Papur Pawb

MAE SON AM DANYNT I.. Y BARDD-GERDDOR (YXALAW. I Y arr-ae enw Mr D. L. Jones-(iCynalaw), Briton Ferry, yii ui-i o'r rhai mwyatf adn-abyddus trwy y bv-d Cymreig. Oanwyd ef ychydtig dirto Jiaitner -can' inlyno.Id yn ol, yn mhlwyf Oilycwta, ger Llanymddyfri, sir Gae-rfyrdidiin. $ymud'oddi ei Ilieni i airdlal Ystradg'ynlai-s pan oe-dld efe tu-a. phutm' mlwydd oed, Weifoyniodd- e'i. addys-g yn ysgUl Lewis Thomas, iBlaenycwm, Owmgieddi, aio yn nighofegara Ys'tradgynLais. Dysgodd: grefft ,gof pan, yn bur ieuamc, fel yr dedd yn "foreman" ar reiffioir-dldl y "Ne,aith-andl;Bree,o,,ii" cyn e-i fod yn un -air -hngai.il toed. LIamwodd le- oedd c-yffelyb hefyd yn lolyno'i jihyny yn Cefn- crihwT, Mae-sit-eg, Glyn Elbbwy, Abertawe, Ys- talyfera-, ac Aberafan. Unodd pan yn Hed ieuano a Obor DaPwietstiod Capel v Trefnyddion Calftnaidd, Cwmgiedd, dan arweiniad y d-iweddar oMr Morgan Alexander. Gwnaeth gynny-dd cyaym gyda,cherdidoriaet'h, a daeth yn fuan yn gysbadleuydd llwyddiannu-s aT gyfaawwMi cerdd.- oriaeit-h-, a, 'Chiipaiodd tower iiawn 0 wobrwyon am gyfan-so-ddii ton-an, cameuon, &c., yn ngw-ahaino-1 ei:sted:difoidaiu ein gwlafd. Ymgymie-roiddl hefyd ag ysgrifenu ibardldKJ'lllila-et.h bron, tua'r urn amser, a. bu yn llawn mor ll'wydid! annus gyda'r gangen iion. Er ys llawer o flynyddoedd belach, y m,ae. wedi, rbodidi a fyny .gysfcaidhi, gan ei fod yn beirni-adu yn fynycb mewa gwahunoi eisbedid- fo'dtau, .a mynych y gwelir e'f yn busmadn y ewlbl ynddynt; ac yn war, yst.yr'ir ef yn un V-r rhaii mwyaJ craRus, m-anwl, aiddyslgiadol, Ia, boneddig- a.id!d! -a feddwn-; a'r rlie,oll yw ei .fodi yn rhodidi boddl; nrwydd cyffrediinol. Bu yn diiweddar yn beirnidau yn y OÜ'gl,edd"a;d'yweldlali yr Areh- ddeTwydd fod yr eisteddfod! hono "-yn uh,o,'r rhai mwyaf gogoneddlus ag y hi]) 10 ynddf eri'oed." Bu yn airwe-inydd corau llwyddiannus iawn yn rhai o'r l'eoedd y bu ynddlynlt. Ni ohoihdd erioed mewn cystadle-uaeth gomwl. Y mae wed-i ym- nei-lduio o'r maes hwn er ys blynyddoedd. I Dewiswyd ef i arwain iholli gan.fcorion Bribon Ferry yn ngwyl ganml-wyddol yr Yagol Sul, a cihanasiant yn mhlith arriTyw o ddarnau. ereill ant hem; o'i waith ef, sef, "Miwr yw yr Ar- glwydd" a "Hallelujah Chorus" Handel. Y mae wed.i cyd-arwain y canu yn ei gapel am 30 mtynedd. Pan tua 24 oe.d priododd a Miriairrt Davies, fc, Ystradgynlais uiul yr oedd y drlau yn aros yn Ab.ert.awe..a.r y,r :aidlerg hono, ajo yno, yn Nghapel y Tnmbi, y priodwyd hvyn.t. ,gan y di- weddar Barch David Howells, ao aefchant a fyw i Ystalyfera. YllO y gweiithiasant eu, dau yn egniol gyda r canu, yn enwedig. yn y le, yn, y ''Gorph" aci a!Ian "Coaph." lOymerasamb hefyd eill dau, ran flaenllaw yn Nigih»r Undebol Dytfryn T'awe, un o go-ran enwio-caf Cymru- yn ei ddydd, dan arwciniad W. Griffiths (Ivande-r), yn .jAwr o Oumberla-nd. Symudoddi ef a'i deuin o 'Ystalyfera i Aberafan, ate-oddayn'o, 30 iniyne-dd yn ol, i Briton Ferry, i a.goT masnac-h mexvn ilyfrau, argraphu, a c-hyhoeddi, &o\, a-e y mae wedi dal wrthi hyd y dydd hwn. Eie a'i (Mi, we-ddar frawd, ialr Isaac Jones, Troherberfc, ailvrno feddwI, isycidi wedi gvrneyd mwvaf yn ystod e-u hamseir o gyh-oed-di lly-fran a eherddor- iaetli yn y Deheudir. m,%i, 'ei hÔf waiith- oedd dnvyn .allan y "Tlws Cerd-doro-1," dan ei olygiaeitli ei hun, a'r eraynau gan y Prif-fa-rdd Dyfe-d, a "Peno.ry.d.d y Plant, a "Caniedydid y Plant;" Ilyfrau tonaiu i blant- sydd yn dyfod a.llan yn rhtiiau o'i s vvyddfa a than e.i oJygy.ddM.e'th ond ore-dvvin m-aa prif waith ei oes yw cyhoedii .a golygxn ae ysgrif- enu hefyidl lawer oh,on)o> yw "Trysorfa'r Ad-roddh wr. Y m-a-e hwn bellac-h yn -adna-byddu-s bro-n, i bob Cymro., ac -wedi ymddangos aim da'ir ar ddeg o flynyddoedd, ac yn ohwech o gyfrollatt banner c-oron yr -un. Ni d»m o waith yw oadiw' cyhoeddiad fel hwn i fyn'd. Y mae wedi ysgrafenu a-mryw lyrraru: eroillL- dan a lyfra-u -swlLb yr un, o "Ffra-efchelbiion," un weda ei gy'boed-dli a'r 1MI yn ba-rod i'r wa-sig, a llyfr o i Gane-uion" yn barodi 'hefyd i'r wasi", vn ^n'frydiaig amryw 'bethiau ereill. Gellid dyweyd ami danonadi yw ei ys-grifbin byth yn gych, a/it hott wmth yw parolt-oi daman adiroddi-ado-1 a- cdieirddorol a.r gyfe-r ie-uenetyd iCymrui. Pwy sydd heh glywed "Y bonb -a-r dan," air: "Ym- ddiried yn Nuw a igwna dy dldyledswydd," &c '0'i didarna-u a.drcddiadnl? Pwy sydd heb glywed1 eii sylwadiau yn y cy- ma-niaoedd c-aniu, if i fe.,irniada,etihau. teg1 a chlir yn cm helist-edidifto-daiu? ° Os o-e-s rhywr:aii, bo-e-d idld'ynt- gopiio'r cyfle. Y mae yn Rhydd-fryd'wr trwy-aidl, ac vn •gwe'ithio yn ddifefl gyda p-ho-b da- o'i fa-chgendod. Y mae yn gwmni lla-wen a ffraet-h ex didywed-iadau, e-ang ei wybodla-eth, pur a bon- edclcgajdd ei gymeriad. Hir-ceig Sddlo. rv