Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
9 articles on this Page
AT IFHOWYR MERTHYR, YAYNOK,…
AT IFHOWYR MERTHYR, YAYNOK, AC ABERDA-R. 3DONEDDIGION,—Mae yn awr ddeuddeng mis er pan y deallais,—heb ddim awgrym na eliais o'm lioebri,ondiiiewnmoddpei-H,titli-vvii-focldol,-focl ey-f- arfodydd cyhoeddus wedi eu cynhal yn Merthyr ac Aberdar, yn mha rai y pasiwyd penderfyniadau yn fy marrm i yn un cymhwys i gynnrychioli eich bwr- deisdi-ef yn y Senedd. Yn fuan wedi hyny, cyflwyn- wyd y penderfyniadau hyn i mi trwy ddirprwyaeth o foneddigion parchus iawn, ynghyda gwalioddiad i gynyg fy hun yn ymgeisydd yn yr Etholiad nesaf. Er mor ddwys y teimlais y fath anrliydedd, ni wncuthviin yn frysiog ei dderbyn. Dymunais, cyn dyfod i unrhyw benderfyniad, roddi cyfleustra helaeth i ohm ddyfod yn adnabydd- us a mi, ac a'm golygiadaxx politicaidd. Felly, yn ystod y cynliauaf, telais ymweliad a chwi, ac an- erchais bump o gyfarfodydd cyhoeddus gorlawn, gan roddi eg-lurhad llawn o'm golygiadau ar brif byngcian cyhoeddus y dydd. Nis gallai dim fod yn fwy caredig a chalonog na'r derbyniad a roisoch i mi; dim yn fwy unfrydol a brwdfrydig na'r gymeradwyaeth a ddatganasoch trwy lafar a phleidlais dros y syniadau a leferais y pryd hwnw. Cadarnhawyd y gymmeradwyaetli yma, yr wy'n deall, ar ol hyny, mewn dull mwy pwyllog fyth, trwy addewidion cofnodedig lhurws mawr yn eich plith i'm cefnogi gyda'ch votes pan y deuai dydd prawf yr Etholiad i ben. Y mae'r amser hwnw, foneddigion, yn cyflym ag-os- hau, ac, yn unol a'r ymrwymiad a roddais yn yr olaf o'r cyf arfodydd cyhoeddus hyny, yr wyf yn awr yn dyfod yn mlaen i gynnyg fy hun fel ymgeisydd am eich cefnogaeth, ac i hawlio cyflawniad y pender- fyniadau a'r addewidion yn fy ffafr, ar sail pa rai y clerbyniais y gynnrychiolaeth gynnygiedig. Y tir neillduol ar ba un y gwnaethoch i mi yr anrhydedd o'm dewis i fod yn ymgeisydd, oedd hwn :-Gan fy mod yn Ymneillduwr, tybid fy mod yn cleall :ac yn cydymdeimlo (mor bell, fodd bynag', ag sy'n angenrheidiol i'w cynrychioli) a golygiadau a dpnuniadati trigolion y fwrdeisdref, mwyafrif dirfawr y rhai ydynt Ymdeilldnwyr. Y mae hwn, mor bell o fod yn sectaraidd, yn syminudiad gwrth- sectaraidd hollol, a hyny mewn ystyr bwysig iawn— gan fod ei amcan i rwystro y monopoly gan un Sect benaethol, o gynrychiolaeth gwlad gyfan (oblegid yr oedd gennych olwg yn y mater yma nid ar eich bwrdeisdref eich hunain yn unig, ond hefyd Gymru i gyd) tair rhan o bedair o drigolion yr hon sy'n perthyn i enwadau crefyddol eraill, iawnderau ac interests y rhai a fynir eu hamdcliffyn yn barhaus yn y Senedd yn erbyn rhagorfreintiau hunanfeddianol a honiadau arbenigol yr un Sect benaethol hono. Y mae'r holl resymau dros y fath ddewisiad y pryd hwnw, yn awr yn llawer mwy priodol a grymus, oblegid eglur yw mai y cwestiyn- au pwysicaf a raid fod o dan sylw y Senecld a'r wlad am gryn amser i dd' od, fyddant y cyfryw a ddalient berthynas agos iawn ag Ymneillduwyr, ac i ben- derfynxx y rhai, yr wy'n mentro credu, y bydd eu cymhorth o werth mawr, oherwydd y mae gan- ddpit argyhoeddiau eglur ar y pyngciau a ddeuant yn mlaen i'w dadleu. Mae n a-of e-an lawer o honoch am y pwj'sigi'wvdd a roddais yn fy anerchiaclau yn yr Jtiydrer arnwngc yr Eglwys Wyddelig, a'r modd diamheuol yn mha un y deliais mai ei dadgysylltiad ynllwyr ydyw yr unig ffordd foddhaol i gael ymwared oddiwrtli y fath ddrwg ac anghyfiawnder anferthol. Y mae'r golyg- iad yma er hyny wedi ei ddal allan gan Mr. Glad- stone, a'i dderbyn gan lais unfrydol ei ganlynwyr fel yr erthygl gyntaf pa nghredo y Blaid Ryddfryd- ig. Ond, mi a bleidleisiwn drosto nid am ei fod wedi dyfod yn bwngc plaid, ond am fy mod wedi fy argyhoeddi erys talm o'i gyfiawnder cynhenid. Ar bob cwestiwn 0 RYDDID CREFYDDOL, nid wyf yn hawl- io goddefiad, ond cyfartaledd (equality) trwyadl, gan y credwyf na ddylai yr un dinesydd gwladgarol ddyoddef mewn un modd gyda golwg ar ei iawnder- au gwleidyddol ar gyfrif ei argyhoeddiadau crefydd- ol. A chan nas gellir byth gyrhaedd y cyfartaledd trwyadl yma tra y bydd un sect mewn undeb neill- duol a'r Llywodraeth, yr wyf yn dadleu dros ddad- gysylltiad yr undeb hwnw, nid yn unig fel ammod hanfodol i gyfiawnder dinasol a chymdeithasol, ond fel y peth mwyaf tueddol i gynnyddu purdeb a llwyddiant yr eglwys. Gyda'r golygiadau hyn, prin y mae'n angenrheid- iol i mi ddyweyd y pleidleisiwn dros ddilead y fath anghyfiawnder, yr hwn a esyd Ymneillduwyr mewn sefyllfa is-raddol Tw cyd-ddeiliaid perthynol i Eg- lwys Loegr, pa un a'i gyda golwg ar daliad y Dreth Eglwys, neu eu mynediad, ar dir hollol gyfartal, ag eraill, i'r Prif Ysgolion, a'r Ysgolion G-rammadegol, a rhydd-ddefnydd o'r monwentydd plwyfol. Gyda mwy o hyfrydwch fyth y gwnawn gefnogi Rhvdd- had Crefydd oddiwrth ei chysylltiad llygredig a'r Llywodraeth. Y mae y cwestiwn o ADDYSG, yn ddilys, yn dech- reu dyfod i agwedd newycld, a gofyna am ymdrin- iaeth eang a chynwysfawr. Yn yr ystyriaeth am y mater hwn, arweinir fi gan y ddwy egwyddor fawr yma—yn gyntaf, i wneudAddysg ynddo ei hun mor gyftredinol a chyfiawn ag y byddo'n bosibl; ac yn ail, wrfch wneud felly, cymmeryd gofal eiddigus fod hawliau cydwybod yn cael eu hamddiffyn gyda phob manylrwydd. Nid ydwyf mewn un modd yn addef fod pob cwestiwn Diwygiadol wedi ei benderfynu gan y mesur y llynedd. Y mae Dosraniad yr Eisteddle- oedd eto vn bur amvastad ac anfoddhaol. Y mae taliad personol trethi, fel cymhwysder i bleidleisio, yn taflu anghyfiawnder creulon ar nifer mawr o'r Dosbarth gweitliiol, ac yr wyf yn barod i symmxid ymaith y drwg hwn. a'm holl egni. Yr wyf yn fwy cryf nal-, erioed dros y BALLOT fel moddion amdcli- ffynol i'r etholwyr, gan fy mod yn cwbl gredu na fydd helaethiad yr etholfraint hebddo, mewn llawer He. ddim amgen nag helaethiad i'r gallu i orthrymu a defnyddio dalanwad anlieg. Y mae llawer o gwestiynau perthynol i Ddiwyg- iad Decldfwriaethol a ymddanghosant i mi yn gnlw yn fawr am ystyriaeth y Senedd,—ac yn neillduol, y mae rhai deddfau mewn grjon y rhai a gynnorthwy- Wll yn ewyllysgar i'w dileu nen i'w lliniaru, y rhai )-clynt yn gwasgu yn drwm ar y Dosparth Gweithiol. ( yn eu gosod ar dir gwahanol i'w Meistriaid gyda golwg ar gytundebau am lafur, ac yn taflu rhwystr- au ar eu ffordd i ymuno yn rhesymol er mwyn am- ddiffyn eu hiawnderau eu hunain. Mewn perthynas i Faterion Tramor, yr wyf yn bleidiwr cryf i'r egwyddor o beidio ymyraeth a theyrnasoedd ereill—non-intervention—yn ei chym- Invysiad mwyaf eang a llawn. Dadleuwn dros ostyngiad mawr yn y Costau Cen- hedlaethol—yn enwedig y costau ynglyn a'n sefydl- iadau milwrol, y rhai ydynt nid yn unig yn arswyd- us o fawr, ond a werir yn y fath fodd ag sy'n peri g-wastraff ofnadwy ar arian y cyhoedd. Y mae cyflwr arfogol presonol Ewrop, yn,fy marn i, yn warth i gymeriad gwareiddiol y bedwaredd ganrif ar bymtheg, ac yn achos o ddyoddefiadau anrhaethadwy i'r bobl. Buaswn, gan hyny, yn llawen yn cefnogi unrhyw fesur yn tueddu i ddwyn y Prif Deyrnasoedd i gytuno ar rhyw gyfundrefn i benderfynu eu hanghydwelediadau heb rym arf na pliylor; ac i gyd-ostwng, ar unwaith, yr amddiffyn- feydd aruthrol y rhai sy'n awr yn tlodi eu trysorfeydd, yn gorthrymu eu deiliaid a beiehiau annyoddefol, ac yn peryglu heddwch y byd. Y mae rhai yn barod i'ch dirmygu chwi a minau trwy awgrymu nad oedd yr hyn oil a gymmerodd le yn yr Hydref ond host a swn gwag-nad oeddych yn medclwl dim yn ddifrifol yn yr arddangosiadau o groesaw a chymmeradwyaeth a roisoch i nù, ac y gwnewch fy ngwadu pan y daw dydd y prawf. Yr wyf yn hollol anghredu y fath dystiolaeth enllibaidd am fy nghydwladwyr. Gan deimlo yn hyderus yn ngonestrwyclcl eich penderfyniadau a'ch haddewid- ion, yr wyf yn penderfynu estyn cyfleustra i chwi i ymladd y frwyclr yma i'r eithaf—yr hon sydd frwydr nid am anrliydedd, ond am eich rhyddid eich hunain. eich hurddas, a'ch hannibyniaeth. Ydwyf, foneddigion, Eich ffyddlon a'ch ufudd was, HENRY RICHARD.
AT ETHOLWYE lVION.
AT ETHOLWYE lVION. FONEDDIGION, Gan fy mod wedi derbyn llawer o ddeisebau o amryw fanau yn y sir yn erfyn arnaf ddyfod yn mlaen fel ymgeisydd i'ch cynnrychioli yn y Senedd, a chan fy mod yn deall fod penderfyniad i'r un perwyl wedi ei basio braidd yn unfrydol yn y cyfarfod a gynnaliwyd yn Llan- gefni, yr wyf yn teimlo nad allaf lai nag ufuddhau i'r fath alwad croesawus a charedig. Yr wyf yn ammlxeu fy nghymmliwysder i lanw yn deilwng swydd mor newydd ac anrhydeddus; ond yr wyf yn penderfynu, os etholir fi i'ch cynnrychioli, i fod yn ffyddlawn hyd eithaf fy ngallu i'r vmddiried a roddir i mi. Ar yr un pryd, yr wyf yn teimlo gyda chwi oil yn wir ofidus fod SYB RICHARD BULKELKY, Barwnig, wedi penderfynu ymgilio o sefyllfa, yr hon y bu iddo am dymmor mor faith ei llanw er anrhydedd iddo ei hun, a budd i'r wlad yn gyffreclinol. Y mae fy syniadau politicaidd yn wybyddus i'r rhan fwyaf o honoch. Braidd y mae yn ang-enrheid- iol i mi ddywedyd y llawenychaf yn fawr weled Mr Gladstone eto mewn awdurdod, a fy mod yn mawr gymmeradwyo ei gynnygiad o barth i'r Eglwys Sefydledig yn yr Iwerddon. £ v xx c-v xxAi.i.i-1- y u. y "uaa genyf gefnogi unrhyw fesur rhesymol a dueddai i'w ddwyn ynfwy cyffredinol ac effeithiol. Yr wyf o blaid diddymiad pob anfanteision cre- fyddol, megys, er enghraifft, y rhai sydd yn am- y ddifadu YMATEILIDUWYE o fwynhad cyflawn o fan- teision y Prif Ysgolion. Yr wyf yn teimlo yn ddwfn yr anrhydedd yr ydych wedi ei osod arnaf trwy fy ngwahodd i ddyfod yn gynnrychiolydd i chwi, ac yr wyf yn diolch i chwi yn ddiffuant am y fath brawf o'ch ymddiried, yr hyn yr wyf yn ei werthfawrogi yn fwy ar gyfrif ei fod yn dyfod oddi wrth Etholwyr fy sir enedigol. Ydwyf, yr eiddoch. yn ffyddlawn, RICHARD DAVIES. Benarth, Gorphenaf 17eg, 1868.
AT ETHOWYE BWEDEISDEEEI Sill…
AT ETHOWYE BWEDEISDEEEI Sill DDINBYCH. ONEDDIGION,-Gyda theimladau o lawenydd nid bychan yr wyf yn cael fy hun wedi fy ng'osod gan nifer mawr a dylanwadol o Etholwyr eich cynnrychiolaeth mewn sefyllfa i anfon yr An- erchiad hwn atoch, fy Nghydwladwyr, gan ofyn i chwi osod arnaf yr anrhydedd uchel o gael eich cyn- nrychioli yn y Senedd. Y mae meithder yr amser a a heibio cyn i'r Ethol- iad gymmeryd lie yn sicr o roddi digon o gyfleus- derau i chwi i ffurfio barn am fy nghymmliwysder i'r anrhydedd o gynnrychioli eich syniadau politic- aidd yn Nhy y Cyffredin ond yr wyf yn meddwl ei bod yn ddyledswydd arnaf i roddi adroddiad cy- hoeddus i chwi, heb oediacl pellach, o fy syniadau ar y ewestiynall. mwyaf pwysig a ddygir o dan sylw y Senedd newydd. Yr wyf yn bwriadu rhoddi y gefuogaetli wresocaf i gynllun Mr GLADSTONE er dadwaddoli yr Eglwys Wyddelig, gan ei fod yn fesur wedi ei seilio ar gyf- iawnder a doethineb. Y mae parhau i gadw, trwy nerth awdurdod oruchaf y Llywodraeth, sefydliacl Eglwjrsig mewn gwlad lie y mae yn groes i deiml- adau a syniadau corph mawr y boblogaeth, yn fy mam ostyngedig i, nid yn unig yn ddifudd a gorth- rymus, ond yn niweidiol i achos Protestaniaeth ei hun, ac yn elfen o wendid mawr i'r deyrnas yn gyff- redinol. Y mae caniatau rhyddid i'r holl Genedl, ac i bob enwad yn ddiwahaniaeth, i fwynhau holl ragor- freintiau a manteision ein Prif Ysgolion Cenhedl- aethol a'n Hysgolion Gwaddoledig, yn ddiwygiad ag yr wyf wedi ei gefnogi yn wresog am y deunaw mlviLedd diweddaf. Yr wyf yn benderfynol o barhau i'w gefnogi rhag llaw; ac yn gobeithio fod yr am- ser yn awr wedi dyfod pan y gellir cario y cyfryw fesur trwy Dy y Cyffredin. Yr wyf yn credu fod y cyfnewidiad a wnaed yn Nhrethi y Tlodion drwy yr Ysgrif Ddiwygiadol ddi- weddaf, y rhai y mynodd y Llywodraeth bresennol eu g-osod ar y wlad er gwaethaf gwrthwynebiad penderfynol Mr GLADSTONE, yn ddiangenrhaid ac pi orthrymus; ac am hyny y dylid en diddymu. Nid ydynt yn amddiffyn yr Etholfraint rhag cael ei har- fer yn ammhriodol, oncl y maent yn gosod baich chwanegol, a hyny yn hollol afreidiol, ar y dosbarth mwaf analluog i'w ddwyn o holl ddeiliaid ei Mawr- hydi. Yr wyf yn edrych bob amser ar gadwraeth y gref- ydd Gristionogol yn ein plitli, ac amddiffyniad y Cyfansoddiad rhagorol a grymus a'r hwn y mae yr Arglwydd wedi gweled yn dda fendithio y wlad hon, fel y sicrwydd goreu am barhad ein mawredd a'n llwyddiant cenhedlaethol ynnghanol y cyixnydd sydd yn awr yn cymmeryd lie ar addysg- a chyfoeth y bobl. Y mae bodolaeth eymmaint o anwybodaeth a thlodi ynghyda'r diffyg o himan-barch ahunan-lywodraeth sydd yn ei ddilyn, yn mhlith dosbarth mawr o'r bobl Ylllliweidiol iawn, gan ei fod yn arwain i lawer o feddwdod, afreolaeth, a drygau ereill, ac y mae yn fwy nag erioed yn gofyn am ystyriaeth ddifrifolaf a dioed yn y Senedd ac am hyny, yr wyf yn ffafriol i gynllun gwir Genhedlaethol o Addysg, yr hwn a rodda addysg a diwylliant i'r bobl yn gyffredinol, a thrwy hyny gyfleusdra i bawb i gychwyn gyrfa eu bywyd yn deg. i)iqvy(tf y nifer liosoeaf ydyw unig a gicir amean a dyben pob cyfraith g!f Dyma y prif wirionedd politicaidd yr wyf yn sefyll arno; a phan fy mod yn credu mai at Mr GLADSTONE, yn fwy nag un dpi arall, y dylem edrych am gyfreith- iau dyfodol yn ngwir ysbryd y gwirionedd hwnw, iddo ef, ac i'r blaid fawr Ryddfrydig, arweinydd yr hon ydyw efe, y rhoddaf fy nghefnogaeth gysson a chalonog. Ymddengys i mi fod rhan fawr o'n cyfundrefn o dreuliadau Gwladol yn wastraffus, ac yn gofyn am ddiwygiad trwyadl. Fel Cymro, nid oes eisieu i mi ddywedyd y bydd i mi bob amser deimio dyddordeb mawr yn mhob mater o duedd i ddyrchafu a gwellliau gwlad fy ngenedig- aetth. Yr wyf yn disgwyl y caf g-yfleuatra yn fuan i'ch anerch yn fwy cyflawn ar y pyngciau nchod, a ma- terion pwysig ereill. Gobeithiaf y bydd y crynodeb byr hwn o fy syniadau yn dderbyniol genych, ac yr ystyriwch fi yn deilwng o'r anrhydedcl o'ch cyn- nrychioli yn y Senedd. Yr wyf yn meadu yr anrhydedd o fod, Foneddigion, Eich ffyddlawn was, WATKIN WILLIAMS. PLASDBAW, Gorphenaf, 1868.
Advertising
AIS AR WERTH. DYMUNWYF hysbysu Adeiladwyr, Masnach-. wyr, ae eraill, a ddefnyddiant Ais, fod genyf yn wastad Stock dda ar law yn un or lleoedd mwyaf cyfleus at Stations y Rheilffyrdd, i'w hanfon i bob man. Pris rhai 4 troedfedd 13s. y fil. Etc 3 eto lis. y fil. Cyfeirier at DAVID ROBERTS, 14, Victoria Road, Tianmere Park, Birkenhead. (Gynt o 41 Great Howard St., Liverpool.) THE GRAND NATIONAL EISTEDDFOD OF WALES, FINE ARTS & INDUSTRIAL EKinr>TTTn\r WILL BE HELD AT RUTHIN, AUGUST 4TH, (5TH, 6TH, AXD 7TH, 1868, MORNING Meetings to commence at 12 o'clock. Al Evening Concerts at 6 o'clock. The Railway Companies have arranged to convey passengers from all parts to Ruthin at greatly reduced fares. For particulars see Programmes and Small Bills. EZRA ROBERTS, Loc, SEC, Vale View, Ruthin. [68-59. J
TYSTEB Y PARCH. DAVID PRICE.
TYSTEB Y PARCH. DAVID PRICE. TA^YSGEXFIADAC YN XIXEYCII. Cynnyrch daxdith Mr Price 10 4 0 Mr T. Gee 2 2 0 — R. Foulkes, draper 2 2 0 — J. Robinson, Asylum 2 2 0 — R. Jones, Coal merchant 110 — N. Roberts, Rosa 110 — E. Thomas, Henllan Place 110 — J. Jones, Asylum 110 — Joseph Hughes, Ffestiniog 0 10 0 P. 21 4 0 Gan fod amser i gwblhau y dysteb uchod mor fyr, teimla y pwyllgor yn ddiolchgar i holl garedigion Mr Price am anfon en tanysgrifiadau yn ddioedi. Dros y Pwyllgor, Henllan Place, E. THOMAS, Dinbych. YSG.
[No title]
PELENI HOLLOWAY.—Mewn gwendid cyffredinol, cynhyrfiad y gewynau, ac iselder meddyliol, y mac r peleni anghyffredin hyn yn cael effaith ryfeddol. Y maent wedi enill ymddiried miloedd yn mhob rhan o r byd gwareiddiedig. Cyfansoddiadau wedi eu niweid 1 o gan afradlonedd, neu drwy fyw yn hir mewn hinsoddaa afiach, neu ryw arferion anghymmedrol, ydynt yn cael eu hadnewyddu yn ryfeddol, trwy ddefnydaio y fetid- yginiaeth hynod yma, yr hwn, er mor rymus ydyw en ddylanwad ar yr holl gyfundrefn, sydd ar yr un pryd yn gwbl heb unrhyw gymysgedd o sylweddau, neu fwnau anghydnaws. Maent yn effeithio yn union-, gyrchol, yn nerthol, ac yn llesol ar yr holl waed, ac nis gallwn gwestiyno y ffaith pan welir yr anrhefniatl wedi ei wellhau, a drygau yn yr iau wedi eu rhwystro rhag myned yn waeth, a'r ysgyfaint wedi ei dwyn i weithredu yn ei lie, a phob rhan o'r corph yn cyfiawnS iii le vn briodoL .=;
__----->--------..------------_.----AT…
> AT ElN COIIEBWYR. Mae yma lawer iawn 0 ysgrifiau wedi clyfod i'r swjddia. Ceisiwn weled erbyn yr wytlmos nesaf both a ellir wnend o honynt, Gonesf rwvdd.—Cylioeddwyd Statement Assit/neis Mr. Jones, Smetlwotc, fel Adccrthehx'at. Nid ydym mewn un modd yn gyfrifol am dano. Kid oes dim ar yr aclios i gael ymddang.os yn ein colofnau ond y byddo enw yriodol m'tlio; a hyny ,1/11 unij i fel A,!¿.e¡-t;semflil. o Aeth ysgrif Pedr Mostyn yn hwy nag y meddyliasom. Ond y mae mor dda, ac mor amserol, fel nad rliaid i ni wncud esgusawd am ei meithder. D. Gr,—Ar ryw adeg arall bydd yn dda genym alw sylw at y materion a en well; a dyna a fydd dros rai misoedd— vVmser 1 bob peth.' Eryr M011.—Drwg- genym g-lywed am aflocliyd Ysgidfenydd yr Eisteddfod. Ni bydd y cynnulliad y peth or ei rwy^g 1 g>'i os na bydd Rhyddereh yno yn ei iechyd. R. Al.-Mae yn flin genym os aotli dim a anfonii.soch ar goll. Ysgrifenweh ddemyn byr bob wythnos. Mynir rhyw tin yna a Wila y peth y c^ynwcli o'i eisiau. Bu raid gadael Liverpool a'r Cylchoedd allan o ddiifyg- He ac amryw ysgrifiau eraill. Cyfeirier Y G-oiiebiaethau oil—To the Editors of the 1 YST CVM- H), Chnpd TTA'JT*, Smtfh Castle Slnel, Liverpool.
YR WYTHNOS.
YR WYTHNOS. Mae i bob tymor ei brofedigaethau a'i beryg- Ion. Pan fydd y tywydd yn niwliog a'r awyr- gylch yn llonydd ond odid na cli-lywir am ddamweiniau yn y gweithfoydd glo. Ar ol y dymestl bydd digon o waith gan y newydcliad- uron am ddyddiau i groniclo hanes y llong- ddrylliadau. Y peryglon sydd yn nglyn ag ymdrochi ac ymbleseru ydynt beryglon priodol y tymor presenol. Tra yr oedd damwain alarus Chelsea, trwy yr hon y collodd y priodfab a'r briodasferch eu bywydau yn yr afon Tliames ar ddiwrnod llawen eu priodas, newydd ddygwydd, a thra yr oedd yr hanes galarus am foddiad y chwech bachgen ar draeth Prestatyn yn hollol fresh, ymdaenodd y newydd galarus trwy wlad a thref fod naw o fywydau wedi eu colli yn ymyl tref Pontypool, trwy foddi. Nid yn ami y darllenasom hanes mor alarus wedi cymeryd lie mewn amgylchiadau mor nodedig o dor- calonus. Sych a phoeth ydyw yr Iiin, fel y gwyr pawb o'n darllenwyr yn llawn cystal a ninau. Mae effeitliiau y sychder a'r gwres yn dra difrifol. Mae dau o fynyddoedd Cymru-un yn sir Din- byel-i a'r Hall yn sir Pynwy—wedi bod yn llosgi am lawer o ddyddiau. Ac y mae yr un anffawc1 wedi dyg-wydd i amrai o borfiiau Lloegr a Scot- land. Druain o'n Seneddwyr; wedi bod drwy yr haf gyda eu dadleuon dyddiol a nosol, ac erbyn eu bod yn barod i fwynhau eu holidays, y mae eu tiroedd liela wedi myned ar dan. Ni chafwyd yn y wlad hon y fath dywydd sych a gwresog yn mis Grorphenaf er's mwy na deugain mlynedd. Mae rhai o'r dyffrynoedd brasaf yn y urlad yn gochion. Mae yr ydau diweddar yn ddifFygiol iawn, a'r maip wedi methu yn hollol mewn lluaws o fanau. Mae meusydd mawrion o yd wedi llosgi drwy i wreichion o'r gledrffordd ddisgjTi arnynt. Mae y gwenith ar y cyfan yn dda iawn. Ni bu er's blynyddoedd y fath bry- surdeb yn amser y cynhauaf, oblegid fod yr ydau oil yn addfedu megis ar unwaith, ac y mae adsain y peirianau medi i'w glywed trwy bob bro ac ardal. Bydd digonedd o fara iach i'w gael yn ystod y flwyddyn ddyfodol am bria rhesymol. Diau y bydd y cig a'r caws a'r ym- enyn yn brin ac yn uchel eu pris. Disgwylir y ceir cyflenwad o gig o Awstralia. Trwy ddyfais Leibig, prif fferyllydd Ewrop yr ydym 7!6P^yg iVl^menca. Mae Yr anffawd ydyw fod pellder o 11,009 o nlldir- oedd rhyngom a'r cyflawnder hwnw. Ond trwy ddyfais werthfawr o eiddo Faraday, gellir dwyn cig o Awstralia i'r wlad heb fod ddim yn waeth o'r fordaith bell—mor fresh a'r hwn a leddir gartref. Y flwyddyn nesaf am y prawf; ac os try allan yn llwyddianus, y mae yu ddigon tebyg y bydd sychder mawr y flwyddyn hon yn fantais ddirfawr i'n gwlad dros genhedlaeth a chenhedlaeth. Ar y 24ain cyfisol gwnaetli Maer Birmingham wledd i Mr. Brigdt a Mr. Dixon, y ddau aelod seneddol dros y dref, ac i amrai foneddigion eraill. Tori ydyw y Maer, ond dyn nodedig o alluog, a siaradwr ardderchog. Yr oedd Mr. Bright, fel y gallesid meddwl mewn cyfyngder. Mae yn anhawdd dychmygu amgylchiadau mwy anhawdd i ddyn fel Mr. Bright i areithio. Yr oedd yn rhy foneddigaidd i wthio ei syniad- au ei hun yn anfoesgar i sylw pobl o olygiadau gwahanol, ar ddiwedd gwledd a wnaed gan un o'r cyfryw. Ond er mot1 anhawdd, gwnaeth yr areithiwr hyawdl un o'r areithiau goreu a dra- ddodwyd ganddo erioed. Ni chelodd ddim o'i olygiadau; ond bu yn hapus iawn yn ei ddull difyr a didramgwydd o'u datgan. Nid ydym yn meddwl i un areithiwr erioed ddangos mwy o tact nag a ddangosodd Mr. Bright yn Birming- ham nos Wener. Gwnaed araeth ryfedd iawn y dydd canlynol gan wr enwog arall—Arglwydd Napier, y gwr- on o Magdala. Araeth ar ol ciniaw oedd hono hefyd—ciniaw a roddid i'r gwron gan y Royal Artillery yn Woolwich. Canmolai yr Abyssin- iaid mewn ymadroddion grymus, a dywedai eu bod yn gystal Cristionogion a ninau. Dywedai fod eu credo yn debyg i'r eiddom ninau, a bod eu trefniadau crefyddol yn nodedig o berffaith. Nid oes neb ar y ddaear ag y derbyniem ei farn yn fwy dibetrus, ar gwestiwn milwrol, nag Arglwydd Napier. Nis gwyddom a ydyw ei arglwyddiaeth mor gymwys i farnu crefydd a chredo cenedl estronol, ai nid yw. Os ydyw ei farn yn gywir, y mae y mynegiad a wnaeth ei arglwyddiaetli yn achos o lawenydd nid bychan. Y mae y cynhyrfiadau etholiadol yn parhau, ac y mae Cymru yn ferw drwyddi. Mae y Toriaid yn penderfynu cadwell. hen feddiant; ac y mae y Rhyddfrydwyr yn penderfynu cadw eu hen safleoedcl, ac ychwanegu atynt lawer o rai newyddion.
AT DORYAID AEEOK. j TC -!
AT DORYAID AEEOK. j TC Doryaid Arfon, yn fawrion ac yn fychaiHi oes bychain o honoch)—A gawn ni ychyd ymgom a chwi am dro P Ni bu fawr o j Tee gyfeillach rhwng y TYST a chwithau, n-iwy" lUE a fyddai rhwng yr Iuddewon a'r SaM# gynt. Y efe pi i-hydcl i gyfacldef na in iddo brofi'wydo nemawr o ddaioni am eich aw W erioed, a gwyr yn burion na chafodd yntaUil th eich gwg a'ch drygair chwithau bob avgl Ri Gall sicrhau i chwi ei fod yn ewyllysio yn 11 tIE ac yn dymuno pob llwyddiant i chwi fel di' Y(' ion, tra ar yr un pryd yn dymuno pob afi^ ac afles i'r achos a'r egwyddorion gw leidj# re a bleidiwcli. tli Y mater y chwrenychid ei osod o'ch bl64 st chael eich sylw ato ydyw hwn:- Y mae in ar led eich bod am ddwyn boneddwr all&ll: yr etholiaclllosaf i wrthwynebu Mr B. fel ymgeisydd am yr anrhydedd o gynhrycbl l bwrdeisdrefi Swydd Arfon yn y Senedd. í ii awr, os gwir hyn, caniatewch i ni ofy", 7 gyntaf, Ai ni wyddoch oil yn hysbys ddif li fod Mr Hughes felon cynhrychiolydd Senedl I, yn gymeradwy iawit gan y mwyafrif fj, o'r etholwyr, ac y bydd i'r mwyafrif h gaol ei chwyddo yn llawer mwy eto dan e i) restriaid y Reform Bill diweddaf ? Gwydda t: yn ddiau, a gwyddoch hefyd fod Mr Hngbí fel hen gynhrychiolydd profiadol y bwrdoiseae t wedi enill iddo ei hun radd dda o :ffaft J ngolwg y bobl ar gyfrif Hawser o linwe^' oedd ynddo fel Seneddwr, hyd yn nod pan oø s efe yn un o honoch chwi eich hunain, ac. 1 arfer rhoddi ei bleidleisiau yn y Senedd dr. eich hegwyddorion, ac yn erbyn syniada11 1 nifcr fwyaf o'r otliolwy-r, y rhai a wesg ) genych i roddi eu pleidleisiau trosto yn grot! ( argyhoeddiad barn a chydAvybod. GwydM, 1 gyda hyny, fod Mr Hughes, er pan argyhoed(' J wyd ef o ddrwg a geudeb Toryaeth, ac o unio < deb a gwirionedd egwyddorion y blaid rJd frydig, wedi pleidleisio yn gyson ar bob cWv tiwn yn y Senedd, yn ol yr argyhoeddiad hNNll a thrwy hyny ei fod wedi enill calonau y b-¡11. deisclrefi bron yn gyflawn o'i du. A chwi hyny yn gwybod y pethau hyn, i ba bct dygecli ar y bwrdeisdrefi helynt a blinder, tel fysg ac ymryson, ymrafaelion a chynhe^ etholiad, drwy wthio boneddwr ieuanc, brofiad, allan i'w wrthwynebu ? A ellweh obeithio yn erbyn gobaitli--gobeithio heb U rliithyn na chysgod o sail i obeithio-y lhvydd well yn y fath anturiaeth, os caiff yr etholo eu gadael at eu rhyddid, hob drais na gorthi'^ i bleidleisio yn ol eu liewyllys eu hunain ? allwch, yn bendifaddeu; dywed eich rhes. a'ch cydwybod wrthych mai ynfydrwydd ynOd fyddai ccisio coledd y cyfryw obaith am fy»^ Wel, yn mhellach gan hyny, Pa beth f ydych chwi ar fedr ei wneuthur 1' Ai yr hen ystrywiau dirmygedig a arferasoch boi, amser o ddyddiau eich tadau hyd yn í1,' bwrw allan o'u tai" a'h1, eu bj^gwth colledu yn en masnach a'u hamgylchiada^ bawb o honynt y galloch eu cyraedd, os II: foddlonant i aberthu eu cydwybodau i'ch e-vily ysiau chwi ? Yn ngallu twyll, a cham, a che wydd, a thrawstcr, a gorthrech yn unig y rW i chwi obeithio am lwydcliant eich amcan. 0" raid gan hyny fod eich achos yn ddrwg—? ddrwg iawn—yn ddrwg ofnadwy ? A pj¡1 buasai yr achos yn dda ynddo ei hun, fel j /ll mynych chwi ei fod, onid gwarth ar achos 0 fyddai ceisio ei wasanaethu ag offerynau °[ fath yitia- Ni fyn gwirionedd ei pl-ileidio chelwydd. Ni chaniata cyfiawnder i neb ø wasanaethu a tlirawster. Y mae ofe yn cas¡¡ trais yn boethoffrwm. Cofiwcli, meddyliW^ ystyriwch, teimlwch, fod iawnderau cyclwybOl dyn yn betliau rhy gysegredig i'w trafod y'11 ffordd yna. Bod yr Hwn sydd uwch llfl uwchaf yn gwylio pan dreisir y tlawd, aC J trawswjTir barn a chyfiawrnder mewn gwb& ac y bydd iddo ef ymweled am y pethau liP" Os agorweh eich llygaid, ac edrych ar arwy^ o î ion yr amserau, chwi a ganfyddwcli bod nO Toryaeth wedi cerdded y'mhell, a bod dydD llawn ryddid cydwybod, nid yn unig yn nesa,]): ond wecli gwawrio. Ni chymer dynion eu dil] a'u cystwyo mwyach fel anifeiliaid anianol !Ie anrhesymol, a wnaed i'w dal a'u difetha. J) chwi, Doryaid, tynweh eich cyrn atoch me"fJ! pryd. Arbedwch i chwi eich hunain y siom^' igaeth a'r gwarth o aflwyddiant, a'r euogrwy^ trwm a dynech ar eu penau drwy ffol Y.IllIry" dynu; ac yn gystal a hyny, arbedwch y b^'j deisdrefi rhag ytrueni addygai etholiad arny11 yn hollol ddiangenrhaid. Y mae Mr HugheS: fel y deallwn, yn benderfynol na chilia o'r In!.1e er neb, a'r etholwyr yr un modd yn fwy pejr derfynol nac erioed i ddwyn ei farn i fuddug^' iaeth. Yr ydych yn dwpi gwrthwynebwr i ™ Hughes yn y bwrdeisdrefi am fod y blaid rydd' frydig yn dwyn ymgeisydd yn mlaen dros y debygid. Oni ymdawelodd y blaid liono i ad^ cynlirychiolaeth y Sir yn eich dwyla-w chwi ugeiniau o flynyddau bellach, a hyny yn gl'e' i fai'ii a chydwybod pump o bob chwech, 1?' fe allai naw o bob deg, o'r etholwyr. Yr oe^ yr etholwyr dan orfodaeth eu rheswm i ymotJ o'r cliwedd am un i wir gynhrychioli eu b.. 'J1 au yn y Senedd, neu edrych arnynt eu hun-a! fel crcadnriaid annheilwng- o gael eu cyfrif fodau rhesymol a dynol. Dylech chwi, Doryf1^ Arfon, droi eich cefnau, yn ddistaw, ond 5^ unig talu diolch i'r blaid ryddfrydig am mor garedig wrthych a'ch goddef dros gyhydie amser. Gwnewch felly, a da y gwnewch, ac a faddeuir i chwi eich hell gamweddau ion gynt.