Y Tyst Cymreig

"¡' DIWYGIAD CREFYDDOL YN AMERICA. Derbyniodd Dr. Rees, Abertawy, lythyr maith oddiwrth'yr hen buritan Evan Evans, gynt o Nant- y-glo yn cynwys y dernyn dyddorol a ganlyn ar yr adfywiad grymus sydd mewn manau yn America:— Mae adfywiad nerthol wedi tori allan yn Cincin- nati-yn mysg y Saeson yn benaf, er fod yr Ellmyn a'r Cymry yn teimlo ei naws hefyd. Gwn y bydd yn dda genych gael ychydig o hanes am hwn. Yr oodd gweinidogion Cincinnati yn dy- weyd yn y Convention yn Portsmouth fod cyffroad wedi dechreu a'i fod yn ymledu. Erbyn i Mi gyr- haedd yno yr oedd y dref yn ferw trwyddi, a chyn oin bod yn dychwelyd yr oedd dros bum mil wedi eu derbyn rhwng gwahanol Eglwysi'r dref. Nid oedd dim chwanegiad yn yr Eglwysi Cymreig yno y pryd hwnw, ond yr oedd naws y tan yn y cwrdd cwarter. Derbyniais lythyr diwedd Chwefror oddiwrth wein- idog y Methodistiaid yn dweyd ei fod yn y Cwrdd Parotoad y nos o'r blaen yn cael y fraint o dderbyn 37 i fod yn aelodau cyflawn, heblaw ereill ar brawf, a bod 30 ereill wedi dyfod i'r gyfeillach y pryd hwnw. Nis cefais gyfle i fyned i ddim o gyfarfodydd y Saeson yn Cincinnati, ond cefais gyfle i gael llawer o'u hanes, a gweled eu hanes yn y papurau. Un pctli hynod yn yr adfywiad hwn yw, mai plant a rhai tra ieuaingc yw ei wrthrychau bron oil; ac ad- roddid pethau dyddorol iawn am lawer o blant. Dywedodd un gweinidog nas gwelodd efe erioed fwy o (latent na mwy o yspryd gweddi nac a welodd yn nghwrdd gweddi y plant. Bechgyn bychain, a merched bychain yn gweddio yn gyhoeddus gyda gwres a thaerineb; ond o bob peth-y peth aeth fwyaf at ei galon ef oedd gweddi merch fechan tua 10 neu 11 oed yn nghwrdd y plant a gedwid ar ol cwrdd cyhoeddus, yr hon yn mysg pethau ereill a ddywedai '0 Arglwydd helpa fi trwy dy gariad fel na byddo cywilydd arnaf i ddweyd wrth y plant fyddo yn cydchwarae a mi am gariad Iesu.' Dywedai y Dr. Rust (gweinidog yn y dref) ei fod yn ystyried tywalltiad yr yspryd ar y plant yn un o arwyddion goreu yr adfywiad, gan mai o fyag rhai wedi eu dychwelyd yn blant yr oedd yr Ysbryd Glan yn codi y rhan amlaf o 'genhadon (Missionaries), gweinidogion, ac athrawon yr ysgol Sabbothol. Yr oedd efe wedi bod yn ddiweddar yn nghyfeillach deg o weinidogion.gyda'u gilydd, ac yr oedd naiv o honynt wedi eu dychwelyd pan yn blant. Pan ddaethum i Portsmouth ar ein ffordd adref, yr oedd y tan wedi cyrhaedd yno a chan ein bod yn aros yn y dref tros nos cyn cael train i fyned y y gweddill o'r ffordd, aethum gyda gwr y ty lie lletyem i gapel yr Episcopal Methodists i'r cwrdd gweddi, yr hwn oedd yn dechreu am 7, ac a barha- odd tan agos 10 o'r gloch, pryd y gwelais olygfa nad anghofiaf yn fuan. Wedi i'r Parch. Mr Gard- ner, y gweinidog, agor y cyfarfod trwy ddarllen a gweddio, a rhoddi anerchiad tros tua 10 munud, dy- wedodd Os bydd yma neb yn teimlo trallod am ei gyflwr ger bron Duw deued yn mlaen i'r sedd fawr pan fyddo y gynulleidfa yn canu,' ac yna rhoddodd benill allan. Pan ddechreuwyd canu daeth merch tuag 11 nou 12 oed yn mlaen ac aeth ar ei gliniau yn nghwr pellaf y sedd, daeth ereill o un i un yn feibion a merched-y meibion y naill ben i'r sedd, a'r merched y pen arall-pob un yn myned ar ei liniau nes oedd erbyn diwedd y canu y tro hwnw 18 yno. Pan welodd Mr Gardner hyny aeth at bedair o wragedd oedd yn y cwrdd, a gorchymynodd yn ddystaw iddynt fyned at y merched bach, a myned ar eu gliniau yn eu hymyl a siarad yn ddystaw a hwy bob yn un ar amser y canu, a thewi ar amser y gweddio ac anfonodd wrywod yr un fat at y meib- ion. Cyn diwedd yr ail ganu daeth llawer rhagor yn mlaen nes oedd y sedd fawr bron yn llawn, a gorfu ar y gweinidog anfon chwaneg o rai i ymddi- ddan a hwy. Erbyn bod y trydydd ar weddi yr oedd swn yr wylo trwy bob congl o'r ty yn boddi swn y gweddiwr; a chyn diwedd yr oedfa yr oedd yno lawer yn gwaeddi allan Oh'! what shall I do ?' Oh Lord Jesus, save me,' &c. Amryw o'r rhaihyn yn foneddigesau ieuaingc, a meibion y teuluoedd parclmsaf yn y dref. A swn wylo yn bur gyffred- inol. Nid oedd dim yn cael ei wneud i gyffrai y teimladau fel yn nghyrddau diwygiadol rhyw rai yn y wlad yna-dim ond cwrdd gweddi ewbl syml. Cyn gollwng y gynulleidfa, rhybuddiodd Mr Gardner, mewn llais uchel fel y clywai pawb ef, Na byddai i neb ar unrhyw gyfrif ddweyd dim i ddi- galoni y rhai oedd tan wasgfa; nac ar un cyfrif ddweyd dim yn isel am yr wylo a'r gwaeddi allan, olilegid, ebe fe, os caniatewch i ddyn yn gweled perygl am ei fywyd naturiol waeddi, pa faint mwy pan yn gweled perygl tragwyddol. ,r.=,1N"f

EBENEZER, CEFNCOEDYCYMER.—Traddodwyd dar- lith yn y lie uchod nos Fawrth, Ebrill 26ain, ar Gerddoriaeth,' gan y Parch. E. Stephens, Tany- marian. Cafwyd y cyfarfod yn bob peth ag a alles- id ei ddisgwyl a'i ddymuno.-Gohebydd.

ADOLYGIAD Y WASG. CYDYMAITH Y PLENTYN: gan y Parch. G. Jones, Cefncribwr. Cynwysa y llyfr bychan hwn lawer o hanesydd- iaeth-Ysgrythyrol, ac o Dduwinyddiaeth, wedi eu trefnu a'u gosod allan mewn ffordd eglur a deniad- ol. Y mae yn neillduol gymhwys at wasanaeth yr Ysgolion Sabbothol, a bydd y plant a'u dysgo yn gyfarwydd yn mhrif bethau y Beibl, a phynciau pwysicaf y ffydd Gristionogol. EDWARD ROBERTS. Cwmavon, Ebrill 26ain, 1870.

T.UELYN.-Codiad pris.—Mae yn dda genyf hys- bysu darllenwyr lluosog y TYST fod glowyr y gym- mydogaeth hon wedi cael tair ceiniog y dunell 0 gsdiad gan eu meistri. Maent wedi dechreu gweithio ar y codiad er y dydd cyntaf o'r mis hvvll- Well done, onide ?—Iorwerth Wyn. DYRCHAFIAD I GYMRo.-Mae yn dda genym gael ar ddeall fod Mr D. E. Jones, gynt o Goleg Caer- fyrddin, wedi pasio yn llwyddianus ei arholiad dl- weddaf am y gradd o M.A. yn Mhrifysgol Glasgow. Dymunem hir oes ac iechyd i Mr Jones i fod o ddef- nyddioldeb mawr i'w genedl a'r oes sy'n cyfodi. GWERLLWYN, DOWLAIS.—Y mae yr eglwys hon wedi rhoddi galwad unfrydol i'r Parch. D. Thomasp Abercanaid, Merthyr, i ddyfod i'w bugeilio yn yr Arglwydd; ac y mae yntan erbyn hyn wedi atteb y gadarnhaol. Bwriada ddechreu yma o hyn i ben tn mis.-P. M. ABERDYEI.—Traddodwyd darlith ar 'Haelioni,' YD y Market Hall, Aberdyfi, nos Fawrth, Ebrill 26ailly gan y Parch. W. Perkins, Pennal. Cymerwyd Y gadair gan John Foulkes, Ysw., Aberdyfi, a llytt'' yddodd y cyfarfod yn deilwng o hono ei hun. Caf- wyd darlith ardderchog; ac yr oedd pawb a fu yn el gwrando yn ymddangos yn eglur eu bod wedi cael eu gwir foddloni yn|y darlithydd. Da oedd geny"1 weled Dr. Pugh, Ysw., a'r Parch. F. Jones (M; yn mysg y gynulleidfa. Y mynediad i mewn ilr cyfarfod trwy docynau. Yr elw atgapel newydd f- Annibynwyr yn Pennal.Ilarch Glan IJyfi. COLY.— Urddiad.—Ebrill 16eg a'r 17eg, urddwyd Mr Daniel Davies, o Ebenezer, weinidog i'r eglwys gynulleidfaol yn y lie uchod. Sabboth, am 2, dechreuodd y Parch. J. Evans, Y deg a phregethodd y Parchn. W. Morgans, Troea- yrhyw; ac R. Griffiths, Cefncoedycymer. Am > dechreuodd R. Griffiths, a phregethodd ef a Evans. Am 10, boreu dydd Llun, dechreuodd y Parch. J. Miles, Bethesdr, Merthyr, a phregethoa Parch. D. Thomas, Abercanaid, ar Natur Eglvvy"' Holwyd y gofyniadau gan J. Evans, pa rai a attePj wyd yn fyr, crynt!*Fa boddhaol. Offrymwyd yr weddi gan y Parch. J. Bowen, Penydarren. *r