Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
13 articles on this Page
Advertising
Id Loving Memory of our dear son and brother, JOSEPH DODD, Who departed this life July 10, 190S. -0- "Rear Ontw IN GLORY looking this way," "Fad WAS the blow that CAUSED -AS to part, With near AND DEAR to OCR heartM." Church Street, S.BU*« From HIS FAMILY,
,,--AT EIN GOHEBWYR.
AT EIN GOHEBWYR. Oherwydd prinder lie, a mwy na digon o o fater eisteddfodol, yr ydym dan orfod i gadw drosodd at yr wythnos nesaf ni- fer o gyfarchiadau barddanol.-GOL.
13?n>fpu&au.
13?n>fpu&au. (PULPIT SUPPLIES) SABBOTH, GORPHENAF 10, 1910. y MSTHGDI8TIAID CALFINAIDD a 6, Ezra Jones, Prestatyn S-thsl, Ponfcdw-—-10 a 6, Joseph Jones, Rhyl a 6, S T Hughes, Aorefair nm..t,-lO.SO & 6, P O Williams, Bangor-is-y-coed a 6, U P Jones, Groes J>tntrefelvrt—10 Cyf Plant, 2 Yøgol, 6 Gwasanaeth tgi,oes-George Jones, Northop fbinant—George Jones, Northop YR ANNIBYNWYR. J J Roberts, Caergwrle, 6 Myfyriwr ,3»Ism, Bank~st-—1Q Myfyriwr, 6 J J Roberts Mynydd 8»tan,—10 a 6, Peris Williams, Gwrecsam .111meur, Queen St.—10 a 6, 0 J Owen lohttsiovm (&}—10-30 Jt 6 Y BEDYDDWYR. Fsnusl—10 S Parry, POll key, fi E Williams Both"iae-Io E Williams, 6, S Parry Bion, Ponkey-lo a 6, E Mitchell T&bernacl*! Ponhay—10 Jag Jones, 6 Stephes Jones, ForUinudee B&ar, A6#rdorltjtt,- 10 John Jones, 6 W S Jones Qsklfcuria, Rhol() Stephen Jones, 6 James Jonea Mt Pleasant. Ponkay—10-^0 & 6, J W Humphreys ?tsddfa,, J 9hMt00tt.-lo..SO a 6, J Charles Jones a 6, W 8 Jonefc -Srees-st 2 W B Jones DISGYBLION CRIST. Betheli QampbtU Stree-10 a 6, Y WESLEYAID. BAoa—10 T Nictaolla Roberts, 6 Edward Moms Johnstown—10-30 Thomas Roberts, 6 Evan Thomas Jt7'Y l*,var-W a 6, Cyfarfod Ysgol flasbennian—10-30 Evan Thomas, 6 Wm Price PRIMITIVE METHODIST. Mhos—10-30 <fr 6, W Richards, Ruabon Soy y** as—2-30 & $, T Machine, Cefn YB iBQLWYS SEFYDLHDIG Vicar, Rev I H Thomas Ourafcee „ lenkins. Menlove. IJt Qhttrah—Senrioeat 10-30, and 6. iflwyv 86. otham 10 a « Jé; JIIonJ', OJ¡.ureh J(th-rvjo. at 3 A cr PBNYCAE Yiaar—Sev Joseph Davies Thomas < Church-Servioe at 10.30 and 6 SALVATION ARMY. Jgorroeft*, Sawvage 2, 6-45 Ensign Shepherd, & Lieutenant R Lazzell. -L
EISTEDDFODOL.
EISTEDDFODOL. Y peth cyntaf a gyfranodd at lwydd- ant yr Eisteddfod a safle y rhai a bryn- asant docynau oedd y tywydd ffafriol a hrynbawyd. Byddai yn annichon cael t3iwinod rhagorach. Yr oedd yn braf "airchben, ya sych dan draed, ae heb fod 731 rhy boetb nae oor. Yn dod rhwng cromfaehau megis--gwlawogydd mawrion f) flaen ac ar oi—gwnaed y dydd gymaint ■% hyny mwy dyoranol. Nid ydym yn cofio gweld y Pare yn edrych mor dlws a yfexydfertb ag ydoedd dydd Llun, a barn- em ei fod yn Hecya beadigedig i gynal Eisteddfod araa.
YR ORSEDD.
YR ORSEDD. Wedi hir ymgyndynu gwelodd y Pwyll- r Llenyddoi yn dda y tro hwn i symud mfle yr Orsedd i'r man gynygiwyd i'w ijfiw droion orr btaen. Ei fod yn rhagor- acb lie na dim. Hecyn y bu ynddo sydd tb ddiangenehaid ei hysbysu i'r rhai Tedd yn breseuof. Yr oedd golwg llawer n&wy urddasol ac awdurdodol arni oher- wydd ei safle ragorol. Heblaw hyn yr fsedd yn ganmil gwell: glywed a gweled. 'ND wir, prin y gvreisom Orsedd mewn lie ^wy manteisiol, a hyny am fod tyrfa mor aafertbol wedi ei gwasgu yn gymfforddus a Je mor fach, heb fod yn rhaid i neb ustibru ar draed ei gymydog, na hyrddu ei md&i yn ormodol i weled y gweithrediad- an, Eoillwyd yr yehydig amser pellach igeJdded yn bwylusdod a thawelwch y rmemoni. Rym yn sicr, wedi y llwydd- yaai, fod Cae Stonet wedi dod i aros fel cwrtref Qorsedd y Rbos,
clDRANAU CERDDOROL.
clDRANAU CERDDOROL. A'u eymeryd oil gyddu gilydd nid pym yn meddwi fod yr adranau cerdd- mtA o safon udbei Eisteddfod y llynedd. H^rawyd gryn lawer i iawr ar yr adran M-a oherwydd nad oedd cor yn y brif jjwawl. Am y Corau Meibion" nid oedd j jysfcadleuaeth hon, a safle gerddorol, o &wn IIawer i'r hyn ydoedd yn 1909. Nid ciedd y darn genid mor ddyddorol a'r "Pererínion H (Dr Parry), iiax corau ychwaith i yny aV rbai a gvstadlent yr adeg hono, yr hya a ychwanegai at y dyddordeb eleni oedd yr arliw lleol oedd ami. Etc, nid oedd yr uoawdau, gy;h1r eithriad o'r Her Unawd, mor uehel eu safon. I ni ya bersoool achosid gryn lawer o byn oherwydd y detholiad o gan- euon ailraddol genid. Yn wir, aid oedd rai o honynt yn werth eu canu, nac yo deilwng o't Eisteddfod. Nlaen ben brvii .1 i'r Pwyllgor Cerddorol sefyli ar en gwad- nau eu hunaio, a pheidio dewis pob soth- ach fel unawd gystadieuol am fod gioi n i'w ebael yn nalyn a hi gan y eyhoedd- wyr.
Y BRIF GORAWJL
Y BRIF GORAWJL Lied anfoddhaas fa y gyetadleuaetb o gychwyniad yr Eisteddfod, o ran nifer y n corau. Mae prawf teg wedi ei roddi bell- aeh arni, ac ni fedrir beio ar undyn am nad yw mor llwyddtanus ag y dymunid. Bu yr Ysgrifenyddioa bob biwyddyn yn eithriadol ymdreehgar i sierha-i corau. A.t y flwyddyn nesaf dylai Pwyilgor yr Eisteddfod wyneba yr amgylchiadau, a I cbeisio gwybod pie mae'r diffyg. I ni, nid oes ond dau beth yn cynyg eu hun- ain, naill ai gwneyd i ffwrdd a phrif gor- awl ac ychwanegu, y gwobrwyon eraill, neu ynte geisio newid dyddiad yr Eis- teddfod i Fane Holiday- Nid y brif gor- awl yn uuig oedd yn dioddef eleui oher- wydd y dyddiad, ond gwelid hyny gyda'r corau eraill a'r unawdwyr hefyd. Nid digon yw ein bod ni yn yr ardal hon yn I gwneyd dydd yr Eisteddfod yn wvliau, ni wna hyny effeithio dim ar allanoiion, ac mae angen arnara am gefnogaeth y rhai hyn hefyd. Gallwa yn diiibetrus ddweyd y byddai rhai o'r pum cor feth- odd droi i fyny yn y Corau Meihion, a rhai hefyd o'r Corau Plant, yn bresenol pe ba'i yn Wyl y Banc. Ofnwn ein bod yn sefyll yn ein goleu ein hunain, ac wrth barhau at y dyddiad hwn yn debyg i'r bachgen ofynodd iw fam gadw. siop idd- ynt hwy eu hunaio. Taflwn y ddau awgrymiad i sylw y Pwyllgor at y dy- fodol.
♦-YR ADRAN LENYDDOL !
♦- YR ADRAN LENYDDOL Er y cafwyd 11 u o gynyrchion ar rai testynau, gofidiem yn fawr nad oedd neb wedi gweid yn oreu i ymgeisio ar y Prif Draethawd, sef Traethawd Hanesyddol a Beirniadol ar y diweddaif Syr George Osborne Morgan. Mae hyn yn siarad yn isel am wyr Hengar y Rhos, yn neillduol pan yr oedd testyn sydd yn dal cymaint perthynas a ni yn yr ardal hon. Ar yr Ail Draethawd nid oedd ond un ymgeis- vdd. a dwv ar Draethawd v Merched. (Aflwyddianus fu yr adran Ryddiaethol o ran rbif, er fod y cynyrehion yn sylweddol iawn. Yn yr adran Farddonol yr oedd yn llawer gwell, cymaint a saith o Bry- ddestau am y Gadair, a llu o gynyrchion ar y testynau erailt Rhaid fod cyfan- f soddiad buddugol y Gadair ar Morgan Llwyd o Wynedd" yn uchel, gan iddo drecbu rai cewri oedd yn y gystadleuaeth. Llongyfarchwn y gwr ieaanc diymhongar, (yr hwn gyda Raw sydd yn frawd i Mr Tom Owen, enillydd Cadair gyntaf y Rhos,) ar ei waith yn enill v wobr a'r an- rhydedd o fod yn Gadeir-Fardd Eistedd- fod Rhosllanerchragog, 1910.
« Y PLANT A'R EISTEDDFOD.
« Y PLANT A'R EISTEDDFOD. Nid oedd dim yn uwch na safle'r plant yn yr Eisteddfod. Yn wir gellir edrych ar hyn fel nodwedd arbenig ynddi. Dyna'r Corau Plant yn y boreu, cystal a dim trwy"r dydd mewn teilyngdod cerdd- orol Yr oedd cana Cor Capel Gobaith yn engraifft nodedig o ddisgyblaeth uchel ac o ganu naturiol, swynol, a glan. Ond peth mwyaf dyddorol yr Eisteddfod i'r gwrandawyr oedd perfformiad y Ddesgrif- Gan. A chymeryd trylwyredd eu diwyll- iant, y dasg fawr o'u dysgu, effaith ar- uchel eu datganiad, a chost ddrudfawr y gwisgoedd, yna yn sicr, nid y £ 3 gwobr oedd yn deilwng dal iddynt. Hawdd genym gredu Mr Dan Price na chlywodd ddim rhagorach mewn trefi Seisneg, lie maent wedi bod flynyddoedd yn datblygu y ffurf hyn o ganu, nag a glywodd pryd- nawn Llun. Mae'r ddau Ysgolfeistr dawnus yn haeddu clod uchel am eu gwaith, a'r gefnogaeth lwyraf. Nodwedd arbenig arall yr Ei&teddfod oedd canu y ddwy ferch gyda'r Delyn. Er mor rhwydd y canent, a'r olion disgyblaeth fanwl oedd arnynt, bron na thybiem eu bod yn cael eu tasgu yn ormodol mewn oedran mor dyner; er hyny, yr oedd eu datganiad yn fwynhad digymysg. Am adroddiadau y plant a'u hunawdau lleieiol ac offerynol, yr oedd yr oil gyda'r pethau goreu yn yr Eisteddfod. Mae'n werth y draul o*i cbynal pe ond i fod yn foddion i ddargan- fod talentau ieuainc, a rhoddi cyfle iddynt ddatblygu.
1 |Y DELYN A PHENILLION.
Y DELYN A PHENILLION. Ni fedrwn lai na llongyfarch Mr Jacob Edwards a Miss Bessie Jones ar eu gwaith fel beirniaid y Canu Penillion. Yr oedd |chwareuad y delyn gaa Delynores Gwalia J yn amheuthyn, a gresynem na fyddai mwy o hono. inlae ein eyd-dieffflr yn prysur wneyd en w iddo'i hun yn y gang- hen heaafoi hon o'r geifvddyd gerddorol, a chredwn fod dyfodol ilwyddianus iddo. Gwnaeth ei waiilx yn yr Orsedd a'r babeil yn gumpus.
^ ——— Y TREFNIADAU.
——— Y TREFNIADAU. Er niai ychydig yn faith yr elai y ey- farfodydd, gwthi wyd y gwaith yn ei flaen yn arddercbog. I diiau Arweinydd y Dydd y gellir priodoli y cyfan o hyn. Gwnaethaut waith canmoladwy, a hyny. yn y modd mwyaf ffraeth a pbert. Yr oedd eu hergydion digrifol yn ambeutbyn gan y dorf, yr hon a gedwid, er mor an- ferth ydoedd, yo yr hwyliau goreu trwy'r dydd. Yr oedd hwylusdod y gwaith i'w briodoli hefyd i'r ddau Y sgrifeoyddion fuont mor liafurus allan o'r golwg cyn yr Eisteddfod. Yr oedd y peirianwaith wedi ei godi cyn hyn, a hyny yn y modd mwy- af cywrain, gan y Swyddogion liafurus. Rhwng y trefuwyr a'r Arweinyddion sicr- I hawyu liwyddiant digymysg.
IY GOLEU.!
Y GOLEU. Ni fedrwn derfynu heb roi gair o gan- moliaeth uchel i anturiaeth y pwyUgor I! not yn goleuo y babell a goleuni trydanol. Yr oedd yn gnffaeliad mawr i'r gweith- rediadau yn yr hwyr. Heblaw hyn ar- bedwyd itawer o amser a, thrafferth, a phrofodd yu ddiogelach na'r lampau hen I ifasiwn. Profasant yn liwyddiant per- ffaith, vr hyn sydd i'w briodoli i Mr Edw Ellis Electrical Engineer, Pretoria House, Rhos, yr hwn a'i gosododd yn y babell.:
EISTEDDFOD RHOS.
EISTEDDFOD RHOS. Llwyddiant digymysg. Gynulleidfaoedd Mawrion. Cynhaliwyd pedwerydd Eisteddtod Gad- eiriol y Rhos, mewn pabell eang ar Bare Llanerchrugog, dydd Llun diweddaf. Prof- odd y tro hwn yn llwyddiant dig, mysg, a gellir yn rhwydd farnu, wrth edrych ar y j cynulleidfaoedd anferth sydd yn ymdyru irdi bob biwyddyn, a safon uchel pob cang- en o gystadleuaethau fod golwg byw arni am lawer o flynyddoedd. Mae'r Pwyllgorau oil a'r Swyddogion yn gyffredinol i'w llon- gyfarch ar eu gwaith yn mhob adran o'r trefniadau. I'r Trysorydd, Mr Saml Jones, a'r Ysgrifenyddion, Mri Joseph Davies a J T Edwards, mae clod yn ddyledus am eu hymdrechion diflino. Y Beirniaid oeddyntCerddoriaeth, Mr David Evans, Mus. Bac., Caerdydd. Proff I I Dan Price A.RC.M., Llundain, a Mr Har- I ry Evans, Lerpwl; Canu Penillion, Mr Jacob Edwards a Miss Bessie Jones Barddoniaeth, Pedrog, Lerpwl; Llenydd- I iaeth, Parch T Shankland, Bangor; Ad- roddiadau, Parch T Shankland a Mr Joseph Cunnah, Brymbo; Cyfieithiadau, Dr W Williams, H.M.I., Gwrecsam; Celf, Mr A Taylor, H.M I., Caerdydd Gwniadwaith, Miss Collins, Gwrecsam, a Mrs Green, Aberderfyn. Cyfeiliwyd trwy y dydd gan Mr Caradog Roberts, Mus Bac, a Mr Emlyn Davies, A.R.C.O. Cyflawnwyd hyn o orchwyl i foddlonrwydd pawb, ac i neb yn fwy na'r cystadleuwyr eu hunain. Prin y mae Eis- teddfod arall yn Nghymru He y cyflogir dau gyfeiliwr mor wir fedrus. YR ORSEDD.. Cynhaliwyd hon ar Gae Sionet ar ganol y Ponkey, am haner awr wedi wyth y boreu. Yr oedd yn hawdd canfod yn mheJI cyn hyn fod rhywbeth anarferol i gymeryd lie yno, oblegid deuai trigolion yn nghyd o bob eyfelriad yn mhell cyn-adeg dechreu. Yn brydlon i'r amser esgynwyd y Maen Llog gan Pedrog (yr arweinydd) yr hwn a alwodd ar Mr William Griffiths i seinio yn y Corn Gwlad i gynull yn nghyd y bobloedd. Wedi gosteg ac ychydig eiriau gan Pedrog galwyd ar y Parch J W Humphreys i offrymu Gweddi'r Orsedd. Yn ddilynol cafwyd caingc ar y delyn a chanu penillion gan Miss Bessie Jones (Telynores Gwalia) a Mr Jacob Edwards, yna galwyd y Beirdd i draddodi eu hanerchiadau a chafwyd gan- ddynt ambell i glec cynghaneddol a tharaw- iad amserol a barddonol. Y beirdd ddaeth yn mlaen oedd Trebor Grugog, Dyffrynog, Iorwerth Iuddewig, John Jarvis, J D Davies, Ffestiniog, Morgan o Wylfa, Parch R Williams (yn Seisnig), Evan Jones, Levi Jarvis, John Williams, Meurig Mai, Iago Ddu, Robert Morris, a Pedrog yn diweddu. Cafwyd anerchiad hyawdl gan y Parch T y t, Shankland, Bangor, a chauwyd yr Orsedd trwy i Telynores Gwalia chwareu "Hen Wlad fy Nhadau." YR ORYMDAITH. Oddiyna ffurfiwyd yn Orymdaith yr hon yn cael ei blaenori gan Seindorf Arian y Rhos a dramwyodd trwy- Duke street, Broad street, Be-ech Avenue, Princes Road, Mar- ket street, Hall street, Mountain street i'r Pare Yn amlwg ynddi yr oedd Misses Lizzie Thomas a Sussanah Jones, y ddwy mewn diwyg Gymreig, yn cael eu dilyn gan yr Afr, y Seindorf, Pedrog, Beirdd y cylch, Cledd yr Orsedd yn cael ei gludo gan Mr Levi Jarvis, cynryqhiolwyr y cyrph cy- hoeddus a swyddogion yr Eisteddfod. Trefnid yr orymdaith gan Mr Cadwaladr Morgan, Eilir Aled, a. Mr Fred Ellis. CYFARFOD Y BOREU. Dechreuwvd am 10 o'r gloch pryd y llywvddwyd gan Dr J C Davies, U.H., Plas-yn-tihos, ac yr arweinid gan y Parch R Williams, Hill Street. Agorwyd gyda detholiad gan Seindorf Arinn y Rhos, ac yn ddilynol aed trwy y Rhaglen gap] noi: — Anerchhdau gan y Beirdd. Cystadleuaeth cann i enethod, yr tc Eneth Ddall," iaf, Miss Mary Davies, Stryt Issa zil, Gretta Davies, School Street, Rhos. Beirniadaethau -Child's Knitted Socks, Mary Ann Jones, National Schools, Rhos Gent's Tie, Knitted or Crotchet, iaf, Flor- ence Wynne, Pant Hill, Rhos; ail, Blod- wen Hughes, B ynteg, Broulliton Wom- an's Apron, iaf, Jenny Pritchard, Ponkey; 2il, Marv Lizzie Davies Flannel Petticoat, Phvllis Tunnah, Post Office, Rhos Cystadleuaeth "droddiad Seisnig i blant, 44 The B ook (Tennyson), Laura. Puleston Jones, Gwersyllt Cywydd, "Yr Angel,' Meurig Cybi, Brvmbo. Tuchangerdd, Y Grwgnachwr," pump yn cystadlu, J Geirionydd Jones, Towyn. Cystadleuaeth i blant ar y Berdoneg, Moonlight Whispers." (Ralph Cecil), iaf, Florrie Roberts, Ruabon, 2il, Hubert Jones, Gwrecsam. Beirniadaethau.—Handmade Calico or Muslin Camisole, liif, Maggie C Jones, Llanrwst; zil, LI G Lloyd, Gwrecsam; 3ydd Gwendoline Roberts, Gwrecsam. Handmade Gent's Nightshirt, Mrs Jones, Liscard. Best Laundered. Gent's Cuffs and Collars, Mrs H J Jones, Ponkey. Detholiad ar y Delyn, Telynores Gwalia. Unawd Soprano, li Nant y Mynydd" (W Davies). Ymddangosodd tair ar y llwyfan, Edith Davies, Gwrecsam, Jennie Roberts, Ponkey, Harriet Egan, Cefn. Wrth ddyf- arnu yr olaf yn oreu dywedodd Mr Dan Price fod ganddi lais hynod o ddvmunol a rhoddodd ddatganiad tlws a barddonol o'r gan. ANERCHIAD Y LLYWYDD. Dr Davies, yn Gymraeg a ddywedodd ei fod yn dymuno dangos ei edmygedd o'r Eisteddfod nid yn unig tel Cymro oud fel brodor o'r Rhos hefyd—(cym). Yr oeddynt wedi cyfarfod ar y pedwerydd o Ocphenaf, G vyl dathliad Annibyniaeth yn yr America, ac ar y diwrnod hwnw yr oedd rhywbeth yn cymeryd lie yno oedd yn warth i ddynol- iaeth. Yr oedd miloedd o bobl wedi ym- gynull yn Nevada i edrych ar ddyn gwyn a dyn du yn p iffio y naill a'r llall Llawen- ychai wrth feddwl eu bod hwy wedi cyfarfod i fwynhau eu hunain o dan amgylchiadau llawer mwy dyrchafol—(cym). Yr oedd am wneyd un awgrymiad yr hwn a gredai f\ ddai o ddirfawr les i Eisteddfodau Cym- reig Yr oedd trefydd mawrion Lloegr yn ym'thio i'n gwlad ac yn dwyn oddiyno elfen hanffodol yr oedd y Creawdwr mawr wedi ei rhoddi i ni yn gyffredincl. Delai Lerpwl i Lvn Vernwy i dynu dwfr, Birming- ham i DdyfFryn Elan, ac yn awr mae cynllun ar droed gan Gorphoraeth Birkenhead i ddwyn dwfr o Orllewin Dinbych. Paham y ddent gael y dwfr hwn heb doll? Credai ef y dylent dalu rhywbeth i'r wlad lie y cyrchent ef. Trwy doll fel hyn gallent yn hawdd gael 1'50,000 y flwyddyn at sefyd- liadau Cymreig. Yr oedd yn cyflwyno yr awgrymiad i Ganghellydd y Trysorlys (Y Gwir Anrhyd D Lloyd George)-(cym a chwerthin). Wrth derfynu dywedodd Dr Davies ei fod yn hynod ddiolchgar i Bwyll- gor yr Eistedfod am yr anrhydedd a wnaeth- ant ag ef trwy ei wahodd eto i lywyddu. Hyderai y gwnai'r Eisteddfod eu cynorthwyo i feddu mwy o gariad at eu hiaith, eu gwlad, a'u cenedl—(cym). Ar gynygiad y Parch J Howell, yn cael ei eilio gan Eilir Aled cynygiwyd pleidlais o ddiolchgarwch i Dr Davies am lywyddu. Canu Penillion gyda'r Tannau, Mr Jacob Edwards. Traethawd i Ferched, Lie neu safle Merch mewn Gwleidyddiaeth," Annie Vaughan Lewis, Ffestiniog. Ail Draethawd, cyfyngedig i Hen BIwyf Ruabon, Diffygion a Rhagoriaethau Addysg yn Hen Blwyf Ruabon," William E Jones, Ysgol y Grango, Rhos. Unawd Tenor, "The Hearts Awaken- ing''(A W Ketelbey). Ymddangosodd E W Bellis, Rhos, R M Jones, Cefn, a Griff Owen, Bootle, ar y llwyfan, ac wedi cystadleuadth ragorol dyfarnwyd yr olaf yn oreu. Beirniadaethau .-Best Landscape in Wat- er Colours, F Price, Gwrecsam, Still Life Study in Oils, P Roberts, Llanfyllin, Carved Oak Mirror Frame, haner y wobr i C Lloyd. Derbyniwyd pump o Ffug-Chwedlau byr- ion yn disgrifio Bywyd, laith ac Arferion y Rhos, a dyfarnwvd y wobr i J T Edwards, un o'r Ysgrifenyddion. CORAU PLANT. Am nad oedd cystadleuaeth, yn y Brif Gorawl cafwyd cystadleuaeth y Corau Plant i ddiweddu y cyfarfod. Cynygid gwobr o £5 5S a thlws Aur-ganolog i'r Arweinydd, ac ail wobr o £z, am y datganiad goreu o Casabianca (T Price). Yr oedd pump o gorau a'u henwau i mewn, onddau yn unig a ymddangosodd, set Cor y Tabernacl, Cefn Mawr, dan arweiniad B Saunders, a Cor Capel Gobaith, Rhos, dan arweiniad H Iorwerth Lewis. Yn ei feirniadaeth dywedodd Mr David Evans, eu bod yn siomedig am nad oedd ychwaneg na dau gor wedi ddangos. Yr oedd y cor cyntaf (Cefn) yn feddianol ar leisiau da, y cydasiad a'r cydbwysedd yn IrhagoroL Ar brydiau vr oeddynt yn gor- wneyd y rionyddi-veth. Canent y nodau yn gywir. Gallai y brawddegiad fod yn well, ac yn y symudiad diweddaf tueddant braidd i waeddi. Vr oedd y cor wedi ei ddiwyllio \n ddtf, ca-, gyda llawer o ysbrydiaeth, ond gallent fod wedi rhoddi ychwaneg o Itw yn y perfformiad. Yr oedd yr ail Gor (Rhos) yn cynyrchu gwell tonvdrliaeth. Yr oedd y cydbwysedd ar cyd-doddiad yn dda, canent y nodau yn gywir, a rhoddent lawer o liw yn yr holt Oerfformiad. Yr oedd gan y cor hwn nifer o bwvnti.u ardderchog. Canent mewn tonyddiaeth dda a chyda llawer o feddrJgar- web. Yr oedd y ddau gor yn haeddu can- moliaeth, ond enillwyd y wobr gan yr ail. Derbyniwyd y dyfarniad gyda chymerad- wyaeth fyddarol. CVFARFOD Y PRYDNAWN. Dechreuwyd am ddau o'r gloch, o dan lywyddiaeth A E Evans, Ysw., U, H., Bronwylfa, a'r Parch Charles Jones yn ar- wain. Yr oedd cynulleidfa anferth wedi ymgasglu i'r babell, a phawb mewn hwyl ragorol Canu gvda'r Delyn, Mr Jacob Edwards. Beirniadaethau —Men's Knitted Gloves, iaf, Mary Thomas, Llanfrothen; 2il, Mrs Edwards, Stryt Issa. D'Oyley, iaf, L Mantle, Johnstown; zil, H A Roberts, Newmarket. Crotchet Yoke and Cuffs for' Blouse, M C Jones. Handmade Shirt Blouse, Eliza Evans, Liscard. Gystadleuaeth Unawd i Fechgyn, 11 Drog y Garreg," iaf, Robert R Hughes, Glyri Ceiriog: ail, R Edwards, Market st, Rhos. Telyneg, Y Nant," pump yn cystadltlr Parch Evan Jones, Nant. Cystadleuaeth Adroddiad i Blant, Aros a Myned (Elfed), iaf, Evelyn Jones, Rhos; Sarah Catherine Jones, Rhos; William John Griffiths, Rhos. Cystadleuaeth Unawd ar y Crwtfo, Scherzo and Trio (Beethoven), iaf Enid Brock, Waterloo; 2il, Thomas Davies, Skelmersdale t Brush work one colour i rai dan 11 oedy raf, Simon Jones, Coedpoeth; 2d, Emyr Williams, Pankey; i riti dan 14 oed, iaf, Fred Griffiths, Johnstown; Stanley Lloyd, Coedpoeth. j1 Best Collection of Wild Flowers, iaf, Edwin Williams, Mounta.in street, Rhos; 2il P.)Ili(-- Plumley, Johnstown. Best Collection of Grasses, iaf, Conni Morris, Johnstown; 2il, Sallie Bowen, Johns- town. DESGRIF-GAN I BLANT. Cynygid gwobr o £3 3s a Thlws Aur- ganolog i'r arweinydd, a Thhvs Arian i bob un o'r aelodau, ac ail wobr o £ i, am y pcrfformiad goreu d'l Ddesgrif-gan, "Caller Herrin Ni ddaeth ond dau barti yn mlaen, sef Plant Ysgol Johnstown, dan ar", weiniad Mr Ernest Jones, a Phlant Ysgol y Wern (Rhos) dan arweiniad Mr Elias Jones. Profodd y gystadleuaeth hon yn uti. o gystadleuaethau mwyaf dyddorol y dydd. Ymddangosodd y ddau barti ar y llwyfad mewn diwyg merched pysgotwyr, yn noeth eu traed, a chyda shawl am y pen, a basged bysgod am yr ysgwydd. In giving the adjudication, Mr Dan Price said he was astonished at the excell- ence of both performances The art of pertorming Action Songs had been highly developed in some counties in Lancashire especially, where he had seen wonderful performances. One of the performances they had had that afternoon would compare favourably with any he had ever seen-both for singing and for the conception of the piece. The Welsh were a musica! people, and he believed the dramatic art went with the musical art. No one would doubt the statement that the Welsh were musical, but the dramatic side ot their temperament had yet to be developed. He would suggest that the committee should allow the conduct- ors of the choirs to choose there own actioo songs. They would then get a diversified and interesting entertainment. The Johnstown school sang in beautiful tone. The action throughout was most appiopriately conceived and well carried out. The costumes were suitable, and the whole performance was excellent. The Rhos National School party sang second. The tone was not quite so sweet and so unified, and the intonation not quite safe. It was also a mistake for the conductor to remain on the stage; it took away the illus- ion. The action was very appropriate but there was not quite the same unanimity 01 movement. The prize was awarded the Johnstown school, amidst loud cheers. The conductor (Mr Ernest Jones) was mvested by Mrs Arthur Evans, and medals (present- ted by Mr John Rogers, Manchester) were given to the children. The second prize was awarded the Rhos National school, and Mrs Evans invested the conductor, Mr Elias Jones. ANERCHIAD Y LLYWYDD. Mewn anerchiad fer dywedodd Mr A E Evans, Bronwylfa, ei fod yn falch a weled fod Eisteddfod y Rhos yn profi mor Ilwyddianus ag y prophwydodd y buasai bedair blynedd yn ol. Yr oedd yn dda ganddo weled fod y wobr a gvnygiodd y Ilynedd wedi dwyn yn nghyd nifer fawr o gystadleuwyr—41. Carai mewn rhyw fodd yn y dyfodol gefnogi cerddoriaeth offerynol —(cym). Credai fod Cymru yn ddiffygiol yn y ganghen hon. Yr oeddynt oil yil Rhos yn feddianol ar leisiau rhagorol, ond carai weled mwy o sylw yn cael ei dalu i offerynau. Yr oedd cyfarfodydd fel y rhai hyny yn gynorihwy ma-wr i ddatblygu yr