Glamorgan Free Press

Presoqtation Meeting at Lianbradach. A very Interesting meeting was held at the Wingfield Hotel on Monday evening, when Mr Mors an Edwards,, landlord of the same hotel, "was presented witl. a beautifully-illuminated ae'e'ress. Mr .f3.enje.min Williams occupied the chair, and said they had gathered to- gether that evening to phew their respect to a very de-isrving party indeed, and to acknow- ledge the valuable services of a friend. The occasion reminded him of the old proverb, "A friend in ed is a friend indeed," and Mr Ed- wards had certainly proved to be such to the workmen of the Llanuradach Collieries. Mr Matthew Lane. as a member of the V-'orkrr.en's Committee, thought they were in- debted to Mr Edwards for the very active in- terest taken by him in the welfare of the woikmen, and they had come to the conclu- sion that his services should be recognised in some practical form. He ventured to sayth-At th3 address was being presented to Mr Edwards at the closa of a most memorable year in the history of the South Wales miners. They were now trying to combine themselves into one large body, and the joining of the Federation of Great Britain was a very important step in this direction. He noped that the address would in later years remind Mr Edwards of the time when the South Wales miners took some definite form of organisation. Mr T. P. Davies (headmaster of the National Schools) then read the address, which reads as follows: "An Address presented to Morgan Edwards, Esq., Wingfield Hotel, tlanbradach, by the workmeti employed at No. 2, Pit, belonging to the Cardiff Steam Coal Collieries Company. Ltd., Lianbradach, as a small token of esteem. "Dear Sir,-We have often trespassed upon your generosity, and have good reason to thank you for your kindness, courtesy, and willingness upon all occasions to assist us when endeavouring to do our various duties. We have- the pleasure to record the visits of Mem- bers of Parliament and Miners' Agents, who came to address us. and upon each occasion th; admirable arrangements made by you to receive those gentlemen have been such that we consider your voluntary services should be leeognised. Again, during the memorable strike of 1898 (when we worked), owing to the Jarge increase of men in the district, we were obliged to seek special favours from you, anl were at all times thoroughly accommodated. It is the wish of every contributor to this address, that we may long enjoy your sym- pathy and friendship, and that the relation- ship that has hitherto existed between us may long continue. We hope, too, that vcu, and your family, may be blessed with long life, Health,, prosperity and happiness to the end of your days. I "Ac yn niwedd eich dyddian bydded i chwi gael mynediad helaeth i'r trigfanau dedwydd; a dyweded yr holl bobl, Amen. On behalf of the Workmen, Benjamin Williams, Chairman. James Dole, Vice-chairman. Thos. Griffiths, John M. Edwards. Aaron Jenkins. Albert Edwards. Thomas Perkins, William Perry. George Robinson, John Stephens. Richard Rogers, William Lewis. John Davies, Thomas Greenaway. Edward Probert, Abraham Evans, Checkweigher. Matthew Lane, Henry Richards, C^ckweigher. Lawrence Veal, Tom Lal^; Secretary. William Bassett,, Secretary." Mr Abraham Evans said it gave him much pleasure to be present on such a very happy occasion. On behalf of the workmen, he was, with Mr Bassett, about to present an address to a friend, whom they all agreed merited some recognition of his valuable services. They could not enlarge upon what was contained in the address, and he hoped that wherever Pro- vidence would guide Mr Edwards, he would sti.l remember the very many friends he had I met, and transacted business with, in Lian- bradach. Mr William Bassett considered that Mr Ed- wards had at all times been of great assistance tt. them. During the lamentable strike, thb workman in Lianbradach were called upon to make fortnightly collections for the relief of those affected by the long cessation of work, and the 'workmen's committee had received material help from Mr Edwards in this direc- tion.He had supplied them with ample change throughout this period. Again, the facilities afforded them by Mr Edwards for the quick despatch of the money collected, by means of cheques, etc., could not ,over-rated. By this means, he had shewn his sympathy in a very practical way, and he wished him a long life, happiness, and prosperity in the future. Messrs William Bassett and Abraham Evans then handed the address to Mr Edwards. Immed- iately afterwards, the toast of the evening, "Mr Edwards and Family," was proposed by ths Chairman, and enthusiastically drunk. Mr Morgan Edwards, the recipient of the address, responded, and said: The most diffi- cult part of this programme falls to my lot, viz., to respond on this most memorable occa- sion in my little history. I most heartily and sincerely thank you for your kind presence her, this evening, to present me with such a beauti- ful testimonial in the form of an address, and that from you, workmen of No. 2 Pit, Llan- brudach Colliery. I do not know that I have done anything more than my duty as a man towards his fellow men. Upon all occasions, t have endeavoured to the best of my abilitv i3 further your interests (when called upon); and hope I shall be spared to be of further service to you in the future. (Hear, hear). lu conclusion, I may say how proud I am, as wen as Mrs Edwards and my famliy, of being the recipient of such a beautiful address, re- presenting a token of your feelings towards me, and being in such a form as may be halt del down to posterity. I, therefore, thank yon most heartily for your address and kind heartedness towards me, and trust you will be good enough in the future, as in the past, to give friendly visits to the host and hostess of th3 Wingfield Hotel. (Applause). Councillor J. P. Charles feit sure that they -were all pleased to see an address presented to Mr Edwards. Speaking for the business men cf Lianbradach, ha oonld say that they always found Mr Edwards very kind and generous. and from what had been said that evening, he gathered that Mr Edwards had been similarly kind and generous to the workmen in the place They could not always find men in the world to-day, who were prepared to recognise any favours granted them. but in this case, he "hoped Mr Edwards would feel that what he has done for the workmen at Lianbradach has "been thoroughly appreciated, and he thought the workmen pCl!d compliment themselves for having done their part of the duty, by rcoog- niing such services. In conclusion, he would lik*. te take the opportunity of thanking them rj-l and the electors cf the district, for returning him unopposed to the District Council. Dr J. P. T. Burke was sorry he could not address the gathering that evening as ladies and gentlemen. H9 thought it was a very fitting ocoasion for Mrs Edwards' presence, be- cause if Mr Edwards was good and kind to them, Mrs Edwards, no doubt, shared the same \feelings towards th^mv (Hear, hear). He had very great pleasure in being present to. support a presentation to a man, who, judging from the wording of the address, and the speeches made that evening, had proved him- self to be a man, when a man is required. (Hear, hear). He was in one with the work- mer of Lianbradach, and their committee, in expressing their recognition of the kindness an-I generosity of Mr Edwards during the strike. He (Dr Burke) was in the midst of the strike, had worked with the strikers, and knew perfectly wefT of the privations and troubles endured by them. The Llanbradach workmen bad been more fortunate, owing to the collieries working. They were in the land of plenty, as it were, and he had great plea- sure that evening in being amongst those who shared their plenty with those who were out 0: work. (Hear, bear). lie would see his Merthyr friends in a week's time, and would lie delighted to convey to them the expressions of sympathy, goodness, and kindness of the Llanbradach wortuien. He felt sure that the people of Merthyr would be glad to listen to such words. He had pleasure in endorsing the sentiments of the various speakers towards Mr Edwards, and wished him long life and happi- ness in the future. Dr J. Lloyd said that he had been asked to prepare a few linos of poetry for the occasion. and it gave him much pleasure in reading them that evening.. The foflowing verses were read bu Dr Lloyd, and were very warmly received. Ust, gwrandewch beth sydd gan awen I ddywedyd am y bachgen Anrhydeddwn yn gytun; Y mae ganddi eiriau cynhes, Ac a.d.gofion yn ei mynwes, Am ei ddedwydd foreu hanes, Cyn cyrhaeddid oedran dyn. Uwch ei gryd y bu yn gwylio, Yn maldodi ac anwylo, Yn nghwmpeini mwra ei fam; Gwelodd ef yn cyflym dyia. Mewn rhinweddau yn rlmgori, Ac yn dringo gydag egni, Fryniau llwyddiant gam ar gam. Ond nicl hir y bu cyn gweled Swyn a thegweh yn y merched, Gwelai serch ar res y rudd; Er yn shy ar lawer gwefu3, Cafodd fel oedfaon hapus, Dreuliodd yn eu cwmni melus, Yn nghym'dogaeith Pontypridd. Ond rbyw ddiwrnod yn Mehefin, Pan oedd blodeu pert y gwanwyn Yn siriofi mynwes haf; Mrs Edwards gyfarfyddodd Picell Cupid a'i trywanodd.. Ond y fodrwy aur a wellodd Galon drom y bachgen claf. Ac er hyny, byw yn ddedwydd Mae y ddau yn nghwmni'u gilydd, 0 dan wenau rhin a moes; Ysgafnhau y beichiau trymioty, Estyn llaw i roesaw'r estron, A gwneyd pawb yn wir gyfeillioo, Ydyw credo bur eu hoes. Mae y dysteb yn cryf dystio Fod rhinweddau yn blaguro Ac yn ffrwytho yn y fron; Bendith fo ar brn pob rhoddwr, Bendith hefyd i'r derbyniwr, A bendithier pob cyfranwr. Ydyw iaith y dyst-sb hon. In giving you this testimonial, We wish to prove that self-denial And kindness never fail; That the ma.n who helps another, Well deserves the naiaj of brother, That his virtues knit together In all trials will prevail. When the strike with peals of thunder, In its ravages of plunder Tore the fruits of years as-jnder- All the accomplishments of thrift; You came forward like a hero, Faced the batt'ries of Pharaoh, Armed against the sons of Nero, And your broadsword did uplift. All coercion you resisted. But the weak and worn assisted, And bid want and need depart; All your warnings and directions Your advices and corrections, Bore the seal of your affections, Were the outcome of your heart. This address, that gilds your dwelling, Represents the deepest feeling, Of the working class for thee; 'Tis the fruit of their devotion, And the very incarnation. Of their warm and pure affection, For your actions noble and free. Prize it. Hang it in your parlour; That your life has been a failure It will constantly disprove; May it lead you on to greater Deeds of love, and may it scatter All the clouds, that time may splatter O'er the changebale heavans above. And when life's warm stream is ebbing, When the weary eye3 are longing For fheir everlasting sleep; May this worthy demonstration Pacify the deep emeticn, And bring light upon death's action, In the valley dark and deep. During the evening the following programme was gone through, and thoroughly enjoyed:- Song, "One of the Family," Mr Samuel Price; pianoforte solo, Mr Daniel Llewelyn; recita- tion, "The Women of Mumbles Head," Mr J. Evans; song, "Sweet Genevieve," Mr W. Wil- liams; duet, "Larboard Watch,"Messrs Bowon and Jones; comic sor.g" Mr Samuel Price and Mr William Edwards; "Hen Wlad fy Nhad- au," Mr W. Williams; solo, "Cbwifiwn Faner," Mr D. Bowen; song, "Kindness Rewarded," Mr Will Edwards; song, "Mentra Gwen," Mr Daniel Jones; song. "The Song that Reached my Heart," Mr Samuel Price;" song, "Don't think I am tight, love," Mr W. Williams; song, "Wyres Fach Ned Pugh," Mr Ishmael Roberts; song, "0 where is my boy to-night?" Master Theo. James; recit. "The Charge of the Light Brigade," Mr James Evans; song, "O! Tyred yn o! Mr W. Williams; song, "Giving them all a turn," Mr Will Edwards; song, "Pass no rude remarks." Mr Will Ed- wards. A veryhearty vote of thanks to the Chairman was passed for so ably presiding. and the singing of the National Anthem brought a most enjoyable evening to a close.

Barddoniaeth. ♦ Bydded i'r Beirdd a'r Llenorion gyfeirio eu synyreiiion fel hyn:- T. DARONWY ISAAC, Treorky. Y FANTOL. "Bydd Ffyddlon.Lled dda pan ystyriwn m'1i yn "fyrfyfyr yn yr Ysgol Sul" y cyfan- soddwyd y llinellau, ond dyna, dywed hen ar- wireb Saesonaeg mai "Goreu y dydd goreu y weithred." "Y Wraig Glecog."—Fflangell lem i wrth- ddrych sydd yn ei haeddu. Mae y cynghan- eddion hefyd yn dda gyda'r eithriad fod ami air heb fod o'r mwyaf pwrpasol yn Ilithro 1 fewn er eu cyfansoddi. BYDD FFYDDLON*. Rhodd o FeibI hardd i Mr Thomas John Har- ris, 22, Syphon Street, Porth,am ei ffyddlondeb fel ysgrifenydd Penny Bank Ysgol Sabbothol Salem, Porth. Bydd ffyddlon, fy nghyfaill, Cei glod gyda ni, "Can cymaint" gogoniant Yw tcrfyn dy fri; Ffyddlondeb wobrwyir Nid talent fawr, gref, Mynegfys ffyddlondeb Gyfeiria i'r nef. Bydd ffyddlon, fy nghyfaill, Bydd ddewr a difraw, Cei nefoedd a choron Yn dal 'rochr draw; Mae'th draed ar y llwybr Arweinia i'r wlad, Y nefoedd drigfanau, Cartrefle dy Dad. Bydd ffyddlon, fy nghyfaill I Feibl ein Duv, Y meddwl trag'wyddol Geir ynddo yn byw; Yn ngwawr ei oleuni Dos byth yn dy flaen, Nes glanio'n ddiogel Yn ngbartref gwyn can. Tywi. *YsgrIfenwyd yr ucbod yn yr Ysgol prydnawn Sul wedi deall fod y cyflwyniad i gymeryd He. GALAREB Am Mr Thomas Jones, Trelewis, a fu yn ddia- con ffyddlon yn Eglwys Trelewis, Morganwg. Y mae Scion yn alarus Ar ol hoff anwyliaid Duw, Yn eu plith oedd Jones Trelewis, Gwnaeth ei oreu tra yn fyw; Yn y winllan bu yn gweithio 0 foreuddydd hyd brydnawn; Ni ddiffygiai wrth niilwrio Nes y cafodd goncwest llawn. Yn y owrdd ac yn yr ysgol, Cadarn oedd yn ngwaith yr lor; Hen dduwinydd y Gair Dwyfol, A'i athrylith fel y mor; Un o'r prif athrawon ydoedd Colled fawr oedd colli hwn, Tristwch sydd trwy'r holl ardaloedd Eglwys lesu dan ei phwn. Diacon dystaw yn yr Eglwys, A'i geryddon oil yn fwyn; Ni fu neb o filwyr Seion Yn fwy tirion wrth yr wyn; Nid i chwilio brychau dynion Ooedd ei neges yn y ty; Ond i ganmol Iesu tirion, Dyna. waith yr hwn a fu. Os 'dyw'r blaenor heddyw'n huno Yn mhriddellau oer y glyn, Mae ei enw yn disglaerio Yn ein plith fel marmor gwyn; Ffarwel, ffarwel, Gristion hawddgar, Rhoest gynghorion lawer cant, Heddyw'n gorwedd yn y ddaear Yn hen fynwent oer y Pant. rontsquire. Brychan. TREVOR MEYRICK, blcdeuyn brydferth Mr a Mrs J. W. Preece, ironmonger, Porth, Rhondda. 'Mlaen y delo Trevor Meyrick I afaelion ffafrau'r byd, Mae ei drem yn rhoi ar unwaith Aneawdd engyl nef yn nghyd; Teg ac aDwyl ydyw Trevor A diniwed yw ei wedd, Iesu, rho dy north i'w arwain Hyd nes cyrhaedd trigfan hedd. Esgyn wnelo Trevor Meyrick Ar adenvdd dedwydd fyd. Ar ei dyner ael mae'n dawnsto Geinder angel sanctaidd bryd; Y mae purdeb a phrydfertbwéh Yn cyfarfod yn ei wedd Diniweidrwydd sy'n cartrefu Gylch ei gryd wiva tyd o hedd. Hyfryd iawn yw'r man disgynodd Dy linynau, faban tlws; Y mae agoriadau'r ddaear Oil yn gorwedd wrth dy ddrws, Gwna dy rhan o'r holl fendithion Er llesoli dynolryw, Ti gei bleser wrth ei wneuthur, A chei barch tra fyddot byw. Hir fo'th oes, yn oes o rinwedd A daioni goreu'u rhyw, Yn hardd esgyn bryn anrhydedd, A gweniadau cryn a Duw; A phan dderfydd iddo gerdded Llwybro bywyd is y nen, Nef y nefoedd iddo bydded, A chei goron Wynfa Wen. Ti-ecynon. T. Rees Garrett (Tom Cynon). CUSAN. I ieuanc lane, diffuant sel Yn dangoa grym ei serch, Yw cusan fel y diliau mel A ddyd ar fin y ferch. Dan gwmwl o ofidiau blin A gorthrymderau siom,. Mae cusan fel neithdaraidd win Yn lloni'r galon drom. Dihalog ddrych y fynwes Iwya Yn adlewyrchu serch, Arwyddlun o deimladan dwys Yw cusan mab neu ferch. Mao cusan cariad ar y fin Fel gwlithyn gloew ter, A rhosyn tlws, adfywiol rin A dardd o'i hanfod h-r. Ar wefus sanctaidd lesu mad Rhoed cusan twyll yn sel. Ffieiddiol, aflan, cusan brad A gwenwyn yn ei fel. Trecynon. Tom Cynon. Y WRAIG GLECOG AC ANYNAD. 0 fewll i ancdd dyma fun hynod, A hon yn eglur sydd un anhyglod; Yn ddwys y boreu a ar ddisberod Heibio i uthredd rhydd ar ba.wb athrod; 0 dy i dy myn'd a dod—fydd ei chais, Halog ei dyfais am ddieflig dafod. Meinwar a selog mae yn hir sylwi, Ymbel a siarad am b-a-yl sorcdi, Bwied o arddwll dywch hi'n baldorddi, Draig enwog ydyw yn mhob drygicni; A thegan i ieithogi-tra nwydawl. Hen gynen nyddawl sy'n Ganaan iddi. Ni bu yn eisiau, gwyr bob Lanesyn, 0 Adda'n helaeth hyd heddyw'n hylyn; Ac o'i maes eilwaith caem bwnc misolyn, Hi rodia dalaeth na ro'w'd i'w dilyn; O'i mynwes tan chwim envn—didolwch, Yn wir, goehelweb, 'nawr rhag ei cholyn. Gelli. Murmurydd.

UNDEB GLOWYR DEHEUDIR CYMRU. « — Rheolau Cyffredinol Dosbarthol a Chyfrinfaol. ♦— (Parhad o'r Rhifyn Diwexldaf). DYLEDSWYDDAU YR YSGRIFENYDD CYFFREDINOL. 13.-Bydd i'r Ysgrifenydd Cyffredinol fyn. ychu holl gyfarfodydd y Cynghor a'r Cynhadl- eddau, a chadw cofnodion eywir o'r holl weith- rediadau. Bydd iddo barctoi Adroddiad Haner-blynyddol, yn gosod allan sefyilfa ar- iano' yr Undeb, yn cynwys y derbyniadau a'r tieuliau. yn nghyda sefyllfix Trysorfeydd Cyff- redinol a Dosbarthol. Bydd iddo hefyd baro- toi y Dychwcliadau Blynyddol a'u trosglwydùo « Gofrestrydd y Cymdeithasau Cyfeillgar fel y gofynir gan Ddeddfau 3 a 35, Vict., pen. 31, adran 16. Bydd i'r gyflog gael ei phenodi gan y Gynhadledd Flynyddol a'i thalu gan y Trvsorydd Cyffredinol yn wythnosoI. Bydd iddo barhau yn aelod o'r Undeb. Bydd o dan reckxeth y Cynghor Gweithredol, ond ni cha y Cynghor allu i'w ddiswyddo 11a chyfnewid ty- mhor na thelerau ei wasanaeth ond ar awdur- dod Oynhadledd Flyiiyddol neu Nedllduol o Gynyrchiolwyr" o'r Cyfrinfaoedd, ac mewn un- rhyw achos bydd iddo roddi neu dderbyn tri mis o rybudd, pryd y bydd iddo roddi i fyny i'r Cynghor Gweithredol bob llyfrau, ysgrifau, papymu, eiddo, &c., perthynol i'r Undeb. Bydd idd- barotoi pob rhaglenau, ysgrifau, cylch. lythyrau, &c., a crchymynir gan y Cynghor, a'u trosglwyddo i'r gwalianol Ddosbarthiadau Cys. sylltiedig a'r Undeb. Bydd iddo roddi copi o'r Rheolau i bob aelod ar eu cyfarwyddid yn Nghyfarfodydd y Gynhadledd, a chadw cyfrif cywir o bob arian a dderbynir ac a dreulir gan y TrysoryJd: Bydd iddo hefyd dalu sylw i bob gohebiaethau ar ran y Cynghor. Bydd iddo roddi y cyfryw sicrwydd ag a cfynir gan y Cynghor Gweithredol. Bydd iddo gyflenwi yr holl Gyfrinfaoedd a seliau am brisoedd un- ffurf. Bydd i bob ysgrifau swyddogol, trwydd- edau cynrychiolwyr i'r Cynhadleddau, dychwel- iadau misol y Cyfrinfaoedd,, &c., gael eu nodi a Sel y Gyfrinfa. ARCHWILWYR. 14.-Bydd i ddau archwiliwr gael eu penod, y:t mhob Cynhadledd Flynyddol, pa rai a was- anaethant am ddeuddcg mis. Bydd iddvnt ar-el-wilio yr holl lyfrau, cytundebau, llyiral yt ariandy, ysgrifau a chyfrifon ereill a adefnyddir gan Drysorfa Ganolog yr Undeb hwn, unwaith bob chwech mis, ac yn amlach 08 gofynir iddynt,y cyfryw archwiliad i ddang- 03 rhif yr aelodau yn mbcb Dcsbarth, yn nghyda derbyniadau a threuliau yr Undeb, ac hefyd fantol-len flynyddol yn dangos sefyilfa yr Undeb am bob bhvyddvn yn torfynu yr 31ain o Ragfyr. GOSODIAD Y TRYSORFEYDD. 15—Bydd i bob arian gael eu wneyd yn daledig i Drygorydd yr Undeb, ond i'w hanfon drwy yr Ysgrifenydd Cyffredinol. Bydd i'r boll arian uwch!aw yr haner can' punt a nodir yn Rheol y 12fed gael eu gosod ar log yn unol a'r Rheol yn enw yr Undcb gan dri Ymddir- iecolwyr,, fel y cytunir o bryd i bryd gan y Cyngbor Gweithredol. Y GYNHADLEDD FLYNYDDOL. 16.-Bydd i Gynhadledd Flynyddol gael 4"1 chynal cyfansoddedig o aelodau o'r Cyfrinfa- oedd cyssylttiedig a'r Undeb, yn yr hon y dadl- euir yr holl achosion yn unol a'r trefniadau a osodir allan ar y rhaglen y cytunwyd arni gan y Cynghor. Bydd i'r Llywydd gael llywodr aethiad y cyfarfod yn hollol, a chaiff bleidlais derfynol mewn achosicn pan fydd nifer y pleidleisiau yn gyfartal. Bydd i'r cynyrehiol- wyr gael eu dewis gan y Cyfrinfaoedd. Ni chaniatteir i unrhyw Gyfrinfa i anfon mwy nag un Cynrychiolydd i'r Gynhadledd; a bydd i'r cyfryw gynrychiolyad bleidleisio fel y can- lyn:- 0 20 aelod hyd 50 1 bleidlais. 0 50 aelod hyd 100 2 bleidlais. 0 100 aelod hyd 150 3 blc-idiais. 0 150 aelod hyd 200 4 bleidlais. 0 200 aelod hyd 250 5 pleidlais. 0 250 aelod hyd 300 6 pleidlais. Ychwanegir un bleidlais am bob ychwanegiad o haner cant yn nifer yr aelodau. I gymeryd rhif y pleidleisiau yn y Gynhadledd rhoddir tocynau fel y canlyn: -Cyfrinfa 3 Pleid- lais. GOSODIAD Y TRYSORFEYDD. 17.-Bydd i drysorfeydd yr Undeb gael eu gosod allan ar log yn y modd canlynol:-Sier- wydd y Llywodraeth, Trysorfeydd, Cyhoeddus, Sicrwydd Sylweddol, yn Ariandy Cenedlaethol a'r Talaethau, ac Ariandai ereill.mewn Sawdd- a 1 RheiHfyrdd, mewn prynu neu adeiladu eiddo, mewn pryniad neu weithiad, yn rhanol n u yn hollol, law-weithfeydd neu lofeydd, ac ar weithredoedd. Bydd yn rhaid i'r moddau a'r ffyrdd yn mha rai y gosodir y trysorfeydd allan gael eu penderfynu gan Gynhadledd, o'r hon y bydd yn rhaid rhoddi saith niwrnod cyfan o rybudd i bob Cyfrinfa yn yr Undeb. YMDDIRIEDOLWYR. 18.—Bydd tri Ymddiriedolwr i gael eu dewis pi rai a Sarhant yn eu swyddi cyhyd ag yr ewyllysia yr Undeb; ac mewn acbos o wagle neu wagleoedd, dewisir arall neu ereill gan fwyafrif y Cynrychiolwyr mewn Cynhadledd. Cyv. y cymudir Ymddiriedolwrs oddicithr mewn camymcbiygiad o'i eiddo ei hun, pryd y symud- ir ef ar unwaith, bydd rhaid gosod achos ei svmudiad o flaen y Cyfrinfaoedd, a'i bender- fynu yn olynol gan fwyafrif o r Cynrychiolwyr mewn Cynhadledd. OL-DITYLEDION CYFRINFAOEDD. 19.-Unrhyw Gyfrinfa yn esgeuluso talu dau gvfrandaliad misol i'r Dosbarth o fewn 14 o ddyddian wedi rhybudd rheolaidd o eiddo yr Ysgrifenydd, a fforltctia. eu budd yu yr Undeb.

u, Colofii y Cytriry. [DAK OLYaUBTU T. D. ISAAC. Cwareu Teg i'r Cymry. GAN E. PUTMAN DAVIES. 0 bryd i bryd byddaf yn gweled rhywun neu gilydd yn gWneyd cydmhariaethau annheg, wrth gydmharu yr hen genedl a chenedloedd ereill; ac yn gweled beiau a ffaeleddau ynom syd( lawn cynddrwg mewn cenedloedd ereill, ns nad lawer gwaeth. Carwn agor tipyn bach ar lygaid yr anwybodus i edrych yn gywir ar bethau fel y maent. Bydd llawer yn myncd trwy y byd yma heb weled ond un ochr i bob peth; ac ar yr ochr bono y byddant yn byw a bod. Gwna hyn i mi feddwl am bregethwyr Cymru sydd yn talu ymweliadau ag America Ya mhob tref a phentref lie bregethant trwy y wlad, wrth reswm byddant yn aros yn nhai dynion sydd wedi bod yn weddol lwyddianua yma, ac nis gall y rhai hyny lai na siarad yn nefolaidd am y wlad, a dynion folly fydd bron eu holl gwmpeini; ac wedi cyrhaedd yn ol i Gymru dechreuant ddarlithio ar America, heb wedi siarad gair efallai a dyn tlawd o New York San Francisco, a mawr y ganmo!iaeth a roddant i'r wlad, gan achosi llawer i ymfudo a fuasai fil gwell iddynt fod wedi aros gartref. Oi 1 buasai fod eu g-allu sylwgar mor fychan, gallasant weled fod dynioh wedi symud o Sir- oedd amaethycTdol Cymru i Sir weithfaol Mor- ganwg, a siroedd ereill, ac wedi dyfod yn gyf- oethocach ddwywaith yn haner yr amser. Nid dyn felly oedd Dickens, y nofelydd enwog,ond byddai ef yn myned i blith pob math o ddyn- ion, er ei alluogi i ysgrifenu yn gywir ar bob peth, a thyna ddylai pawb wneyd sydd am wneyd cydmhariaethau cywir a gonest. Beunydd y dywedir wrthym nad ydym yn "business people" da, ac nad ydym wedi troi allan lawer o enwogion dysgedig, ac yn y blaen Nid yw hyny yn gywir, o herwydd yn ol ein rhifedi, diau nad ydym gystal a neb pwy bynag. Edrycbwch ar bethau fel yma; sef, os gallwn ni ddangos un Cymro am bob ugain Sais, deuddeg neu bymtheg o Wyddelod, ac v.yth neu ddeg o Ysgotiaid, ni a fyddwn cyf- uwch a hwythau; ac ond i ni edrych yn fanwl deuwn allan ar y top. Pe byddem ar ol fel "business people," y mae rhesymau da dros byny. Er enghraifft, gwelais y gweithwyr hai- air,, glo, ac alcan yn Nghymru yn enill o ddwy i bedair punt yr wythnos, bron am flynyddau lawer yn ddistop, ac felly nid oedd chwant ar y bob! i fyned i fusnes, pern y gallasent wneyd by woliaeth mor gysurus a diofid wrth weithio, a hyny heb fod yn galed iawn, a thyna un achos eu bod yn gallu canu mor dda, o her. wydd os Bydd dynion yn gweled amser caled iawn yn yr hen fyd yma prin iawn fydd hwyl y datganu. Mewn ymgom a llawer o Ysgotiaid a Gwyddelod, dywedent wrthym fod wythnos- a i a misoedd yn myned heibio nad oeddent yn gweled tamaid o gig yn dyfod i'r bwrdd, ond 0an y cyntaf bwyd lIaeth a chyrch, a'r olaf tatws ac ysgadan. JC mae dynion felly wedi arfer byw yn galed iawn, a chyuil, ac wrth gwrs yn gallu gwneyd "business people" da pan gant gyfle at hyny. Ni welais yn y siroedd tlotaf yn Nghymru na fuasai bron bawb a chig ar eu bwrdd unwaith y dydd, ond nid felly hyd yn nod yn siroedd amaethyddol Lloegr, o herwydd y mae y cyf- logau yn iselach yno nag yn Nghymru. Tu allan i'r America ac Awstralia, y mae y cyf. logau wedi bod yn uwch yn Nghymru nag un man arall, ac nid yn rhyfedd eu bod yn bodd- loni gweithio. o herwydd yr oeddyu- yn cael tal da am hyny o'u cydmharu a gweithwyr y gwledydd cylchynol. Ceir er hyny yn nhrefydd mawrion Lloegr Gymry sydd yn y rhes flaenaf fel "business people." Cymry o Llanstephan, Sir Gaer- fyrddin, oedd y Purell Brothers yn Llundain, y gwneuthurwyr dilladau mwyaf yn y byd, a bnont farw yn werth amryw filiwnau o bunoedd ra; blynyddau yn ol. Cymry o ger Llandeilo, Sir Gaerfyrddin, oedd y Thomas Brothers, Bryste. y gwneuthurwyr sebon enowg; ac fe gafodd un o'r brodyr ei ethol yn faer dros y ddinas fawr hono ryw dair o weithiau. Gwir mai Sacson oedd y Crawshays, y Guests, y Fothergills, y Vivians, ond rhaid cofi,) mai oenedl orehfygedig cedd y Cymry, ac heb gyfalaf, yr ysbryd, na'r wybodaeth i fyned i fusnes ar y large scale fel y Saeson. Ond y blynyddau diweddaf yma. wedi i arian a chwareu teg_ ddyfod i'r wlad, ceir gweled eJowau fel yma yn mhilth y rhai blaenaf 0'1 anturiocthwyr masnachol: y Dafisiaid, y Wil- lian-siaid, a'r Jonesiaid, yn britho y Dywysog- aeth. Crewn fod ein cencdl ni ychydig bach yn uwch na'r un genedl arall, er fod llawer i "Shoni Hoi" i'w weled yma hC acw, ond ceil eu gweled hefyd yn britho cenedloedd ereill yr un fath, os nad Ilawer mwy. Rai blynyddau yi ol yr oedd gohebydd galluog yn perthyn i'r Harper's Weekly," ar daith trwy y wlad hon, a phan yn Merthyr Tydfil ysgrifeani ei foJ yn cael y dosbarth gweithiol yn Nghymru o lawer mwy boneddigaidd a gwybodus na'r cyfryw yn Lloegr a'r Alban (Scotch), a chan iddo eu cael hwy felly yn Merthyr, nid oes achos ofni iddo gael rheswm i newid ei farn niewn un man arall yn y Deheudir. Nis gwn ond am un gwendid pwysig yn perthyn i ni, sef ein pleidiaeth ffol ac annuwiol, a phe bai ) n bosibl carthu sectyddiaeth o ymenyddau y Cymry, credwyf y byddent y dynion harddaf ar wyneb y ddaear. Mae'r "un drwg" yn gwybod am y gwendid angbytunol hwn er yn foreu it". a dhollasom ein "gtnedigaeth fraint," sef ein gwlad, o'i herwydd, ac os na ofalwn, ni gollwn eto yr auuewid sydd yn aros dynion sydd yn earu lies cyffredinol eu gilydd. n nid pliediaeth a sectyduiaeth fel sydd uchaf ti ben yn ein plith yn bregenol.

.0 — A Cure for Stubborq Coughs. The medical profession report particularly good results from the use of Angier s Petro leum Emulsion in relieving stubborn coughs. Antiseptic, soothing,, healing, it not only stops the cough and heals the soreness and inflamma- tion of throat and lungs, but it assists stomach and bowel action as well and greatly improves the general health. It is equally good for the cough of chronic bronchitis with profuse ex- pectoration, the dry harsh throat cough, the persistent irritating cough of influenza, and for 'whooping cough and croupy cougfifl of children. It is pleasant to take and agrees with the most delicate stomach. Of all chemists. CAUTION.—Ours is tho original Petroleum Emulsion. It is made with a special oil ob- tained from particular wells, and carefully purified by our own process. Imitations mado wilh ordinary petroleum cannot have the same effect. Be sure to get Angier's. A free sample on receipt of 3d. for postage. The Angier Chemical Company, Ltd., 32, Snow Hill, London, E.C.