Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
5 articles on this Page
UNIVERSITY COLLEGE OF WALES,…
UNIVERSITY COLLEGE OF WALES, ABERYSTWYTH. (One of the Constituent Colleges of the University of Wales) President-The Bight Hon. LORD RENDEL. Principil-T. F. ROBERTS, M.A. (Oxon.), Ll.D. (Vict.). The next Term begins on January the 8th, 1907. Students are prepared for Degrees in Arts, Science (including the applied Science of Agriculture), Law and Music. Sessional Composition Fee, X10, with additional Laboratory Fees for Science Students. Registration Fee fl. Men Students reside in Registered lodgings in the town, or at the Men's Hostel. Warden: Prof. J. W. Marshall, M.A. Women Stu- dents reside in the Alexandra Hall of Residence for Women. For full particulars respecting the General Arts and Science Departments, the Law, Agriculture, and Day Training Departments, the Department for the Training of Secondary Teachers, and the Hostels, apply to J. H. DAVIES,"M.A., Begistrar.
PELYDRAU'R BOREU.
PELYDRAU'R BOREU. Gyda thoriad gwawr blwyddyn arall mae'n briodol ymholi beth yw ei haddewidion i ni genedl y Cymry ? Ar yr olivg gyntaf mae prudd-der naturiol y Cymro megys am ddarogan dyddiau blinfyd; ond rhyw hen arferiad yn ein plith yw hon-arferiad ydym wedi etifeddu oddiwrth ein teidiau yn yr oesau gynt, ac un sy hollol annaturiol i'n. hanian lawen a gobeitliiol. Yr ydym wedi byw cyhyd tan draed gormeswyr, wedi arfer taiu cyniaint gwarogaeth i awdurdoclau estronol, wedi canu cymaint yn y cywair lleddf nes myned i gredu nas geill unrhyw dda ddigwydd i'n rhan. A'r canlyniad yw mai ar yr ochr dduaf i bob peth yr edrychir genym yng nghyntaf. Hwyrach fod cymyl duon yn ffurfafen 1907, ond mae pelydrau gwyn y wawr eisoes yn taflu'r oil i'r cysgod- ion pell, nes gwneud y cyfan megys olion diflaniad y nos liir a brofasom. Mae ein gwlad wedi cymeryd camrau breision yn yr ugeinfed ganrif yn barod, a 'dyw pelydrau cyntaf 1907 ond megys am ddangos ein llwybrau yn fwy clir a phery i'n calonau ymlonni ac ymhyfhau ar ein gyrfa i godi'r hen wlad yn ol. Cymerodd un o'r camrau hyn tan arwein- iad y Nefoedd, ac mae'r ymweliad ysbrydol ddaeth i'n rhan wedi creu cyfnod newydl yn ein hanes. Ar un amrantiad wele genedl fechan ddinod ac anhysbys yn codi i fod yn genhades arbenig i'r holl fyd. Ei gwaith pennaf oedd dysga dynoliaeth fod perthynas agos cydrhwng y dyfodol pell anweledig a'n hymarweddiad dyddiol gweledig. Dylan- wadau er mwyn ein dysgu ni oeddynt. Ond a ydym yn parhau yn ffyddlon i'r gwersi a gaed ? Myn rhai barhau i ofyn am dywalltiad, eto o'r dylanwadau hyn, oad credwn mai'r disgyblion diog yn unig sy'n gwnead hynny. zn Caed yr un dosbarth gynt i ofyn am bro- phwydi newyddion ac am arwyddion newydd oddiwrth yr Awdwr ei hunan pan ar ein daear. Wedi cael y profion unwaith, ein dyledswydd ni yw gweithredu, a chredwn fod. ysbryd gwaith a chariad yn fwy amlwg yn ein cylchoedd crefyddol heddyw nag y bu erioed yn ein hanes. Cyfnod newydd arall oedd ein deffroad cenedlaethol diweddar. Ac mae'r arwydd- ion eisoes yn dangos fod pelydrau'r cyleh- oedd gwleidyddol yn llawer mwy disglair 9 0 nag y buont erioed o'r blaen. Yr ydym wedi cael ein cydnabod fel cenedl arbenig ar amryw achlysuron, cenedl y dylid ymdrin a hi ar linellau tra gwahanol i genhedloedd ereill. Prawf hyn fod ffordd rhyddid ac iawnder yn dod yn fwy amlwg ym mlielydrau cyntaf y flwyddyn, ac fod cynlluniau eisoes ar droed sut i genedlaetholi amryw o'n mudiadau a'n gofynion. Tystia'r arwyddion hyn mai nid pethau ofer fa'r brwydrau amaethyddol a gaed yn '68, ac mai nid swn di-amcan gaed yn nghuriad tabyrddau rhyfeloedd y Degwm yn yr '80's. Dysgant hefyd mai nid bywydau a dylanwadau i ddiflanu oedd y bywydau aberthodd Tom Ellis a Henry Richard ar ran eu gwlad. Na, mae pelydrau boreu 1907 yn hynod o obeith- iol, ac os cedwir y man gynllwynwyr a'r bradwyr—sy'n barod i rwystro pob dylan- wad oni chant hwy hllnanglod-allan o'r ffordd, daw rhyddid Cymru yn oleuach yn ei dyddiau nag ei gwelwyd oddiar ddyddiau Llewelyn Fawr ei hun. Deued yr haul yn anterth ei oleu yn 1907 yw dymunixd pob gwir genedlaetholwr ar ddechreu'r flwyddyn newydd.
Rhannu'r GweddiU.
Rhannu'r GweddiU. Yr wythnos hon buwyd yn rhannu'r enilliom a wnaed oddiwrth Eisteddfod Caernarfon. Nid yn ami y cymer hyn o waith le ynglyit a'n gwyl flynyddol, ond trodd anturiaeth. Caernarfon allan yn eithriad anrhydeddus. Mae hyn i'w briodoli yn hollol i'r ffaith syml fod neuadd gyfleus yn y dref er cynnal y fath gynulliad. Nid oedd pwyllgor Caer- narfon un gronyn yn well nac ami i bwyllgor arall gaed ynglyn a'r Eisteddfod yn wir, mewn amryw gyfeiriadau, yr oedd yn egwan a llipa, a ffolineb o'r mwyaf yw priodoli'r llwyddiant iddynt hwy. Pan mae pwyll- gorau ereill yn gorfod gwynebu'r gost enfawr ynglyn a phabelloedd cyfleus, yr oedd gwaith pobl Caernarfon yn un digon hawdd, ac ant ychydig gannoedd cawsant fenthyg un o'r adeiladau goreu yn Nghymru er cadw'r fath. wyl. Yn ol y cyfrifiad cyntaf llwyddwyd i gael dros £ 1,500 o ehv. Ynglyn a hyn yr oeddent wedi gwneud addewid pendant y buasent yn rhoddi lianner yr enillion at wasanaeth Cymdeithas yr Eisteddfod. Ond gwelwyd un o brofion gwaeledd y pwyllgor yn y modd yr ymddygasant gyda'r rhannu. Wedi cael swrn anrhydeddus yng ngweddill, troisant yn anonest i'w haddewid cyntaf. Ychwanegasant at y costau anrhegion arbenig i'w hysgrifenydd, ac ereill-aurhegion, mae111. ddiauoeddent yngyflawnhaeddianolo honynfc. Ond nid dyna'r pwnc. Mynasant ysbeilio Cymdeithas yr Eisteddfod o hanner y symiau. a roddid fel cydnabyddiaeth arbenig, yr hyn. ni faasai son am danynt pe bae'r anturiaefch. wedi troi yn fethianfc. Yn y cyfarfod olaf aethant gam ymhellach. Tynasant £ 25 arall o'r gronfa er mwyn chwyddo tysteb i Mr. Emlyn Evans. Gwnaent hyn er mwyn. hawlio'r holl glod iddynt eu hunain yn hytrach na rhannu pob o £12 10s. cydrhwng y pwyllgor a Chymdeithas yr Eisteddfod fel cyfraniad i'r dysteb. Ar 01 y gwahanol ysbeiliadau hyn cytunasant yn hwyrfrydig i gyflwyno hanner y gweddill i Cymdeithas yr Eisteddfod, a hynny gyda chais pellach ar i'r G-ymdeithas ddychwelyd peth o'r pres Cyfran Cymdeithas yr Eisteddfod yw t676, a gwaith y pwyllgor diweddaf oedd rhannu swm gyffelyb at achosion cenedlaethol fel y gweddai i bob elw o'r fath. Ond wele'r gwaddoliadau cenedlaethol ".a wnaed, £40() tuag at y Llyfrgell leol, £ 200 tuag at y Gronfa Geltaidd ynglyn a dysgu'r plant yn. ysgolion ardal Caernarfon a £ 76 tuag at yr Ysbytty Cynygiodd rhywun osod £50() tuag at ysgoloriaeth barhaol yn un o'r colegau, ond wfftiwyd y peth allan o fodol- aeth Yr ydym yn hyderu y gwna Cym- deithas yr Eisteddfod well defnydd cenedl- aethol o'u cyfran hwy na pbobl grebachlyd Caernarfon.
Advertising
MR. HENRY MORGAN, SURGEON DENTIST, 10, TAVISTOCK PLACE. W.C. Single Teeth from 5/- Complete Sets, Upper and Lower from 24. Repairs executed at Moderate Charges. Old Cases Remodelled. Teeth Extracted, Stopped and Scaled. Siaredir Cymraeg os yn fwy dymunol. The Editor invites correspondence. All Icttci-s must be signed with the full name of the writer, and the address must also be given, not neces- sarily for publication, but as a guarantee oj good faith. Bydd yn hyfrydwch gait y Golygydd dderbyii Gohebiaethau ac erthyglau i'w hystyried, ond nis gellir ymrwymo i ddychwelyd ysgrifau gwrthodedig. Cyfeirier pob Gohebiaeth a fwriedir i'n colofnau, The Editorpob Hysbysiad, a phob Archeb, The Manager" a'r oll i'r Swyddfa, Celt Office," 211, Gray's Inn Road, London, W.C. NOTE.—Advertisements must reach the Office by Wednesday morning for insertion in the current week's number. Advertise- ments for insertion in THE LONDON WELSHMAN AND KELT will be trans- lated into Welsh free of charge. MlIDÐe DAVIES, 11.R.e.M., Teacher, L.C.M. Voice Production and Solo Singing. Telephone 8914 Central. For Terms: Apply, 118, Euston Road. Send foil estimates fop all kinds of Printing and Stationery to the WELSHMAN & KELT OFFICES, 211, GRM'S INN RÐllD, W.O.
Dosbarthiadau Cymraeg.
Dosbarthiadau Cymraeg. Fel y gwelir oddiwrth ein colofnau hys- bysebol, mae ym mwriad Cyngor Sir Llun- dain drefnu nifer o ddosbarthiadau arbenig er dysgu'r Gymraeg yn yr ysgolion nos. zD cl Mae'r angen am y dosbarthiadau hyn wedi bod o flaen y Cyngor ar amryw adegau, yn. wir gwnaoth Mr. Robert Williams, y pensaer enwog o Clifford's Inn, ymdrech neillduol, pan ar y Cyngor, i gael grant arbenig at y mudiad amryw flynyddau yn ol. Yn awr mae'r mater wedi ei osod ger bron eto gall. Mr. A. A. Thomas a Mr. ITowell J. Williams, ae maent wedi cael addewid y gwneir trefn- iadau gogyfer a'r fath ddosbarthiadau mor fuan ag y ceir digon o ysgolheigion. Er mwyn hyrwyddo y mudiad a rhoddi pob cefnogaeth i'r hen iaith, a wna ein darllen- wyr sydd am ymuno a hwynt anfon eu henwau yn ddioed i Mr. Ef. Ithel Morgan, yr hwn rydd bob manylion ynglyn a Ileoliad- y dosbarthiadau mor gyjitei ag y cwblheir y trefniadau.