Gwalia

Cynghor Trefol Caernarfon. -CWMNI Y FFORDD H.ALYRN A'R ,N M TRIICIAT:. Yn nghyfarfod y Cyngher hwn, nos Fawr th, ;galwodd Mr J. T. Egberts sliw at yr aiihawsg I-eT mawn oedd masnachwyr a pherchenogion chwa r- -.el,i YJlei gael i sicrhau tryciaai gan Gwmni Llui i- dain a'r Gogledd-Orllewin igludo nwyddau o Gaernarfon. Er mai cwjnni bye'han oedd eiddc Ffordd Haiarn Gul Gogladd Cpmru. yr oedd yn jgallu eyiarfod a phoibigaW oedd jm cae'l ei wneud j arno gan y chwareli ilechi, mor bell a therfyniad arno gan y chwareli ilechi, mor bell a therfyniad 11 .11 1 y llinell yn y Ddinas ond pan^rtiaeciaai ueeni i'r orsaf rdaf, lie yr oedd yn rhaad eu trosglwyddo i gwmni iarall, yr oedd yn i^haid lddynt aros yn nhryciau y Ffordd Haiarn Gkil, neu gael eu tynu alkn, o blegid fod yna brmder tryciau i'w ,oario yn mlaen. Yr Mdd y .ga.ngc'n fordwyol yn cystadiii yn erbyn Owmni y FfoTdd Haiarn. Nid oedd un amheaiaeth nad oedd y cwmni yn Avyddus i atal i unrhyw lechi fyned dros y mor. Oyfeiriodd Mr J. Issard D^Tieti at y cynygiad i helaethu tT ffordd haiarn i Beddgelert; a dyw- edodd ei fod yn meddwl y gAvnai j Cynghor yn dda i wasgu ar y cwmni y fantais o estyn eu Hinell o Dmas i Gaernarton. Mr Norman D'avies a gadarnhaodd y syliwadau a wnaed gan Mr Kdberts, fod perchenogion dhwareli wedi bod yn dioddef ers blynyddoedd o henvydd piinder tryciau, ac mai y canlyniad o hyny yd oedd, fod ade'ikdwyr yn Lloegr yn goT- fod troi i rhyw o-vfedriad arall am ddefnyddiau i dot eu tai. Dywedai ef fod y bai yn gorwedd wrth ddrws Cwmni y Ffordd Haiarn am beidio gwneud ychwanetg o dryciau.. T)r R Parrv a ofynodd pa un a allai y <^ng- hor gynorthwyo Cwmni y Ffordd Haiarn Gul i estvif ei llinell i Gaernarfon, trwy roddi ben- thycr arian iddynt. Yr oedd efe yn deall mai diiffyg cyfalaf oedd y rheswm na chymerai y cy fryw helaethiad le. Yr Ysgrifenydd Trefol a ddywedodd fod gan y 'Oynshor allu cyfynjgedig i godi anan, ond md oedd efe yn gwyhod a allent hwy ei wneud ar delerau rhatach nag a allai y cwmni eu cael yn 7 Said Mr Edward Hughes a Mr Richard Thomas yn galonog yr argymhflhad o berthynas i helaethu y llinell; a'r diwedd fu IT ddau gwestiwn eael eu trosglwyddo l Biwyll'gor y FfoTdd Haiarn. B Barllenwyd gdhebiaeth oddiwrth Mr Peter- son, Llundain, mewn perfchynas l w i-ybudd i wneud cai, am archeb i oleuo bwrdeisdref CaeT- narfon gyda thrydan, yn dweyd ei fod 7* barod i roddi adran i mewn trwy b a un y gallai yr awdurdo-i lleol brynu y gwaith hwnw yn mhen UTthyr hwnw ddweyd fod y Ovngbor ar wneud cais am arol:iet> o'r fath hwnw e'u hunain.

Llys Inadol Bangor. d- Cvnhaliwyd eisrteddiad wythnosol y llys imhod ddydd Mawrth, pryd yr oedd ar y fame ^William Pu?^ (cadeixydd), y IMwnad Broadbridge, Caengybd; a chydsymodd yr ^TySai ceidw'ad o'r enw Brwj ei fod ef yn swn ac wedi iddo ddyfod at adwy yn y edryohodd drwodd, agwelui rwyd wedieigfjod AT hvd vr cohr arall i'r gwrych. pw^ockl y cyhuddedi-g, yr hwn y d**fu iddo e-i aerllaw Pan drodd y dyn I /edeg i galwodd ef wrth< f N°"„"odd «b ara-11 yno. Tr oedd y rhwyd, yr hon yr aett efe yn ol i'w ehyrcliu, yn 100 o latbom o wedi ei gosod i fyny ar bolicn. Daetb o > rwyd arall hefyd. o'r im lvyd, fyny yn a>gos i'r lie yr toe<i\l y Hall ■gosod ifyny. Yr oedd yna wnmgen yn y rhwyd ^Y diffynydd a ddywedai mai nid efe oedd y -dyl.S yceidwad wedi-^i weled « gallai un dyrt dretfnti rbwyd or j f Wedi i'r Fainc ddyfod i'j penderfyniad x, gospi y mbuddedtg, dywedodd-yr Aiolygydd1 Harris ei fod ^di cael ei ddwv ar bymtheg o wei#n^u »3n dros cyffelyb o dan gyfreithiau yr f J"„nddc> rwyds. ,aiwedda.f ydoedd yn Ebrill am ^d g freithlaJn. ) yn ei feddiant me^vn ^f^ddangosiad iDyma ydoedd trydedd a dengam ysm & ^Dirwywyfl ef i swm o AOs, ,ao ° ■, a SSSp«7«i I'r rhwjdi » i^rwyd dinystrio. winiains, yr hwK oedd yn ^rlfdneS Hindfey Sr Tan yr heddgeidwaid, a m]»eB i dystio T>a«t?h tri o heddgeidwaid y yx aclilytsur fod Benjamm Rotberts yn feddW J "^Dadleuai Mr Rowland nad ef i'r S-WM O IOBJA'r co*tau. ojirw-yw canol oed, yr hwn a ddy- ^vhuddwyd ay ac wedi bod yn is- •wedai fci fod yni d Arglwydd Fen- i athraw mewn ysg „_adai gydag aceniad dyn ^yn, a'r hwn a s ^ael llythyr cardota dy&gedag, o gardcrta, vrx awr ydoedd teo. J>ywedad mai ei walt y got-od min ar lifiau. b^ddai iddynt ei Hysbyswyd ef gan y Fai 1 • gadael cllwn-g yn rhydd ar yr amod ea to« yn g y ddinas yn ddioed. aoiT2V1 alltud- Y Diffynydd "A ydyw ^X gaUaf ddyfod iaeth barhaus o Fangor ? Yn s yn ol at fy musne'?. Keidio dvfod Y Cadeirvdd: Bbaid i ehwi g^-dd yma i gardota a rhaid i chwi fjtiea iieddyw."

Mewn cyfarfod o Gynghor Dinesig y, Wyddpntg, j noson blaen, p^derfymad yn .ym ddir'ied i'r awdurdod hwnw v 8^8°^_ r co{ ei dadorchiwldio yn fu«.n yn y Wyd--ij am Daniel Owen, y nofelydd Cymreig „ Mae y g-.fgolofu wedi cael « gwneud gan Mr uo->- oombe Jofajj, o Lundain, a go«odir hi I fytiv ar a' a- dd(.wiswv4 gyferbyn §> 8WJ<Jif}/eydd y Uy»g&w Slrcl yn y Wydwgnig.

Eglwys Rydd y Cymry, 7-- 4ZP Y "Oymro" am yr ;wythii.es: dcliweddaf a dclywed: Nid, nemawr newydd i;w ddweyd am y mirdiad hwn yr wythnos bonoad ei fed yn d'al i ledti,el adenydd ao ychwanegu at nifer ei ael- cdau. a'i gefnogw^yr. Yr oedd "Ho«pe Hall dan ei sang drachefn nc-s SaiUbath diweddaf, a llawer ia\m yn me-thu myn'd i meiwn. Eiibyn hyn teimlir fad y neuadd yn rhy: fach ar gyfer y gynulleidfa, yr hon sydd yn cynyddu bob wyth- nos, a theimla y pwyllgor mai doeith fydd i rai o'r earighenau drefnu i gynal gwasanaeth eu hunain, crreu geilir, ar nos Sabibothau, er mwyn gwneud lie i eraill sydd yn awyddus am glywed y Parch W. O. Jonesyn pregethu. Y mae cang- en Birkenhead wedi gweithredu aT yr awgrym, a chynalia-nt wasanaeth nos Sufi nesaf, pryd y -csir anerohiad neu bregeth gan ry-w frawd. Dilynir eu hesiampl yn mhen Sul neu ddau g.an gangen Boatle. Diau y bydd "hyn yn fantais faavr i'r achos yn gyffredinol. Yr oedd pregetih "Mr' Jones nos Sul diweddaf ar "Redeg yr yrfa" yn eithriadol o r-inius, a, ch>a€wyd anerehiad rhagorol gan Mr R. J. Williams, Bootle, yn y cyfarfod t'glwysig. Prydnawn Saibboth talodd Mr Jones ei ym- weliad cynitaf ag Ysgol Amot-sitreeit, Walton, a thraddododd anerohiiad. Yr oedd yno olwg sir- ibl. Oychjwynwyd Ysgol Sul yn Y sgol y Bwrdd, Rivexiside, Seacombe, pryd yr ymgynullodd nifer dda o frodyr i wneud y rhagdrefniad.au, a bydd Mr Jones" yn ei hag or yn iffurfiol y Sa'bboth iwyHm OIS i'r nesa'f. Bellach y mae yn bryd gwneud trefniadau ar gyfer amrywiol gyfarfodydd wythncsiol am y gauaf, ac y mae'r bo'bl ieuanc yn galw yn uchel am hynjy. Y mae rhfai ar canghenau wedi trefnu i gadw seiat, cyfarfod gweddi, etc., a'r lle111 yn chwilio am ystafelloedd cyfleus. Y mae teimlad cryf yn mhllth llaweT 011' boibl ieuanc am gael Cynideithas Lenyddol neu Ddad- loubl Gaiialeig'i'r holl gangbenau, ac nid oes aonhewaeth nad ellir cario cynldeithas felly yn Ttnlaen yn llwyddianue ond oael swyddagicm cym- i,vy,s wrth y llyw. I'r amcan hwn, gwahoddir }>;affi'h tydd yn cymeryd dydd,ci,cleil-P yn hyn I aros ar ol nos Sul ne-saf yn Hope Hall i drefnu dhy-w' le i gyfarfod yr wythnos nesaf, i £ furfio y cyfryw a thynu allan jgynllnniau suit i'w chynal. TT msier chiwiorydd befyd yn galw am gym- drifhsas ar'benig iddynt hwyttih»u~-Cymdeithas "iDniTca, neu- rywbeth tebyg—-a rhoddir ey-tle, ii ddyiit r4rwythau i drefnu fel y gwelont oreu y Sa^hbod in o^nlynol. T m ae galwadau taer a pharhaus ar Mr Jones i iTmed i brfc'gethu i wahanol fanair yn Nrghymru, a lr Gogledd, ond nis. gelliT ei hebgor o L erpwl aiin rai wythnoSiu o leiaf, ond addawa fy ^atl -gyrtoed ag y gall.

At Yinfudwyr. iy .:y 't,'ydd,yr hysbysrwydd: '.canlyriol, gan ei f( it, yn stwdurdodedig, o ddyddordeb i'r rhai a. fw iiia;di a)t ymfudo,: M; fe' yn iby hwyr ar y flwyddyn .i ymfudwyr cyffrt .oddigexth morwynion, i fyned i Canat am wai-ai. y r 0 st;.cic gwa^sanaet'hyddion yr haiarn- weithi irgr Neiw South, Wales, sydd wedi parhai i am rai .wytJinosau, wedi ei setlo trwy crvfpiri » T'x augliydfod i gyflafareddiad: hawlia y dyni, )tt,.gytiog unffurf o 7s yn y dydd, a gwrtthy( L- --y n-jigtTiaid roddd y eyflog hwnw i ncab cnt t dynion 'o,'r desbarth cyntaf; y lleill i gael 6s. l^ywed y cwmni oedd Uong.au fod cryn brinder Uafnrwvr yn y-glaiifeydd, megis i lw^Ttho :'a. dadilwytho, etc., seTch foil hyn yn cael ei > wadu gan y dynion; y rheswnT roddir am y I binder hwn, yw fod yn well gan ddynion weathkyjdan y Llywodraeth aim 7s yn y dydd. D tywedir ffod igalw am lowyr yn New- castle a'r (GJofeydd: Deibeuol, ond y dynion a wadiant h myn'd da yn y .fasmch adeiladu, J &aJrw P^haus am plumbers a labrwyr vi»odra3. Yn Broken Bill y mae anaen ark ^fwn#oddwyr ysgilgar, pemanydd- ion a. fitt wa- -^vfae ^droddiadau diweddar Swyddfa LI undain; i roddi gwybodaeth i ymfud- WTT yn danj. FT^ nad oes yn ymarferol ddim gklw lafurwvr yn 'Hkllston, Newcastle, Lithgow, Bulli Yw '(oddiedthr llafurwyr amaethyddol a gorsaf-weis um), Mvjdgee (oddieithr aradrwyr), W,-ilc.annia,, -w-aigert,t (oddieithr llafurwyr amaethyddol, ^orsaf^weisacn, a morwynitm), na K°YnKYictori; v ma-cy flog an morwyr a trum- mers yn masn ^h y llongau' Awstralaidd wedi eu j: 6n ins T mis i 7p. Mae y gwahanol Fvrddau beno ^wyd dan Ddeddf y FfactrioedU a'r Gweithdai NWfc'di pendertynu mai y cjraog isaf i'w dalu i wydrwyr yn masnach y plate glass ddylai foe t aO^c yr awr i ddynion gyda r gwaith o wneud jiam i 30s yr wythnos o. 48 awr, ac i ferched 14 v.; i weithwyr gyda confection- ers, 50s, a mere ftted ;16s tyr wythnos o 48 awr; i iewellers 50s, 30s l lerdied yr wythnos o 48 awr i gerf.w T* ar copper-plate, 80s yr ^th" na<? o 48 awr • cc 'Kwers, 1^2x- yr awr neu. 56s yr wythnos o 48 awi '•. Bu y rhaLalJf" ° gwneud arddang. wiadau yn Melbourne, sereh mai anhawdd yn %nych ydyw evrel gvei-t-hwyr cymhwys. Yn a, tfflemame, Bendigo, Dayles- ford. etc., nid oes iiiin galw am lafurwyr, oddi- geirth morwynion. Yn Awstralia D( Veheuol y mae cyflenwad y sychder, acnichyml. vellir ymfodwyr oddigerth morwynion, i fyned ar hyn o bryd oddi- eithr fod ganddymt d Bjiyn & afean i w «wnlyn. Yn Awltralia Orll tawmol dengys, adroddiad Swyddfa LiafuT y LI) ^odr»eth am y chwarter yn diweddu Mehefin 30: wnilod galw am rai mathau Tgrefftwyr yn Fortha «n, Pertb Dongarra, ac oC. oddieithr hyn y mae cyfienwad digonol fdd^C y7> Vnh »\ t r r.oV o-flW vn v. 'ir, mewn Thai manau, nieci^ Coolgard;e, K' fe^rlie, Freemantle, Collie ac Albany. Nid i ves giHw am wyr yn unman, mae y ^nwad yn fwj na r galw yn Cool^vdKl a Kal ^'orlie. da am lafurwyr a*na,ethycWl^ mewn jrdaloedd gwledig: ge'lwir a«i lafurw.yT;"un^flled h^tyd •mewn llawer o ardaioedd, eifftlir riu ^yn giardie, Kalgoorlie, na a« .y Jalw am fo^wymon bron yi.t 5,11 fatod mis Mehefin ^alwodd o ^ona^yn y Swyddfa Lafirr i Chwilio ^rdd Streic ddifrifol adgyweirwyr ,y Aedffordd, jr 'h <m a gododd aT y cwestiwno jyflog, wedi ei phenderfynu drwy gyllafaredduMd- mae y r ad- gvwedrwyr i dderbyn'Ss yn y dydd yn e Tn Tasmania gstll 'llafurwyi' ^maetihyduol. inedrus gael gwaith, va cba fitters daTywbeSx i w I inedrus gael gwaith, va cba fitters daTywbeSx i w -wneud ar y West O&SL't. „ l>eng^-s yr adroAdiadto. diweddaf a New1 Zealand fod v fasnaA b^iianyddal a r gwaith adeiladu vn parhau yn hrxmr yn^ n&ob man d?y brcij. Bu y ffadrioo'eM dillad yn fywiog mewn llawer a le^edd. esgddiau hefyd yn brrour, fo fu galw « machinists benywaidd yn Cihrietchurch. Bj ^^alr'U^d.-ITafu J^ ga^S^d oes rngCTi Mid layers ar v rheilfifyrdd. YMaid iddyra. fo-cl o 25 i 40 rnWydd oed, ac ,wedi ca<3l leiaf bum mlynedd <$brefiad «r redlffyadd. Riiaid l ym- gedswyr wpelio at yr Agent ivs11 erAl dros_Natal, 26 Victorut-street, London, fi-W. ^an ddweyd eu hoied, eu taldra, a'u profiad, yn ngliydag amgau testaisKMiiais. T)rwedir yn swyddogol fod yn tTape Colony alw 'am me-chanics hollol ysl,il.s;,ar yn y gwaith. adeila,clu. Oddieithr hvnv rhybuddir -personau a,a „11 prtvyn myn-ed i Dde Affrim yn "bresenol .L -vV&at% oddige-rth ev> bod yn meddu i chwiliO preir-ut i gyfarfod y goat uchel dtgori o foi no {od gand%nt ^Taitil ° j •' Y-ido I>yl*,i ymge5<swyr am i fyned J" African Omsta'lndary ynmno ar Officer, newydd apelxo a. » K;r,s Broad- A"ReicrintiTig rhaid iddynt fod yn way Westminster vn sengl, yn farch«gwyr da, yn r.P(l. fe roddir ° i X>d« Affriea. T jnw iddynt -free passaged l ,hlu hwn. emeu milfeddygoTi hefyd J* ah hv^ys. Gall pawb fwriadant yjnf^ r.,nlinol-i- rwvdd ond anfon IT 3,„AIW. .^rnn'ts' Information Office, 31, minster, S.W,

AnfonHc? Ksg<4> B^gor Pylohlyth>T wyr a'r lleygwvr o fewn cvlrh ei e^gobaetib yii UB y gwua ■apel am dtrysorfcydd l a hiogt deitWs Helaethiad E«i?obaeth Bangor i wneti gwaith yn fivy effeithiol nag y, rove yn ei wneuxi yn ^reseiwl, ac hefyd i g!,)!.1:! ryflogau y clengwyr.

Ymosa^ihd Creuiawn ar Vs: raig; yn i.&ndudno. Mewn heddlys anbtnig yn Llandudno, gynr haliwy d ddydd-Slsrcher, o fLen Dr. Dalton a Mr Elks Jones, cybuddwyd dyn air enw Samuel Phillips, Taliesin-et.reet, o wnewthur ymos-odiad brwnit ar ei wra-ig, Ann Philliips, y no& Sadwrn cynt. Exlynid gan Mr Bellis, tra yr oedd Mr iCoibett yn amddiffyn. Ann Elizabeth Phillips, yr achwynyddes, a ddywedodd fod "el gwr wedi dyfod adref nos Sadwrn, oddeactu naw o'r gli'fdi, mewn sefyllfa feddw. Yr oedd hi yn y gwely ar y pryd, ond daeth i lawr 1. dawtlu ef. Darfu iddo ymosod arm yn y gegin. Efe a geisiodd ei tharo yn ei gwyneb: hithau a redodd o'r gegin i'r ystafell firynt. Daeth ei gwr ar ei hoi a tharawodd hi ar ei thalcen gyda'i holl nerth. Bu i'r ddyrnod ei tharo i lawr, a darfu iddo ei cShicio tra ar lawr. Yr oedd y gwatd yn "llifo o honi," a rhedodd hiithau i orsaf yr heddgeidwaid. Cie- iodd y diffvnydd hi amryw weithiau tra yr oedd ar lawr: ciÓodd hi dros ei holl gorph. Gwein- yddwyd ami gan Dr. Bold Williams.—Wrth ei chroesholi hi a. addefodd iddi fod yn y "Gres- ham'' a "The Clock" brydiKiwn a nos Sadwrn. Aethymoii weled nad oedd ei gwr yn gwastraffu ei arian. Tystiodd Dr. Harry Bold Williams iddOl gael cialw at Mrs Phillips nos Sachvra.. Yr oedd In gwaedu yn enbyd o aroholl yn ei thalcen. Yr oedd y rhanau hyny wedi chwyddo cryn di'pyn, ac yr oedd toriad ync; o tuamodfedd o hyd a thua. haner mcdfedd o ddyfn. Gallasai dyrnod ei aclum. Ymddenigosiai Mrs Phillips mewn sefyllfa egwan a hurt.—Oroesholwyd AchCls wyd y ddyrnod gan rywbeth difin. Ni ddywedai efe pa un oedd yr achwynyddes ai nad oedd tan ddylanwad gwirodvdd medd.wol. Y Cwnsfcabl Pugh, yr hwn a alwyd at Mrs Phillips nos Sadwrn, a- ddywedodd fod gwyneib y .wraig wedi ei orchudelio a gwaed. Efe ai harchwiliodd hi, a galwodd feddyg i mewn. Nis gallai ddweyd ei bod yn feddw, ond credai iddi fod yn yfed yn helaeth. Elfe a gymerodd Mrs Phillips adref, a chawfu ei gwr yn ei wely yn feddw. Mewn atebiad i'r swyddog, elywed- odd y diffynydd na. wnai adael llonydd i'w wraig, a cheisiedd ei tharo yn y fan ar lie. Efe a ganfu waed ar ddwylaw ac esgidiau y diffynvdd. Mr "Ctrbett a a.Iwodd y diffynydd, yr hwn a. ddywededd ei fod wrth ei waith yn y Neuadd Drefol brydnawn Gwener. D-aeth tIÍ wraig yno a ealwodd bob enw drwg a allai arno. Me a roddodd y plentyn yn ei wely y noson hono oberwydd nad oedd ei wraig gartref: ni ddaeth adref y noson 'hema Y dhyrnod nesaf daeth ato ef ei waith. a "rhoes hi" iddo dracheifn. Pan aeth adref nid oedd ciniaw yn barod, a gorfu iddo ei goginio ei hunan. 0 berthynas i'r ymdsodiad honedig, yr oedd gwaed ar .wynejb yr achwynyddes pan ddaeith i fyny i'r ystafell wely. Yr oedd efe yn cysgu darfu iddi hithau ei ddeffro. Hi a aeth i lawr i'r gegin, a chwympodd ar draws y ffender, gan dori ei hun. Yr oedd efe yn cydnabod iddo slapior wraig o gwmpas ei chlustiau. n Wrth ei groesholi, addefodd y diffynydd iddo fod mewn tri o dafarndai yn ystod y prydnawn a'r hwyr, ond aeth adreif yn gynar ac aeth i oyseu. OymeWdd haner dwsin o boteli cwrw peint yr un gydag ef, ac vfodd dair e> honynt. Achos.wyd y gwaed ar ei esgidiau trwy iddo godi ei wraig oddiar lawr. Gialwyd Albert Hill, 10, Talaesin-street, i roddi tystiolaetb, ac-yr S 1 ddweyd both wnaetthai Mrs Phillips ddydd Iau pan y bu ifr.Bellis wfthwynebu a chym- erodd ffrwgwd le rhyngddo a'l G^reith- iol. Wedi hyny 'dywe'dodd y tyst ^do weled Mrs Phillips yn gorwedd y-n fe^dw yn Chap* street ddydd Gwener, a ohymerwyd^ hi gartretf gan ddiau ddyn. Yr oedd ^anddi hotel yn ei 1 Well yr hon a syrtbiodd allan ac a dorwyd. Y diwrnod canlynol hi a gododd derfyisg yn Neuadd y Farchnad. Yn yr hwyr gwelodd hi yn syrthio wrth fyned i'w thy. Wedi hyny canfu hi yn dyfod allan gyda gwaed ar ei '^Dyfe'dodd John Parrj-, 17 Miesin-street, iddo weled Mrs Phillips yn syrthio fel yr elai 1 ^Dadleuaf Mr Ce^etVfod y dioddef blinder mawr oherwydd sefyllfa fedd fod i Phillins dalu dirwy o 5p a r eor-rtfui, gan ei ■rwjTno am 20p yn ei fe'ichiafeetth ea hun 1 gadw yr heddweh.

Manion Cyffredinol. Cyflawnodd mofwyn ieuano Inm^lad^ad. trwy neidio o ffenestr yn Leicester, am fod ganddl go drwg.. 6 arwerthiant faner Talaeth Rydd yr Orange, yrhon oecld yn .crh,wfa.n uwebben gwersyU Oonje yii Paardjbu g. 'Kid: oedd Mr M'Kinley yn gyfoethflg; gwetft" S"!nf000p oedd efe. Bydd axian ei yswinant oddeutu 40fflai y anghydmfediatollate y Ali- w£rldâfC64,' pa rai yn o bersonau. Uwneir amcamgyfnf fod yr amser Eollwyd yn" 3,150,000 o ddyddiaa. cSdM Tafarndy y Cusrtom, Quay, ei werthu yn Nghaer, ddydd Sadwrn, 1 Gwmni Darllawdy North,gat.e, Caer, am y o 3°Agoswyd y llinell newydd1 'j'l. Rlios i .Crwrecsam ddydd Mawrth diw^daf. Bydd yna o diemaai yn rhedleg ar hydi y linell yn ddyddidb '*0 ym ycbwanegol ar adyddiaa Iau a ^^hali-Tvyd gwasaanaebb coffadVriaetbol am y di- weddar Mr William Davies (Mynoiydd), yn Nghapel Cymraeg Cha.ring Crosis, Llundam, Traddodwyd! y bregeth angladdol gan y Parch J. E. Newydd. Dadorcjhuddi wyd tablet pres yn Eglwys y Dnndod Sanctaidd, -Corns, dydd Sadwrn, gan Mr Joseph Hoult, A.S., yr hon oedd wedi cael ei chodi trwy danyi grifeudw eyhoedidus. er cof am E. Jo*es- il- liams, o'r plwyf hwnw" pre if at yn yr 2il Fatabwn o'r Rheifflwyr, -yr hwn a fu farw yn mrvp-dr ^r- gendal, yn y Transvaal, Awst 27ain, 1900. Mewn tn-Mighidliad yn I>lirndain, dldydd Mawrth. ar gorph un Arthur Brett, gwirfoddolwr perfijynol i Gatrawd middles, dychwe"odid y rheitliwyr reitlifai-n o "Hunan,laddiad pan o d:am amauJucrjad meddvliol. Yr oedd y dystiolaeth i'r pei-wyl rod y ti-anoedig yn dioddef am frcoedd o dan y ni wr-aigia. JMyadi Gweuer gwelwyd ef yn gor- wedd sr y a thwll yn ei bew. Y r oedd: dryll yn gorwtdd yn ei ymyl, a.c yr cecld darn, 0 linyn w^di ei g^ymu wrtb-y; frigger ac yn cyrbac-ad yt "bost y gweh;. Y mae Cynghti1" .Din^ig Connah s Quay wedi mab- Wiysiadu ♦iynllun ^i wy Ua un y bydd i'r dref bono, yis ystod y gauiaf <dylVdol. gael manteision dtosbarth- nidau 3Jddyat, o -dan nawdd1 Pwyligor LelfyddydOi r y Ovn-^hof Sjrol. ystod y tair biynedd diweddaf caf<idd y dref ei haasnddifadu o'r eyfryw ddosbarth- iatÓ(, mewn canlyiiiadl ;i ,anhawsder lleol. Y y. CVNGHW S'ITOI caniiitau y JWM o. 15p tuag at (Mosbarthiadau yx CViriru.h'.s Quay; ac y mae y Oynigbor Dinesig wdi peno di Llywodraethwyr Ysgoli«n Cenedbethol M*rk, i dixfnu ac i gario y dosbftrthiadau Imiy .J1!lan. Cyhuddwyd Rkingy1 tiny, perthyr.ol i'r Royal Anny Medical Corps, ^erbron y llys milwrol yn iDover,:d4!ydd ahnoli erhtsn o Gastell wythnos. Mewn atebiad i'r cy'hudd- itt-d dywedvdd y rbingyll »iai anghefio dtiarfu iddo. ac had yn collo betli oedd wedi ei D'eud hyd net' v canfyfidodd ei bun yu nhy.ei frawd yn Llun- dani" Yr "oedd y dystioWb feddygol ir perwyJ y bydiai Urry yn cerdded o an^gjdeh y Va-rracl^ yn aqpl. Dy^cdodd1 y rhing^H ei fod wedd yn Neheudiír AtfTi,1, lie y cafodd*;i glwyfo. Goto odd y llys.ei ddyfaildad. Yn 'Uwldlys ^ow-street, IJsxwJaui. y dydtt or bla<.n, gw.na,ed archeb i roddi i fyny ij Almaer. un o'r enw vJofRcph 'Sia^gg'g,e^ ^^g"* lalvs^Jd' ar 'fcug^ui ■oed, traoftojrwr yY oed<i yu cael ei gyhuddi -a:r ei ei bnnan o Ckldeutu pyt&efnos yn 01 aeth y ca.T*Jiaax»r i Hfddlp Hammerenxit|bT a dyw^d'odd wrtlf yr s-ivhgydd ei fod yn ysUxJ-y )>lynydfiau un arall. wedi eyflawni ir'-ar-ddirg o ybeliarti yjc Hum- burg, ac nad oedd wedi cael ei cuwgfaniu o»d am bump o bohynt. Yr ooM ei gydwvbod yn ei flino yn awr, ac yr ooddi yw d/imvno tajflui lnui.au ar drugaredd llY8 yr Almaen. •

Mae yr Afon Nilce yn gorSifo 54,000 mibdir o gwanltesi dyfrhadl. Yn ystod y 30a in mlynedd d'iwfddaf y mae Cym- dHth Bywydfad Ffra,irc wedi achub 12.386 o fywydau oddiar 1104 o lon,gan. Y n.a.e ganddi 96 o fadrorsafoedd, a 500 o "rescue poista. Dengys ystacegau diweeid'iiraf maena.^dongaa y byd fod' y' Oeyriias Gyfunol yn meddu 14,261,254 o dunUi an. o gyfannf o 29.043,738. Yr Unoi Dalaethau yn ail gyda 21 miliwn o duneili ac y oa-e Jf,H Gewani 100,000 tunell yn llai.

B wrdd Gwarcheidwaid Penrhyndeudraeth. MJynhaliwyd y cyfarfod pythefnosol ddydd Mawrth, Mr William Jones (yr is-gadeirydd) yn lly wyddu. ELCSEX ALLLAXOL. Talwyd mewn elusen allanol yn y Tremadoc, 68p 8s 6c i 241 l. dlodion dosbarth Fifestinlog 90p 10s 6c i 317 o dlodion dosbarth Deudraeth, 74p 6s 3c i 302 o dlodion. OROESAW. Ar gynygiad Mf Morgan Jones, rheddwyd croesiaw i Mr Egbert Roberts, Br.onygadair, ae'lod newydd plrwyf Treflys. 0' YR IS-FEISTRES A MRS CASSOX: YSTORMUS. Cyn myned at y busnes cyhoeddus, dywedodd Mrs Casson ei bod yn deall fod llythyr wedi ei dderbyn oddiwrth Miss Powell (y feistres gynorthwyol), a chan fod ami hi (Mrs Casson) eisdeu dal. tren un o'r gloch, gofynai fod y llythyr yn cael ei ddarlllen.—Yna darllenwyd y llythyr yn yT hwn y dywedai Miss Powell ei bod wedi ei hysbHsu fed Mrs Casson wedi gwneud cy- huddiadau neilldrol yn ei herbyn yn nghyfa.rfod diweddaf y ,gwai^heidwaid, a gofynai i'r Bwrdd ei chyflenwi a chopi ÛI r cyhuddiadau fel y gallai gael cyfle i'w heieib. r> Gofynodd Mr Robert Joaies a oedd yr hyn ddywedai Miss Powell yn gywir. Altelbodd Mrs Carson nad oedd. Fe fyddai i'r grwarcheidwaid oeddynt ar y pwyllgor ymwei- iadol ddweyd fed yr hyn a ddywedodd hi yn gywir, a da fuasai i'r gwcrcheidwaid hyny oedd- ynt yn ail-adrodd wrth Miss Pe'.well wneud hyny yn gywir. M Cadwaladr Roberts: Beth sydd ynang- hywir yn y llythyr1 A mae Mrs Casson yn dynu yn ol o'r hyn ddywedodd ? Mrs Qasscwi: Y mae y ddau. fynegiiad yn y llythyr yn anghywir. Yr wyf yn barod i sefyll at yr hyn ddywedais.. Mr Roibert Jones: Beth syad eisieu gwas- traffu amser ar ol cael aglurhad Mrs Casson'{ Mr 0. Rofberts: Fe' wnaeth Mrs Caisson gy- huddiad neillduol, a gofynais ar y pryd ei fod yn cael ei gymeryd i lawr mevm ysgrifen, ond fe wrthodwyd. Yr wyf yn dweyd fod yr byn ddywed Miss Powell yn ei llythyr air am air yr hyn a ddywedwyd gan Mrs Casson. Mr Griffith Jones: Mae Mrs Casson yn dweyd na ddefnyddiodd y geiriau, a gwiastraif ar amser yn unig ydyw trafcd pethau fel hyn. Mr Cadwaladr Roberts: Fe wnaed y cyhudd- iadau, ac yr oedd eu natur y cyfryw fel yr oedd ar y goheibwyr ofn eu cyhoeddi. Nis gall nelb <31 honom lai na. dweyd fod yr hyn ddywed Afiss Powell yn ei llythyr yn wir. Yr wyf yn cynyg fod Miss Powell yn cael copi o'r cyhudddadau. Mr Griffith Jones: jma ddim copi. Mr C. Roberts Yna, yr wyf yn cynyg can bod, yn hyslbysu Miss Powell o'r hyn ddywed- odd Mrs Casson. Y Olierc (Mr Thomas Roberts): Os yw Mrs Casson wedi gwneud rhywbeth anheg a Miss Powell mae ganddi ei meddyginaaeth. Mr C. Roberts: Beth ydyw ? Y CINe: Mia,(4 ganddi hisiwl gyfreithiol yn erbyn Mrs Casson. Nid ydyw yn iawn nac yn de'g dwyn y B'wrdd i mewn i'r mater. Mr C. Rotberts: Yr wyf yn gofoeithio nad ydych yn myned i wedithredu yma fel cyfreith- Lwr Mrs Ca^sem. Y Cadeirydd: Iae y clerc yn siarad clros y Biwrdd. Mr C Roberts: Pwy ddywedodd wrth Mrs Casson fod yna lythyr oddiwrth Miss Powell? Y Olere: Y ii. Pan ddyiwedodd MTts Casson wrthyf fod arni eisieu ymadael gyda'r tren un o'r glcch, dywedai s wrthi am y llythyr. ac as byddai iddi fy!J. d ge'llid cymeryd hyny i ddweyd ei bod wedi dianc ymaith. Mr C. Eoberts: Nid myfi ddywedodd wrth Miss Powell yr hyn sydd yn ei llythyr, ond y mae yn amlwg ei bod wedi cael ldroddiad cywir ac yr wyf fi yn cynyg èinhodyn ei hyslbysu fod y ffiianylicn a gafodd am yr iyn ddywedodd Mrs Onsson am dani yn gywir. Mr Richard Williams a eib. Y Cadeirydd Yr wyf yn mediwl mai y ffordd oreu fyddabgadael y mater rhvng Miss Powell a Mrs Oassom. Mr Egbert'Roberts-: Buasrwn tn eilio hyny. Mr Rdbert J<mes Mae Mrs Cxsson yn dweyd nad ydyw mynegiad Miss PoweJl yn gywir. Mr C. Rtlberts a. god odd dra-qfeefn. Mr Griffith Jones: Gadewdh i rvwun arall siarad heblaw chwi, Mr Rdbertt-s. Dywedodd Mr Morgan nas gallai el weled paham yr oedd yn dwyn yr noil Fwrdd i mewn pan yr oedd gan Miss Powell y gaUu yn ei Ilaw ei hun. Ateboild MrC.Buberts nad dd am wneud dim niwcd i Mrs Casson, on 1 yr oedd am chwareu teg. Ond y mae Mrs Cass'on yn dwieyd na. ddefn- yddiodd y geiriau. Mr Morgan Jones Nid Me Bvrdd y Gward1. eddwaid yw ymyryd. Os gwnawn byddwn yn ymddangas fel yn ge!fn i Mis; Powell. Nis gallaf fi bleidlei-sio dnos y cynygiad yn y wedd yna. t. Mr G. R.cfcert.s: Yr yn. gofyn i chwi fel boneddwr mewn gwlad Efengyl.cni ddyyyedodd Mrs Casson y geiriau a brrcdolir iddi yn y ^Mr Morgan Jones: Mor bell ag > r wyf fi j n 'S/'iTo5 S32teit«Er«a galwodd y cadeirydd am drefn._ Yna ymranwyd1: dros gynygisd Mr Roberts, tri yn erbyn, pedfwar. Ni fu i ni.fer fawr bleidleisio. Mr C. Rciberts: Bydd i mi gyoyg yn y cyfar- fod nesaf ein bod yn gofyn i Fwrdd Llywodr- aeth Leol gynal ymchwiliad. Yr wyf yn rhy- feddu fod yma ddynwn yn goddf i eneth am- ddifad giel ei thrin fel y mae wedi cael ei thrm. Mr J. Roiberits: Nis gallaf fi sicrhau fod ei mynegiad yn gywir, a dyna paham na phleid- ledsiais. „ A- Ar ol ciniaw, a phan yr oedd Mrs Oasscn we ai ymadsel, dynygiodd Mr Rdhert Jones bleidlais o ymddiriedae-th yn Mass Powell. Filiwyd gan Mr S. S. Jones. Fel gwelli'.ant cynygiodd Mr C. Roiberts. ac e-ilicdd Mr R- Williams, foi hyny yn cael ei oihirio hyd nes y byddai Mrs Oasson yn bres- eP'01. Cl Oafodd y gwelliant ei gario gan wyth yn erbyn pedwar. CAN I AT AD. OANIAT AD. Oafwyd caniatad Bwrdd Llyw^odraeith Leol i fenthyoa lOOOp at amoanion gwelliaoiitau yn y ty. RHEOLAU Y TY. Oafodd ystyriaetli y rhai hyn ei ohirio eto hyd ddyfodiad y cdelrydd. (JIr Owen Jones) yn °l YR AMCAiNGYFRlF. Dygwyd genbrcn yr amcawgyfilf o r s^m goi- TITOII gan y gwahanol blwyfydd am y VThvyddvn nesaf fel y canlyn,:—Bedd^ert, 183p Dolbenmaen, 225p; Ffestmiog, 3Z64p; Llanibedr 73. IAandanwg, 120P Llandecwyn, 57p •; tLlanfair, 98p; Penrhyn, 278p; Talsarnau, 117p Llanfxdthen, 163p Mfeentwrog, IMp; Treflys, 39p; Ynyscyn- haiarn, 637ip, 'Meddhdm hyn dreth o 7i i 8% yny bunt at amoanion cvfraith y tlodion ac a 3c i 6c y bunt afi amoanion sarol Meinon a. Sir G^emarfem.

Er vdyw -prifddins^ yr Eidal, nid ydyw ond y dryd^dd maintioli. M fe VI ond i]ÛfJ;OOO o drigobon. tra y mae gM1 ■MJiau 90.000, a Naples ages i Gall ot-ffyl 1vw am 25 niwrntidl beb ymborth syl- worldol, diwy yfedi dwfr yn unig 17 niwrnod heb 118, bwyta. Hitc yfed i a. dim ond pum niwrnod pau yr bwyta ymbortb svlweddoi heb yfed. fjAUTION — ^ORNIMAJI'S rUBE TEA. — in itrution is true sinoerest form of fllitery-The well- •ksm'ei ar.<l universal apprecuati^o of HORNI- MA N"S PURE IEA has induce! unscrupulous ■U-<lei>' to palm otf imit»tiooe. Can be opined' at Axv-onia Buildings, audi at Jianrwst Carnarvon: Owen. Chemist. Portpaadoes Newell, Confectioner. Nevin: Griffith, Gr^er. Cor^*ay: Williaaw. Chemist. Beauaiaris Riddish, Oiermst. Penmaenaiawr: Co-operatiye Society; Roberts, Grocer. Llanbcris: Ingbaifi, Grocer. Llanfair- fcchan M<rt"gan, Grocer, etc. Willia.ms, Tea Deal- er, etc. Llandudno: Roberts, Cfcemist.- gefni: Jones. Grocer, etc. ColWVD Bay Hughes, Grocer, FtC. Newbo'on^h Lewie. Groflejr, Criccietfa < Owen, Grocer. Ptorhyndeudracth; Janes and boo. Upper Bangor: Witliams. OrroCfT, Hughes, Grocer. 3410

Y Gyngres Eglwysig. Dechreuwyd ar weithrediadaa y Gyngres Eglwrsig yn Brighton ddydd Mawrth, pan y rboddwyd d'erbyniad swyddogol i'r aelodau gan y Maer. Yr oedd E^gob'Calcutta wedi ei benodi i bregethu yn eglwys y phryf, ond nis gallai fod yn bresf-uol oherwydd afiechyd. Pa fodd bynag, an- fonodd ei bregeth. i Fioer y pi wyf, yr hwn a'i dar- llenoddj gpibron y gynulleidia fawr oedd wedi vm- 9 gv giisglu. Pregethwyd yn Eglwys yr Holl Saint gafa FAg-ob Llundain. ac yn Eglwys St. Mair gan Esgob Glasgow. Yn y prydnawn cynbdiwyd cyfarfod1 cyntaf y Gyngres yn y "pas ilion, dan lywyddiajeth Esgnb Ciiaehester, yr hwn a drad!dododd:'araeth agoriadol ynxurferol, yn yr hon yr ymdrinodd ag amivw agweddau mewn perthynas i'r offeh-iadaeth, ac yn Y GWIR ANRHYD. DR. WILBERFORCE (ESGOB CHICHESTER), Llwydd' y Gyngres Eglwysig. eu plith gwasgotld ar ei wrandawyr y fiaath bwysig y dylent ddarpaTu yn belaethach ar gyfer yr offeiriaid, llawer o'r rhai na ddierbyniant ddigon o dal i sicrhau bywoliaeth iddynt hwy a'u teuluoedd. Hysbyswyd ar ddiwedd y cyfarfod prydnawnol y cynhelid y Gyn;gres nesaf yn Northampton. Yn un o gyfarfodydd yr hwyr cafwyfl anerehiad do. gan Argiwydd Brassey ar "Yr Eglwys a'i Gwaith," a dilynwyd ef gan yr Esgob Barry. Yn y "Corn Exchange" cafwyd1 cyfarfod i ym- drin ag "Addysg, ar yr hyn y cafwyd anerchiadau gwerthfawr gan ddau foneddwr o Es,iboeth Llan- ehvy, set Mr Griffith-Bcscawen. A.S., a Mr P. P. Pennant. ANERCHIAD MR PENNANT. Aeth Mr Pennant dros banes addysg ail-raddol yn Nghymru a Sir Fynwy yn ystod y deg neu y deuddeng mlynedd diwedd-af, ac eglurodd y cynllun ruewydd o dan ba un yr oedd yr ypgolion canol- raddol --iral yn cael eu gweithio yn bresenol yn Nghymru. Yr oedd ganddynt hwy, aneddai, gyn- llun lied1 debyg i'r un yr oedd y Llywodraeth yn cynyg ei osod' i fyny yn Lloegr trwy Fesur anhymig y Senedd-dymhor diweddaf. Yr oedd yna yn mhiob sir, neu bob bwrdieisdref sixol, gorph o lywiawdwyr, mwyafrif pa un oedd yn aelodau o'r Cynghor Sirol, tra, yr oeid y gweddill yn cael eu penodi gan goleg- au prifysgolion, cynghorau dosbarth, neu nifer o aelodau cydweithredol. Yr oedd pob sir yn cae; ci rhanu yn ddoshaftliiadau ysgol cyfieuis, yn miha rai y gellid sefydlu ysgol neu ysgolion sirol, y rhai a fyddai o dan reolaeth Hywiawdwyr 11-eol. ond o dan arolygiaeth gySredinol v corph o lywiawdwyr sixol. Yr oedd adnodttau cyllidol y corph o lyw- iawdwyr sirol yn cael eu gwneud i fyny o ben waddoliadau a-ddysgawl neillduol, tretii sirol o ddimai yn y bimt., rhodd oddiwrth y Trysorlys cyfartal i'r swm a god id trwy y dreth; ond fod hyny yn dibynu ar effeithiolrwydd yr ysgol'ion, yr oil, neu. mewn Thai acliosion, dim ond rfhan yn unig o'r arian" wisci" ag a allai gael e1 benodi ar y dechreu gan y cynghor sirol, ond pa an oedd wedi ei gorphori wedi hyny yn y cynllun. Yr oedd y taliadau yn cael eu talu yn uniongyrchol i'r llyw- iawdwvr'lleoi. Ctdod-d ysgoloriaoetfiaa4 glwysgiedi, a llenfud'dianau eu sefydlu o dan amrywiol amiodiau yn y gw ah an ol siroedd. Yr oedd y cwrs o addysg yn cael ei osod i lawr yn y cynllunian, er fod hyny y yn cael ei wneud gyda. digon o hydwythedd, er i lywiawdwyr lleol a phrifathrawon) a!lu arfer eu doethineb gyda golwg ar y modd' yr oeddynt yn rhoddi ihynv mewn gweithrediad. Yr oedd yr holl gynllun wedi cael ei g^blhau a'i goroni yn 1896. trwy sefydliad BwTdd Canolog Cymreig. pa. un oedd yn arolygu ac yn arholi yr oil o'r ysgolion sirol, ac yn anfon adroddiad o'r cyfryw i'r Bwrdd Addysg- Fel canlyniad v cynllun hwnw, cyfenriodd fod yna. ugain mlynedd yn ol, 27 o ysgolion ail-rat idol gwaddoledisj yn Nghymru, gyda gwaddoliad blyn- yddol o 12,800p. ac yn addysgu 1540 o fechgyn. Yn chwanegol at hyny yr oedd yna 2290 o fechgyn, a 1870 o enethod, mewn ysgolion preifat; ond mewn llawer o'r rhai hyn, a'r tebygolrwydd ydyw yn y rhan fwyaf, yr oedd y gallu addysgawl yn bur wael, a'r pynciau a. ddysgid yn bur gyfyngedig. Oddi- wrth adroddiad y Bwrdd Canolog Cymreig am 1900 ymddtengys, yn ychwanegol at ysgolion cyhoeddus neillduol, fel y rbaj oedd; yn Aberhonddu, Dinbych, L^nymddyfri, a Rhuthyn, yn grstal ag ainiyw ysgolion preifat oedd yn cael eu cario yn mlaen, fod yna 94 o ysgolion sirol, 22 i fechgyn, 22 i enethod. 43 o ysgolion i fechgyn a genethod, a saith o ysgolion cymysgedig. Nifer yr ysgolfoeigion adeg yr adolygiud ydoedd 7445-3799 o fechgyn a 3646 o enethod. O'r nifer hw nyr oedd' 5228 wedi cael eu d-erbyn o'r ysgolion elfeuol cyhoedldiis. 0 berthynas i effeithiolrwydd yr ysgolion, siaradai yr arholwyr am symudiad yn mlaen yn mihob cyfeiriad ar y flwy-ddyn fiaenorol. Yn Nghymru yr oedd cwestiynau gwleidyddol a c-hrefyddol yn cael ym- wneud a hwy yn dra mynych gyda cliryni lawer o wres a llymder. Nid oedd yr Yf>DTyd hwn yn hollol absenol ar yr adeg yr oodd Y cynlluniau yn cael eu ffurfio ond yn awr yr oedd, yn ymarferol, wedi d;flanu, ac wedi rhoddi lie i ysbryd o gydweithred- iad calonog, y Radical a'r Undebwr, yr Ymneillduwr a'r Eglwyswr, yn anghofio eu plaid neu eu henwad, ac yn aros yn ddim ond addysgwyr. Yr oedd yn priodoli yr agwedd bw-vsig hon, i Taddau mawr, i'r ffaith nad oedd aelodau yr amrywiol awdurdodau yn cael eu penodi trwy etholiad gan bleidleiswyr, y rhai na wyddent ond yehydig, os dim, am addysg, oeddynt yn rhwym o syrthio ar ystyriaethau p'aid neu enwad i'w harwain hwy. Ni ddylai addysg gael ei wneud1 yni beth i chwareu ag ef, nac yn asgwrn y gynen i bleidiau crefyddol neu wleidyddbl. Yr oeddym wedi colli tir gyda. rhai gwledydd yn y rhedegfa o gystadleuaeth fasnachol, mewn can- lyniad i'w haddysig uwch. Yr oedd canghenau neillduol o fasnacih vedi gadael ein g.vlad. Yr oedd yn rhaid i bob plaid gydweithio yn galonog gydia'r gwaith pwy^ig hwn. Yr oedd yr arbrawf, yn yr ystyr bon, wedi troi allan yn llwyddiant hollol. Boed iddi gael ei hestyn i Loegr gyda phob cyflymder rhesymol. Yr oedd yna alw a. sefydlu ar unwadh yr hell gynllun o addysg, o'r pen uchaf i'r gwaelod. Credai ef ei hun y. dylai y gwaith gael ei (gano allan mewn dwy adxan. Yn gyntaf, dylai yr awdurdod leol newydd gael ei dueu. a. uyiaj gael amser i ymffurfio ei hun, ac ymgymeryd a'r gwaith o drefnu addysg ail-raddol a chelfy ddydol. Fel ail-ran o'r gwai tli, ar ol i flwyddyn fyned heibio, ymgymeryd a rheoh a chynorthwyo dyledswyddiau mewn eyisylltiad ag addysg elfenol.

Y Gymraeg mewn Yegolion Elfenol. Yn ei .adroddiad i'r Bwidd Addysg ar vspolinn elfenol yn y dosbarth Cymreig, dvwed Mr A. G Legard, y prif arolygydd —"Rb<ud i'r ffq ith gael ei chad.w mewn cof fod y Gymraeg mewn rhan helaeth o Gymru yn iaith gyffredin y babl. an b^ny, boed i r Gymraeg gael ei defnyddio rhyddach nag y gwneir yn bresenol wrth addysgu y babanod a'r plant ieneng-af. !1ewn gwersi gwTthddrycliol (oibjeot. lessons), er engrailft, dylid dysgu plant i raddau helaeth am beth cyffredin mewn iaith ag y gallant yn hawdd ei deall. Byddai iddynt felly gymeTyd 1 fewn dde-chreuadau cyntaf gwi'baiaedh o natur. Ac ar gyfer hyny dylid cymeradwyo eylchddysg yn dar'bod g-wersi neillduol mewn ard-p.loedd He siaredir Cymraeg yn yr iaith hono. Ar y llaw arall, rhaid cydnabod yn sgoTed fod y Sa-es- neg, yn y parthan lie y siaredir Cymraeg yn iaith estrondl, a'i bod i'w dysgu fel y dylid dyegu ail iaith. Rhoddwyd llawer o sylw yn ddiiweddar i ddull newndd o ddysgu iaith estron- ol, a. dylai derbyniad o'r dull hwnw ddwyn ffrwyth yn ny&giad y Saesneg. Am y rheswm hwn, nuae'n debyg y bydd raid rhoi mwy o am- ser i ddysgu'r Saesneg mewn rhai rhanau o Gymru nag mewn rhanau c ail1, Cydnaibyddir yn gyflfredin i'r Saesneg yn y gorphenol gael ei dysgu mewn dulil rhy ffurfiol, a'i bed mewn canlyniad yn cselei hangihoSo yn fuan. Amcan ein hathrawon ddylai fed—galluogi y plant, pan y gadawont vr ysgol. i ddarllen yn rhwydd a dealladwy lyfrau cyffredin mewn Oymraeg a Saesneg." Gwia Mr Legard rai sylwadau ar "y fyddin athrrvwom a ddaliant swydd yn y dosbarth Cymreig." Phifa y rhai h,-n tiza 10,500. Or cyfanswm hwn y mae tua Zr. y cant wedi deT- byn tystyi.gr if athraw, 24 y cajit yn gynoTthwy- wyr heb dy^tjiegrifau, 27 y cant yn ddisgyhi- fi th raw on, a'r gweddill 13 y cant yn athrawon yn ol "Erthygl o." Mewn pmrthau ya nghyrau pell y wlad, mae anhaw«der i sirrhau athrawon ty«t>"sgrifed, lie nid yw yn dtflyg y Ileiha yr I aahawsder. Mater o arian yw yn besnaf. Achos o ofid oedd fod athrawon a basaasant dan Er- tliygl 68 wedi cynyddu o 1297 yn y flwyddyn 1899 i 1389 yn 1900.

NUDiuIs Y mae cyfiogau glowyr Deheudir -mru wedi cael eu gostwng 3-1 y cant. Y mae y gwerth trethiadol yn Undeb Oastell- 'I nedd wedi codi er y flwyddyni 1899 i'r swm o 44,385p. Gwneir parotoadau mewn amryw leoedd easoes gogyfer ag etholiadau y Cynghorau Trefol ar y laf o Dachwedd. Hysibj-sir y bydd i Ardalydd Bute osod oareg sylfcen T Neuadd Drefol yn Ngliaerdydd, dydd Mercher, Hydref 23ain. Claddwyd gweddillion yr Henadur Wearne, Abertawe, yn -Nighlad.dfa Gyheieddus (lumgell.1, prydnawn dydd Mercher. Mr John Ernest Lloyd, cyfreithiwr, Llanbedr, a benodwyd yn glerc ynadon rhanbarth Tie- garon, yn lie ei ddiweddar dad. Mr David Lloyd. Gowdodd bcchigjTi dan ar hen fatras oedd wedi ei luchio ar dir wast y tu ol i Ysgolion y Bw-rdd, yn Nghaerdydd. Yn y lludw daethant o hyd i gryn swm o aur. Yr wythnc's ebliweddaf bu farw y C^rj^hcrwr Thomas Jeremy, Risca. Yn Nghynghar Dos- barth Risca, dydd Mawrth, pasiwyd pleidlaia o gydymdeimlad a Mrs Jeremy. Y mae Pwyligor Neuadd Drefol neswydd Caerdydd wedi penderfynu cynyg pum' erw o diT yn nghanol Pare Cathays, i awdurdodau Ctoleg y Bnfysgol i godi coleg newydd arno. Yn llys yr ynadon yn NghaeTdydd, dydd Mawrth, cyhuddwyd Bernard Armstrong Alfred, o drywanu yr Heddgeidwad Arthur Clarke, gyda'r bwriad o'i lofruddio, ar AT 22ain o Fedi. Oymerwyd William Farr, eigydd, Pontypwl. N-r hw-n oedd wedi bod yn marchnad Abergafenni ddydd Mercher, yn wael yn ngorsaf ffordd haiarn Pontypwl ac yr oedd wedi marw cyn i feddyg gyrhaedd yno. Fel yr oedd gwedd.w, o'r EllW Mary Evans, 75ain mlwydd oed, o 13, Mount Pleasant, Sciwen, yn dyfod i lawr grisiau nos Fa wrth, yn y tywyllwch, syrthiodd, a derbyniodd niweidiau a drydd yn ange-uol iddi. Dirwywyd bachgen ieuanc, 15eg mlwydd oed, o'r enw Thomas Matthews, gan ynadon Tredegar, dydd Ma.wrth, i'r swm o 40s a'r costau, neu fis o garchariad, am farchogaeth bisycl mewn modd ffyrnig. Oafodd trenghoiHad ei gynal yn y Barrd, dydd Mawrth, ar gorph Henry Harley, yr hwn oedd yn byw gyda'i chwaer yn 3, Ki ngsland, crescent, yr hwn a fu farw yn sydyn, tra ar gymeryd ei giniaw ddydd Sadwrn. Dychwel- wyd rheithfarn o "Farwolaeth trwy ddiflfyg gweithrediad y gaIon." Derbyniwyd cenadwri yn y Barry, yr wythnoe ddiweddaf, yn hysbysu marwolaeth Mr J. Westall, Holtooi-roiad, pobydd, etc., yr hwn, yn ddiweddar, oedd wedi myned drosodd i Dde- heudir Affriea. Yn llys ti-wy'ddedol gehirdedig dosbarth Aber- tileri a'r Blaina o ranlbarth Bedwellty, dydd G.wener. gwnaed cyfeiriad at gynydd truenus meddwdod yn y rhanibaith yn ystod y flwyddyn ddiweddaf. Ymwelodd Syr George Kekewich, ysgrifenydd Bwrdd Addysg, a'r Barry dydd Gwener; ac wrth osod i lawr geryg coffadwriaethol helaeth- iad yr Ysgol Sirol, siaradodd am le athletics yn mywyd yr ysgcdion diweddar. Yn y Barry, dydd Llun,- dirwj*wyd William George Johnson, gynt meistr yr agerlong "Accfjmac, i'r swm o 28p 15s 3c-trebl y gwerth a'r doll—am gelu, mewn modd anghyfreiithlawn. 32 o bwysi o dyiiJollcO ar fwrdd y llestr hono, yr hon oedd yn y dotciau. Ymgynullodd nifer luosog i gaipel Jerusalem, Burry Port, dydd Sadwrn, i anrhegu Mr John Owen ag ofriadur aur, arerchiad oreuredig, darlun mawr o'r rOT, yn nghyd a tray arian i Mrs Owen yn gydnalbyddiaeth o'i wasanaeth fel meistr y cor am 35ain o flynyddoedd. Dywedir fod yr heddaeidwaid yn benderfynol o roddi terfyn ar ymddygiadau afreoJus rhyw I gi fe-heynos yn Nyffryn Abertawe, ar nos Sab- y bothau, trwy "lugo genethod" o gwmpas ar y brif-ffe>rdd Dir-vm-wyd un o'r bechgyn hyn i 2p, a phedwar arall i lp bob un, dydd Sadwrn. Un^-aith eto gwnaeth Margaret Rogers ("Mad Maggie") ei hymddangceiad o flaen yr ynadoai yn Afbeidawe dydd 'Sadwrn, i ateb i'r cyhuddiad o fod yn feddw ac afreolus. Y diwrnod blaenorol yr oedd wedi dyfod allan o'r carrA-iar a gofynodd i'r Fainc yn awr am gael myned i gartref y meddwon. Gan nad oedd ymo gartref felly, bu raid iddi wynebu cu y tlotty. Cynhaliodd cglwys Penygroes. CSaerdydd, ei ebyfarfodydd diolchigarwch ddydd Llun. Pre- géhwyd gan y Parch Oynwrd Them as, OaeTdydd. Gwasanne'thwyd wrth yr offeryn gan Miss Lewis, Cwrt Fawr, Llanedarne, adnabyddus fel enill- ydd vr unawd soprano yn Eisteddfod Genedl- aethcl Merthyr. Darfu i ynadon Albertawe, ddydd Llun, ddir- wyo y Mri Wallers a Johns, o'r molinau llifo, Morraston, i'r swm o lOOp, am droseddu Cyfraith y Llaw-wedthfeydd, trwy esgeuluso amgaupeiriant; ac felly, achosd marwolaeth dyn o'r enw Griffith Howell. Argymhellai y Fadnc ar i gais gad ei wneud at yr Ysgrifenydd Gartrefol am iddo drosglwyddo y swm drosodd, er mantais i blant. y tranoedig. Un diwrnod yr wytbnois ddiweddaf cyflawnodd Rose Rachel Jones, gwTaig Mr Jones, y Boar's Head Hotel, Aberhonddu, hunanladdiad, trwy foddi ei hun yn yr afon Wysg, yr ihem sydd yn rhedeg heibio y gwesty. Yn y trengholiad a gynhaliwvd dychwelvryff T-hei&ifam laddiad tra yn dioddef uddiwrtli wallgofrwydd dros dj-mor." Yn Ilys yr ynadon yn nredegar, dydd Mawrth, gwysiwyd Geocrge Powell, glmn, am fod ganddo bibell dybaco yn y pwil, yn Bed- vrellty, tra y gwysiwyd Nathan Hughes, glowr, am fed gan'ddo foes o matches yn ei feddiant, yn yr un pwll. Dirwywyd y diffynydclion i r wm o 2p bob un—y swm uchaf yn ol y cyfraith —yn iighyd a lp 7s o gostau, neu, yn niffyg ialu, mis o garehariad. Bu farw Gladys Violet. Miles, wyth mlwydd oed, merch i weithi.wr yn llaw-wedthfa y mineral Y. ater, yn Ca^newydd, Mynwy, ddydd Iau; mewn canlyniad i losgiadau a achoswyd trwy i lamp paraffin ddiscryrn ar ei gwely. Yr oedd yr eneth vn cyseni yn vr rn ystafell a'i rhieni, a deffrodd v vd i tad vn foreu ddydd la.u, yn mron mewn pryd i weled v lamp vn eyrthio oddiar fwrdd oedd wrth nehr y gwely. Tybir i'r plentyn ymestyn ei })reichiau 37n ei chwsg, ac iddi ddymchwelyd y lamp. Y mae sefvll allan llafurwyr yr adeiladwyr y-n Abertawe yn parhau i gynyrchu goly-gfeydd /bywio-i mewn amryw rana,u o Albertawe, lie y rnne v ,rwaiih o adeiladu yn cael ei gario yn rn^arn o dan anhawsdeT. Dvdd Mercher, y tuallan i weithiau Cwmni y Fuse, lie y mae cvfnewidiadau yn cael eu cario allan gan adeilad- wvr lleol. ymgynullodd y streicwyT er dvlan- wadu ar y dynion i adae'l eu gwaith. Yr oedd girornr Iledi,-Pidw,pid y-n bresenol ond eyynth- odent ymyryd, gan nad oedd unrhyw ffyrnig- rwydd yn cael ei fygwth.

OLD FALSE TEETH BOUGHT.—Many people cH or disused fake teeth. Send your teeth to R. D. and J. B. Fraser, Ld., Pnnce's-st., Ips Vrich (estab. 1833), and thev will remit the utmost value by return, or make you beat offer. Larpest and eldest buyers of old false teeth in the world.

I Kerch mewn Diliad Dyn. YSTORI NODEDIG. G-dhtibydd y "Daily Telegraph" o New York a b<eller)ra:—Daeth Miss Caroline' Winslow Hall, Boston, water-colour painter o nod yn MiLaa^ i'r ddinas bom ar fwrdd yr agtr!eng '"Citta di Tan no, o Genoa, mewn cyflwr angeuol. Yr otedd wedi ymwisgo mewn dillad dyn, ac yn actio fel dyn yn mhoib rhyw fodd a chyda hi yr oedd m-erch ieuanc, yr hon a'i cyfarchai fel "Fy ng-wr." Ddoe hi a dynodd ti hanadi olatf yn y Ikmg, a bu i'w chyfeilles, Miss Ginseip- pina Boriani, yr hon yn rstood y fordaith a aowaenid fel Lrwrnig y "dyn ieuane." ruddi v manyli&n a ganlyn:—Hwy a aethant ar fwi-dd yr agerlong yn Genoa ar v 9fed o Fedi, a rhodd- a-aii4, eu henwau i lawr fel "Charles Winslow Hali a'i wraig." Yr oedd hi wedi adnabod Miss Hall er deng "mlynedd a b:(11t vii iii-w eiii d-wy yn Milan, lie y gwnaeth Miss Hall enw iddi ci hun gvda phaentio'. Yr otnd Miss Hall wedi myned i Milan gyda'i mham clair blynedd cyn -v t-o hwn yr oedd ei mham hefyd yn paentio. Miss Borland a ddywedodd i Hall, rhyw dair blynedd yn ol, ddechreu bodt yn ddyeitbrol ei ffordd mewn amryw ddulliau, ac iddi lie peidio gyvis-ao dillad merch a dillad dyn. Hi a ddatganai fod dyn- yn well na merched ac er ei bod yn mecb-a saethu yn dda gyda'r dryll, yr oedd ei rhyw -it atal iddi fyned i lawer o gystadleuaethau saeihu. Ojnnerodd y cyfnewidiad le yn ddistaw a digyffro, a diflanodd Miss Hall vn hedlol o oiwg v cyhoedd. Rhoddodd Mr Hall (ei thad) ei wyneb o blaid y peth, ac ni fhymprai arno nad oedd y dillad dyn am y ]>ers,>n priodol. Swyddogion y Hong a ddvweclent. fod Hall" yn ypm-oeio, yn yfed ac yn ysmalio gyda dynion eraill y llong. ac yn ymddangos i'r hon deithwyr yn un o'r rhai mwyaf sariol a llawen. 'Elfe'' a siaradai am ei fedrusrwyo'd fel saetliwr. a. tihraethai yn hyawdl ar bob matih 0 ohwareuG"* dynol. Ar y trydydd dydd o'r fordaith cymett- wyd "Mr" Hall yn bur sal. Daeth meddygon y llong at y claf, a chawsant ei fod yn dioddef oddiwrth tuberculosis ar yr yscyfaint ac wedi myned i ystad bell. Cyfaddefodd y claf mai merch ydoedd, ond erfyniai am beidio g-wneud hyny yn hvsbys i'r teithwyr eraill, a ehytunwyd i'w gadw'n guddiedig. Gyda'u bod w e,(i I pasio Sandy Hook bu Miss Hall farw. Dywed y doMoriaid foJ yr afiechyd wedi ei brj-suro trwy yfed a smocio gcnnod. iae ei thad—Mr Johr W. Wall, yr hwn sydd swyddog wedi yroneillduo o'r fyddin ac yn byw yn Hatrhiande. Boown-w-eül ei hv«»hysiu o farwedaeth ei ferch ond v mae ef yn bed war ugain oed ac yn rhj v^anilyd ddyTod yma, ac y efn-der (Mr Albert G. Hall) yyedi 'o^rrfcv.edd* i hawliQ y oeirph.

Genedigaethau, Priodaseo a Marwolaeth an. GENEDIGAETHAE. Davies.—Hydrei 1. priod Mr J. Davies-, Muruvc. and Nelson Emporium, Caernarfon, a.r fab. Foulkes. Medi 27, priod Mr Thomas Foulkee, Ffordd Newydd, Castell. Dinbych, ar ferch, T 1. priod Mr Pric Jone'i, eilliwr, Graigle, Blaenau Ffestiniog, ar f^-rch. Thomas. Medi 27, yn Digbeth-tenaee, Bont- newydd, ger Ciiernarfon, pried Mr R. R. Thomas, ar efe:illiaid-ma b a merch. Thompson. Medi 24. priod Mr Alexander W, Thompson. 13, Hall-street. Llangollen, ar fab. Williams.—Medi 24, yn High-street. Wyddgrag'. priod Dr. Williams, Cefnybedd. ger Gwrecsam, ar ferch- PRIODASAU. Davies—O^en.—Medi 25. yn swyddfa y co^restrydd. Bangor, trwy drwydded, gan Mr Lewis Morris. Mr Stephen Davies, Pont Sylltir. Dinbyeh. a Miss EUen Owen, Bwlc-h Gwyn, Gaerwen. Evans—Eiias.—Medi 24. yn Eglwys Lianv pan y Parch J. E. Williams, Mr John Evans. Bryn-dasi. Llaneilian. a Miss Jane Ellen Eiiat. Plas üchaf, Llanwenlbvj-fo. Edwardls—Wildman.—Medi 25, vn E,g!s y Plwyf, Ohadderton, gan y Parch T. Hutchinson Higgins, Mr E. Edwards." Coppy Farm, Gwernaffield, a Mary Alice, merch Mr Stepfetr. W. Wildmaii, Oliaddfrton. Sir Lancaster. Hagief—Williams.—Medi 26. yn Nghapei liethel, Idanfairfeclian. gan y Pai-eli Daniel Marnoi. Mr Llewelyn Hughes, Nant- v Felin, a Miss _nn¡" Williams, Ty Cerr-vg-y ddau o Lanfairfechan. Jones—Roberts.—Hydref 2. yn .Swyddfa'r restrvdd. Bangor, gan Mr D. Gritiith Davies (cyi- reithiwr), cof rest rydd, Bethesda, Mr V\ illiam. Jones, 20. Water-sti-eet. Hirael. Bangor, a -Miso Mary Roberta, 54. Ambrose-street, Hirael, Ban- gor. Marshall—Sharp.—Medi 2-5, yn Swyddfa' r restrydd, Llantlwy, gerbron Mr Jolin Simon, cofrestrydd. Mr William Qiailu- S jStreet Derbv. a Miss- Rebecca Sharp, R^ver-street, Rhyl. Morgan—Morris.—Medi 27. vn NgSiapel Moriah, Gaernarfon. gan y Parch \V. Davies, Carmel, a Mr Daniel ihomas. oe»frestrydd. Mr Owen Thoii^i^ Morgan, a Miss Jane Ann Morns y ddilu o Vronheulog, Liandwrog Lchaf. Owtn—Parry.—Hydref 2, yn Nghapei y Mcthocusv iaid Caltinaidd Seisnig, Castle-square, Caernarfon, gan y Parch Griffith Tecwyn Parry, Har.bena, vn c-ael ei gynorthwyo gan y Pardb J. Evans Owen, Llanberis, yn mhreseno'deu Mr T. (i. Joness, registrar, Mr William R. Owen, ysgol feistr, Porthmadog, a Alis-, Jane Pairy, ysgo). feistres. Cambrian Lodge. Llanberis. Rainford—Watts.—Hydref 3, yn Eglwys y Drin- dod, Llandudno, gan y Parch Lewis Jenkins, Felinhf'i. yn cael ei gyriortlv-vyo .gan y Parch John Morgan, ficer y plwyf, William Alfred, mab livnaf W. Riinford. Feiinlu-!i. a Mary Win- •wood (Minnie), ail ferch v Parcii E. T. Warts, M.A., Y.H.. Henfaes, Dolgellau. Rowhtnds—Owen.—Hydref 2. yn Eglwys Gadeir^il Bangor, gan y Parch T. H. Hughes, fioer Lia-Ti gTirig ftwythr v briodferch). yn caei ci gy-norTliwy,> gun y Parch H. J. Williams, rilieithar St. Andrew, Caeniydd, y Parch R-. E. Rowland's, M A., rhe;th<.ir St. George, Caerdydd, » llJab liynaf Mr a Mrs 0. R. Rowlands. Temperance Hotel, liau- gor, a Margaret, pedwaredd tewfc y diwoddar Baich Ri chard Owen a. Mrs Owe a. Bange-r. Roberts — Hood. Medi 25, yn Nghape! y Methodistiaid Cyntefig. Ghapelstreet-, Co!r.r„d>« Quay, gan y Parch Wilson Barrett, Mr W iiiiani Roberts, a Sliss Elizabeth Dodc—y ddau o Peny lan-place. Connali's Quay. Thomas—J ones.—Hydref 2, yn ghapl y Metiy) distiaid Caifinaidd, Ciwyd-strcet. Rhyi. gan' y Parch S. T. Jones, Edward, mab Mr a Mrs Thiomai-, CacJlepa. Bangor, ag M. Myfanwy, merch Mr William Jones. Cynvid ilia, Rhyl. Williams)—:Hughes.—Medi 27, yn Swyddfa'r Oof- lestiydd. Caernarfon, gan Mr Daniel Tnomcu-s, Mr W. R. Williams, Muriah Chaj>ei House, Tal. ûl.1 1. T.c__ j — J" ^■arn. NIARW-OLARTHAV Evans. — Awst 9, yn Xo, 20 General Hospital, El, Transvaal. De Affriea. yi. 21 mlwydd oed. Corporal .Tohn n. l^van: 14th King' Hnssais, mab George a Sarah Ann EYcm, 130, Mfdyneux-road, Lerpwl. Farren.—Medi 29, yn Trefenai, Cieinaifon. Mi'ty Jane Juiia Farren, merch hynaf y diwe idar George Farren. bargyfreit-hiwr. Llurdain. Hall.—Medi 29, yn Harrogate, yn c: 2Saan mlwydd, yr I'gad be 11 Blake Ha.li, R Emu I,i ii y divvedr'ar Dr Hall, St Mark's tiouse. L,c .it-, na1, y diweddar Mr J. H A. Hai1. Old B.nk. gor a Cd< Hiighis.—Medi 28. yn 58 mlwyd i oed, Eiijsab tn Hughes, hotfus briod Mr Henry Hughes, > y Dyfnallt. Gorsaf llrynkir, Jones.—Medi 23. yn 15, Brentwcod-avenue, A: burth, Lerpwl, Edward W-il iam, unig y ->•- w-eddlr Edward Jon-v, Lerpwl. Jones. -Medi 25, yn 120. Northumberland-le Evert on, Lerpwl, yn 91 mlwydd oed. ^-a h gweddw y diweddar John Jones, Tygerddi. P. \y- bol, i'reffynon. Jones. idedi 29. yn 35 mlwydd ced, EUM V ,ii, merch itupng-af Mr Thomas a- Mrs Su,: Jom-.v, 13. Hcnllan street. Dinbych. Jones.Medi 27. yn 46 mlwydd Mr Li. Les Jones. Plas Tregtiiiog. Jon-es. — Medi 27, wedi ychydig wydmo: 0 gj'Ktudd, Mr Williiirr, Jon&s. Chapel-srreet, !• H- bveh, yn 68 mlwydd oed. t Llevve vn". — Med; 26. yn 18 mlwydd o.i. f CTstudd bj-r. ond ca'.ed. o dwymya y "tyjii. i a'r ••pr.e.nwinia," yi. N gli Dinbych. ,elr Evan Pierce Llewelyn, maij i'i diweddar ,ün Jilin a Mr- Lleweiyr., gynt o'r Kinmtl A Llanelwy 0.ven.—Medi 28. Mr Widiam Ow<«, 2, Pool Will, Caernaidoii. yn 77 mlwydd oed. Phillips. — Hydref 2, mewn gwth 0 (Kskan. J Phillips, siopwr, ger Dinbycl;k Williams.—Medi 28, yn 73 mlwydd oed, Jane, ii- bricd Mr George Williams, 7, Moriuh-u:oe, Caernarfon.