Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

14 articles on this Page

0 BOB PARTH.¡

News
Cite
Share

0 BOB PARTH. ¡ GAN PARTHSYLLYDD. I Pan oedd golygydd y "Darian" yn auerch Cymrodorion Aberdar ar Dwm o'r Nant dywedodd ei fod yn fardd y werin. Gwir, \r ctdd bardd y Nant yn fardd y werin mewn ystyr arbennig. Cyrhaedda jC'eiriog, Myn- yddog, ac Eifion Wy y werin ddar-I llengar, ond yr oedd Twm yn ffafryn gyda'r bobl anilythyrenog ac annysgedig. Nid darllen ei inter- liwdiau a wnaent ond gwrando ar- nynt yn cael eu hactio. Cyrhaedda gwirionedd y galon ddiddysg ym gvnt trwy borth y clyw na thrwy borth y ilygad pan fyddo y liythyren oer yn borthor. I Fel y dywedwyd yn yr anercliiad crybwylWig yr cndd dromaydd y Nant yn lied hoff o bersonoii petliau dans- Cawn ef yn nn o'i weitiuau yn personoli Tlodi, yr hon a draetha ar ei grvm a'l dy Ian wad a draetha ar ei grym a'i dyianwad a "phob tyladacth rhag tviodi." I Y gof a'r Raor ar gyfer eydd A thylwyth crydd a theunvr." A gwyr yr hoitiau a'u gwarau atti Yn gyru'n llidiog rhag tylodi." Yna sonir am y "clochyddion, doc- tors yii cyd-actio," ac am y miJwyr, A'r swyddogion eydd i'w rhegi, Rwygant wledydd rhag tylodi." Hyd "11 oed yn ein dyddiau ni cawn swyddogion milwrol yn rhwygo gwledydd a theulnoedd fel mater o fywioliaeth. le "helyut lidiog rhag tylodi" yw hi o hyd. Un o chwaronon goreu y gwr o Lansannan ydyw yr hon yn mh;), un y darlunia Arthur gybydd yn cael ei gymeryd yn glaf ac yn nrych eydwybod yn gweled camweddau ei fywyd, gan dori allnn fel hyn Dacw ddefaid a ddygais, mi wn dros ddeugain, Yn rhedeg dros y llethr, a dacw'r pec a'r llathen, A'r hen geirch budr yn ngwaelod y sach, A'r pwysau bitch aflawen." Ar hyn wele Madam Duwioldeb yn ymddangos ac Anhur gybvdd yn ei hanerch yn ymbiliol, "0 Ddmviol- deb, wyneb anwyl!" Yna wele y cybydd cas yn troi dalen newydd, yn byw yn ddefosiynol ac yn cael pobl grefyddci i'w dy i weadio ac i ganu inawl. Modd bynnag mewn ainser cawn Arthur yn dychwelyd i'w hen ffyrdd ac yn caledu ei galon megys Pharao. Grwgnacha am fod yr ymwelwjuj crefyddol wedi bwyta ( vmaint ac wedi cadw cyrnaiut o flwrw yn ei dy. "Llawer brafiach clyvved lloiau'n, brefu, A mwyneiddiach i mi yw nyddu." Cyn hir wele ymwelydd arall yn dod ar y llwyfan a.c yn dweyd wrth Arthur, "Come on, old man, you are to be dead." "Dwyf fi fawr o Sais, beth ddywed o, Nèdr" gofyna Arthur i'w was. Cred mai beili yw y gwr. Ceniydd yn fuan nlal Angeu ydyw, ac nid gwiw iddo ym- bi! y tro hwn. Rhaid myned gyda'r ymwelydd dieithr megys "cyfoedion cofadwy" Ceiriog. "Yn rhyfedd iawn, y dyn mwya. parchue gan bawh sy'n byw yn yr un hew! a fi yw un oedd yn wrthwyneh- ydd cydwybodol, ac a fu mewn ear- tharau am fivnyddoedd. Y mae hyd y oed y milwyr yn edrych arno fel arwr, Nid oes ynddo na chwerwder na surni tuag at neb. Pan holir ef parthed ei ddioddefiadau, ei atch syml yw—'Rh;ud i bob dyn By gan- ddo argvhoeddiad fod yn barod wynebu heb gwyno y canlvniadau o tyw i fyny a'r argyhooddiad hwnnw, hyd yn oed er i hynny clygu angeu, fel y mae wedi golygu eisoes 1 lawer o lionom. Difynu y geiriau uchod o bapyi, Cvmraog y mae y Parthsyllydd. 'Vaeth pa mor anmhoblogaidd ydyw achos y merthyr dim ond iddo ddiocUlef digon fe ddaw yn arwr yn y man. Ceir prawf o hyn yn holl gofuodion hanes o Abel y merthyr eyntaf heibio i Stephnn y merthyr Cristionogol eyntaf hyd v gwrthwyn- (èbwr cydwybodol diweddaf a dreng- odd yn un c garcharau Prydain F iwr. Car y bvd diegwyddor yr hwn &ydd -n ffyddlon i egwvddor- ie, yn ffyddlon hyd nngeu. Mewn hanner ennrif eto pwv fvdd arwvr y oyfncd presennol—cvfnod J lhrfei inawr? Nid y cadfridogioi* na/l gwladw«inwyr a gant yr an- i liyJed^ heddyw o fed wedi -nil] y rliyfeV. Tiui ehanol v ganrif ddi- weddaf cavvsoni ryfel y Crimea a rhyfel caxtre.'ol yr Amerig. Pwy heddyw sydd yu cofio enuau y rhyf- elwyr a'r gvleidvddwvr a oeddynt yn fawr eu clod fel gorchfvgwyr yn ngalana-s y Crimea ? Nid oes ontf un enw wedi r'od i lawr y blvnvddau ac yn para mewn pnrch f-c anrhyd- edd. Yr epw hwnw -yw Florence Nightinaaie^ JV dilyn T gorchwyl ctyngarol y «.vella clwyfau—nid eu hagor—yr oedd hi. Hefyd eofir a pherchir enwau John !Bri§iht a Samue! Roberts, a roddasant holl egni tafod PC ysgrifell yn erbyn y rhyfel diangen hwnw. Heddyw clodforir dvnion fel Haig a Foch am y gwrhydri o enill v rhyfel. Ond meiddiaf broffwydo v bydd eu henwau dan haen mor drwchus o lwch anghof ag y bydd eu hoifer gwaedlyd mewn hanner can mlynedd eto. Mae y Parch. E. J. Gruffydd wedi dychwelyd o'r Dwyrain. Aeth allan chwe mis yn ol yn Gaplan i'r milwyr ar ol gwasanaethu yn yr un cymer- iad am dros liwyddyn yn ngwersyll Cinmel. Cyn hyny yr oedd yn wein- idog ar Eglwys Annibynol Bethel, Trecynon, ac yn adnabyddus a pharchus yn Aberdar a'r cylch. Mae yn wr llawn o egni a brwdfrydedd waeth yn mha gylch y try.

--------__-CARMEL, TRECYNON.

CADLYS (B.), ABEROARE.

---.-"-------TABERNACLE, ABERDARE.

SCRAPS. '

I ABERDARE COUMTY SCHOOL PAST…

BRYN SEION, TRECYNON.

BRONCHIAL CATARRH.

Veno's Lightning Cough Curej

Advertising

ITRINITY, ABERDARE.

CWMDARE NOTES.II

Advertising

I.O.C.T.