Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
13 articles on this Page
Hide Articles List
13 articles on this Page
NODION NED LLWYD.
News
Cite
Share
NODION NED LLWYD. CVNHADLÐDD Y PRYFAID. Pan gododd yr haul i weau y dydd o'lr blaen ^ddyliais yr awn am dTO i gyfeiriad y Moxfa. cyrhaedd i'r lie gwelwn rai canoedd, os nad Eiiloed d o bryfaid yn myned ar ffrwst o gyfeiriad y Tlodty. "Bobol anwyl," meddwn wrth rhyw ddyn, "i ba 1e mae y rhiai hyn yn myned?" Wn i ddim yn wir," meddai, "os nad ydynt ya myned i gadw cynhadledid yn yr awyr agored. .a.e yna ymoisodliad creulawn a chas wedi cael el. wneud arnynt dydd Gwener diweddaf gan "ai yn y Workhouse." "Diar mi, pa ddrwg 1lJ.ae y creaduriaid wedi ei wneud?" "Y peth oreu fyddai i chwi fyned ar eu hollau, 'toes gJin ddim, amser 11 siaxad heddyw, rhaid i mi Wd," meddai y dyn, ,ac i ffwrdd ag ef. Aetkum inau ymlaen yn ddistaw, a gwelais y Pryfaid yn disgyn.; ac morfuan ac y cawisent un i eistedd mewn trefn, gwelwn un o j^n.ynt yn codi i fyny i egluro, yn ei ddull ei Uri) yr amcam oedd ganddynt yn galw cyfarfod cyhoeddus. Dywedai fod yn amlwg fod Thai °'r awdurdodau goruchel wedi bod yn siarad danynt, ac yn ceisio cael allan gy.nllun i w ^Qystrio. Yr oedd yn bwysig iddynt gaeil cyd- ddealltwriaeith pa tfodd i weithredu yn y tfhag- ftlw:g ar y dinystr oedd yn debyg o dd'od i w ^yf&rfod. Yr oeddynt yn cwyno ein bod ni neu ra-i o'n teulu yn poeni preswylwyr y ty er's blyn- Kidau, Mae son wedi bod lawer gwaith o r am ein difa, o.nd mae v siarad hwruv, fel Hawer siarad gan y bobl, wedi myned heibio ddisylw ond yn awr mae yn ymddanigas eu bod o .ddifrif. Mae un o'r boneddigesau wedi cynieryd y mater i fyn-y. ("Enw, enw," meddai arnryw.) "Na, roi mo'r enw. Yr oedd hi yn aVirgryinu fod y mater i gael ystyriaeth y ^^ddyg^ gan- feddwl mae yn debyg ybuaslai ef sicr o'n lladid ni i gyd. Fel un o honoch, le^Ta i ddim llai met teimlo yn falch am ein bod Yn llwyddo i gael ¡syilw pobl mor bwysig." Ys. '§y>dwai y gw,rand awyr eu hesgyll fel arwydd o Synaeiradwyaeth i isyl wélJdau yr un oedd yn gosod y mater ger bron. Wedi hyn esgynodd un arall 1 ^y i ymyl y fan yr oedd y oadeirydd (!) Dy- Odd "Fod yru dda g.anddo eu bod wedi codi aHaa yn fyddin mor gref, bod y mater yn bwysig u bywyd mewn peryg-l os na ellir trefnu rhyw tt°rdd ,0 warediigaeth. Dywedodd amryw yn y tyfarfod ein bod ni yn 'nuisance." Pa'm y ayiem oddef peth fel hyn? Yr wyf fi, fel un, yn ^ntro d-weyd fod genym cystal hawl i fyw a'r oedd yn siarad -ac mae creulondeb ydyw am ein iiadd. Feallai y dywedir nad A?■y**1 yn gwneud dim am ein bwyd mae' yna rlQedd o fodau uwch na ni ar yr un tir yn union. e ddeallais eu bod yn meddwl am ddyfod a'n ^h-Os nii ymlaen eto yn y Council yn y dref. feddyliech chwi, frodyr, noidem ar rhyw o hoinom i fyned yno i wel'd beth a wneir? yn debyg fod yma amryw yn barod i <<P eyd eu barn, felly rhof gyfl^e iddynt." {Wda'ch caniatad, Mr. Cadeirydd, mi gynygiaf tyddin o honom yn myned i gyfarfod eiin ^'yniion y tro nesaf y byddant yn d'od at eu |^yddi a g0fyn iddynt yn garedig gandatau i gael; ,aros yn y ue dros y gauaf ymia, ar yr niod ein bod i gadw o'r goilwg." Eiliwyd y .^ygiad, a phasiwyd yn unfrydol. Cynygiodd ■Tn arall "Nad oedd yr un o honynt hwy, a'u hefyd i gymelil eraill, i gadw rhag myned 11 !agos i Glan Conwy, oblegyd gwr oddiyno ^dd yr unig un oedd yn dangios dipyn O1 gyd- vSuimlad a hwy." Cyn iddynt fyned {^^llach. daeth motor-car heibio, a thybiasant 0jd 'gjmau mawr yn dechreu tando arnynt, lied, ^ant eu hesgyia sidanaidd, ac aethant yn oi l pm'dogaeth y Tlodty i wylio p>a beth a wraenir Byddai yn ddiogelaoh i'r Gwarcheidwaid am orchudd dros eu gwynebau y tro nesaf, feal.lai y tymir gwiaed o rai o honynt. 'Vir ddWni yn gWe]€(j f0l(j teimladau uchel yn codi m em herbyn! C:vNHADLEDD ARALL. oedd hon draw yng Nghaerdydd. Oddeutu 2>5OO O gynrychiiolwyr wedi cyfarfod yno i basio P^nderfyniadau oondemnli-ol ar w,aith y Llyw- ^raeth yn gohirio Mesur y Dadgysylltiad, ac oedd 'Mir. Lloyd-George i gael oerydd am na Jddai yn igwasgu hyn ymlaen. Ond druan o ^nynt, nid oeddynt yn meiddwl pan yn trefnu I kynhadledd y buasai ef yn myned yno o gwbl. nd yno yr aettih, ia gwnaeth yno un o'r areiith- goreu a wniaefh erioed. Y:r oedd dylanwad -&taet vn gymaint .fel v cododd y gynulleidfa T,1 'ar eu traed. Os oedd ymysg y dyrfa rai yn y ddirgeil feddwl fod yr Aelod Anrhydedidus oddOerl yn eii sel a'i gariad tros1 y wlad a'i mag- > ami wig ydyw iddo eu hargyhoeddi oil o'u Sj5lsynttad. Buasai yn dda genyf fod yno i ^y^ed yr araeth a gweled yr olygfa ddilynodd
Advertising
Advertising
Cite
Share
400. Also. fsTMON WILLIAMS! ▼ (Late W. S. & S. WILLIAMS), | j The Compton, COLWYN BAY, | T EGS to announce having Completed this Season's Purchases that he has NOW ON SHOW a f Jr^ a Nice Collection of all that is Newest and Smartest in — I Millinery, Flowers, Feathers, Costumes, Mantles and Jackets, I Dress Fabrics, Furs, Blouses, Skirts, &c., 8zc. —. ♦ L: First Class Dressmaking on the Premises at Popular Prices. I I A VISIT OF INSPECTION IS RESPECTFULLY INVITED. 2724 I
LLANFAIRTALHAIARN.
News
Cite
Share
LLANFAIRTALHAIARN. Y GYMDEITHAS LENYDDOL. Nos, Fawrth, Hydref 8fed, cynhaliwyd cyfarfod cyn- ,t3\f y gymdeithas hon yn Y sgol y Cynghor, pryd y cymerwyd y gladarr gan y llywydd newydd, Mx. E. T. Rowlands, Y FeLin. Wedi can gan M'iss Owens, Gatehouse, galwyd ar Mr. Mere- dydd Owens, Plas Isa', i ddarllen papy.r ar "Y manteision :sydd yn deilliaw o'r Gymdeithas Lenyddol." Cafwyd sylwadau pellach gan Miri. John Evans. W. Harrison, Richard Roberts, E. Hughes, a Miss Rowlands. Ar gynygiad John Evans, pasiwyd pleidlaig o ddiiolchgaxwch i Miss Owens a Mr. M. Owen am rodidi agoriad mor dda i'r gymdeithas. Ar y diwedd ymaelod- odd lliaw9 a'r gymdeithas.—AELOD.
[No title]
News
Cite
Share
"Y GENINEN" ein Prif Gylchgrawln Cei-iedlac,t-hol.-Y,s,gr,ife,nir iddo gan oreugwyr llenyddol y genedl. Rhodderarcheb am_ y flwyddyn nesaf yn ddioed, rhag cael siomedig- aeth. Aio64
Advertising
Advertising
Cite
Share
Dustonizer. Dustonizer. Dustonizer. USED IN COLWYN BAY, RHYL AND ELSEWHERE. Acknowledged by Engineers to be the only material yet introduced that did not come under the Heading" of Palliatives Acknowledged by Surveyors to be a perfect Cure for Dust Preventing. This material is also supplied as a Liquid for treating present surfaces of Roads already constructed. The only Perfect Cure for the Dust yet Discovered. INVALUABLE IN TOWN AND COUNTRY. /VVT To Pedestrians, Householders, Shopkeepers, Farmers, 111 ill li anc* ^ar^et Gardeners, and ALL who use the Roads -UvV/Al either for Business or Pleasure. ONCE USED, ALWAYS USED. Full Particulars from The PATENTEES and MANUFACTURERS of The NEW PATENT DUST PREVENTATIVE AND ROAD BINDING MATERIAL "DUSTONIZER" I (The only. Perfect Cure for Dust Discovered). MESSRS. KNEESHAW, LUPTON & CO.. HEAD OFFICES: 41, OLD HALL STREET, LIVERPOOL, WORKS: l'he LLYSFAEN QUARRIES, Llanddulas, N. Wales. Lump Limestone, also Crushed Limestone, Chippings, Dust and Lime Citable for Chemical, Building, Agricultural, or_ Hydraulic purposes, SuPplied by Rail or Water in large or small quantities. | Tarred Limestone Ashphalt supplied in all sizes. B Telegrams NANT, LIVERPOOL." Telephone, Liverpool No. 2047.^ | 3546
Llith Syr Tomos Jones.
News
Cite
Share
Llith Syr Tomos Jones. 0 LANRWST I DRAWSFYNYDD. Wrth dedthio YN Y TREN yr wythnosau hyn, y mae y wlad, i bob un sydd yn meddwl, irw gweled mewn rhyw gyfnod pwysig iawn. Diameu na welwyd Cymru erioed mor fyw i'w buddianau ac y mae ei phla'nt wedi dyfod .allan iamddiffyn eu gwlad ag i geisiocael yr hyn sydd iawn a theilwng iddi. Wedi bod dan draed y Saeson. yr ydym ar hyd ein hoes, ia chrafu hen esgyrn wedi (iddynt eu taflu o'r neilldu. Ond yn awr, ymae yn aanlwg fod y byrddau i gael eu troi, ac y caiff CymTu fechan ei hawliiau, a bwytta yr un mel 0 gwch y Llywodiraeth ag y mae v Sais wedi ei gael er cyn. co'f, tra y;r oeddym ni fel cenedl yn ddi)staw edrych arino yn mwynhau o'r brasder. Yn y itren y dyddiau hy,n, cewch gwmpeini, am ran o'ch taith, goreuon. ein cenedl yn myned i fyny i'r Brif Ddi-nas i roddi eu tystiolaeth o flaen Y DDIRPRWYAETH EGLWYSIG. Y mae tystiolaeth yr etnwad Fethodistaidd ying Nghymru yn cynwys cyfeiiri-adau arbenig at dduwinyddiaetlh yr enwad. Siaradwyd gan y
Advertising
Advertising
Cite
Share
NORTH SHORE MILL CO., LTD., LIVERPOOL, SYDD YN GWERTHU 3 Y Blawd Goreu yn y Farchnad. tv Q RHENIR 10/- O WOBR wneud llinell i orphen y LLYMRIG. CANLYNOL:- Norshore, M.X., a B.I., 1-1 Canmolir y rhai'n ymhob man, O g Maent yn dda, ac yn rhad r Q Dwed pawb yn y wlad— C Torer hwn allan acanfoner i MX. Weekly News Office, Conwy, erbyn Hydref 25ain. Pob ymgeisydd i roddi ei enw a'i gyfeiriad yn llawn. Bydd barn y beirniad yn derfynol. L27I7
[No title]
News
Cite
Share
Parchn. John Owen Thomas, M.A., R. J. Rees, M.A., j/ Morgan Jones-, Evan Jones, a Mr. Peter' Roberts, LTanelwy. Tystiodd Mr. Peter Roberts, Llianelwy, Trysorydd Cymdeithaisfia'r Gogledid, am gronfeydd y C'yfundeb. Dywed- odd nad oeddynit yn cynwys easgliadau lleol unigol er eu cynhaliaeith eu hunain, megys, etr .erngraiifft, ca.sigliadau ait y weinidog1- aeth, a ffvirhaeddoidd y sw.m o ^121,000 yn 1905, ne-,u gasglaid at ddyledion capel,au, a haeddodd y iswm o [ö6,000 yn 1905. Yr oedd trysorfeydd y Cyfundeb, am y rhai y rhoddodd efe f any lion, ym cynwys yr hyn a ganlyn.: £ Trysorfa'r Ugeinfed Ganrif 100,000 Trysorfa Gynortbwyol Gogrledd Cymru 2,690 Trysorta Owein dogion Gogleda Cymru 39-2^3 Trysorfa Gweinidogion Deheudir Cyxiiru 15,170 Assurance Trust" ^>9°2 Trysorta Fenthyciol Gogledd Cymru 5,291 Cymdeithas Genhadol Dramor 197,852 Trysorfa Coleg y Bala ..s0.su8 Trysorfa Coleg Trefecca 32.400 Llyfrgell -— 15,556 Cartrefi Bontnewydd, Caernarton 10,000 Darlitliiau Davies 2,000 Cyfanswm •• ^479.712 Dywedodd v Parch R. J. Rees, M.A., Aberyst- wyth, fod irhif y plant cysylltiol a'r eglwysi yn 80,365, a rhif yr aelodau perthynol i'r ysgolion Sabbothol yn 222,3.39. Yr oedd isel yr enwad gyda'r wsgolion. yn ddigamsyniol, a dilyn.id hwy g)an hyd yn oed yr aelodau mwyaf oed,ranus yn, yr eglwysi. Yr wyf yn oredu fed y Saeson yn ago.r eu lWgaid ac yn dychrynu wr.th feddwl fod yng Nghymru y fath allu Yrnaneildduol girefyddol; a chiredaf cyn, y diweddir yr ym- chwildad y bydd i ami i hoelen wyth wedi ei rhoddi yn arch, yr Hen Fam. Do, fe blanodd hen gewri Cymru-Howel H.arries a Daniel Row- lands:—fesen fach yn naear ein gwlad yr hon sydd erbyn hyn wedi myned yn dderwen gref, aderwen hollol Gymreig; ciblegyd nid ei iphlanu yn blanhi,gyn yng Nhymru a ga,fo>dd, ond yn. fesen. Had mwstard yn y ddaear wedi myned yn bren mawr, a miloedd ar filoedid, fel y gwelir uchod. o adar iruefol yn nythu ar y cang- henau. Oredwn y daw daionii rnavsr i ni o'r cyfarfyddiad a'r ymchwiliadau hyn. p.e dim ond d'angos fn IJaanes a.r hyn stYddgleinym fel I cenedl. Yr oeddrhai yn v tren y dyddiau diweddaf yn myned i GYNHADLEDD CAERDYDD, lIe y cafwyd cynrychiolaeth gref o holl Ymneill- duwyr Cymru ystyried sefyllfa, cwestiwn. y Dadgysvlitiad. Yr oedd Mr. Lloyd-George yn v tren yn myned yno, a'r gwyr a fu yn bldno Israel y mi.soedd diweddaf; ond ni chawsanrt gymaint o wroldeb v ddweyd yr ensyniadau yn ei wyneb fel yr oeddynt yn ei wneyd yn ei gefn, Ffwlibri noeth yw credu na dywedyd fod swydd yn y Weinyddiaeth wedi Uadd cenedl- aetholdeb Mr. Lloyd-George. Dim o'r f-ath beth. Nid rhai felly yw Mr. Lloyd-George a Mr. Herbert Lewis, yr hwn, meddai un brawd yn y tren, wrth siarad am dano, sydd vn athraw ysgol Sul yn, un o'r eglwysi Cymreig lleiaf yn y Birifddinas,, ac mor ffyddlon i'w ddosbarth ag yw i Dy'r Cyffredin. Wrth fyned yn y It:ren cewch hefyd gwmpeini llawer v ddyddiau hyn yn myned i GYNHADLEDDAU DIRWESTOL Sirol Gwynedd a Lerpwl; iac yrnae y brodyr a'r chwiorydd yn hynod selog gyda'u pwnc. Ond y mae Cymru yn addfed i luaws o welliantau dirwestol er's blynydidau, a,c hyd yn hyn wedi gorfoid disgwyl yn ofer. Pwysleisia Mr. Herbert Roberts y dydd o'r blaen y pwysigrwydd i Gymru fod ynl unol i gefnogi'r Llywodraeth i roddi i ni ddeddfwriaeth ddirwestol g.ref yn y tymhor nefsaf. Mae genym yn y Senedd yn awr fechigyn iach yn y ffydd ddirwestol. Wrth anNchcyfarfod o ddirwestwyr yng Nghriccieth yr wythnoSi ddiweddaf dywedodd Mr Lloyd-George fod Prydain Fawr yn gwario mwy o arian ar ddiodydd meddwol nag un genedl ar'all. Y mae'r am,ser, meddai ef, weddi doid p,ryd yr oedd rhaid i ymgodymu o ddifrif a',r fasnach, yr hon oedd yn gwanhau adnoddau pTydain, ac yn eu nherth mewn, CYISI. tadleuaeth fasniachol a gwledydd eraill. Cym- merer y pwnc mawr o'r rhai inii weiithiant o gwbl (unemployable), nid y di-waeth (unemployed). Mae yma filoedd, os! nad filiynau, o'r rhai yma yn ein gwlad. Yr oeddent yn rhai nad allent weithio am fod yr hoenusrwydd a ddylai fod ganddynt wedi ei golli cyn eu ganed hwynt. Yr oedd rhengau y diwaith yn cynyddu fLwydd. yn ar ol blwyddyn, a cheoihedlaeth ar ol cen- hedlaeth, am fod y rhai oeddynt yn chwyddo eu rhengiau yn cael eu geni ond yn hanor dynion, drwy',r dd-iod. Yr oedd Prydain wedi llwyddo yn y gorffenol yn herwydd yr heddweh oedd yn teyrnasu, ac am fod ei phoxthladdoedd yn agored orndnis. gall ddal ei fhir os peri y bobl i yfed tua dau can' miliwn y flwyddyn, tlra yr oedd heddwch yn ffynu mewn gwledydd eraill. Bwriada'r Llywodraeth gymeryd v mater mewn Haw y flwyddyn nesaf. Nid oedd y Mesur yn barod eto, ond oredai ef y byddai yn fesur da. Cyngho-rai Mr. George y dirwestwyr i gofio un peth. Nid oeddynt ar benau eu hunain yn fwy- afrif yn y wlad, and yr oedd yna filiynau o bobl y rhai, er nad oeddynt yn ddirwestwyr, eto oeddent yn fyw i beryglon y ddiod ac yn barod i gynorthwyo' y dirwestwyr i raddau helaeth iawn. Nid oedd efe yn cydolygu fod rhaid i'r rhai nad oeddent yn ddirwestwyr i gadw yn glir oddiwrtih yr achos dirwestol. Yr oedd yr ymdirech a wneir yn erbyn y fasniajch yn gofyn am gynorthwy pawb. Rhaid cael cynorthwjr y rhai a yfent yn gymedrol er cario y mesur drwodd. Wrth gwr.s, v dirwestwyr fyddent y corff cryfaf ond rhaid iddynt wrth gynorthwy eraill yn, yr ornest {aWl"" er llwyddo. Dyla.sai y dirwestwyr gofio nad allent gael pob- peth ar unwaith. Rhaid oedd i'r mesur addaw- edig fod fath na roddai arswyd i'r wlad. Rhaid oedd myned yn mlaen yn araf er llwyddo. Feallai y bydd hyn yn gysur i lawer o'r rhai sydd yn trafeilioi i'r cynhadleddau a'r cyman- faoedd i basio penderfyniadau i ddal ymlaen i ymosod ar y nodded a Todd:ir i'r fasnach yn yr amseroedd a fu gan y Llywodraeth, Da yw gweled y merched mor fywiog gyd a'r adlos hwn. Y m'aerut yn fwy. os yr un, yn awr na'r meibion. Siarad arall yn y <1Jren yw TY YR ARGLWYDDI, a',l bod hi wedi dyfod yn. amser rhoddi terfyn ar lie hwnw. Y mae rhyw son yn y tren y bydd i'r Llywodraeth, pan gyfaxfyddai nes,af, basio ar fxys fesurau a wrthodwyd gan yr Ar- iglwyddi vn ddiweddar ac fe allai, yn eu mysg, fesur yn yr hwn y mvnegir ewyllys Ty'r Cyffredin parthed hawliiau ac awdurdod Ty'r AT- g] wyddi. Belth wedyn? Wei, fe ddywedir yn y tren "Os ymgyndyna y gwyr5 ni iL apeliwn at v wlad, a gwn nad yn ofe.r," ebe y Prif Weinidog. Os felly, gellir disgrwyl y bydd Etholiad Cyffredinol yn niwedd 1908 neu ddechreu 1909. Beth byniag am hyny, dyma glywir wrth wrando. Yn y tiren clywir llawer o siarad am Y BARNWR ENWOG sydd newydd farw-Barnwr Hawkins.—wedi cyrhaedd "yr oedran teg o 92 mlwydd oed. Byddai yn cael ei ystyried gan rai y barnwr mwyaf calon-galed a fu erioed, a bedyddiwyd ef gan rai yn "The Hanging Judge." Efe ym- ddangosodd diro-s y Goron i erlyn Hawlydd Tichborne, a gwnaeth hyny yn effeithiol. Yr oedd gan' bob txoseddwr ei odn. Meddai lyeaid wnant greu arswvd bron ar bawb. Y m,ae yn'tau yn awr wedi myned o flaen ei Faxn- wr. Nis gwyddom a ydyw yn gallu .sefyll heb igirynu. Pan yn teithio gyda'r tren yr ydych yn dyfod I OLWG Y MOR yn fynychi, ac y mae y mor yn dyfod a llawer o adgonon i ddynf yn y tren. Y mae yr ymwelwyr oil o'r bron wedi mvned toag adref, a elanau y mor wedi eu clirio; y tai ymdrochi wedi myned i'w cadw a'r mulod i bori hyd yr haf nesaf, a Dafvdd Jones yn rhuo bass yn ei donau, ac yn poeri am ben pawb a ddaw yn ago.s ato, fel na feiddia yr un cychwr fyned i'w nofio, Ydyw, y mae y tywydd oer a'r gwlaw a'r cen- llysg fu y dyddiau diweddaf yn gorchymyn- i bawb fyned i lechu, Cwyno sydd mewn llaweir man mai haf sal iawn mae hi wedi wneyd i brieSiwylwyr glan y mor, ag mai pur wag yw eu pwrs i fyw arno., a thynu mer allan ohono mis- oedd y g.a-uaf. Ofnir mewn llawer man v bydd rhaid" gwetrthu dodrefn arnl un cyn yr haf nesaf i dalu y rhenti ac i gael ymborth. Pan yn edrych y dvdd o'r blaen, trwy y ffenestr daeth awel o wynt a'r -gan dlos hon i'm Haw ar y telsrtyn., AR LAN Y MOR." Yn hofifus swn v tonau, Diflana byd o ofnau, A sychir ymaith ddagrau, Ar Ian y mor. 'R'ol gafid mawr a blinder, Mor fekis rhoi'r gforthryrnder, I orwedd yn v dyfnder, Ar lan y mor. Mor hoffus grvvel'd y tonau, Yn mwyn gofleidio'r crcigiau, Tra rbed yr helltiori ddagrau, Ar lan y mor. Yn swn y don a'i murmur, Yn mor o asur, Mi welaf serch mewn myfyr, • Ar Ian y mor. Mae'r lleuad yn nos wylio, A'r awel bur vn suo, Tra'r don yn ysgafn ddawnsio, Ar lan y mor. Pan ddaw y stormydd grarw, A'r mor i gyd mewn berw, Bydd adgof hoff yn nghadw, 0 Ian y mor. Ffarwelia'r fwynaidd awel, A'r haul wrth liwio'r gorwel, Rhof finau'n dawel ffarwel I Ian y mor. Feallai y bydd yr uchod yn bxofiad i rai o hen ymwelwyr glan y m&r. Dywedwch chwi a fynoch, yr ydym yn byw mewn am,seroedd RHYFEDD IAWN. Amseroedd prysur a rhyw fyned mewn pob peth, a phob peth yn goirfod myned gan rhyw allu. Pwy erioed a fuasai yn meddwl am awyr-long i fyned haner can' milldir mewn tua dwv awr. Y diwrnod o'r blaen daeth neges drwy gyfrwng y pellebr-diwefr bellder o saith mil o filldiroodd, sef o Manila i Morien. ar Ian y Tawelfor.
--_,---_-Arholiadau Gorsedd…
News
Cite
Share
Arholiadau Gorsedd y Beirdd. Y mae Cymdeithas yr Orsedd wedi trefnu y bydd arholiadau yr Orsedd am Urddau, o hyn allan, yn cael eu cynal mewn gwahanol fanau canolog yn siroedd Cymru a rhai o brif drefi Lloegr, tua thri mis cyn yr adeg y cynhelir yr Eisteddfod Genedlaethol—ac nid fel o'r blaen, ar adeg yr Eisteddfod, yn y dref lie y cynhelir yr Eisteddfod. Dyma bynciau'r Arholi am y flwyddyn 1908 :-URDD BARDD Awdl "Y Fyn- went," gan Dafolog (gwel Y Geninen am Orffenaf, 1903); Arwrgerdd Esaiah," gan Gadfan (gwel Caneuon Cadfan "); "Yr Ysgol Farddol," gan Ddafydd Morganwg; a chydna- byddiaeth a Gwaith Barddonol Cynddelw.— URDD OFYDD: Erthyglau y Proffeswr Anwyl ar "Lenyddiaeth Gymraeg o Dudur Aled hyd Edmwnd Prys" (gwel Y Geninen 1903—1905) Gramadeg Cymraeg (Dewi Mon); a Hanes Cymru" (0. M. Edwards), Rhan I—(fel y gwelir yrydys wedi dewis llyfaau i arholi ynddynt sydd yn mhell o fod yn ddrudfawr ac anhawdd eu cael. -URDD DERWYDD Rhaid i'r ymgeiswyr fyned trwy arholiad Bardd neu Ofydd.—URDDAU CERDDOROL :—Pencerdd i, Cynghaneddu Alaw (Harmonizing a Melody): 2, Cynghaneddu Sawd (Harmonizing a Bass); 5, Gwrthbwynt Syml (Simple Counterpoint); 4, Gwrthbwynt Dwbl (Double Counterpoint); 5, Ateb Testyn Ehedgan (Answering Fugue Subject); 6, Ysgrifenu Ehedgan i ddau lais (Writing a Fugue for two voices); 7, Hanesiaefh Gerddorol (Musical History); 8, Offeryniaeth—Cwestiynau ar gylch, ansawdd a dosbarthiad yr offerynau (Orchestration-Questions on the compass, quality, and the classification of the inst,yuments).-Cerddor; 1, Ychwanegu tri llais at alaw syml (Adding three parts to a simple Melody); 2, Ychwanegu tri Ilais at Sawd wedi ei rifnodi (Adding three parts to a figured Bass); 3, Gwrth- bwynt syml i ddau a thri llais, nod wrth (Simple counterpoint in two and three parts, note against note) Hanes Cerddorion Prydeinig, 1800 -1850. Fe nodii tri cherddor (Hi's tovy -Byitis h composers. Three musicians will be nained).-Cerdd Ofydd—: i, Mydr o chyweirnodau alaw roddedig (Rhythm and keys of a given Ilelody) 2, Cyfryngau (Intervals); 3, Cord Cyffredin ei wrthddulliau, a'u teithi (Common Cord: its inversion and their progressions); 4, Cynghaneddu Sawd (Harmonizing a Bass) 5, Prif ddigwvddiadau yn Hanes Cerddor- ion Cymreig 1825-1875. Fe nodir tri cherddor (Principal events in the History of Welsh Musicians 1825-1875). Three musicians will be named.- Gellir gweithio v papyr yn y Sol-ffa neu'r Hen Nodiant. Gellir ateb y gofyniadau yn Gymraeg neu yn Saesneg, ac yn yr Hen Nndiant neu y Tonic Sol-ffa. ARHOL WYR :-Urdd Bardd: Dyfed, Bethel, a Dyfnallt. Urdd Ofydd: Ben Davies, Cadfan, a Llwydfryn. Urddau Cerddorol: Pencerdd Gwyn- edd, Mr Wilfrid Jones, a GwiIym Alaw. Bydd yr arholi yn mis Ebrill. Am "fanylion pellach anfoner at Gofiadur yr Orsedd, EIFIONYDD, Caernarfon.
LLYSFAEN.
News
Cite
Share
LLYSFAEN. ANRHEGU GWEINIDOG.—Diwrnod dydd- orol a hapus ym mhlith y Wesleyaid, ac eraill o ran hyny, oedd dydd Llun, Hydref 7fed, yn y lie uchod, ar achlysur o gyflwyno an,rheg i'w cyn-weinidog, sef y Parch. D. Tecwyn Evans, B.A. Oddeutu tair blynedd yn ol daeth Mr. Evans yma yn is-arolygwr, a'r Parch. Evan Jones yn brif-arolygwr eylchdaith Abergele. MewncanlyruvaJd i iechyd 'Mr. Jones dori i lawr, gwnaed Mr. Evans yn brif-arolygwr am y flwy- ddyn yn diweddu Awst. Yn ystod y tair blyn- edd hyn dechreuwyd ac adeil.adwyd capel halaeth a gwych, ac ni bu Mr. Evans na segur n.a diffrwyth gyd.a'ir gorchwyl yma bu yn fodd- ion i gasglu llawer a dysgu haelioni crefyddol yn y lie. Cafodd y plant le amlwg yn y casglu, ac maent oil i'w canmol yn fawr am eu dyd- rwydd yn hyni o beth. Da oedd cael arweinydd doeth, a da i wneud hyn, a tybiwn mai hyn fu yn achlysur i'r cyfeillion gyfiwyno anrheig fecEan i Mr. Evans. Yn y prydnawn darpax- wyd te i'r plant ac eraill i groesawu ym\veliad Mr. Evans i'w plith, ac yn yr hwyr caed cvifar- fod amxywiaethol, canu, adrodd, &c.. dan ly- wyddiaeth M,r. David Evans, swyddog ym Moriah, Llysfaen, gan yr hwn caed anexehiiad cynes, Arweiniwyd gan y Parch. Darley Davies, Wedi mwynhau cyfa-rfod rhagoxol am oddeutuawr daethpwyd at brif waith y cyfarfod, sef cyflwyno yr anj-heg. Cafwyd sylwadau buddiol gan yr arweinydd, ac yna galwodd ar Mr. Hugh E-vans, blaenor hynaf yr eglwys, i gyfiwyno yr anrheg, sef awrlais pryd.ferth, ar faxmox, ac enw y derbynydd arno. Yna cafwyd gair igan Mri. R. M. Hughes, Samuel Hughes, John Roberts (Plas Ucbaf), .ac Edward Roberts. yr oil yn cyfeirio yn gynhes at waithgarweh ilr. Evans tra. yn "myned i mewn ac allan yn eu plith." Yr oedd y plant wedi eu darparu yn dda i ganu dan arweiniad Mx. John Roberts, saermiaen, Yr oedd pawb a phob peth fel am y gOireu i dd,athlu yr amgylchiad. Diolchodd Mr. Evans am yr anrheg. "Nid anrheg fechan- ydyw," meddai, "fel y dywed y brodyr yma." Yr oedd erf yn edrycharni yn anrheg werthfawr, a bydd yn ei adgoffa o'r amser dedwydd a dreulioidd yn eu mysg. Mae Mr. Evans yn awr yn Poxthdinorwig, cylchdaith Caernarfon,— feoHEBYDD. "Y GENINEN" YN 25AIN OED.—Ysgrifenix' iddi, y flwyddyn nesaf, gan lenorion uwch- xaddol, aT y pwnc dyddorol "Enwadau Cref. yddol Cymru: eu Nodweddjion Gwahandaethiol." A 1064
LLANBEDR.
News
Cite
Share
LLANBEDR. CYFARFOD ORDEINIO.—Mae y Parch. Hopkins exbyni hyn wedisefydlu yn ein plith, a'T wythnos nesa-f cynhelir y cyfarfod ordeinio. Nos Fawrth pregethir gan y Parch. Tom Davies, Llandudno, a'r Parch. John Rees, Cwmllynpell. Boreu Fercher traddodir araeth ar "Natur Eg- lwys" gan Drv Probent, Bangor, a rhoddir V Siaxs i'r Gweinidog gan v Parch. John Rees. Yn y prydnawn rhjoddir y Siiaxs i'r eglwys gan y Parch. Tom Davies, a phregethir gan y Parch. Henry Jones, Trefriw. Yn yr hwyr pregeithir gan Dr. Pxobert a'.r Parch. John Rees. Dis- gwylir y Parch. W. Penllyn Jones i lywyddu y cyfarfodydd. Yn "Y GENINEN," y flwyddyn nesaf, par- heir yr ysgrifau ar "Gychwyniad y Gwahanol Enwadau yn Nghymru." Ysgrifenir hwynt gan rai o brif lenyddion y genedl. A1064
[No title]
News
Cite
Share
Mae arwyddion adfywiad yn y fasnach lech- au. Y mae llwytho prysur mewn amryw oV chwarelau, a gofyn da am lechau. Bu farw dydd Sul diweddaf v Parch. Hugh Pritchard, M.A., Din-am Hall, Llangaffo, Mon, yn gan' mlwydd a naw IDISi oed. Cosbi yn drwm wnaeth Yllladon Llanrwst dydd Llun, Peter Casey i bum' punt .a'r co.stau am ymyryd a'r Arolygydd tra yncyflawni ei ddy led swydd, a Lovell i £ 2 a'x costau, a Casev x bunt a'r costau am bysgota eogaid vn afon Conwy ar y Sul. Dywedir fod 100,000 o weithwyr ar y rheil- nad ydyrnt yn derbyn punt yr wythnos o gyflog. ( "Y GENINEN" YN "25AIK OED.—Mae'r "Geninen," bellach wedi byw am chwartex can. rif, ac yn dal i edrych mor raenus ag erioed. AI 064
NODION NED LLWYD.
News
Cite
Share
yr ymadrodd olaf ddywedodd "Duw a wyr mor anwyl i mi ydyw Cymcru." Fe wyr yn dda mor anwyl ydyw yntau gari ei genedl. Ni raid oftui am lawnderau Cymru tra y gall Mr. Lloyd- George eu hamddiffyn. Mae calonau lawer yn pryderu beth a wma efe os bydd galw arno i gyfiryngu. rhwng y ddwy blaid sydd yn bygwth arwain i sefyll allan. Mae yr amser yni neshau i benderfynu, ,ac yn ol nob arwyddion mae y naill blaid a'r llall mor ben- derfynol a'u gdflydd i beidio ymostwng. An- hawdd dychmygu beth fydd canlyniadau sefyll allan -m mysg gweii'thwyr v rheilffyrdd. Par- l'ysa fasnach. y deyrnas yn, ddiddadl. Rhaid fydd i Lywydd Bwrdd Masmach ymyryd os na cheiir cyd-ddeallitwriaeth, pa un bynag a ofynir iddo ai peidio gan y naill blaid neu y llall. Ato ef yr edrychir am. ymwared. Am'lwg ydyw nad oes gobaitham i'r pleddiau fyned at eu gilydd. Gresyn. ydyw hyn, oblegyd posibl ydyw pe y cy- farfyddai cynrychiolwyr y pleidiau y gallesiid dyfiod i ddealltwriaeth a gocbel canlyniadau di- frifol. M.ae cynrychiolwyr y gweithwyr yn iawryddus i hyn,, ac mae y wlad, i iraddau heilaeth, yn eu cefnogi yn eu cais rhesymol. Dyma y drefn sydd gan gilowyr .i drafod eu cwynion. a phaham na byddai yr un cynilun gyda meistri a gweithwyr y rheilffyrdd? AT OHEBWYR. "Ap Cblwyn."—Yr wyf yn hollol o'r unfarn a chwi mae arid teg ac aniihydeddus ydyw trefnu i fyned oddioartref ar ddydd diolchgarwch am y icynbauaf. Oblegvd yr awydd sydd mewn pobl i grwydm mae Cwmnd y L. & N. W. Rail- way yni trefnu cyfleusterau iddynt. Nid wyf yn sicr a lwyddid i'w hat.al pe y gwneid cais atynt. Ofnaf fod eich llythyr yn cynwys gormod o gy- feixiadau personol, a byddai ei gyhoeddi yn debyg o'ch harwain ChWlL a minau i brofedigaeith. Twm (Junction).—Peidi.wch ac anfon dim i mi am football, gan nad wyf yn deall dim am y chwareu. "Searchlight" a "Vigilamt" ydyw yr awdurdodau mwyaf pwysig ar hyn. Maenan (Pemmaenm.awr).—Yr wyf mor falch a chwithau am lwyddilallt Mr. D. R. Thomas. Bydd yn golled yr He ar ei ol. Rhaid i mi 0ael golwg arno yn Llangollen os awn i'r Eisteddfod ein dau. Ar bob cyfrif dylid trefnu cylflar.fod ymadlawol iddo. "NED LLWYD," "Weekly News" Office, Conwy.