Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
4 articles on this Page
SWN YMRANIADAU.
SWN YMRANIADAU. Yn ystod y ddwy flynedd ddiweddaf yr ydym wedi cyfeirio, o bryd i'w gilydd, am yr anhawsterau sydd ar ffordd Mr. Lloyd- George i sicrhau eu lleoedd priodol i bynciau Cymreig, a'r gwrthwynebiad parhaus a roddir gan rai o'i gyd-aelodau yn y Wein- yddiaeth i'w gynygion a'i gynlluniau. Yr wythnos hon daw un o bapurau blaenllaw y blaid Doriaidd i sylw drwy gyfeirio at yr un ffaith, gan ychwanegu fod agwedd beryglus ar bethau yn y Weinyddiaeth ar hyn o bryd, ac fod llwyddiant eithriadol, a gallu cyd- nabyddedig y gwr o Arfon wedi creu iddo lu o elynion ymhlith ei blaid ei hun. Hawdd canfod oddiwrth raglen a mesur- au'r Weinyddiaeth fod gwahanol farnau yn bodoli ymhlith yr aelodau blaenaf, ac fod elfen gref o'r hen Whigiaeth eto'n aros yn y tir. Gwelir yn ami mai hannerog yw'r dull yr ymdrinir ag ami i gwestiwn, ac oni bae am bresenoldeb Plaid Llafur ar lawr y Ty, diau na chawsem hanner o'r gwelliantau chwyldroadol sydd eisoes wedi eu sicrhau. Y mae'n eglur mai i'r rhengoedd mwyaf Radicalaidd a mwyaf chwyldroadol y perthyn Mr. Lloyd-George, ac mae ei gynlluniau ymarferol wedi profi ar bob adeg ei fod yn fyw i ofynion cyffredin y werin. Mae penod ei hanes ym Mwrdd Masnach yn dar- llen fel rhamant, ac hwyrach na welir yr un gweinidog yn yr oes hon a ddaw i fynu i'w boblogrwydd ef fel Llywydd Bwrdd Masnach. Diau fod y llwyddiant eithriadol hyn, a'r poblogrwydd enillodd drwy ei weithredoedd amserol, wedi creu eiddiged ym mynwes nifer o'r hen ffosils sydd yn cydeistedd ag ef yn y cyngor mewnol; ond credwn ar yr un pryd fod ganddo ddigon o gefnogwyr brwd- frydig hefyd a'i galluoga yn y diwedd i sicrhau ei hawliau. Bu darogan i uchel- wyr y blaid wneud ymgais i'w gadw rhag y safle bresennol, ac mai ymyrriad pendant rhai o'r gwyr ieuainc barodd i'r hen gyn- llunwyr ildio'r maes. Os gwir yr hanes y mae'n ddyledswydd arnom i weithio yn llawer mwy egniol ar ei ran er cynnal ei freichiau yn nydd ei frwydrau cuddedig. Rhy barod i gondemnio a chwilio am frychau ydym wedi bod hyd yn awr, ond dylem gofio fod gair o galondid yn llawer mwy gwerthfawr ac yn debyg o wneud canwaith mwy o les na phe lluchid miloedd o'r penderfyniadau pigog yna sydd wedi bod yn rhan o'n bywyd cyhoeddus yng Nghymru yn ystod y ddwy flynedd ddiweddaf hyn.
Cyfle Penfro.I
Cyfle Penfro. Mae'r miri etholiadol mewn llawn hwyl ym Mhenfro y dyddiau hyn, ac argoelion y ceir un o'r gornestau cyndynaf yn hanes yr hen Sir. Llwyddodd y ddwy blaid i sicr- hau ymgeiswyr hynod o ddyddorol. Mae'r ddau yn ieuanc, yn wleidyddwyr craff, yn honni cysylltiadau agos a theuluoedd Penfro, ac yn cymeryd cryn ddyddordeb mewn materion Cymreig. Yr unig wahaniaeth yw fod Mr. Roch, yr ymgeisydd Rhyddfrydol, yn gosod cenedlaetholdeb Gymreig ym mlaen y frwydr tra mai Ymherodraetholdeb yw'r arwyddlun sydd ar faner eang Mr. Lort Williams, cynrychiolydd y cadau Ceidwadol. Rhydd y Sir ei dyfarniad ddydd Iau nesaf, ac mae ganddi gyfle nodedig i ddangos ei hochr yn y mudiad cenedlaethol sydd yn awr yn dechreu torri dros ein gwlad. Plaid Ryddfrydol tros Gymru oedd arwyddair yr hen etholwyr, ond y mae'r ymddiriedaeth a'r ffydd mewn rhyddfrydiaeth Seisnig wedi cilio erbyn hyn. Gwel ieuenctyd ein cenedl fod yn rhaid i ni wrth genedlaetholwyr lleol yn ngbyntaf, ac mai yn ol y cariad tuag at ddyheadau Cymru ei hun y mae i ni fesur gweithredoedd ein pobl a'n cynrychiola ar lawr Ty'r Cyffredin. Ar adeg yr etholiad diweddaf yr oedd y mwyafrif yn lliosog ar ochr y Rhyddfrydwyr, ond gan fod arwein- wyr gwahanol ar y maes heddyw, a chenhad- aeth newydd gan y ddau wr ieuanc sydd yn ymgeisio, y mae rhai yn darogan mai myned yn ol i'w hen ffydd wna'r etholaeth y tro hwn. Os digwydd hynny caiff pleidwyr cenedlaetholdeb Gymreig siom dirfawr, oherwydd ein hangen pennaf ar hyn o bryd yw Seneddwyr ieuainc yn llawn brwd- frydedd a sel dros Gymru a'i harbenigion. Efrydydd llwyddianus. Daw hanes tra dyddorol o Goleg Aber- ystwyth am efrydydd ieuanc sydd wedi llwyddo yn anrhydeddus yn yr arholiadau diwdddar, a hynny tan anfanteision dirfawr. Cofus gan lawer o'n darllenwyr, yn ddiau, am y cyngerdd a roddwyd yn Holborn Town Hall dros flwyddyn yn ol er budd efrydydd ieuanc yn Athrofa Ddiwinyddol Aberyst- wyth. Ar y pryd yr oedd Mr. M. H. Evans, B. A., wedi gorfod cilio o'r coleg i chwilio am adgyf nerthiad i'w iechyd. Bu yn aros mewn Sanatorium, ger Bournemouth, am dymor, ac ar ol adfeddiannu ei nerth aeth yn ol at ei waith yn y coleg gyda'r b wriad o sicrhau y gradd o B.D. Er fod y gwaith yn galed, a'r arholiad yn hawlio llawer o wybodaeth, y PARCH. M. H. EVANS, B.D. mae'n llawenydd gennym glywed ei fod wedi myned drwy'r cyfan gydag anrhydedd. Teimla'r awdurdodau ynglyn a'r Coleg Diwinyddol yn Aberystwyth fod ei ddewrder, tan y fath amgylchiadau, yn hawlio eu hed- mygedd, ac mae yn eu bwriad i gynnyg lie iddo fel athraw yn y coleg yn hytrach na gadael i wr ieuanc o ddoniau mor ddisglair fyned allan i bregethu. Mae Mr. Evans wedi cael gyrfa hynod o lwyddianus yn Aberyst- wyth a Threfecca. Brodor yw o Goginan Aberystwyth, ac mae'r ymddiriedaeth a roddwyd ynddo gan ei gyfeillion yn Llun- dain ac yng Nghymru wedi ei gyfiawnhau yn yr arholiad terfynol hwn.
Advertising
COLEG Y GOGLEDD, BANGOR. (UN O'R COLEGAU YM MHRIFYSGOL CYMRU.) :o: Prifathraw: Syr H. R. REIGHEL, M.A., LL.D. -:0:- DECHREUA'R Tymor nesaf Medi 29ain, 1908. I) Paratoir ar gyfer Arholiadau Prifysgol Cymru, rhai o eiddo Prifysgol Llundain, y Cwrs Meddygol ym Mhrifysgolion LLundain, Edinburgh a Glasgow, ac Arholiadau eraill. Rhoddir addysg arbenig mewn Amaethyddiaeth (yn cynnwys triniaeth coed) ac Electricil Engineering. Mae yn y Coleg adran nor. malaidd i athrawon elfennol a chanolraddol. Cynygir dros 20 o Ysgoloriaethau, yn amrywio mewn gwerth o £40 i £10 y flwyddyn, yn nechreu'r tymor nesaf. Mae Ysgoloriaethau Tate yn gyfyng- edig i Gymry, Ysgoloriaethau John Hughes yn gyfyngedig i fechgyn aned yn Sir Fõn neu Sir Gaer- narfon, Ysgoloriaethau Richard Hughes i drigolion Môn, ac Ysgoloriaeth Piercy i drigolion Sir Ddinbych a Sir Flint. Dechreua'r arholiad am danynt Medi 15. Ceir pob many lion gan J. E. LLOYD, M.A., Ysgrifennydd a Chofrestrydd. UNIVERSITY COLLEGE OF WALES, ABERYSTWYTH. One of the G xiaSibaeaO Colleges of the University of Wale PRESIDENT—The Right Hon. Lord Rendel. PRINCIPAL— T. F. Roberts, M.A. (Oxon), Ll.D. (Vict). mHE next Term begins in September, 1908. A 1 number of Entrance Scholarships and Exhibi- tions, open to both Male and Female Candidates above the age of 16, are offered for Competition on Tuesday, September 15th, 1908, and the following days. Students are prepared for Degrees in Arts, Science (including the applied Science of Agriculture), Law and Music. Sessional Composition Fee, 210 with additional Laboratory Fees for Science Students. Registration Fee, El. Men Students reside in Regis- tered lodgings in the town, or at the Men's Hostel. Warden: Prof. J. W. Marshall, M.A. Women Students reside in the Alexandra Hall of Residence for Women. For full particulars respecting the General Arts and Science Departments, the Law, Agriculture, and Day Training Departments, the Department for the Training of Secondary Teachers, and the Hostels, apply to J. H. DA VIES, M.A., Registrar. THE CAMBRIAN CHORAL SOCIETY. ,r"f" Conductor Mr. T. VINCENT DA VIES. /JHE above Society is now preparing for the Vy coming Winter Season. Ladies and Gentlemen, with good voices, and desirous of becoming members, should write to the Secretary- Mr. LEWIS WILLIAMS, B.A., 83, Kelvin Road, Highbury, N.
[No title]
Y MAE y mudiad i godi cofeb i Morusiaid Mon" yn myned rhagddo yn dda. Cyn- haliwyd pwyllgor yn Llangefni dydd Iau, i ystyried argymelliad yr ysgrifennydd fod cais yn cael ei wneyd at y Llywodraeth am gymorth arianol. ———— MAE Coleg Athrawon Bangor erbyn hyn wedi ei drosglwyddo i siroedd Mon ac Arfon, ac mae mudiad ar droed i'w eangu yn ol cost o 26,000p. Yn bresennol y mae lie i 70 o fyfyrwyr, ac wedi ei eangu bydd lie i 200 o fyfyrwyr, yn cynnwys 80 o ferched.