The Rhos Herald

Esr;si iJauaoO SJkotion. | -0-- TO THE ELECTORS OF PANT WARD, j Ladicsund Gentlemen, f Allow i-tio co th-ir.k v .-a for yonr C'.»nfide.n'je in < me daring pnst yeurt-. I now come to ask you to favorir me with a renewal of the same for the next three yoars, I appear before you as a non-political and non-sectarian candidate, having the interests of the ratepayers of Pant Ward solely at heart, and it will be my bounden duty, in season and out of season, to support anything and everything that will be to the advantage and will lighten the burden of the already heavily taxed rate- payer. I may point out that the streets and sanita- tion of Pant are in a high state of efficiency, and I shall always do my best to further your interests in this respect. <' In view of the Reform of the Poor Law, it is quite evident that important changes are likely to take place in connection with the Board of Guardians. I have always taken a deep inter- est in our aged Poor, and whatever changes may ensue, I shall always consider their cause a most sacked one. It is true that at first I did not intend to con- test this election, and it is only at the earnest request of a large number of the most impor- tant electors of the Ward that I have reconsid- ered my decision, and now come before you for a renewal of your confidence in me. I am, Your Obedient Servant, Rhos, MORRIS KYFFIN. March 10, 1910. ->

Etholiad Cynghor Dosbarth -o- AT ETHOLWYR WARD Y PANT. Foneddigesau a Boneddigion, Caniatewch i mi ddiolch i chwi am eich ym- ddiriedaeth ynof yn ystod y gorphenol. R'wyf yn awr eto yn gofyn am eich ffafr trwy adnew- yddu y cyfryw am y tair blynedd nesaf. Ymddangosaf o'ch blaen fel ymgeisydd an- mholiticaidd, ac an-enwadol, fel un sydd a buddianau y Pant a Johnstown yn agos at fy nghalon. Oyfrifaf hi fy nyledswydd benaf, mown amser ac allan o amser, i gefnogi unrhyw beth a phob peth fydd o fantais, ac a ysgafnha costau y trethdalwyr ydynt eisioes yn orthrym- ol. I Gallaf .gyfeirio fod heolydd a darpariadau iechydol y Pant a'r Johnstown mewn cyflwr rhagorol, a phob amser gwnaf fy ngoreu i hyr- wyddo eich buddianau yn y cysylltiadau hyn. Cherwydd y Diwygiad yn Neddfau y Tlod- ion, y mae'n eithaf amlwg y bydd cyfnewiadau pwysig yii rhwym o gymeryd lie yn y dyfodol buan yn nglyn a Byrddau y Gwarcheidwaid. I Yr wyf bob amser wedi cymeryd dyddordeb I mawr yn achos y Tlodion, a pha gyfnewidiadau I bynag a ddigwydda, gallwch ddibynu yr ystyr- iaf eu hachos fel yr un mwyaf cyssegredig. Mae'n wir i mi ar y cyntaf dynu fy enw yn ol rhag ymladd etholiad ond ar ddymuniad I taeraf nifer fawr o etholwyr mwyaf dylanwadol y Ward, ad-ystyriais fy mhenderfyniad, a gos- odaf fyenw ger eich bron i geisio am adnew- yddiad o'ch ymddiriedaeth. Yd wyf, eich ufudd was, Rhos. MORRIS KYFFIN. Mawrth 10, 1910.

Rural District Council Election. TO THE ELECTORS OF RHOS WARD. LADIES AND GENTLEMEN, I beg to submit myself as a Candidate for the above Ward in this coming election. I appear in this contest as a Non-Political and a Non-Sectarian candidate which I consider the most essential; and my chief aim will be to devote my. whole-energy to further the improve- ments in the district for the enormous rates which are now paid, to improve matters from a Hygeinic and a Sanitary point of view, by so doing eliminating a great deal of the unnecess- ary sickness, and thus diminishing to a very great extent the number of deaths which occur in our locality at the present time. I will endeavour always to take deep interest in our aged poor, and as there is likely to be some very important changes with regard to the Reform of the Poor Law in the near future, I promise to give my very keenest attention to all points regarding same. If you will consider when the day of voting comes, whom to give your vote, I do'Í1t think you will ever have any cause to regret, if you support me. I beg to remain, Your obedient servant, D. J. WILLIAMS, Rhos. Bachelor of Medicine. March 16th 1910. Bachelor of Surgery.

Etholiad y Cynghor Dosbarth. -0- AT ETHOLWYR WARD Y RHOS. FONEDDIGESTAIT A BONEDDIGION, Dymunaf gyflwyno fy hun fel ymgeisydd dros y Ward uchod yn yr etholiad agoshaol. Deuaf ger eich bron fel ymgeisydd an-mhol- iticaidd ac an-enwadol, yr hyn a ystyriaf sydd o'r pwys mwyaf; a fy amcan penaf fydd rhoddi fy holl allu i gefnogi y gwelliantau angenrheid- iol yn yr lirdal am y trethi dirfawr a delir yn awr i wella materion o safle iecydol, a thrwy hyny leihau gryn lawer o'r afiechyd diangen- rhaid, a goijtwng yn sylweddol gyfartaledd y OY marwolaethau sydd yn digwydd ar hyn o bryd yn y gymydogaeth. Ymdrechaf bob amser i gymeryd y dyddor- deb dyladwy yn ein tlodion hen a methedig; a chan y bydd cyfnewidiadau pwysig, yn ol pob tebygolrwydd, yn rhwym o gymeryd lie yn y dyfodol buan yn nglyn a Gwella Deddf y Tlodion," ymrwymaf i roddi y sylw manylaf i bob pwynt mewn perthynas a'r cyfryw. Os ystyriwch, pan ddaw dydd yr etholiad, i bwy i roddi eich pleidlais, nid wyf yn tybied y cewch unrhyw achos i edifarhau os rhoddwch eich cefnogaeth i mi. Dymunaf aros, Eich ufudd Was, D. J. WILLIAMS. Rhos. Bachelor of Medicine. Mawrth 16, 1910. Bachelor of Surgery.

CYFARFODYDD FLWYFOL. Dewis Cyrsghorwyp. Nos Lun diweddaf, galwyd trigolson tair Ward y Rhos yn nghyd i appwyntio Cynghorwyr Plvvyfol am y tair biynedd nesaf. Oherwydd y !-oy!w sydd wedi ei ddwyn at eu gwaith, yn benaf yn nglyn a'n heolydd, yr oedd dyddordeb dwfn yn cael ei gymeryd yn y dewisiad. Mewn dwy Ward, daethpwyd i benderfyniad un- frydol yn y cyiarfodydd, ac appwyntiwyd niter o ddynion cywir eu hamcanion, a diogel eu barn, i gario allan y frwydr barhaus sydd rhwng ein Cynghor Lleol, a Chynghor Dosbarth Gwrecsam yn y Hall yr oedd un Ceidwadwr yn hawlio etholiad. Yn canlyn ceir adroddiadau o banes y tri chyfarfod. WARD Y PONKEY. Daeth nifer Juosog yo nghyd i Ysgot y Bechgyn, Ponkey, ac yn brydlon, ar gyn- ygiad Mr W M Jones, a Mr Thos Thomas, yn eilio, etholwyd Mr Jos. Stephen Jones i'r gadair. Yn unol a chais y cadeirydd, appwyntiwyd Mri W M Jones, ac S Row- ley, i'w gynorthwyo Wedi egluro dar- pariadau y ddeddf yn nglyn a dewis cyn- rychiolwyr, dywedodd y Cadeirydd ei fod yn barod i dderbyn y iyomination Papers. Daeth un-ar-ddeg i law, ond wedi chvfrilio i mewn iddynt, er cael gweled a oeddynt yn unol a'r gyfraith, hysbysodd y Cadeir- ydd fod dau ohonynt heb fod yn briodol. Un o honynt oedd gan Mr Thos Henry Edwards, yr hwn ai cyflwynodd wedi i'r amser gofynol yn ol y gyfraith basio. Gomeddodd y Cadeirydd hyn, ond rhodd- odd ef i'r cyfarfod, a chan fod dwyblaid, defnyddiodd y Cadeirydd ei awdurdod i'w gau allan. Yr ail oedd un Mr Richard Jarvis, Llyfrwerthwr, a gomeddwyd ef oherwydd nad oedd ei enw ar y rhestr etholwyr oedd gan y Cadeirydd. Hysbysodd Mr Jarvis ei fod wedi gweled yr Assistant Overseer y boreu hwnw, ac iddo gael ei hysbysu er nad ar y Parliamentary List, ei fod ar y Parochial List, ac fod gaoddo hawl i gael ei appwyntio, ac i bleidleisio hefyd. Dywedodd y Cadeirydd mai ei gyfarwydd- yd ef oedd y List oedd gandde yn ei law, ac nad oedd ei enw ar hono. Wedi'r eg- lurhad, tynodd Mr Jarvis vei eow yn ol. Yna aethpwyd i bleidleisio ar y rhai a ganlyn, a chawsant y pleidleisiau can- I lynol ( W. M. Jones 70 David Davies 69 John Wm. Williams 62 Watkin Jones 58 *Ken Wynne 57 *Sam Pritchard 54 *Joseph Griffiths 53 Richard Jones 43 Jonathan Garner 13 Ar yr enwau sydd a'r arwydd (*) wrth- ynt, pleidleisiwyd ddwywaith, gan eu bod y tro cyntaf yn gyfartal. Ar gais y Cad- eirydd tynodd y tri isaf eu henwau yn ol, a thrwy hyn, arbedir etholiad yn Ward y Ponkey. Yna taflwyd y cyfarfod yn agored i bwy bynag garai ofyn cwestiwn. Cynygiodd Mr Thomas Thomas fod y cyfarfod yn pasio pleidlais unfrydol yn Mr David Davies fel yr ymgeisydd Hafurol ar y Cynghor Dosbarth. Ni wrtaed unrhyw sylw pellach o hono. Gofynodd Mr Richard Jones, New st, sut y mae Gardden road (yr hon sydd yn block-end road), i gael rhoddi gwyneb newydd o gerryg ami, tra mae heolydd fel New street (a elwid yn ddiweddar gan ddieithriaid The Mucky Road ") yn an- mhosibl ei cherdded gan faint y liaid sydd arni? Rhoddodd Mr Watkin Jones eglurhad, gan ddangos fod Gardden road yn un o'r heolydd a ddefnyddid cyn 1835- 'Cyfeiriodd Mr Robert Morris at Creek road, yr hon yn ol rhai hen bobl oedd cyn y flwyddyn hon. Dywedodd Mr W M Jones, fod hon yn un o'r heolydd eraill y maent yn awr yn ceisio gan y Cynghor Dosbarth eu cym- eryd drosodd. Dyna oedd yr anghydfod sydd rhwng y ddau Gynghor. tin pwrs sydd yn perthyn i'r Cynghor Dosbarth, ac elai trethoedd yr holl blwyfi sy'n gwneyd i fyny yr Undeb iddo, ac ar y cyfrif hwn dadleuai y Cynghor Plwyf y dylai y gost o wneyd heolydd yr ardal hon gael ei dwyn gan y Dosbarth i gyd. Gwrthodai y Cynghor Dosbarth hyn, ac yr oeddynt am ychwanegu o £ 1,500, i £ 2,000 ar y Rhos yn unig. Appeliwyd at Fwrdd y Llywodraeth Leol, ac wrthynt hwy yr ar- hosent am benderfyniad yn awr. Yr oedd wedi gweled fod yn mwriad y Cynghor Dosbarth i wario yn agos i ^1,000 am newid safle y ffordd sydd yn ymyl Plas Bronwylfa. Gwneid hyn er mwyn boneddigion ac ychydig ffermwyr nad oeddynt yn, talu ond haner y rcjuldfa delid genym ni mewn trethoedd. Ni chlywodd ond ychydig rwgnach am y gost hon, na fyddai ond budd personol i ych- ydig. Cymerent eu dychrynu gan y tir- feddianwr, yr hwn a ddywedai, mai ttow or never y caent gyfle i'w gwneyd. Yn wir yr oedd y ffordd hon o Rhostyllen i Bronwylfa yn debycach i carriage drive nag i ffordd fawr, a'r un modd yr holl ffyrdd sydct th 'own y uosbcU i.is L'th. J !lca. iSc mae uios x 1,000 0 bobl, ni fedrent gaei dim. Dygwyd mater y Small Holulr.fs ger- brons gan Mv Jonathan Garner, IV VV M Jones a Mr W O Hughes. Yxx „teb dy- wedodd y Cadeirydd y gallai y Cynghor Sir brynu dig-on o dir, ond y, dd ya rhaid iddynt daiu cro-b Cyn gynted ag y deallai y t, fod y Cynghor Gisisu tir, rhedent y pri i fyny yn aruthrol. Yr hyn sy'n angearheidiol yw cael Mesur Tir effeithiol gan y Llvw- odraeth. 3 WARD Y RHOS. Cynhaliwyd cyfarfod y Ward uchod yn y Public Hall, ac yn oedd cynuHiad da wedi dod yn nghyd. Etholwyd Mr Jos Rogers i'r gadair, yr hwn wrth agor a ddywedodd mai y busnes cyntaf oedd derbyn y nomination papers. Pump aelod oedd yn angenrheidiod dros y Ward. Derbyniwyd chwech o bapurau, y rhai a roddwydd i bleidlais. Fel hyn yr oedd canlyniad :— Samuel Roberts, Hope st.35 Tom Roberts, High st.28 Wm Hughes, Pentredwr 27 Wm Garner, Hall st 25 T Llewelyn Davies, Hope st.. 15 D L Price, Lyndhurst "I5 Dywedodd y Cadeirydd fod dau o'r enwau wedi cael yr un nifer o bleidleisiau. a'i bod yn disgyn i'w ran ef i roi ei bleid- lais derfynol. Yr oedd yn ei rhoddi yn ffafr y cyntaf o'r ddau bapur ddaeth i law, sef eiddo Mr T Llewelyn Davies. Rhoddwyd cyfle i unrhyw berson hawlio pol; ond yn mben yr ysbaid ni ddaeth neb yn mlaen. Yna cyhoeddodd y Cad- eirydd y pump blaenaf yn y rhestr uchod fel Cynghorwyr Plwyfol dros Ward y Rhos am y tair blynedd dyfodol. Mr J Lloyd Williams, School street, a ddywedai y carai, gyda chaniatad y Cad- eirydd, ofyn i'r Cynghorwyr newydd-eth- oledig a oeddynt yn barod i wneyd bob peth yn eu gallu i sicrhau Gallu Bwrdeisiol i'r Rhos. Carai weled bob aelod newdd yn ymrwymo i wneyd ei eithaf i ddwyn y mudiad hir ohiriedig hwn oddiamgylch, Yr oedd gallu y Cynghor Plwyf yn gyf- yngiedig iawn, ac o ganlyniad yr oedd yn rhaid gwneyd bob peth yn Ngwrecsam. Dywedodd y cadeirydd ei fod yn sicr y rhoddai yr aelodau newydd yr ystyriaeth fanylaf i'r mater. Feallai y byddai yn beth priodol i g.ael cyfarwyddyd expert yn nglyn a'r gost, ac yna caent weled pa gyllun fyddai oreu, sicrhau GaUu Bwr- deisiol neu aros fel y maent Dywedodd Mr Saml Roberts nad oedd y Cynghor Plwyf eto wedi dihysbyddu ei holl allu, ac nid doeth fyddai myiid yn mlaen am Allu Bwrdeisiol hyd nes v byddent wedi gwneyd yr oil fedrent fel Cynghor Plwyf. Yn ystod y tair blynedd diweddaf yr oedd y Cynghor Dosbarth wedi cymeryd drosodd 25 o'r hen heolydd, ac yr oedd ychwaneg yn aros i'w cymer- yd. Cwyn fawr y trethdalwyr oedd yr heolydd Ileidiog. Wel, yr oedd amcan- gyfrifiad o roddi heolydd yr ardal niewn cyflwr priodol rywbeth yn debyg i £ 2,500. Yr oedd y Cyughor Dosbarth yn hollol barod i roddi yr heolydd mewn trefn, os byddai i'r gost gael ei chyfrif fel treth arbenig ar y Rhos Yr oedd y Cynghor Plwyf todd bynag eisiau i'r gost gael ei chyfrif fel treth gyfifredinol i gael ei hestya dros y Plwyfi Unedig, Yn bresenol yr oedd materion yn eu hunman. Byddai'r heolydd yn rhwym o gael eu gwneyd, ac yr oeddynt wedi appelio at Fwrdd y Lly" wodraeth Leol i weled ai ni tedrai y gost gael ei chyfrif fel treth gyffredinol. Mr William Garner a ddywedodd na ddylid ei gwneyd yn hysbys eu bod yo bwriadu mynd i mewn am Allu Bwrdeis- iol. Ni wnai y Cynghor Dosbarth gym- eryd yr heolydd drosodd os amheuent y gwnai'r Rhos eu gadael yn y dyfodol buan. Parthed y trethoedd uchel yr han. er blwyddyn presenol, yr oedd tri pheth yn cyfrif am dano :-1, Yr oeddynt yn talu 2d. ychwanegol o Dreth Sirol Addysir ar yr hyn oedd yn ofynol 2, Yn lie bod cost estyniad carthffosydd Furnace Bank yn cael ei chyfarfod trwy fenthyciad, deu- ent or trethi cylchredol 3, Yr oeddynt yn talu swm benthyciol na byddai yn nghyfrif trethoedd yr haner blwvddvflt nesaf. J J WARD Y PANT. Daeth cynulliad lluosog yn nghyd i Gyfarfod Plwyfol y Ward uchod, yr hwn a gynhelid yn Ysgol y Wern. Llywydd- wyd gan Mr John Evans, Victoria street, yn cael ei gefnogi gan Mr Morris Kyffin. Derbyniwyd y nomination papers a gan. iyn:— & Joseph Charles, Wern, Rhos Joseph Edwards, Hill St, Rhos R D Evans, Bangor Rd, Johnstown C Morgan, Wylfa H'se, Johnstown Ted Jones, Osborne St, Rhos I Joseph Price, Pant, Rhos Gan nad oedd ond pedwar o aelodau yn angenrheidiol, a neb o'r ymgeiswyr am Idynu .'n ol, rhoddwyd yr enwau i'r cyfar- fod a phleidleisiwyd arnynt fel y canlvn • led Jones 5- Joseph Charles 62 C Morgan.62 Joseph Price R D Evans zg Joseph Edwards. A Hawhwyd pol gan R D Evans, a chan jddo dderbyn cefnogaeth pump o dreth- dalwyr, cyhoeddodd y Cadeirydd y byddar yn rhaid cael etiaoliad yn Ward y Pant.