Welsh Newspapers

Search 15 million Welsh newspaper articles

Hide Articles List

11 articles on this Page

NODION.

News
Cite
Share

NODION. Ysgrifenydd yn y "Cymru" a ddywed nad yw yn angenrheidiol na dymunol i weinidogion roddi "tip" i wasanaethyddion yn y tai lie y lletyant. Ond cynghor Wil Bryan i Rhys Lewis oedd, "Gofala roddi chwech i'r forwyn, neu chrediff hi'r un gair o dy bregeth di." Yn ardal y Sgafell yn Maldwyn y mae maes a adnabyddir fel Cae'r Fendith. Yn 1662, blwyddyn hynod yn hanes Ymneillduaeth, dywedir ddarfod i elynion deiliad fferm y Sgafell—yr hwn oedd Ymneillduwr— roddi ei faes yd ar dan. Y cynhauaf dilynol dygodd yr un maes ffrwyth ar ei ganfed. Ar bob corsen o wenith vu y maes oedd yn lludw llosg y Ilynedd yr oedd amryw ganghau o dywysenau. Nid oes dadl na chymer- odd hyn le, oblegid y mae yn medd- iant ffermwr mewn ardal gyfagos un o'r corsenau wythplyg ac un.arall dri- phlyg. Sut yr esbonia gwyddonwyr y ffrwvthlonder dihafal hwn ? A oes cofnod o rywbeth tebyg yn nghyiiyrc-h y maes gwenith ? Wrth gwrs esboniad barod hen bobl grefyddol yn mhentrefi Maldwyn vw mai gwyrth a wnaethpwyd i ddi- golledu y ffermwr duwiol y bu ffaglau gelynion yr Arglwydd yn difa ei yd. Gall y bardd gyfansoddi ar un- rhyw destyn ac i unrhyw wrthddrych yn y nefoedd uchod, y ddaear isod, ac yn y dyfroedd tan y ddaear, pethau ysbrydol a materol, a phethau dansoddol, megys amnaid, er engraifft. Wele englyn Berw i amnaid: "A Haw neu ben, lie ni bydd-i'r geiriau Gyrhaedd clust gwrandawydd, Nod diswn yw amnaid, sydd Lawforwyn i leferydd." Ebe un o bapyrau Cymru, "Gresyn na ellid argraffu yn ddwfn a dwys ar galon pob Cymro." Y drwg gyda'r Cvmry yw na ellir eu cael i argratfu dim. Dyna ein profiad ni ar yr ochr hon. Gresyn na ellid cael y Cymry i noddi y wasg Gymreig yn fwy.- ,Y Drych." Ar yr adeg yr ydym yn ysgrifenu nid oes sicrwydd a wna Llywodraeth Prvdain ganiatau i gynrychiolwyr Llafur gael trwyddedau i fyned l gvnhacfledd heddwch yn Stockholm, irlyderwn y bydd y Weinyddiaeth yn ddigon call i beidio llytfetheino traed cenadon heddwch. Rhyfedd iod y rhai sydd yn arfer bod o blaid cyflafareddiad yn lie heddwch yn awr wedi troi yn llwyr. Ni fynant son am un ffordd i setlo ymrafael cen- hedloedd ond trwy rym y cledd. Pa niwed a all ddod o gynhadledd fel a fwriedir gynal yn Stockholm, hyd y nod os nad arweinia y drafoa- aeth i ddim byd sylvveddol r A yw y diplomats a greasaut y rhyfel yn anfoddlon i'r werin sydd yn gorfod ymladd i gwrdd? Paham nad all gwerin Prydain, dyweder, ddweyd with werin yr Almaen, "Deuwch yr awr hon ac ymresymwn. A oes cweryl rhyngom? Os nad oes, paham y lladdwn ein gilydd am ddim? Os oes, ai nid oes modd i setlo yr ym- rafael yn hytrach na thrwy rym y ,-a cledd? Mae hwnw wedi cael "cynyg teg am dros dair blynedd. Gadewch weled a oes un ffordd arall allan o'r mor gwaed." Rhodder i'r cledd dipvn o "glod" ac "anrhydedd" v bardd, sef segur- dod a rhwd. Gorphwysed y Haw waedlyd tra y byddo y pen a'r galon yn cael cvfle i wneyd rhywbeth. Pe buasent hwy wedi cael siawns i drafod y mater ychydig dros dair blvnedd" yn ol y fath arbediad a t'uasai i'r byd mewn bywyd a thrysor! Uwchben y cledd noeth gacfawer i ni glywed y waedd uwch adwaedd, "A oes heddwch?" Os nad oes, yna paham? Rhoddodd gweith- i-;vr Prydain lais digamsyniol dros gynhadledd heddwch yn Sweden. -y d Golyga hyny fod y mwyafrif mawr o t'eibion llafur, os nad am heddwch pendant ac uniongyrchol, o leiaf o blaid trafod mater heddwch o gylch y ford gron mewn cynhadledd o gynrychiolwyr y gwledydd sydd yn rhyfela. Hefyd ai teg diystyru ymdrech y Pab o Rufain o blaid heddwch? A ddichon dim da ddyfod o'r Vatican? Myn y wasg felen—gwasg goch gan waed gwirion ydyw heddyw-mai ''German dodge" vdyw pob symudiad i gyfeiriad tangnefedd a chyflafar-

Advertising

LOCAL MEMS.

TRECYNON AND LLWYDCOED NOTES.

SCRAPS.

Advertising

ABERAMAN FATALITIES. *

BREEZY WARD MEETINC AT THE…

Advertising

NODION.

SCRAPS.