Cymro a'r Celt Llundain

AGORIR y Senedd gan y Brenin ar y 12fed o Chwefror, a disgwylir cynnulliad mawr ynghyd. MAE'R Barnwr Bryn Roberts, er yn flaenor Methodus, yn ymdaflu ei hun i ddifyrwch pobl y Deheudir. Y noson o'r blaen ichwareuai wyddbwyll ar ran Caerdydd yn erbyn tref o'r Rhondda, a sonir am dano fel inarchogwr diail mewn hela llwynog. CYNHELIR cyfarfodydd i amddiffyn yr Eglwys ar hyd a lied Cymru y dyddiau hyn. Mae'r esgobion wedi trefnu nifer o gad- gyrchoedd tra arddangosiadol, a dywedir fod cannoedd o bobl yn mynychu'r cyfarfodydd. Ond yn ol pob aigoelion 'does angen pryderu, oherwydd ni cheir mo adroddiad y Ddir- prwyaeth Eglwys o fewn y ganrif bresennol.

Am Gymry Llundain. CYLCHGRAWN ARALL.-Alae eglwys Jewin wedi trefnu i gael argraffiad lleol o'r Ymwelydd Misol." Mae Charing Cross eisoes yn meddu ar fisolyn Y Glorian," ac ni fydd yn syndod genym weled eglwysi eireili yn dilyn eu esiampl. Pob llwydd i'r anturiaethau llenorol hyn. YMWELYDD o AWSTRALIA.—Bydd yn llaw- enydd i lu o ddarllenwyr y CYMRO LLUNDAIN A'R CELT glywed fod Mr. Bryceson Treharne, y cerddor, ar ymweliad a'r hen wlad ar hyn .0 bryd. Fel y cofir, bu Mr. Treharne yn aelod am dymor yn nghapel y Boro, ac oddiyno symudodd i fod yn organydd Capel Jewin pan gaed yr offeryn newydd i'r capel hwnw. Bu ei waith yn Jewin yn hynod o lwyddianus, a daeth i gryn fri yn y byd cerddorol fel athraw ac offerynwr o'r rheng flaenaf. Yn 1900 cafodd ei benodi yn athraw mewn cerddoriaeth i Brifysgol Adelaide, Awstralia, ac mae wedi cael gyrfa hynod o lewyrchus yno hefyd. Daw am chwe' mis o seibiant i'r wlad hon yn awr, a sicr y caiff groesaw cynes gan ei hen gyd- nabod. ANRHEGU PLANT CASTLE STREET.-Nos Wener yr wythnos ddiweddaf rhoddodd Mr. a Mrs. John Hinds eu gwledd flynyddol i blant eglwys Castle Street. Daeth torf o'r ieuenctyd ynghyd i fwynhau o'r wledd a'r moethau oeddynt wedi eu parotoi ar eu cyfer, ac nid gwledd yn unig a gaed, eithr trefn- wyd nifer o anrhegion i bawb o'r rhai bach. Yr oedd Mr. a Mrs. Hinds wrth eu bodd yn yddori yr ieuainc, ac yn ystod y noson caed difer o anerchiadau a chaneuon, ac hefyd nyfres o ddarluniau drwy gymorth y lantern er dyddori y dorf a rhai o olyg- feydd prydferthaf yr hen wlad' GWYL DEWI.-Mae bwriad ar droed i gynal gwledd Gwyl Dewi eleni o dan nawdd y Clwb Cymreig. Gan fod y clwb yn sef- ydliad hollol anenwadol feallai mai dyma'r cynllun goreu i uno pawb i wneyd y wledd yn hollol Gymreig a chenedlaethol. Gan fod cymdeithas Cymru Fydd wedi marw does yr un Oymdeithas arall all gymeryd y mater mewn llaw, a doeth felly y gwna rheolwyr y Clwb alw sylw at y pwysigrwydd o wneuthur trefniadau yn brydlon gogyfer a'r wyl. Y GYMDEITHAS BOLITICAIDD NEWYDD.— Mae'r haid fechan o wleidyddwyr proffes- wrol sydd newydd ffurfio cymdeithas wedi penderfynu ei rhedeg ar linellau bynheddig y Sais. Maen't am wneyd Cymru yn faes arbenig eu cenhadaeth, sef yw hynny, pery ymraniadau ar bob pwnc, a gwneyd cymaint a fedrant er rhwystro'r mudiad rhyddfrydol a chenedlaethol. Yr oeddem yn hyderu fod dyddiau y bradwyr a'r ymranwyr wedi darfod, ond wele haid o Sais-Gymry yn ceisio ail-godi yr hen difEygion gan ffurfio cymdeithas o ddisodlwyr politicaidd, heb un amcan yn y byd ond i ddwyn eu hunain i sylw'r cyhoedd. CASTLE STREET.—Caed cwrdd cymdeith- asol tra hwyliog yn neuadd Capel Castle Street nos Sadwrn diweddaf tan lywyddiaeth Mr. John Owen. Talentau lleol yn unig oedd yn cymeryd rhan ynddo, a chawsant lawer o hwyl mewn cyfres o fan gystadleuon mewn adrodd, canu, darllen, &e. Y mae'r gymdeithas lenyddol eleni mewn cyflwr tra llewyrchus, yr hyn sydd i'w briodoli i weithgarwch y rhai sydd wrth y llyw am y gauaf presenol. COLLED MR. A MRS. WILFRED ROWLANDS.— Ynglyn a'r ty doriad yn Hornsey, pan ymwelwyd a chartref Mr. a Mrs. Wilfred Rowlands gan ladron, y mae'n dda genym ddeall nad yw'r golled gymaint ag yr ofnid ar y dechreu. Ar ol i'r teulu ddychwelyd yr wythnos hon o Gymru gwelsant mai'r man bethau oedd wedi eu cymeryd yn unig, yr hyn a ddenygs mai dechreuwyr yn y grefft fu ar ymweliad a'r lie. Mae'r anrheg- ion dderbyniwyd ganddynt bron i gyd wedi eu cadw mewn diogelwch, a bydd hyn yn gysur i'r teulu a'u cyfeiilion lliosog. WALHAM GREEN.—Ail gychwynwyd y gymdeithas ddiwylliadol ar ol seibiant y gwyliau, nos Fercher, 9fed cyfisol. Trwy garedigrwydd Mrs. Thomas, Warwick Road, caed gwledd o de a chwrdd cymdeithasdl o nodwedd iachus ac addysgiadol. Llywydd- wyd gan y Parch. Llewelyn Edwards, M.A., a chaed unawdau gan Misses Judith Thomas a Myfanwy Lloyd; Mr. Idris Lewis, Mr. Bedford Morgan, a Mr. David Thomas. Adroddwyd gan Misses Gwladys Lloyd ac Edith Thomas, a rhoddwyd darnau cerdd- gar ereill gan Mri. Gomer Jones a'i gyfeill- ion, a Mr. John Humphreys ac ereill. Ar y diwedd caed cystadleuaeth mewn darllen difyfyr, a gwobrwywyd Miss Mary Thomas. Wedi canu Hen Wlad fy Nhadau," tan arweiniad Mr. J. Humphreys, ymadawodd pawb wedi llwyr fwynhau y noson. Y FEIBL GYAIDEITHAS.-Nos Lun diweddaf caed cyfarfod yr adran Gymreig o'r Gym- deithas Feiblaidd yn nghapel y Tabernac], King's Cross. Llywyddwyd gan Mr. Timothy Davies, A.S., Putney, a chynrych- iolid y gwahanol eglwysi crefyddol yno gan y Parchn. J. E. Davies, M.A. (Jewin), R. 0. Williams (Holloway), Crowle Ellis (St. Benet), Thomas Jones (City Road), ac ereill. Caed anerchiad rhagorol gan y cadeirydd ar waith y Feibl Gymdeithas a'u dyled ni Gymry i'w llafur, ac yna rhoddwyd braslun o'i hanes gan y Parch. J. C. Edwards a'r Parch. Thomas Jones. Ar y diwedd talwyd y diolch arferol i'r llywydd ac ereill ar gyn- ygiad y Parch. J. Crowle Ellis ac eiliad J. E. Davies, M.A., Jewin. Canwyd ya ystod y cyfarfod yn swynol iawn gan Mrs. R. T. Williams, Castle Street, a chyfeiliwyd yn fedrus gan Mr. D. Richards, A.R.C.O. Teneu iawn oedd y gynulleidfa am na roddid ond ychydig o hysbysrwydd am y cyfarfod i'r cylchoedd Cymreig. DEWI SANT, P ADDINGTON.-Y Gymdeithas Lenyddol.—Cafwyd dadl ragorol yn ystafeli y neuadd Eglwysig, nos Fawrth, Ionawr 8, ar yr hen bwnc pwysig ag sydd wedi bod gerbron y wlad bellach am ddegau o flyn- yddoedd ond a bery yn iraidd o hyd, sef A ddylai yr Eglwys yng Nghymru gael ei Dadgysylltu ?" Cymerwyd yr ochr gadarnhaol gan Mr. J. G. Lloyd, Southfields, a'r nacaol gan Mr. James Williams (Gwyd- fryn). Rhoddwyd rhesymau da gan Mr. Lloyd dros ddadgysylltiad, a dadleuodd ei ochr mewn modd galluog a dysgedig, ond ni fynai neb mo'u derbyn hwynt, a chwalwyd y cyfan i'r pedwar gwynt gan Gwyddfryn. Siaradwyd ym mhellach gan Mri. Owen Davies, Griffith James, Hugh Jones, Mrs. Richards, y caplan, ac ereill. Pan y rhoddwyd y mater i bleidlais, digon ydyw dweyd na ddadgysylltir yr Eglwys yn f uan yng Nghymru, os ydyw Eglwyswyr Cymru haner mor aiddgar dros yr Eglwys ag ydyw eu eydwladwyrEglwysig yn y brifddinas. -Cynghor Eglwysig.—Gwneir liwn i fynu o bymtheg 0 aelodau. Ei waith ydyw trefnu holl weithrediadau yr Eglwys yn y lie. Da genym ddeall fod yr hen swydd- ogion, Mr. David Evans, Trysorydd, a Mr. Hugh Jones, ysgrifenydd, wedi eu hethol i'w swyddau y flwyddyn hon eto. a;