Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

2 articles on this Page

PENNOD XLI.—SYMUDIADAU ANFFAFR.…

News
Cite
Share

PENNOD XLI.—SYMUDIADAU ANFFAFR. IOL A FFODUS. Nid cynt yr oedd Fred Tomkins wedi sicrhaiu Caa-adloo Herbert o fewn muriau hen balrusdy y Sgweiiar Ellis na.g y deqlireuodd amheu a;i tybedl mai yno yr oedd y lie dyogelaf i'w gadw yn igarcharor. Cofiai fod mwy inag oedd ddymainol yn gwybod am y "secret"—nid yn unig Ephraim, ^psi, a'r ddau botsher (Twn a Jack), ond hefyd, gwas yr Ustus jhuis, yr hwn oedd ddyn a throsi. y pet'han hyn yn ei feddwl, eofioddi Fred) "beth oedd hi ar y gloch b,o. amser." Yr ysityr- iaethaTh hyn a bairaaj i elyn Caradoc feddwil mrwi goireu fyddai ei symud oddiyno. Pan yn troi a throsi pethtan hyn n ei feddwl, cofîoddi Fred fod brig a ddaethai i borthladdi Tre Fenai efa thatwsi bron yn barod ii hwylio yn ei hoi. Yr oeddcapten y Hong hon yn bur Riduahyddus; i Fred, canys ni'd diyma'r tro cyntaf i'r llestr fod' yn v porthladd. Llawer sachaid o yd a anfon- odd y ^gweiar ieuanc iddi yn ddiarwybod i'w dad pan fyddiad angen artian mwy na chyffredin arnoac ami y cap ten, nid oedd wtaeth ganddot ef mrfr llawer sut y igwnai ychydig fusnes ar y "sly," am y gallai "wneyd ceinio-g neu ddwy" iddo ei hun trwy hyny. Dyma'r gwr, gan hyny, yn niarn Fred, i gymeryd oaradoc Herbert i lfwrdd o'r wlad, aan ryw hyd, beth bynag. A rhoddodd ei gynllun mewn gweithrediad yn ddli- ymams. Yn gyntaf oil, nid gwaith anihawddl iddo oedd llwgr-woibrwyoi gwas yx Ustixs Ellis "i gadV pobpeth yn ddJisrtaw" pain symudid y gwr ieuano, gefn nos, o'r hen balasdy. Y cam nesaf oedd dod 00 hyd i EphmMn, y sipsiii, a chael ganddo ef wneyd cytundeb a'r c,apt,en i igymeryd Garadoc yn rha-n o'i gargo. Am y gwasanaeith hwn, yr. oedd llywydd y llong i gael hyn a hyn o sacheidiau o wenith1 R'a, &o., 10 Bias y Coed, end iddo didyfod a'i lestr allan o'r portMadd a'i hangori yn y bau, rhyw bum mall- dir ne-u chwech oddiwrth dy'r Ustus Ellis, ar draws y wlad. Hawdd ddigon, meddyliai Fred, fyddlai trelfnu na chad neb wybod fodi y sacheid- iau wedi eu cymeryd o'r ystordy yd hyd nes y] bydd!aii y Hong wedi hwylio. Yna, gellid jyAveyd mali wedi oael eu lladrata yr oeddynt; ac ar ol argranhu ychydig bapurau yin cynnyg gwobr laml hysbysrwydd yn nghylch y lleidr ne'u'r lladron, a disgwyl yn ofer wrth ihyny am ddiwrnod neu ddau,' buan yr unghofidi v d'igwyddiad. tRhatn arall o'r cynllum oedd i Fred feddwi'r USltus Ellis—ac nid gorchwyl anbawdd fyddaii hyny— ar yr aiwr y trefnasid i gymeryd Caradoc. ymaLLth. Dytfais nodwedddadol iawni o Fred Tomkins ydoedd gorchyanyn i was y Sgweiar Elllis hanner newynu Caradoc, er mwyn, meddaii ef, "ei neyd yn ldai peryglus trwy dori uei yspryd." Ac felly y gwnaed. Tuair hwyr, sef yr ail noson wedi. ei dldyfodl i'r hen balasdiy hwn, yr o'edd wedi! bod' am) ddiwrnod a noson heb gymadnt a, t,hamaid: i'w fwyta na, llymiaid i'w ylfed. Yr oedd diangfaj oddiyma allan o'r cwestrwn yn lan, gan gadarned! oedd y drws a chryfed oedd y bariau a. ami- ddiiffynent yr ystafell o'r tuallian i'r ffeiiestri. Yr oiedd wedi tori amryw o'r chwarelaiu gwydtr, act wedi bod yn ga-lw am hydiau bwygilydd am help, ond; y cwbl yn ofer. Yr oedd wedi ym- ladd bron gan ei wa.ith yn galw fel hyn, ac yn enwedig gan boenu newyn a syched, tua'r hwyr dan sylw, yr oedd ef yn anadlu awyr dyner y nos trwy y ffenestr doredig, a.c yn lied- o-rwedd ar y settle dderw ddu a osodasid yn y ihan hoiuji o'r ystafell, pan y clywali lais, megisi wrth ei glust yn igailw, er nad yn uchel, "Holo mall Sl^p ahhoy!" Oododd Giaradfoc ..eii ben mewn syndod, la beth welai yn ediych arno t,rwy IIr bariau a'r tyllau yn y ffenelstr ond! llonig- wr lied dal-gryf, llydain ei. ysgwvddau, a'i wyneb mielyn-lwyidi yn. amlwg; dystio ei fod wedi my;n- ych fyned trwy hinsoddau poethion, wedi gwyn- ehu llawer ystlorom fawr, a theimlo oddiwrth dywydd. garw gant o welithiau. Ond gwyneb siriol, gonest, ciaredig oedd gau v morwr hwn, a. ha,w1dkl oeddi credu mai cyifeillg|ar oedd ei ddyfodiad nresennol. "Er mwyn y fam a'ch dygodd," ebai Garadoc, "eiwch i nol lljunaid o ddwr i mJi; yr wyf bron trengu gan syohed." "Rydw i wedi dwad a dyferyn 01 rum i chi," ateba'i'r llongwr, yn gymhwynasgar, gan wthio potel fflat ei hochrau trwy chwarel toredig yn y ffenestr, "Nage, dwr—dwr, ffrynd," erfyniai Carad'oc; "a rhyw ddiwrnod mi dala i yn dda i chwi am eich cyimhwynas." "Wel, wel! os na! fynwch. chi'r runn, lpil gewch ddiwr, ynte, mewn d'au fynyd," ycb.Wiinegai'r morwr, gan ddrachtio cynnwysiad y botel-md oedd llawer ynddi, mae'n wir-ei huaaa, ac yna brysuro at bistyll a ollyngai ei ddNfr oer, grisial- aidd, i'r pysgod-lyn oedd gerllaiw. Llajiwodd y botel a'r dwfr, ac yr oedd yn ol mewn ychydig fynydlau. Yfodd Caradoc yn awchus, ac ymaith a'r Jack 'Ta,r eilwaith at y pistyll inan ddwyn rhiagor o'r elf en idira dldymunol hOon i'r oarc'haror sychedig. "Rhoswch fynyd, ffrynd," sylwai'r llongwr; "caled ofnadlwy ydi byw ar suigno heb ddlimi i'w gnoi, fel y deydodd y shark 'r ol canlyn llongj am wyt'hnos a, chael run tamad wedi'r ewbwi." Ar hyny, tynodrd ddwy fiscet galedi o un boced, a darn o tiff hallt, mewn papur, o'r booed arall. Torodd ddarn trwehus ohonoi a dododd ef rhwng y "bara called," a gwthiodd hwy i'r gwr ieuanc oddifewn. Prin y rhaid sicrhau y darllenydd fod hw:l1' yn da-maid wasus li'w ryfeddu i Garadoc, ac yr oeddl yn didifyr g-weled mor siriol yr ed- ryohaiy morwr arno yn mwynhau y "tipyn cymhwynais" chwedl yntau, mor. fawr. Dvlem eyluro yma, megis rhwng cromfachau, ddarfodl i'r llongwr dam sylw dare ar was yr Ustus Elillis, fel y dych-weilaii o fod yn cymery,d neges: at gapten y Hong: oddiwrtn r re(]; Tomkins. T'ra yr eis,tedd-ai v gwas yn bennoeth ar y gwmfa, ar v prydnawngwaith tesog hwn, medrodd y Jack Tar, anegis rhwng difrif a chwareu, "gael cefn" y dyn ieuanc, a thynu ohonoi fesur y tipyn, yr hysbysrwydd angenrheidliol ami y rhan o'r palas yn yr hwn y cedwiid Garadoc. Yn y cyfamser, dywedodd y cyfaill annisgwy]- iadwy hwn mai ei negesi fiawr yno oedd hysbysu Caradloo ami y oynllun oedd ar droed i'w symud ef, turu deiuddeg o'r gloch y noson hono, ar fwrdd y llong, yr hon üeddi wedii amgori yn y bau rhyw didwy awr neu uair yn flaenorol. "Glywed hyn yn ddistaw bach neis Ii," ychwanegai ef, hectd- yw'r prydina,wn; a mi ddoallais 'r un prydi, ma perthynas i'r hen Rector Herbert oeddach chi. Llanc, o Fod Addaj ydw innia a wedi i mi glywed 'u bod nhw wedi'ch eadw chi o bwrpas g'yd o lamiser heb damad na llymad, mi slipis i ,i fyny yma a thipyn o rwbeth i ohi. A 'rwan, Mr Herbert, mate y llong ydw i, wydd'och, a fyddwn ni'r morwyr ma byth 'n Tmyraeth. a dim busnea didigwydd fod gan y capten ar y lan. Ond unwa'tli y byddwoh chi ar fwrddi y llong acw, mi ffeindiwch y bydd igynoch chi, nrynd cailonj yno i--dim dowt ain, hyny." Crefad Gara,droc ar y llongwr i fyned i'r Rectory neu at yr hen Ustus Tomkinsi i'w hysbysu am y cynllun drygionus hwn oedd ar droed; ond ni fynai y mate, wrando ar ddtim. caisi o'r fath. "Na, na,, nid yma, ond ar fwrdd y llong y galla i fod o rw wasainaeth i chi," ebai ef. "Ryd*w i'n oRiel fy nhailu am fod yn ffyddion i berchenogion y llong, lao os gwela i fod y capten yn actio'n anffyddion iddyn nhw, trw gym'ryd rhwbeth ar v bwrdd na ddyla fo ddtm am fodi hyn 'n groes i'r gyfra'th. 'r amser hono y byddl gen i hawl i 'myryd!. Ghy:m'ra, i ddim- llaw sut 'n y byd yn eiich symudchi odd'yma. acw, ond unwa'th y byddwch ar y bwrdd, i dda-w1 'nhro inna i actio. Ond, gnewch eicli meddwl yn dawel ar hyn--ma gynoch chi ffrynd yn y llcMvgvr o Fod Adda fydd yn bur fel y duir i chi, doe a ddelo." Gydla dyweyd hyn, aeth y morwr ymaith yn

P ENNOD XL.—PRYDER MEWN PALAS…