Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
7 articles on this Page
AT Y CYHOEDD.
AT Y CYHOEDD. DDAELLEWTE CRArF-us,-Wele hanes rhyfeddol a theilwng, am Y PROFFESWR JOSEPH THOMAS, (Josephus EryriJ, 33, CLARENCE STREET, MOUNT PLEASANT, LIVERPOOL. (Professor of the Remedial Power of the Electric Fluid Medical Magnetism, and Galvanism, and Practical Phrenology), yn meddyginiaethu, trwy y Fywydol Elfen, wedi i bawb a phob peth fethu, yr hwn sydd er's blynyddoedd meithion ger bron y cyhoedd fel meddyg, a'r gwelliadau hynod a wnaeth wedi peri syndod i Gymry, Saeson, a lluaws o'r Cyfandir. Sylwer ar y llythyr hwn sydd fel y canlyn:— I I Aethiun at Proffeswr Thomas tan effeithiau anwyd trwm ar fy nglun. Yr oedd yn anesmwyth a phoenus angerddol am amser maith, nes yr oedd fy nghyfan- soddiad drwyddo yn gwanhau. Gwnaethum brawf ar bob raoddion i'w dadgloi, ac i liniaru y boen, cyn dyfod ato, megis ymdrochi yn y mor, mewn ffynhonau, ac mewn bathau, &c., ond y cwbl yn hollol ofer. Nid oedd y nos yn dymhor gorphwys i mi, na'r dydd yn adeg o lawenydd, gan mor fawr fy mhoen. Cefais ef yn hollol tldifost-dy-ivedai fel clyn gonest y cymmerai dipyn o amser, fel ag yr oedd wedi cyhoedcll ugeiniau o weithiau fod pob hen anhwylder yn gofyn 11awer o wythnosau o brawf, pan na bydd y rhai na fu cynddrwg a chyhyd yn yn gofyn cymmaint. Sicrhai y gwnai ei oreu i mi, a gwelais ei fod yn ddyn i'w.air. Glcellhaoddji yn hollol. Effeithiodd nid yn unig ar fy nglun, ond ar fy holl gyf- ansoddiad. Symmudodd boenau echryslon iawn, trwy foddion tyner iawn. Sylwer mai nid a'r peirianau y mae yn gweithredu bob amser, fel y cyffredin, ond def- "nyddia natur ei hun, sef yr elfen wefrol fywydol, er fod ganddo y peirianau goreu a ddyfeisiwyd erioed, pa rai a all gymhwyso at lygad plentyn, yn gystal ag at y cyf- ansodctiad mwyaf cawriilaidd. Yn sicr fe ddylai ei gyrnhwysderau gael eu cydnabod yn gyhoeddus. Gwir nad yw yn fyr o < lythyrau .can- moliaeth,buom yn darllen canoedd o honynt, ,oddiwrth bersonau pwysfawr a geirwir, wedi derbyn gwelliadau hynod, rhai o honynt yn ail iwyrthiau, ac y mae croesaw i unrhyw un gael eu gweled (gan eu bod yn llawer rhy luosog i'w cyhoeddi), a gwneud yr ym- chwiliad manylaf yn eu cylch. Y mae Proffeswr Thomas yn deall natur, ac yn medru gwneud y defnydd goreu o honi. Y mae yn nodedig o fedrus, fel y mae canoedd yn dystion. Y mae yn myned ar gynydd yn barhaus. Trwy brofiad a myfyr- dod, y mae wedi cael amrai bethau newyddion allan yn ddiweddar, sydd yn sicr o fod yn wasanaethgar iawn. Dymunaf y llwyddiant mwyaf iddo i symmud ymaith wahanol boenau y ddynoliaeth. Sylwer, a dealler, y geill pawb weled fy enw i a ewyllysient, ond ymofyn gyda Proffeswr Thomas, a chael llwyr foddlondeb o barth gweled digonedd o dystiolaethau, ac enw pob un yn gyflawn ac eglur, a'r cyfeiriad yn berffaith amlwg a didwyll. Mae nifer mawr o hysbysiadau y naill amser ar ol y llall yn y eyhoeddiadau er's llawer o flynyddoedd yn cynwys rhestr helaeth iawn o enwau rhai yn sicrhau gyda thystiolaethau, eu bod wedi cael eu meddyginiaethu trwy Ddymgyrchiad y corff dynol y wir Fywydol Elfen ganddo ef, er na lwyddodd neb arall i wneud dim lies iddynt. Geill yr ymofynydd hefyd weled enwau nifer luosog iawn o bob dosparth o bobl, uehel ae isel radd, y rhai a iachaodd efe; y cyfryw o herwydd llawer o ystyriaethau, a phethau rhesymol gwir deilwng, ac esgusodol, a chwenny chant fel fy hun, yn hytrach i'r cleifion ac eraill weled eu henwau gyda Proffeswr Thomas ei hun, nag yn gyhoeddus. Dymunwyf iddo bob llwyddiant i iachau y cleifion. GOHEBYDD." (Gwelsom enw y Gohebydd' ac enwau llawer- oedd. eraill. Gallwn yn hawdd ddeall fod personau yn teimlo anfoddlonrwydd. i gyhoeddi eu henwau trwy y Wasg, eto nid yw y ffeithiau yn llai gwir.— Un o'r Golygicyr).
Advertising
VANDYKE AND BROWN, T ARTISTE PHOTOGRAPHERS, 34, CASTLE-STREET, axd 31, BOLD-STREET. VANDYKE AND BROWN. T Cartes-de-Visite, Cabinet Portraits, Lockets, &c pos- sessing distinctive merit for "Highest Artistic Excellence." VANDYKE AND BROWN. F NEW STUDIO, 31, BOLD-STREET*. The most Elegant and Complete Establislunent in the Kingdom. VANDYKE AND BROvVN. NEW STUDIO, 31, BOLD-STREET. Stupendous Glass Room—Rapid Light-Novel Accessories and Arrangements—Many Specialities. Y A I D Y I E AND BROWN. NEW STUDIO. Palatial Reception and Exhibition Rooms, Superb Indies' Apartments, and Grand Pompcian Entrance Hall, by Messrs W. & G. ACDSLEY. VANDYKE and BROWN. FRAME DEPARTMENT, COLOURING DEPART- MENT. NUMEROUS NOVELTIES. ~Y A N D Y K E AND BROWN. VANDYKE'S New Guinea Portrait for the Drawing Room "A marvel of perfect Photography." VANDYKE AND BROWN are assisted by a competent staff of Artists, Operators, Lady Attendants, &c., specially selected for their skill and ability in the various departments. TJ A N D Y K E AND BROWN. 24, CASTLE-STREET, & 31, BOLD STREET. AIS AR WERTH. DYMUNWYF hysbysu Acleiladwyr, Masnacli- wyr, ae eraill, a ddefnyddiant Ais, fod genyf yn wastad Slock dda. ar law yn un o'r lleoedd mwyaf cyfleus at Stations y Rheilffyrdd, i'w hanfon i bol) man. Pris rhai 4 troedfedd 13s. y FIL. Eto 3 eto us. y fil. Cyfeirier at DAVID ROBERTS, 14, Victoria Road, Trarmere Park, Birkenhead. {Gynt 0 41 Great Howard St., Liverpool.) C. H. CHADBURN & SON, OPTICIANS, & INSTRUMENT MAKERS To H.R.H. the late Prince Consort, The New Buildings, 71 & 73, LORD STREET, LIVERPOOL. 1851—HONORABLE MENTION—1862, FOR GOOD AND CHEAP INSTRUMENTS C. H. O. & Son have the pleasue rto announce tl a! they have opened their new Shop and Show-rooms, where they exhibit the largest stock of OPTICAL, MATHEMATICAL, ald PHILOSOPHICAL INSTBUME^TS in the Provinces, a-nd. where they sell retail every descrip- tion of SPECTACLES,' TELESCOPES, MICROSCOPES, OPERA & FIELD GLASSES, BAROMETERS, SURVEYING INSTRUMENTS, &c. WANTED, AOC « V 1 T \>IL L 'for the TAFF'S WELL B 1 )t i ul I<«1 alary will be given. Apply 1 litt 1 WILUA.-II Jo: Baptist Ministei £ cq—1 c 1 YN EISIA U, TA* y Q v-m.de ithas- Ddiwygiadol Gym- 1 IWR. A CITASO-IA'DI- .DATJ;—Mae. gwjfopdaetla laitil-, Gyoi'"T" jin ha:n_fodol: CJyaog..ni& T fod yn fwy na 30s. yr wythnos. Yni6iyne> ^fteWh -ysgrifen gyda I ehyw ad *rya* h xyn arfc/'en Owenev -nesaf, gyda Ir. W. WILLIAMS, Minerva Buildings, Key Street. I CHARGES FOR ADVERTISING IN THE WELSH WITNESS, For six lines and under Is. 6d. each insertion. For every additional line 3d. Long or continued Advertisments subject to special contract. TELERAU AM HYSBYSIADAU. Chwe' llinell a than hyny Is. 6d. y tro. Am bob llinell ychwanegol 3c. Hysbysiadau am chwarter blwyddyn a throsodd am brisiau llawer is. AT EIN GOHEBWYR. Ab GalaTwr.-Y mae eich pennod ar G-yagu yn Nhy Dduw yn fwy priodol i gyhoeddiad crefyddol nag i newyddiadur. Dirwestwr o'i Febyd.—Mae y tipyn dadl rhwng y Parchn. S. Evans, Hebron, a John Thomas, Lerpwl, ar Ddirwest- wyr a'r Etholiadau,' wedi ei chau i fynu r felly, esgusoded ein Gohebydd caredig ni am beidio cyhoeddi yr eiddo ef ar hyn o bryd. Yr Ymosodiad yn Pentre Nanty.—Y mae 'Un o Breswylwyr yr Al-dal' yn ysgrifenu atoin i gywiro adroddiad 'Coeh y bonddu' o'r ymosodiad yn Pentre Nanty a gofnodwyd yn y. TYST diweddaf. Yn laf, nid oedd enw y He yn iawn-dylasai fod Pentref Brith-dir. Yn ail, nid hen wr oedd y dioddef- ydd, ond dyn o ddeutu 35ain oed. Yn 3ydd, nid horse whip a ddefnyddiwyd, ond gwialen. Yn 4ydd, ni ddilynodd yr ymosodydd y dioddefydd am filldii,, ond oddeutu hanner milldir. Yn 5ed, ni chludwyd ef i dy y Melieving-officer, ond efe a gerddodd yno ei hun; ac ni wrthodwyd Hetty iddo gan wraig y Relieving-officer, ond danghosodd y gwi1 a'r wraig bob caredigrwydd iddo. Yn 6ed, ni chymmerwyd yr ymos- odydd i'r ddalfa gan yr Heddgeidwad Phillips. Yn 7fed (y mae'r bregeth yn myn'd yn bennau i gyd), ni fynai y diodd- efydd godi gwys yn erbyn JT jTnosodydd, ac am hanes y treial, lied clcbyg na wel darllenwyr y TYST byth mo hono.' Terfyna Un oRreswylwyr yr Ardal' trwy weinyddu cerydd trwm ar 'Coch y bonddu' am 'hela hanes anghywir fel yna i newyddiadur-gerbroii y miloedd.' Y mae William Jones, Felinganol, hefyd wedi gyru chwip i ni roi ar gefn Coeh y bonddu,' a gwnawn' ddefnydd iawn o honi pan gawn afael ar y troseddwr. At y Beirdd.-Diolch i chwi am eich cefnogaeth. Danfonir eich cyfansoddiadau at Olygydd y Farddoniaeth, a chant sylw ganddo yn eu tro. Gaffed amynedd ei pherffaith •waith.' Y Drych a'r TYST.—Daetli y Dryoh i'n llaw pan yn myned i'r wasg. Dichon y bydd genjin air i'w ddyweyd yn ein nesaf. Yr ydym yn ddiolchgar iawn i'n gohebwjT ffyddlon am anion i ni hanesion Cymreig; ond rhaid i ni erfyn arnynt i gynwys yr hyn sydd ganddynt i'w ddyweyd meTyn cyn lleiad o le ag y byddo bosibl. Oblegid meithder y rhai cyntaf, gor- fodir ni i adael allan y rhai ddaw yn ddiweddar. Gadawyd 'Liverpool a'r Cylchoedd' allan yr wythnos hon o ddiffyg lie. EIJT Glyn Cothi.—Gorfodwyd ni i adael eich Beirniadaeth allan yr wythnos lion. G wnawn le iddi cyn gynted ag y medrom. Mae ytna gryn lawer o feirniddaethau meithion ar lawo-Nid oes genym ond dymuno il-W hysgrifenwyr fod yn ymarhous. Eryr Cam Ingli.—Nid ydym yn foddlawn i j-mrwymo i gy- hoeddi Hanes eich Taith i Ogof Twm Shon Catty heb weied yr ysgrif. Danfonwch hi ini, ac os bemir hi yn ddyddorol, ymdrechwn roddi lie iddi hi bob yn ddam, fel y byddo eyf- leustra. Daeth i law-Gwalch Morlais, Cattwg Ddoeth, W. J. E., &c. Cyfeirier y Gohebiaethau oll-To the Editors of the TYST CYM- REIG, 19, Chapel lVallcs, South Castle Street, Liverpool. -=
YR WYTHNOS. --,I
YR WYTHNOS. Y mae y gwron 0 Abyssinia—Syr Robert Napier, a'i gydswyddogion, wedi dychwelyd. Derbyniwyd hwynt gan bobl Llundain yn llawen a brvvdfrydig. Talwyd cliolchgarweh cynes iddynt yn y 'Ddau Dy 0 Barlament.' Y Prif Weinidog, trwy rinwedd ei swydd, oedd yn cynnyg y diolchgarwch yn Nhy y Cyffredin, a Mr Gladstone yn cefnogi. Dywedai un sylw- edydd craff, yr hwn oedd yn y Ty y noson hono, nad oedd Mr Disraeli yn ogyfuwch ag ef ei hun ar y pryd, ond bod Mr Gladstone ar ei uchel- fanau. Mae araeth yr olaf yn darllen yn ar- dderchog, adiaufocl y traddodiad yn well fyth. Beth ydyw yr achos fod Mr Disraeli yn is nag ef ei hun ar great ocdasiom, tray mae Mr Glad- stone ar adegau feIly bob amser yn ngwisgoedd ei ogoniant ? Maeyn rhaid cael dyn gwir fawr yn ystyr briodol y gair cyn gall d-dyfod i fynu a, great occasions. Ymweloddy Duke of Edinburgh a'r Crystal Palace ddydd, Sa,dwm,: pryd y crpesawyd ef yn serchog gan ddeugain mil o bobl. Mae mab hwn y Frenhines wedi bod yn foirmrite. gan y' lluaws bob amser. Yr oedd yn boblogaidd cyn ei fynediad i Awstralia, ac ;y mae y cynnyg bradwrus a wiiaed yno fw gudd-lofruddio wedi ei wneud yu llawer mwy poblogaidd. Y Duke a Syr Robert ydyniry ddau he;:o'hyr;t' o bryd. Nid yw y-' Dda,u Dy o G(!)nvoc;&tio ,,yrt ,ejd;- uno yn eu barn am yr Eglwýs Wyddelig. Myn- y Ty Uchaf ei chadw a'i diogelu dros byth fel y mae hi yn bresenol;, tVa, y 9qyga y Ty Tsat, am ei chyfnewid a'i diwygio mewn llawer o bethau. Dywed y Spectator,, ar awdurdod ddiainheuol, nad ydyw Syr Stafford .Northcote yn .mynqd.. i India, a bod y Rha-lawiaeth yno yn agored i rywun arall. Mae y, son, wedi yindlienu yn mhlith yr Indiaid fod Arghyydd Stanley yn' foddlon ymgymmeryd a'r swydd. Yr ydym yn gobeithio fod sail i'r soii. Mae Eliaglawiaeth' India yn un o'r swyddi pwysicaf a fedd yr Ymerodraeth Brydeinig. Mae mawredd Pry- dain, a chysur dau can' miliwn. 0 drigolion, yn ymddibynu ar iawn lywodraethu India. Nis gwyddom am neb o'r Toriaid mor gymwys. i'r swydd ag Arglwycld Stanh y, gau ei fod yn wr o farn a doethineb. iw; yn fedcl; ar bwyll a. phrofiad. Mae cynllun ar droed erfs misoedrl bellach er rhoddi y. Telegraphs ■ ya. Un. w y Llywodraeth. Gwrtliwyii-ebid- y Cynllun ar y oyMtaf" yn gryf gan bleidiai>lliospg a. dylanwaclol. Ond y mae y gwrthwynebiad yn lleihau, ac yn clebyg o ddinanu. Credwn'y bydd' y <;ynnun noaiydd; os mabwysiedii? >ef, 0; iantais annhraethol i'r wlad yn e Office, a'r Telegraph Dydd Sadwin,i dain,. peiiijb^rh.ol:>i'r Sc>c%a\:J5&i&h £ e 1 Askljicitimr;, dan -Y 'fH "1 J- Y" '"1: ty, liafur a ciiynog oedd y e\rr t&m dan t sylw y c f d. Yr oedd gynl.:J6h:I iolwyi* J. trades v.n.ioris jii bresenol. ♦Yr>,oe3$i^ yspryd yr ymddiddan yn gymhedrol a gobeith- iol. Cyduna pawb synhwyrol—gweithwyr a meistri, fod strikes ynddynt eu hunain yn'golled hollol i gymdeithas yn gyffredinol, ac y byddai yn dra dymunol cyduno ar fesur i ddiogelu hawliau y gweithwyr a'r meistri heb y strikes a'r cau allan. Siaradodd Mr Gladstone yn hyawdl ar y pwys o feithrin teimlad gwell rhwng y gwahanol bleidiau. Y mae y Court of Common Pleas wedi datgan barn a effeithia ar filoedd o bleidlelsiau yn yr etholiad nesaf. Y rnae wedi penderfynu os bydd ty yn cael ei osod i fagad o denantiaid, a'r landlord yn byw mewn ty arall, nad oes gan y preswylwyr hawl i gael eu trethu ar wahan, ac i bleidleisio, ac mai y perchenog sydd i gael ei drethu. Dydd Llun, am bum mynud ar hug-ain wedi pedwar yn y boreu, esgorodd Tywysoges Cymru ar ferch. Yr oedd Tywysog Cymru gartref ar y pryd, a chyrhaeddodd yr Ysgrifen- ydd Cartrefol Marlborough House yn fuan wedi i'r amgylchiad gymmeryd lie. Sych a phoeth yw yr hin. Cwynir yn gyffred- inol drwy y deyrnas o eisiqu gwlaw. Dywedir fod yr anifeiliaid yn marw wrth y cannoedd o eisiau dwfr. Mae y gwenith yn ymddangos yn dda, ond y mae golwg wael ar y cnydau di- weddar. Os na ddaw gwlaw yn fuan, bydd yr effeithia-Li yn ddifritol ar bris yr ymborth, ac ar fasnach yr holl wlad.
Marwolaeth Mr. John Lewis,…
Marwolaeth Mr. John Lewis, Caerfyrddin. Pan fyddo cymeriad clysglaer yn ffurfafen eglwys Dduw yn cael ei alw oddiwrth ei waith at ei wobr, nid anaddas y w gwneuthur crybwylliad parclius am ei enw, er anogaeth i ereill ymestyn i ddilyn ei gam- rau, fel y byddo iddynt hwythau enw da gan bawb, a chan y gwirionedd ei hun. Ymadawodd Mr Lewis, yr hwn a adwaenid yn gyffredin wrth yr enw Mr Lewis, Cilweunydd, a'r fuchedd hon ar y 2oain o Fehefin, yn 84 oed. Bu am flynyddau lawer yn fasnachydd cyfrifol yn y dref, a'i enw yn uchel am onestrwydd a didwylledd. Ymunodd a'r achos Annibynol yn Heol Awst, dan weinidogaeth y diweddar Barch. D. Peter, tua 60 mlynedd yn ol, a gweinyddodd y swydd ddiaeonaidd am haner can mlynedd gyda sel a diwydrwydd mawr; bu hefyd yn un o drustees y capel am yspaid maith o'i fywyd. Yr oedd hefyd yn un o arolygwyr yr ysgol Sabbothol tra y parhaodd ei nerth i fod yn fuddiol er adclysgu yr ieuenctyd yn ngair y gwirion- edd. Yn chwanegol at ei ddefnyddioldeb yn yr eglwys a berthynai iddi, yr oedd yn drysorydd y Sir dros Gymdeithas Genadol Llundain hyd oni anallu- ogwyd ef gan wendid a methiant; a gellir dywedycl am dano ei fod yn ddyn cytiawn yn ei holl gyflawn- iadau yn yr eglwys ac yn ei ymdrafodaeth a'r byd. Pregethodd y Parch. Hugh Jones ei bregeth ang- laddol yn y capel ar nos Sabboth y 5ed o Fehefin, i gynulleidfa astud a Iluosog, oddiwrth Diar. x. 7,— Coffadwriaeth y cynawn sydd fendigedig; ond enw y drygionus a bydra.' Er fod y gladdfa berthynol i'r capel wedi ei chau i fynu er ys blynyddoedd, eto yr oedd cladelfa yteulu wedi ei wneyd yn unol a gofynion y gyfraith, ac felly cafodd y fraint o'i osod yn yr un bedd a'i wraig a'i fereh yn ymyl y capel lie y bu yn addoli am gynifer o flynyddoedd. Nid oes ond yehydig wythnosau er pan gladdwyd aelod parchus arall, sef Mrs. Tardrew, yr hon oedd wedi bod yn eydadcloli i a. lir Lewis tua'r un yspaid 0 amser. Ond er fod y ffyddloniaid yn cael eu symud oddiwrth eu gwaith at eu gwobr, hyderir y daw ereill i lanw eu lie, ac y bydd achos y Cyfryngwr yn flodeuog yn yr oesoedd dyfodol. Drewagwrdidrugaredd,—edderfydd Ei yrfa'n y ceufedd; Ond enw da o iawn duedd Sefa'11 bur o safn y ljedd. i ■■■ OWILYJI MAI.
Marwolaeth Mr. Evan Owens,…
Marwolaeth Mr. Evan Owens, LiVeirpiM ,]^fo%: Safjwrn, he 4ydd, yn ei dy ei hun— 123, (Queen's Boad, Liverpool, bu ifarw. Mr, Emn Owens, yn 51 Oed. Yr eedd Mr Oweiia yn un o'r dyilioh g^erthfawrocaf a fedddi yr Aiiiibyiiw'yr yil, y dref hon, ac wedi gwasanaethu swydd diacon yn jlda fy^t eglwysy Tabernael am fwy nagug-ain mlyn- edd. Nid oedd ammheuaeth am ei clduwioldeb yii, 1 meddwl neb a' i "hadwaenai; a: tpha breu yr adnabydd- id fef uchaf-oll fyddai y syniad am dano. Yr oedd o deimladau naturiol dwysion, braidd yn bruddaidd; ond yr oedd yn nodedig. am ei gywirdeb a'i ddirag- > rit.hrwydd. Darllenodd lawer ar y Bibl, fel yr oedd yn nodedig 0 gyfarwydd ynddo, achanddo olygiadau clir, iawn aT drefn yr Efengyl. Gwrandewjd arno yIi yregIwys feI un ao awdurclocl ganddo. Pa bryd byiiag y codai i siaradbyeldai pawb yn llawn astud- rwydd yn gwrando, yn ehwedig- y bobl ieuanc, am y rhai yr oedd ei fawr ofal calon, a thros y rhai yr oedd, ei ddylanwad bron yn ddiderfyn. Llefarai yn gyff- redin yn gynhyrfus, a phob amser yn wir ddifrifol. Yr oedd o feddwl gwrol a phenderfynol; ac ar bob traetliai ei feddwl yn ddiofn. Ni welid byth mo hono yn ceisio osgoi unrliyw beth a ys.tyriai yn ddyledswydd, gan daflti y eyfrifolcleb. ar eraill; ond cymerai bob amser ei ran, ac yn gyffi-edin y drjonaf o'r baich. Byddai ei frwdfrydedd weithiau yn ei gario yn mhell; nes peri iddo ddefnyddio geiriau Uyniion;; ond 0 dan y gwyneb difrifol, a'r yinadroddion cryfion, yr oedd calon dyner, garedig, a pharod i gydymdeimlo. Yr oedd gällddô wir ofal am achos yr Arglwydd. Pwy ,bl11Ag -a fyddai yn eisiau yn, y moddion wyth- IOSOL.G^EM ef yno bob qmj fod ganddo gryn bcllder, i.fyned.' ;BIioddodd ei fryd ar adeiiladuY Tabernacle newydd; a diamheu icldo addaw. idd6 ei'- hun flynyddau lawer O ^RYNIANT crefyddol ynddo. Ond cyn ei fod. wedi eiorphenyr oedd el iechyd yn da$emQ;&c. ofliir i'w bidder a'i" lafnr gyda'r capel JÍl(}W;ydçJ. 'effoieii" "f; d, d JT ,h oedd Msioes* yn- wan. Atae yr ieiii^lo'fel"'plant jar. wylo ar ol 1 7r— teiinla ei'yd- ^facoiliaid 'fod y gwrolfif A L C tf o" h.onynE wedi syrthio—ac nis gall y gweinidog lai na theimlo yn hiraethlon ar ol un oedd bob amser yn barod i'w gefnogi a'i galonogi, ac na wnaeth ddim ynystod holl flynyddoedd ei weinidogaeth i fod yn ddolur i'w deimladau. Mor ddyrus yw ffordd Rhagluniaeth.- Cymeryd ymaith y fath un mewn adeg mor anhawdd ei hebgor. Ond rhaid tewi, Yr Arglwydd sydd yn teyrnasu.' Cysgoded Rhagluniaeth ei weddw alarus; a Duw ei dad fyddo yn Dduw i'w unig fab sydd heddyw yn amddifad.
TITYCHIXEB OL^ADWY YK LERPWJ
TITYCHIXEB OL^ADWY YK LERPWJ Cyflawnwyd trychineb ofnadwy yn Lerpwl, dfj Iau, yr wythnos ddiweddaf, tua' haner awr chwech o'r gloch yn y prydnawn, yn swyddfa ~0 Ackers, Whitley, a'u Cyf., masnachwyr glo, j James-street. Dengys y ffeithiau fod gwraig P Joseph Jones, y prif glare, wedi g-alw arno, 3111 swyddfa, ac yn ystod ffrae a gymmerodd le rhytlí ddynt, ymailodd y gwr mewn darn o haiarn, a chef. iodd ladd y wraig trwy ei tharo ar draws ei I)Ilel Bu agos iddo gyrhaedd ei amcan, ond fe lwyclclodd wraig, ar ol ymdrech galed, i gipio yr haiarn o'i 11>j gan ei daflu allan trivy'r ffeiiestr. Ar yr nn prf parodd i'w gwaedd hi am ei bywyd i lawer ob oddiallan redeg i rwystro'r ymrafael. Aeth amtlC 1 fewni'r swyddfa, a Mr. Jones oedd y person e}'"1 li welwyl, ac ymddanghosai y pryd hwnw yn ei^j sobr a synhWyrol. Pan ofynwyd iddo beth oeddj tr achos i'r ffenestr gael ei thori, -rhuthro'dd'y tu ol1, counter, agorodd ddror; tynodd allan ellyn, a thor"* ei ben ymroil oddiar fei; gorph y'11 y fan! Dyna'r hanes cyntaf a' gawsom' o'r amgTlcti sobr. Nid vw yn hollol gywir, fel y gwelir wrth yr hyn ai gafilyn 1 Dydd Sadwrn diweddaf, cyuha'liWydytrengho^ o flaen Mr Aspinall, -crWher. Yr oedd;Mrs JonèS wraig, yn gorwedd ..w cyflwr -pi gartref, sef- No: i; ;Lortisft street,' Merely iEvertoh. .Dygwyd ei thyitiolaeth i'r llys ineyi-A;| wy, ei grifen. iDywedaifod y g-'wr'ycdi bod Vil iseT ef bryd'Brs'ad)fr ft-fryddyn,' ac 1 ofnodd; gwnelai rjl-Av'ni^ved'iddd eiliuii' 1 Amiygod'd ei M an i'w'chwiprydd ef, y 'rh'ai :t ddtiethant e Dywedodd wrtyntlitYcï iod yn ddigalon .iaVjii' (nis gwydd&i am ba dchos. Cafwyd' "pistol' k 'pWt. idwr yn-ei'feddliiit gartref fwy nag unwaitli; tio' ibbreu;tuag Vjrthhos cyn y gtfl.afafi,' cafWyd y 'c'aidyiiol at gyfáill yd uno'i böeèdau 'Mr. Siddeley, Anwyl%r,—Yr- achos, o'r weitbo ei'chyll lion ydyw iselder ysbryd, wedi ei greu gan v ffyddlondeb fy ngwraig. Byctded i'r Arglwydd dru^ hau wrth ein heuejdiau ni oil. Yr wyf yn dorcalo") wrth feddwl am adael fy aiiwyl blunt, ond yn ddioK igar fy mod yn eu 'gadael 0 dau eich gofal chwi i hanwyl nai Edward Bradbury. Bydded' i Dduw e'! bendithio chwi a'm hanwyl blant byth. Yr wyf .prynu Beibl i bob un o■honynt. Y mae eu henwa#! ysgrifenedig arnynt. Grobeithio y gwna fy aflj chwaeiv gymmeryd y plant, yr wyn -bychain an4 Ffarwel i bob cyfeillion a ,pherthj"nasau. Bentlit^ Daw chwi i gyd. Yr wyf. vyedii'hoi fy.wateh cÙ.t1¡1 |i fy mab "John Frederick. O.Y.-Cyfeiria(I-fy nai ydyw-E. Bradbury,-5, llond-street, Brook street,,Manchester.' Ti — Gofynodd Mr. Siddeley iddo pa fodd y gal^ai, t 'grifenu y fath nodyii ? Attebodd yntau dan cK^ thin nad oedd yn meddwl dim 0 hono," mai ei amcan oedd dychrynu ei wraig. Dydd Ian diweddaf, ebe MJrs Jones, gofynocl.; tr&ng'cedig i mi fyn''d gydag Of i'r office yn gflf| iddo. Ymddangosai yn eithaf siriol. Aetniim'gvn Isf, ddaU' o'r gioch, :ac arhosais vn yi,:6jlck Nid yiio neb gyda ni. Pan yn d'deiig ftiiiiiyd weWj in jgofynais pa bryd yr oedd. ef yn meddwl dyfod adf.! Attebodd, Hanner awr wedi pump/ ac aeth yfli| i blchi ei'ddwylaw. DyWedfe- innftu, Af 11', 'j gerllaw, i'brynu rhyw ychydig-h-.bethnu, all* iaf ohwi wrth-yr onirii'ma.' Ond in fynai imi- iy I,(!. fod arn') g-lasiedo grfj ac asth ltllafi^ohd tlychwelodd1 yn fuan; x Ii It:J ar ol di ddychWeliad,1 ymaflodd yi^Jiriudtc y (cj¡ij" ■pi'cs#, a' sylwai--< Os* dsiW rMKvrin-drwg- ynia bvddaf ar fy "-jjahpn^'fy vhun," aniddiffyimf 'fy iiw* 1.' *-Dy~wefclgiife-1^hau^Pe -esi 'dyh.uir'ci,, £ ?L bWfe yiiai if rhoi;bi\gyd':arall iddij.1 i-'Wg cf.Dywddai^ I |[ I ch 'Joseph ■; rhm\ lb t f i lawr:' j i t 'Ni;d ofes atij:och t>fft. pfcidiwohja tro 3 oddi wl-tlio'at y'ff'4f, "fc'mGWii" i
FIL Y PEIFYSGOLION.
Yn Nhy y Cyffredin ddydd Mercher, tynwyd yn ol y Bil ar y Gyfundrefn Fesurol. Adnewyddwyd y ddadl ohiriedig ar FIL Y PEIFYSGOLION. Gwrthwynebwyd y Bil gan Mr Powell, Mr Beres- ford Hope, Mr G. C. Bentinck, Mr G. Hardy, a Mr Newdegate; a .siaradwyd o'i blaid gan Mr Grant Duff, Mr C. Fortescue, Mr Melly, -Mr Leatham, a Mr Coleridge. Ar raniad y Ty, cafwyd Dros yr ail ddarlleniacl 198 Yi-i erbyn 140 Mwyafrif gg Aed radd yn mlaen gydag amryw Filiau, a gohir- iodd y Ty ddeg munud i cliwecli. .y (Ideo- munucl i chweeh. Ymgyfarfu Ty yr Arglwyddi am bump ddydd Iau. Cynhygiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Syr Robert Napier, yn nghyda swyddogion a milwyr Rhyfelgyrch Abyssinia, gan Iarll Malmesbury, yn nghanol uchel gymmeradwyaeth. Siaradodd Iarll Russell, Dug Cambridge, ac Iarll Derby, yn ganmoliaethol iawn o'r rhyfelgyrch, a phasiwyd y bleidlais yn unfrydol. BIL YTERFYNAU-GOLYGFA YN Y TY. Pan y dygwyd y Bil uchod ger bron, cynhygiodd Iarll Beauchamp fod Birmingham a Birkenhead i gael eu hychwanegu at restr y bwrdeisdrefi sydd a'u terfynau ibarhau yn ddigyfnewid. Protestiai Arglwydd Granville, Arglwydd Russell, a phendefigion Rhyddfrydol eraill, fod hyn yn doriad ar y cytundeb y cydsyniodd Mr Disraeli arno yn Nhy y Cyffredin. Ymwrthodai Iarll Malmesbury a'r dyb fod Ty yr Arglwyddi yn rhwym i'r cytundeb a wnaed gan y Prifweinidog. 100 Bu tipyn o ddadlu brwd o bob ochr ar y pwngc, ac yna aeth larll Granville ac amryw aelodau eraill o'r Wrthblaid allan o'r Ty yn un Ilu. Ar hyn cynhygiodd Iarll Beauchamp fod y ddadl i gael ei gohirio hyd nos Lun. Ymohiriodd y Ty ychydig funudau cyn naw o'r gloch. Yn Nhy y Cyffredin ddydd Iau cymerodd y Llef- arwr y gadair am bedwar o'r gloch. CYTUNDEB MASNACHOL AG AUSTRIA. Mewn atebiad i Mr Layard, Dywedai Mr E. Egerton, yn absenoldeb Arglwydd Stanley, fod telegram wedi ei dderbyn yn y Swydclfa Dramor, yn hysbysu y byddai i'r cytundeb mas- nachol ag Austria gael ei arwyddnodi ddyw. Cy- hoeddir adroddiadau gwerthfawr Mr Morier, a Mr Mallet, gyda'r gweddill o'r ohebiaeth. LLWGEWOBEWYON MEWN ETHOLIADAU. Mewn, atebiad i Mr D. Griffiths, Dywedai Mr Disraeli ei fod yn bwriadu pasio y Bil ar Lwgrwobrwyon mewn Etholiadau, a hyderai y gwnai y Ty yn galonog gefnogi ymdrechion y Llywodraeth. Llywodraeth. DIOLCHGAKWCH I KYFELGYECH ABYSSINIA. Cyfododd Mr Disraeli yn Nhy y Cyffredin yn nghanol uchel gymmeradwyaeth i gynhyg diolch- garwcli y Ty i'r rhai oeddynt wedi cynllunio a gweithio allan un, o orchestion milwrol mwyaf rhyfedd y ganrif. Cefnogwyd y cynhygiad mewn araeth ddoniol iawn gan Mr Gladstone, a phasiwyd ef yn y modd mwyaf gwresog ac unfrydol. Yna ymffurfiwyd yn bwyllgor ar FIL YR ETHOLRESTRIAD, a chytunwyd ar yr adranau yn ol y penderfynwyd arnynt gan y pwyllgor neillduol, oddieithr ychydig o gyfnewidiadau geiriol. Pasiodd y Bil trwy y pwyllgor, ac ymohiriodd y Ty am hanner awr wedi un o'r gloch y boreu. Bu dadl frwd yn Nhy yr Argiwyddi nos Wener, ar waith y Llywodraeth yn ceisio newid y trefn- iadau y cytunwyd arnynt yn Nhy y Cyffredin mewn perthynas i FIL Y TERFYNAU. Dywedai Iarll Malmesbury y rhocldai y Llywodr- aeth ffordd ar y mater, orid beiai' yn fawr ar yr anfri a daflasai yr Wrthblaid ar y Ty wrth fyned allan y noson o'r blaen fel y g wnaeth ant. Dywedai Iarll Russell fod y ffordd anghyffredin a gymmerodd yr Wrthblaid yn cael ei ehyireitllloiii gan ymddygiad anghyffi-edin y Llywodraeth, ac ad- goffhapdd Iarll Granville' i'w1 h'a'rglwyddi fod Mi- Disraeli .a'i gydswyddogion wedi cerdcjed allan fwy nag unwaitb, yr eisteddiad hwn o Dy y Cyffredin, yn hytrach na-rhoddi eu cefnogaeth i ryw gynhyg- jadau y penderfynw}r.d amynt yh habsenoldeb. Cariwyd ymnlaen y 4cladl yn mhellkch:,r^an Iarll Derby, yr Ar^Kyy^id Ganghellydd, AirdalVdd Salis- bury,. a Drig Arg^le, .ond dropiwyd'!y'peth o'r diwedd. "V1 CynhygiAyy& gan Iarll Russell'fod i'r Ty: yiii- ff'urlio yn bwyllgor ar FIL MB. GLADSTONE .A.E,Y DRETH EGLWYS. 0 'Aehwynai Ardalydd Salisbury fod. y pwyllgor, neillduol wedi tori allan amryw ddarpai'iadau oedd- vnt yn wreiddiol yn y Bil. Dywedai larll Derby na byddai iddo wrthwynelm: y mesur, er ei fod yn parhau yn ei anghydwelediad ag ef fel o'r blaen- :1 Amddiffynai. Archesgob Canterbury y pwyllgor neillduol. v, -■■■ .i Wedi rhai sylwadau gan Esgob Rhydyehain, Ar- glwydd Lyveden, Arglwydd Halifax, ac .Esgob Carlisle, pasiodd y Bil trwy y pwyllgor. Cymmerwyd i fynu eisteddiad Ty y Cyffredin ddydd Gwener mewn ymrlrafodaeth ar FIL MAECHNAD ANIFEILIAID TRAMOR YN Y BEIFEDINAS. Amddiffynid y Bil gan Mr.Lowe, a gwrthwynebid- ef gan Mr Gladstone. Gohiriwyd y ddadl ychydig cyn saith o'r gloch. Adnewyddwyd yr eisteddiad am naw o'r gloch, ond ni fu dim 0 bwys cyffredinol v dan ystyriaeth. Yn Nhy yr; Argiwyddi 110s Lun, dygwyd ACHOSNOVA SCOTIA ger bron gan-Arglwydd Stratheden. Anllogai i ddirprwyaethfrenhinolgael ci bennodi i .ynachMlio i'r achos or anffyddlondehooddynbodoli yli Nova, Scotia.ynghjdch ymnno a.Canada. -r- Addefar Dug Buckingham, iod cryn. anfoddineb yn bodoli, ond credaj. y byddai, i'r Nova Scotiaid cyn hir weled fod eu lies uwchaf yn eu hundeb a Canada. Gwrthwynebai beno.di dirprwyaeth.s, Tynodd Arglwydd Stratheden ci gynnygiadyn ol, Pasiodd ■ ■ • 1 BIL Y TERFYNAU trw;y y pwyllgor, ac aerbi-add yn mlaen-gyda gwa- hanoLfiliau ereill. dohirijiyd y, Ty yh\aia- 'nn al i«.cyfa naw,ott:. 9 r ,b: Yn Nhy y Cyfficd 11 lio* 'Ltmrdafllen^yd y ..J. I, j •" J BXJ YB JF, R I •: ■ ■ y drydeld waith,; h S hA^ d«t, x .;1 .1.1,. -==. Yna ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor ar FIL LLWGRWOBEWYON MEWN ETHOLIADAU. Cymmerwyd i ystyriaeth adran 5. Dywedai Sir Bouverie nad oedd y bil yn eymioo yd i mewn Ysgotland a'r Iwerddon, a phrotestiaif erbyn bil anghyflawn. Dadleuai hefyd dros i'r V gadw yr hawl i wneyd ymchwiliad i lwgrwobrwyöll mewn etholiadau yn ei law ei hun, a ehael un o fa,9 wyr yr uchel lysoedd yn gadeirvdd pwyllgor chwiliadol. Awgrymai Mr Mill y priodoldeb o gyfynSU gweithrediadau bil Mr Disraeli i ddwy flynedd. Cydsyniai Mr Gladstone hefyd a hvn. Pan y rhoed y mater i bleidlais, caed Dros yr adran wreiddiol 204 Dros welliant Mr Bouverie 127 h Mwyafrif 77 Cyttunwyd ar adran y 6ed hyd y 9fed. Ar yst^! iaeth adran y lOfed, bu cryn ddadl yn erbyn peno& dau farnwr i ddibenion neillduol y mesur hwn. Gwrthwynebwyd y cynllun gan Svr R. Palm^ Mr Lowe, ac ereill. Appeliodd Mr Disraeli at y pwyllgor i gefnogi. adran er arbed cymmaint ag a ellid o amser. ° Ond cynnygiwyd gwelliant gan Mr Ayrton i adO, allan y geiriau dau farnwr,' a chariwvd y gwelli^ trwy fwyafrif o 136, yn erbyn 71. Yna cynnygiodd Mr Disraeli ohirio y jiwyllgor mwyn cael ystyried beth a wneid 0 hyn allan.? phenderfynwyd ar hyn. J Ymdriniwyd ag amryw bethau ereill heb fod ryw ddyddordeb mawr; ac ymohiriodd y Ty dau o'r gloch y boreu. Yn Nhy yr Argiwyddi nos Fawrth, cynhvgiol Dug Buckingham, dros y Llywodraeth, ail ddaf lleniad BIL DADWADDOLIAD YN Y WEST INDIES. Yr oedd y gwaddol yma wedi cael ei roddi ddymiad caethfasnach, er addysgu y bobl ddUO0 ond gan fod eu hamgylchiadau wedi hollol newidd hyny, barnai ef nad oedd yn briodol i birha-Li gwaddol ar ol marwolaeth y rhai oedd vn ei clclerb1 yn awr. Gwnaeth Iarll Caernarfon araetli rymus ineffi amddiffyniad iddo ei hun yn pleidleisio dros ddaf waddoliad yn yr Iwerddon, ac mewn condemniad'' Llywodraeth yr hon oedd wedi o-wneud ei goreti wrthwynebu dadwaddoliad yn yr Iwerddon, tra f cynhyg Bil cyffelyb hollol i'r West Indies. Ceisiai yr Arglwydd Ganghellydd gyfiawnhau I hun a'i blaid, ond wedi i larll Granville ac amtf, eraill ddyweyd ychydig, pasiodd y Bil yr ail (Idgt. lleniad. Pasiodd BIL DIWYGIADOL YR IWERDDON trwy y pwyllgor, ond nid heb ardystiad cryf vil erbyn gan Ardalydd Glanricarde, yr hwn a ecl1'ycbl arno fel gwatwariaderchyll,' a dywedai mai yr 111 oedd eisiau yn yr Iwerddon, oedd ad-drefniad f eisteddleoedd. Darllenwyc1 BIL YR ETHOLRESTRIAD t yr ail waith. Pasiodd Bil y Terfynau, a Bil Diwygiadol Y sgJ land, trwy y trydydd darlleniad Yn Nhy y Cyffredin ddydd Mawrth, pa,o I(I BIL YR YSGOLION CYIIOEDDUS ,1 trwy y pwyllgor. 'j Mewn atebiad i Milwriad Barttelot, dywedodd Prifweinidog fod yllywodraetli yn bwriadu gwas yn mlaen Fil Marchnad Anifeiliaid yn y Brif(ldiily Dywedai Mr Headlam ei fod yn penclerf34 gwrthwynebu y Bil hyd yr eithaf. Wedi ymdrin ag amryw faterion dibwys er# ymffurfiodd y Ty yn bwyllgor eyfleit kvad, ac ymohP iodd am hanner awr wedi un 0'1' gloch y boreu.