Cymro a'r Celt Llundain

HYSBYSIR yn awr fod Mr. Keir Hardie wedi dysgu digon o Gymraeg fel y gall ganu yr Anthem Genedlaethol yn ddi-lediaitb. Os yw arweinwyr yr I.L.P. yn dod yn Gymry gloyw fel hyn, ni fydd angen am bresenoldeb Mabon yn y Senedd, achos gall yr Aelod tros Ferthyr ganu Hen Wlad fy Nhadau," pan fo galw am bynny.

Cleber y Clwb. Nos Fercher. Mae'r Clwb yn dod yn fwy Cymreig bob dydd. Yr oedd rhai yn beio y sefydliad beth amser yn ol: ei fod yn rhy Seisnigaidd, yn rhy uchel, yn rhy fasnachol, ac yn rhy bopeth ond Cymreig. Erbyn hyn, mae'r beirniaid wedi cilio, ac ar ol yr adroddiad a gaed nos Lun diweddaf yn y cyfarfod blynyddol, nid oes angen pryderu am ddyfodol y sefydliad. Pan ddaethum i'r Clwb heno, cefais yr hanes gan Pennant Jones a Bryant yn dweyd fel y darfu iddynt gefnogi'r mudiad o gael ystafelloedd newydd i'r Clwb ar ol Mehefin nesaf. Mae'r Pwyllgor wedi cael addewid am ystafelloedd mwy cyfleus ar y Ilawr cyntaf yn yr adeilad, a threfnodd yr aelodau gydag unfrydedd i gefnogi y Pwyllgor Gweithiol i sicrhau y rhai hynny, er mwyn ychwanegu at gysur a hwylusdod y lie. Mi gefais i gyfleustra, hefyd," meddai Bryant, "i ddyweyd gair wrth y Pwyllgor am drefnu rhagor o gynulliadau Cymreig ynglyn a'r Clwb, a hwyrach y ceir gwledd ynddo cyn hir i groesawu y Gwir Anrhy- deddus D. Lloyd-George." Ohwareu teg i'r Pwyllgor," ebai Pennant, y maent wedi gwneud gwaith rhagorol, hyd yma, o dan anfanteision dirfawr, ac 'roedd yn llawen gennyf weled Mr. Prichard Jones yn dod yma i lywyddu y cynulliad am y noson, a chael bechgyn gwladgar fel John Hinds a Vincent Evans a J. T. Lewis i'w gefnogi. Maent wedi bod yn gynorthwy mawr i'r Clwb o'i gychwyn, ac yn sicr ni fydd i'r mudiad fethu -gyda Chymry cefnog o'r fath yn gynorthwywyr iddo." Yr oedd pawb o'r aelodau yn llawen i ddeall oddiwrth Mr. Dan Thomas fod sefyllfa arianol y Clwb yn dra boddhaol. Ap SHON.

Y GWANWYN. (Buddugol yn Eisteddfod East Ham 1906). Hardd Wanwyn croesaw iti ) A'th wenau pur, di-ail, I sychu dagrau brigau'r coed Sy'n wylo am y dail; Ieuengaf ferch y flwyddyn Wyt,.mewn sidanwisg werdd, A thelyn flodau yn dy law I ddeffro tannau cerdd. Daw teulu'r man flodionos I'th ganlyn, O mor dderch, A briaill cain plant Ebrill cu A'u mel-gusanau serch; Mae natur fwyn yn dawnsio A llama'i chalon glaf, A thithau'n ddistaw, ddistaw bach, Yn agor drws i'r haf. Burdett Road. W. J. WILLIAMS.

IEUENCTYD. Henffych well, ieuenctyd siriol, Llona'm calon weld dy wedd Ennyn ynwyf fflam angerddol 0 lawenydd, dwyfol hedd. Yn y boreu, gyda'r wawrddydd, Telynorion man y llwyn, A gydbynciant fwyn garolau Am ogoniant gwanwyn mwyn. Gweld yr wyn ar balmant blodeu, Dawnsio wnant i swynion cerdd, Anian ieuanc wedi deffro, Foreu blydd, mewn gweirglodd werdd. Coed y maes a gurant ddwylaw Mewn encore i'r felus gan, Cluda'r awel beraidd fiwsig Yn fy nghalon fach ar dan. O ieuenctyd, anwyl ydwyt, Cyfnod dedwydd, deffry serch, Egyr lygaid, ar ledneisrwydd A phrydferthwch, mwynaidd merch. Tymor adeiladu cestyll A ymddyrchant hyd y nen Tlws ddarluniau o'r dyfodol, A ymrithiant ar y lien. Ond arafa paid a gwylltio, Rhaid wrth brofiad, taith sy bell, Yr hen wyr a'r ieuanc dybia," Sydd arwyddair llawer gwell. Ami lane, yn nwyf ieuenctyd, Rwyfa'i gwch i'r trobwll certh, Gan anghofio'r Hwn sy'n llywio, Ac yn cadw o nerth i nerth. EDWARD HUMPHREYS.

Gohebiaethau. YR IAITH NEWYDD. At Olygydd CYMRO LLUNDAIN. ANWYL SYR,—Ar ol darllen llythyr Mr. S. Trefor Jones yn eich argraff am yr wythnos hon II Ar yr Iaith Gymraeg," meddyliais na fyddai gair neu ddau fel canlyniad i'w ysgrif ef ddim yn anyddorol i rai o'ch darllenwyr. Pan ar ymweliad a Mynwent Tooting, ddydd Lluti y Pasc diweddaf, ac wrth fyned heibio cofadail hardd a drudfawr o ithfaen caboledig ac argraff Gymraeg arni, meddyliais imi glywed rhai oedd o amgylch y be id yn siarad Cymraeg a'u gilydd, ac er fy syndod, felly yr oeddent, o'r mwyaf hyd y lleiaf. Merch fechan tua phedair mlwydd oed oedd yr ieuangaf, ac yn gallu siarad yr hen iaith yn rhydd a rhwydd. Cymraeg i gyd yr ydym ni yn siarad gartref yn y teulu," ebe'r foneddiges, ac y mae y rhai henaf yn gallu darllen ac ysgrifenu yr iaith hefyd. Mae ein merch henaf yn ysgrifennu yn Gymraeg at ei mamgu yng Nghymru bob amser. Mae i ni naw o blant yn fyw, ar maent oil wedi eu geni a'u magu yn Llundain. Mae un, ein Edwin bach, wedi ein rhagflaenu ni, a dyma ei fedd ef- beddgell y teulu ydyw, ac y mae lie i gladdu unar- bumtheg ynddi, felly dim ond efe weithian sydd yn ymwneyd a'n Iaith Newlidd-I Iaith newydd sydd yng ngwlad y dydd'—ond yr ydym ni yn bwriadu glynnu wrth yr hen iaith tra yn y fuchedd hon, a'i dysgu hefyd ar ein haelwyd gartref i'r to sydd yn codi." Yr wyf yn gwybod am deuluoedd ereill, hefyd, sydd yn dwyn cyffelyb sel dros eu hen iaith, felly nid oes argoelion marw arni.—Yr eiddoch, &c., Mai 2, 1908. ADSAIN.

UNIVERSITY OF WALES. PRIFYSGOL CYMRU. Guild of Graduates. Literary Section. Gweithiau Morgan Llwyd o Wynedd. Dan olygiaeth y diweddar Thomas E. Ellis, A.S. Vol. i. only ready, 3/6 net; by post 3/10. (Vol. ii. nearly all ready.) Llyfr y Tri Aderyn, Ad-argraffiad llythrennol o'r argraffiad cyntaf. 1/- net, by post 1/2. Oil Synwyr Pen Kembero: a collection of proverbs, published by W. Salesbury about 1547. Edited, and with introduction, by J. Gwenogfryn Evans, M.A., Hon. D.Litt. 2/6 net, by post 2/9. Yny Lhyvyr hwnn the Welsh Primer of 1546. Edited, and with introduction, by J. H. Davies, M.A. 2/6 net, by post 2/9. "Drych y Prifoesoedd" (Theophilus Evans, 1740). Edited, and with introduction, by S. J. Evans, M.A. 4/6 net, by post 4/11. School edition, with voluminous notes by the Editor, 1/6 net, by post 1/9. DefTynniad Ffydd Eglwys Loegr, 1595 (Maurice Kyffin). Editor: W. Prichard Williams, Bangor. (Nearly ready.) Jarvis & Foster, Publishers, Bangor, and all Booksellers. UNIVERSITY COLLEGE OF WALES, ABERYSTWYTH. Oae of tha Constituent Colleges of the Uaiveraity of Wale PRESIDENT-The Right Hon. Lord Rendel. PRINCIPAL- T. F. Roberts, M.A. (Oxon), Ll.D. (Vict). mHE next Term begins on January 14th, 1908. A _L number of Entrance Scholarships and Exhibi- tions, open to both Male and Female Candidates above the age of 16, are offered for Competition on Tuesday, September 15th, 1908, and the following days. Students are prepared for Degrees in Arts, Science (including the applied Science of Agriculture), Law and Music. Sessional Composition Fee, £10, with additional Laboratory Fees for Science Students. Registration Fee, 21. Men Students reside in Regis- tered lodgings in the town, or at the Men's Hostel. Warden: Prof. J. W. Marshall, M.A. Women Students reside in the Alexandra Hall of Residence for Women. For full particulars respecting the General Arts and Science Departments, the Law, Agriculture, and Day Training Departments, the Department for the Training of Secondary Teachers, and the Hostels, apply to J. H. DAVIES, M.A., Registrar. At 'Colt, WELSH pRimne