Cymro a'r Celt Llundain

COR MERLIN MORGAN. Gyda'r amcan dyblyg o ddathlu'r fuddug- oliaeth arddeichog, yn Ionawr diweddaf, pan y llwyddodd Cor Meibion Llundain i guro'r holl bartion yn y Queen's Hall, ac i roddi cychwyniad i gor cymysg yn ein plith, caed gwledd arbennig yn yr Holborn Restau- rant inos lau, Mai 14eg, tan lywyddiaeth Mr. E. T. Williams. Daeth dros chwech ugain o wahoddedigion ynghyd, a chaed byrddeidiau llawen o wyr y gan i dreulio noson ddifyr iawn. Rhagor na hyn, cymerwyd mantais o'r cyfle gan y cor i roddi anrheg i Mr. a Mrs. Merlin Morgan. Gwaith di-dal mae Merlin wedi ei wneud ar hyd yr amser ynglyn a'r cor; ond y mae yn ei elfen yn ei wneud. Drwy ei egoi a'i lafur y mae wedi llwyddo i godi un o'r partion mwyaf cerddgar gaed yn ein plith yn Llundain ers blynyddau lawer. 0 dan ei arweiniad ef, y mae'r cor meibion wedi gwneud enw iddo ei hun yn y cylchoedd Eisteddfodol hefyd, ac wedi llwyddo ar ami i dro i orchfygu rhai o'r corau mwyaf enwog sydd gennym. Rai blynyddau yn ol, pan ar ymweliad a'r Deheubarth am y tro cyntaf, caed ar ddeall fod gan Merlin ddefnyddiau campus at ei wasanaeth, ac mae'r modd y mae wedi llwyddo er hynny yn brawf o'i fedr fel un i ddysgu ac arwain cor. Feallai mai y fuddugoliaeth oreu yn hanes y parti oedd yr un a gaed yn Eisteddfod Queen's Hall ddechreu'r flwyddyn hon, pan y gwnaeth rhai o'r partion goreu o'r Deheudir- eu hymddangosiad, ac y caed un o'r cystad- leuthau mwyaf dyddorol. Yr oedd y beirn- iaid yn unfarn ar y pryd am ragoriaeth cor Llundain, ac ni amheuwyd y dyfarniad gan, hyd yn oed, y corau a gollasant. Fel math o atgof am y noson, penderfynodd yr aelodau i roddi anrheg i Mr. Morgan a'i briod o'u lluniau, wedi eu gorffen mewn modd arlunaidd a chelfgar, ac ar derfyn y wledd nos Iau anrhegwyd ef a'r ddau ddarlun. Siaradwyd ar ran yr aelodau gan Mri. D. 0. Evans, T. D. Jones, W. Rees, Stanley Davies, J. T. Jones, a'r ysgrifennydd, Mr. E. A. Jones, oil yn edmygol iawn o Mr. Morgan fel arweinydd ac fel athraw ym myd y gan. Ategwyd eu geiriau canmoliaethu& gan Mr. E. T. Williams, y cadeirydd, yr hwn am flynyddau fu yn gwasanaethu fel ysgrif- ennydd i'r cor. Atebwyd y geiriau caredig mewn araith, hapus gan Mr. Morgan, a diolchodd yn fawr am y rhodd werthfawr, ond dywedodd mai'r tal goreu am ei wasanaeth ef fyddai ffydd- lonueb yr aelodau i'r cor ar bob amgylchiad. Bwriadai gael cor ynghyd i fyned i'r gystad- leuaeth fawr yn Nghaerdydd ym mis Awst, ac os cawsai y ffyddlondeb hwnnw, ni fyddai ganddo yr un pryder am y canlyniadau. Oynygiwyd y llwncdestyn Llwyddiant y cor," gan Mr. Tom Davies, hen arwr cerddorol ym myd y gan, ac un a wnaeth lawer fel arweinydd corawl pan oedd Dr. Parry yn efrydydd yn Llundain. Dymunai Mr. Davies bob llwydd i'r parti, ac ond cael Merlin wrth y llyw ni fyddai angen pryderu am oruchafiaeth. Ategwyd hyn gan Dr.- Dan Thomas is-gadeirydd pwyllgor cerdd- orol yr Eisteddfod, ac atebwyd gan Mr. Luther Evans ar ran y cor. Ar ol hyn yfwyd iechyd dayr "ymwel- wyr," yn cael ei gynnyg gan Mr. R. G. Davies, a'i ateb gan Mr. T. J. Evans, ac yn ddiweddaf rhoddodd Mr. J. Morris iechyd da'r cadeirydd, yr hyn a atebwyd gan Mr- Williams mewn araith fer. Yn ychwanegol at yr areithiau caed nifer- o ganeuon swynol gan Misses Nancy Jenkins) Emily Wheeler, Maggie Pierce, A. Thomas, ac Enid Edwards; a'r Mri. W. Rees, Stanley Davies, James Davies, Gwynne Davies, a. J. Pugh. Gwasanaethwyd wrth y berdoneg gan Miss Sallie Jenkins, a Mr. Idris Lewis, tra gofalwyd am gysur pawb gan yr ysgrifennydd gweithgar, Mr. E. A. Jones.

Am Gymry Llundain. YR UNDEB.—Heno cynhelir ymgomwest. yr Undeb, a disgwylir cynulliad mawr i'r Holborn Town Hall. EISTEDDFOD. Nos Iau nesaf cynhelir Eisteddfod ein brodyr Seisnig yng nghapel Harlesden. Mae amryw o Gymry wedi trefnu i fyned yno i ymgodymu a'r Saeson am y gwobrau. CAPEL HARLESDEN. Gwir mai capell Seisnig yw'r addoldy, lie cynhelir yr Eis- teddfod, ond mae naws Gymreig ynglyn a'r lie. Gweinidogaethir yno gan y Parch. B. Thomas-un o ddoniau galluocaf y pulpud Seisnig-ac mae ysgrifennydd yr wyl hefyd yn Gymro o waed coch cyfa." FALMOUTH ROAD.-Y Sul olaf o'r mis hwn cynhelir gwyl bregethu flynyddol yr eglwys- hon. Un o wyr mawr Lerpwl sydd i wasan- aethu yma eleni, a diau y tyn laweroedd yma i'w glywed. ENNILL Y MEDAL AUR.-Bydd yn dda gan, lawer o Gymry Llundain glywed am lwydd-

rhagori ynddo ar liaws ei frodyr. Amlygodd yn fore ar ei oes duedd gref at ddarllen a chyfansoddi barddoniaeth. Ym- geisiodd ac enillodd liaws o wobrwyon mewn Cyfarfodydd Llenyddol yn y cyfnod hwnnw. Yn ddiweddarach bu yn gystadleuydd llwyddianus lawer gwaith mewn Eistedd- fodau mwy neu lai Ileol. Erbyn hyn y mae wedi cipio Iliaws o dlysau yr Eisteddfod Genedlaethol. Yn Eisteddfod Llanelli, yn 1903, rhoddwyd y Goron Genedlaethol ar ei ben am ei bryddest ragorol ar FicerPrichard. Bu fwy nag unwaith mor agos at y Gadair ag y gallai fod beb fynd iddi. Oherwydd hyn oil, deil safle anrhydeddus ymblith beirdd pennaf ei oes. Caraswn fanylu ar ansawdd a gwerth ei gynyrchion ond nid oes saib na lle. Gellir crybwyll fod mwy o dynerwch nag o aruthredd, mwy 0 haf nag o auaf, a mwy o sir Gaerfyrddin nag o sir Gaernarfon, yn ei farddoniaeth. Nis gallaf rifo ei gyfansoddiadau rhyddiaethol. Y mae, drwy y blynyddau diweddaf, yn cyfoethogi ein prif gyfnodolion ag erthyglau-ysgryth- yrol, daearyddol, diwinyddol, llenyddol, &c. Cyhoeddwyd llyfryn da o'i waith amser yn ol ar "Lyfr Oyntaf Samuel." Efe a ddar- parodd Gyfrol Goffa (ac un ragorol ydyw) y Parch. Thomas James, M.A., Llanelli." Y mae ar hyn o bryd yn ysgrifennu cofiant, ac yn golygu gweithiau yr hen esboniwr hyglod James Hughes. Blwyddyn yn ol penododd y Corff ef yn olygydd Y Drysorfa, a theimlaf yn gwbl hyderus, er ei fod yn dilyn dyn cryf a medrus iawn, na chaiff y Gymanfa achos i edifarhau oblegid ei dewis- iad o hono. I fynd gam neu ddau yn ol. Ar derfyn ei yrfa golegol, ymsefydlodd yn weinidog ar eglwys Siloh, Llanelli. Ordeiniwyd ef yn 1880. Priododd un o rianod goreu a phar- chusaf sir Gaerfyrddin yn 1881. Ffrwyth yr uniad hyfryd hwn ydyw pedwar o blant- dau fab a dwy ferch-addawol a charuaidd dros ben. Hyd 1886 yr arhosodd Mr. Davies yn Llanelli. Bu hwn yn dymor nodedig o lwyddiannus ar ei weinidogaeth, oblegid ychwanegwyd yn y cyfamser ugeiniau at yr eglwys. Yn y flwyddyn a nodwyd dilynodd y Parchedigion James Hughes, Owen Thomas, D.D., D. Charles Davies, M.A., fel gweinidog eglwys Jewin, Llundain, ac yno y mae hyd y dydd hwn-bron ers chwarter canrif-yn fawr ei barch ac yn eang ei ddy- lanwad. Duw yn unig a wyr pa mor bwysig a gwerthfawr a fu ei wasanaeth i grefydd a moes ein cydgenedl ar hyd y cyfnod hwn. Efp ydyw gwir esgob Methodistiaeth yn y Ddinas fawr.