Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

3 articles on this Page

CYMRY YR OES O'R BLAEN

News
Cite
Share

CYMRY YR OES O'R BLAEN XI.— Y PARCH EDWARD MATTHEWS, MORGANWG. 1, Gamvyd ef yn .st. Athan, ar y 13eg o Fai, 1813. Yr oedd yn hanu o deulu cyfrifol, yr un tenlu ag ciddo Fatlier Matthew o'r Wer- dduu. Perthynai iddyiit ar un adeg diioedd lawcr Yll Mro Morganwg, a roddasid iddynt gan y Tywvsogion Cyinreig, ond. a gymerwyd oddiarnynt pan oresgymvyd ein gwlad gan y Saeson. Dechreuodd Mr Matthews bregethu pan tuag ugain oed, a daeth i'r amhvg ar un- waitli fel gwr o alluoedd cryfion. Ordein- iwyd ef i gyflawn waith y weinidogaeth yn 1841. Bu yn Athrofa Trefecca am ychydig wedi liyny, a daeth, ar umvaith bron yn un o brif golofnau Cyfaifod MislOl Morganwg. Kid lxir y bu cyn dyfod yn arnlwg yn y Gy- tuaufa, a bu yn un o'i pluif arweinwvr am I dros ddeugain m'lynedd. Bu yn llywydd Cymdeithasfa'r Deluudir am y flwyddyn 3870-1, ac yn 1871 penodwyd cf yn llywydd y Gymanfa Gyli'redinol. Ijolygoddddwy gyfrol o brugctlmu y Parch Morgan Howell. Ysgrifenodd gofiautau Siencyn Penliydd, a'r anfarwTol Thomas Rich- ards, Abergwaen, ac wmbredd erthyglau i'r "Traethodydd" a'r "Cylchgrawn." Casglodd o ugain i bum' mil ar hugain at Gronfa. Trefecea; ac fel y m'ae: Athrofa'r B-ala yn gofadail i'r diweddar Mr Morgan, o'r DVfflyn, felly y bydd Trefecca yn goffa- dwriaeth ohono yntau. Bu farw yn Mheiiybontarogwy, Tachwedd 26ain, 1892, a chladdwyd ef yn ngbladdfa Nolton. Bu yn weinidog gyda'r Trefnyddion Calfinaidd am 61 b Jlynydducdd.

Y MAE'R CWALLT YN CARU GOLEUNI

DROS Y BERWYN