Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
---TALU DYLEDION CAPELAU.
TALU DYLEDION CAPELAU. Dyma fater sydd yn prysur ddyfod i sylw o fewn y cylch Methodistaidd yn Llundain y dyddiau hyn, ac y mae pob arwyddion yn dangos y bydd gwaith mawr wedi ei wneud yn y cyfeiriad hwn o fewn y ddwy flyuedd nesaf. Da iawn gennym groesawu yr ysbryd newydd hwn, ynghyd a'r brwdfrydedd teilwng cysylltiedig ag ef. Y mae dyled drom bob amser, ac ymhob cylch, yn beth profedigaethus iawn, ac nid yn fwy felly mewn unrhyw gylch nag yn y cylch cref- yddol; ond y mae talu dyled bob amser, ac ymhob cylch, yn cynyrchu llawenydd a bywyd, ac yn rhoi calon i bobl weithio. Talu dyledion y capelau, neu o leiaf dalu rhan fawr o ddyledion y capelau, o fewn cylch y Brifddinas, yw gorchwyl Methodist- iaid Llundain ar hyn o bryd ac y mae pob lie i gredu y bydd llwyddiant mawr ar y gwaith. Mae'n hysbys i bawb sydd wedi talu sylw i'r mater, fod y Corff wedi bod yn helaethu ei derfynau, ac yn estyn ei gortynnau, gyda chyflymder mawr yn y blynyddoedd a aethant heibio. Y mae cymdogaethau newyddion wedi eu meddian-u, ac addoldai newyddion, ar draul fawr, wedi eu gosod i fyny at wasanaeth y Cymry yn y lieoedd hynny. Y mae y rhan fwyaf o'r hen gapelau hefyd wedi eu helaethu neu eu hadnewyddu. Y canlyniad yw fod y ddyled ar addoldai y Cyfundeb yn Llundain, ar hyn o bryd, ynghylch deugain mil o bunnau. Mae y swm yn fawr; ond cofier mai prawf o fywyd a nerth ydyw, ac nid arwydd o wendid a methiant. Nid yw'r ddyled ond canlyniad naturiol y gwaith mawr sydd wedi ei gyf- lawni yn ystod yr 20 mlynedd diweddaf ynglyn ag helaethu'r terfynau. Yr ydym yn falch o'r anturiaethau ffyddiog a wnaed yn y gorffenol; ac yn llawenhau wrth feddwl am y ddarpariaeth sydd gennym er galluogi Cymry Llundain i addoli Duw yn yr iaith Gymraeg bron ymhob adran o'r Brifddinas. Y mae'r ymgyrch anturiaethus wedi talu yn dda, fel y gwelir oddiwrth yr ychwanegiad yn rhif yr aelodau o fewn cylch y Cyfarfod Misol o fewn yr 20 mlynedd. Yn y flwydd- yn 1888, rhif yr aelodau oedd 2,400; ond yn 1908 yr oedd y rhif yn 4,400, yr hyn sydd yn dangos cynnydd o 2,000 mewn ugain mlynedd, o fewn terfynau'r Cyfarfod Misol. Gellir dweyd, gan hynny, fod yr ymgyrch gyda helaethu'r terfynau wedi talu yn dda, er mor fawr y treuliau arianol. Na feddylier ychwaith fod yr eglwysi wedi bod yn ddi-lafur gyda'r dyledion yn ystod y cyfnod a nodwyd. Ni ruthrwyd i ddyled heb feddwl am y canlyniadau ac ni adeiladwyd y tai heb yn gyntaf eistedd i lawr a bwrw'r draul. Onid oes gwastraff enfawr wedi bod? Nid wyf yn tybied y daw neb, a deifl olwg deg dros gapelau syml Llundain, i'r casgliad hwnnw. Cofier yn unig mai Llundain yw Llundain, a bod y draul mor fawr gyda phopeth yma. Y mae'r eglwysi wedi bod yn ofalus gyda'r treuliau, ac y mae'r ffigyrau canlynol yn profi eu bod wedi gweithio yn ardderchog gyda'r dyled- ion. Yn ystod y deng mlynedd diweddaf casglwyd £ 30,500 at y ddyled. Nid yw'r symiau am y deng mlynedd blaenorol wrth law gennyf ond gellir dweyd yn ddiogel fod Y,50,000 wedi eu talu at ddyledion y capelau yn ystod yr ugain mlynedd dan sylw. Y mae'r ffigyrau yn werth eu cofnodi, a phrofant nad yw'r ddyled bresennol o £ 40,000 ddim yn swm i ddychrynnu rhagddi. Ar yr un pryd, y mae'n swm y byddai yn dda iawn cael gwared o honi mor fuan ag sydd yn bosibl. Ar hyn o bryd, y mae'r Cyfundeb, fel y dywedwyd, wedi gwneud ei feddwl i fyny i symud rhan helaeth o'r baich, sef dim llaina Y,15,000 o fewn y ddwy ftynedd nesaf yma. Y mae pwyllgor grymus, dan nawdd y Cyfarfod Misol, wedi dechreu gweithio, yn cynrychioli yr oil o'r eglwysi, gyda Mr. 0. Morgan Owen yn gadeirydd, Mr. Timothy Da vies, A.S., a Mr. William Price yn drysor- yddion, a'r Parch. D. Tyler Davies yn ysgrifennydd. Deallwn fod amryw addew- idion tywysogaidd eisoes wedi eu sicrhau, a bod popeth yn arwyddo llwyddiant mawr. Hanfod y cynllun yw sicrhau cronfa o Y,10,000 i ddechreu ac yna fod yr eglwysi, sydd dan ddyledion trymion, i dderbyn allan o'r gronfa, yn ol graddfa fabwysiedig, ar yr amod eu bod hwy yn gwneud hyn a hyn ar gyfer hynny. Y mae gwyr grymus yn gweithio o blaid y cynllun, ac y mae eisoes frwdfrydedd mawr yn cael ei ar- ddangos ynglyn a'r mudiad. Os ceir cyd- weithrediad cyffredinol, ac os meddiennir pawb gan yr un brwdfrydedd ag sydd yn nodweddu y pwyllgor, ni fydd yn syn gennym weled £ 20,000 o'r ddyled wedi ei symud erbyn diwedd 1910. Wel, bendith fyddo ar y mudiad, a mynned pawb ran yn y gwaith o'i gario allan. Profer fod gennym galon i weithio, a goddefer i mi ychwanegu fod croesaw i'r rhai pell," yn ogystal a'r rhai agos," i gymeryd rhan yn y gwaith. J.E.D.
TELYNEG SERCH
TELYNEG SERCH (Buddugol yn Eisteddfod Castle Street, dan feirniadaeth "Machreth"). Llawer hoew, siriol ferch, A geisiodd serch fy nghalon. Llawer geneth landeg, Ion, Ro'dd i fy mron archollion. Ond er maint eu gwen a'u rhodd, Ni allodd eu dichellion. Ond tydi, fy Ngweno fwyn, Wyt wedi dwyn fy nghalon. Aeth fy serch i ti yn gaeth, A'm synnu wnaeth dy swynion. Mwy nis gallaf dan fy nghwyn, Ond canu mwyn accenion. Disglair yw y seren wen, Ar ael y nen yn pefrio Disglair yw goleudy'r graig, Ar fron yr aig yn gwylio. Ond mwy disglair i mi yw Edrychiad byw fy Ngweno. Hardd yw gwedd y rhosyn mwyn, Ar frig y twyn yn tyfu. Hardd yw gweld y lili wen, Dan wlith y nen yn plygu. Ond mil harddach i mi yw, Gweld Gweno wiw yn gwenu. Ond nid ar dy harddwch di, Yr ydwyf fi yn dotio. Teimlo 'rwyf yr enaid sydd 0 dan dy rudd yn cuddio. Pan el harddwch corff i'r llaid, Fe garaf enaid Gweno. Tyrd yn nes fy ngeneth wiw, Fy nefoedd yw dy gwmni. Ni chwenychaf olud byd, Ond bywyd i'th addoli. Treulio oes mewn bwthyn clyd A Duw o hyd i'n noddi. King's Cross. LLEW. HUGHES.
[No title]
MAE dau o arweinyddion wedi eu dewis gogyfer ag Eisteddfod Llundain Llew Tegid a Llifon. YMHLITH y rhai sydd wedi addawllywyddu yng nghyfarfodydd yr Eisteddfod mae Mr. Balfour, Mr. Asquith, Mr. D. Lloyd George, Sir S. T. Evans, Mr. Pritchard Jones, a Mr. E. Vincent Evans Ni chaed son am yr Eisteddfod Genedl- aethol ar adeg dathliad Gwyl Dewi yn Llundain. Paham hyn ? MAE'N eglur na chyfrifir yr Aelodau Cymreig yn rhyw lawer o Genedlaetholwyr. Ni fu ond nifer fechan o honynt yn y dath- liadau Cymreig a gaed yn ystod Dydd Gwyl Dewi.
Am Gymry Llundain.
Am Gymry Llundain. GWLEDD FFRWYTHAU.—Heno, nos Sadwrn, rhoddir gwledd ffrwythau ynglyn a Chym- deithas King's Cross. Prif siaradwr y wledd fydd Syr S. T. Evans, K.C., y Cyf- reithiwr Cyffredinol. CYNGERDD EISTEDDFODOL.-Nos Iau nesaf, Mawrth lleg, rhoddir y cyngerdd mawr gan Gor yr Eisteddfod. Er mor lliosog y dath- liadau ynglyn a Gwyl Dewi, deallwn fod galw cyffredinol am docynau i'r cyngerdd hwn. Y TYWYDD.—Bu'r tywydd gauafaidd yn anffafriol iawn i'r cyfarfodydd Cymreig ar adeg Gwyl Dewi. Nid oedd y cynulliadau Llundeinig eleni mor llliosog ag arfer. WALHAM GREEN.—Nos Fercher, Chwefror 24ain, o flaen aelodau ein Cymdeithas Ddiwylliadol, darllenwyd papur gwir ragorol ar Islwyn," gan Mr. John Hughes, o Gymdeithas Castle Street. Gan fod cyfarfod gwleidyddol yn Neuadd Drefol Fulham yr un noson, nid oedd y cynulliad mor liosog ag arferol. Diolchwyd yn gynnes i Mr. Hughes am ei bapur. CASTLE STREET. Cyngerdd Cymreig drwyddo oedd rhaglen arbennig Castle Street nos Sadwrn ddiweddaf, a chaed arlwy o'r fath oreu, er fod y cynulliad feallai yn llai nag y disgwylid gyda'r fath restr o atyniadau. Y cantorion oeddent Miss Laura Evans, Miss Gwladys Roberts, Mr. John Roberts, Mr. T. Bryniog Jones, a Mr. David Hughes. Canwyd y crwth gan Mr. Philip Lewis,(y chwibanogl gan Mr. Eli Hudson, a'r berdoneg gan Miss Llewela Davies a Gwen- doline Davies; ac yn ben ar y cyfan, caed araith hapus gan y Gwir Anrhydeddus D. Lloyd George, A.S. Am y cantorion, 'roedd- ent oil yn rhagorol; ond hwyrach mai Mr. Bryniog Jones a Miss Laura Evans haeddant fwyaf o sylw am eu datganiadau penigamp. Mae'r gantores hon yn ennill bri parhaol, a saif ymhlith y goreuon ar hyn o bryd. Un o'r newydd-ddyfodiaid i'n plith yw Mr. Bryniog Jones medda lais peraidd iawn, a dylai wneud enw mawr fel cantor os deil yn ffyddlon i'w astudiaeth. Ie, cyngerdd teilwng o Queen's Hall oedd hwn. TWR LLUNDAIN." Adail y muriau Ilydain-hynodol, Yw'r cadarn Dwr Llundain Yno ceir coronau cain, Bri odiaeth Ynys Brydain. Hwn a fu yn erchyll fan-a lie y Bu lIawer cyflafan Bu rhaiadr gwaed ein brodyr gwan O'i gelloedd yn rhedeg allan. Burdett Road. W. J. WILLIAMS. Y TABERNACL.—Dadlu ar berthynas Diff- yndollaeth a'r Diwaith oedd gwaith aelodau y Tabernacl nos Sadwrn ddiweddaf, a chaed noson hapus ddigon. Llywyddwyd y gweithrediadau gan Mr. J. Pennant Jones, ac arweiniwyd y pleidiau dadleuol gan y Cynghorwr Owen Richards tros Ddiffyn- dollaeth, ac yn erbyn y fath heresi gan Mr. Cyrus J. Evans. Bu dadlu brwd ar y naill ochr a'r Hall, ond profodd y bleidlais ar y terfyn na fuasai o un budd i'r Diwaith pe gosodid toll ar nwyddau tramor. PARCH. TOWYN JONES. -Pregethwr teithiol gyda'r Anibynwyr yw'r Parch Towyn Jones ac mae ar ymweliad a'r brifddinas ar hyn o bryd. Ei amcan pennaf yw casglu ar ran Cronfa'r enwad, a bu'n llanw pulpud y Tabernacl nos Sul ddiweddaf gyda hwyl a grymusder na chlywir ei ail yn ami. Er cymaint ei wendidau corfforol mae ei hyawdledd yn parhau mor ysgubol ag erioed.