The Rhos Herald

TO LET BODAWELON, Hill Street, Rhos two entertaining rooms, kitchen, wash-house, and pantry, three bedrooms, Mxroom, bathroom and W.C-Apply- Liverpool House, Johnstown. WANTED A HOUSE AND SHOP near the Cross, Rhos.—Apply X, Herald Office. MOLES. Gerrard Brothers, Furriers, Edinburgh, pay highest price for full furred Winter Skins. Send for par- ticulars. ESTABLISHED 1898. ASSISTANT INSPECTORS OF OF MINES. Mine Managers' Exams., Scholarships, and Associateship Ï8 MINING, &c,, Candidates prepared. Private Lessons hy Post. Geology, Min- ing) Engineering, Electricity and Survey- ing, Certificates awarded. Write for Syllabus. — CAMBRIAN MINING SCHOOL, Clanffrwd, Porth, Glam. LONDON IMPERIAL HOTEL, RUS- sell Square. Orchestra daily in Winter Gardens. Bedford Hotel, South- ampton Row. Central for business or pleasure; near chief railway stations, theatres and shops. Premier Hotel. Southampton Row. Quiet, comfortable liotel. Room, breakfast and bath from 3J6. Pension, 6/ Meetings & Entertainments DWY AWR DDIDDAN Public Hall, Rhos Rhoddir Perfformiad o'r BDRAMA GYSSYGREDIG *Moses, o'r Cawell i'r Mor Coch' CAN • aDOS BARTA CYMRAEG SILOH, M.C., JohnstOWn* I LITN, TACHWDDD 22, '09 V,pwn Gwisgoedd Dwyreiniol Drudfawr, Darluniau, a Tableaux." Drysau yn agored 7, ddbchreuir am 7-30. Tocynau, 1/6; ifs; a 6cb. IE U AN (-*rW.YNE D D. TRADDODIR D A RUTH Ar y testyn uchod, yn MYNYDD SEION, PONKEY. Bos Lun, Tachwedd 29ain, 1909, Gan y Parch. PETER PRICE, B.A. Dowlais. Cymerir y gadair am 7 gan X :ones, iTsw., (Cyn-Fasr G-wrecsam Tocynau, Blaensedd, is Olsedd, 6ch. "JOHN JONES." Traddodir + DARLITH YN NGHAPEL PENUEL, RHOS, J' NOS FERCHER, RHAG. 15, 1909 GAN MR W. 0. JONES, ABER Si budd Mary Ann Jones, New st. *BIWYGIWR Y MYNYDPOEDD.' Byddy PRIF-FARDD ELFED Yn traddodi ei tkiarlitl; Boblo^aidd Ar y testyn uchod If os Ian, Bhagtyr 16, 1909. r 3WVATE CHRISTMAS CARDS HERALD OFFICE t, RHOS. Bhos & District Libural Association -0- A PUBLIC & MEETING Will be held at the PtiBLIC HALL. RHOS, ON WEDNESDAY NEXT, NOV. 24. Speakers E. G. HBMIIEBDE, Esq. M.P. K.C Aid J. Griffiths, J. P., Ponkey, Dr J. C. Davies, J.P., C.C., and others. —o— Chair to be taken at 7 p.m., by Councillor W. M. Jones, Ponkey.

WwCvubau. (PULPIT SUPPLIES) SABBOTH, TACHWEDD 21, 909. I T METHODISTIAID OALFINAIDD Oeve I Mawr-10 a 6, n M Pagb, Carmel Bethel, Ponkey-10 a 6, J Lias Davies Meriah, Ponkey—10 a 6, Hugh Roberts, Treffynon Hill-si,—10-80 & 6, E Williams .Johmtown-10-30 a 6, Robt Jones, Rhos PøntrefeTMt-2, Groat—D P Jones Tainant-D P Jones Shostyllen—10 and 6 Thomas Jones YB ANNIBYNWYB. Bithl,hem, Bhnø-IO D J Howelf, Sir Fon, 6, T E Thomas, Coedpoeth Salem, Bank-st-10 T E Thomas, 6, D J Howell Sfynydd Seioi4-10 a 6, J Howell Ebenezer, Queen St.—10 a 6, 0 IOweo Johnstown (S)—10-30 A 6—T Arthur Thomas Y REDYDDW Jfli. P-wiwl,—10 a 6 E Williams Bithania, Church at-io a 6 Sion, PonkeV-10 a 6, E Mitchell Tabernacle Ponkey—10 James Davies, 6, J S Jones Soar, Abordorfyo- 10 Stephen Davies, 6 J Jones Calfari44 Rhos—10 W 8 Jones, 6, A Fonlkes ut Pleasant, Ponkey—10-30, A 6, J W Humphreys Noddfa, John*Uyum-10-dO & 6, J 0 Jones Penycae—-10 a 6, W BJooaa Omes-st 2 W B Jones DISGYBLiox CRIIST. Bethel, Campbell Street"iO a 6, Y WERLEYAID. Rhos-10 W Lloyd. 6, Enoch Jones Thos Evans, <5 D Hmapbreye Stryt Issa-—10 Cyf Gweddi, 6, W Lloyd Pla,sbons"- 2, Thos Evans, 6, W Price PBIMITIVB MKTHODISTB Shoe~—l0-30 A 6, J Willbnu, Ohirlt' Copperas—2-30 A 6, A Kelssll, Newbridge VB. BOLWYD, SNPYPLZDTO,. Vioar, Bev J H Thoxnas Ouratee „ Jeekins-Metilove. 0 JcW Ohwth—BmrrioesU 10-«0, and 6. "i .Mary's Qhureh Johnstown-&arriom at 3 4 6 PENYCAE riiem-Rov Jo"ph Pavies lit. ftotncu. OhurchServWe at 10-30 and 6 SALVATION ARMY. Barracks, Sawvage Strdd-11-15.,2, 646 Evisign Shepherd, A Lieutenant S LazzelL

YR ARGLWYDDI YN CYHOEDDI RHYFEL. Na byddai yn gynawn yn y Ty hwa roddi ei gydsyoiad i'r Mesur hyd nes y bydd wedi ei ddwyn dan farn y wlad." Yn y geiriau uchod y datganodd Arghvydd Lansdowne, yn Nhy'r Arglwyddi, nos Fawrtb, eu bwriad gyda'r Gyllideb pan ddel i fyny am ail ddarHeniad nos Tau nesaf. Mae pawb yn gwybod beth taae hyn yn ei olygu, nad yw mewn gwirion- edd yn ddim llai na gwrthodiad pendant, a chyboeddiad o ryfel. Diau y cymerir yr her i fyny gan y blaid Rvddfrydol, a gellir disgwyl Etholiad Cyffredinol tua decbreu y flwyddyn nesaf. j Bydd yn dda i bob pleidleisiwr gofio mai nid y Gyllideb, nac unrhyw Fesur Rhyddfrydol arall fydd pwnc prawf yr I ethoiiad, ond y cwestiwti anrhaethol bwys- icach, Pa un ai ychydig Arglwydd, tra- haus y wlad, ynte y bobi sydd i gael Lly- wodraethu ? Diau y gwna'r Toriaid eu goreu i gadw y gwir brawf rhag yr ethol- wyr, trwy geisio dwyn yr ymladdfa yn mlaen rhwng cynwys y Gyllideb a Tariff Reform, fel y gwnaeth Mr Balfour yn Manchester nos Fercber. Ond rhaid bod yn barod i argyhoeddi gwerin ein gwlad fod rhywbeth liawer difrifolach na hyn yn y cweetiwn^ rhywbeth sydd yn cloddio at sylfaeni cyfansoddiad yr ymherodraeth ac yn peryglu ein bodoiaeth fel Llywod- raeth werinol. Ond f r bobl gael en har- gyhoeddi am wirionedd hyn, yna cyfod- ant, fel gwnaeth ein cyn-dadau, a dangos- ant UQwaith am byth mai Trech gwlad nac Arglwydd." Nid amser.ydyw y preseaoi i ymgeeru. a'n gilydd yn nghylch man faterion, ond adeg i ymosod ar yr un gelyn cyffredin sydd a'i law ar wdctf y bobl. Da genym weled fod Mir Hemmerde yo barod ar gyfer y frwydr, ac eisoes wedi trefnu cyf- arfod eyhftdckto, yn Bhos. 0. bu ryw deimladau peroonol blin gan rai partbed ei waith yn peidio (ad yma i gynal eyfar- I fod yn ffiafr y uyllideb. ai gormod ydyw i disgwyl—yn enw ^hyddfrydiaetb — i'r i y ry c Air cyfryw gladdn g^abaniaeth a phob I nableid^etb, acfel qn gwr dare yn er- i

MR WM. JONES, A.S., AR Y GYLLIDEB. ♦ Cyfarfod Mawr yn Porthmadog. Nos Sadwrn cynbaliwyd cyfarfod mawr i gefnogi'r Gyllideb yo Mhorthmadog, dan lywyddiaeth Mr Llew Davies (Llywydd y Gymdeitbas Leol. Y prif siaradwyr oedd- ypt Mr William Jones, A.S., a Mr Ellis Davies, A.S. Daeth cynulliad mawr yn nghyd, a chafwyd cyfarfod hynod o frwdfrydig. MR WILLIAM JONES, A.S. Pan gododd Mr Wm Jones derbyniwyd ef gyda chymeradwyaeth hirfaith. Am Gyllideb Mr Lloyd George, dywedodd na welwyd un erioed a mwy o gyfiawnder a thrugaredd ynddi. Yr oedd yn gwneyd cyfiawnder a phawb, ac ai ei thrugaredd at lwch y llawr. Y Llywodraeth bresenol oedd yr oreu gafwyd erioed er mwyn gwlad. Wrth gyfeirio at y diffyndollwyr dywedodd eu bod yn codi bwganod. Beth oedd hanes y gwledydd oedd dan iau di- ffyndolliaeth ? Yr oedd Canghellydd Germani yn wynebu ar 26 miliwn o ddy- led eleni, ac yno y troir i godi y tollau ar linellau fel ag y gwneir yn Nghyllideb Mr Lloyd George ar dir, &c., gyda'r gwa- haniaeth y codir llawer mwy yno. Yn America ni chodir toll ar ddefnyddiau llongau, er mwyn cael gwaith i'r bobl. Nid ywagos mor ddrwgyu ein gwlad ni ag ydyw yn America. Maent hwy eisiau 25 miliwn i gyfarfbd a'r treuliau, a phan oeddywlad .1 mewn cyfyngder masnacbol beth amser yn ol, i Bry' dain-,gwlad Mas- nach Rydd-—y daethant i chwilio am feDthyg 20 miliwn—(cym). Nid oedd Cymru yn boff o longau ac arfau rhyfel; gwlad oedd a neges o war- eiddiad i'r byd, ond eto yr oedd yn rhaid wrth longau rhag ofn ymosodiad rhai mwy garw. Yr oedd masnacb longau America wedi mynd i lawr. Llongau Prydain oedd yri cario ou bwydydd, &c. Yr oedd cyllid Mr Lloyd George yn rhoi cadernid i'r llynges, ac yn rboi cysur i lwch, y llawr. Dyma grefydd mewn politics "—(cym). 7. Cynorthwyo hen famau sydd wedi codi dinasyddion ein gwlad, a'u codi i forio ar frig tonau tang- nefedd—(chwerthin a cbym). Ond o bie daw'r arian ? Ateb hen wraig oedd, o'r 91 un fan yn union ag y daw blwydd-dal Argiwydd Roberts ac Arglwydd Cromer, a llu eraill—(cym). A phaham y gom- eddir hyn i ddewrion byddin- llafur-cad- fridogion yr ebill, y morthwyl, a'r rbaw- (chwerthin)—a ppendefigesau y gegin a'r twb golchi—(chwertin mawr). Eglurodd Mr Jones fód y Llywodraeth ya darparu i estyn blwydd-dal i rai dios 70 oed sydd yn cael cymhorth plwyfol, ac hefyd ar gyfer y diwaith trwy sefydlu cyfnewid- feyddllafur, &c; ac hefyd ddarparu ar gyfer rhai fo yn analluog gan afiechyd cyn cyrhaedd 70 inlwydd oed. Ac yr oedd hyn yn bwysig iawn, oblegid 'doedd dim byd gwell at greu anarchiaeth nag esgeilluso'r werin. Ond am yr boll beth- au hyn yr oedd y mawrion yn galw Mr Lloyd George ar bob enw gwaeth na'u gilydd, a'r gwaethaf a'r mwyaf dirmygus y 0 o'r oil ydoedd ei alw yn Gymro—(chwer- thia mawr). Yr oedd brwydr fawr ben- derfynol ar dori gyda Thy'r Arglwyddi. Nid oedd am fyned mor bell a chyboeddi fod eisiau gwneyd i ffwrdd a Thy Uwch. Yr hyn sy'n eisiau yw cloddio at wreidd- iau ei lywodraeth, a thynu ymaith golyn yr aughenfil-(cym ucbel). MR ELLIS DAVIES, A.S. Cafodd yntau dderbyniad gwresog pan gododd i siarad. Dywedodd ei fod yn falcb o'r duedd newydd oedd yn y Wlad- wriaeth at gwestiynau cymdeithasol. Yr oedd gormod o ofal wedi bod am hawliau eiddo yn ein gwlad, a rhy fach am hawl- iau dyn—(cym). Nid trugaredd oedd rhoddi blwydd-dal i'r hen, a rhoddi bwyd i blant newynog yr ysgolion a gofalu am y diwaith, ond gofal am ddyfodol yr ym- herodraeth—(cym). Nid mater o raglun- iaeth yw tlodi Prydain-nid rhagluniaeth oedd yn rhoddi pum ceiniog y pwys o doll ar de nid rhagluniaeth oedd gyfrifol am fod y gweithydd a'r tir yn eiddo i ychydig bersonau yn y wlad hon. A cwestiwn mawr y dyfodol fydd, pwy sydd i dalu am y diwygiadau cymdeithasol? 0 berthyn- as i Dy yr Arglwyddi, yr oedd ef am fynd yn mbellach na Mr Wm Jones, yr oedd ef am ddiddymu Ty'r Arglwyddi-(cym). Oblegid i bob pwrpas ymarferol ni fydd ond un Ty yn y wlad pan fydd y Toriaid mewn awdurdod—-(cym). Yr oedd yn wir fod dau Dy yn mhob gwlad arall, ond wedi efelychu Prydain yr oeddynt, ac yr aedd yn bryd i Brydain ddivvygio yn y cyfeiriad gan fod eraill wedi adeiladn ar i diffygion-(cym). Rhoddwydy penderfyniad canlynol i'r jyfarfod, a phasiwyd ef yu unfrydol:- Fod y cyfanod hwn o'r farn os y bydd i'r Arglwyddi witbod y Gyllideb bresenol, Rai pwnc mawr yr ethoiiad nesaf fydd jodoiaeth Ty yr Arglwyddi, ac nad ydym ai am oddef i gorpb mor angbyfrifol lyw- Mkaetha ^wyllys y boblw

f _11il111i1!J!I' UI Marwolaeth Mr Hezekiah Jones, Liverpool House. Teimlwyd tristwch cyffredinol pan dde- allwyd yn hwyr brydnawn Mercher di- weddaf am f,1 rwolaetm Mr Hezekiah Jones Hall street, Rhos. Yr oedd yr ymadaw- edig o fewn ychydig ddyddiau i fod yn 72 mlwydd oed. Adnabyddid ef fel un o hen fasnachwyr mwyaf llwyddianus y Rhos, ac am flynyddau lawer cariai ef yn Liverpool house. Am gryn amser yr oedd yn ddioddefydd mawr oddiwrth y bronchitis yr hyn a'i caethiwai bron bob dechreu gauaf. Hyd bythefaos yn ol nid oedd wedi ei flino gatiddo, and oddeutu yr adeg hyn cymerwyd ef yn ddifrol glaf, ac er pob gofal meddygol a theutuot can- foddwyd ei fod yn graddol wanychu hyd nes i'r ymddatodiad gymeryd He. Mae ei symudiad wedi peri tristwch mawr trwy'r fro, ac yn enwedig yn y cylch teuluol ac yn mysg ei gyfeillion agos. Yn ei ddyddiau boreuaf cymerai Mr Jones ran amlwg yn mywyd cyhoeddus yr ardal, a gwasanaethodd hi yn ffyddlon am lawer blwyddyn fel aelod o Fwrdd Gwarcheidwaid Gwrecsam. Yr oedd yn ddirwestwr selog, a chyda phob mudiad dirwestol cymerai ran flaenllaw. Rhydd- frydwr pybyr oedd mewn politics, a gwnaeth lawer yn yr etholiadau a fu i sicrhau dychweliad buddugoliaethus y I diweddar Syr G 0 Morgan, Ystyrid ef yn gyffredinol fel gwr o gymeriad uchel, caredig a hynaws ei ysbryd. Yr oedd yn aelod ffyddlon a defnyddiot o Eglwys y Capel Mawr, ac yn igoo appwyntiwyd, ef yn unfrydol yn un o'r Blaenoriaid. Bu hefyd am flynyddau yn lianw y swydd o Drysorydd Cyffredinol i'r Eglwys.. Er y teimlir ei golli o lawer cylch, o bosibi na wneir o'r un yn fwy na'r cylch eglwysig. Cymerai y dyddordeb dyfnaf yn mhob adran o'i gwaith, achaiff yr Ysgol Sul yn arbenig deimlo ei bod wedi colli un fu, yn ffyddlon iddi yn mhob cyfnod ar ei fywyd. Yr oedd maddion crefyddol yr Eglwys yn gynysgaeth i'w natur ysbrydol ef, ac ni byddai un amser yn mwynhau ei hun yn gymaint a phan yn dilyn y rhai hyn. Bydd ei le yn wag yn Eglwys y, Capel Mawr, a hyny ar gyfrif ei ffyddlondeb, ei ymroddiad, a'i gymeriad uchel. Rhagflaenwyd ef i'r byd ysbrydol gan ei briod ers liawer blwyddyn. Gadawa fab, Mr W E Jones, Fferyllydd, a chwech o ferched mewn dwfn alaeth ar ei -of. Cymer y gladdedigaeth le dydd Llun ,yn Mynwent M.C. Groes. Nos Fercher yn nghyfarfod canu Cor Undebol Capel Mawr cyfeiriwyd mewn itaodd parchus a theimladwy at jfarwol- aeth Mr Jones, gan yr ArweinydO, Mr G W Hughes, a phasiodd y Cor beriderfyn- iad unfrydol o gydymdeimlad a'r teulu yn eu profedigaeth.

Cymdeithas Ryddfrydol y Rhos. 1 Da genym ddeall fod y gohebiaetbau I diweddar wedi peri deffroad newydd yn hanes yr uchod, ac wedi creu dyddordeb yn y cyhoedd tuag ati. Gwelwyd ffrwyth hyn yn eu cyfarfod nos Iau yn y Public Hall, pryd yr ymunodd nifer dda o'r newydd a'r Gymdeithas. Mr W M Jones, Ysgol y Cyngbor, Ponkey, oedd yn y gadair, a chyfarfydd- wyd yn ol trefniadau blaenorol i wrando anerchiad gan Mr Ted Jones, Osborne st, ar y Gyllideb. Cafwyd ganddo anerchiad ragorol, yn manwl' egluro darpariadau y Mesur, a'i ddylanwad ar gyllid y wlad yn dyfodol. Arhosodd yn fwyaf neillduol gyda'r cynygion sydd ynddo i drethu gwerth tirol. Yr oedd yn amlwg fod Mr Jones wedi dilyn yn fanwl yr ymdrafod- aeth ar y Mesur yn ystod ei gwrs trwy Dy'r Cyftredin, a'i fod wedi meistroli pob adran o hono. Cafwyd anerchiad wir oleuedig. I Dilynid ef gan Dr J 0 Davies, Plas- yn-Rhos, mewn araeth bert. Grymusodd y Dr ei sylwadau trwy ddwyn gerbron engreifftiau lleol o anghyfiawnder yn ngtyn a tbrethiad y tir. UnA o'r rhai mwyaf tarawiadol oedd yn nglyn a'r tir ar yr hwn y saif Plas-yn-Rhos yn bresen- ol. Dywedodd y Dr fod hwn yn dir an- niwylledig pan y pwrcasodd ef, ac fel y cyfryw ni ofynid treth arno. Ond cyn gynted ac y cafwyd un i'w brynu cododd yn ei werth yn aruthrol, a bu raid iddo dalu i'r perchenog ^400 yr acr am ddau acr; ac heblaw hyn, byth er pan y pryn- odd mae ef yn gorfod talu treth arno! Yr oedd y Dr yn wir dda ac effeithiol, a buasai yn werth i holl etholwyr yr ardal fod yn gwrando arno. Siaradwyd hefyd yn hynod ddeheuig gan Mr Ivor Jones, Rhostyllen; yr Hen- adur Jonathan Griffiths, Ponkey a. Mr Ken Wynne# Broadi street. Cafwyd cy- farfod a bir gofir gan bawb oedd yno. Wedi y cyfarfod pasiwyd fod yr ysgrif- enydd, Mr S Rowley, yn anfon at Seindorf ] Arian y Rboe yn gofyn iddynt gyfarfod Mr Hemmerde yn Johnstown, nos Fer- ] cber nesaf, i ffurfio gorymdaith i'r Rhos, I a blaenorir hbn gan fllamdorchau. i Anercbir cyfarfod nesaf y Gymdeithas gan y Parch J Howell, ac estynir gwa- hoddiad i bawb, yn enwedig ieoenctyd yf ardal i fod yn bresenol

RHOS. Dymunwn alw sylw ein darllenwyr at y perfformiad o'r Ddrama Gyssegredig- "Moses o'r Cawell i'r Mor Coch, roddir yn y Public Hall, Rhos, nos Lurt nesaf. Mae yn un o'r pethau mwyaf byw welwyd yn yr ardal, a chaiff pawb gyflawn dal am fod yn bresenol. SALE OF WOP.K.-Mae chwiorydd y Capel Mawr yn brysur trefnu ar gyfer Sale of Work, sydd i'w chynal yn fuan, i glirio y gweddill o ddefnyddiau y Bazaar a gynhaliwyd ganddynt y gauaf diweddaf. TAN.—Nos Sadwrn diweddaf, oddeutu deuddeg o'r gloch, pan ar fin cau, torodd tan allan yn masnachdy Mr D. W. Dodd, Market street. Ymddengys i'r blinds oedd ar y ffenestri, gymeryd tan oddiwrtb j Y nwy, ac am adeg edrychai yn ddifrifol iawn, gan fod y fflamiau ynlymledu ar hyd y ffenestr. Fodd bynag, Ilwyddwyd gyd. ag egni, a chynorthwy digonol i'w ddi- fodd., ond nid cyn i beth colledion gael eu hachosi. Y WESLEVAID.-—Bu y bythefnos ddi- weddaf yn rhai neillduol yn hanes y Wes- leyaid. Wythoos ifr Sui diweddaf, yr oeddynt yn datfelw haner can mlwyddiant sefydliad yr achos yn Rhos. Gwasan- aethwyd ar yr achlysur gan Mr Boaz Jones, Dinbych, ac yn ystod yr odfeuon olrheiniodd hanes yr enwad ar hyd yr haner canrif, gan ddangos y cynydd fu arno. Nos Iau dechreuwyd ar gyfres o gyfarfodydd adfywiadol pryd y disgwylid i'r Parch Hugh Hughes i'w harwain. Oherwydd afiechyd ei briod methai Mr Hughes ddod nos Iau a nos Wener, a cymerwyd ei le ar fyr rybudd gan y Parch T. Gadvan Davies, a'r Parch W H Lewis, Johnstown. Nos Sadwrn, a thrwy y fdd Sulyr oedd Mr Hughes yn gwasanaethu, a chafwyd gynulliadau Huosog, a gwelni- dogaeth gref ac ataelgar. Nos Lun tfa- ddodai ei ddarlith boblogaidd, Yr oss bresenol, ei diffygion a'i rhagoriaethau." Yr oedd Mr Hughes yn ei hwyliau goreu, a chafwyd darlith wir adeiladol. MARWOLAETH SYDYN.—Cymerodd mar- wolaeth Mr Thomas Jones, Pentredwr, le yn hynod sydyn boreu dydd Mercher. Gwael ei iechyd fu ers liawer o amser, ond ni chyfyngwyd ef i'w ystafell. Nid oedd ond newydd droi ei 34 mlwydd oed. gadawa weddw a dau o blant. Y FORD GRON. N os Wener diweddaf ymgymerodd aelodau y Gymdeithas uchod a gwynebu un o byngciau mawr a mwyaf dyddorol y dydd, sef y "Gyllideb." Geir- iwyd y testyn fel y canlyn "A oes sail i anfoddlonrwydd y Blaid, Wrthwynebdl i'r Gyllideb ?" 'C Dadleuwyd yn wresog ar y naill ochr a'r llall. Dygwyd yn rtilaen holl ffugresyma u y Blaid Wrthwynebol • dros ei hanfoddloorwydd gan Mr John Davies, (Lodge), yn cael ei atteguyn hwyliog g m Mr Tom Phillips (Furnace Bank), a Mr Richard Jarvis, Gyda'i fed. rusrwydd arferol er ar fyr rybydd gwrth- Iwynebwyd hwynt gan Mr Joseph Davies, (Ap Cantwr), yn caet ei attegu gari Mr Llew Phillips i a Mr Caradog Hughes. Wedi ychydig sylwadau pwrpasol gan y L'ywydd pleidleisiwyd a chariwyd yr ochr nacaol gyda mwyafrit gorlethol. Ar gyn- ygiad Mr William Hughes (Pentrdwr) yn cael ei eilio gan Mr John Charles, (Mar- ket street) talwyd y diolchiadau arferol 1 bawb a gymerodd ran. CVMDEITHAS PENUEL A BETHANIA.—Ylf cyfarfod nos Wener, yn Penuel, bu aelod- au yr uchod yn dadlu y cwestiwn "A yw y byd yn gwella." Ar yr ochr gadarnhaol agorwyd gan Mr John Davies, Queen st, ac ar yr un nacaol gan Mr Wm Garner. Y rhai eraill gymerasant ran oeddynt Mri S Rowley, B Jones, D Williams, J T Edwards, a J Jones. Llwyddwyd gan Mr S Jones, King street. DADGYSYLLTIAD.—Dyma oedd pwnc dadleuol Cymdeithas Bethlehem a Salem, nos Sadwrn diweddaf, a cheisio profi av yw Mesur y Llywodraeth bresenol yn deg i'r Eglwys Wladol, oedd nodwedd arben- ig mewn ymdrafodaeth. Agorwyd yn gryf o blatd ei degwch gan Mr W K Jones, Bronrugog, a chefnogwyd ef gan Mri David Edwards, James Edward, a J Milton Thomas. Yn absenoldeb Mr Dan Roberts, A.C.. oherwydd afiechyd, ar- weiniwyd y blaidddywedent mai anheg* ydyw gan Mr Fred Ellis, yntau yn cael ei gefnogi gan y Mri Richard Thomas, Wm Edwards, a George Griffiths. Tegwch y Mesur gatodd bleidlais gryfaf y cyfirfod,