Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
16 articles on this Page
[No title]
Y DIWEDDAR SYR EDWARD HERTSLET, R.O.B. Biu y boneddwr uchod farw yr wythnos ddii- weddaf yn 78 mlwydd oed. Br nad oedd yn adnaby-clicluis iawn i'r oyhoedd ym y wlad, yr oedd yn swyddog cyhoeddus tra. selog. Gwasanaethf- odd am 57 mlynedd yn y Swyddfa Dramor.
Advertising
DRINK BARBER AND GO'S CELEBRATED TEA. la 8d per lb. Three pounds sent free by parcel "post on receipt of P.O. for 5s. BARBER AND 00. (established over a century), 67a, Lord- street, Liverpool, and Branches.
[No title]
TRI 0 BENAU OORONOG EWROP. Yr uchaf yw y Czar o Rwsia yr un ar y chwitih, Ymherawdwr Germany; a'r llall, Brenin Italv. Yr ydym yn byw mewn oes hyn- od am gyfarfyddiad penau coronog a chyfnew- idiad moesgarwch cydgenedlaethol; ac yr oedd yr wythnos ddiweddaf yn nodediig felJy, pan. y c-e'id Bre,nin Italy a'r Kaiser yn "tostio" eu g|il- ydd yn Berlin, yn nghyda chyfarfyddiad y ddau hvn drachefn a'r :Qar yn Reval. Credir na fu y Cyngrair Triphlyg (Triple Alliance) erioed yn gryfach nag yn bresenol. CHWAREUiDYR LYOEOT. Dyma chwaretudy enwog Syr Henry Irving; ond yinae tynged y lie yn peri llawer iawn o 11 bryder a siarad ar hyn o bryd, gan ei fod yn y "fantol." Ymddengys, ar ol 30 mlynedd o lwyddian-t disgilaeT, a pha betih by nag ddaw o'r chwareudT hwn, fod enw Syr iHeniy Irving, fel pe am gael ei ddadgysylltu oddiwrtho. CIPDREM N IOOWES. ,.y to I 11 in njowies, iei y gwyaois, yr oetldt y Urenm wedi myned am adferiad ieohyd ond mae yr uchod yn gipdrem ar Regatta Oowes sydd ne- wydd gael ei chynal. -# -> _# CYRHAEDDIAD Y BREtNIN I ORSAF Via TORIA, LLUNDAEN. v,roy-n ilyn mae y lire nan wedi dychiwelyd o Oowes i Lunliain., ac wedi gwella yn rhagoroL iCafodd ddeirbyniad brwdfrydSjg anarferol. Darfu iddo ddreiflo o Orsaf Victoria i Balas Buckingham a'r argraph rodidoddi ar y rhai a'i gwelflant oedd, fod ei Fawrhydi yn ymddlangos yn well yn ei iechyd nag a wnaeth ers blynydd- oedd. r_ IARUL ROBERTS, KITCHENER, AO All- GWYDD FAJER LLUND-AIEN. Nos Fetrcher duweddaf rhoddwyd croesaw ac anrhiydedd i larll Roberts ac Isiarll Kitchener yn y Guildhall, Llundain, pryd, y cyflwyruwyd iddynt anerdhiadau) llongyfarchiladol oddiwrth Ddinas Llundain. Cbrphoraeth y Dd.inas, wrth gwrs, oedd yn mynu aurhydieiddu, y gwyr hyn ond ni roddir yr anrhydedd hwn byth i neb oddioithr fod gwasaniaeth mawr wedi ei gyflawni i'r Ymherodraieltih. Oy-flwyniid_ yr an- ercMadau gan Syr Josetph Dimsdale, A.S., yr Arglwydd Faer, yr hwn a wolir yn. olaf yn y darlun. Yr un ar ben y diarlun yw y Prif Faes- lywydd Iarll Roberts, V.C. tra mai y gwr ar y chwith yw y Maeslywydd Arglwydd Kitchen- er.
AMLWCH.
AMLWCH. Llwyddiant CerdJorol.—Y mae nifer o ddisgyblinn Miss M J. Jonns, G.T.S.C., wedi myned yn Ilwydd- iarus trwy arholiadau y Trinity 'College:—Eleanor Hughes. Carmel Chapel House, a Mary Owens, Liverpool Armg, Amlwch Port, yn y "junior ilivi sionMuriel J. Jones a William Parry Jones, Ynys Goch, yn y "preparatory grade;" heiyd, pasiodd Lizzie Jones, Ynys, Pensarn, "elementary harmonium,' L.C.M., vn y dosbarth blaenaf. — A. E. H. Rhagorol. Er dangos y teimladau da sydd yn ffynu rhwng y Mri Hughes a'i Fab, Chemical Works, gallwn ddwieyd fod y cmnni wedi rhoddi tocynau i'w gweithwyr i fynecl i'r arddangotsfa ddydd LIun, yn ychwanegol at eu cjflog am y diwrnod. Iihe<,lwr y cwmni ydyw Mr Lewis Hughes, a theilynga. y clod mwyaf fam y dull debeugar yn mha un. y mae yn alluog i gadw y perchenogion a'r gweithwyr ar deierau mor ddyicunol.
BEAUMARIS.
BEAUMARIS. Y Bwrdd Ysgol.—Oynhaliwyd cyfarfod misol y Bwrdd Ysgol ddydd Mawrth. Yr oedd yn breseuol Mr William Griffith (cadeirydd), Mr Evan Thomas (is-gadeirydd), a'r Parch W. G. Owen, yn nghy.Ja Mr William Hughes (cltrc) a Mr J. T. Williams (swyddog). Pirfaxhrawori Ysgolion y Bechgyn a'r Babanod a roddasant eu hadroddiadau, ac yr oedd- ynt yn ffafriol. Penodwyd Mr William Griffith yn ymw elydd am y mis. Hysibyswyd fod Mr Jose-ill Owen, cynllunydd, Porthaethwy, yn darparu cyn- liuniau i droi yr ysgol yn ysgol gymysg. Y Clerc a. ddywedodd ddarfod i'r Oynghor Trefol dalu y swm o 145p. Marwolaeth.—'Boreu Sul diweddaf bu fa.rw mi o'r bredoiion mwyaf tawel a. dirodres, act Mr William Jones, iCrofton-place (neu, yn fwy adnabyddue i iuaws, fel William Jones, y Tap, gynt). Yn an- ff.dus, yr oedd wedi oollit ei olwg ersblynyddau, ac felly wedi ei gaethiwo i'w dy, aic o'r braidd wedi myn'd yn angbof gan y byd oddiallan. Hynod iawn i'w weddw dderbyn llythyr boreu ddydd Mawrth YJ., hysbysu am farwolaetb Mr Thomas Jones, sa-er (gynt o'r dref hon), brawd-yn-nghyfraith i'r ym- adawedig, yr bya a. gymerodd Ie yn. Nghaergybi at t nn adeg bron, a marwolaeth ei gwr. Heddwch i'w Gwjalh. Uwersyllu.—Nos Sadwrn diweddaf cyrhaeddod t y 1st Cheshire Volunteers, a'r rhan arall o Filint, i'r dref hon. Wedi cyrhaedd, gwnaethant eu fIordi am y cae perfchynol i'r R.A.R.E. Mditia, yn cael eu blaenori gan ooindnrf ardderchog. "Circus." — Nos Sadwrn bu y "circus" ad- nabyddus, Fossett's', yn talu ymweliad a'r dref. Fel arfer, yr oedd y cynulliad yn. lluosog iawn, a'r per- fformiad yn gampus. Gwyl y Banciau.—Er fod y tywydd ddydd Sadwm yn hynod o fygythiol, eto i gyd trodd allan yn ddiwrnod ardderchog ddydd Llun. debyg na wehvyd cymaint o ymwelwyr yn y dref uehod a dydd Llun yn wir yr oedd yr olygfa ar y Green eang yn gwneud i un feddwl am yr hen amser—pa.wb gydn/u "games"—cricet yn y fan yma, neidio a rhedeg fan arall, a'r edrychwyr yn mwynhau eu hi-Tiain ac wrth ieu bodd. D'od Adref o'r Rhyfel,—Disgwylir y bydd dau o fechgyn dewr y dref hon wedi cyrhaedd adref erbyn dydd Gwener nesaf. Tybed nad oes modd i ni tV-1 brodorion roddi "welcome home" i'r ddau ddyn ieuanc yma, sef Private Lewis Stanley a John Morris, 1st Dorset? Fe gofir eu bod yn bresenol yn Spion Kop bvth-gofiadwy, Elandslaagte. Colenso, a'r Tugela. Yn wir, os na fydd i arweinwyr ein tref gymeryd y peth i fyny, gadewch i ni, y dos- barth gweithiol, dynu allan. a rho'i derbyniad teilwn^ .ddynt Y Tyrnhor Haf.—Gellir dweyd erbyn hyn ein ood yn nghanol y tymhor uchod. Mae y seindorf llinynol y lanfa yn tynu lluaws i'w gwrando bob nos, ac nid oes amheuaeth mai dyna y seindorf oreu sydd wedi bod yma er pan y dechreuwyd. Mae cadeirydd y "guarantors," Mr Thomas Hughes, Llys Llewelyn, Rating-row, yn haeddu clod am ",1 ynxlrech difliniO yn ceisio gwneud y lanfa mor ddeniadol ag sydd bosibl.—Trefwr.
OAiERGYBI.
OAiERGYBI. Etholiad y Cyngbor Dinesig. — Oymerodd yr etholiad le yn y Ward Ddeheuol, ddydd Sadwrn, gyda'r canlyniad isod :—Mr Francis Campbell, 124 !Mr T. R. Jones, Tan'refail, 65; Mr 0. R. Williams, 50; Mr John Jones, Thomas-street, 12. Y cyntaf ddewiiswyd. Mae'r Arglwvddes Ashbourne, priod Arglwydd Brif Farnwr y Werddon, yn aros yn y Trearddur Bay Hotel. Damwain i Fuwch. — Tra yr oedd dwy fuwch perthynol i Mr Swain Williams yn cael eu gyru drwy Victoria-square, suddoad un o honynt yn ddi- symwth ddwy droedfedd i lawr y ffordd, a niweid- iodd ei dau droed yn dost. Penwaig.—Cafwyd helfa fawr o benwaig, ac r oeddynt yn gwerthu yn ol 4s y 120. Owens, priod Mr William Owens, Newry-str&et, peirianydcl yn ngwasanaeth Cvvmni Rbeilffordd y London and North-Western, farw, foreu Mercher, ar 001 cystudd blin. Yr oedd yn aelod dichlynaidd gj'da'r Metbodistiaid yn Hy fry die a chymerai ddyddordeb mawr mewn achosion crefyddol. Gwleddoedd, etc. — Yr oedd aelodau Ysgol Sul y Wesleyaid Seisnig wedi bwriadu myned am wib- daith i Soldiers' Point, ond oherwydd y gwlaw gohiriwyd hyd ddydd Llun. Rhoddwyd te pa fodd bynag, i'r plant yn yr ysgoldy, a llywyddwyd dros y byrddau gall Mrs Thomas, Mrs Hall, M1:; Pearson, Miss 0issie Thomas, Mrs Payne, Mrs Arm- strong. a Mr Bradley. Awd am wibda'th ddydd Llun.—Dydd Mawrth aeth aelodau Ysgolion Sul y Tabernaci (A.), y Tabemacl Newydd, a London-road am wibdaith j Fangor. Yr oedd y trefnmdau dan ofal Mr R. Jones, Regent House. — Cynhaliwyd gwledd flynyddol Ysgolion Sul Methodistiaid Hyfrydle, Mill Bank, a Penrhosfeilw. ddydd MawrÙ. mewn maes roddwyd yn fenthyg yn garedig gan Mr Owen Thomas, Plas Farm. Arolyg- wyd y trefniadau gan Mr John Parry, ieu., Tyddyn Bach. Parotowyd te mewn pabell eang gan fonedd- igesau yn perthyn i'r eglwysi, yn cael eu cynorthwyo gan Mrs Williams, Plas Hyfryd Mrs Forcer Evans, Mrs Jones, Foroer Hill; Mrs Griffiths, Druid Mrs Griffith, Oompton House; Mrs Jones, Alderley- terrace Miss L. Parry, Tyddyn Bach Mrs Hughes, Chapel House y Parch John Williams (gweinidog), etc. Yr ysgrifenydd ydoedd Mr Robert Thomas, Thomas street, a'r drysoryddes Mrs Griffith, Oompton House. Llwyddiant Oarddorol.—Mae Miss Mora Jane Hughes, roerch Mr Owen Hughes, Gareg Domas, wedi pasio yn nglyn a Oholeg y Drindod mewn "praotical pianoforte-playing." — Hefyd, Miss Peggy Williams (deg oed), merch y Parch J. Wil- liams, Plas Hyfryd, a Miss Lilah Hart (saith oed), merch Mr Hart, West View, yn yr adran rhag- arweiniol. Elusen Hugh Hughes. — Cyfarfyddodd yr ym- ddiriedolwyr ddydd Llun, pan yr oedd yn bresenol: Mri William Griffith (cadeirydd), T. Forcer Evans, Josiah T. Griffith, David Williams, a Miss Adeane. Dywedwyd fod dau yn derbyn blwydd-dal wedi marw er y cyfarfod diweddaf, a dewiawyd y rhai canlynol yn eu lie —Mrs Williams, 7, Bont Hwfa- terraoe, a William Owen, Kingsland. 11 Cyflwyno Anrheg. — Yn Ysgol y Bwrdd, foreu. ddydd Gwener, pan yr oeau yr ysgol yn tori i fyiv am y gwyliau, cyflwynwvd i Mr Owen Roberts, y prifathraw, a'r hwn s- id yn gysylltiedig a'r Bwrdd a'r Ysgol Frytanaidd yn Nghaergybi ers 33ain milynedd, bwrs, yn cynwys aur, wedi ieu cyfranu gan ysgolorion y presenol a'r gorphenol. Dywedodd Mr W. B. Thomas, ar ran y cyfranwyr, fod Mr Roberts wedi gwasanaethu y dref yn ffyddlawn am 35ain mlynedd er anrhydedd iddo ei hun a cblod i'r ysgolorion a'r dref. GwnlWd y cyflwyniad gall Miss Jones, Ysgol y Babanod. Diolchodd Mr Roberts yn deimladwy am y fath arddangosiad o ewyllys da. Pwyllgor y Ooroniad. — Oynhaliwyd y cyfarfod terfynol nos Fawrth, dan lywyddiaeth y Cyngnorwr Lansbury, Y.H. Dygwyd gerbron y sefyllfa arianol, a bydd i'r cyfryw gael ei rrvhoeådi. Talwyd diolch i Mr Lansbury, i gadeirwyr y gwahanol bwyllgorau, ac i'r boneddigesau fu o amgylch yn ca&glu; befyd, i Cad ben R. D. Roberts, Mr T. ti Hughes, Mr T. Slater, Mr W. D. Jones, Mr Humphries, a Mr Asquith. Penderfynodd y pwyll- gor gadw dydd y Ooroniad yn wyl, ac awgrymid symud dydd marchnad o ddydd Sadwm i ddydd Gwener. Ynadlye Neillduol.—Dydd Mercber, gerbron Mri T. Forcer Evans a J. Moreton Prichard, cyhuddwyd Charles Holland, Adelaide-street, Lerpwl, taniwT ar y Hong ryfel "Revenge," o fod yn feddw. Dir- wywyd y diffynydd i 2s 6c a'r cost am.—Cyhuddwyd Michael Kelly, 22, Regent-street, Lerpwl, diweddar daniwr ar fwrdd y "Revenge," o axfer iaith an- weddus ac o ymosod a.r y Cudd-arolygydd Thomp- son, Owmni y RheiMfordd. Dirwywyd y diffynydd 1 2p 8s yn cvnwvs v costau. Gwledd yn Ngardd y Ficerdy. — Cynhaliwyd y wledd flynyddol brydnawn ddydd Mawrth, a thalodd tua milbobl am fynediad i mewn. Yr oedd y gwahanol "stalls" fel y canlyn :—-Vicarage Fancy Staill, dan ofal Miss Walter Thomas, yn cael ei chynorthwyo gan Miss McMillen, Miss McQuire, a Miss Elliott. Flower Stall.: Miss Guest a Miss Smith. Tobacco and Change Stall: Misses Clay (2). Wailtnsley, Bradshaw, Davies, ac Owen. Cake and Lemonade Stall: Miss Thomas, Westbury Mount, a Alice Hughes, Castle House. Ices' Stall: Miss Barber, Miss Ackerley, Miss May Evans, a Master Leonard Parry. Yr oedd y llythyrdy dan ofal y Parch J. Paterson Morgan. Tea Stall: Mrs Thompson, 7 Upper Park-street; Mrs Nash, Mrs Telfer, Mrs Hore, Mrs Cornish; Mrs Gregory, Mrs Roberts, /Water-street j Mrs Jteffrey-Smitb, Mrs Muroh, Mrs Walter Thomas, Ficerdy; Mrs Moreton- Prichard. French Table Miss Mabel Clarke a Miss Hettie Abel. Sweets: Miss x^uerts, Neuadd Drefol, a'i chynorthwywyr. Cricket: Mr W. B. Thomas. Bottle Slices: Mr John Watkins, Wes- ■ley-terrace. Bumble Puppy: Mr Hughes, Boston- -street, a Mr Leonard Parry. Aunt Sally ■ Master Albert Ackerley. Swing: -viri George Cummings, Tommy Watkins, Fred Broadbridge, ac S. Robert- son. Yr oedd "mul y Coromad" a wnaeth 180 » deitbiau o amgylch y ty dan ofal Master W. J. Eotts wedi ei wisgo fel "MuUalí." Cymerwyd rhan yn y cyngherdd gan Miss Bell Storey, Miss Cornish, Miss Dora Thompson, Miss Lizzie Parry, a Mrs Walter Thomas. Gwelir isod gahlyniad cystadleu- aeth v "ping-pong," etc. -—Gentlemen: 1, Mr W. B. Thomas 2, Mr T. Walmsley. Ladies 1, Miss Williams. Dronwv; 2. Miss Walmsley. Tennis tournament 1, Mr C. E. Moreton-Pritchard a Mrs Armstrong; 2. Mr Edi-e Moreton-Prichard a Miss Gardner, Valley. Y Temlwvr Da.-Y noson o'r blaen bu y Temlwyr Da yn mwynhau gwledd, yr hon a gynhaliwyd yn Ysgoldy v eslevaid Seisnig. Y cadeirydd oedd Mr Joseph Hall. Cymerwyd rhan gan Mrs Morgan Jones, Misses PAdTCC a Barton, Mri Scase, F. W- Barton, W. B. Thomas, a Seindorf Linynol Mr Payne. Yr oedd y wledd yn ngofal Mrs Hail, Misses Thomas, Caiilisk. a Picton. Treuliwyd noson lawen. Capel Ebenezer. Cafodd ysgolorion Ysgol Sul Ebenezer eu gwledd flynyddol prydnawll ddydd Mawrth. Yr oedd y trefniadau o dan arolygiaeth Mr J. N. Thomas,Trefignath. Gofelid am y byrddau gan Mrs Hughes, Bryn Myfyr; Mrs Thomas, Merddyn Mrs Chambers, Boston-terrace; Misses M. A. Davies, Oak Hill; Marv E. Williams, Green- field-terrace L. Edwards, Trearddur; Lillie Jones, Shop; Lena Roberts, a Myfanwy Thomas, Merddyn Mesdames Jones, Chapel House, Charles, Anne Williams, Roberts, Llaindelyn; Jones, Fem HiU; Jones, Old Station Owen, Capelulo Lloyd, Ty Mawr Misses Williams, 42, Kingsland Evans, Gwladys Hughes, Hughes, Boston-street; Maggie Roberts, Boston Villa; Annie C. Evans, a Mr Wil- liam Jones, Chapel House. Mwynhaodd pawb en. hunain trwy bob peth.
GAERWEN.
GAERWEN. Y Cynghor Plwyf.—Nos Sadwrn. Presenol: Mr Hugh Hughes (cadeirydd), Parch G. W. Griffith, Mri H. Owen, John Evans, O. Williams, Owen Jones, D. Hughes, W. Hughes. Yr oedd y Olerc. (Mr Richard Williams) yn absenol drwy waeleua. Oafwyd adroddiad Mri W. Hughes, John Evans, ac Owen Williams ar eu hymweliad a'r ffynon ger y Railway Inn. Cymhellasant welliantau, a, chan nad oeddynt yn boddhau Mr Williams, gadawyd y mater yn llonydd. Darllenodd Mr J. Evans lythyr oddiwrth Mr Gray, Liiangefni, yn amgau bit am 4p 7s 6c am osod pwmp a phibellau plwm yn Nhy'n- cae, a thynwyd "cheque" am y swm. Cynygiodd Mr Owen Jones, ac eiliodd Mr Hugh Owen: "Fod i'r Cyngbor gael eglurhad gan yr Ysgrifenydd am y gwahaniaeth geiriad yn nghofnodion y Cynghor i'r hyn a ysgrifenwyd i'r gwahanol addoldai mewn perthynas a Cboroniad y Brenin. Bu cryn ym- drafodaeth ar y mater hwn, ac yr oedd yr aelodau yn unfryd-unfarn ar fwriad anrhydeddus y Cyngbor yn gwahodd y cyfeillion Ymneillduol i gyduno ib hwtnt. Y Temlwyr Da.: Teml. Berw.-Nos Sadwrn. buwyd yn ethol a gorseddu swyddogion am y cbwarter- dyfodol, a syrthiodd y dewisiad ar y rhai cnlynol —P.D., Brawd P. Williams; I.D., Chwaer Annie Thomas; C.B.D., Brawd O. Rowlands; C., Brawd R. Lewis Y., Chwaer E. J. Thomas Y.C., Chwaer Annie Williams (Tyn'yrardd) Rh., Chwaer Kate Roberts; I.R., Chwaer Annie Jones; Y.A., Brawd E. 0. Jones; T., Brawd John Thomas (Graig) G.. Brawd -i. David Jones. iJefyd dewiswyd y pwyll- gorau a'r ymwelwyr fel arferol.
LLANGEFNI.
LLANGEFNI. Dyrchafiad.-Ma,e Mr ML-tellus Jones, "cashier" yn yr N. P. Bank, wedi ei d dyne haf u i swydd gyffelyb yn yr ariandy yn Hanley. Dymuaa lluaws cyfeillion Mr Jones bob llwyddiant iddo yit ei le newydd. "Picnic."—Cynhaliodd y Bedyddwyr eu "pic- nis" blvnyddol piydnawn ddydd Gwener yn nghae Pen'rallt, yr hwn a roddwyd at wasanaerb yr enwad gan Dr. Williams, yn ol ei arferiad, yn rhad. Cafwyd hin ddyimuvol, ymgynullodd lluaws yn nghyd, treuliwyd diwrnod difyrus, a chafwyd elw sylweddoL Marwolaieth.—Bu Mr J. R. Jones, ben gartref yr hwn oedd yn Nhy Crwn. Bodorgan, farw ddydd Gwener, yn 75ain mlwydd oed. Yr oedd wedi bod yn aros yn nhy ei ferch, Mrs Evan Williams, "saddler," High-street, ers deng mis, ar ol dychwelyd o'r America, lie y bu yn trigo am tua 50a in mlynedd. Dyn t-awel oedd yr ymadawedig, ac yn fawr ei barch fel Cristion cywir. Oladdwyd ei weddillion ddydd Mawrth yn Nghapel Mawr, Llangristiolus, y Parchn. H. V. Jones a D. itetm yn gwasanaetbtt. Enill Gwobr Me-wn Cyfoesolyn Seisnig.—Gwelwn fod y wobr am y "prize thought" goreu yn y "Sun- day Companion" ddydd Sadwrn diweddaf wedi el henill gan Rina. E. Thomas, 16, Bridge-stTeet, Llan- gefni. Tas Wair ar Dan.—-Achoswyd cryn gynhwrf pryd- nawn ddydd Iau pan ddarganfyddwyd tas wair perthynol i Miss Williams, "millliner," Bridge- street, ar dan. Ymgynullodd torf yn ddioed i'r fan, sef yn nghefn pobty Miss Betey Jones, a decbreu- wyd, yn ddioed, gvda nifer o fwcedi a dwfr, i ddiffodd y tan. Gweithiodd pawb yn egniol, ac yn ddilynol dygwyd y "brigade," neu yr "hose," a. thrwy gael digonedd o ddwfr llwyddwyd i aehub y das. Gwnaed cryn niwed i'r gwair ?an y awfr. Bernir mai achos y tan ydoedd casglu y gwair tra yr oedd yn rhy wyrdd ac iddo gyneu o hono ei bun. pan dderbvniodd wres yr haul. Cydymdeimlir yn fawr a Miss Williams yn y wiled mae wedi gael eisoes.
PENSARN.
PENSARN. Llwyddiant 'Cerddorol. —■ Dywenydd yw genym gofnodi am Iwyddiant oerddorol Miss L. Jones, Yr Ynys, yr hon sydd wedi enill tystysgrif, dosbarth. blaenaf, perthynol i'r London College of Music, yn nglyn a chwareu y berdoneg. Arholydd, Mr Orlando A. Mansfiela, Mus. Doc. Sieryd hyn yn uchel am allu Miss L. Jones; hefyd, ei hathrawes, Miss Jones, Amlwch. Oyngberdd.—Nos Wener bu plant Ysgol y Bwrdd yn cynal cyngherdd ac yn derbyn eu gwobrwyon. Yr oedd "r ysgol yn orlawn. Aeth y plant drwy 01 pernormiadau yn dda iawn, dan arweiniad yr athraw (Mr Hughes). Chwareuwyd vr offeryn gan Miss Williams, y Persondy. Llvwydd y cyfarfod ydoedd Mr Hughes, Y.H., Abereilian.
PORTHAETHWY.
PORTHAETHWY. Penodia,d.-Y mae Miss Jane Davies, B.A., Porthaethwy, wedi cael ei phenodi (allan o 89 o ymffeiswyr) yn feistres Ysgol GanoJradd Towyn (Meirionydd).
VALLEY.
VALLEY. Marwolaeth.—'Dydd Iau, wedi maith gystudd, ba farw Mr Owen Lloyd, Ty'nllan, yn 81a.m mlwyiti oed. Yr oedd yr ymadawedig yn un o ffermwyr hynaf a mwyaf pareunia y sir, yn Geidwadwr trwyadl, yn Eglwyswr selog, a. bu yn warden Llan- ^aiiryneubwjll am 40ain mlynedd. Claddwyd ef ddydd Sadwrn. Preifat oead yr angladd. Anfon- wyd Iluaws o flodau. Gedy yr ymadawedig weddw, un mab a nhump o ferched. Llwyddiant. —Mae Mr R. 0. Pieroe, L.C.M., a Mr John Hughes, Valley, wedi pasio axholiad yu nglyn a Choleg y Tonic Solfa. Ma,rwolaeth.-Bu Miss Jones, merch y diweddar Mr Jones, Llanfachraeth BTewery, farw nos Lun yn 27, Cybi-place, Caergybi. Yr oedd yr ymadaw- edig yn 44ain mlwydd oed.
Advertising
Y mae mwy o filwyr yn cyflawni humanladd- iad na dynion o unrhyw alwedigaeth arall. Daw gweithwyr gwirod yn nesaf meddygon yn drydydd. Yna cla-w 3rn y drefn a. ganlyn:- cyfreithwyr. cigyddion, eillwyr, ".brokers," clercod, pobwyr, "cabmen," ysgolfeistri, ^erm- wyr, argra-nhwyr, teilwriaid, oiyddion, melin- yddion, a chwegnwyddwyr. Tri llafar y marw o'r bedd :—gwyddost beth oeddwn, gwel. beth ydwyf, a chofia beth fyddi. Nid oes yna doll ar Fara y Bywyd. Y mae cyfrifoldeb Duw yn dechreu lie y bvdd medruerwydd dyn yn metliu. -Parch F. R Mey- er. J COOLING, REFRESHING. INVTGORATixs G HORNIMAN'S PURE TEA. H0RNIMAN S TEA. Is tibe most dcliLcionns Summer bev,erav. HORNTilAN'S TEA. Is the drink of Pleasure and of Healitb. HORNTMAN'S TEA. Is, beyond doubt, itfcie Best and Cheapest. Sold by:- Bangor: Hamilton and Jones, Market place Carnarvon Owen, Chemist. Portmadoc: Newell TTmIertl^er- Nevin Griffith, Grocer. Conway Uugtei -i Chiemns'K. Beaomads I^da>h,.CI«miKt; Wil- karnts,Cbeiitlisitu Pemmaenmawr Co-operative Society • Rolxrts Grocer; Jones, Oiemiat Llanbecio: Jiighiacni, Grooer. LHanfajirfedham: Q-raflMb- Grocer. L)a,ridu,lnc, Roberts,, ahemiet. Llanyefixi • Prythcrch, Chemist. Uolwyn Bay Hugb^, Grocer, Newborough: Lewis, Grooer- Criccieth: GnAth,Grocer. Penrhyndeudraetb JonesandSon- Upper Williams, Qcooer. Bryugwran. Wibcii asid Co., Grocer. J41Q
"*** 1.*++"*— niniiTi if—…
1.*++"*— niniiTi if— ■ in, 7 TRWY LAWER 0 FLIN- DERAU. CmVEDL DDYDDORUS AC ADDYSGIADOL. (Wedi ei Ciijmreigio gan "Eli.iirfah. ") PENOD IV. Yr oedd yr annisgwyliadwy wedi dyfod, ond daeth Trior airafaidd a di.staw fel ag yr oedd ei rym a i frawychvdd yn fwy pan y digwyddodd. Yr oedd Kate Symond ya nuturiol yn meddu greddf o gratfineb cryf, ac yr oedd y craffineb hwnw ballach wedi cael ei awchlymu lawer gan brcfiad. Ar y cyntaf yr oedd hi wedi renderfynu yn gywir y byddai" yn rlwid i rai man ysgarmesoedd tost ac o b)o."ibl un fiwydr fawr doxtach fytli gymeryd "o rhyngddi' a Master Roy Egerton cyn y byddai iddi allu cael y llaw uwchaf" arno et. Otad yn ystod y mis. cvntaf o'i harosiaid hi. yn y Garth yr oedd hi wedi cael eisio i obeithioii gau. Yn ngoleu un digwyddiad pwysig arweiniwrd iii j feddwl a cliredu-yr hyn ydoedd mewn effaith yn -w',r—fod tad Roy yn weithredol wedi ei gymeryd yn fusnes arno ei hun i aros adref y mis cyntaf hwnw mewn trefn i allu sicrhau iawn-ymddygiad ei gyntaf- anedig hawddgar tuag ati. i y tybiai ef y oyddai y "governess" newydd erbyn hvny wedi gwneuthur y fath gynydd vn serch- i.jidau afrywiog y bachgen fel ag yr anghofiai efe y digter a ddangosodd ati ar ei dyfod:ad cyntaf. Yr oedd kate yn tybied hyny hefyd, 'ond daeth y siomedigaeth o gyfeiriad arall. Yr oedd Mr Egerton wedi bod yn absenol am beth ■a-mser. pan un boreu disglaer o Fehefin v tiuiicdd Roy yma,th i'r. yvgol ar cefn Zulu, y ceffyl bychan Arabaiad ysbrvdol, vr hwn geffyl oedd ei faithedd. a'i hvfrvdwch pe-naf. A Chiristie, wedi edrych arno ef yn marchogaeth ymvth gyda llygaid beth yn alarus, a drodd ei wyneb at ei "governess" gyda'r bysbysiad sydyn a ehysuju's: "Ni ddvsgraf yr un wers arall --da chwi, Miss tsymond. "Tremiodd Miss Symond arno ef gyda syndod difyrus. "Rhoddi fvny .;ch gwersi? Y bachgen, Christie, pa beth ydych a,p. wneuthur. ynte?" hi a ofynodd yn siriol. Cvr.ivlodd v awyneb bychan, gwelw. a fflachiodd y lir^a'd gleision, mawTiooi. Yr oedd y plentyn n ddifrif. ac nid ydojdd yn boffi ei drechu ar ehwa,reu bach." "Nid ydwvf vn myned i wneuthur dim o gwhl!" efe a ddywedodd yn. benderfynol. "Bydd i mi fynu gwyliau hyd nes. y daw fy nbad vn ei ol. ac yna. gwnaf iddo adael i mi fyned gyda Soy i'r y.«gol." "Peidiwch a bod yn ffol, Christie!" Yr oedd Miss Symond o hyd yn siarad yn da.wel. "Yr vdwvf vn sicr fod eich tad wedi dywedyd wrtbychi yn barod nad ydveh chwi yn ddigon cryf i fyned i r ysgol, a bod ymaith ar hyd y dydd. felag y mae Roy. Deuwch i mewn i'r ty, a pheidiwch a siarad "nonsense!" "Nid nowens ydy^ Ta-rawodd Christie ei droed ar lawr. Yr oedd ei dymher hawdd- gvthruddol yn cyfodi. "Yr ydwyf yn ddigon cryf, ac yr ydwyf yn naw mlwydd oed, ac nid ydwyf yn myned" i gael fy nvsgu ddim yn rhagor gan feny.v wan-ben a chcdlen fel y chwi Dododd Kate law ar ei ysgwydd c-f. "Pa beth a ddywedaiso-eh ohwi, C'.bri,stie. Dywedodd Christie yn uchel, ond gan droi eL WTneb draw ,.Fellv yr ydycli chwi y mae Roy yn dywedyd fcyny." brathodd Kate ei gwefus rhag y byddai i ohwerthin fyned yn drech na'i digter cyfiawn. Yr ydycli chwi a Roy, eich dau. yn fechgyn byehain ffal, anfoesaidd, a bydd eich tad yn dra gofidus, o glywed am eich ymddygiadau afreolaidd. Gvvenai Christie yn ddrygionus pan y dyrchafodd efe ei Ivgaid gleisiion i drem:ü ami. "Bydd fy nhad adael i mi wneuthur dywedodd Roy hyny wrthyf. Bydd efe yn groes gyda Roy weJthiaii." ond ni fydd efe byth felly gyda mi. Yr oedd Kate wedi ar brvn amryw droion, a ineddyliai yn brudd a, beidiai y tueddgarweh hwn, yn mhen blynyddoedd i adyfod, fod yn f odd ion i tiau hadaui anghydfod ac e:ddigedd cydrhwng y brodyr bychan "ag oeddynt yn awr yn dra yai- Toddedig i'w gily-id. Fed y tueddgarweh hwn, yn gwneiddio mewn $yn;ctd uweh o'r bachgen. ieueingaf na'r llaU nid yd- oedd hi yn credtv hyny. Yr oedd y tad yn ym- falchio yn fawr yn ei fachgen hynaf—yn ei wynrb pxydferth a ffurf luniaidd ei gorph cadarn, yn nghyda'i natur ddewr di-ofn, ond eto efe a, geisiai mewn ryw ffordd wr^uthur iawn i'w fachgen gwanllyd am ei ddiffvg gresynus o ragoriaethau y Hall, trwy ganiatau iddo ef lrower o'i ffordd ei hun. 0 amwes gcrmrxlol1 y tad o hono. daeth Christie yn fuan yn fachgen, ystyfnig ac anufudd. YTr oedd y cTvlwm rhyngddo a'i gyntaf-anedig o natur yn rhy ddwfn. a chryf i gael ei wanhau.o gwbl gan geryddon angenrheidiol, acJilysurol. Ond, tra. y ccspid drwg-weithredoedd y bachgen hyna.f vn ddiatreg a Mym, 1 lawer gwaith y canfyddodd Kate Mr Elgerton, pan y byddai yr ieuengaf, fel y byddai yn fynych, yn syrthio i wylltineg ffyrnig, yn chwert.bin am ei ben, neu yn ei gymeryd yn ei freich- iau a'i ddydd;nui fel pe y buas.ai yn faban blin. Pe byddaii Christie. yn blentyn perffaith iach, buasai Kate yn ei gymeryd ef i fyny a'i gario i'r lie yr oedd arni eisinu iddo ef fyned. üncr ni allesid delio gydig ef fel gydru rhvw fachgen drwg arail. Yr oedd ei glun yn ariafus gan y ddueg, er nad yd- oedd fawr arwydd o hyny ami yn awr: eto, peryglus fuasai wrth ymdrechu gydag ef i'r ddueg ail-enyn. Ni feiddiai hi, os y syrthiai ef i ffit o wylltincb, arfer cymaint o rym ag a'i da,liai ef yn llonydd fel ag y giv-elodd hi ei dad ef yn gwn-euthur unwaith. Ni allasai hi ond syrthio yn ol ar ddarbwylliad mr esol, a theimlai ei hunan yn ffigiwr tal ac urddasol o'i chydmaru a'i gwrthwynebydd bychan egwan fel ag yr edrychai hi i. lawr arno ef yn "ym. Very well,' Christie bydd i ni aros a gweled bfth a ddywed eich tad. Nid ydwyf fi fy huniaii yn ireddwl eich dysgu na gwneuthur dim arall i chwi hyd nes y dywedwch wrthyf eich bod yn, gofidio yn herwydd fy ngalw wrth yr enwau anfoesol a Sol rh^iny." Digwyddodd iddi, fel ag y paaiai drwy yr ystafcll ysgol hyfryd a agorai -tlla,n o'i hystafell ei hun, drerni> a.r y cwpbwrdd lie yr cedd llyfrau-gwersi y plentyi, yn cael eu cadw. Yr ydoedd wedi ei gloi, I F i,. e d. a'r agoriad wedi myned. Yr oedd y cyfrwys Roy, rhag ofn i benderfyniad cyntaf ei frawd ieuengaf gael ei siglo gan ei lyfrau ho>tf, wedi gofalu peidio danges iddo yr un ffordd i edifeirwch. Symudodd Kate at y ffenestr, ac edrychodd allan Yr oedd Christie eto, yn crwydro yn ddiamcan o gwmnas y law-nt. islaw iddi, a'i glun-heroian yn fwy amilwg nag y eaniatai iddo ef fod pan y meddyliai y byddai unrhyw un. yn' sylwi. "Christie," hi a alwodd yn ei llais clir a dym- unol. "Y mae arnaf eisiau agoriad y cwpbwrdd l'lyfrau. Yn mha le y mae?" 8afai Christie yn llonydd, ac edrychodd i fyny arni, ei ruddiau1 gwelwon yn anarferol o goch, ond ei lygaid yn ddifraw. "Nid ydwyf yn gwybod, Miss Symond. "Meddyliwch eto, Christie. A ydych chwi yn sicr?" J "Yn hollol s.icr, Miss Symond. Yr oedd ei wyneb yn gwisgo gwen o ddiniweid- rwydd angylaidd. Pa fodd y gailaisai efe wybod lie vr ydoedd yr agoriad a Roy wedi ei gymeryd, a gallasai Roy am a, wyddai hi fod y foment hon yn carlamu yn wyilt drc,3 y waen i roodi coesau1 "Zulu" mewn ymarferiad pnodol ar gyfer ryw helfa. fwystfilaidd ag ydoedd i1 lod yn fuan. neiur ynte efailai ei fod yn teitbio yn a,wr ar hyd y ffordd fawr i Combe Weston, nea; efallai wedi rhwymo aiwenatr "Zulu" wrth rhvw bost llidiart a myned drosodd i ymdrochi i ddyfr- oedd y Ilyn gerllaw, neu eto byth efallai ei fod ef yn gweithio yn dawedog yn ngardd y Rbei-thordy o da.n lvzaid boddhaus yr hen reithor. Gwyddai Kate ISymnd rywfaint-yn wir, llawer iawn erbyn byn-1m anwadalwoh a thwtlle.b <snphistrj ) bachgenaidd, ac ni wnaeth hi un ymgaii* o bwys i goi,-io treiddio trwy yr esiampl ychwaneigol hon 0 honi. Yn lie- hyny, hi a ddododd ei het am ei phen, ac aeth allan i'r heulwen, i'r bvd o oleum diselaer cerddodd rhwng y llwyni prydferth lie yr oedd y gwenyn yn sugno mel o'r blodau^lysTpn, a cheifiai hithau sugno cysur i'w chalon drist allan 0 olygfeydd aaian c'; (liwinpw. Cati hir hi a, gaff dd ei hunan wrth wal y fynwent, lie yr oedd liuwer o feirwon yn gorphwys yn eu 'hy,taf']()ed culion safodd yno oenyd i gael ym- $!:)ul gyda'r heni Avr ag ydoedd yn fynych wrth ei waith priddlyd yno. Darfu iddi yn siriol ateb ei ym-holiadau. cairedig am "Master -Clirl s!t le. a gofvnodd iddo ef am ei "gryd- cymalau" ei hun-testyn pwysig iawn gan yr hen (glo?hydd gwb.daidd. Wedi iddo ef ei hysbysu bron, a liiithau yn: cychwyn ymaith, meddianwyd hi gan awyddfryd ivd N-n a hi ai drodd yn ei hoi. "A fydd i chwi ddangos bedd Mrs Egerton i mi, Jt:'m.' Ni welais ef er:oed." Pvrysai yr hen Jem ar ei raw a rhwbiai ei en. "Y mae rhai ugeiniau o Mrs Egertons wedi cael en claddu yma, ma'm pa 1n sydd arnoch ei hieis- iaxi?" "Yr Ull. ddiweddaf-maan fy llanc bacb." "Beth gwraig Master Humphrey? Bendith amoeh chwi, ma'm, y mae hi wedi cael ei chladdu yn Rhufain, Ffrainc, neu un o'r manau peR lie y bu hi farw. "Oh, nis gwyddwn i fod Mnsl Egerton wedi marw allan o'i gwlad. "Wel. felly y bn Ac nid oedd fymryn o gareg ytl yr eglwys na'r fvnwent yma er coffadwriaeth am dani Buasai yn llawn gan gystled iddi beidio priodi yr un Egtrton o'r Garth o gwbl." Ysgydwodd yr hen, Jem ickollSoei ben llwyd yn y modd mwyaf difrifol. Meddyliai fod gwraig Master'' Humphrey wedi cael, ei thwyllo o'i bawl- iau mewn modd lselwael. "Nid oedd arni eisiau mv-ned i wladi dramor, dywedai yohl. ond mynodd Master Hiunphrey idd; fynro. Heb yn wybod am y peth, pregethodd y person bregeth y boreu Sabboth cyn iddi fyned, pregeth briodal, dda, ydoedd, ond un greulawn, a the-s-tyn da: 'Nac -wvlwch dros y marw, ac na ym- ofidiwch am dano, ond gan wylo wyiwch am yr hwn sydd yn mvned ymaith canys ni ddyohwel mwy. h, ac ni wel wind ei enedigaeth ac ymollyngodd Mxl Egerton. ieuanc i wylo dros yr eglwys. "A ydoedd ei' gwr gyda hi?" gofynodd Kate yn frvsiog Ysgydwodd Jem ei ben. 'Nag ydoedd. Nid ydyw ef yn cydwele-i a phobl a fy nychant eglwys na cbapel. 0 leiaf, ni welwyd ef yn Eglwys y Garth er pan yr oedd yn fachgen bychan I Ah, yr ydoedd yn fmmes drwg, ac yr oedd pob math o cbwedlau yn cael eu hacfrodd. Y mae'r sgweier yn ddyn creulawn, caied, ond diau iddi hi ei gynhyrfu ef fel ag y medr merched wneud. Efe a'i cymerodd hi; ymaith, a'r peth nesaf a glywsora ydYedJ ei bod hi wedi marw, ac ni ddygodd efe ei chorph yn o'. i'r Garth na dim. Dywedodd Kate "good-bye" wrth y clochydd tafodrydd, a phrysurodd ymaith, gan ofidio na fuasai hi wedi rhoddi pen yn nghynt ar ei glebr. Yr oedd hi yn teimlo yn anghysuruis o fod wedi clywed yr yohydilg ffeithiau hyn yn nghylch medd- ianydd y Garth a'i wraig annedwydd, a. hyny gan un yn ymddibynu llawer ar y boneddwr. Yr oedd ffeithiau yn ychydig. ond yr oeddynt yn arwain i feusydd helaeth o ddyfaliadau. Wele ddynes ieuanc yn cael ei thvmi o'i hanfod ymaith o'i chartref ac oddiwrth ei ph lant anwyl i farw mewn gwlad bellenig gan ddyn creulawn, caloo-yr oedd hyd yn nod meddwl am hyny yn peri i Kate fod yn drist ei henaid ac vn wlyb ei srwedd. Yr oedd yr ystwri yn ei dilyn fel cwmwl du ar hyd y dydd. Yr ydoedd yn orncbaf yn ei meddwi, pan, yn y prydnawn, y cerddod hi i mewn i r ystafell ymgynull yn y Garth a,c y canfyddodd Mr Egerton yn eistedd ac yn siarad gyda:i fam a, Christie yn eistedd yn gariadus ar ei lin. Efe a gadwodd fraich ymgarc/1 am y bachgen fel y cyfodai i ysgwyd dwylaw gyda hi. "A chan gofio," efe a ddywedodd wrth eistedd drachefn, a thynu y plentyii tuag ato, "yr ydwyf yn clywed fod y dyn ieuanc hwn wedi bod yn cadw gwyl heddyw. A ydoedd hyny trwy eich dymuniad chwi, vnte ei eiddo ei hun?" "Nid yr un o'r ddau, y mae yn ddrwg genyf ddywedvd atebodd Kate yn onest. "Bydd i Christie eich hysbysu ei fod ef wedi bod yn dra di- foes wrthyf y boreu heddyw, ond ymddengy# i mi fod ei sylwadau annoeth yn ddyfyniadau o rai Roy hefyd, y mae ef wedi dyfod i gredu yn llwyr y gadewch iddo ef wneuthur yr hyn oil a ewyllysia c-fe!" Darfu iddi yn fyr, he^ un dangosiad o ddigofaint, adrodd yr hanes, a Christie, yn ei gwylio hi gyda llygaid di-ofn, a oblygai ei 'ben bychan mewn cadarn- had i'w geiriau. "Y mae yn hollol wir, fy nhad," efe a ddywedodd yn unig. "YiL%, fy macbgen, chwi a ellwch gymeryd eich hun ymaith i'r ystafell ysgol, ac arhosweh yno hyd nes y gyraf am danoch chwi." Cy fed odd Mr Egerton fel ag y siarad ai gwthiodd y plentyn yn arafaidd tua'r drwi, a chan-odd y glo.h. Anfonwcb Master Roy yma," efe a orchymynodd yn fyr. Daeth Roy ar unwaith, ag efe newydd fairehog- aeth i mewn i'r iard. Haner y ffordd ar draws yr ystafell cwrddodd ei dad ef, a rhwystrodd ei gyfarchiad a.wyddus. "Arhosiwch foment, syr Pa ddrvgioni yr ydych chwi wedi bod yn ei wthio i ben eich brawd?" Ergydiodd Roy drem frawychedig ar "governess" ei frawd, ac ni atebodd efe ddim. "Ni fua,sai yn rhyfedd genyf glywed," dywedodd Mr Egerton yn llym, "eich bod chwi wedi ymddwyn yn ddi-foes at Miss Symond, end yr ydwyf wedi synu eich cael yn dodi anmharchau (insults) yn n.genau 'Christie! Pa beth sydd genych i'w ddywedydam eich gwaith?" Yr oedd am,rintau duon Roy yn isel. Cauodd ei wefusau yn dynn. Yr oedd gafaeliad y llaw gref ar ei ysgwydd yn myned yn fwy poenus. "Rov, atehwch fi Ond yr cedd' Roy yn fud. a thyngodd Mr Egerton yn ddigllawn o dan ei anadl. Clywodd. Miss Symond y llw, ac felly hefyd ei fam. Darfu iddi yn ddistaw estyn allan law dosturiol. grynedig, a gafael yn un Kate. Darfu i'r creadur bach, ystyfnig, di-ilflio, wedi i Mr Egerton ollwng ei afael yn sydyn o bono, bron syrthio i'r llawr yn wysg ei gefn mewn Uewyg. "'Very well, dywedodd meistr y Garth yn gucbiog. Y mae anrbeg i chwi yn y neuadd ewch a dvgwch hi vma." Diflanodd Roy, a chyn i unrhyw un siarad yr cedd efe yn ol wed'yn. Gyda gwyneb gwelw, ond llygaid tanbaid, efe a estynodd i'w dad barsel hir a, thra. chul. a safai mexii distawrwydd tra yr oedd y papyr o'i gwmpas yn cael ei rwygo ymaith, ac y daeth chwip arian-ben i'r gotlwg. O'r braidd na neidiodd Kate ar ei tbraed. Yn sicr nid ydoedd cospedigaeth yn myned i gael ei gweinyddu yma ac yn awr yn rnhresenoldeb ei fam .a hithau. Gwelodd Mr Egerton y symudiad, ond ni wnaeth ef yr un svlw. Yr redd efe yn tynu y chwip fain rhwng ei fysedd ac yn ei dal hi modd ag y gallasa-i Roy ddarllen ei enw a.g ydoedd wedi ei gerfio ar y pen arian. Y mae hi yn hollol debyg i fy un i yn hollol mor gref, ychydig yn ysgafnach, efallai," efe a ddywedodd yn fyfyriol. A ydych chwi yn ei lecio, Rioy? "Y—ydwyf, dkxlch i chwi, fy nhad." O'r braidd yr oedd y cydsyniad sibrydol yn glywadwy. ac, o'i anwirfodd, ciliodd Roy yn ol allan o gyrhaedd. "Oh, nid ydwyf yn myned i'w threio hi arnoch chwi!" dywedodd Mr Egerton yn oeraidd. "Ý mae arnaf eisiau ei benThyg hi i edryoh pa fodd y gweithuv ar gefn Christie. Chwi a ellweh fyned a dywedyd hyny wrtho ef Nhad Daeth y gwaed brawychus yn ol gyda, rbuthr, a 1liwiodrl y gwyneb tywyll, dyffei-ol yn rhuddgocb. Ni al-lasairev adrodd yr un gair pellach o brotest- iad, gau faint ei ddychryn. I Ond neidiodd Mrs Egerton o'i heistedde, a'i gwyneb gwelw, rhychog fel y gwyngalch, yn nghyda'i llygaid pwl wedi eu 'hagoryd yn l'lydain mewn ("in pryderus. "Fy anwylyd hi a ddolefodd yn brysux; "ni fydd i chwi byth gyffwrdd Christie plentyn bychan gwanllyd fed hwn'a ■. ¡t)'II: dd ei mab law allan, a distawodd hi gyda geiriau tawel, awdurdodol. "Pt'idiwch a chyffroi eich hunan, mam," efe a ddywedodd. "Os ydyw Christie yn ddigon cryf i wrthrjfela rhaid iddo feddu digon o gryfder i ddioddef cael ei ohwipio am hynv. Deallwch, Roy —cyn pen yr 'haner-awr bydd yit rhaid i chwi ym- ddiheuro i Miss tSymond, ae addaw peidio ei sarhau hi mwyach, neu—bydd yn rhaid i chwi ddwyn Christie ataf i'r llyfrgell. Fel anifail bychan, gwyllt wedi cael ei ddwyn i gongl, safai Roy am enyd yn berffaith lonydd, ei lygaid tywyllion yn tanbeidio ar ei dad i ddechreu ac yna ar wynab cythryblui Kate yr oedd ej, gorph lluniaidd, hardd, yn dirgrynu yn amlwg o'i ben i'w draed, a'i holl fodola<eth—corph, enaid, ac ysbryd- yn cael eu hysgwyd gan yr ymormest farwol cyd- rhwng drwg balchedd ac angel ca,riad bra-wdol. Rhoddodd Mr Egerton ddiwedd ar hyn,- trwy gerdded at y drws, a'r chwip eto yn ei liaw. Neidiodd Roy ar ei ol ef gvda chri haner anghroyw. "Wel"— ebai Mr Ege.rton-"pa. beth ddywedweh chwi? Yr oedd ton oer, finiog y gedriau yn ormod i Kate. Hi a symudodd yn gyffrous rhwng y ddau. "Mr Egerton, byddweh gystali ag aros ychydig! Roy, meddai hi, gan droi ei llygaid gleision yn dosturiol ato, a chydag edrychiad erfyniadol ar y plentyn dyhcuol, "y mae arnoch eis-i-efu dweyd wrthyf eich bod yn ofidus, onid oes airooch ehwi? Amneidiodd Roy. Yr oedd efe yn hollcl fud yn awr, nid o ystyfnig- rwydd, rmd yn a.mlwg o aniallu llwyr i marado "Ac yr ydych chwi yn addaw peidio byth ym- yiyd rhyngwyf fi a Christie eto?" Y tro hwn ymwahanodd ei wefusrau, os na ddneth rhyngddynt y gair "ydwyf." Gallasai diolchgarwoh fod yn y drem gyflym i fyny rhwrug ei aimrantau hir ion yn sicr yr oedd dagrnu mawrion yn ffynoni yn ei lygaid tywyllion ysplenydd, ac yr oedd llygaid Kate hefyd yn wlyb- j,n o gjdvmdeimlad fel ag y troai hi at ei dad. "i fydd Rcy byth yn tori addewid, Mr Eger- t hi a. ddywedodd ychydig yn nerfus. "Yr iyf yn hollol foddlonedig. Ymgrymodd Mr Egerton yn ddifrifol. "Yna yr ydwyf finiau hefyd, Miss Symond. Ffodd Roy yn llythvreItol. Efe é\. wnaeth wib am y ffenestr agosaf, neidiodd drwyddi, ac yr oedd efe wedi myned. A Kate, yn teijnlo ei glinial1 yn ei gwrthod, a ymollyngodd braidd yn sydyn i gadair isel. Yr oedd Mr Egerton yn trni ymaith, ond darfu i rywbeth yn ngwyneb didwyll Kate daraw ei lygaid craff, a daet.h yn ol a safai i edrych ami gyda haner gwen. "Felly yr ydych chwi yn rhyfeddu a.t fy null o weinyddu cyfiawnder?" efe a ofynodd yn sydyn. Petrusodd Kate. "Wel, ydwyf!" hi a gydnabyddodd, yn cael ei chymbell i fod yn rhydd gan. ei ddull cymbeliol an- wrthwynebol "Os mai Roy ydoedd i'w feio yn I gyfan, pa.bam y ibu i chwi fygwth Christie o gwbl?" Diflanodd yr haner gwen. Y'r oedd ei wyneb tywyll yn hynod debvg i eiddo ei fab hvnai—ei da,1 cen llawn, ei aeliau bwaog, ei lygaid llymion, ei drwyn maWT cam, a'i wefusau diysgog. Yr oedd ei holl wynebpryd yn danges ne.rth meddyliol a phenderfyniad diwrthdro. "Nid ydych w4edi ein hadnabod eto, Miss Symond! Ni fyddai i'r un SWID o ddioddefaint per- sonol btlygu ewyllyx Roy. Pe y chwipiwn ef hyd mewn modfedd i'w farwolaetb, ni fyddai iddo ef byth a.gor ei wefusau. Ond gadawer i ryw berygl j ddyfod yn a,gos i Christie, a, —yr ydych yn awr yn gwybod y canlyniad "Ond," hi a ddywedodd yn anwirfoddol, "pe y buaisai ef yn dal yu ystyfnig ni fuaseoh yn meddu "Ni ddarfu i mi o gwbl feddwl am y cyfryw ddamwain," efe a ddywedodd ar ei thraws yn oer- aidd. a. gadawodd hi. Er cymaint y bu Roy a Christie yn ei ofni ef, yn awr ofnai hi ef yn Llawer mw., (I barhau.)
Arddacgcsfa D-fedncd a Blodau…
Arddacgcsfa D-fedncd a Blodau Llanrug. Oynhaliwyd yr ard/dangoafa hon dydd Sad- wrn, mewn pabell enifawr ar faes cysylltiedig a C'hastell Bryn Bras. Oherwydd gwlybaniaeth y tywydd, nid -oedd ond tvnuilliad bychan o'r ey- hoedd yn bresenol. Y llywydd oedd Mr F. Stewart Barnard (Castell Bryn Bras), Dr. Lloyd Williams (Llamberis) yn is~lywydd Mr John Hughes (Plastirion) yn gadeirydd y Pwyllgor Gweithiol, Mr H. D. Jones (Oaapoeth) yn drysoryda, a Mr G. T. Griffith (Ddol Hjeiyg,) yn yssjrifenydd. A ganllyn ydoedd Y DYFAB.NIADAU — Horses (open).—Horse or mare over 14.2 hands, shown under saddle 1, H. Parry, Glan'- rafon Farm. Pontrug; 2, P. G. Jones, Bryn Gwyrfai, Waenfawr. Oob, 13 hands and under 14.2 hands: 1, W. Glynn, Brynhir, Criccieth; 2, W. Lloyd Griffith, Oae Oristo, Carnarvon. Pony, not exceeding 13 hands: 1, H. Parry; 2, W. H. Williams, Fron Howel, Llanrug; 3, D. Owen, Madoc Park. Turnout: 1, W. Glynn 2, W. Lloyd Griffith and H. Parry, equal. Tradesmen's turnout: H. Parry. Foal for agri- cultiiral purposes, foaled after the 1st January, 1902 1, Morgan Jones, Nant Bfa, Llanddein- iolen; 2, Miss Grace Roberts, Braichyriffri, Pentir. Foal, irrespective of breed H. Parry. Cattle (district).—1 and 2, H. Parry; 3, Mrs Pritohard, Cilgwthwch, Llaairug, R.8.0. (Open). Heifer calf under 12 months 1 and 2, R. W. Roberts, Oefn Ooch Farm, Llandinorwig, Owmyglo. Dogs (orpen).-Collie dog, rough: 1, Miss Ldzzie E. Jones, Tanlan, Llanfrothen 2, W. W. Price, Oa-enewydd, Llanrug; 3, G. Patny, Gla.nrafon Bach. Bitdli: 1, J. O. Williaims, Goetra, Bangor; 2, Bob Williams, Brynbeddau, Waenfawr; 3, G. T. Griffith, Ddol Helyg, Cwm- yglo. Dog. smooth: 1, Bolb Williams; 2, R. R. Williams, Penygroes; 3, T. F. Morris, Blaenaui Festiniog. Bitoh, 1 and 2, Mr Roberts, Penllyn, Owmyglo. Welsh terrier dog: 1, W. Thomas, Bing, Llanberis; 2, W. O. Jones, Bono Bryn Bras, Llaairug. Bitch: 1, P. Thomas, Llanruig; 2, J. G. Rowlands, Llanrug. Re- triever or Spaniel: 1, Miss Savage, Bangor 2, Miss R. t. Bywater, Galltyfoel, Bettwsy- coed. Sporting dog or bitoh (retrievers or spaniels not to compete): 1, W. Owen, Bod Lynas, Glanadda, Bangor; 2, R. J. Hughes, Talysarn. Any other variety not before men- tioned 1, H. Evans. Carnarvon 2, W. Hamer, Brynhyfryd, Twthill, Carnarvon. Welsh ter- rier pUlppy, under 12 months: R. G. Thomas, Gellihirbant, Llanberis. Local classes.—Cbllie 1, Bob Williams; 2, R. R Williams, Peny- groes. Welsh terrier: R. G. Thomas, Llan- beris. Collite, puppy, rough coa/ted (confined to the parish of Llanruig): J. Thomas. Collie, dog or bitoh, rough coated, that never won a prize before (confined to the (parish of Llanruig): W. W. Price. Puppy under 12 months, Mr Ro- berts, Penllyn, Owmyglo. Poultry (open).—Plymouth Rocks or Wyan- dottes 1, Pritchard, Llaurug; 2, 0. Lloyd Davies, Groeslcn;.3, R. H. Thomas. Brahmas, Oochins, or Dorkins: 1 and 2, Pritchard, Llan- rug 3, G. Roddick, Garth Bach Llanddeiniolen Langshatns or Orpingtons: 1 and 3, E. R. Ro- berts, Gwyddfor, Penygroes;2, G. Harker,Rhyl. Leghorns, Anconas or Oampines: 1, Owen O.Ro- berts, Cwmyglo 2, Owen Tliomas, iCwmyglo; 3, O. Lloyd Davies. Minorca, Spanish or Andaluisians: 1 and 2, Messrs Roberts and Jones Rrynafon, Owmyglo 3, W. Jones, Llan- ru;g. Hamburghs 1, Pritohard, Llanrug; 2, Morgan, Dolydd, Llanwndia; 3, W. Llewelyn, Graiglwyd, Dinorwig. Game 1, G. Harker; 2. Pritchard, Llanruig; 3, R. W.Jones, Bryniau Faiwnog, Llanrug. Game bantams: 1, and 3, Pritchard, Llanrug,; 2, J.W. Williams, Llanrug. Bantams, any other variety 1, G. Harker; 2, T. F. Morris, Blaienau Festiniog; 3, J. W. Pritohard, Llanberis. Any other variety not before mentioned 1, Miss Lizzie Parry, Glanrafon Bach, Oaeathraw. Spring chickens: 1, Pritohard, Llanruig; 2, E. R. Ro- berts, Gwyddfor, Penygroes. Duck or drake: 1, 2, and 3, Pritchard, Llanruig. Ducklings: 1, 2, and 3, Pritehaad Llanrug. Selling class: 1 and 2, R R Roberts, Gwyddfor 3, G. Rod- dick. Cross breed, cock or hen (open to dis- trict of show): Hugh O. Hughes, Llanddeimiol- en. Special prize Pritehaird, Llanrug. Pigeons (open).—Carriers or dragons: 1, Pritchard, Llanrug; 2, Messrs Rudd Bros., Norwich 3, W. Jones, Bryniau Fawnog, Llan- rug. Homers: 1, Hugh Thomt-s, Bangor; 2, Pritchard, Llanrug. Fantails: 1, F. Milliard, Bangor; 2, F. Milliard, Bangor; 3, Rudd Bros. Jacobins: 1, Rudd Bros. 2, Mrs E. Party, Port Dmorwio 3, J. D. Eld.wards, Carnarvon. Tumblers: 1, 2, and 3, Owen Williams, Car- narvon. Any other variety: 1 and 2, Rudd Bros. Special prize: Pritchard, Llanrug. Cage birds (open).—Nrtrwich, any variety: 1 and 2, E. D. Owen, Oarmel. British bird, any variety: 1, R. Jackson, Carnarvon; 2, A. Jones, Carnarvon; 3, J. W. Jones, Llaingro, Llanru'g. Any other variety of cage birds: 1, T. Griffith Bryngro, Llanruig; 2, W. Jones, Llanrug. Special prize: E. D. Owen, Clax- mel. Hen's eggs.—White: 1, Pritohard, Llanrug 2, Mrs Ellen Pritchard, Tai'rlon, Llanrug, R.S.O. Yellow: 1, E. S. Davies, dawdd Llwyd, Llanrug, R.S.O. 3, Pritchard,, Llanruig'. lEr.rticultwo.-W.indow plants: 1, W. G. Williams, Bryn, Owmyglo; 2, J. D. Williams, Talgwymedd, Owmyglo. Fuchsia: 1, J. D. Wil- liams 2, W. G. WOliaans; 3, Miss E. Roberts, Buarthau, Llanrug. Double geranium W. G. Williams. Variegated geranium: 1, John G. Williams, Bryn, Owmyglo; 2, J. D. Williams; 3, W. G. Williams, Begonia: 2, Mrs O. Griffith, Llanrug; 3, J. Jones, Ty Is-af, Oae Athraw. Caleus: 1, W. G. Williams; 2, J. G. Williams. Handy fern 1J J. E. Thomas. Brynhafod, Llan- rug. R.S.O. 2, W. G. Williams. Plantt in pot: 1, M. Williams, Llanberis; 3, J. EL Ro- berts, Bryn Eryr, LLanrug. Out Flowers.—Asters: 2, R. Griffith, Llam- ruig. Stocks: 1, W. G. Williams 2, R, Grif- fith. Marigold: 1, W. G. Williams 2, R. Griffith. Pansies: R. Griffith. Bouquet of gaaden flowers: 1, W. G. Williams 2, E. R. Hughies, Llaingro, Llanrug; 3, J. E. Roberts, Bouquet of wild flowers: 1, Miss Maggie Grif- fith, Parciau Gleision, Owmyglo, R.S.O. 2, E. R. Hughes; 3, Miss Nell Roberts, Ynys Wen, Llanberis. Plants (for amateurs and cottagers): Gera- niums R. Griffith. Fuchsias: 2, R. Griffith. Begonia 1, R. Griffith; 2, W. G. Williams 3, Miss 0. J. Pritohard. Plant in pot: 1, R. Grif- fith; 2, H. Parry. Ooleus: R. Griffith. Collec- tion of plants, not less than six varieties: R. Griffith. Fruit.—Plums Pritchard, Llanrug. Cook- ing apples: 1, Pritchard, Llanrug; 2, J. Jones, Ty Isaf, Cae Athraw; 3, E. R. Hughes, Llain- gro, Llanrug. Dessert apples: 1, Pritchard, Llanrug 2, J. Jones; 3, R. Griffith, Disgwylfa- terrace, Llanrug. Currants: 1, T. Parry Jones, Bryniffynon, Owmyglo; 2, R. Griffith: 3, T. Parry Jones. Gooseberries: 1, R. Griffith: 2, GitiffitihJ'onesi, Bryn Mihange5!,Llanrug,R..S.O. 3, Jeffrey Roberts, Tai Newyddion, Llan- ruig. Vegetables.—Broad beans 1, M. Thomas, Llanberis; 2 and 3, J. W. Williams, Llanrug. Cabbage, white: 1. Owen O. Jones, Brynllan, Llanrug1; 2, T. Jones, Brynllain, Llanruig; 3, H. Thomas. Tai'rlon, Llanrug, R.S.O. Carrots: 1, J. W. Williams, Llanrug; 2, O. M. Wil- liams, Oyttir, Bryn'refail; 3, Miss Kate Wil- liams, Orttir, Bryn'refail. Cauliflowers: 1, and 2, Pritchard, Llanrug. Cucumbers: 1, Pritchard, Llanrug; 2, W. G. Williams, Bryn, •Qwmyglo; 3, R, Griffith, Disgwylfa-terrace, Llanrug. Lettuce, cabbage: 1, O. M. Wil- liams; 2, Pritchard, Llanrug; 3, Miss Kate Wlilliams. Lettuce, cos: 1, O. M. Williams; 2, Miss Kate Williams. Onions, spring: 1, 0. M. Williams 2, R. Griffith; 3, W. O. Lewis, PeniD inasiMavvr,Penisa'rwaen. Onions, autumn 1, Pritohard, Llanrug; 2, 0. M. Williams; 3, Owen 0. Jones, Brynllan, Llanrug, R.S.O. Parsley: 1, 0. M. Williams; 2, W. G. Wil- liams 3, J. Jones, Ty Isaf, Caeathraw. Pea s: 1 and 2, J. W. Williams, Llanrug. Potatoes, kidneys: 1, O. M. Williams; 2, Miss E. Ro- berts, Buarthau, Llanruig; 3, J. Jones. Pota- toes round 1, J. Jones; 2, H. Pairry, Glanra- fon Farm, Pontrug 3, J. E. Roberts, Bryn Eryr, Llanrug. Collection of potatoes, four varieties: 1, T. Jones, Bryn Llan, Llanrug; 2, H. Parry; 3, R. Griffith. Turnips: 1, Pritch- ard, Llanrug; 2, J. Jones; 3, J. W. Williams. Shallots: 1, J. E. Roberts, Bryn Eryr, Llan- rug 2 and 3, W. Jones, Llanrug. Rhubarb: 1, Pritchard, Llanrug; 2, J. W. Williams. Collection of vegetables, six varieties: 1, R. Griffith; 2, Owen O. Jones; 3, Pritchard, Llan- rug. Model of flower garden 1, E. R. Hughes 2, W. G. Williams. Six turnips, six mangolds, and six swedes: 1, T. Jones 2, H. Parry; 3, Owen 0. Jones. Collection of farm produce, to consist of 12 different varieties: 1, H. Parry 2, Owen O. Jones. Butter.—Butter, old method 1, Miss E. Ro- berts, Buarthau, Llanrug; 2, J. 0. Morgan, Llanwnda; 3, Mrs Pritchard, Cilgwthwch, Llanrug, R.S.O. Oatmeal Cakes.—1 and 3, Mrs Ellen Louisa Griffith, Pant-y-Cerrig, Waenfawr 2, Mrs M. Grace Williams, Pentaicroesion, Penisa'rwaen. Rabbits.—1, Miss M. E. Harner, Brynhyfryd, Twthill, Carnarvon; 2, Miss Yvonne Stewart Barnard, Llanrug. (Cats.—1, Miss Kate M. Williams, Aber, Owmyglo; 2, J. Lewis, Penygilfach, Llan- beris.
) Oddiar Fwrdd y Stemar Bach.
) Oddiar Fwrdd y Stemar Bach. [Gan Teitbiwr. ] Mae y tywydd gauafol gawsicm wedi effeithio yn enbyd ar rai dosbarthiadau o bobl, megia y bobl hyny sydd yn cadw tai i ymwelwyr yn Llan- dudno, Rhyl, Cohvyn Bay, a manau cyffelyb. Ni ddylid eithrio rhanau o Ynys Mon ychwaith, ond gpbeithiwn y goreu am fis Awst, a Med:i ar eÍ ol. Mae y stemar bach yn gorfod feimlb oherwydd gerwinder y tywydd, ac nid rhyw lawer o ymwelwyr sydd yn myned gyda hi oGaer- narfon a manau eraill. Am yr un rheswm fe dreuliais inau y rhan fwyaf o'r wythnos yn Nghaernarfon "DlSlgwyl pethau gwych i ddy- fed" yr ydym ni yn y dref hon. Swn parotoi sydd yn y dref hon ar gyfer gwa- hanol Eisteddfodau, ond y pwysicaf yw y cor sydd wedi ei ddewis i ffurfio rhan o Gor yr Eis- teddfod Geriedlaethol nesaf yn Mangor. Yr arweinydd ydyw Mr WilLiam Jones, Dinorwic- atreet. Gwr diddan yw Mr Jones, ac y mae yn arweinydd dan gamp, a sicr fod yr adran hon yn dc^ogel dan ei arweinyddiaeth ef. Yr oeddwn yn digwydd bod mewn ty cyfaill i mi yn ddiweddar, ac. aethuoi i'r ystafell lyfrau i ddarllen ychydiig, ar igais gwr y ty, ac mswn un llyfr tarewais ar ddarn go ddoniol o hemaf- iaeth, a chan fy mod yn hoff o henafiaeth cod- ais ef i ysgrifen. Credaf y bydd llawer eraill o'ch darllenwyr yn falch o'i weled, a'i fod yn bur ddyeithr i'r rhan fwyaf o honynt, feL fy hunan. Cofier nad wyf ft, chwedl y golygwyr yma, "yn gyfrifol am syni.adau yr awduron." DyTna ie,: -"Yr oedd yn hyw yn Nghymru dde- chreu y ganrif breteenol (ddiweddaf erbyn hyn) brydvdd o'r einiw Owen Dafyddl1 yr hwn oedd yn lied anmherffaith yn ei fuchedd, ond yd- oedd yn uniongred ar y pwnc hwn, sef "X);uwdod Crist.' Digwyddodd i:dtdo unwaith fynedJ i bri- odas. lie yr yfoid i ormodedd, a chysgodd dau effaith y gwin. Yr oedd yn bresenol amryw o'r Dwyfandodiaeth (Sosiniaid) a wadant Dduwdpd. Crist, Ymgasiglodd nitfer o honynt i'r fan lie yr eisteddai Owen, a chan ei ddeffrci o'i gwsg, dywedodd un o honynt: — Mae Owen Ðafydd cystal dyn Ag um o'r Califinistiaid,, Ond iddo beddio meddwi mwy, Yn mhlithy Dwyfandodiaid. Dechreuodd Owen rwbio ei 19:a.id, ac atebodd hwynt yn ddiifyfyr Achubwyd Lot er meddwi, Mae heddyw yn y Neif, 'Does yno neb yn dannod Ei fedd-dod iddo ef: Achubwyd ddim o Judas, Mae'r Beibl gen i'n dyst, Achubir neb o'r rheiny Sy'n gwadu DuwcLod Cidst. t, Fe welodd loan dyrfa Yn dyfod at y Tad, Oil yn eu gynau gwynion A ganwyd yn y gwaed Rhai o bob Ilwytha chenedl, A phobl yn y byd, 'Doedd un o'r Dwyfandodiaid Yn mhlith y rh&i'n d gy-d. Go lew, yr hen ifardd, onidei? Nid oes dam llawer o son yn Nghymru yn awr am y Sosdniaid fel ag y bu ers amser yn ol. Rhai parod oedd yr hen feirdd, ac yn skir o daro yr hoel ar ei phen bob tro, fel y gwnaeth Owen Dafydd yn yr achos uchod. A da y gwnaeth, yn ol TEITHIWR.
[No title]
IARLL ELGIN. I fe yw y gwr benodwyd yn giadeirydd y Ddir- prwyaeth apwyntiwyd yn Nhy y Oyffredin i wneud ymchwiliad i'r modd y cariwyd y rhyfel yn mlaen.