The Rhos Herald

1 BOY SCOUT $: TStXttr- 1 OUTFITS :C ajar i If your boy wishes to become a u Scout" why not let him do so? I Don't trouble about his outfit, we ;| save you that trouble. We can i supply any number of complete out- | iits at the shortest notice, including t; Shirts, Knickers, I Hats, Haversacks, j Hose, Sweaters. $ | The above are all made in the correct regulation style. | Letter orders receive our prompt attention. t M A S J THOMAS & SON II 42 & 43 Hope Street, I WREXHAM.

— [ Jlppwyntiad Mr Herbert Lewis, A.S. Tifrttir boddhad mawr, nid yn unig rwy Sir Fflint, ond trwy yr oil o Gymru, ■iSherwydd y newydd gafwyd diwedd yr <«pythnos o'r blaen, fod Mr Herbert Lewis -wedi ei appwyntio i fod yn Ysgrifenydd ?|5efleddol Bwrdd Llywodraeth Leol. Ar .rdd.ecbreu y Weinyddiaeth Ryddfrydol ap- ^wyntiwyd ef gan y diweddar Syr H ^Campbell Bannerman, yn Is-Arglwydd y Trysorlys, ac yn y swydd hon bu yn ffydd- ¡ao a diwyd, ac o wasanaeth dirfawr i'r tbtaid. Mae ei appwyntiad newydd yn .Aod fel cydnabyddiaeth fechan am hyn, ac fttt byderwn, yn rhywbeth i aros swydd ibwygicach ac anrhydeddusach. Yn sicr nid ,&es aelod o'r Ty, pa un a'i fel Aelod Cyff- redin neu swyddog, wedi gwasanaethu ei fgyich mor ddifwlch a didwrw ag a wnaeth Sir Lewis. Ac er cymaint ei ymrwymiad :¡¡if., ddyleds.,vv..yddau Seneddol, nid yw wedi >&od yn ol i unrhyw Aelod Cymreig yn ei «»rasa{)aeth politicaidd a chymdeithasol i'r HDywysogaeth. Yn mha sefyllfa bynag y dKt ynddi cymerodd y cyfleusdra ar bob ,adeg i hyrwyddo buddianau yr etholaeth ;8 gyarychiola, ac yn arbenig y wlad fach y v:, mae mor ymlyn wrthi. Mae yn un o Jtelodau idisglaeriaf y Blaid Gymreig. Mae appy/yntiad Mr Lewis wedi bod yn din ffortunus iawn, gan y symudir efi gylch i Wasanaeth y talodd gryn lawer o sylw fel Aelod Cyffredin. Mae iddo yrfa •v^disglaer ar wahan i'w yrfa Seneddol, •v^disglaer ar wahan i'w yrfa Seneddol. tlab ydpv i'r diweddar Mr Enoch Lewis, iltong- adeijady dd, Mbst n, a chafodd ei- -.Ad,ivi;g foreuol mewn Y sgol Ramadegol fa y drfef hono. Yn ddilynol symudodd Jfefdychain lie y cymerodd ei M. A yn 1879. .Ar ffucfiad y Cynghorau Sirol dewiswyd At yn Aelod o un Sir Fflint, ac mae ei ym- fyoiad yn y cylch hwn yn dal o hyd. wasanaeth ar y Cynghor yn Ifiglyn a gwahanol faterion sydd, ond odid, "Q Iwy na neb arall. 0 1892 hyd 1905 bu •ffi Ae^od Seneddol dros Fwrdeisdrefi iFfJint, fel olynydd y diweddar Mr John iftoberts, ac o 1905 mae wedi cynrychioli if Sir, ?r hon etholaeth y gWahoddwyd ef .:ar larwolaeth y diweddar Mr Samuel '.Smith, A.S. Yn 1886 priododd ferch i lifr Hughes, yr agraffydd o Wrecsam, ond 'toll hi farw yn 1895. Yn 1897 priododd 7 4tfch ifr diweddar Mr W S Caine, A.S., a ^hwaer i Mrs Herbert Roberts. c.

^OHEBIAETH. 'fcEDYDDIWR YN YMOSOD AR MR LLOYD GEORGE. At Olygydd Herald y Rhos. SVR,—Caniatewch i mi roi gair bach yn ft Herald i symud yr argraff sydd ar feddyl- latj Hawer yn y Rhos a'r cylch, mai fi oedd y W B Jones hwnw wnaeth ymosodiad ar y "Canghellydd yn Nghymanfa y Bedyddwyr ? fff* Llanelli. Vn (J) Nid wyf yn perthyn i'r Gymanfa licnno. (jt) Vr oeddwn ar y pryd yn fy Ngyman- fA tY bun yn Harlech. (j) Yr oeddwn y diwrnod yr yrndoangos- yr heiynt yn y papurau, yn cael ymgom •g «wythr Mr Lloyd George, sef Mr Richard MOy&, ynCriccieth, ac euthym yn ngwmni «yfaiU Radicalaidd o'r cylch hwn i weled y tefttref bach Ile y rnagwyd y Cymro enwocaf fny byd. Golygydd a phercbenog y Llanelly Mer~ ,h", oedd y gwr wnaeth y fath ymosodlad 4ftheg ar Mr Lloyd Gaorge. A chas peth J •jjyf yw clywed Ymneillduwyr yn disgwyl nid yn unig fod yn Aelod o'r Wein- :'Yddiaeth, ond bod yn Weinyddiaeth i gyd ^»un. Er fy mod yri gredwr mawr mewn Dadgysylitiad yr wyf yn gredwr mwy yn &*4g?t y werin-btbli ag am wjfo neu stnkio Mr Lloyd George Yr eiddoch yn wir, renycae, W. B. Jones.

S^enoiwyd y Proffeswr Torn Jones; Glas- T.yn bfaffeswr fmliitcal economy yn nnfjrsjol oewydd j Queen, yn Belfast. f.

j BEIRNIADAETH I Traelhawd byr 3 chryno o Feirdd ym- adwedig Sir Ddinbych. Y mae y beirniaid wrth gloiianu y cys- tadleuwyr wedi ystyried y gosodiadau dilynol I-Dymunoldeb gair o ragarweiniad er Z-1 awgrymu cyniiun. 2—Doethineb mewn detholiad. 3—Medr i iawn drefnu a chymmathu yr hyn a loffwyd o awduron. 4.-Cywirdeb y ffeithiau a groniclir. 5-Cymesuredd y bywgraphiadau yn ol saton barddas—anwybyddu y Silod 6—Y pwysigrwydd na bo'r bardd yn ym- golli, tra y traethir fanion amgylchiadau cyffredin bywyd. Daeth i law bump o draethodau yn dwyn yr enwau a ganlyn :-Hanesydd, Philemon, Gwydion ab Don, Rhiwallon, a Hywel Fychan. Hanesydd:-120 o dudalenau, a 102 o Feirdd. Rhydd Fynegair ar y trothwy, a diolchwn iddo. Hefyd ychydig linellau o ragmadrodd a nod y meusydd y bu yn Iloffa ynddynt. Ysgrif ddiofal, a mynych yn aneglur-y Ilythyrenau fyth a hefyd yn anorphenol. Rhydd y brif lythyren N yn lie yr M yn ddieithriad. Ymdreched i ddod yn feistr ar ysg-ri-fen- gron, glir. Cynwys ei restr o feirdd ochr yn ochr gewri, cyffredinolion, ac eiddilod, yr olaf rai ag y buasai yn oreu eu gadael yn nhir anghof. Gofaled Hanesydd, rhag def- nyddio mwy, frawddegau diwerth o'r rhyw a ganlyn Costiodd lawer o waith chwilota.' Nid ymffrostiaf ddarfod i mi ddihys- byddu y pwnc.' Ond credaf fod yr ym- gais yn onest a theg." Mae traethawd ar ei fantais hebddynt. Gallaf ysgrifenu yn faith ar y cymeriad doniol." Dichon byny-ond nid oes a fyno beirniadaeth ond a'r hyn a ysgrifenwyd. Dywed fod Tudur Aled o urdd y Brod- yr Du,' pan mewn gwirionedd un o'r 4 Brodyr Llwydion ydoedd. A chaniattau fod I Davies (Tahiti) yn fardd, yr unig gysylltiad rhyngddo a Sir Ddinbych oedd cadw ysgol am dymhor yn Llanrhaiadr yn Mochnant. Dr Davies, os bardd yntau, ei unig gysylltiad a Sir Dinbych oedd iddo fod yn Esgob Llanelwy am bedwar mis. Gesyd Llyfrbryf yn mysg y beirdd—Nid bardd bryf, ond beirniad llygadgraff, lien- or chwaethus, ac argraffydd destlus, yd- oedd ef. Rhydd Scorpion gyda'r beirdd, ond yr unig ddangoseg o'r bardd a ddyry yw y frawddeg" yr oedd, ynJarddda." r Chaos o gymysgedd yw ei draethawd, a dyrys iawn i deithio drwyddo. Cydnab- yddwn ei lafur, a diau y cafodd ei elw wrth gyfansoddi. Bydded iddo ymarfer ei hun i drefn- usrwydd. Philemon'-38 o dudatenau a 48 o feirdd. Del yr ymwelydd hWn yn wylaidd a difrol, heb gymaint a boreu da rhag- ymadrodd o gwbl. Trofna el feirdd nid yn ot trefn y wyddor, gan ddechreu gyda Tudur Aled. ¡" Ysgrif eglur a lied ofalus, Cymraeg da, cyfansoddiad cryno, taclus, twt. Y mae ei ddyfyniadau yn dda. Y mae yn ei le pan yn dweyd mai i urdd Francis Sant y perthynai Tudur Aled. i, Nid i Sir Ddinbych y perthyn leuan Glan Geirionydd, ond i Sir Gaernarfon— Caer, a Fflint. Ceisied ddefnyddio prif lythyren i ddechreu brawddegau. Beth a olyga wrth y frawddeg Enaid mawr a thafod bychan oedd ei hanfod ef ? Sylwed, tra yn rhoddi tudalen i Maelor- ydd, nid oes i Talhaiarn a Maes y Plwm ond 14 0 linellau, ac nis rhoddir i Caled- fryn a Hiraethogond tudalen yr un. Am Talhaiarn dywed Yr oedd yn ymgeisydd aflwyddianus ar awdl y Greadigaeth fyth- gofiadwy yn He awdl fythgofiadroy y Greadigaeth. Gwydion ap Don43 o dudalenau, a 48 o Feirdd. Ysgrit rwydd ac eglun Rhydd restr o'i awduron. Detholiad da wedi ei grynhoi yn dda. Rhagymadrodd clodwiw. Rhenir y beirdd ganddo i gyf- nodau yr Awdl, y Cywydd, a'r Mesur Rhydd. Y mae hyn oil yn nglyn a'i frawddegiad da, a'i ddullwedd, yn eb- rwydd yn denu. Ond y mae iddo ei ddiff- ygion amryw. Hefyd, fel yr a rhagddo a. yn ol! Nid yw yn meddianu ei hun fel ar y qychwyn, ond ychydig yu frysiog. -yc y i.g,,YR' siog' Gallasai hwn wneyd yn berffeithiach. Gesyd Gwalchmai yn ei lechres. Yn Nghonwy y ganwyd—ie, ac yn Llandudno y bu fyw y rhan fwyif q 9i oes. Nis gall Diribych ei hawlio. Eo, J Jones (Iola) aanwyd yng Nghon- wy, a fu fyw yn Sir Fflint, ac a fu farw yn Mhagillt. t leilah o Leyn a anwyd yn Llaniestyn— Cenhadwr yn ludia'r Gorliewin, a Deheu- dir Amerig. Gwir Iddo fyw ychydig yn Sir Ddinbych. loan Ddu, a anWyd yn Llandudno, fu fyw yng Nbonwy, Llan- dudno drachefn, g«n orphen yn y Wydd- grug, ppb man ond a ddylasai fod !— Owain Cyfeiliog, Maldwyn ai piau-Am Gutun Owain, genedigol o Sir Fflint, ac a fu fyw yn Mynachdy Maes Glds. Onid eiddo Fflint ?-»~Dafydd ab Emwnt, gen- edigol o Sir Fflint a'i breswyl ynddi, yn atchlysurol i Ddyflfryn CIwyd. Hawl gwan- aidd sydd gan yr uchod t fod yn Ddin- bychiaid. Byr yw Gwydion ar Hiraethog. Cwta iawn ar lorwerth Glan Aled. Llan- ybodwel—Sir Ddinbych ?—onid, yr Am. ..1 c," i ,yth;g? Dywed am amryw cytansodd- odd iawer," ond attolwg paham nas dynodir yn benodol ? Rhiwallon.—go o dudalenau, 84 o Feirdd. Dwywaith gymaint a Gwydion. Mewn ychydig- o linellau o arweiniad, dywed "Yn mhlith siroedd Cymru, does yr un wedi bod yn fwy enwog yn y gorff- enol am ei beirdd na Sir Ddinbych." Beth ddywed y gweddill o'r Siroedd ? Rhwng Rhiwallon a hwy. Ysgrif dda, rededog yw eiddo Rhiwallon. Rhestra yn ol trefn y Wyddor. Traethawd syml o ffeithiau, wedi eu britho a blwyddiad- aeth. Nid arddengys un math o ddyfyn- iadau. Croniclydd yw Rhiwallon a esyd gerbron ffeithiau olynol, heb grwydro uac ymflflamychu. Hwn yw yr unig un a esyd Farddones yn y Cwmni (Hannah Bellis, Fflint). Dywed fod Tudur Aled yn fynach o urdd Dominice, yn lie St Francis. Am Richard Bonnor dywed Go brin y gellir ei alw yn fardd. Talai yr awen ynvweliad ag ef weithiau." Paham y dodir ef yn mhlith y y Goruchafion ydynt yn byw a bod mewn Barddaeth ? Dywed am Hugh Davies, Dywedir fod ganddo rai Emynau godid- og," ac am Ap Cledwen, Enillodd lawer buddugoliaeth, ond dim i wireddu y naill na'r llall-Rhywbeth yn debyg i'r hen bregethwr wrth ddesgrifio loan, a ddy- wedai, "dyn bacho nice oedd loan!" Sion y Potiau, daeth yn adnabyddus fel bardd." Pa fodd ? Yn mha ddull ? A dymar hyn a ganlyn Cyhoeddodd al- manaciau, a chyfieithiad o Daith y Per- erin Wei, hwyrach fod dychymyg bardd ac almanaciaeth yn ddwy chwaer a bod bywyd o bererindod yn agweddu i'r gwir hardd Wel eto, John Edwards. Cyt- ansoddodd alawon o gryn deilyngdod," a Gruffydd ab Ieuan, Y mae amryw gan- ladau o'i eiddo-mewn llawysgrif Gym- reig." Da fuasai ycllydig eiriau er egluro y cyfryw fynegiadau rhad. Am Iorthyn Gwynedd, dywed fod ganddo gryn hoffder at farddoniaeth,-a chyda hyny nid oes sill am dano fel bardd Ni rydd i Dudur Aled ond 12 llinell, i loto Goch ond 16- ond i A Bonnor 23, a 31 i John Jones, Llangollen, a 36 i Ab Ithel. Nid cym- mesur hyn. Am Twm o'r Nant, dywed, Anhegwch yw ei gymharu i Shakes- peare." Gwir, mor wir, fel mai ffoledd yw brawddeg fel hon ar bapur. Hywel Fychan,—72 o dudalenau Fools- cap, 102 o Feirdd. Hwn yw y traethawd meithaf, a'r mwyaf cyflawn. Arddengys ol llafur mawr. Ysgrif dda, hawdd ei darllen. Gyda llaw y mae y Traethodwr, yr hwn drwy ddiofalwch, a ryddei fedd- yliau mewn arwyddluniau {hieroglyphics) dyrys eu darllen, yn haeddu gwg cyfiawa- der. Gwanaidd ei ragymadrodd, ac yn gorffen yn siomedig. Mwy chwaethus yw Rhiwallon na hwn. Y mae gan Hywel feirdd na fedd Rhiwallon, ond o'r tu arall y mae gan Rhiwallon athrai na fedd Hywel. Dull o'i eiddo ei hun yw ei nodiadau esboniadol ymaac accw. Rhydd hwn groes goch ar gyfer beirdd gradded-, ig Eisteddfodau Caerwys—Anrhydedd nid bychan. lawn y dywed mai i'r Brodyr Llwydion, y perthynai Tudur Aled. Am Nefydd dy- wed ei ddwyn i fyny yn y grefft o wneyd esgidiau—dim sill am dano fel bardd! Efe yn unig a gyfeiria at gofgolofn Tudur Aled. Dywed am I D Ffraid y bu am dair blynedd a'r ddeg yn pregethu gyda'r Annibynwyr—Nid ffaith hyn. Dyry y Llyfrbryf ac Emrys ap I wan yn mhlith ei feirdd—Gwell eu hanfarwoli mewn cylch arall. Nid cymmesur 21 o linellau i'r clerfardd Ellis y Cowper, 20 i Gutyn Gwynedd, 16 i Ieuan y Foelas, ac i Thos Jones, Dinbych, a Trebor Mai, ond ryw 8 neu 9 llinell yr un Rhydd i Hiraethog dudalen, ac i Glanmor i| dudalen. Cofier fod rhagor rhwng seren a seren mewn gogonian t. Am Twm o'r Nant wrth gyfeirio at y modd y gelwir ef yn "Welsh Shakes- peare," dywed, Fe allai. nad oedd yn I ormod anrhydedd arno Gwell fuasai sychu y pin cyn ysgrifenau hynyna. Ffil- oreg satw yw y sylw. Nid oedd y ddau yn byw yp yr un byd Beth a olyga Hywel wrth frawddegu fel hyn ? Corph IJenyddol b.arbaraidd ynwir alluog mewn barddas, effaith anllad y gorchymyn ciaidd" Eheda ei awen heb ifrwyn amy march a'i bertbynas-dywedir y rhaid attal ei 6n a genfa ac a ffrwyn." Rhwng lRhiwallon a Hywel y mae y gydymgais derfynol. Gatwn sytw fod y beirdd caolynol, a rhai o fri, gan Hywel, na enwir gan Rhiwallon Hywel ab Ein- ion, Talhaiarn Brydydd Mawr (awdwr ffurfweddiyrOrsedd), Llywarch ap Llew- elyn (un o feirdd godidocaf y canol oesau), Tyiiii6 Sant (Bardd ac Esgob Llanelwy), Meredith ap Rhys, Cynddelw Brydydd Mawr (bardd penaf ei oes), Dafydd Ddu Htraddug, Gwilym Ganoldref &c. Ar ol cymeryd pobpeth i ystyriaeth, yr ydym yn cynghori y Pwyllgor, os y flordd yn rhydd, i. roddi gwobr gyfartal i Hywel a Rhiwalloii. TWois f Richard. Robert Jones.

OYFKROHIAD YR ORSEDD. (' HIR A THODDAID. Rhyw le i noddi y fro l«ayddolj I A mer i geraint sydd Oymry-garol, Yma degau a gei* yn gym'dogol Lla i vilodd, nid 11e i lol—yggubion,: Anifyr ddyfiioB sydd anfaxddonol.' Eixik ALIS. 'I

Correspondencecolltinued from page 8. hands, he may demand a poll of the Parish at any time before the end of the meeting. Now this should have been explained to the meeting by the chairman at the com- mencement, but it was not done. Several j did protest, but the usual methods adopt- led at such meetings seemed to have been I entirety omitted or ignored. Then the [ Act also states that only one person can speak at a time that every speaker must address the chairman and not speak to or answer or indirectly address any other person in the meeting that every speak- er must sfand. while speaking that where two or more persons rise together, the one called on by the chairman is the one entitled to speak. This rule was also greatly neglected In fact towards the close the meeting became a perfect pan- demonium. Then lastly, the small ma- jority of TWO is of no value at all, and neither a watering cart nor anything else can be obtained unless there is a majority ot two-thirds of the parochial electors voting. So there ought therefore to have been a majority of about 67 instead of on- ly 2. I think if the suggestion of one of the speakers was acted upon, viz. to H postpone the matter until we had ob- tained Urban Powers, it would have been far better, and then the watering cart and, other things wcSuld then be our own pro- perty, and not other people's. CITIZEN., V.. ,'i

'RUABOlf' POLICE COURT. A DEARTH OF MAGISTRATES. These Sessions were on Friday at ten a.m. No magistrate. appearance at that hour but afljef considerable delay a magistrate who was. driving through the the village to Wr^Jtftarri—-Mr R Pritchard of .CefO-was c I.Od to the cdurt to ad- journ the cases. Hs announced to those who hid business at the meeting that the magistrates would not sit until three p.m. At that ^our Dr Lawton Roberts and Mr Pritchard took their seats, and heard the cases returned, for the day. DRUNK AND DISORDERLY. P.C. Roberts summoned Mary E Jones, and Eliza Jones, Owen-street, Rhos, for being drunk and disorderly, and they were each fined 2/6 and costs. A SCHOOL CASE. John Roberts. Tainant, Penycae, was summoned at the last court for not send- ing his child regularly to school, and the case was adjourned in order that the mag- istrates might see whether any improve- ment took place, and the case was dis- missed on payment of the costs. BOUND OVER. Margaret Green, Cross, Rhos, summon- Hannab Evans, Cross, Rhos, for using threats on June 26th. Both parties were bound over to keep the peace.

Crime in Denbighshire. The Chief Constable (Major JLeadbetter) included, for the first time, in his report a quarterly return of the proceeding for drunkenness in each petty sessional divis- ion. The total number proceeded against drunkenness was "157, and 137 were con- victed. There were 43 convictions in Wrexham and 20' in the Broihfield division At Ruabon there were 8 and at Llangollen So Major Leadbetter said the publicans were well aware of the delicate position they were in with regard to doin^ anything wrong, and they had- done nothing which the police could possibly get hold of. The one charge against a publican was missed. The drunkenness was due to the clubs, and with the clubs the police could interfere but little. There were eighteen clubs in and ground Wrexham, and of course people could get their drink out- side the county they could also carry it home with them. Mr John Roberts, Plas Eyton, pointed out that the convictioosiin. Wrexham district w^s not JaKp compared •- with the population. Boa^ Jones, "0en^ bigh, said he^ully believed^ th^t the pplicer v force wete doing their best, but he thought the ipeople who AfcerfSo' lanxibtia to reduce the amount of drunkenness should .,assist -d the ^police to get evidehce as tothe par tic- ular houses in druik to excess was, given 14. their customers

..=2-06_==2.l.'Wa';f \m.v,,m;iir{;f!iJ;¡';i: I. SPEC1AL offer-^a J FOE THIS MONTH ONLY. 8 Suits to Measure I 1 Sm^ I Price, 45s This Month, 50s B Ah m\ 36s I Hi M/ 32s B /I 8 do 2Ss6d do 26s I Suits to Measure I S I Usual Price, 45s This Month, 408 B Ah gLj do 3Ss6d do 36s I Hi M/ do 34s6d do 328 B /I 8 do 2Ss6d do 26s I j;):J .IjJ| J. W. JONES, Paris Hse. flftos | L U'" .nfII».DH01"