Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
A BYD Y GAN.
A BYD Y GAN. [GAN ALAWYDD]. Dyma'r adeg pan y try pob cerddor yn Gymro, ac y clywir yr alawon Oymreig yn ein holl gynulliadau dinesig. Mae'r hen alawon a adewir, fel rheol, i orwedd yn eu dinodedd gwledig, yn cael rhyw fath o ad- fywiad yn nhymor Gwyl Ddewi, ac oni bae am eu nodau melus hwy, prin y gellid gwahan- iaethu y gwleddodd Cymreig yma oddi- wrth y gwleddoedd a gynhelir yn gyffredin ym myd y Sais. Alawon Cymru Mae'r to presennol yn fwy dyledus i Mrs. Mary Davies—y bencerddes—nac i odid neb o'n cerddorion am ddwyn Alawon Cymreig i'r fath fri cenedlgarol, ac y mae hi, ag ereill, ar eu goreu yn awr yn codi yr hen Ganeuon Gwerin i sylw ein hefrydwyr. Gwelaf ei bod i draddodi un o'i darlithoedd poblog- aidd yng nghapel Jewin un o'r nosweithiau nesaf yma, a dylai fod yn atyniad mawr i gantorion ac i Gymry ieuainc y ddinas. Er symled yr hen ganeuon hyn dylid cofio mai nid gwaith hawdd yw eu canu yn briodol, canys rhaid i'r ysbryd, yn ogystal a'r gelf, gael ei le arbennig ynglyn a hwy. Casgliad Diwygiedig Deallaf fod y cerddor medrus, Pedr Alaw, ar fin cyhoeddi argraffiad newydd o Alawon Oymreig. Teimla'r cyfansoddwr hwn nad yw rhai o'n halawon wedi eu hieuo a geiriau priodol, ac fod amryw o'r rhai sydd a geiriau tra chanadwy yn y Gymraeg yn perthyn iddynt, wedi gorfod dioddef am nad yw'r cyfieithiadau o'r rhai hyn yn deilwng o honynt. Ar ol cael cyfieithiadau priodol o rai o'r hen ganeuon, yn ogystal a threfniad addas o eiriau i gyfateb ag ysbryd y tonau, feallai y deuir i weled mwy o werth ynddynt. Daw'r casgliad newydd hwn o'r wasg yn fuan, wedi ei gyhoeddi gan Mri. Jarvis a Foster, Bangor. Tonau Cynulleidfaol Mae ein cyd-ddinesydd, Mr. Vincent Davies-organydd Eglwys Dewi Sant-ar fin cyhoeddi cyfres o Donau Cynulleidfaol newydd, a hyderaf y rhoddir y gefnogaeth haeddianol iddi. Nid un yn dechreu cyfan- soddi yw Mr. Davies, canys y mae amryw o'i gyfansoddiadau wedi ennill cryn enwog- rwydd. Ond fel ami i gyfansoddwr Cymreig arall, nid yw ei ganeuon mor boblogaidd yng Nghymru ag y dylent fod, a'r rheswm am hyn yn ddiau yw, mai cyhoeddwyr Seisnig sydd yn gyfrifol am y cafansodd- iadau. Hen bwnc dyrys yw pwnc y cyhoeddi yma, ac mae ami i gan ragorol yn myned yn ddisylw am na roddir iddi y cyhoeddusrwydd priodol. Cor Merlin Morgan, Neu y Gymdeithas Gorawl Gymreig, a rhoddi yr enw newydd iddo; ond gall yr hen enw wneud y tro tra y deil Mr. Morgan i ofalu am yr arweinyddiaeth. Fel yr hys- byswyd eisoes, y mae'r cor wedi newid dyddiad ei Gyngerdd mawr o Chwefror i noson yn nechreu mis Mai. Daeth amryw anhawsterau ar ei ffordd i gwblhau y trefn- iadau yn y mis hwn, ond hysbysir yn awr fod popeth yn myned ymlaen yn dra addawol, ac y ceir cyngerdd teilwng o'r cor ym Mai. Y bwriad ar hyn o bryd yw, rhoddi ail ddat- ganiad o waith Elgar, Caractacus," ac hefyd The Pied Piper of Hamelin," gan Sir Hubert Parry. Ar yr achlysur, cynorth- wyir y cor gan nifer o unawdwyr o'r rheng flaenaf, a bydd cerddorfa o dros drigain o offerynwyr yn gofalu am y cyfeiliant arferol.
Advertising
National Welsh Festival.. THE ANifUAi mmmwiom of the above will be held at ST. PAULJS CATHEDRAL, I On MONDA Y, February 281h 1910, at 7 o'clock. Preacher The Rev. D. GRIMALDI DAVIS, D.D., Vicar of Welshpool. Conductor: Lieut. A. WILLIAMS, M.V.O., Mus. Doc., Oxon., Bandmaster, His Majesty's Grenadier Guards, the Band of which will accompany the service (by kind permission of Col. R. G. Gordon Gilmour, C.B., M.V.O D.S.O.). 1—<»—* ORGANISTS: Mr. R. MEYRICK ROBERTS I Mr. DAVID J. THOMAS (Organist of St. Mary-the-Boltons, S.W.). (Organist of St. Anselm's, Davies St., W.). THE FESTIVAL SERVICE BOOK containing Responses, Psalms, Hymn Tunes (O.N. and Tonic Sol-fa combined), price 3d. (by post 3-id.); also Admission Tickets, for 2 which a stamped envelope should be enclosed, may be had from the Hon. Organizing Sec.— Mr. J. E. DAVIS, 39, Upper Park Fields, Putney, S.W.
[No title]
Ar ol bod yng nghinio'r Clwb Cymreig y noson o'r blaen tystiodd Syr Arthur Bigge ei fod wedi mwynhau noson lawen iawn. Hwyrach y daw ef a'i feistr-Tywysog ein cenedl—i'r wledd flynyddol nesaf; o leiaf, nid gormod fyddai i'r Tywysog ei hun roddi ei bresenoldeb yn y lie ar rai achlysuron fel y gwnai rhai o'i hynafiaid yng nghynull- iadau'r Cymry dros gant a hanner o flynyddau yn ol. Ar ol y gwahoddiad doniol roddwyd i Arglwydd Kenyon i ddyfod i'r Clwb gan Dr. Bryant ar noson y wledd, tystiodd y pen- defig Cymreig y deuai yno ar adegau pan yn rhydd oddiwrth alwadau arferol. "Bydd yn werth clywed barn rhai o honoch," meddai, ar bynciau Oymreig y dydd, canys deallaf mai materion cenedlaethol yn unig a ymdrinir yn y sefydliad hwn." Enwir Syr S. T. Evans fel un o'r gwyr sydd yn debyg o'i ddyrchafu i'r fainc Farnol yn Uchel Lys y Brenin. Dyna uchel nod gwyr y Gyfraith fel rheol, ond feallai fod S.T." a'i olwg ar y sachwlan yn Nhy'r Arglwyddi cyn bo hir. Mae'n llawn haeddu'r fath anrhydedd.
"SHIRGAR."
"SHIRGAR." GWLEDD GWYR CAERFYRDDIN. Shirgars a 'Chardis' yw mwyafrif Cymry Llundain." Dyna hen ddywediad pur gyffredin, ac, a barnu oddiwrth y cynull- iad o bobl Sir Gaerfyrddin welwyd yug ngwesty'r Cecil, nos Iau cyn y diweddaf, mae llawer o wir yn yr honniad. Mae'r Cardis wedi cymeryd meddiant hollol o'r fasnach laeth, tra mae gwyr Shirgar wedi troi yn ddraperiaid bron i gyd. Gwnaed amryw geisiadau o dro i dro i ddwyn plant y Sir ynghyd, ond eleni am- canwyd cael gwledd i ddenu'r lliaws, a llwyddwyd yn rhagorol yn yr ymdrech, canys daeth dros dri chant o honynt i fwyn- hau ciniaw moethus, a theimlodd pawb eu bod wedi taraw ar gynllun penigamp i gychwyn mudiad blynyddol yn eu plith. Croesawyd plant y Sir gan yr aelod dros Fwrdeisdrefi Oaerfyrddin-Mr. W. Llewelyn Williams—a'i briod, ac efe fu yn llywyddu y wledd am y noson. Gan nad oedd yr aelodau ereill wedi adgyfnerthu eu hunain ar ol y frwydr ddiweddaf, bu raid boddloni ar un o'r cynrychiolwyr y tro hwn, ond wedi dechreu mor llwyddiannus diau y daw'r lleill y tro nesaf. Yn cynnal breichiau Mr. a Mrs. Llewelyn Williams ar y prif fwrdd yr oedd Miss Stepney (Llanelly), Mr. a Mrs. Harry Jones, Syr E. Vincent Evans (fel un o siaradwyr y noson), a Mr. John Rowland, o'r Trysorlys (yn addurn ar ran pobl gwlad y Cardis "), ac amryw o urddasolion ereill. Rhannwyd y gweddill o'r cwmni ar naw o is-fyrddau, y rhai a lywyddwyd gan Mri. John Hinds, D. R. Evans, Evan Griffiths, W. H. Evans, Morgan Lloyd, J. Arthur Jones, Dr. Bonnell Howell, a Mr. Ben Harries. Ar ol y wledd yfwyd y llwncdestynau arferol, a chododd Syr E. Vincent Evans i gynnyg "llwyddiant i Sir Gaerfyrddin," Sir," meddai, a hawliai araith faith i wneud cyfiawnder a'i glewion a'i hanes cyfoethog." Wedi deall mai Mr. Llewelyn Williams oedd i lywyddu, a gwybod pa fath
A BYD Y GAN.
Cyhoeddir rhagor o fanylion pan gwblheir y trefniadau. Canu yr Hen Bobl Yr oedd yn flin gennyf nas gallwn fod yn bresennol yng nghyfarfod y Cymmrodorion pan fa Dr. Daniell yn traethu ei farn ar ddull yr hen bobl o ganu, ac nid gweddus, felly, yw gwneud un sylw hyd nes y ceir yr ysgrif yng nghylchgrawn blynyddol y Gym- deithas. Ond fe ganiateir sylw a glywais gan un oedd yn bresennol, sef mai ceisio profi oedd Dr. Daniell nad oedd neb yn canu "mas o diwn." Nis gwn faint o wir sydd yn sylw y brawd, ond mae'n amlwg ddigon fod amryw o'r hen alawon gwerin yn lied anhawdd eu cyflwyno yn y nodau cerddorol arferedig yn wir, mor anhawdd a cheisio portreadu yr hwyl Gymreig drwy gymorth perdoneg.