog we'r dre'n arfer gal o'r blan. Nawr te, wy ddim yn leiko delo a'r dolir heb son am yr eli at y clwy. Dima fe, i'r ffarmwrs werthi gwds yn y ffaer. Yr achos arall fod v ffeire'n mind lawr iw fod is he rhwbeth i dinni'r bobol ifenk iddi nhw. Ma ishe rhiw ddifirrwch ar y boys an gurls. 01 wurk on no plei nieks Jak a sili boi. Sna i am weid gaer vn erbin consern Danter, ond ma ishe chenj emill waith. Allwch chi bith a biw ar bankos, ne fara jam, ne jinjir-breds, ne datto-trw-pil 0 hid. Ma ishe tippin o chenj. Diw hi werth difri bid i find i ffeire Castellnowi nawr. Dim ond oeffile bach a'r hwrdi gwrdi, wado kokonuts, seithi wye, hit the malet, a dab on the gluvs y na. Beth ma'r Erban Cownsil pe.do treial cal rhiw atrakshon i'r dre. Go dango. ma'r hen gownsil ma, wedi bod yn stnmblin- blok i'r dre penit,-Ili. Ma nhw wedi bod mor gindin ariod oboti welliante. Odi ohi'n cofio shwt seiens fiodd gida. nhw oboti'r lektri'k leit. on we Parkin- tun yn rhi fore iddi nhw. Mi ffeilo nhw neid ffool ono fe. Nawr mi allen feddwl na allse nhw ddim cal neb i gimrid ca'r ffaer ond Danters. A ffeth arall ma ca'r ffaer yn werth mwy na ma nhw'n gal am dano fe. Ond dina fe. beth iw'r ots da nhw sy, wath ma rhaid i'r retpeiers dati'r dreth, a beth iw'r ots da nhw sy, wath ma rhaid i'r retpeiers dal 'r dreth, a beth iw'r ots shwt ca nhw'r dlbs sv. But weit a bit mei ffrena, Twm is on the watch pwy blan ma nhw'n mind i neid oboti ga'r ffapr. a ma storom Yul mind i fod. Ma lot o shoppp bach a ffethe felna'n y dre yn dipcndo lot ar y ffeire. Os nad i'r Erban Cownsil yn mind i helpi rhain shwt andras ma nhw'n diskwl cal y dreth. Nawr te, jents ov the Erban Counsil. Lwk owt. Widdoch chi, mi fies i'n wherthin sbo'n ochre i'n dost pwy ddwarnod. Clwed Harri Hwiaor yn adrodd am y trip gas e yn moto Drelech. Mai'n debig rhing ishe "ffresh er" a cal i waski yn y consern, -dd hi wedi mind yn halabaloo ar Harri. Win i ddim beth wedd e'n weid wedd e'n mind i neid tro nesa wedd e'n mind am drip yn y moto, ond we twlle i fod yn y caravan 'no. Widdad e'n y bid mowr midde fe pwy shan we ar i galiko bodi fe pan ddoith e mas o'r skw -"zing ekspres. ond mi mrodd lot o throt oil i whiddo fe mas i'r shap wedd e cin cal y reid. Ie, Harri, trot it on ffoot nekst teim 01 boy. Ma hin yn hals i gofio am gompleint hen fachan arall. We hwnw yn gwoid na dyw hi ddim pleser nawr midde fe i find ;Ida'r trein o gwbl. Bob dy Sadwrn mai'n beriglis i find gida'r trein wath falle ma ba«kedod o wyf ne fenin fidd yn cal i ddabbo tap ar i srol p. Wei mi wedes i wrtho na we dim pwer o ddigtans o'r aol i'r bol. a ta Twm yn cal baskeded o wye ar i got, wel fise mor cownt 'r un peth ar hen y shwrne a chin starto. Peth arall we "r bachan ma'n achwin helvl wedd oboti1 ferched a minwod yn sacko i hinen i smokin carrfjis. awr ma hina'n tw bad. Smo pob un yn leiko hwthi moof i wmede y pritti dar- ling, ond i bisnes nhw iw mind r smokin carrejis. Ichi'n cofio stori y parrot ny we n mind o hid gida'r brain i ddwyn llafir. I n dwarnod mi droiodd y ffarmwr big i ddrill ati nhw, a ma'r parrot yn ciski mas bith o ar nv. Na fe te. mi geith v minwod ma'r bai riw ddwarnod bo nhw'n smoko hinen. Wel, i fi gal gweid i'n marn yn streit, wy'n crodi fod rhain sy'n sacko'i hinen i'r smokin carrejis yn "moko, ag achos Tiad i nhw ddim yn leiko tinni'r bib ne'r s.garett mas tro gwelo dinion ma nhw am find le ma rhai crill yn smoko er mwyn cal bod yn y mwg. Ffor shem. Stick tw yiwr own kennels ol gerls. Shwt biodd hi ar y trwp o Bentreowrt ath i Gar- furddin dy Lleen gal gweld y surkus. Ar y ffordd mi gliwson na we dim surkus i gal no'r dwarnod 'ny. Ond we mo'r gang yn mind i gal i chetto o injoiiment a mi cithon mlan, a mi geison dreet yn iawn yn y livin pikshers clo. Ond mi wedwd wth Twm fod rhai o nhw wedi cal surkus yn iawn yn y shop waith dranoth, a bod y teezers yn akto'n grand. It;, wir w. piti fod gwd born klowns yn gweitho gwaith na alwd nhw iddo. Rhaid i foys y surkus hala teligram i Bentrecwrt gweid y det yn gorrekt tro nesa. Diaich widdoch chi, wy'n credi fod y jafol ar wib sha ARDAL ABARGWILI. Stim penwast yn i ben e nawr. Glwsoch chi hanes y wal. Un lot yn codi'r wal. a lot arall yn i thinni hi lawr. 0, gweitho bishi iawn. Sna i'n gwbod to pun o'r ddwy ochor we'n gweitho galetta cei, ond we nhw ar i gore. Ond dwli iw walo Mi allwch chi fentro, Pan bo'r lleill yn skwari Y wal penigili. Pwy garrith y badl wn i. We'r hen Jak Drefaldwin wedi bod rownd amsor we nhw wrthi a dina He we gweitho a pwslo, a ma In gwbod beth i gid. Ond dirna farn Jak. Mi fise'n handi iawn midde fe gal •lippo o Cakston PW yn gros ffrwt trw'r ardd i ♦roien y Drovers. Dim ond un wal fise wedi midde Ond a gadel joks navr. bi>nes y bois i hinen iw hwn, shach bod Twm yn cal lot o pport i weld gwd ft"it. <) ie, we rhiw stori bert gida Jak oboti rhiw garh wedd wedi mind niwn i un ty a lando ar > ."cjlings a sna i'n gwfcxKl trw bwy dy doith hi ma.v ond we rhw fwstwr ofnadw yn v stred clo. Wel wc PA-, am fod yn stanch ichi'n gweld. Nawr ma iot o bethe. nol fel we ,} II k yn gweid wrthw i. ishe i gweihi sha ardal Velinwen. 1 ddachre. nia rhiw sisppenshon brij na rwle, a hono ddim rhwbeth yn aff iawn. Mai winfril-wangal, wobbli-di-wabbli clo. R-eit. Twm wil trot rownd sum dei an hav a hvk at the consern. 0 ie, bein dihith o'r ffirret nv ath it- goll sha Tilether-jona. Ma shwr o fod rhwlx'th miwn enw. a we shwr o fod rhwbeth gidag isprid Jona i neid a' ffirret, wath ddoith hi ddim i'r glawr lie ath If(i,.vr, mwy na'r hen Jona slawer dy. Ma ishe a-na i h-fid roi tro am y gorallt na syn ochor rhiw !'1U'h ma nhw'n galw Bwlch rhwbeth ami nhw. M ii'n debig fod v rollings wedi cal i simmid. n na "bill bid nawr i stoppo kart i find dril drol dwmbwr dambar lawr at y reilwei. Ie, stoppweh chi. ond ath rhiw gart lawr na hefid os tippin nol. Nawr ma hinal1 tw bad. Ar hwv ma'r bai. Le ma'r Par- h Cownsil. Ma rhaid citcho yn rliste rhai o'r jokers ma sno. Weit an p. Wel, mi gas y rodmon dan Distrik Cownsil Car- furddin godiad o swllt yr wsnoth. Go dda wir w o law gsiled. We ffeirad Llanllawddog ai pan oboti weithwirs Abargwili bveth. Bachi'.n nchan beth p.ndrafs sy da hini i neid a'r ewe*tiwn. Wes rhaid i wcithwir" Di=trik Carfnrddin fod ar low wjeis arhos bod gweithwirs Abargwili. Stim rhaid i ni i vlac.ko'n wmede shach bod niggers Atfrika ai hwmede'n ddu. J. 9. Wiliums yn eitha rcit man hiri. ond am J^riini, wel. sna in gwbod le wedd e nei. Wedd <j n credi fod 18 bob yn ffer wej. Nawr te, ot ffrend lets get the matter cleer. Hal fli bartiklars shwt gall gwcithwr ranni'r 18 bob 11:1. a mi fidd Twm yn satti'feid. Cum on ol boi. e!,(] the pnrtiklars to the Editer ov the Jernal in teim ffor nekst week. Tek th" chalenj to proov the stetment. Do, do, mi fio(iii gwtMthwirs ddim yn cal lInn- na 14 bob. Mi fiodd yn treial cadw corff ag ened wrt hi gili ar lai nn hina hefid, ond wee liv in the year 1914 jnei (Trend, an must pei 1914 preisis ffor the gwds. See the pnim. Nawr ma Twm ja diskwl am y balans sheet. Show pluk. <).(] widdoch ehi joker) dda nbotÎr Distrik Cownsil. -HI;;? ad oboti roi dibs gal bwk-shop .-ha Abaristwirh. 'VS ilia oboti roi dibs at agor shop chip-fM>teto yn Xiw Zealand fiddan nhw nesa givlei. Dina gownt. helpi airor shop lifre yn Abaristwirh. Widdoch chi beth ill Abaristwith,—penol Cimri, ne dfichwch ar i Town C'.n. fisil nhw te. We J. S. yn loia oboti fod Cardidd am find a'r plwms i gid. Go 1fW bachan, a nawr we tithe am roi gwsberris i Abaristwith. We Jon Left is yn eitha reit wrth ofin pwy uuaioni i Gar- f11rddin we t: Abaristwith. Mi wedocld rhowin fod T Cownti Cownsil wedi rhoi £ 500 at y bi-nes. 0 iv hina ddim un rhifedd yn y bid. Peidwch chi dilin y Cownti Cownsil no lwk owt ffor trubl nekst lekshon. Ond dina fe. stim dibs i fod a cweit reit. Iveep the dibs ffor the pwr dabs iff viw hav cni to sper. Ma digon o lifre gida Kiwriositi i sippleio tre Garfurddin heb find i gisho mentig riha Abarist- with. We'n i boti sacko'r blakled i booked i'n ngwftskod pan cofip i fod un peth pwysig iawn heb i neid. Dei mi fiswn miwn trwbwl bang ta'n i'n anghofio. Nawr te. APOLOJI. To the deer ol darlins ov Abargwili. Twm is veri sorri he was speck abowt yiw. Odw tanirnarw te. Mi tlreia i gofio peido sharad am danoch chi to. itrakr nawr. L-.na rili bach pert a tteis ichi bob un. Peidwch bod yn i Twm nawr. na mind yn grack iawn. wath ma minwod yti galler mind yn grack ofnadw. Alwith mo Twm am throt oil yn Abar- gwili ragor er mwyn ichi gal safior ffwdan i watcho fe. Din a drieni na fisech chi i gid yn gweifho yn y landri warh ma gwaith gida rheini. Dina falch v.-1nld Twm i glwed fod chi'n stricko i gal y He yn lan. Mi widdwn i gallech chi weitho ond treial. Weda i ddim bid yn gas am danoch chi ragor rhog- ofan cwrdda i a dw.v ne daer o chi gidai gili pan ddo i rownd tro nesa. Pan fidda i'n dod heibo ncsa mi roda i breis i'"r un fidd yn idrich fwva serchoe. Wel beth weda i to. O ie, gobeitho cewch chi bob un jobin vn y landri wath sda rheini ddim antser i wili- bawan a watcho a clonkan. Na fe te. beth alia i ddimino yn well. Partners nawr te, ontefe. Yiwra veri obidientli Twm 'Barels.
NODION 0 ABERGWILI
NODION 0 ABERGWILI Rhvfedd y fath ddylanwad sydd gan brogeth y Barels ar drigolion y wlad a'r pentrefi. Tra vil dychwelyd adref o'r wlad drwy pin dinas nos Swdwrn diweddaf oddeutu naw o'r gloch, nid oedd dim ïw g-lywed ond enwau Lloyd George a Twm 'Barels. Yr oedd rhai o'r gwragedd yn rnhlyg yn y gwter ar eu goreu yn ysgubo'r Ilwch, ereill yn glanhau'r ffenestri, tra'r lleill yr un mor ddiwyd ar eu gliniau yn golchi'r lloriau. Gwelsom felly mai church and chapel oedd eu prif nod y Sabbath. Ychydig is i lawr cawsom Mrs. Arthur, yr hen lythyrdy, yn e.stedd mewn hen gadair freichiau YIl ei dor yn edrych yn bur dda, ac ystyried fod ei hoed yn 86, ac yn ei chwmni yr oedd ei brawd, Mr. W. Evans, ei wedd yn llawer amgenach na.'i chwaer. ao yr oedd yn naturiol i ni ofyn i'r brawd pa beth oedd i gyfrif ei fod mor iach a avvrol, ac yntau yn mhell yn ei1 hydref. "0." ebai, "am fy mod yn bwyta yr hyn wna les i'r corph; tnyned oddiamgylch i yfed awelon iach. meddwl v goreu am bawb a phob peth, ac yn olaf chwerthin ha. I i a, ha." Is i lawr ar ganol yr ysgwar yr ofdd Y CRITICS yn tynu eu llinyn mesur dros amacthwyr y plwyf, a'r hwsmon goreu, pbl.TIt, hwy, oedd Mr. Jones, Rhiwdywyll, am mai ganddo ef mae y wedd oreu o geffylau gwaith. Yr oedd yn rhag-ori rhyw drwch bieityn ar wedd Mr. Thomas, Tynewydd, ond yr ô rhai o'r farn mai Mr. Thomas, Cwmeiddan, ddylai gaol y clod, am ei fod wedi troi y llethrau eithinog yn donau o yd; ac yr oedd un o honynt yn sicr fod gan Mr. Evans, Glantowv Fawr. ddigon o laeth i nofio'r ffermwr trymaf. Tra yr oeddem ar suddo i fewn i Lloyd's Terrace, yr oe(111 rhvw dair o lenywod yn trin rhyw ferch yn arw am wisgo "TIGHT SKIRT." Dywodent fod mereh yn myned i Gaerfyrddin y dydd o'r blaen, ac i Mr. e; dal yn ei ger- I I)v(,, a gofynodd iddi am dd'od i fyny. Gwnaeth saith cynyg i sgeiaio codi ei throed i fyny i'r step, a mr-thodd bob tro, o herwydd fod ei 'skirt" fel cyffion am ei choesau; ac yT oedd rhyw ferch arall yn eu blino o Gaerfyrddin, pa un oedd yn cyclo yn ei thcits. ond nid oedd nos Sadwrn yn blino yr un o honynt. PWY YW YR HWN iycld yn myned oddiamgylch ar y Sabbathau gyda'i "camera" drwy ein pentrefydd?" A ydyw arluniau yn dyfod allan ar y Sul yn well na dydd gwaith? P NY sydd fwyaf ei bechod, ai yr hwn sydd yn s»efyll tu ol i'r "Camer¡L." nf'U 'Vr hwn a saif o'i flaen? TAITH I TENBY. Aeth llu o'n hardalwyr y Sabbath diweddaf yn modur Mr. Jones i wcled rhai o blant Abergwili isydc yn gwersyllu is law Tenby gyda'r Yeomanry. Cawsant daith hwylus, a dychwelasant yn weddaidd a phrydlon. GENEDIGAETH. Priod Mr. R. Rees, Merlin's Grove, Mai yr 20fed, ar ffrch. PRIODAS. Dydd Gwener, y 5ed cyfisol. yn Soar, Llanelli, gan y Parch. W. Trefor Davies, y gweinidog, unwyd ynghyd Miss H. Evans, 22, Caradog-street, a Mr. E W. Davies, 87, Station-road, ill dau o Lanelli. Ya gweinyddu fel morwyn yr oedd Miss M. Jones, 27, Russel-street, ac fel gwas yr oedd Mr. D. Evans, sef brawd y wraig ifanc. Rhoddwyd hi i ffwrdd gan ei thad. Mr. D. Evans. Fel tystion yr oedd Miss Martha Evans. Miss H. S. Lloyd, Miss Annie J. Davies, a Mr. R. W. Davies, dilledydd, Station-road. Daethant i dreulio eu mis mel at eu I nam. sef Mrs. A. Williams, Bwth-v-Blodau, Lloyd's- terrace. Eiddunwn iddynt bob llwydd, hir oes ar aelwyd lawn gysurus. MARWOLAETH. Dydil Mawrth, yr all ddydd o Fehefin. bu farw M;s Eliza Lodwiok, 1. Gifre Gardens, Abergwili, yn 73 oed. Safai ar ei plien ei hun fel hen gymer- ia, -1 hvnod; rhodiai'n araf a phwyllog, a siaradai yn yr un dull; cwynai weithiau fod ei brest yn ddr-wg, a dyna'r oil; trigau'n dawel yn ei bwthyn bychan heb"ail- croes nac aflonyddu ar neb. Merch ydoedd i'r diweddar Mr. John Lodwick. 1Ja un oedd yn ev ddydd yn lafur.wr ac yn bregethwr cvnorthwyol, ao o gymeriad a thalent ddisglaer. Yr oedd vn ehwaer hcfyd i Mr. D. Lodwick. Peniel. Yr oedd ganddi gvmeriad glan. ac. yn dwyn sol oro t'I Du-v yn v Fam Eglwvs. Y dydd Ian canlvnol gosod- wyd ei gweddillion i orwedd yn meddrod ei thad a mam vn mvnwent Ebenezer. Gweinvddwyd yn y tv gan v Parch. D. J. Evans, y curad. no yn y capel ac ar lan v bedd gan y Parch. J. T. Gergory, Peniel. a'r Parch. D. Williams. y gweinidog. Gweinyddwyd arni yn ei chvstudd 2an Miss Wil- liams a. Mrs. Davies. ei chymydotresau agosaf, ft Mrs. Evans. fzoz.,o Cottage, si threfnwvd 01 thy rhwnj y rhai yma am ei gwyEed mor dyner gan ei brawd, Mr. Lodwick. CLADDEDIGAETH. Dvdd Sadwrn diweddaf. yn Ovstermouth Ceme- terv, Abertawe, daearwyd gweddillion y diweddaf :1.. Ralph Hall, is-oruchwyliwr yn nhai beirianau y L. and N.W.R.. yn y lie uchod. Hyd at y ddwy ffvnedd olaf bu fvw rai blynyddau yn y Bedw House Caerfvrddin, ac yn oruchwylnvr yn npor- saf y peirianau vma. Yr oedd yn ddyn parchus ean v gweithwvr oil, a gwnaeth lawer ymdrech 1 srvfavwyddo gweithwyr y cwmni mewn ^ambu- lance ac vr oedd v marc uchel ddarfu 1 ambu- lance' team'' Caerfvrddin wneuthur yn Hereford mi Mawrth diweddaf i'w briodoli iddo ef am y cvchwvniad rhagorol gawsant ganddo. Darfu iddo hefyd "gipi-o vr "individual prize" oedd yn rodded,g ,<>an v cwmni yn Abertawe y flwvddyn ddiweddaf, a deallwn fod rhai o aelodau r '"team wedi tain r u'vmwvnas olaf iddo. Cw-ssr yn esmwyth anwvl trvfaill a chwithed awelon balmaidd dros dy fedd- DYFFHVXOC. rod
" BUDDUGOLIAEJH O'R DIWEDD"
BUDDUGOLIAEJH O'R DIWEDD" YR HEN EGLWYS WEDI EI DAMSANG." Y geiriau uchod yw y ddwy linell a gellir gan y seetau politicaidd, am tod y trydytid darllemad o'r Mesur 1 Ysbeilio Meddiannau Cyfreithlawn lien Eglwys y Cymry wedi myned drwy Dy y Cyffredin gyoa mw vaf rif o 77, ac niae 1* "diülchiadau" i Bab- yddion yr Ivverddon 11111 eu cynorthwy yn Ueug ganddynt. Hyfryd beth, onide? Wedi brwydro yn galed am 50 neu 60 inlynedd, (]\ nia ni wedi bod yn f r.d(!ugoh;;ethu.s or diwiuld. Haleliwia! Bendigedig! Dywedant dyma iii wedi llwyddo i gael ciddo'r genedl i'r gonedl. Mae rhai o'r sectwyr politicaidd am fynegn y "Fuddtig- oliaeth" yma i esgyrn yr hen dadau sydd yn huno yn eu beddati, ^pa rai ymladdasant mor galed a dewr o blaid UaJgYfylltiad a -,a(iivi i(id(,;Ia(i yr "hen Eglwys." Er c:u-io y prawf (exp»;rimentl >ma i weithrediad, eymered y gcthern yma awgryin oddi wrthyf i gad hyn i weithrodiad. I'rynwch "gra ma ] iholle'" new ycid a- beddau, a chwareuwch y don "Buddugoliaeth! Dyma. yr unig ffordd îw dihuno; bvddant yn m^idio gan lawenydd yn eu heirch am y "nevvyddion da o lawenydd mawr" o Ysbeilio Alcddiannau Cyfreith- lawn hen Eglwys ein Tadau. Mae Jackyddiaeth mewn "high jinks" (gorfol- eddus gan) y dyddiau rhu.in am y Fuddugoliaeth ,t,e'r yizia, ic in, -e(](ItaL[ o'r frest" yn d'od allan nid wrth y llatheni, ond wrth y milltiroedd. Yr wyf yn gweled yr "Ynineillduwr Egwyddorol" (?) vn llamu ae yn neidio i'el oen 1111s Mai gan 1 w.i- ydd am y Fuddugoliaeth. Dywedant, "Yr oedd eisieu tori ewinedd yr hen ffeiradon. Pan byddai rliyw "hiigh functions," sef gwledd fawreddog ac urddasol, yn cymmeryd lie yn ein hardaloedd, megys pen-blwydd rhyw berson neu briodas, nid ocdd ein pregethwyr ni byth yn cael eu gwahodd, ond yr "hen ffeirad" byth a lirfvd. Cydraddoldeb yn awr." Wait a bit, old boy. Yr ¡)PH jfpirad(\TI. l1l<'dd"Tlt. "nld .11 ¡,;¡,'l It livings" (bywiolaethau bras) ein gwlad, megys capleniaid i'r Llynges, i'r Fyddin, i'n Carchardai, i'n Gwallgofdai, etc., etc. Cydraddoldeb yn awr. Bycld siawns yn awr i'n "gweinidog ni" i gael r'oj yn y swyddi breision yma. Dyn a helpo y Seisneg y pryd hyny. "Was I and was you," "Where was gone to to-morrow?" Dyma'r eiddigedd a'r digasedd yn d'od i mewn -yr offeiriaid yn cael eu gwahodd i'r "high func- tions" yma. Fel y gwyr darllenwyr y JOURNAL nid vw v Sectwyr i dderbvn ceinir.g o r Ysbeiliad. Beth fydd y symniudiad nesaf gan Jackyddiaeth Cymru? Awgrymaf iddynt un peth, sef cael swared o r hen esgobion a'r offeiriaid; ni ddaw trcfn byth heb i hyn dd'od i weithrediad. Nid ops eisieu iddynt bellach i basio penderfyniadau o blaid Dadgysylltiad a Dadwaddoliad hen Eglwjrs y Cymry yn eu cyrddau misol, chwnrterol. a'u cymmanfa- oedd blynyddol. Meddyliwch am "scheme" yn y cyrddau a enwyd fOr cael gwarM o'r "hen ffeira- don." Bydd yn destyn ardderchog gan grefyddwyr ( ?) y sect an. Gweddi wch am gael hyn i weithrediad fel y gweddioch am yr Y"lwiliad. Y 1:«' gweddi y ffydd yn wastad yn llwyddo. •WELSH YICAH" (FICER CVMIIliK 1. Yn newvddiadur Radicalaidil Cardydd pa ddydd, ymddan-gosodd llvthyr gan un a eilw oi hun vn "Welsh Vicar," o barth y dydd o ymostyngiad a gweddi ar ran yr Hon Eglwys Gymreig. CYllhnlir hwn dydd Gwener. Mehefin 12fed (heddyw) ym mliob Eglwys yn Lloegr a Chviiini. Mae y Ficer ('ymreig vma yn awgrymu. a. hynv mewn »iew>dd- iadur Radicalaidd. ag ,ydd .1 "dduw howl," gan sectM-vr Cymru, i gael dydd o ddiolchgarwch, <iiolchgarwch i'r Hollalluog Dduw fod yr vmryson chwerw v de 11 train mlynedd diweddaf wedi dyfod i ben. "Dylai." meddai, "ein brodyr Ymneillduol cael gwahoddiad gwresog i) gymmeryd rhan yn v gwaaanaeth unol a gwladwriaethol o weddi a diolchgarwch: yn cyduno mewn gweddi am fod pasiad. y Mseui* yn sicr o brofi yn gen ad o hedd a bondith i'r Eglwys, a diolch am y rhagolwg ^wynfvdedig fod v dydd yn agoryd prvd y bydd Eirlwyswyr ac Anghvdyffurfwyr o un L'alon ac un meddwl. ac fod ar gyhoedd yn unol mewn irwresorr ddefosiwn at wasanaeth Crist a'i FiirUvvs. Y11 v ffordd yma, yn awr fod y Mesur yn ddiogel ar ei ffordd i'r Ddeddf-lyfr (Statute Book), bydd i'r Eirlwys yn Nphymru d'od yn hyn na fn am gpnodlaethau. yn Eglwys Gonedlapfhol gwirionedd- ol." Felly yn wir. Amen. f)vna sylv.adau a barn un a eilw ei hun yn "Ficer Cymreiar. a hyny pan mae fl,ii F>alwy- y Cvinrv— Tien Eglwys ein Tadau—dan brawf. a Jackyddiaeth Cymru mewn "high jinks." Y fath gethern a'r uchod ST.td yn rhoddi cyfle i elvnion yr Eg-lwn i chwareu eu cardiau. Ond diolch i'r nef. dim ond DAr FICER CYMREIG. un yn y Godedd ar un yn v Deheu. a dau Esgob Seisnig. sydd o blaid Dadgysylltiad a Dadwaddoliad Hen Eglwys y Cymrv. Eglwyswyr yn myned i gyduno mewn zwe.ldi Hla'r Si^twyr politicaidd, maleisus, a chenfigenus!! Dim byth. Mae'r qageii,loi- vit fwv yr awr. ac i barhau hefyd am oesoedd. na>j a fu erioed o'r blaen. Eglwyswvr Cymru. "hands off" o'r Sectau polit.caidd. Nis gallwch vmddiried ynddynt. Gallwn ysgrifenu rhagor ar y llvthyr iK-hod, ond vmattaliaf. rha.iz ofn yr af ychvdig yn bersonol; nid wyf yn hoffi hyny.
Advertising
-—— _< F WiMTV M rrfl' i';ØII,if¡1 L fsUNLIGHT SOAP 5l,unuun 1 1 B AS SWOT AS A SMIUt W I 'ir Iiiiiiiiiiir- rJ-i z 1'(111ffI:r' ■ t IT has ever been the L I f 11,¡..d 11I1 ¡ mission of Sunlight I Xs:,Jja Soap to win a smile—a A l (M smile of satisfaction from Ji every user. "Smiles from- xl' reason flow," and there The NajV ( Ms/ 1S reason for every smile "Uoer"<m |I, which flows from the USe Guarantee ty.. \fjt ■ V\ I m of Sunlight Soap. aJurky W/M w'l Excellence. Ji/1 MAjmk J A. Sunlight Soap is acknowledged jtf/f fA /ml e I ll) by experts and by experienced Mr /J /Af I ffl housewives to represent the w/j ffjl |J \) M highest standard of Soap Quality //M and Efficiency. U '/jill j| It is a pure, neutral, reliable f J li I ^°aP i ^at 'S a'WayS °S sweet as ) GUARANTEE OF PURITY LEVER brothers"
HWNT AC- YMA
HWNT AC- YMA (Gan "Teithiwr.") Par ar cin taith yr wythnos hon, tynwyd ein sylw gin gyd-gynulliad nifer o'm cydnabod yn mhentref prydfoçrth y y BROAD OAK, ni; 1 y Ddervven-fawr, yn nihlwyf Llangathen, a.'r hyn lynai sylw oedd nyth aderyn y to. Gwyr pawb cvfarwydd, mat, aderyn llwyd holiol yw aderyn y to ac fel rheol llwyd bob amser y canfyddir y rhai ieuainc. ond, yma. y cawn eithriad i'r rheol gyffre- din. Gwelir yr livii adar gyda'r dvfalwch mwyaf yn porthi y cywion, a'r rhai hyny mor wyned a'r eira, heb yr un ysmotyn arnynt. Bydd amrywiol farn- all am vmddangosiad y creaduriaid gwynion hyn, bydd William Davies, y diweddar lythvr-gludydd, yn barod i broffwydo fod eu hymweliad a'r llanerch yn dynodi aflwyddiant i'r pcntref. Pan y bydd ein cyfaill John Jones y ffordd yn credu yn holiol wahanol. ni fedclwn ni farn ar y pwnc. ond dywed- wn, amser a ddengys. CAREDIGRWYDD. Gwyddem er ys llawer blwyddyn bellach mai boneddwr tra charedig oedd Mr. Evans, cerbydwr yn ngwasanaoth y Milwriad W. G. Hughes, o Glan- cothi: a'r dydd o'r blaen cawsom brawf svlweddol o hyny trwy i ni gael "lift" hwylus ganddo yn y modur gerbryd ysblenydd, yr hwn oedd yn myned ms y pynt fel y gwynt. Haedda Mr. Evans barch a chlod; y mae wedi treulio dwy flynedd-ar-hugain yn ddifwlch yn ngwasanaeth y Milwriad Hughes, a bu ddeuddeg mlynedd cyn hyny yn gweinu ar y diweddar W. R. H. Powell, Ysw., A.S., yn y Mfesgwynne, Llanboidy. Da oedd genym ganfod, ao ysgwyd llaw a Miss Jessie Evans (Llinos Cothi), yr hon sydd trwy ei thalent ddisglaer wedi esgyn i anrhydedd a chlod trwy yr holl fro, am ei deheu- rwydd yn cipio y nawryf yn holl eist-eddfodau y wlad. Mawr llwydd i'r teulu hwn. PONTARGOTHI. Mae y cynulliad mawr tair sirol wccJi. ei restru yn mhlith y pethau a fu, a'r "Welsh Derby" yw y cyfan yma yn bresenol, a chyn pen yr wythnos bydd y gystadleuaeth boblogaidd hon hefyd wedi myned heibio yna daw yr eisteddfod fawreddog i'r bwrdd: Rhyw fyn'd o hyd i barch a bri, Yw motto Pontargothi. CAPEL ISAAC. Daeth y newydd annymunol i'n clyw y dydd 0'1 blaen fod cysegr ysbeiliad wedi1 cymcryd lie yn yr hen addoldy enwoig hwn; a gofidus y teimlem am hyn. Deallwn fod cryn nifer yn y cylch yn foddlon ysbeilio hen Eglwys anwyl y Cymru trwy ei dad- waddoli hi o'i heiddo, a gwario ei harian cyfreith- lawn ar bethau diles, ond pa fodd y teimlant heddyw, pan y bydd ychydig o'u pres hwy wedi ci cymeryd ar fenthyg. Darparodd Haman gynt grogbren 1 Mordecai dduwiol, ond iddo ei liunan rnae'n debyg oedd. Ofnwn fod llawer heddyw yn gwonu o glust i glust wrth weled y dyfeisiadau i ladratta eiddo yr Hen Fam. Look at homo, lads. Take the tip, bovs (chwodl Twm Barels). SALEM, HEOLGALED. mdrechfa Gj^neifio Defaid."—Dydd Gwcner di- weddaf, cynhaliwyd yr ymdrechfa flynyddol hon. Yr oedd y tywyJd vn braf, fel y daeth torf fawr ynghyd, ac yma y canlyddid y gelfyddvd o gyneifio yn ei mall ifm-eu. Yr oedd yma dri dosbarth. Yn y cyntaf cipiwyd y gwobrwyon—laf, Morgan Harries, Ty'rmynvrtd: 2il. Joseph Evans. Castellliowell; 3ydd, Oakley Richards, Maerdy, Taliaris. Yr ail ddos- bartli-1. B. Thomas. Cwmyrhclen; 2, J. Williams, Newfoundland; 3, J. Williams, Pantybedw. Y trvdydd dosharth: 1, D. Hughes, Crugcwn; 2, anic! Ginn, ('wmcerrk; 3, T). J. Jones, Cilwern. Rhanwyd y wobr am yr amcan goreu o bwysau dafp.l rhwng D. J. Jones, Cilwern; B. Thomas. Cwmyrhelen, a G. Williams. Newfoundland. Am yr amcan gortfu o ildeg lath ar hugain drwy eu camu: Rhanwyd rhwng Mr. Evan Jones, Pistill; Morgan Harries. Ty'rmynydd, a Daniel Ginn, Cwmcerrig. Pasiodd y* gystadleuaeth yn foddhaol tros ben. oherwvdd fod y pwyllgor wedi eu wneid 1 fyny o hnren y gymydngacH). Yn lljinw y gadair yr oedd Mr. W. Hughes, Crugcwn, bachgen gwrol, di-droi-yn-ol, a phleidiwr gwresog pob achos o duedd daionus; ac wrth ei alwad yn cadw yr amser yr oedd Mr. David Thomas, Plough, nc yn gv.cithio yn ddiflino gwelsom y Mri. Evan Jones, Pistill; David Davies, Brynmaen; David Lewis, Brynio; John Williams, Newfoundland; Benjamin Thomas. Cwmgwvddil; David John Jones, Cilwern; Morgan Harries, Tv'r mynydd, ac Evan Harries Evans, Maesycastol). Yn vsgrifenydd medrus i'r pwyllgor gwelsom v byd-enwog Mr. Theodi-sius ■Evans, Castellliowell. ac yn gofalu am y prcs yr oedd y gwron byth-glodus Mr. David Roderick, yr Angel Inn. Pasiodd pob peth yn dawel a holiol ddidwrw. ac ni chlywsom neb yn achwyn ar feirn- indacth fedrus y boneddwyr galluog Mri. Harry Griffiths. Towy Cottage, a Tom Price. Tymawr, Penybanc. Llongyfarchwn y pwvlkor anturiaethus am y mudiad hwn. a" Iwyddiant yn y gorphenol. Yr oedd eisiau newid yr hen ditfl. o ddiosg man- tel] v ddafad, gan fori v creadui- diniwed yn teilvngu pob tynerweh ar pin llnw. Da genym fod cryn dipyn yn y nyth eto, er mwyn y dvfodol. O.Y.-Bydd cvfarfod ymadawol y Parch. J. Jen- kin Jones. Maesfeilo, yn y nesaf. -[
Advertising
LOANS. £c; 10 ADVANCED promptly and pri- vate on your written promise to pay Repayments by easy instalments to suit your income. For aereed periods— £ 5 repay £ 6 £ 50 repay £ 55 £ 10$it £ 100 £ 110 £ 20 JE22 £ 200 k220 SPECIAL TERMS TO F«\RMEJ{S & PROFESSIONAL MEN. No Charge unlessbusiness completed. Imme- piate attention given to inquiries by Post, 'Phone or personsllv. andstrictest privacy assured GEO. FRY & Co., 11, Pynevor Place, Swansea 'Pljone 361, Docks. Uqder New Management
- LLITH TWM 'BARELo.''
LLITH TWM 'BARELo. AT y GOLYGYDD. Syr,-Fe d(laeth darn o'ch papyr i'm llaw, sef "Llith Twm 'Barels, ac yr oedd fel awel beraidd hyfryd yn llawn iechyd a bywyd i un sydd yn byw mewn trcf, a hono mewn gwlad arall. Er fod llawer o honom yn gorfod byw yn mhell o hen Wlad y Bryniau, oto yr ydym yn cario adgofion cynhes o'm mewn am dani, ac yr oedd "Llith Twm" yn adfywiad eto i'm meddwl a'm teimlad. Mwy na thebyg fod y rhan fwyaf o honom yn byw ymhcll o'r lieu aelwyd, o herwydd mae "trwy cliwys dy wyneb y bwytei fara." Y mae Twm wedi traethu llawer o wir am dai Alltwalis. Fel un sydd yn gwybod am y pentref tlws hwn, ac mewn llawer modd yn caru ei lwch, yr' wyf yn cydymdeimlo a Twm. Wrth gwrs, nid wyf am honi fod tai Alltwalis yn berffaitli, nac hefyd eu bod yn dda i gyd, ond hyn mi wn fod y rhan fwyaf yn iaohus. Fel un ag sydd wedi gweled tai mewn llawer rhan o'r wlad yn Nghymru a Lloegr, yr wyf yn meddwl ambell i dro pet-ti y "ficKIk,ril houses" Jma. yn haner mor iaohus a bwthynod Alltwalis, lie mae digonedd o awyr iach. Meddyliwch am ennyd am rai Ilcoedd yn Manceinion, lie y mac 134 o bob! yn byw ar bob ernf o dir, pa faint o bobl sydd yn byw ar bob erw yn Alltwalis' Hefyd y JlIac Twm yn dywedyd y gwir am y llawr priud a chalch, neu y llawr ceryg; nid ar loriau fel hyn y mae "microbes" yn byw ac yn ovnyddu, ond mewn "carpets," "rugs," "cushions," tie felly yn y blaen, ac y mae ddengwaith y gwaith i g-adw tai a rhain yn lan; y mae y brwsh bob boreu yn "round" y ty ysgubo y "microbes" i gyd allan a chyda'r drws yn agored, neu, mewn gwirionedd, pan yn gauad y mae yr awyr yn llanw pob congl o hono. o herwydd y mae yn do'd i mewn o dan y drws. Bai llawer i fwthyn yw ei fod yn llaith, ond n:d wyf yn meddwl fod tai Alltwalis felly, o herwydd y maent ar graig neu ar dywod. Mi w 11 am rai tai bychain ddim yn mhell o Alltwalis nad ydynt yn iawn i fyw ynddynt o herwydd y Ileithder. a pc tai y Doctor yn gwneyd i berchenogion rhain i'w gwella, neu eu tynu i lawr, buasai yn lies. Y mae y rhan fwyaf o bobl Alltwalis yn byw i wel'd eu plant, a phan y maent yn ymadael a'r fuchedd hon, v maent yn ymadael nid o herwydd afiechvd Allt- walis, ond o herwydd afiechyd y maent wedi gael pan oddi cartref yn gueithio. efallai yn LlunJain, Caerdydd. Sir Forganwg, rit-ti rhyw le ara 11. Bai mawr pobl dlodion Alltwalis a'r gymydogaeth yw sjormod o de; nid oes dim yn waeth i gylla dyn na to cryf neu gormod o hono. Ydy Twm yn cyd- wl'kd? Mum's the word. Yr wyf yn gosod rhan fwyaf o afiechyd lleol Alltwalis wrth ddrws y tebot. Os vw yr awdurdwlau yn myned i dniiu i lawr dai Alltwalis, pwy sydd yn myned i adeiladu? A pheth mwy. Pwy sydd yn myned i dalu y rhenfc? 1 Yr wyf yn gwybod yn sicr na fedr y tenantiaid daiu ychwaneg o rent. Os ydvnt am dynu y tai i Jawr. gadawent iddynt yn lonydd hyd ar ol amser yr ops sydd yn awr, ond mwy na thebyg os gwnant hyny, pentref mewn cof fydd Altwalis. yn debyg i Goldsmitn's "Deserted Village," Sweet Auburn, loveliest village of the plain. Where health and plenty cheered the labouring twain," ond ar ol y dinvst-r "Sweet smiling village, loveliest of the lawn. Thy sports are fled, and all thyT charms -withdrawn; Amidst thy bowers the tyrant's hand if een, And desolation saddens all thy green. xe, gadawant i'w henafion fyned i'w llwch mewn hedd, ohcrwydd cam y maent ei meini. Y mae ci pliot>l wedi codi plant, fel yr oeddym yn hoff o gain1 "Yn addurn i'n hardal, i Uymru, ac hefyd i g re fydd y Grocs." Coded eto feifcion a merched. Cofidlt I er en bod yn gwisgo docs a dillad "rib," mai Hid cyrn tracd sydd yn cadw dyn yn ol yn y cyd, ond cyrn yn y pen. Yr wyf yn hyderu y gwna Twm ddal i ymladd dros Alltwalis. Yr wyf yn gobeithio cael ei weled pan y deuaf u lawr. Yn awr cofion lawer at AlIt- wab a Twm.—Ydwyf, etc., DAI LLWYNDERI.
Advertising
TIZ for Tired and Sore Feet TIZ for puffed-up, aehingr, per spiring feet and for corns- TIZ is glorious II My feet just ache lor TIZ." • WheP your poor, suffering feet sting from ing, when you try to wriggle your corns away fro'0 the leather of your shoes, when shoes pinch. tight when feet are swollen, sore chafed' don t, experiment-just use TIZ. Get b^ant reh'^l TIZ puts peace in tired, aching, painful feet. how comfortable your shoes feel. Walk five nii^'?' feet won't hurt you, won't swell after iiiing TlZ-. Sore, tender, perspiring feet need TIZ because ¡t 9 the only remedy that draws out all the poison011!! exudations which puff up the feet and cause i°° torture. TIZ is the only remedy that takes and soreness right out of corns, hard skin, bunions. Get a lAi box of TIZ at any chemist's or Get, a whole year s foot comfort for only 1/li Thi,llk of it! A message received in Belfast from Whicthead, c°' Antrim, states that during Sunday afternoon 8rf,ta activity was displayed by the destroyer patrolling the coast to prevent any attempt made at gun-running. A number of vessels, eluding a Fleetwood trawler and a local ,TaC entering Belfast Lough, were searched by n!ly^ parties, but no firearms or ammunition vva« covered.
" BUDDUGOLIAEJH O'R DIWEDD"
GAIR YN FYR AT YMNEILLDUWR EGWYDDOROL (?). Anwyl frawd,-Mae dy lythyr i law. Yr wyf yn falch dy fod wedi d'od allan o'th gragen. Nao ofna, frawd; ni wna niwed i ti. Ceisio yr wyf dy osod ar y "ffordd iawn." fel ag i barchu tipyn yn fwy o'r Hen Eglwvs a'r offeiriaid. Gan fod fy Uythyr wedi myned yn faith, a rhag ofn cernod y Golygydd, byddaf yn ysgrifenu atat yr wythnos nesaf. Gan ddymuniadau da i'th weled yn dy "iawn bwyll" yn fuan.—Ydwyf, etc., MTRDDINFAB.