The Rhos Herald

RHOS. LiAvvDDi.»XT CiiKDDoiioL.—Llwyddodd Miss Cer- dwen Dftvies, merch Mr J T levies, dilladydd, Marfeet street, i basio Arioliad y Safon I mewn 4h.«r»«ui ar y berdoneg perthynol i'r Incovpojated of Musicians. DAKWATX—Ysigodd Mr Robert Dodd, Chnrch sfe. IVaich nos Sadwrn diweddaf tra, yn deurpdu. -i"tttddengys ei fed yn disgyn oddiar ei adeurod pryd I .sr rbedodd yn f-rbyn gwal ac y taflwyd ef ar lawr CSWHADOL —Dydd Sul diweddaf llauwyd pwlpud » Capel Mawr gan Dr Williams, Oorweu, yr hwn yn 5di,wedd»vr sydd wedi dod udrtf o Fryniau Khassia, .,yn dioddef o waelder ieebyd. Pregethodd yn y ':b(\rEU, fic yn yr hwyr tmddododd anerchiad hynod .Jdytklorol ar waith cenhadol. GvvtsiDAiTH DOSKAIITU.—Dydd Linn diweddaf .,ACtll Doebarth Mr Robert Thomas, Princes road, Yrfgoi Sul Bethlehem am wibdaith i New Brigh- ;oo. Cawsant ddiwrnod dymunol, a mwynbaodd "■*ft afchraw a'r disgyblion eu hunain yn fawr.

PONKEY. -JUVIHLI BETHEL.—Difgynn haner canfcd flwydil safydliad yr Eglwys uchod y flwyddyn hon a bwr- iedii' dat hln yr amgylchiad yn gyhoeddua. Gwneir V fcrefaiadau ar gyfer hyn yn fuan. PtfRsoNot.—Deallwn fod y Parch a Mrs Llewelyn Bowyer, West Ham, Llundain, yu treulio ihun ii .owyliau haf gvdau teuluoedd yn y Ponkey. Eidd- aain iddyi.t ameer a. tbywydd dymunol i adgyf- :t £ etib er gyfer gwaith y dyfodol. CA-is AM FODBI.—Unwaith eto ceir adroddind am -jamwain fu bron yn angeuol yn y Llyn Mawr. Ymddei gys 1od bachgen pedair mlwydd oed i Mr Sichard Turner, Ellis tleet, yn chwareu ar lan y %B prvduawn dydd Iau, ac yn ddisymwth dispyn- *dd W dwrfr. Ohemydd ei ddyfuder Bid oedd y '^obftith lleiaf iddo ddod allan, ond yn ffodus dig- .^ryddai bachgen ieuanc u'r enw Howell Rogers fod •vu mytid heibio ar y pryd, ac yu clywed gwaedd- t&dftu oeidiodd yn d'dwmdroi i'r dwlr, a llwyddodd i .Mod ag ef all»n yi) fldiangol. Dym». y tryoydd « pedwery^d c^is am foddiad yu vBtod .yohjdig slsoedd, a par y fifaith bon ddycbryu cj'Hredmol yn rhieni plant sydd yn byw yn ymyl y llyn, ac ig yn awr fod yr y gcbou yn oan dros wyiiaa yr haf. Mae'r He yn wi.ioneddol beryglus &'e eyndod ydyw na fyddai penau teuluol yn y Poiikey wedi codi lei un i wrthdystio yn bendant axi erbyn y rhai a fyuant gadw lie mor beryglus soot sigored a diamddiffyn. Gan na fyn y perchen- £ fgion wrando ar gais y CyDghor Plwyf. nac ych- -waitb ar bawliau dyngarwch, onid priodol fyddai .i GfIhorwyr Ward y Ponkey alw cyfarfod cy- ^oeddua dyweder ar dr< fa Chapel street a Fennant "oad i wneyd gwrthdystiad cyhoeddus, ac i dde- 11 wie dirpiwyaeth i osod hyny gerbion pwy bynag sydd mewn awdnrdod ? fKhaid oymeryd me.-urau llywjaiie a byny yn fuan, er c iel symud y per) gl Ibygytbiol hwn.

PENYCAE. O'll ASIRRICA.—Y mae'r Parch Hugh W Jones, mab V diweddar Barch John Jones, Gweinidog 4ryda*i* M.O., yn awr ar ymweliad a Phpnycae. Mae yo weinidog ar un o eglvvysi mwyaf y Presby- ieiriaid vn yr America. Sul y boreu cynhaliodd .wasatiaefch Seisneg yn Ngbapel M.C. y Groes, yn acldadi pregeth gref i gynulleidfa fawr. PKIOOAS,—Boreu Mercher, yn Nghapel y Bedydd- 11 wyt, Seisneg Chester Street, Gwreceam, gwemydd- -wyd priodas brydferth rhwng Miss Elizabeth Evans, Mrs J Roberts, 21 Chapel street, a Mr Thos ')o/laneíB, mab Mr Samuel Francis, Deheudir Cymru. Y forwyn briodasol oedd Miss Sarah Edwards, Hill street, Rhos, a'r gwas priodasol Mr Robert. Thomas, Johasoii street, Poijkey. t: Gweinyddwjd gan y i 'f&roh w B Jones. Cynfialiwyd ymgomwest yn agh»rtref mam y briodasferch pryd y derbyniodd par dedwydd longyfarchiadau y 11a mawr o wa- iSaltiMigwn oedd yn biesenol.

GOHEBIAETH. 9, VOTE 1 VOTE! VOTE:" Me Got,—A. fyddwch gystal a chaniafctau fobydig ofod yn yr Herald yr wythnos hon "i alw syhv Rhyddfrydwyr y Rhos a'r Oylch at ST pwysigrwydd o ofalu am eu Votes. Yr Wythnos nesaf bydd y Registers yn cael eu gos- 0d i fyny yn y Capeli ac mewn lleoedd cy- llrtefldiifJ eraill, ac os oes rhyw Rhyddfrydwr mown amheuaeth, neu yn meddwl y gall hawlio carem i'r cyfryw fy hysbysu mor -i-iiAti ag bydd modd. Y tebygolnvydd yw y ibyclii Etholiad Cyffredinol tua dechreu y fl wydd- ytt nesafi a bydd yn rhy ddiweddar i chwilio ;m Vote y pryd hwnw. Yn awr yw'r amser. H&k Ati boys. Pob cyfarwyddyd gan S. ROWLEY, Grango Schools, Rhos.

Chwythodd ystorm dros wersyllfa y Tirtogaethwyr Cymreig ger Aberystwyth ,no& Lun, ond ni wnaed unrhyw golledion. Su y dynion allan trwy yr wythnos, ac er £ od y gwaith yn galed, mae'r dynion mewn -ysbryd da. Disgwylir y bydd Mr Lloyd .George a Mr Haldane yn ymweled a'r jwcrsyitfa. yn ystod y dyddiau nesaf.

MARWOLAETH Y PARCH 0. WALDO JAMES. Chwith gan luoedd o bob enwad a chylch yn Rhos oedd deall yr wythnos ddiweddaf, am farwolaeth yr enwog Dr i Waldo James, y gwr amryddawn fu yn j gweinidogaethu ar Eglwys Penue! mor j llwyddianus oddeutu ugain mlynedd yn i ol. Yr oedd yn wybyddus i laweroeud I nad oedd yn mwynhau yr iechyd goreu, ac iddo fod yn dioddet oddiwrth nychdod yn ystod y blynyddau diweddat, ond ni fedd- I yliai neb a'i clywodd oddeutu blwyddyn yn ol yn Nghwrdd Pregethu blynyddo! Penuel, nad cedd ond ychydig gwell na deuddeg mis cyn y rhoddid y wys iddo groesi ffiniau'r ddeufyd. Ganwyd ef yn Llanfachreth, Sir Fon, ar y 3ydd o Hydref, 1845. Hanai o deu- lu nodedig o ran eu gallu meddyliol. Brawd naturiol iddo oedd y pregethwr enwog gyda'r Annibynwyr, y Parch E James, Nefyn—"James, Nefyn fel yr adwaenid ef oreu. Pan oedd Waldo yn tSeg oed, egwyddorwyd ef yn fitter, a bu gyda'r gwaith hwn am oddeutu dwy flyn- edd. Derbyniodd ei addysg elfenpl yn Ysgol y pentref, Llanfachreth, a'i addysg grefyddol yn Ysgol Sul Capel y Bedydd- wyr, Pontyrarw, yn yr un capel a'r en- wogion Dr Hugh Jones, Llangollen, a Dr Rowlands, Llanelli. Gweinidog yr Eglwys y pryd hyn oedd yr esboniwr en- wog Mathetes, a than bregeth o'i eiddo ef ar foreu Sul y dychwelwyd Waldo ieu- anc pan yn 15eg oed. Y chydig fisoedd yn ddiweddarach, dechteuodd bregethu, a phan yn ioeg oed, yr oedd yn bregethwr cydnabydded- ig gan y Gymanfa. Derbyniwyd ef i Goleg Llangollen pan yn 17eg oed. Efe ydoedd un o'r efrydwyr cyntaf yno, a chafodd felly y fantais anmhrisiadwy o gael ei addysgu gan y Doctoriaid Pritch- ard a Jones, Wedi bod yno am dair blynedd, cafodd alwad gan Eglwys Heb- ron, Dowlais, ac ordeiniwyd ef yn wein- idog iddi pan yn 2oain oed. Yn ystod ei yrfa bu yn gweinidogaethu amryw o Eglwysi enwocaf yr enwad yn Nghymru a'r America, ac yn mhob un o honynt, arhosa prawfion eglur o'i ddi- wydrwydd mawr a'i allu. disglaer fel gweinidog a phregethwr Bydd y rhestr ganlynol yn ddyddorol fel yn dangos yr eglwysi y bu yn eu gwasanaethu yn ystod gyrfa o 45 mlynedd :—Hebron, Dowlais, 1865-7 2 Tabernacl, Merthyr, 187 2-78; Ebenezer, Aberavon, 1878-87 Kings- ton, U.S. A., 1887—90; Rhos, 1890-93 Blaenclydach, 1893-1900 Goruchwyliwr Forward Movement Undeb Bedyddwyr Cymru, 1900-5; Bethania, Porth, 19°5- 1910. Fel pregethwr, yr oedd y diweddar Ddr. yn feddianol ar ddoniau erthViadbl, ac yri ei dymhor ystyrid ef yn rheng flaenaf pregethwyr y gened!. Gellir dweyd am daho ei fod yn un o bregethwyr mwyaf poblogaidd ei ddydd, a ,pha le bynag y cyhoeddid ef, byddai y canoedd yn tyru i'w: wrando. Daliodd ei boblogrwydd hyd y diwedd. Yr oedd yn feddianol ar feddwl meistroiaidd, crebwyll cryf, ara- bedd rhaiadrol, medr mynegol, parabl parod, ac ymddangosiad enillgar. Rhodd- odd y cyfan dan dreth drom i wasanaeth Duw a dyn. Fel gwleidyddwr, yr ciedd yn rheng flaenaf areithwyr politicaiad. Byddai ei wasanaeth yn mhob etholiad yn cael ei geisio yn mhob cwr o'r wlad. Pan ar y llwyfan politicaidd, gollyngai yr awenau ar war ei hyawdledd, ac ysgubid ei wran- dawyr ymaith gan nerth y Hifeiriant. Yr oedd yn ddychryn iJw wrthwynebwyr, a gosodai arswyd ar doriaeth pa le bynag y siaradai. Bu ei wasanaeth hefyd yn y byd lien- | yddol yn anghredadwy. Llanwodd safleoedd fel beirniad ac ar- weinydd yn yr Eisteddfod Genedlaethol amryw weithiau, heb son am ei lafur yn ngiyn ag eisteddfodau lleol. Bu am law- er o flynyddau yn Olygydd yr argraffiad o'r Herald Gymraeg a gyhoeddid dan yr enw Herald y De, yn Merthyr Tydfil. Ysgrifenodd lawer dan ffugenwau a'i enw priodol, i gylchgronau enwadol a chen- edlaethol. Dygodd allan lawer o bamph- ledau, heblaw y cyfrolau gorchestol a ad- nabyddir dan yr enwau Adnodau dyrus y Testament Newydd Lla7viyfr Cyfar- fodydd," ac amryw esboniadau ar adranau o'r Beibl. Fel darlithydd nid oedd neb y gelwid yn fwy am.ei wasanaeth, ac yn y maes hwn yr oedd ganddb doraeth o ddarlith- iau penigamp Ymwelodd a phob rhan o Gymru, a byddai yn sicr o adael argraff ddbfn ar ei gynulleidfa pa le bynag yr elai. Dyma ychydig o nifer fawr o ddar- lithiau, un o ba rai fyddai yn ddjgon i enwogi dyn Meindied pawb ei fusnes ei hun," Roger Williams, Apostol Rhyddid," "Pa Weithiwr y'ch chi?" Y Cwac Doctor," Spurgeon," Rob- erts, Llsvynhendy," "Yr Ysgol Sul." Er mai byr fu ei arhosiad yn Rhos, gwnaeth waith yr edrychir yn 01 arno gan lawer heddyw. Cofus fod Eglwys Penuel yr adeg hyn wedi ei hamddifadu o wein- idog- sefydlog e'rs rhai blynyddoedd, ac yn naturiol nid oedd yn y cyflwr mwyaf llewyrchus. Yn canfod hyn gwynebodd yr Eglwys yr amgylchiadau, a phender- fynodd ar y cwrs eithriadol o roddi gal- wad i'r enwcg Waldo James, yr hwn ar y pryd oedd yn Weinidog ar bglwys yn Unol Dalaethau yr America. Anfon- wyd cais yr eglwys ato, ac er llawenydd, i penderfynodd yntau ei dderbyn. Daeth i'r Rhos yn 1890, ac ar unwaith, taflodd ei hun i'r gwaith o ad-drefuu yr eglwys, ac adenill safle yr enwad yn v gvrndog- aeth. Ni fu Nnia otid ychydig cyu i'w ddylanwad nerthol g-ael ei de m!o mewn byd ac eglwys. L Ar y pryd yr oedd dyled o /"ijoo yn aros ar addoldy Penuel, ac wedi bud yn faich ar yr eglwys am ysba'd. Amlygodd benderfyniad fod yn rhaid clirio hyn, a chydaJr bwriad dygodd yn nilaen gynllun gododd y Rhos ar 01 hyny i enwogrwydd cenedlaethcl. Amlygodd gynllun newydd i glirio yr arian trwy ddechreu C,-t,gliad Miiwr. Ofnid y cwrs ar y dechreu, ond nid oedd ef am droi yn ol. Cyhorddodd | y peth rai misoedd cyn iddo ddi^wydd, a bu yr Ysgol Sul yn darbod ar ei gyfer. Pan ddaeth y dydd, ac yr offrymwyd yr hyn yr oeddynt wedi bod yn ddygn gynilo, cafwyd fod y swm anhvgoel y pryd hyny o ;tC300 wedi ei gasglu. Bu hyn yn des- tyn siarad yr ardal a'r cylchoedd, ac nid yn unig yn destyn siarad. ond rhoddodd gychwyniad mewn Ysgolion eraill i'w hefelychu, ac hyd yn oed i ragori ilawer ar y casgliad ardderchog hwn. Y pryd hyn yr oedd ysfa yn mhrif Eglwysi y Rhos am wychu ac adgyweirio eu capel- au. Wedi clirio y ddyled, ac yn anfodd- Ion i fod yn ol i'r gweddill, dygodd yn mlaen gynllun i roddi front newydd i Penuel. Gwelodd gario y cynllun allan yn llwyddianus. Nid gyda gwaith allanol yr Eglwys yn unig y bu yn ymroddgar. Taflodd ei hun a'j holl al!u i waith ysbrydol yr Eglwys. 0 bosibl mai tymor ei weinidogaeth ef oedd un o'r cyfnodou mwyaf blodeuog fu yn hanes yr Eglwys. Ychwanegodd rhif yr aelodau yn fawr, ac heblaw hyn cynyddodd y gynulleidfa yn ddirfawr. Yr oedd capel eang Penuel yn enwedig ar nos Sabbothau yn orlawn, a chadwodd y y gwres i fyny tra bu yma yn gweinidog- aethu. Gofid cyffredinol trwy'r ardal oedd ei ymddiswyddiad wedi dim ond tair blynedd o arosiad yma. Mae'r adgof am y blwyddi blodeuog hyny yn berarogl gan luoedd. Heblaw ei waith yn nglyn a'r Eglwys, gwasanaethodd yr ardat mewn cylchoedd politicaidd. Clywid ef yn fynych yn y cyfarfodydd gwleidyddol, a gynhelid yn Rhos, oeddynt y pryd hyny yn enwog yn mhell ac agos. Nid oedd neb yn y rhai hyn yn fwy parod nac yn fwy poblogaidd nag ef, ac yn ddieithriad berwai ei gynull- eidfa yn ngwresei hyawdledd. Bu hefyd yn aelod diwyd a blaenllaw ar Fwrdd Ysgol Ruabon, a gwnaeth ei ddylanwad yn deimladwy yno. Chwith gan lawer ydyw meddwl na chant glywed mwyach y liais melodus, na theimlo gwefr ei arabedd ai ddoniol- wch. Nid oedd ondcydrparol o ran oed- ran, fel y cyfrifir oedran y dyddiau hyn, a disgwylid llawer o flynyddoedd o wasan- aeth oddiwrtho eto. Ond fel arall y gwelodd Rhagluniaeth yn dda, a chymer- wyd ef ymaith yn anterth ei nerth pan yn 65 mlwydd oed. Gadawa weddw, dwy ferch, a dau fab ar ei ol, gyda'r rhai y mae cydymdeimlad cyffredinol trwy'r ar- dal.

Eisteddfod Genedlaethol Colwyn Bay. Cynhelir yr uchod yn mis Medi nesaf. Cauwyd dyddiad derbyn enwau yn yr adran gerddorol yr wythnos ddiweddaf, ac fel hyn y mae'r prit dderbyniadau :— Prif Gorawl.-N orth Staffordshire, Southport, ac Undeb Corawl Rhymney Gwent. Ail Gorawl i gorau o 60 i 80 o leisiau :— Crewe, Bangor, Trecynon, Cefn Mawr. Corau Meibion:- Abertawe, Haber- gham (Burnley), Garw, Manchester Orph- eus, Nelson, a Warrington. Corau Merched. -Dublin, Caerfyrddin, Dowlais, Coedpoeth, Caergybi, Bangor. Corau Plant.—Abercwmboi, Dyffryn Ogmore, Romilly, Shrewsbury, Bangor, Aberystwyth, Pontypool, Caergybi, Rhos (Jerusalem) a Rhyl. Yn y cystadleuaethau eraill mae'r nifer fel y canlyn :-Pedwarawd lleisiol, 18; Deuawd T. a B 36; Deuawd S. a C., 27 U nawd Soprano, 57 Mezzo-Soprano, 53 Contralto, 50 Tenor, 46 Baritone, 54 Bass 34 Canu Penillion, dull y Gog- ledd, 8, dull y Deheu, 7 Cystadleuaeth Cerddorfa, 3 triawd, perdoneg, crwth, a soddgrwth, i Unawd Perdoneg (agored) 7.2 Unawd Perdoneg i rai dan 16eg, 30 Unawd ar y Crwth (agored) 34; Telyn droedawl, 10 y Delyn fach, 7 y Delyn Deir-rhes, 4 Unawd Sodd-grwth, 6; Unawd ar unrhyw offeryn heblaw yr Or- gan i rai dall, 7. Cyfansoddiadau.—Cydgan i Gorau Meib- ion, 5 Pedwarawd cymysgryw 18; Deu- awd 2 Unawd, 36. Y Casgliad goreu o Ganeuon Gwerin Cymreig, 4. Y mae 166 o ymgeiswyr yn y pedair adran o adroddiadau 671 yn yr adran Gelf. Mae nifer yr holl dderbyn- ;adau yn 1,489. o'r thai y mae 166 yn ad- roddiadau, 29 o gorau, 623 cerddorol, a 671 Celf.

Yr wythnos ddiweddaf syithiodd hen wr o'r enw David Luke o ben Hwyth o wair yn Garthmolau, Dolgellai. Aeth yn gwbl an- ymwybodol, ac felly y parhaodd am ddau ddiwrnod, pan fu farw. Cynhaliwyd cwest arno nos Lun o flaen Mr R Guthrie Jones, a bwriwyd rheithfarn o farwolaeth ddam- weiniol.

I I The Secret of Easy Home I Furnishing in plain Black | and White. § There's no mystery about it at -ill-however impossible it I may seem to you when you are (or think you are) fail iy -in against it and cannot for the life of you, see how you are g g guing- to buy the furniture you need for your home on the nail." B CL The p!:3.:n and obvious solution of the apparent riddle lies in M g these three WORDS—GRADUAL PAYMENT FLFZNISPINC,vh cli BEING I .1 g INTERPRETED, mean that by merely paying a small deposit. AND the ■ g B DANCE OF the TOTAL amount by easy MONTHLY instalments EXTENDED B g over a lonR period, you can at once secure all the FURNITURE YVU I i g want. THOUSANDS of people are FURNISHING- in this ideai WAY— ■ g and HUNDREDS of them have dealt with us. We deal with you I 8) squarely. ? THOMAS AND N FURNISHING DEPARTMENT, 4 o Hope Street, Wrexham. liar- -!l.laII!. !'IIIw.-U;F_- ..dI

BARDDONIAETH. ER COF AM Y diweddar Mr Edw Green, School st, Rhos. 'Bol eioesi tair ar hugain oed, Trywanwyd Eiiward Green, Er n d oedd I Oil a cbryf erioed, I'W I'AM NI'.E'U DDYRIN D FLIN "ROEDD YUDDO. <-»I R'NRWEDAAU gwerth- I'R IEUAIIIC LISO! I'W HOES, Fe DREOLIODD ei YCHYDIG NERTH, Heb ddwyn i'w GARNET glOes. YMDREEBAI or mewn NYCHDOCL mawr, Fynd AS ei wlth bob dydd, | Awyddus YDOEILD NR bob awr, ARA PJAEL EI DR ED YN RLIYDD; AC ER I*W WEN DID ARO^TIO'N DDRUD, FE GEIT-IAI G" DA BOB UU, Fel fai'b p yr--i yu y byd, AR Jafur ei D ddyt.. Ei beswch OIL tt'i lesozed(i bIifJ, sydd wedi PEIDIO RAWY, NID YW'N YMHOII AM WELL HIN, 1 WEL A'I LOES S5! GLVSY Coiff huno'n (iaw her) tin boen, Hyd FOREU'R F:.RN A ddaw, Ac 08 y e,ra'r Addiwyn Oen, B3 dd ai ei tidebetilaw. 0 Arglwydd lor gorebymytf di, Dy fwyn dtagsiredd rad, I'w lam drall DA- GVDA thi Mae PEIFTAIFH E-TJLIWY;HAD ':2\.hd l'w,,b°A:'J1.¡J'EjdIO f 1.. Gael eyfnt dyuciiau hoes, Fel caffuut, dy ddoethineb gref, I fyw i GrIst f¡'í groea. JOHN GREEN.

Commisiwn yr Eglwys Gymreig. Penderfynodd Commisiwn yr Eglwys Gymreig, yn eu cyfarfod dydd Mawrth, i ohirio eu gweithrediadau dros dymhor gwyliau yr haf. Trefnwyd fod y ffeithiau anghysylltiol y mae rhai o'r Comisiwnvvyr yn ewyllysio eu gosod gyda'r adroddiad yn caet eu hanfon mewn erbyn Hydref iaf; Cynhelir eisteddiadau pellach o'r Commisiwn i ystyried y rhai hyn, ond disgwylir y bydd yr adroddiad yn cynwys yr oil o'r dystiolaeth osodwyd o'i blaen yn barod erbyn y raf o Tachwedd. j

Dieuogi ar y Cyhoddiad o Lof- ,ruddiaeth. Yn Mrawdlysoedd Sir Forganwg dydd LIun, cyhuddwyd dyn o'r enw Alfred White, coedwr, o lofruddio George Hig- gins, 17 oed, glowr, yn Penrhiwceibr, ger Mountain Ash. Y dystiolaeth oedd fod y cyhuddedig a dyn a' .ill wedi bod yn yted, ac-yn ddiweddarach i White fyned i dy neillduol. Gofynwyd iddo ymadael, a chan nad oedd yn ewyllysgar i wneyd, trowyd ef allan. Yn yr ysgarmes oddiall- an trywanwyd Higgins a chyllell. Honai y cyhuddedig i'r dyrnod gael ei roddi gan ddyn arall. Wedi cysylltu am ychydig, cafodd y rheithwyr ef yn ddieuog, a thaflwyd yr achos allan.

NODION. -0- Mewn atebiad ysgrifenedig i Mr Haydn Jones mewn perthynas a nifer y dynion sydd yn gweithio yn, a swm y cynyrch godir o fwngloddiau Aur Meirionydd, dywed yr Ysgrifenydd Cartrefol fod y ffigyrau am 1907 fel y canlyn:—Nifer y dynion, 12; swm yr aur-fwn godwyd, tri thwn, yn cyn- wys 259 owns o aur, ac yn werth ^886. ■—o Yn Llys yr Ynadon dydd Llun anfon- wyd .Tames Macarthy, crwydryn, i garchar am fis gyda llafur caled am ddinystrio dau banel o wydr yn werth 35/- mewn drws yn Holm Villa, cartref Mr J F Edisbury. Dy- wedodd Mr Edisbury, yr hwn sydd yn ynad, fod y carcharor a dyn arall, y ddau dan arwydd diod yn cardotta yno nos Sad- wrn. Gwrthododd rodcli cardod iddynt, a dywedodd yr hysbysai hwy i'r heddgeidwaid. Aeth y ddau yn fygytbiiol, a thaflodd y f caicharor ei esgidiau trwy y gwydr.

NATIONAIJ LOAN SOCIETY IS Expressly ESTABLISHED ard e, -L,- lirsu-.nt _L to Act of Parliament to make Advance# without LOtOn Offices formalities. Tj ALL classes (Male or Female), FROM L10 TO £1000 ON SIMPLE WRITTEN PII.0M = SE TO REPAY. for any immediate need or private 1l"8; RO START in business, to furnish your house; to S,O<E: when the market is low to p -y rent or RARE*. Cash sent by post if desired. You can YET mosey privately here as interviews are unnecessary, ASD reference# are not required. Genuine upplioat-nv.-IS never re- fused. The ADVFIUEE IVIII B« pMid BWRN. by MONTHLY quarterly, or half-yearly instalment*, OR desired the advance can remain out up to five ye ,rs by pa V. ing interest only. DISTANCE no obv-ci, I^reresfe ,iud repayment low- WR. in Englar.d aisd Wal»S. Strict privacy and NU-AIGHLFORWARD DEALINGS ^aaran- teed. BI>r?ower» P-Lying extortionate INT^REHT else- where are REQUESTED to apply to IB WBEN existing loans can he paid off AIID JARPER ADV>5A^ERI niide AC much lower rates of interest. It will ynA nothing to inquiie, but may SAVE you n, "l inquiring in strict confidence in English or VVE-iL;; for our free prospectus to NATIONAL LOAN SOCIETY, 19 QUEEN STREET, WREXHAM. -o- H ead Offiee:- 41, CORPORATION STREET, MANCHESTER. (National TF leohone 2O0 X 5). Escabliahed 1^S7. -2. JSa.ll, Rhos, Special Visit far One NiglE only of THE CELEBRATED Royal Welsh Ladies' Choir r SATURDAY, AUGUST 6:h, 1910. -0- PnÓ_7-2S: Seals can be booked at the Hcr:ild Office.

Gofynai un o'r cesddoresau wttb gini am ganu can y cadeirio yn yr EIsteddfod Gen- edlaethol sydd i'w chynal yn Colwyn Bay. Ond caec mwy o ysbryd gwhdgarol yn mysg y dynion fel ag roddi eu fc:wasanaeifcL yn ddidraui. -c- Mae Mstbodjsjaid trwy g. frwog y cyfarfod Æisol wedi r ..sio pen.ierfyniad yn cymeradwyo gwaich Mr D P Williams, (Uchel Sirydd Caernarfon), yr hwn sydd hefyd yn aelod o'r cyfarfod misol, ar ei waith Nii dewls Vmneillduwr yn ^aplan. -0- Yr wythnos ddiweddaf, bu y Parch T Charles W-HiamSi Porthaethwy, Y1 p'egethu yn Westminster Chapel, Llundain, cipel yr enwog Ddr Campbell Morgan. Gyda Changhellydd y Trysorlys y lleiyai Mr Will- Z3 iams, a nos Sul, bu'r Canghellydd yn gwran- do arno yn pregethu. Dyad Mawrth gwa- hoddodd Mr Lioyd George Esgob Llanelwy i gael boreufwyd a nosy \n Downing Stieet. -o- Mynegir fod L'ywydd y Llywodraeth Leol wedi pencei Miss Elizabeth M Jones, mam- aeth yr Y,1. tty Bienhinol yn Lerpwlf fel arolygvdd vr adran Gymreig. Bydd dyled- swyddau Miss Jones. \n cynvvys arolygu'r plant yn byw y lu allan dan crein Byrddau y Gwarcheidwaid, yn ogystal a chartrefi, ysbyttai, a gwahanol sefydliadau yn nglyn a Deddf y Tiodion. Gv/naed y ocuouiad ar awgrym Mr John Bums yn Nhy y Cyffred- i n, fod medr o'r Gymraevn angenrbeidiol i arolygvdd mewn ardal Gymreig.