Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
17 articles on this Page
BANGOR.
BANGOR. Y riak, Mr Pli-ed. atson, trydydd mab Mr R. H Wilson, Gathedral Buildings, Bangoi*, newydd gael ei benodi yn ei-Uiwr i Ardalydd MOll, Dea.llir fod aelcdau Oymdeithas Gwasana^thydd- Ion y Si-opau, Bangor, yn bwriadu cvmeryd gwib- da.ith i Benmon mewn agerlong ar y 15eg o Avr.sit. Yn "Nliv y Cyffredin, nos Lun, cyflwynodd Mr E. Pry oe- Jones y ddeiseb a arwyddwyd "an E,glwv ;v one t, 11 yr 11angor a manau eraill yn Ngogledd Cymru yi tfa.fr y Mestir Addyfg. Mae y Parch R. Mlne, M.A., B.C.L., o (roleg Oriel a Great Amwdi, Herts., yr hwn a .erys yn Mangor ar hyn o bry-d, wedi anrhegu Lh-fngell vr Kglwys Gadeiriol gyda. chopi o waith gwerthfawr yn d teitl1 "Mon^tstic Seals of the 13th Century. Mae y gangen o G.G.G.I. a ffurfiwyd yn ddi- weddar yn v ddinas, ni gredwn, yn gwneud cynydd boddhaol. ac yn ymdrechu gwneud yr ystafell He'r vrngy-'n rfyddant yn Mangor ^cxiaf mol' a-tdynol a chvfleus ag sydd hosibl at y pwTpas. Dvwedir y bydd i'r sereinoni o "agor yn ffurfiol" gymeryd lie yn mis Hvdref. Yn y ^yrtadleuaeth saethu yn Bisley am Wobr y Brenin, tynid dvddordeb penaf pobi Bangor at ber- fformiadau y Quartermaster-Sergeant John Williams a'r Sergeant-Major Jones, o Gwmniau Bangor o r 1st Cheshire and Carnarvon-hire Royal Garrison Artil- lery Volunteers. Yn ymdrechfa gyntaf yr ornest bu i Williams scorio 77 o bwyntiau. a Jones 73. Darfu i enillvdd y gamp scorio i03 o bwyntiau. Achub Rhao- Boddi.—Yii ddiweddar bu Mr Gil- lard, arolygydd Ymdrochla Siliwcn, "'Il foddK>n i estyn tynorthw-y amserol1: i ymdrochydd mewn cvfyrtgder. Ymddengys fod Owen, merch .rs Owen, City Hotel, yn ymdrochi yn v lie; ac iddi, wedi nofio o gampas am beth amser, fyned i sefyllfa. ddiymadferth. Gwelwyd hyn gan Mr Gillard, ac ar unwaitb neidiodd i'r dwfr a dygodd y foneddiges ieuanc i'r lan yn ddiogel. Y ma.e y gwr hwn wedi bod vn .oddion i achub llawer rhag boddi yn flaen- orol i hyn. Ooteg yr Annibynwyr.—Mewn cyfarfod o Bwyll- gor GweiiYydddl 'Coleg Arbnibynol Bala-Bamigor, yr Y s-n-ri fenyd'd a .gyflwynodd adroddiad yr is- bwyllgor a benodwyd i ystyried cynygiad i sierhau 7 tir newydd i godi adeilad newydd i'r eoleg. Pen- derfvnwyd pwrcasu dau dy Henfryn a Bryn Gwyladyn Miin-or Dehaf-ax- brydles o drigain mk'nedd, am 1595p. Penderfynwyd yn mheHach i Henfryn fod yn drig.od y prifathraw, a bod i drefn- iadau gael eu gwneud i droi a chyfad<la?ui Bryn Gwylad er cario yn mlaen waith y sefydliad, ac i fod vn barod, os vn bosibl, erbyn mis Hydref. Penderfynwyd i roddi rhybudd i berchenog y coleg nresenol y bydd i'r dentat-lae-th ddarfod yn mis Cbwefror. PIEdongau ar v Fenai.—-Mae v ple^erlongau a ganlyn yn a.wr ar Afon Menai gei- Bangor a. Beau- inaris "Rhoda, Mr F. S. Schwabe "Nesfca," 0. R. Oox "Forsa," Mr O. Livingtoin*; "Elaine," Mr A. Nicholls "Nona," Mr J. Brennand "Were Wolf," Mr S. K. Muspratt "-arwhat," s.y., Mr J. P. Hall; "Zella," s.y., Mr S. T. Chadwick; Marjorie," Mr R. Bennett; "Geneth," Mr Russell Allien; "Joan." Mr Thornton Jones "Fortuna," Mr D. Moseley; "Faith," Mr R. E. Br;ercliffe; "Lightnine." Mr Davidson: "Nirvana." R.y.. a "Thtta," Mr Holbrook Gaskell, ieu. "Mosquito," Mr Rupert MaRon; "LaUa Rooklh," .1.1' Olay "Oartotta," Mr R. Joynson "Norseman," Mr R. Piatt; "Laranda." s.y., Mr J. R. Hoare; "Cestria," s.y., Mr J. Johnson Houghton, a'r "Gala Mara.
CAERNARFON.
CAERNARFON. &Ie of Work." Yn herwyddy tywydd an- ffafrioll ddydd Sadwrn diweddaf, fe gynhaliwyd y ".f=ale of work" a fwriedid ei chynal yn "grounds" y QueJlyn yn y Guild HalL Elai yr elw at Ystafeil Oaemarfon" o Gartrefi Dr. Barnardo. Llywyddid gan Mr Cha,rles> A. Jones, Bron Hendre'. Agoirwyd y "sak"an Lady Turner. Cliwareirwyd amryw ddarnau yn ystod y prydiiawn a'r hwyr gan y Gerddorfa, Linyddol leol. Cymdeithas Brabazon.—'Dydd Iaiu; diweddaf, yn y tlotty, cynhaiiwyd nooachfa. mewn cysyHtiad a'r gangen l'eol o'r gymdeithas uchod, amcait yr hon ydyw rhoddi gwo-ith yafn i'r tlodion yn y tlotty i'w gyflawni, ac wedi hyny gwert'hu y pethau wi.eir. Agorwyd y nodachfa gan (Mrs Darbishire. Yr oedd y dorb- iiiadau am y diwrnod yn 20p. Ysgrifenydd- es v gangen leol yw Miss Katharine Jervis Jones, Segontimm-telTa.ce. Deallwn mai Mr M. H. Edwards, 7, New-street, Caernarfon, sydd wedi ei benodii yn arwemydd canu Cymanfa Ysgolion fM. C.) -^osbarth Caernarvon am y'flwyddyn nesaf (1903). Mr Edwards yw arwein- ydd canu Capel Siloh. rCaernarfon; ac y mae yn o sylw mai, efe ydyw y cyntaf o Siloh a gafodd y fraint hon. Cymdeithas Ddirwestol y Mercht^,—Yn nghyfar- fod cangen Caernarfon o Undeb Ddirwe&tol y Merched, a gynhali wyd ddydd Mawrth, dan lywydd- iaeth Mrs Owen Williams, Bryn Aber, cafwyd ad- roddita.d gan Mrs Paul! o banes y gynhadledd a gyn- t haliwyd yn ddiweddar yn Birmin £ rham. Hefyd, cafwyd adroddifwi gan Mi-qw Harding. Pasiwyd pleidlads o grdyiideimlad a Mrs W. P, Jones yn ei gwaeledd difrifol. Yr sgol d cyfarfod o lywodr- aethwyr yr Ysgol Sirol ddydd Llun yn y dref hon, pryd vr ail-etholwyd Mr J. Issard Davies, M.A., yn gaclediydd am y flwyddyn. Diolav-d iddo am ei lafur yn y gorphenol. Adroddodd Mr Gaudm, M.A. (prtfa-thra-v Ysgol Siroil Caernarfon), foo am- ryw o'i ys-olheigion wedi pasio 'î' arholiadaju di- weddaf vn llwvddianus dros ben, ac fod rhai o'i hen ysgolorion wedi enitll ys^oloriaethau yn ystoii y flwyddyn. Pasiwvd i roddi cai-th wythnos o wyliau i'r ysgolbeigion, ac i ai L-ddechreu astudio yn nghanol mis Medi. Cytunwyd a'r gwelliantau yn nghynlftun addysg y Llywodraethwyr Sirol. Temlwyr Da.-N.os Lun, yn Festri Capel Engedi, cynhaliwyd cyfarfod o Demli Eryri, o dan lywydd- iaeth Miss K. Evan, Victoria-road, pryd darllen- wyd rhanau o rament ddirwestol (fuddu^ol) gan Mr J. Wynn Parry, Titbebarn-sftreet. Cafwyd syiw- adau pellach gan Mrs Williams, Marcus-street; Miss Hughes, New-fftreet, a Mr Anwyl, NKeol-street. Caed ddifyr. Da genym ddeall' fod Mr Thomas Morris (clerc y plwyf) wedi gweilla cystal fel ag y mae yn afel i gyflawni ei ddyleds-vviddau aFerol. Nos Iau bu Semdorf y Cyflegrwyr Gwirfoddol (dan arweiniad Mr J. Peters) yn chwareu darnau yn y Cei. Yr oedd canpeddo bobl yn gwrandaw amvnt, er fod yr bin braiidd yn oer. Pr,wxks.-Dydd Mawrth, yn Mrynteg, ger Llam- gefni, priodwvd Mr W. Eames, athraw yn Ysgolion v Bwrdd y dref hon, a Miss Jennie Myfanwy Hughes, merch y diweddar Barch J. It Hughes, Brynteg. Oymerodd y briodas le yn Ngha.pel y TaOOrr acl, a gweinyddwyd gan y Pairch Howell Harm's Hugihes, B.A., B.D. (brawd y briodferch), yn cael ei gymorthwyo gan y Parch John Roberts, Tabernacl. Y morwynion priodas oeddynt Miss Gwladys Lloyd, Caernarfon, a Miss Lizzie Williams, Brynteg. Rhoddwyd y briodferch ymaith gan ei hewytthr (Mr Henry Lloyd, Llyaen). Y gwaS! priodas ydoedd Mr R. Gwyneddon Davies, Oaernar- fon. Yn ga.nJ!ynol, cafwyd cyfarfod i longyfarch y par ieuanc, pan y caed atwrehiaodau, gan y Parchn., T. Parry (ourad IAanfair M. E.), John Roberts, Tvwi Jones, Mr Henry Williams, (Bryn Awen, Caernar- fon), a Mr T. Gwynn Jones (eto). Aeth y par ieuanc i Ddeheudir Cymru i dreulio eu "mis niel. Yr oedd yr anrhegion yn lluosog a gwerthfawr. Cyngberdd y Tlctty.-Da, genym ganfod oddiwtth fantolen y cyngherdd diweddaf gynhaliwyd yn y Guild HaJI er budd y tlotty fod el w o 20p wedi ei wneuthur. Nid oedd ho 11 gostau v cyngherdd ond 3p 19s 8c. Trysorydd y mudiad ydoedd Mr WillSam Parry (meistr y tlotty), a'r ysgrifenydd Mr D. G. Jones (Penrhos). Rioddiix gwibdaith i'r deiliaid gyda rhan o'r anian. Adref O'T Rhyfel. Dydd Sadwm diwedda." dychweiodd Signaller .John Thomas^ Newboro-ugli- street, adref o'r rhyfel. Perthynai i'r Somersetisihire Light Infantry. Yr oedd Mr Thomas yn bresenol ar hyd yr ymgyrch, ac ysgrifanodd amryw o lythyr- au doniol a dyddorol i:r papyrau lleol yn nglyn a'r rhyfel. Gelwid arno yn bur ami i gyfnewid brys- negesau cydrhwng y Cadfridogion Built;r a White. EÓ ych-a. yn gampus. Pk#»erdeithiaui. Dydd law diweddaf ymwelodd Cor Plant Capel Moriah (M.C.) a Llanfairfeehan. Cafwyd ciniaw nhagordl yn y Stores. Yna cynbatrwyd cyngheirdd ar lan y mor, yn yr hwn y canwyd gan Jennie Richards a Mr H. Vaughan Davies. Dadganwyd cydfanau gan y cor hefyd, o dan arweiniad Mr Ben Jones, A.C.-Dvdd Mawrth diweddaf aett aelodau Cor Eglwys Dewi Sant am wibdaith i Rhyl, He y mwynhaodd pawb eu hunain yn arddc-rehog -Dydd Iau aieth aelodani Ysgol Sul Castle-square (M.C. Sei STI ig) am wibdaith i Bettws Gannon. Yr oedd tua 125 wedi myned gyda'r ysgol. Ca»?wyd te da yno, ac wedi hyny caed chwareuon difyr,- Yo un diwrnod aeth aelodau Y!"goo Sul Peu1 ah (M-IC i Bwllheli. Cafwyd te yn Nghapel v Ee.lycidT.yr yno, ac wedi hyny ac-d gyda'r "trams" i reg. Caed diwrnod dfvT-iuw-n. (jrvmdeithaa Operyddol. Y da.rn ag sydd wedi ddewis i'w berfformio gan y gymdeithas uchod ar gyfer y tymor nesaf ydyw "The Mikado," o waith Mr W. 6. Gilbert a'r dirwedd-ar Syr Arthur Sullivan. Dy w<dir fod llywydd y (Mr W. A. I>ai-bifiiire, Penybryn) wedi amlygui ei fwriad i anrhegu pob perfformiwr a chopi o'r "opera- ar yr ymarferiadau rhag blaen. Cyfarfod Efen^gylaidd Awyr Agored. Mae yn debyg na cbynhaliwyd erioed fwy o gvfarfodvdrl crefyJdol, etc., awyragored na'r tymor hwn yn y dref hon. Gan na ddaw lliawer o'r bobl i wraaidaw yr Efengvl, rhaid myned a'r Efengyl atynt 'hwy. Xop ytfcber, "r ol y seiad-au, bu y Parch J. E. I Hugh??, M.A., Silo-h (M.C.)> yn pregethu jn: mlren Weil-street i dwfiv fawr. Caed pregeth nerthol iawn oilciiar y geiriaa "Canysj gallu Du# yw hi er iachawdwria«th x bob un ag sydd yn credu. Grb'-ithiwn } bydd ffrwyth. lawer yn deilliaw o honi. 1 Ca.fwyd gair ar ol Mr Hughes, gan Mr John- James Brnoeg;rdLe. srvr ienanc o L; i"j)wl ag sydd ar v yn Nghaf.rarfon. Liywyddid gan Mr Tnun Jones Marv ^t-eet., ac arweund y canu gan Mr 1'. C Oowell, gate-street. Cyfeilwyd gan Master I Hughie I'¡".mds, Victoria-street, ET>t.eddfod -Gen,¿dlad.he,l 1904.^Credwn mai Caer- na.rfon ddylavai gael yr Eisteddfod yn 104. Yn y flwrddyn 1894 y bu yma o'r blaen—wyth milynedd yn oi,' Er hyny, ma.e rhyw gysgadrwydd rhyfedd wedi moddianu arweinwvr T dref. Pa Ic, riie Nlri M. T. Morris. R R Stvthe, Dan Rhys, Asaph, Ap EHi. ac eraill -gyda'r achos hwn? Oni elkr caiel cyfarfod i yj'tyried y peth. ar ,'rys't R. W. Y. Ù Mewn cyfarfod o'r Royal Welsh Yacht. Ckvb, gynhaliwyd nos Lun, Syr Llewelyn Turner (commodore) yn y gadair, hysbysodd yr Ysgrifenydd (Mf f. A. Jones) nas ga-llasai, wejthredu fel swyddog ar ddiwrnod y "regatta," gan ei fod yn mpicd i wyl y Coronia.d i Lundain, yn rhinwedd ei swydd fei cadei:rydd 'Cynghor Siror Cae-rnadon. Dewiswyd Mr AlwjTine Carter i gymeryd He Mr Jo-n.es am v diwrnod yna. Marwolaeth-. Boreu Sul bu farw Cadben John Hii'ghes yn ei bre>swylfod, yn Greengate-street, yn 86 Tnhvyild oed. Efe oedd ceidwad v Sailors' Rest Tn o'r ad eg y syMaenwyd ef, a mawr berchid Cadoon Hughes gan fynychwyr y lie hwnw. Yr oedd yn .a.elod ffvddlawn o Güpol (M.C.). ClaJdwyd <-f fo<reu ddydd lau. Hen gymeriad dyddan yaoedd efe. -• Ikalhm, mai Mr Tom bitherund, argi-aphydd, street, o'r dref hon, sydd yn argra,phu y "Trefnydd" (cyhoeddiad swyddogol Wesleyaid Cylchdaith Caernarfon) yn awr. Y Llyfrge-U Rydd. — Yn mhwyllgor y sefydliad uchod, nos Wener, pasiwyd i gael dau newyddiadur yn yell waive gol at y rhai sydd yn fiyfod yno eisoes, sef "Y Drych" (America) a'r "South Wales \V eekly News." Daeth Mr J. Wynn Parry a chwestiwn gerbron, sef dymuniad ar fod i'r llyfrgell -gael ei hagor o un i ddau—awr giniaw llawer o^ weithwyr y dref. Pa>:iwyd i"r gwaithwyr geisio .d'od i dd-eaU em gilydd i gael ciniaw ar yr un awr. Alae amryw o deulucodd y dref yn arosi yn Ninas Dinlle ar hyn o bryd, ac yn eu plith teulu y Maer, Mr H. Lloyd Carter, ac eraill. Maent wedi dew-is lie ardderchog, a hyny ht-b fyned i ormod o gostau In y diaragenrhaad. Cerddorol. Da. genym ddeall fod Mr Alfred Dnnlop, gynt o'r dref hen. ond yn awr -n unawxiwr vn Nghor E'glwys--Gadeiriol Llandaff, wedi ei ddewis i gymeryd rhan yn y Cardiff Triennial Musical Festival. Yr Coroniad.—Ma.e teimlad yn ffynu yn y dref hon y dvlid cael igwyl oeto i ddathlu y Coroniad, naill ai ar ddydd Sadwrn, Avrst 9fed, ne-u y dydd Llun can- lynol, Awst lletg. Mae y clybiau rln^io. pel >roed, a'r deurodwvr vn -bwi:adu uno i gael "carnival, fel ag a gafwyd yn ddiweddar. Sac'thwyr. Dydd Gwener cymerodd ymrysonfa saethu le cydrhwng "staff" y 4t.h Batt., R.W.F. (o'r dref hon), ac aelodau o Gwmni y GwirfoddolWyr (PoTthmadoEr). Yr oedd deg dyn ar bob ochr, a saethid o bellder o 200, 500, a 600 o latheni. Caer- narfon a orfu' o ddau bwynf yn uliiv. Tywydd an- ffafriol gaed. Ar ol saethu, caed te yn y Drill' Hall. Y Cottasre Hospital.—Mae adroddiad y sefydliad ardderchog hwn newydd ddyfod allan. Casglwyd yn ystod y flwyddyn y wm o 148p. iniae pooh gwely wedi bod vn lilawn ynddo ar hyd y flwyddyn—68 o bobl wedi bod yno yn ystod y flwyddyn. Casglwyd 70p yn I'wy eleni na'r llyn odd. Casglwyd y swm o 56p 4s 4c gan yr eglwysi a'r capeli tuag at y lie. •Cafwyd 30p 15s 9c trwy garedigr.vyd. Mr G. W. Dirff Assheton Smith, Faenol, yn gadael y Be yn agored ar ol yr ymwel'iad Brenhinol, t-i-wy ba un y <-Aed yr elw uchod. Mae 200p o adyled yn aros ar yr adeiladau newydd, a gobeith'r eu clirio o'r Ifordd yn fuan. Gobelthiwn mai fellv y bydd. Cyflwyno Anrheg. Nawn Sul, yn yr Ysgol Genedlaethol, cyflwynodd aelodau Guild Eglwys Crist "silver cigarette case" i Mr J. Mason Cum- berland, R.N. (diweddur benaeth y Tolldy), ar ei vmadawiad o'r dref. Llywyddid gan y Fioer (y Parch J. W. Wynne-Jones), yr hwn a oyfeiriodd at lafur mawr Mr a Mrs Cumberland yn IlIglyn a'r guild. Diolchodd Mr Cumberland am yr anrheg, a. dy.vedodd lie by nag y byddai y caffai y Cymry le •cynes yn ei galon. Dywedai mai y Parch ljloyd Roberts (curad E'glwys Crilt.) gychwynodd y guild, ac yr oedd cant o aetlodau yn perthyn iddo yn awr, a 3« 3s mewn Haw. Siaradwyd yn nihelkch gan Mr Hall, llywydd y carchar. Diolchwyd hefyd i Mr Kay Menzies am drefnu y cyflwyniad. Cyfa.rfod E f%gyla-idd. —Nos- Wener, yn Hendre'- street, H-enwalia\ bu y Parch David Hughes, M.A., Capel Castle-square, yn traddodi pregeth i gynuJl- eidfa luosog. Dywedir fod iechyd Eifionydd wedi tori i lawr, a'i fod yn debyg o 'yned am fordaith, er caij1 adgyf- rverthiad. Gobeithiwn y gweilir ef yn pi afiaeth arferol yn Eisteddfod Genedlaethol Bangor. YR YNADLYS BWRJ>EISIOL.. Dydd Llun, gerbron y Maer (Cynghorydd R. 0. Roberts), Dr. Parry, a Mr M. T. Morris. Meddwdod. Am y trosedd hwn, dirwywyd Owen Owens, Well-street, a. Robert Williams ("Robin Tra.mp") i) 2 6c a'r costau yr un. Tori'r Heddwch.—Cyhuddwyd John Boyes, I Jan- beris, o dori'r heddwch'yn Crown.-street, drwy ym- Iadd. -Dywedodd yr heddgeidwaid fod yno dorf o ddwy fil o 'bobl o'i amf--Icli, ac fod y lleill oedd yn ymladd wedi rhedeg i ffwrdd. Dywedodd y Diff- ynydd fod rhyw ddyndon wedi ymopod arno, ac mai dyna acliosodd y cynhwrf. Gorchymynwyd iddo da-ht y costau. Heb Drwydded.—Cyhuddwyd Ellen Evans, Siloh- terrace, o gadw ci hEib drwydded. Dywedodd y DdLffynyddes mai ei gwr ydoedd parche-nog y ci, a'i fod- wedi ei gadael ers: dros flwyddyn, ac ni wyddai hi fod ym anlo-enrheidiol iddi gael trwydded. —•D'.rwv^vd M i 2s 6c a'r costau. Bygwth Honedig. — Cyhuddwyd Hugh Owen, Asshetcm-terrace, o fygwth Am1 El-len Heard, Hen- watia-Edynid gan Mr R. Gwyneddon Davie-s,- Tystiodd yr Eilynes ddarfod i'r diffynydd, ddydd Iau diweddaf, ddyfod ati a'i tgalw yn bob maith o henwau, a dweyd y tynai ef hi yn dipia. Bu yn ei bygwth drwy igydo'l yr hwyr.—Rhoed t-ystiolaeth gyffelyb gan Hannah Lewis, yr hon a ddywedodd fod Hugh Owen wedi tynu ei siaced a thorchi ei l-ewyos. Yr oedd y diffynydd mewn diod ar y pryd. —Tystiodd yr Heddgeridwad Guest nad oedd y dyn yn feddw, ond yr oedd wedi ood yn yfed. Yr oedd y ddynes braidd yn gynhyrius.-Dywdood y Diff- ynydd fod merch Mrs Heard wedi euro ei fab ef.— Tys-tiodd ei wraig liefyd mai twrw yn mysg y prant oedd gwreiddyn yr holl' helynt.—-Taflwyd yr ac-hos aHan. HEDDLYS SIROL. Dydd Sadwrn, gerbron Dr. Taylor Morgan (cadeilydd) ac ynadon eraill. Anifeisl'iaiid yn Crwydro. —• Cyhuddwyd John Huxley, Melrin Borrtfaen, o adael i'w anifeiliaid grwydro ar y ffordd fawr. Dywedodd mai anifei'- iaid ei fam oeddynt.—'Gorchymynwyd iddo dalu y oosstau. Esgouluso'r Ysgol.—Am ytroredd yna, dirwywyd Peter Jones, Ty Mawr, Penygroes, i 5s a.'r costau; i John Daniel Owen, Pantycelyn, Penygroes, i 6c [ a'r costau Peter Jones, Tirion Pelyn, i 5s a.'r cost- P ktu Hugh Evans, Oiwtyffollt, Penygroes, i 2s 6c a'r costau; Mary Jane Pritchard, Blaenyddol, Llan- beiis, i 5s yn cynwys y costau.—Gwnaed archeb i orfodi Morris Griffith, Ty Du, Llanberis, i anion ei blentyn i'r ysgol. Os nad anfonai hi i'r ysgol, yr oedd y Fainc am ed hanfon i ysgol hyfforddiadol. Y"mra5ael Rh^vne Cvmydogion. — Cyhuddwyd Elizabeth Hughes, Beach-row, Felinheli, o fygwth Mary Williams, o'r un heol.-Erlynid gan Mr H. Lloyd Carter, a dywedodd yr Erlynes fod ei main a r ddiffynyddes yn £ Fraeo y "dydd Sadwrn blamorol. Ceisiodd yr erlynes gan ei mam -beidiio siarad a hi, pryd v troes y ddiffynyddes ati, a dywedodd y byddai iddi ei churo, hy yn nod pe caifai hi fis o gar,mar,am hyny. Rhoddwyd frystaolaeth gaxlarn- lwol gan Mrs" Williams, mam yr erlynes.—Dywed- odd v Ddiffynyddes mai yr erlynes fygythiodd gyntaf. Yr oedd ar d-eslrau drwg ers tair blynedd. —Cynghorodd y Fatinc y ddwy blaid i dtigo yn heddychlawn, a gorchymynwyd i'r ddiffynyddes dalu y oostau, neu fyned i garchar am saith niwrnod.
DOLGELLAU.
DOLGELLAU. Yn Llys yr Ynadon, o flaen Mr Mwnxo.Edwards ao ynadon 'eraMl. cyhuddaii x-r.Heddgeidwad Jenkin Morgan imi John Grey o fod yn cardota yn Rhydy- main ar y 25ain -cyfisol, ac ar waith yi' heddgeidwad yn ei gymeryd i fynv ar y cyhuddiad tarawodd y 1 cyhuddedig ef a ilhoddodd gic iddo, gyda dweyd fod yn barn ei fod yn well dyn nag ef. Nideecld 0 gan y car eh aror ddim i'w ddweyd, a rhoddwyd iddo ddau fis yn Ngharchar Rhuthvn er dyfod i farnu dipyn yn wahan-ol. Nos Fercber diweddaf rhoddwyd derbymad t-wysosaidd i Dr. a Mrs John Jones, Cae rffynon, ar .fU dychweliad yn ol o u taith, briodasol. Wusg- wyd v cerbyd drwy brif beolydd v dref, yn cael flaenori gyda fflamdorchau a'r Pompadom Drum and Fife Band. Croesawyu hwy ar ran y dref gan Mr O. 0. Roberts, llywydd y pwyllgor • aa atebodd Dr. Jones, ar ei ran ei hun Mrs Jones, am yr arwydd o barch a ddangoswyd iddo y noson hono, ond credai fod a fyno llawer o'r hyn a ddawgosent iddo ef a'i briod yn tarddu o'u parch fel trefwyr i'w ddiweddar dad, a gobeithiai y bydda-i yntau yn y dyfodol gael eyfleusderau i ad-dalu i'r trefwyr, trwy wneud pob. peth yn ei allu i hyrwyddo WMiont yr ben dref, yr bon a garai mor fawr. Y mae trigolion amaethyddol Dyffryn yr Wnion ac amaethwyr y mynyddeedd yn brysur gyda r gwa.ir, a chanmolir y cnwd yn ddibetrus. Nos Wen-er a. nos Sadwrn diweddaf rhoddodd plant Ys^lion y Bwrd-d eu cyngherdd blynyduol yn y Public Rooms, o dan lywyddiaeth ivirs Carnegie Williams, Coed Celyn, ac arweinyddiaeth Mr O. 0. Roberts, yr ysgolfeistr. Y dam a. chwareuwyd eleni ydoedd --r operetta, "The Children's xioliday, yn nghyda "The Empire's Drill," yn mha un y cynrychiolid y gwahanol genhedloedd ag sydd o dan Faner Prydain, yn nghyda oChoroni y Brenin. TN-tiolaet-h unfrydol pawb ag oedd yn bresenol t- oedd fod llawer o drafferth wedi ei gymeryd gan Mr Illy I Roberts i ddwyn y plant i'r fath 'stad o berffeith- rwydd, IlJe vn unig yn canu, ond yn yr "acting," yr hwn oedd yn rhagorol. Gobeithio y cawsant elw da., gan mai at brynu perdonegau i'r gwahanol "departments" yr oedd yr elw yn myned.
LLAXAELHAIARN.I
LLAXAELHAIARN. I Gwledd y Bach cryn l,euainc.-Dydd Sadwrn di- weddaf fe ddarfu holl fechgyn gweithle-ydd "setIs" y plwyf hwn wneud gwledd o de a bart, brith iduynt hwy eu hunain, ac fe ddarfu iddynt ei ftvynhau yn rhagorol; ond dywedir fed y pwyllgor wedi gwneud yn well. Mr 0. R. Evans oedd wedi pa,rotoi yr ymborth, ac T ^edd wedi gwneud pobpeth i fodd- kinrwydd. Yr oeddynt, wedi bwriadu cael "sports" ar ol y te, ond rywfodd neu: gilydd fel ddaeth Mr Rain i'r fro, gan adael ei wlawlen adref felly, gohiriwvd v "sports" tan heddyw, ond mae yr hen wr wedi (fv-od am dro yma eto. Yr o-edd wedi dyfod yn gynar neithiwr, ac v mae yn y pentref yma eto; ond mae rha.i yn gobeithio y daw Mr Sunshine cyn i'r dydd ddarfod. Er gwaethaf y gwlaw, ;(; gafodd y hechgyn hwyl dda yn yr ysgoldy, drwy ganu a dawnsio; ac yr wyf wedi cael fy hysbysu pwy oedd y goreu am symud eu traed. Gobeithio nad ydvw ein blaenoriaid ni wedi clywed, canys fe fyddai yna geryddu ofnadwy yn y capel, a'r enw yn cael ei "blottio. ,Cynh Gwener cafodd merch fach Mr a Mrs Hugh Charles Owen, Farren-street, Trevor, ei chladdu yn Mynwent Llan'haiarn. Cyn- hebrwng bach oedd. Fe ddarfu i'r Parch. Ff. Lewis wein-ddu wrth y ty, a'r Parch R. P. Hughes, y rheithor, yn yr eglwys ac ar lan y bt-dd. Yr ydym yn cydvmdeimlo a'r teulu yn eu pro edigaeth, canys nid oes l'lawer o amser oers pan golla.sant. blentyn bac-h o'r blaen bron yr un oedra-n, sef pedwar mis oed. —Gohebydd.
LLANFAIR CAEREINION.
LLANFAIR CAEREINION. Yr oedd Gwener, 25ain o'r mis hwn, yn ddiwrnod neillduol gan offeiriadon plwyf Ein ion Yrt-h, oerflun cyflawn o'r hwn a geir yn Nghangel'l Eglwys Llan- fair, at ciiiv,vr hwn yr enwid ei luest vn Rhiw Yrtln, end ni awr a elwir yn Rhiw Hiraeth. At- ) dyniad penigol y diwrnod oedd dyfodiad pericrlor dewisedig yr Esgob i'w etifeddiaeth, yr hwn, cyn hyn, sydd wedi bod yn gurad yn y plwyf. Gwr ieuanc, golyru's, a thai en tog ei ardrem yw ef, o'r enw Evan Jones, yr hwn yw y pedwarydd dilynol i'w gilvdd yn gyd-olynol. Bydd y Sul nesaf y Sul cvntaf ei awdurdod fel periglor gwarantedig plwyf 1 9 Llanfair. Heed bendith ar ei 1a(ul' '1l ei blwyf I newyad, gyda, hir einioes- hefyd.—'Gohebydd.
TREGARTH.
TREGARTH. Gwledd De.—Dydd Sadwrn diweddaf anrhezw-vd ( plant Ysgol Sul Gorphwysfa, Sling, Tregarth, gan Mrs Thomas-, Penllyn, a the a bara, brith. Er fod y tywydd yn arw daeth nifer luosog yn nghyd i fwynhau v wledd mgürol a barotowyd ar eu cyfer gan deulu haelionus Shop Penllyn. Diolchwyd iddynt am eu caredigrwvdd. Ysmocio. Mae nifer y plant l'hwng wyth a deuddeg oed a wellr yn ysmocio ar hyd y gymydog- aeth yn galw yn ucbel am i rhywun wneud sylw buan o'r arferiad gwarthus a niweidiol. Oni' fyddai yn well i'r rhieni vn gyffredin wneud ymchwiliad manwl i'r mater hwn? Yr ydym yn gwybod fod plant i rieni yn arfetr ysmocio na fynent er dim iddynt wneud hyny, ao mae yn sicr fod nifer fawr yn gwneud ac yn twyllo eu rhieni.' Bydded i'r rhieni a phiwb arall gymeryd ychydig o drafferth i geisio rhsdi yr arferiad i lawr. Mae lie i ofni fod gormod o esiamplau drwg yn cael eu d'angos gan rai mewn oed, ac nad ydyw ein dynion mwyaf dylanwadol yn dangos y gronyn lleiaf o help i geisio darostwng yr arferiad, ond yn hytrach ei gefnogi. Mae gweled dynion blaenllaw yn arfer ysmocio yn mhcb man ac o dan btrb amgylchiad yn sicr o fod yn effeithio yn niweidiol ar yr ieuanc, nid o fwriad, ond o ddiffyg meddwl. W Mae yr arferiad hwn yn mih'Ffh ein gweinidogion, ar y rhai y dylem edrych arnynt yn uwchraddol, vn ol ein *yniad ni, yn gwneud llawer iawn o ddrwg. Yr ydym wedi sylwi fod yr arferiad hwn yn mhlith ein gweinidogion wedi cynyddu yn ddirfaiwr. Fe svnai fllawer o'r hen bresrethwyr wrth welro yn agos i bob pregethwr yn y tren ac ar y piatforms" yn ysmocio fel agerlong. Priodol fyddai i'r cyfar- fodydd misol, etc., gymeryd y mater hwn i sylw. MnByr arferiad wedi myned yn un isel iawn. Cadwraeth v Sabboth.-Driv-, vdyw genym orfod dweyd mai ychydig o barch sydd yn cael Ii ddan i'r Sabboth. Mae gweled y nifer plant yn tramwy ar hyd y gymydogaeth yn chwareu ac yn gwneud gwawd o'r rhai fydd yn myned heiuio iddynt yn beth a ddylai gael sylw blaenoriaid ein capelau a'n heglwysi. Fe welir niler o blant bob Sabboth yn casglu at eu -ilydd. Mae hwn yn fater neillduol i'r rhieni; arnynt hwy y ma.e y cyfrifol- deb o ofalu fod eu plant yn fwy o dan eu go fail.
Y Brenin.--I
Y Brenin. I 'Mate y Brenin yn parhau i ymadfer yn fodd- haol, a gall ym wneud a materion y wladwr- iaeth a ganiateireu hanfon iddo helb flino na theimlo nemawr gwaeth. Nid yw eto wedi bod uwchben ei draedk Mae ei Fawrhydi yn dech- ¡ raw defnyddiio ei glaf-gadaillr newydd, gyda'r hon y gall symud o gwmpas ei hunan. Daw yn mlaen yn rhagorol yn ei iechyd.
-__----__-__---Boddiad lyn…
Boddiad lyn Ieuanc yn Llandudno. I Foreu Gwener bu i David Hughes, perchenog cab ana ii ymdrochi, ganfod hset, cot, a cuffs d leuianc, mewn cyflwr gwlyb, ar y traeth yn agos i Riviere's Opera House, Llandudno. Oddi- wrth lyt-hyraii gafwyd yn llogell ei got, cafodd yr heddgeidwaid fod y ipe>bhau a enwyd yn per- thyn i didyn ieuanc oV enw F. Nelson, o Bray, Iwserddon, *ymwelydd yn llettya yn Craigydon. I Hwy a wnaiethant ymholiad, a hysbyswyd hwy nad oedd Nelson, wedi bod yn ei letty er y I noson flaenorol. Wedi hyny daeth badwr ar draws corph NeLson ar wynetb y dwfrl gedlaiw y laufa. Yr oedd y trancedig wed.i bod yn aros yn Graiigydon am oadeutu pythefnos. "Waiter" ydoedd wrth ei alwedigaeth, ond wedi bod yn I gwasanaetliu yn y fyddin am dymlior, ac nid oedd fawr aniser er pan ddyciuwelassai o Dde Affri(-a. Y dybiaeth yw i Nelson fyned i'r dwfr yn hwyr nos Fawrth, gan adael ei got ar y lan, [ yn llogell yr hon y oafwyd aii-an yn cyxihaecld tua phvmt. Y grai nos Wener oedd mai aohos o hun.anladdiad ydoedd. Yr oedd torf fawr o ibobl ar y lanfa ac hyd oohrau, y Gogarth yn edrych ar y corph yn cael ei ddwyn i'r lan.
XIanion Cyffredinol.
XIanion Cyffredinol. — Ail-etholwyd Mr J. Herbert Lewis, A.S., yn gadeirydd Corph Llywiawdw-yr Sir Fflint; a Mr Pennant yn is-gadeirydd. Cyrliaeddodd y Parch W. NVilLam. Criccieth, New York ar nos Sadwrn. Bwriada bregethu am bum' Sul yn Moriah. Caniat-aodd Ynadon Rhyl drwydded gerddorol a dawnsio i Ba.ra.s a. Chwareudy y Frenhinies, yr hwn sydd i gael ei agor ar y 4yad o Awst. Aeth Maurice Peris ap Madog (mrub Ap Madog, gynt o Ebenezer, Arfon) yn llwyddianus am y gradd 0 M.D. yn Athrofa Feddygol Harvey. Graddia-sai cyn hyny M deintydd. Mewn cyfarfod arbeaug o Gynghor Dinesig Col- wvti tiny, ddydd Mawrth, cafodd Mr G. Ce/xn ei ethol yn unfrydol i fod yn gadeirydd, fel olynydd i'r Parch Thomas iParry, yr h-.vn a roddodd ei swydd 1 fyny fel) cadeirydd yr 'wythnos flaenorol. Y mae y Due a'r Dduces o Westminster, v rhai sydd wedi bod yn aros yru Stack Lodge, Sir Smther- la; wedi cyrhaedd Eaton Hall, Caer, lit y bit iddynt groesawu cwmni -vn adoc!r priodas laril Beauehamp a'r Arglwyddes Lettice Grosvenor. Yn llys yr ynadon yn Amlwch, dydd Gwener, darfu i Margaret WiHTams, Ty'n-y-pwll', Llan- i fechell, wysio. ei gwr, John Williams, am beidio ei chadw, a gwnaeth gais am archeb i fyw ar wahan. Caniataodd y Fainc yr archeb, a. rhoddas- ant ar y diffynydd i dalu 5s yn yr wythnos tuag\ at gadw ei wraig a'i ddau blentyn. Boreu ddydd Sadwrn cyfarfyddodd dyn, o'r enw George Hughes, Pentre Dyffiyn, Newmarket, a damwain yn Wynnstay, Axton, Llanasa, a drodd yn angeuol iddo boreu. Sabboth. Yr oedd y trancedig yn gyru peiriant Hadd gwair, pan y llesteiriwyd y petiriant gan y gwair, ac yr aet.h ar ei ochr, gan daflu y trancedig *oddi ar ei sedd ar y peiriant. Am ugain munud wedi naw nos Sabboth, mewn atetnion i arwn-ddicno gyfyngder, lansiwyd y bywyd- faid "Star of Hope," lberthynol i Sefydliad y Bywydfad Oewedlaethol, a'r hwn sydd yn cael ei orsafu yn Mdelfre, Mon, er cynorthwyo yr ysgwner "Eliza Bond," vr hon oedd mewn perygi mewn tr.i IK II L.-w vddoad criw y bywydfad i a/hub y nie-.tr a dau c'r dwylaw, a chaws ant eu djr yn if IZ, I Cynhaliwyd pedweryad cyfarfod blynyddol cyfran- ddalwyr Ffordd Haiarn Y:'irafn Dyffryn Tana.nt yn Nghroesoswallt, dydd Llun, o dan lywyddiatet-h Mr Charles E. Williamson, y cadoirydd. Yn ol yr ad- roddiad yr oedd y gwaith wedi cael ei gario allan yn dra boddhaoH, a byderrui y cyfarwyddwyr y byddent yn alluog yn fuan i gario allan yr amod- au a'u gallnogent hwy (i wneud cais at y Trysorlys am un lianer or rl.axid oedd wedi cael ei liaidaw Cvfanswm y gost i fyny i Rha.gfyr 31a.in diweddaf ydcedd 14,433p Is 5c. Darfu i'r Llywydd Botha a'r Cyn-lywydd Delarey, gyda'u hysgrifenyddion, ymadael o Pretoria ddydd Llun a.m ae ar y ffordd i Ewrop. Ymunir a. hwy gan y CadKridog De Wet yn ystod eu siwrnai. Y mae dyddiiad eu dychweiliad o Ewrob yn an- inhenodol. Dydd Mawrth, dygwyd y "Milwriad." Lynch, A.S., am yr wythfed tro o flaen Syr Albert De H n. yn Y'i;-c:lys liow-street, Llundain. Fel v cofir, cyllitddid y "Milwriad," ac yntau yn ddeiliad Prydeinig, o ymladd yn erbyn y .Brenin yn y rhyfel yn Ne Affrig. Gohiriwyd yr achos eto. DywedoodMr R. W. Hanburv, llywydd y bwrdd Amaot.byddol, fod yn rhaidi Lywodraeth yr Ar- gentine gadw ait. reolaai neillduoil cyn ajifon anifeil- iaid i'r wlad hon. Y ma-e y nheolau wedi eu gwneud er mwyn diogelu, yr anifeiliaid rhag unrhyw Tieint- ianiL Ffurfiwyd pwyllgor yn Nghroesoswallt i wneud dilladau i ferched y Boeriaid sydd yn y gwersyH cynull yn Ne Affrig. Miss Mi.ni-n.aU, Castle View, yw yr ysgrifenydde-s'. Derbynir he-lp o bob man. Oynhelir cyfarfodydH cyntaf Ysgol Dduwinydd- ol Goigledd Cymru yn Khiuthyn yn mis Awst. Tra- ddodir cyfres o ddarlithian gan y Proffeswr Henry Jones, M.A.. U. D., Prifysgol Glasgow, ar "Ym- ddvgiiad Meddwl Diweddar tuag at Grefydd. Y mae Syr Redvei-, Buliler wedi ysgril'enu lilythyr at Y sgrifenydd Rhyfel1 yn cwyno yn herwvdd y cwrs a fabwysiadodd yn y dadleuon yn Nhy'r Oyffredin wrth ddarllen rhanau o ohtb aeth Lady- smith. Y mae y math yna o gyhoeddi, meddai y Cadfridog, yn groesi i bob cwrtedsrwydd ac yn wahanol i bob arferiad. Dydd Mercher cyrhaeddodd tri o Fweriaid blaen- illaw i Lerpwl. Eu bemwau ydvn.t Commandant A. H. Maian, Mr D. C. Luyt., a, Mr P. Moll. Y mae y cyntaf yn un o wyr y Transvaal, a'r ddau arall yn perthyn i Da-la-eth yr Afon Felen. Cafodd y tri eu cymeryd yn garchairorion rhyfel, an anfon- wyd hwy i Bermuda, Ill-e y buont am dros ddtuddeng mis.
Llythyr Cariad.
Llythyr Cariad. Bryn Gobaith, ( Gardd y Per Rosynau. Fy Hawddgaraf Anii-e, Dyma fi, dy serchog WiUie, yn anion gair i tii, gan ddynnuno iddo dy giael yn miwynhau cyflawn liechyd fel pan y gwnieis ysgwvd llaw a tli.i v noson o r blaen yn nghanol arogl bera,idd y blodau man. Rhvw noson fyth- gofiadwy oedd y noso.n hono, fy seren dlos. Dyma y noson y ca-wsom y fraint o fyned i fewn i ystafell- oedd eang meddylia.u ein calcnau igydag allwedd aur Ccuriad diragrith. O! amser hapus ydoedd, fy Lilv wen yr awel falmaidd yn suo rhwng brigau y goedwig werdd, a holll Natur megis rhyw "pano- rama" ysplenydd oddi ein- hamgylch, a, chofia dy eiriau a ddywedais, y rhaii oedd i nui yn werth- fawrocacli na jremau ac yn felusoch na diliau mel, ie, na dyferion v diliau mel. Dyma y go; nau a barodd i'm caion lamu o lawenydd, a gorfoledd di- gvm.ir « frawddegau, wedi eu trochi mewn inor > gariad a serchoigrwydd, oedd dy lefeTydd. Cofiaf, fy ng-hx>!omen fwyn, tra y byddaf byw, am un frawddeg o'th eiddo, yr hon a'm igalluoga o ran fy meddwl L ddringo i ^r-'ba.u uchelfrig Mynyddoedd yr Alps heb deimlo yn boen arnaf wneud hyny. Gwyddost, anwylyd, pwy air'oedd hwnw, yr hwn, meddat ti.oedd i s*TylL yn "trade-mark" ein bywyd. Y gair aiuwyl a melus oedd und rhyngof fi a. thi, ac 0! air betndigedig ydyw y gair undeb a lii.oteh, fy siriol galon, dy fod di wedi penderfvnu gwneud hyny yn fuan, ac 0 am dedwydd fydd y demnod pan y gwneir 'hyn. Dyma. ddydd y bydd holl gor y goedwi-g ynqti teml werdd megis vn dymuno trwy eu eerddoriiaeth soniarus hir oes o fwynhad i Annie a Willie, ie, dyma ddydd y bydd dwy galon wedi eu huno a'u igilvdd, a ffyddlondeb yn rhwvmaui cariadaidd am danvnt. Henffych well, Annie dsrion., ii foreu gwyn y di-vrnod hwnw. Uuall iawn y delo, medd dy serchog, liawddgaraf, Willie, sef I' MINYMYNYDD.
Advertising
-%kt(i"sday.-Beef, 7d :.1) r,1 J;fJ lb. muttcn, 8d to lOd per H). veal, 7d to 9d per lb. lamb, 8d to lOd per lb. porkets, 18a to 22s each; freshbatter, lid per lb. eggs, 6s 6d per 120. Gwedthred.er yn ol y ffeithiau a wyddis, a dodefr cochl ffydd dros y gweddill. Yr hen EferngyL ydyw yr unig Elfongyl. Pedldiwch a dibynu gormod ar ganwyllau pobl eraill, goleuwch un eicix hun. Rhoddwch addysg i'oh plant, ac ni wna yr un gormeswr fathiru ar ou hiawnderau. Na ofynwch i'ch gweinidog fod yn yr eglwys yn amlaicii na byddwch chwi yno. Byddai yn dda i laweir o wragiedd gofio lie y byddo un yn ddoeth y mae dau yn hapus. MAZAWxiiTEE COCOA. Home-matte not Foreign. M A Z A W A 'I TEE COOOA. Goes twice as far as others. MAZAWATTEE A H<nne-made not Fomsrs. MAZAWATTEE COCOA. Goes Twice all far M others. MAZAWATTEE COCOA. Home-made not Foreign. s' N <TEE COCOA. Goea twice anfar as others. All kinds of Up-to-date Printing done at the North Wale Chronicle Commercial Printing Works,Bangor. Orders for Letterpress,Lithographic, Copperplate, and Embossed Pontir- "1' for Book- biiMlkig and Stationery, executed at reasonable '.b&rCM. Estimates free, Branches: Lisukdadno and Ltaagefai Telepb* Ne. 7.
Cyngaws yn erbyn Undeb y Glowyr.…
Cyngaws yn erbyn Undeb y Glowyr. 1 O flaen y Barnwr Bighain, ddydd Mawrth, daeth prawf-achos pwysag o eiddo Cwmniau Glo Deheudir ac eraill i gael ei wrandaw. Cyng- haws oedd hwn am iawn, ac. am gael archeb at- alikdol ar y tir fod yr Undeb wedi argymell glo- wyr i dori cytumdeib o dany Llithr-raddfa wnaed yn Medi, 1898, oedd mewn grym hyd derfyn y flwyddyn hon, ac i'w dirymu gyda chwe' mis o rybudd. Honid fod aelodau o'r Undeb wedi cymell glowyr i beddio gweithio ar dyddiau neillduol yn Hydref, 1900, ac yn Hydref a Tachwedd, 1901. O du yr Undeb dadleuid na bu iddynt gymell dim o'r fath, ac os gwnaetlh ØI1l gweision, nad oedd gjanddynt awdurdod o gwbl i hyny.-Syr Edward Clarke, wrth agor yr achos, a ddywedodd fod yr erlynwyr yn 74 o gwmniau glofeydd yn Nghymru, a'r Undeb yn cynwys tuia 129 o aelodau, ac yr oedd trysorta yr U ndeb yn enw nifer o Ymddiriedolwyr, a'r Ysgrifenyl3 ac eraill yn aelodau. o Bwyllgor y Llithr-raddfa. Swm yr iawn ofynir yw can' mil o bunaui.—Pau ha yr achos i gael ei ddadleu, pan ydiym yn myned i'r was, ac y mae y bar- igyfrejithwyr enwog Syr Edward Clarke a Mr Raifus Isaacs yn yiindda-ngos elms ry pleidiau.
Meiriadog a'r Ddadl ar Fedydd…
Meiriadog a'r Ddadl ar Fedydd yn ) llan ilin. [At y Goùygydd.] I Syr, Deibyniais trwy y post y boreu hwn y "Gwalia" am Mehefin 24a.in, yn cynwys llythyr wedi ei gvfeirio, ataf gan Meiriadcg o berthynas i'r hyn a ddywedais yn y "Greal" am Mai di- weddaf yn nghyich v ddadl ar fedydd fu yn Llan- silin yn y flwyddyn 1841. Dyma fel y dechreua ei lytliyr: "Wrth fyned i'r <xdfa am chvech o'r ■g'iooh nawn Sul, laf, da.eth cyfaili a Greal'' y cyfrvw fis i gael golwg ar ,:y eriw yn dadle-it a. Jones, Llangollen, ar fedydd. Meddyliais mai rhyw gielliwair diniwed -oedd yr oil o eiddo yr adroddydd ond er fy syndod yr oedd yr hyn a dybiwn yn ffaiith "it banes y ffaith i gyd yn gei- wydd." Gormod, frawd. Nid "celwydd i gyd" fod Jones, Llangollen, wedi bod yn dadlu a.r fedydd yn Katirfiin, ac nid "celwydd i gyd" ychwaith. fod Meiriadog wedi bod yn dadlu ag ef yno ar fedydd, oblegid vr oedd yn cymeryd rhan flaenllaw yn y ddadk Efe ydoedd cad-eirydd y cyfarfod yn "inMaid y Bedydd.vyr," ac yii y cyfryw swydd ti ateb v gwrthwynebydd; cade:itdd yr Annibyn- wyr i auercli v gynulleidfa ar ol dadleuydd y Bed- yddwyr, a. chadeirydd y Bedyddwyr i, anerch y gynulleidfa ar ol dadleuydd yr Annibynwyr," ao wrth wneud 'hyny cynhyr cdd Meiriadog gynddaredd g y g wr t.h.wyueb wy r. nes bod un yn tcri allan i w a-tddi yn y dyrfa am ei "dagu." Y peth sydd yn .syndod mawr i mi ydyw, pa fodd y meiddiodd Jones, Llangollen, esgyn y "bregethfa." y pryd hwnw yn LlansUin, a. Meiriadog yn eistedd "yn y sedd fawr o dan y bregetbfa, ag yntau a chymaint o ofn Meiriadog fel y cripial i fyny dros wal uchel Paro Wynnstay yn hytrach na',i gyfarfod ar y ffordd w fawr, chweithach. dadlu ag ef." A wna Meiriadog egluro y gwrth-bet'hau hyn? Betih barodd fod Jones, Lla,Tigol!vn, yr hwn 4oedd a. chymaint o a.r- swyd Meiriadog nes peryglu ei fywyd, trwy neidio dros wal ucbel a sangu ar d' r gwahardded.ig y boiieddwr o Wynnstay, yn "hytrach na'i gyfa-rvod ar y ffordd fawr, C'hweithach dadlu ag ef," yn meddu digon o hyfdra i gyfarfod Meiriadog yn ddir ofn, megis ar yr un Hwy fan, yn L'ansilin'? i(lia,g ofn y teimla Meiriadog, yr h-wn sydd bellach, fel yr ydym yn deall, o dan b.vysau mwy na phedwar urrain o fiwyddi, anhawsder i esbonio hyn a gawn. ni ogynyggwnend hyny? Mae yn ymddanigos i ni ixad oes dim ond mi ffordd i wneud hv-ny, saf fod Meiriadog wedi rhoddi v fath drwsfa, i Jones, Llan- gollen, v tro hrwn yn Llan«ilin, fel yr oedd ei bres- enoldeb byth yn arswyd iddo: nid "celwydd it gyd" fod Meiriadog wedi bod yn dadlu ar fed- ydd a Jones, Llangollen, yn Llans Hn. Onid mwy anrhydeddns a boneddigaidd yn yr hybarch fardd fuasai defnyddio y gair camsymiad? Mae gwahan- ia.eth dirfawr rhwmg camsyn.iad" a "chelwydd." Celwydd ydyw celu v gwirionedd o wyuvi gyda. bwriad, tra. mai camsyniiad ydyw dweyd yn an- fwriadoll yr hyn nad yw gywir. Hyd y gwn i ni ysigrifetuwyd erioed hanes- y ddadl ar ftdyud yn I/ansilin; ac yn ngliwrs treigliad triugain mlyn- edd, peth hawdd, ac yn wir bron anooheladwy, ydyw bod yr hlVll a. wnaeth ac a ddywedodd y na/ÍÐ: yn cael ei briodoli i'r Hall o'r persxmau amlwg yn y drafodaeth. Dyma dyn.ged sydd yn dyfod i ran pob dig.vydd».r,ad 0' b«ys yn niffyg cron 'cliad manwl a hysfrys o hono. TaimJwn yn ddiolcihgar i Meir- a hysfrys o hono. TaimJwn yn ddiolcihgar i Meir- iadog a.m roddi i rui ychydig pellach o hanes yr amgyi'cbiad dan sylw; ac os oes ganddo ragor i ddweyd o banes dadl Llaii'S'lin byddwn yn ddiolch- gar am ei gael. GOIfyna ein bybarchus frawd i mi hysbysu gan bwy y cefais yr hanes. Gallwn yn rhwydd ddweyd pwy a'i hadroddodd i mi gyntaf, ond pa ddyben iyddai hynygan mai fell yr adrodd- ais yr hanes v mae yn cael ei ddeaH gan drigolion yr ardal. Cwyn a,raU Meirirudo, yn fy erbyn yw, na buaswn w rhoddi hanes cyflawnach o'r ddadl; hyny yw, n-ocli nethau eraill a dybiai efe oedd yn bivysicach yn nglyn a'r amgylchiad. D'gan i mi ydyw dweyd mill, nid fy anican yn ty erthvcrl yn y "Greal" ydoedd ysgrifenu hanes y ddadl. Ni) wnaethum ond cyfeiro at y ddadl ar fedydd yn Lla.nsilin fel engraifft i ddangos cyflwr cynhyrfus crefydd yn y dyddiau y dechreuodd v gwrthrych yr ysgrifenwn gofiant iddo (Olderman T. Jones:, flon- fyllin), ei vrfa grefyddol; ac wrth wneud hyny nodais yr hyn a hysbyswyd i mi am y ddadl. Syna. Meiriadog na buaiwn wedi <&on am yr hyn wnaefch v Parch David Rees, Moelfre. Fy esgusawd yw: Nad wy" hollwybodol. Nis g-wyddwn i hyd nes darllen v "Gwalia" am Mehefin 24ain ,i'r hen fTawd, yr hwn mae ei goffadwriaeth yn barchus- y •. yr ardiii hon, gyflawni y faith wrhydri yn nglyn a'r "ddadl. Os ydyw Me:riadog yn gwybod am ddu- gwydaiadau hynod -eraill yn nglyn a hanes bywyd y diweddar hybarch frawd o Moelfre bydd yn dla iawn genym ei gael, gan fod yn ein bryd ysgrifewi cofiant iddo. Peth arall sydd yn blino Meiriadog yn y nodiad byr a wna"th"m vn v Grea.1" a.m y ddadl yn I.kinsilm ydyw, fy mod yn galw Cynddelw yn 40y -i- ddelw" yn nglyn a'r amgylchiad hwn. Yr wyf yn synu yn fawr fod fy hen frawd parehus yn beio arnnf ant hyn. Bvddied hysbys i Meiriadog, os bu efe yn adnabod CvnddsAw fn1 v "Bardd o Geiriog" ac Del" Robert Eillis," nad yw yr oes hon yn ci adnabod dan v cyfryw enwau. AjC i'r oes hon yr oeddwn i vn ysgrifenu, ac nid i'r oesi oedd yn byw 50 neu 60 mlynedd yn ol. I'r oes hon y mae ei enw priodo] wedi ei sol-Hi yn ei enw llenyddoi a barddonoil ond bydded hv. -bys i Meiriadog fy mod i'n .gwbl hysbys., cyni iddo ef ddweyd hyny, mai lei Robert Ellis yr adwaenid Cynddelw tra bu yn nf,,dc,.gajt-hu yn fy hen gartref yn Glyn Ceiriog. Ys gwn i pa beth ydyw enw prirdol Meiriadog mewn i a.wrlur'aeth y Hm.eI.hu- "Yn fy res nid oes un dyn A daiga Meiriadogyn?" Drwed-ad- un oedd yn wyddfodoil yn. y ddadl, yr hwn sydd -bellach wedi ei rifo ers blynyddo^dd gyda y mwyafrif, wrth gybiU i mi., mad Cynddelw a'i 'hadroddodd. Olid dywed Meiriadog mai efe ydyw eu ihawdwr. yr wy fi yn eitha bodd- lafwni. Nid yw y yriddynt eu hunain yn adlewyrchu, rhrw swTn mawr 0 glod i Cynddelw na. Meiriadog, ond fed yr amgylch:ad da ar ba, un. y cyfansoddwyd ac yr adroddwyd hwy yn ddyddorol. Ond bid a fyno, ni bydd i mi wneud un s-lw o ddim a ddvwedir yn mhellach yn eu cylch. Dyma fel yr adroddwyd hwy i mi: "Yn yr oes nid oes yr un 11 All dagu Mj><ÎIÚJ.dlg)'n." englynion byr-fyfvir rhoddir mwy o bwys ar y "wit" nag ar gywirdeb cynghaneddol. Drwg ge-nym am y wedd yr yniddangosodd y H'inc-Hau yn y "Greal." Niid yw y bad i gvd am hyny yn gorw-rdd wrth fy nrws i. Anfonwyd yr erthygl am reswm neillduoi i'r wasg mewn brys mawtr. Canfyddai? y camsy^vkd ac; anfenais ar unwaith at yr argrapnydd i'w gywiro. Cefads air oddiwi*tho yn dweyd: "Gofalaf am v cywirad;" ond ni wnaed. Ac osi oe« cymaint a hyny o amser gan. Meiriadog, ac os ydyw yn teimlo pwysigrwydd y peth yn o^vmaint-, anfon at yr argraphydd i gaol siicrwydd o "bertliynas i hyny. Terfynaf gan dd-lv-muno. i Meiriadog orllewin bywyd tawel a disigllaier, ac i'w ha.u! fachlud yn y ^icrwydd y bvdd iddog-odi yn moreu gwyn yr adgyfodiad". Peth hyfiod nodoo; g fod un yn fyw i adrodd banes cyfarfod pwy ig y bu yn gadeir- ydd iddo driugain -ac-un o flynyddau yn ol, tiC J yn arddangosi fod ei ys-bryd mor fyriog a ehraffus a phe 'buasai eto ond deugain mlwydd oed.—Yr a phe 'buasai eto ond deugain mlwydd oed.—Yr eiddoch, etc., ( Llanisi'Iin. E O. PARRY.
Advertising
— Edwards —TVv-dd Iau, Gorphenaf 24, 1902 MAZAWATTE Is made Wi England, MTLK nrtt Switzerlanu, ■CHOCOLATE and i; unequalled. MAZAWATTE Is made in England, iMT.LK not Switzerland, CHOCOLATE and i^ unequalled. AN kinds of Up-to-date Printing ione at the Nortfc Wplft Cliroi-i-Io Cmnn*v:inl Printing Works,Bnngor. OrtWa for Lattcer c-mv, L,. thowaphic COPP9T!. sfTid Bmbowaed Prin tin<r. or for Ðøok- bindxag Mtct •Kecutf^ *4 t. ah&r IN free. Bromohs« I<ta<<Atd)to (hm2 uwwefiii. rne, Nn. 7 ^STUDIWCH l lCH IECHYD. N I W-NA E ICH ASTUDIO CHWI. .J Os ydych am ddiogelu IECHYD, rhaid i chwi gael GWAED PUR. Y mae hyn yn HANFODOL. On rai yv, eich GWAED yn BUR, y mae eich holl GyfU- soddiad allan o drefn, ac yn agored i glefvdau i., 9 rifol'° 1 a arweiniant 5 ganlvniadau dfte Yu m,ae>. 0 ganlyniad, yn dibynu yn hollol ar- noch chwi os ewyllysiwch gadw IECHYD CRYF EGNIOL i fynu gweled fod y GWAED yn cael ei gadw yn Berffaith Rydd o bob Amhuredd. CoSwttk y aylai eich Iechyd gael eich ystyriaeth fiaenrf. cany^ hebddo amddifedir bywvd o haner ei fwr»- terau, ac nis gellwch ymladcTBrwydrau dyddiilRv oywyd gyaacr Iechyd amharus. MEDDYG- INIAETH A-NINIHRIS- Y Y BOBI,. rbodmr I § GLANHANT 1 *1 MX I Y CORPH 9 f BOB AM- HUREDD. gwellhant BOEN PEN, DIFFYG TRAUL, BILIOUSNESS,. GWYNT, AFU DRWG, CORPH RWYMEDD, SCURVY," PENDDYNuD, CLEFYD BRENIN, "ECZEMA," Y "BLAST," "ERYSI- PELAS," "NERVES" EGWAN, "FITS," GWYlf. EUON (RHEUMATISM), "PILES," POEN CEFN (LUMBAGO), TARDDIANT AR, A CHLEFYB- AU Y CROEN, ISELDER YSBRYD. Gan irim- hau Gweithrediad iachusol holl ranau mewnol y Cyfansoddiad, Brashau a Chyfoethogi y Gwaed a!i4- Elfenau, a roddant FYWYD NEWYDD. IECHYD, NERTH. PEIDIWCH A DIODDEF YN HWY. TREIWCH YN DDIOED. HUGHE'S BLOOD PILLS Y mae y "Pills hyn yn gyfaddas ac anmhrii- iadwy i WYR A GWRAGEDD, MEIBION M MERCHED. u. Y maent yn Iachau ar ol i bob peth araM fethu. Mae y "Trade Mark hwn, tpi sef Llun y Galon, ar bob blwch. Heb hwn twyll » ydyw- HEB OEDI ANFONWCH AM FLWCH 0 HUGHE'S BLOOD PILLS Gwerthir hwy gan yr holl Fferyllwyr a Gwerth- wyr "Patent Medicines" am Is lle, 28 9c, 4o Go, neu anfoner eu gwerth mewn "Stamps" neu "P.O.* i'r Gwneuthurwr: JACOB HUGHES. "Manufactur- ing Chemist," Penarth, Cardiff. Ar werth America gan R. D. WILLIAMS, "demist," Ply- mouth, Penn. GOMER'S BALM I mouth, Penn. GOMER'S BALM!! ELI AT BOB CLWYF! GOMER'S BALM a iacha Glwyfau ar y Traed, ——————————— Cluniau, Per., Gwddf, "JC.rY- sipelas," Manau Llidiog a Digroenedd, Cornwyde* Crawnllyd, Coesau Drwg. GOMER'S BALM a iacha Fronau a Phen Bronaii ———————————— Dolurus, "Piles," Traed Chwysedig, Toriadau Allan, Crach yn Mhenau a Gwynebau Plant, Llygriadau a Llosgiadau yn mhob rhan o'r Corph. GOMER'S BALM a iacha Ddwylaw ToriadeJ. Llygaid ac Amrantau Doluree, Crafu, "Scurvy," Gwynegon, Cymalau Poemw, Chwyddiad, Tarwden, Malaethau, etc. Y mae GOMER'S BALM yn hynod effeithiol ai bob math o Glefydau allanol y Corph. Rhoddw prawf arno. Ar werth gan bob "Chemist" a gwerthwyr "Pateaft Medicine" am Is lic y blwch, neu danfoner eg gwerth mewn "Stamps" at y Darganfyddwr: JACOB HUGHES, I MANUFACTURING CEsMISX, PENARTH, CARDIFF. 2243 TOWER TEA. Dywed hen Ddiareb Ysgotaidd— "MEGIS Y GWNEI DDARLLAW, FELLY YR YFI." Ond ov gwnewcb ddarllaw TOWER TEA, gellwch fod yn sicr y cewch yfed cwpanaid adfywiol ac adnoddol, nad oes un Te o'i well o raix ei flaa a'i eylwedd yn y byd. GWLEDD DDYDDIOL. Ac, hefyd, y mae yn De hynod gryf, ac yn myned mor bell ddwywaith bron wrth ei wneud a rhai eraill. Mae wecli oael chwech o'r Gwobrwyon Uchaf, ac y mae gwragedd doeth a gredant yn yr hen air: Cynila yn dda a gwaria yn dda, bo4j amser yn prynu Tower Tea, a thrwy hyny dangosant fod ganddynt lygad i led lie y ceir y gwerch goreu am yr arian. Mewn Pecynau yn unig, am Is 4c, Is 8c, 2s, a a Phrisiau erailL Yn Gyfanwerthol yn unig:- TOWER TEA, LIMITED, 71, Eastcheap, London, E.C. Gwerthir gan- H. W. Pritchard, Grocer, Dean-street, Bangor; Davis and Jones, Grocers, Old P.O. Stores, Bangor; R. Pugh Jones, Grocer, Friars Stores,. High-street, Bangor; Evans and Uwens, Grocers, 232, Carnar- von-road, Glanadda, Bangor; W. G. Evans, Grocer, 299, High-street, Bangor; T. B. Jones, 87, High- street, Bethesda; R. RowLinsan, Grocer, l3ya Caradog, Bettwsycoed; J. Watkins, 41, Churchr street, Beaumaris; W. Jones, Grooer, 74, Pool- street, Carnarvon Pierce Bros., Grocers, "The Old Shop," Lloyd-street, Llandudno; J. Littler, Grooer, Mostyn-street, Llandudno: R. B. Roberto, Chemist, Llanfairfechan; H. Roberts, and Co., Grocers, Stanley House, Penmaenmawr; 0. J. Roberts, Grocers, Westminster House, Penmaen- mawr Roberts Bros., Grocers, 6, Bank-plaoe, Portmadoc R. O. Pughe, Chemist, Medical Hall, Pwllheli; S. Lloyd, Grocer, "Bee Hive," High- street, Pwllheli; R. C. Morris, Grocer, Stanley Stores," Pwllheli Miss E. Roberts, Grocer, Panfc- yr-Ardd, Tregarth. 1- College and School B O O K 8 3d. in 1/- DISCOUNT allowed to bona fide Students and Scholars. MX0 « & J \RVh\ Bank Place, BANGOR. And UPPER BANGOR Argrapbwyd a Chyhoeddwyd dios y orth Waks Chronicle" Company, Limited, gan JJavid Wil- liams, yn y "North Wales Chronicle" a'r "Gw&W Printing Works. Caxton House. High-street, BMt- gor. yn W hi wyf Bangor, yn Sir Gatru-flw. Dydd Mawrth, Gorphenaf 29, 1902..
I BETHESDA.
I BETHESDA. Marwo-laeth a Cbladdedi garth Mr Owen igjrdir. Fei y syiw&s.,m yr wythnos ddiweddai, b-u farw y boneddwr uchod yn hynod ydYll, drwy «nrvd o'r narlvs, yn e< 69avn mlwydd oed, Ge'Uir 3wevd vn ddibe-trus ei fod yn un o r swyddo-gioH. -anwvaf parehus. a daymeradwy gan yr noil wert.hwyr «. fu erioed vn Chwarel y Penrhyn. a herehid ef iel y cyfryv hvd cd farwola-fcth. Bu mewn swyadogaet-h 4im yibaid -march, sef yn agü8 L haiier-cant o flyn.vddau. Yr oedd ersi rhai blynyddau yn derbyn fcdwydd-dal gan Arg*wydd Penrhyn. Ceidwadwr -eselog ac aiddgrar oedd, ac Eglwys wr egwyddorol a ftyddkm. Bu yn warden yn Eglwys St. Anii's, am infer muvrr o flynyddau', a bydd yn chwith 61 cgdd yn wag yn yr eglwys. Prydnawn ddydd Ll-un, -rr cvtisol, cafodd un o'r cynhebryngau harddat a phawhusaf, pryd y daeth torf anghyffredm o -420soz i'w hebrwng i Fynwent St. Anns. Gwa,-s- T ttnauethwrd with y ty gan y Parch Ben. Jon-s*, cuiau Aim's'. Yr oedd cor yr eglwyshefyd yn bresenol. &. Ann's. Yr oedd --or vr -glwvs hefyd yn bresenol. Wedi canu emyn, symudodd y dorf fawr yn araf i'r •eglwys, lie y eynhaiiwyd gwas-ana^th 1-lawn coraiwl, T cor oil yne-a gvVeTI Gwa-.«an»ethwyd ian y Parchn. Samuel1 Jones., cyn-gurad St. Ann s «an lawer o firuyddau, a T. Edwards (Gwynedcl), ATkt. Rhoddwyd yr emynau allan gan y 1 arcli Ben. Jcnes. Gwasunaethai yr organvdd, Mr Jolin hughes- (Eos O!nt) wnt-h yr organ, yr hwn hetyd a cbwareuai v "Dead March" (in "Saul ) tra yr ,offrv-m;id. Wedi cyra&dd glan y bedd, gwa?anaethai y Parch w Morgan, fioer St. Ann's, ac wedi canu yn jjadawvd y ta,wel. ar heddychlon oIleddwr i ) iauno ei hun dawel hyd foreu yr adgyfodiad. Dylaswn ddweyd fod yr arch yn un o'r rhfu pryd- ferthaf—9 dderw ca-beiedig, ac wedi ei brass- enountio," a'i gorchndd o aphliethdorchau, etc. Ei fwneutburwT oedd Mr Richaru Hugiies, Sign-street. iae yma y cydymdeimlad mwyaf ;r weddw (lVIts Hughes), yr hon sy'n frmeddiges dawel ac hynod -_rn-m-em- dwT, ",vlwyd fod yr offeiriakl canlynoL yn fcre-enolY Paxchn. W. Morgan. St. Ann's Ben Jow eto i T. Edvrard* (Gwynedd), Aber isaanuel Jone.,i, R. T. Jon.es., Olanogwen; David Evans, .;M,A., O. B. WiIVmw, Llanfair P.G., Tegid Davies, Cfetl'li Tho-mas H. Roberts, Llatirug, a Price Jones, 3P'eT1t:r- j 1 3 Wedi Mvned i'r Transvaal. — Borem ddydd Mawrth, yr'22xin cvfi< bu Mr Richard Hayden "Thomas, Vi fab, Mr R. S. Thomas, Cae'rberLlan, edael Rethesda am Lundain ar ■eu taith i Ddeheudir Affrica, He y bwriadant ymsefydlu. Ohwarelwr j ydvw galwedi'gxueth Mr Thomas, a. bu am ams.er yn orwchwyliwr ar Chwarel Pantdr-einiog. Mae yn -ddyn bywiog a llavrri yni, ac yn alluog mewn l'lawer ystyr heblaw fel ohwarelwr, a dameu ei fod yr lawn ddyn i ymfudo i'r wlad sydd a rhagolygon mor dd^crlaer o'i'blaen. Yr oedd Mr Thomas foecyd yn un o flaenoriaiid CJapol B<?the.?da (A.), a dLauy toinidilr ccAled ar ei ol yn y cylch hwnw. Dyn tfenano bddeutu 21am mIwvdd oed yw ei fab S. Thomas'). Saer coed ydyw wrth ei alwedigaechs ac « olygwedd cryf ac iach. Yr o€ddvnt yn hwylio o Jjundain am Durban ddydd Iau, a bwriadant ym- -onfydlu yn Johannesburg. Mae wedi gadael dau o: -blamlt ar ol, aef mereh (Miss, Thomas) a bachgen «ddeutu 15eg oed, y rhai fydd yn gadael B^ethesda yn mhen ychyditg fi^cedd, wedi iddo ymsefydlu, i TOMHIO ag ef. Gellir dweyd fod dymumadau goreu tin o gyfeillion yn myned i'w canlyn. Picnic Difyrus. Prydnawn ddydd Mercher di- weddai, rhoddwyd We4: ardderchog i aelcdau Gym- iteithas- y G.F.S. 0 fon,-ddige-au ieuainc dosbarth Olanogwen mewn majes -eang a chyfleus yn Mhexiisa r- lban.t. Sefvdlwyd y •gymd.ei-thias hon ar ol dy odiad Mrs R. T. Jones, Fioerdy Glanogwen, yma, ac mae yn bresenol vn -rhi fo 0 TO i 50 o aelodau, ac y maent 7n gwneud gwaith rhatrorol. Cafwyd hin ddifynis dros ben, fel y mwynhaodd y bonrodigeMu eu fcmain mewn difyrion ctiniwed am amser tra- yr oedd y boneddigesau oedd yn wfaiu ac yn ar-olygu v -wledd yn trefnu y darpar5aetha.u ysplenydd oedd ar oIBD cyfer, sef Mrs R. T. Jones, Ficerdv Glanogwen; Mrs Ben. Jones, St. Ann's; Mrs T. Herbert Hughes, dlanogwen, a Mrs Benjamin Ihomas, Llys Mewig Yr oedd y Ficsr (v 'Parch R. T. Jones) hefyd yn njymeryd rhan yn y gwei.thrediada.u. Dymunir <ddolch yn wre^og i Mr a Miss Hill, perthynol i ABenis-Wrnant, am roddi bob cyriorthwy i'r bonedd- feesau oedd yn trefnu ar gyfer y wledd, yr hyn a •wnaed ar y ma<es, VT oedd v byrddau wedi eu gosod, a than o faint oli anferth wedi ei olieuo ar vier berwi v dyfroad-. Chwith oedd -,wel-ed lie Mrs Dr. Jenkyn Lloyd yn wag, yr hon sydd oddi- «artref yn trsulio ei "holidays. Yr oedd v byrdd- au wedi eu hulio a'r aanteithion goreu, yn nghyda melusion o bob amTywiaeth, v rhai a fwynheid imewti llawenydd gan v boneddi gesau. Wedi iudynt ddi.goiii, offrymwyd gweddi gan y Ficer (y Parch R. T. Jones), ac w-edi hvnv cafwyd anerehiad aAagorol ganddo. Oyrhaeddwyd gartTef yn ol øldeutu saith o'r gloch gyda golwcr llawen a, drfvrus ar yr holl foneddi gesau, fel y g-e-lid sicrhau iddynt #wynhau y tret yn y modd goreu posibl. Amgvichiad Ff A'damllyd a Digrifol.—Yr wythnos </r blaen bu i bed war o wyr adnabyddus edstsdd J Jawr yn nisrhymydogaeth 'Caellwyngiydd i ystyried pat le i'w ddewis i fyned am ddiwrnod o "outing" at difyrweh, a phenderfyrrwyd myned i Landudno. Dydd Sul, wythnos i'r diweddaf, oedd yr unig ddiwrnod cyflWs iddynt allu myned. Cychwyn- dABant yn foreu am Orsai- Bangor, ao awd gyda.'r tren, A mwynha-sant e-it hunain yn fawr am amryw oriau 4D5id yr oeddynt yn dra phryderus a gofalus i gario «a trefniant allan, sef dyfod yn 01 gydag un or -ogeilor)gau sydd yn • rhedeg yn ot. a blaen i lierpwi. Paai yn y prydw awn, canfyddent ager yn dyrchafa "i fyny o hen y "«>eir" a phrysurasant eu camrau sm yr aigerlong. Yr oedd dau o honynt yn gwisgo ^bhie-ooat?," a bu i amgylchiad gyfarfod un o'r Thai hyny i'w atal i gyd-gerdded a hwy, ac erbyn iddo gyraedd i ben y Ian fa canfyddai ei gyfeillion wt fwrdd tge-rtong, ac yn chwifio eu cada,chau poced atitno i brysuro i mewn, yr hon oedd ar gychwyn, tra ir oedd yntau o'r 4art~yn flrjio'i arwyddion iddynt wythaU' i'w gadael a ayfod i'r lan ato ef; ond ni tfciyciai y naill arch na'r Hall i ro'i ufudd-dod, ac i Sordd a'r Hong. Pan Fylwyd ar ei chyfeiriad, ^jweilwyd fod hwnw yn syth am Lerpwl. Pa. 11Il a Oeddynt wedi darparu digon o bres ar gyfer taith waør hir gydd ddirgclweb. Pa un bynag am hyny, «ytbaeddasant yn ol i Gaelwyngrydd a golwg llipa « digalon arnynt yn hwyr T>rydnawn ddydd Llun. Ciyrhaeddodd y UaU gartref nos Sul, gan fod yn faloh fod ei draed yn eangu ar dir anwyl CadwYll- *rvdd yn lie ya Lerpwl. were i'r brodyr £ yn fod yn fwy ?ofal«? y tro nesaf yr a'nt am "out- iasr" a difyrwcJu. Yr Ysgol Sirol.—Yr oedd ysgolorion yr ysgol hon I yu terfynu cu tymhor addys?gawl presenol ac yn Jtechreu ar eu "holidays" ddydd Gwener diweddaf, jr hyn a. wnaethant gyiija rhialtwch a llawenydd ■nnV-ff red in, drwy .-FynAed ar wibdaith a. chynal "picnic" yn Llyn Ogwen. Cychwynasant mewn **brakes" pzrtMï101 ;'r Mri David W ill'arri-s a i Teibion, V<mgol Hotel, oddeutu 70 mewn rinf. Achoeodd yr onigyloh ad dyddorus cryn gynwrf a. 9iwyl yn Methesda, gan i bawb, yn fasnachwyr, cte., pan glywsant ow-n y "bugle" (yr hyn oedd arwydd -an bod ar TvcbwyTt) yn prysuro i'w drysau er cael cipdrem arnytrt wrth iddynt fyned heibio, ac yr oedd yr olygfa yn un o'r rhi.i prydferthaf a. welsom era 11awer 0 amser. Yr oedd amiyw o honynt yn cyd- fyned a'r cerbyda/u ar eu holwynfeireh, a phawb o honynt yn edrych yn illaw-en a lion. Arolygid a gofelid am y boweddigion ieuainc gan y prifatnrawon ty Mri D. J. Wik-iaim, M.A., P.O. Carey, B.Se., J^ R.O.S.), a'r bonedd g/fau yn ngofal- y prif- «thrawesau enwog Ruth .uake, L. L.A., a Miss Bella Gray, B.A.t.. Wedi cyraedd, awd ar y biyn tbychan sydd uwchben v Uvn, yr hwn sydd wedi ei wn,eud gyda liawer o drafferth a chost gan Mr John Jfones, arolygydd y Vie, yn un o'r lleoedd mwyaf prydferth a hw-'kts i gynal "picnics," gyda byrdd- flbu o lechraen liardd a glan, a digonedd o feinoiau, -ete- Yn fuaai ia.Tn, dechreuodd y boneddigesau oedd i, drefnu a hwylio ar gvfer y wledd ar cu jjwtaith, ac hmliwyd y byrddau ag amrywiaeith mawr < bob dante thion a mehisfwyd. Yr oedd y pryd- mawn yn hafaidd, a'r haul yntau yn tywynu yn dan- haid, fel yr oedd pawb ïwg-weled yn mwyrihau, y wledd yn y modd poreu. Wedi gorphen rhoddi y danteithion n>pw-a diogelwch, iied yn un fyddin gref i gael golwg ar L/yn Idwal, ac aeth amryw gan Celled a Chegin y Oythraul. Wedi ymddifyru fel hynam rai oriau, fcarnwyd mai "teg c-edd edTych <tuag adref," lie y (ryrbaeddwyd erbvn tuag wyth o'r ^rloch mewn hwyl a Ikuwenyd'd. Yr oedd ugeaniaii €> blant wedi casglu ar brif heal vn disgwyl eu «tyfodiad vn 65., gan y rhai y cawsant dderbyniad eyn;es gyda "Hwre" mwyaf brwd. Canmolir y daith, yn nghyda'r wiedd, yo. ':awr ganddj-nt oil. Ma.rwolaeth Mrs Ann Jones, Priod y Diweddar Mr Richard Jones, Urey-treet.. Bu farw Mrs Jones ddydd Mawrth, yr wythnos ddiweddaf, yn 67 mlwydd oed, wedi dioddef cvstudd nychdyd am .emryw wythnosau. Oafodd angladd parehus boreu ddvdd Sadwrn diweddaf (anghyoedd) yn Mynwent Adw- CBanogwen, oryd y gweinyddwyd yn y ty cyn «ychwyn ac yn yr egiwys gan y Pareh R. T. J ones. 3Sae wedi gadael dam o blant i. "amro ar ei hol, sef un ferch a mab (Mr Richard Jones, percihenog y CJoach and Horses InnJ. Marwolaeth Hynod Sydyn --to. Dydd Iau di- *weddaf bu farw yn hynod sydyn yr hen gymeriad adnabyddus Mr Mafchew Jones, Twr. Cymerwyd el yn wael yn y chwarel ddydd lilun, yr 21ain cyfisol, a bu farw fel y crybwyllwyd ddydd lAu. Ei brif waith yn y obwarel oedd fel negeseuwr i'r swyddogion. Byddad ar fyn'd yn barhaus, ie, ac aid myn d cyfiFredm '3yddai el fyn'd ef chwaith. ond V»b amser fel po fcuasai bywyd v bvd yn dibymii ar gyflymdra ef. Oynverodd ei giadded%a«tb 'e «|»oi*eio ddoe cynhebrwng anghyoedd. Ei ar jt vcb oedd 70 mlwydd:
Family Notices
Genedigaethau, Priodasau a Marwolaethau. GENEDIGAETHAU. Rooorts.-Gorphem.a.f 12, priod Mr E. W. Roberts, 16, Amberley-street, Lerpwl, ar fab. Royles.—omhenaf 21, nriod Mr Thomas Royles, llafurwr, 53, Henllan-street, Dinbych, ar fab. PRIODASAU. Jones—Williams.—Gorphenaf 18, trwy drwydded, yn Nghapel y MethodLstiaid, Llanerchymedd, gan y Pa'-oh Robert Thomas, Mi* John Jones, Geirian, Llanfa irynghernwy, a Mi«s Mary Williamfci, Glaa- don. Bull Bay. Hughes—Hughesi. —Goa-phenaf 8, yn Swyddfa y Cofrest,rydd, Bangor, gan Mr Lewis 'Moaris, Mr Griffith Hughes, a Miss Ann Ellen Hughes--y ddaj o Bodfedda, Llianiestyn. Ow,e,ii.P,,(,I.-c-rts,Gwphenai 16, yn Nghapel v Trefnyddiion Caliinaidd, Liangoed, gan y Parch Griffith WiDlLams, a Mr Lewis- Morris, Mr Û'\V"n Owens, saer-maen, Ceryg Duon, a Miss Mary Roberts-, Haulfre-y ddau o Langoed. Eames—Hughes.—Gorphenaf 22, yn ngbapal (M.) Tabernacl, Brynteg, ger Llangefni, gan y Parch HoweH H. Hughes, B.A., B.D., Penmachno, yn cael ei gynorthwyo gan y Parch John Roberts, Tabernacl, yn niliresenoldeb y Parch R. Thomas, Llanerchvmedd, coCrestrydd, Mr W. Eames, meistr cynorthwyol yn YSigol y Bwrdd, Caernar- fon, a Miss Jennie Myfanwy Hughes, merch diweddar Barch J, R. Hughes, lBrynt-eg. Jones—Williams.—-Gorphenaf 22, yn swyddfa'r cof- restrydd, Bangor, gan Mr D. -Griffith Davies (cyfreithiwr), cofrestrydd, Bethesda, Mr Robert Jones, Cefnfaes Vaults, a Miss Lizzie Williams, 3. Tanyffordd-v ddau o Bethesda. Robert.Parry.-Gorpkeiiaf 24, yn swyddfa'r cof- restrydd, Bangor, gan, Mr Isaac -Davies, d irprwy- gofrestrydd, Bethesda, Mr Hugh Lloyd Roberts, 3, Coedyparc, a Mrs Hannah Parcy, H, Peny- graig-y ddau o Bethesda. MARWOLAETHAU. Hughes. -Gorphenaf 20, yn 86 mlwydd oed, -Cadben John Hughes, "custodian of the Sailors' Rest," Caernarvon. Hughes.—Gorphenaf 17, yn dra sydyn, Mr O. Hughes, Hirdir, Bethe--&
Advertising
ENAINT A PHEKLENAU HOf^OWAT.- Anhwylderau y Croon.-1Nid oes umfbyw an- hwyld-eb ar y croen, bydded ei natur beth y bo, wedi methu cael ei wella pan oedd y eyfJeriau rTiyfeddol, nerthol hyn yn cael en. cymhwyso yn briodoL Mewn afiechydon manwynol a <shlafrllyd, y maent yn nodetdig o wasanaeth- gar. Y clefri poeth a'r llynorod, pan wedi; gwrthsefyll pob triniaeth arall, ac, yn raddol, yn myned yn waeth-waeth, a wellhawyd, yn Hwyr gan E,naint oereiddiol HOLLOWAY a'i Reietnau pureiddiol, y rhai a ddiwreiddmnt y drwg. o'r gwaed, gihi ad-ael y cyfansoddiad yn rhydd oddiwrth bob arwyddjion olr anhwylder. Yn y faethfa dylai Enaint HiOIiLOWAY fod yn wastad wrth law. Rhydd esmwythad mewn ysigiadau, cleisiau, llosgiad, ysgaldiad, a llyti- orod ar blant bychain, a gellitr yn hawdd eu defnyddio gan y gweinydd cyffredin. All kinds of Up-to-date Printing done at the North Wales Chronicle Commercial Printing Works, Bangor. Orders for Letterpress,Lithographic, Copperplate. .300 Embossed Printing, or for Book- binding and Stationery, executed at reasonable charge*. Estimates free. Branches; Llandudno I and Llangefni Telephone, 7.