Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

24 articles on this Page

I Pranciau Dau Hogyn.

News
Cite
Share

Pranciau Dau Hogyn. WEDI EU CRONICLO GAN TWM BETI IF AN. RBLIF XXX. Y LLADRON A'ROGOF, 'Ryda. dhi yn cofio yr hanaa dtfceudis i yr wythnos ddwytha am Jo a finna yn caei hwyl am ben yr hen dinkar? Wei, mi ddaru ni gyfarfod a rwbath 11 Avar iawn mwy exciting na'r helynt hwnw cin y dwrnocl wedyn ddwad. Mi ddeuda i yr hanas wrtha dhi, Mae o yn werth. i'w wrando. Ar ol chwara'r trie ar yr hen dinkar a cther- ddad tipyn o fillditroedd, mi ddoth yn dywyll- wch arno ni, a mi ddechreruodd Jo a tiana chwilio am rwla i gysgu am y noson. Roedda ni yn mhell iawn o bob ty a phentr-t, pen ddechreuodd hi wlawio fel yr andros. 'lood dim iws meddwl am fynd yn mlaen. Liechu yn rhwla oedd yr unig beth i neud. Toedd 'na na chwt na dim or fath yn lle'n byd, a 'roedd y waJ yn rhy isal i ga'l dii i cys- god gyni hi. Tua rhyw chwartar milldiir ne lai ar yr ochor dde i ni, yn nghanol lie fel hen gors fawr, 'roedd na. bentwr o goed, a mi feddylis i I y basa rheiny yn gyagod siort ora. "fyd Jo," meddwn i, "ras am y coed 'na, na mi fyddwn yn wlyb at y croen." A ras fuo hi, a fuo ni fawr o dro a cshyrhaedd y cysgod. Elrbyn cyradd yno, mi welwn ma iiid coed yn unig oedd y clwstwr. 'Roedd na glairp o graig uchal reit yn y canol, a'r coed ) gwmpas yn i chuddio hi, pen oedda obi yn spio and hi o'r ffordd. "Toes ma ddim rhyw le bethma iawn am gys- god yma, Twm," meicLa Jo, gan edrach ar y coed byr o gwmpas. 'Roedd hi yn bwrw yn waeth byth, a 'roc(Ida ni yn dechra teimlo'r gwlaw ar y cro-vn.. u f asa 'ma ogo, ne rwbath felly, yiue V medd- ai Jo. "Ia," meddwn ina, "tasama barlwr ne bal- asdy bach i ni fynd iddo fo, ynte? Wa'th i ti son am hyny nag am ogo mewn pentwr o graig." 'Roedd y gwlaw yn fy ngneud i yn ddrwg fy nhempar, ond 'doedd Jo druan yn rhy anghy- fforddus i sylwi ar y "sarcasm." "Be wyt ti yn neud?" meddwn i wrtho fo, pen wtelwn i o yn eerdd-ad o gwmpas y lie, fel tasa fo yn chwilio am rwbath. "Mi ydw i yn siwr fod na ryw fath o grac ne rwbath fellv yn yr hen graig ma," medda fo, "lief medra ni stwffio i mewn am gysgod. Mi <ldarllenis i lawar gwaith am ogo' fawr inewn lie fel hyn, ddim ond bod i cheg hi o'r golwg. Ella fod rhied o'r drain 'ma yn cuddio ce ogo ffyrst clas." I 'Roedd Jo a'i drwYll mewn nofalb bob aittstr, a 'roedd o bob amsar yn ffond o dllar lan y llyfra straeon 'ma fydd yn don am fois yn cael hyd i aur ac yn cyfarfod p;,b math o ryw helyntion ambosibL Peth od iawn na fasa cael i wlycliu at y croen ddim yn dreofio pob mat1* a rhyw Id felly allan o'i ben o. Ond 'roedd o fed tasa fo yn waeth rag erioed. Dyroa lle'r oedd o yn stwnsisn ro yn pyrfalu, ac yn spio o dan bob LTacn-an a phen- twr o fieri. Mi oeddwn i yn cysgodi clan gpedan. Toedd dim ond fy nghoesa i yn cael i cadw rhag y gwlaw, ond 'roedd hyny yn rwbath. "Roodd Jo wedi mynd rownd i'r ochr a rail, a mi oeddwn ina yn mynd i waeddi arno fo i beidio actio fel ffwl. pen glywn i i lais o: "Twill, Twm!" medda. fo, "tyd yma. Lydw i wedi cael hyd i o c,,o Mi feddylis i am funud i fod o wedi gwir- ioni, ne i fod o yn trio gneud ffwl o bona ?. Ond pen alwodd o wedyn, mi eis rownd. 'Roedd yr ochor arall i'r graig yn fwy gwyj:.t 0 l»war, ac yn edrach yn lie gwell am ogo. Welwn i ddim sein o Jo yn lle'n y byd, a roeddvm i yn gwbod ar i lais o nad oedd o "ddMn yn mhell. [ Jo?" meddwn i vngwta. 1 "T Olld(I na ddisn atab o gwbwl a dim swn i glwad ond swn y g^'law yn euro .ar y ooed. Jo, mieddwn i wedyn, yn dechra gwylltio erbyn lwn. "paid a thrio gneud ffwl o hona i, me rai fydd yn 'difar pin ti. Lle 'rwyt ti?" Ond toedd na ddim atafb. ddechreuds i feddwl erbyn hyn i fod o wedd cael hyd i o mewn gwirionadd, a'i fod o wedi cuddio yna !ki. 'Toeddwn i ddim am fynd i dhwilio am dani hi, er mwyn gneud fy hunan yn sport iddo fo, a mi eis yn fy ol at fy nghoedan. 'R.oeddwn i yn teimlo yn filan ofnatsan wrth Jo. 'Roeddwn i mor ffond o "joke" a neb, ond ma jokio pen fydd boi yn wlyb at y croen yn beth go wimon. a deud y lleia'. Ar ol seffyll yn y fan hono am tua dhwarter -r, heb glwad yr un am o gwbwl, mi ddech- reuis feddwl tybad oedd rwbath wedi dfigwydd I Jo. Fasa fo byth yn cadw'r joke i fyny am giniin a hyna o amsar. Ar ol dechra meddwl, mi eds i ofni mewn gwiriionadd, a mi redis i'r ochor arall, a mi waeddis i enw fo. Ond 'toedd na ddim atab. Mi redis trw'r coed i gyd o un pen i'r Hall, a mi spcis yn mhob twll a chongol welwn i, ond toeJd 'na ddim sein o,Jo yn lle'n byd. 'Eooddwn i yn teimlo yn bryd-erus ofnatwun (trbyn hyn, ac yn beio fy hunan yn ofnatsan am beidio mynd rownd pen alwodd o gynta. ThE ddechreuis godi bob draenan i edrach. oedd 'na rhyw sein o ogo The rwbath yn rhwla. Ond er fy holl ymdreichion, weiwn i ddim tebyg i dwll yn lle'n y byd. A 'roedd hi yn dechra twllu erbyn hyn, &'r gwlaw yn para i ddw&d i lawr fel yr andros. Mi «llwch feddwl mod i mewn tipyn o fraw. 'Roeddwn i wedi gwylltio yn ofnatsan wrth Jo air y dechra, ond erbyn hyn, ma oeddwn yn barod i neud rwbath i gael i weld o -oto. 'Roedd 'na ryw deimlad ofnadwy yn pwyso alma i. 'Roedd rwbath yn deud wrtha i fod rhyw d dam wain ofnadwy wedi digwydd i Jo <lnwin. I Mi neos ytmdrach galad i daflu'r teJnlad i ffwrdld, ond fedxwn i ddim. ME ddeudis wttha fy hun i fod o wedi' rhiedag i ffwrdd er mwyn cael sport am fy mhon i, ne i fudo yn cuddio yn rhwla. Ond 'roedd y cwfbwl yn ofar. Mi fuo raid i mi ista i lawr o'r diwadd a fy mhen ar fy nylo, ynghanol y .gwlaw a'r twll- j wch. Fuo 'rioed gjosach i mi grio fel babi. 'Roedcfrvn i yn teimlo fod yn holijie ni wedi tmi yn rwbath go ddifrifol, a fedcWn i ddim pidio meddwl am be fasa xmaan Jo yn ddewl tsewn i yn mynd adra hebddo fo. Yn nghanol swn y gwlaw mi feddylis mod i I. yh dwad swn lllaae yn gwaeddi fenw i. Mi godis ar fy nhraed ac mi wrandewis yn astud. Toe mi glywn. y llais wedyn, a 'roedd o yn imion fel llais rywun oedd wedi cael i gladdu'n iyw. 'Toedd o ddim yn debyg i lais Jo, ac eto 'roeddwn i yn meddwl ma Jo oedd o. Ond slit 'roedd o yn dwad o'r ddaear fel yna? Tn sydyn mi ddoth vr eidia i mhen i fod y crhr wedi cael hyd i ogd ne 'rwbath tebyg, I ac wedi syrthio i mewn. Mi gofis i fod o wedi gwaeddi i fod o wedi cael hyd i ogo. < "Runig beth i neud 'rwan oedd chwilio am gietx yr (Ago. a 'roeddwn i yn mynd ati hi, pen glywn i letisia yn agjoshau at y lie. :7 Mi wthis yn ol i gysgod y graig, a toe mi we!wn ola lantam bach yn dwad yn syth am clana i. Roeddwn i jest yn medru gwteld fod 'na rldau ddyn yno, ac fel yr oedda nhw yn dwad yn agosach mi glywn be oedda nhy yn ddeud: "I>iolch. am gysgfld o'r diiwadd, Bil," medHia vr wrth y llall; "tydi hi ddim yn flit i gi fod allan heno." "Nag ydi," medda'r Hall, yn gwta. '.b. Mi ddaru'r ddau stopio o fewn rhyw ddwy- lath i mi, wrth ymyl draenan fechan yng ngwaelod y graig. Yn gynt nag y medra i ddeud wrtha chi, 'roedd y ddau wedi diflanu o r golwg, y gola a'r cwbwl. Mi feddylis ar y doohra. ma breuddwydio oeddwn i, a mi 'drychis yn syn ar y ddraonan am vdig o funuda. 'Roedd y goedan yn saglo tipyn bach, ar ol cael i chamu. Wedyn, mi eis ym mlaen a mi drychis tu noil i'r ddraenan, a mi gefis eglurhad o'r cwbwl. 'Roedd y goedan yn tyfu yn syth hyd wyn-ab y graig, ond wrth i chamu hj, mi welwn dwll du yn mynd i lawr i rwla. Roerld yn rhaid fod Jo druan wedi cael hyd i'r ogo' ac wedi mynd i mewn. Ond fedrwn i ddim dallt suit 'roedd o wedi methu dwad allan. Os oedd na dwll dyfn iddo fo syrthio ar i ben, sut 'roedd y ddau ddyn wedi medlru mynd i lawr mor hwylus? Toe mi welwn dipyn o ola, fel tasa fo'rownd rhyw gongol yn mhell i lawr yn y ddaear, a'r eiliad nesaf mi glywn lais un o r dynion yn deud "lly 10, pw ydi hwn V Mi feddylis ar y dechra i bod nhw wedi nigweld i, a 'roeddwn i yn mynd i dynu mhen yn ol. Ond mi glywn lais Jo yn deud yn grynedig; "Mi syrthis i lawr yma gyna, a ma mhon i yn waed i gyd." "Syrthio i lawr, yn wir!" medda'r dyn ai-all, mewn llais brwnt ofnadwy," pwy ddeudodd wrtha ti am yr 'ma, y llyffant hach 1" 'Roedda nhw yn ymddan.gos o'i coia am fod Jo wedi cael hyd i'w gwal nhw, a 'roedd gin i ofn yn fy nghalon iddii nhw gamdrin fy nghyfaill. 'Roeddwn i yn disgwyl clwad Jo yn siarad, onri aaeuaoaa o yr un gair, a mi glywn y ddau ddyn yn sisial hefo'i gdlydd. 'Rydw i yn sicr mod i wedi clwad un o hony nhw yn deud rwbath tan "gyllall" a'r lTcwbwl drosodd mewn dau funud." Mi welwn 'ma creaduriaid ofnad- wy oedda nhw, a na fasa nliw ddim yn malio lladd Jo rhaig ofn iddo fo ddeud lle'r oedd yr ogo'. 'Roeddwn i yn gweld erbyn hyn 'ma lladron oedda nhw, a ma'tr ogo' 'ma oedd i gwal mhw. Mi ellwch feddwl mod i ofn am Jo druan erbyn hyn. Ond be fedrwn i neud ? Toedd gin i ddim math jans yn erbyn d'au ddyn mawr fel IlAlw, a 'roedd Jo wedi brifo, ac yn analluog i neud dim drosto i hunan. "Hwda, ma-chgan.i," medda un o'r dynion, "rwyt ti wedi mynd a dy hunan i berylg wrth fusnesu yma. 'Ryda ni rhwng dau feddwl 'na ni roid cyllall trw dy galon di a'i peidio. Fu- ost ti 'rioed yn gosach i "Kingdom iCbme." Ond 'ryda ni wedi gneud digon o'r bunnas yna heddyw heb neud dim chwanag, a ryda ni am adal i ti fyw. Ond mi fydd (raid i ti aros yma aan dipyn o amsar. Os dwadi yma yn ddam- weiniol ddaru ti, 'ma pobpeth yn iawn, ond os dois ti yma i drio cael 'hyd i ni ne rwbath felly, gwylia arna dy hun. sylwpoool oddiallan, mi fydd 'na ddiwadd ama Os gwaeJdi di, ne neud rhyw sein i drio Cfiel ti. Bydd di yn ddis1.aw fel llygodan, 'rwan. Wyt ti yn clwad ?" Ond 'tefoodd Joyr un gair. "Be haru td dwad ?" medda un o'r dynion, "dal y lantax 'na yma, ga'l i mi gael golwg iawn arno fo." "Brenin anwyl! ydi o wedi marw, dwad," medda'r dyn. "Spia, mae o yn waed i gyd. 'Ma raid i fod o wedi cael andros o godwm i lawr y grisia 'na. Dyro mi dipyn o ddwr. Ella tydi o ddim ond wedi ffaintio." "Paid a syboli heifo fo," medda'r dyn arall, un hafo'r llais brwnt, "gad iddo fo. Neith o ddim lies i ni, a ma'n well o lawar iddo fo i mynd hi." 'Roeddwn i bron byrstio gin deimlad pen glywis i eiria'r scowndral, a 'roeddhvn i yn Deimlo awydd ofnatsan i fynd i lawr ati nhw. Ond mi welis ybasa hyny yn beth gwirion ofnatsan i neud. Roedd yn well i mi fod ar y top er mwyn cael chwilio am help. "Mae o yn dwad ato i hun," medda'r dyn oedd wedi sofyn am y dwr. "Tyd, machgan i, pBlid a rhoid dy galon i lawr. Mi fendi yn reft fuan. Neis ti ddim ond trawo dy ben yn no giadd. Tyd, 'buck up!" Y peth cynta' glywn i Jo yn ddeud oedd "Twm Toeddwn i prin yn clwad T lais 0, ond mi ddoth 'na ddagra i fy Ilygada i y tro yma, wrth i mi feddwl 'na fedrwn i ddim mynd i lawr i'w helpu o. "Dyna fo," medda'r dyn wedyn, "bydd di rait llonydd 'rwan. Dyna fi wedi rfiwmo cad- ach am dy ben di. Fydd o fawr o dro a mettidio, Suit dods ti i lawr yma, dwad ?" "Gweld ogo' ddaru mi tu nol i ddraenan," medda Jo, "a mi eis i mewn i guddio. Mi dedmlis fy hunan yn syrthio, a tydw i yn cofio dim wedyn." "Dim rhyfadd i ti syrthio," medda'r dyn, "ma isio i rwun 'nabod y grisia 'na yn no dda i fedru dwad i lawr heb frifo. Mi fuo jest iawn i ti dori dy wddw." "Biti ga-rw na fasa fo wedi g-nelid. Serno fb'n reit am dd:wad yma i fusnesu ac i dynu trwbwl am y'n pena ni." "Ddetida i ddim wrth neb fod 'na ogo' yma, I medda. Jo, "na na yn wir ionadd i! Os gadwch i mi fynd, sonia i wrth yr un enaid byw am y lie 'ma. Tydw i ddim yn perthyn i'r ardal yma, a mii af oddi yma ar fy .union. "Tei di d dim o yma am dipyn tra y medra i dy rwstno di," medda'* dyn brwnt, "felly, gna dy feddwl i fyny i aros yma. am ddpyn." "Ond ma 'na bobol yn siiwr o ddwad i edfaidi am dana i," medda Jo, "a ma nhw yn sdwr o chwilio fforma, os gwelodd rwun fi yn yr ar- dal." "Mia 'na synwyr yn hyna, Bil," medda un o'r j dynion "well i ni adal iddo fo fynd, dwad ?" "Dim perytg Neittih o ddim ond dood wrt.h bawb a lie byd eta ni wedyn? Hwda, niaelan i, oedd 'na rwim hefo chdii, pen syrthis di i mown yma?" j "Nag oedd, neb." medda Jo, yn reit gall. I "0, ryda ni yn ddigon saff 'ta, felly, os cadwa nri o yma," medda'r dyn. (Y 'Stori hon i'w phatrbau yr wythnos nesaf).

-------------Dylvdlys Llangetni.

ICynghor Sircl Mon.

Advertising

AMLWCH.

BRYNTEG.I

BODEDERN. I

BODWROG.

CANA, CERRIGCEINTV^EN. I

i CAERGElLIOG.I

OAERGYBI.

•AERWEN.

LLANFIHANGELYNHOWYN (Valley).

LLANBEDRGOCH.

.LLANEILIAN.

LLANFAETHLU.

LLANGAFFO.!

. LLA.NFAIP. P.UL

LLANGEFNI.

Undeb Grwel. Bidyddwyr :\:on.…

Local Tide Table. --------------------------.------.....

Mon asi y FIw>1802,

Advertising

LLANESCH YMEDD.