Llais Y Wlad

Y G Y L LID E B ;10 .( With ddwyn yn mlaen ei gyllideb am y flwyddyn ddiweddaf, dvwedai Syr Staf- ford Northcote mai ei benderfyniad yd- oedd gadael yn llogellau ybobl yr arian nad oedd eu hangen mewn gwasan- 13 aetb cyiioeddus ae hyd ymn y mae yn gweithreda ar yr egwyddor bono. Hoff n, arier ei ragflaenwyr Radicalaidd ydoedd ffurfio cyllidebaa diamcan, ac ymffrostio yn y gwedH arianol a brofai ddiofalwch eu hamcangyfriton ond gyda dyrchaflad y Weinyduiaetli newydd, y mae petbau w ia wedi cyfaewid yn ddirfawr er gwell. Ceir Syr Stafford Noifchcote yn treiddio i mewn i holl fanylion y gyfundrefn gyJlid- ol, a'r canlyniad yw ei fod yn galiu llunio amcaRgyfrifon mor gywir o'r treulion a'r derbyniadau fel ag i gyfaitalu y cyfryw yn y fath fodd ag i arbed gordrethu y hobl ii ofer. Hen syniad yw fod y Llyw- olr^etb >-n med^n ar ffynhonell gyllidol f ann-ljyn Ii y wild; ond y ifaith yw fod y dn sorfa genedlaetliol yn cael ei lianw i'r un graddau ag y gwagbeir llogellau deiluiid oi Mawrlmli. Ymffrostiai y Ra- dicaiiaid eu bod wedi gadael yn gymmun- j • o id i w h )iyinvyt- nifer o fUiymiu o bun- uui iel gweddili cyliidol blwyddyn trangc- 0 edigafcta eu pweinyddiaeth oud nid oed uyn ii ffdis.j a in gen na tbraffertbu y Geidwad^-yr i ddyobv/elycj i'r wlad, mewn (iidu) inia.d tollau, &c., gynnyrch ysbail i rlt:wj¡ en rliagnatMswyr. Yn ngbyflawn- _I 0 V I jul ei dyledswydd 11011, gweitbredasant 4vda gonestrwydd at bob dosbartb a cbvda golwg ar y dyfodol, bu iddynt fab- wysiadu pob r hagocheliad dichonadwy rbng beicbio y tretbdalwvr uniongyrchol .1c 'M)uniongyrcI;ol a galwadau afreidiol ac itndqnmneHnr ag anghenion y gwasanaeth cyhoeddus. Pan fHygorld Cangbellydd y Trvsorlys vn niiam ev gyllideb am y'flwvddyn a | dvrj'fys'-ai ddiwedd yr wytbnos ddiweddaf, bn ei aracamfyfrifon yn bwngc adolygiad Uyiuai yr Ws tbblaid, a darogenid eyflafan oySl-'d d aivwydus cyn teifyn y flwyddyn ;> Hr'tec, prof odd yr adroddiad Bwyddo}(o! Luu rad oedd Syr Staf. ford Northcote wedi sylfaeuu ei gastell ar y fath dywod ag y g-a ilai ystormydd bal- ■diird.i K'tdicaJaidd ei svflyd na'i ddym- obw-i ]. Ar ddiwedd y flwyddyn, cyfrifai Syr Stafford Northcote y byddai ganddo y SADi s; 417.000p yn ngweddiil, a chan- fy-idiv pn mor gywir oedd ei ameangyfrifon oddiwrtb y ffaith mai y swm sydd yn awr dros leu yw 710,000p, Wrth gwrs, • --r- mynai y Radiealiaid nas gellic1 gwneud i ddoupen y Hinyn cyliidol gydgyfarfod, ond yn hyn profwyd nos Sadwrn nad oedd eu holl ddarogan yn ddim amgen na "breuddwyd gwrach yn ol ei hewyllys." Wrth droi at y flwyddyn ddyfodol nid yw pethaw yn ymddangos mor galonogol, oblegid fodamcan-gyfrifiad y treulion rhyw gymmaint uwchlaw y derbyniadau. Cyr- OY baeddai derbyniadau y flwyddyn a derfyn- ai nos Wener i 77,131,000p., ac amy flwyddyn bresennol ni ddisgwylir iddynt gyrhaedd mwy na 77,270,000p, sef cynydd I o 19,OOOp. Ar gyfer byn, amcangyfrifir y treulion yn ol 78,044,000p, ac er gwneud y diffyg i fyny cynnygir ar fod i geiniog yn y bunt gael ei yebwanegu at dreth yr inewm. Modd bynag, cynnyrchai hyn fwy* nag sydd yn angenrheidiol, a thrwy hyny galluogir Gangbellydd y Trysorlys i estyn mesur o gyfiawnderi ddosbarth a fu yn hir yn ofer ddyhflu am dano oddiar ddwylawy Radiealiaid, Yr hyn a arfaetha Syr Stafford Northcote yw, rhyddhau y sawl ag y mae eu hincwm blynyddol o dan 150p yn gwbl oddiwrth y dreth, a thynu |allan 120p o bob incwm yn cyr- haedd 400p, yn l]e 80p o 300p, fel yn bresennol. Os cydsynir ag efyn rnabwys- iad y cynllun hwn, gwneir cyfiawnder a dosbarth o bobl vmdrechgar ag y mae fcreth yr incwm yn gwasgu fel hunllef ar eu hamgylchiadau, tra na theimla y goludog syilil yn mwynhau "hyd helaeth- wych beunydd nemawr oddiwrth bwysy geiniog ychwanegol a hawlir ganddo. Bwriada heTyd ddileu y dreth ar fechgyn a ddetnyddir yn rhanol mown gwasanaeth teuluol, am yr hyn y mae ewyn cyffredin- 01 wedi bod ers hir amser. Achlysurir yr ychwanegiad yn amcangyfrifon y treul- ion yn benaf gan fwriadau i ber- ffeithio a chvfnerthu y fyddin a'r llynges, a cbanghenau ereill o'r gwasanaeth eyhoeddus, a diau na fydd i'r sawl ag y mae dyogelwch ein gwlad yn bwysig yn eu golwg rwgnach yn erbyn y trefniadau. Wrth olygu y gyllideb yn ei gwahanel agweddion, ystyriwn ei bod yn glod mawr i'w chynllunydd ond er hyn oil, prin y gellir disgwyl i'r Radiealiaid ymwadu d'u hen arfer o "lunio bai He na bydd pan gymmer y ddadleuaeth arni le. n-w- 'U-U_

CEIDWADWYR DINBYCH. Cydnabyddir yn gyffredin fod undeb a chyd-ddealltwriaeth yn nodweddiop am- lycaf, yn ogystal a phrif elfenau llwydd- iant y blaid Geidwadol; ae ar y cyfrif hwnw, y mae yn wir ofidus genym gael cymmaint ag un annghydfod yn y gwersyil. Fod y gyfryw engraifft wedi ei hyfforddo yn Ninbych yr wythnos ddi- weddaf, nid yw yn rhyfedd genym ar un cyfrif, oblegid pa beth a ellir ddisgwyl mewn gwrthdarawiad ond i gerbyd uudeb fyned oddiar y rheiliau ? Dros beth amser, y mae tref benafol Dinbych wedi bod yn nghrochan berwedigymblei(lia,eth Eglwys- ig ag sydd wedi ysbrydoli talent olyg- yddol y Faner ar lawer pryd; ac er fod asgwrn y gynnen wedi ei ddirsnoi allan o fodolaeth ymarferol, rhaid i'r pleidiau gci«l cymmeryd mantais ar bob amgylch- iad eyhoeddus i chwyrnu ac y.sgyrnygu ar eu gilydd. I'r chwerwdei' ysbryd hwn yn unig y gt'liir priodoli yr ymgecraeth a, ddinystriodd yr undeb heddychol a'r cyd- ddealltwiiaeth tangnefeddus a ddylesynt nodweddu gweithrediadau cyfarfod blyn- yddol y gymdeithas Geidwadol yn nhref y reredos. Dylai Eglwyswyr, fel pobl ereill, ddeall fod cyfarfod Ceidwadol ynhyfforddio llwyfan cyffredin, ac nas dylid goddef ei drp wffurfio yn gadfaes ymdderwyr crefydd- ol; oblegid gwleidyddiaeth, ae nid cre- fydd, yw y gallu dysgyrchol a grynhoa yi aelodau i rwymyn undeb a chyd-ddeall- twriaeth. Yn ol y golygiad rhesymol hwn, trosedd yn ymylu ar haerllugrwydd oedd dygiad yn mlaen bwngc yr holiadur Pab- aidd, yr hwn sydd wedi ei drafod hyd ddi- flasdod o dan chwydd-wydr pleidiaeth ol- ygyddol y Faner. Nid ydym, ar yr un pryd yn beio y newydd iad ar hwnw am efelychu gelan yn ymloddesta ar waed ]]ygredig athrawiaethan Pabaidd and yn sicr riis gallwn lai na chondernnio awch Mr Edwards am sefydlu ei hun yn fath o gymdeithas er lledaeniad egwyddorion Uvgredigyr holiadur crybwylledig, a thrwy hyny borthi gelytiion yr achos y myn- tumia ei fod yn ei wasanaethu. Os yw £ < y groes ar yr ymenydd yn anhwylder o dan ba un y dyoddefa Dr. Turnour, gellir yn hawdd gasglu fod rhyw eilun ar yr ymenydd yn gwneud i ereill o drigolion Eglwysig Dinbych annghofio eu hunain, os nad gweddeidd-dra ymadrodd hefyd. Mor bell ag yr ydym ni yn deall pwngc yr holiadur, dyma yw y manylion, pe baeiat o unrhytv bwys:-Cftiifu boiieddiges ieuangc, yr hon oedd athrawes yn yr ysgol Sabbothol,hysbysiad am holiadur newydd: anfonodd am gopi, wedi ei ddarllen canfu ei fod yn cynnwys athrawiaethau llygred- ig, ond drwy ryw amryfusedd digwyddodd fyned i blith ei llyfran Sabbothol, a disgyn- odd ar un o'r heolydd. Pigwyd ef i fyny gan un o drigolion Dinbych, yr hwn, ac efe yn gwybod awch y Parch. Thomas Gee, tD am y fath gywreinion, a'i kanfonodd i'r boneddwr hwnw yn hytrach na'i ddyeh- welyd i'w berchenog, enw yr hon oedd arno. Am ymddangosiad dyfyniadau o bono, yn ngliydag esboniad arnynt yn y Faner," iiiii oes achos i'r cyhoedd I ryfeddll. nac i Mr Gee wneud esgusawd. Y I ewbl a sylwn ni ar y pen hwn yw, mai dyledswydd gonestrwydd moesol yw dych- welyd eiddo Caesar i Caesar," ac os oes rhywnn a ddymuna annghyttuao, grwg- nached yn erbyn dyfarniad Arwr yr Ysgrythyrau. Ond i ddychwelyd at banes yr holiadur, daeth y copi i ddwylaw Mr Edwards-wedi i'r Paner sugno mel ei chysur o hono-a thybiodd .y bonedd- wr hwnw yn ddoeth erchi nifer o gannoedd er lledaeniad yr egwyddorion, a dybiai ef yn ddiamheu, a wrth-weitbient dylanwad y groes ar yr ymenydd." Pa un attebodd yr antuiiaeth yr aiaca,n,boed rhwng Mr Edwards a'i gleifion ysbrydol a phenderfynu; ond da genym gael sicrwydd pendant nad oedd eiliw sail i'r haeriad eyhoeddus fod y eyfi-yw boliadur wedi cael cysged derbyniad mewn unrhyw Ysgol Sabbothol yn Nghymru. Dyna, yn fyr, hanes yr holiadur, erboddio cywreinrwydd y cyfryw o'n darllenwyr a deimlant ddydd- ordeb yn yr ysgarmes. Ond yr hyn a'c dyddora ni yw, eyfanrwydd y blaid Geidwadol yn y sir, pa un a fygythir gas fympwyon ychydig bersonau opiniyngar nas gallant gyfarfod eu gilydd mewn cym- mod ar dir cyffredin gwleidyddiaeth. Er mwyn cadwraeth eyfanrwydd, undeb, a chyd-ddealltwriaeth ein plaid yn y sir, eiddunwn ar i'r boneddigion tanllyd gyfyngu eu hufelioij crefyddol i'r cylch Eglwysig, a chaniattau i gyfarfodydd y Gymdeithas Geidwadol drafod pyngciau gwleidyddol pwysig sydd yn galw am eu sylw. Nid oes dim yn eisieuond j'l Ceid- wadwyr gyd-ymddwyn ychydig a'u gilydd a chladdw ihyw dipyn o anngbydfod Eglwysig yn meddrody reredos mewn trefn i sicrbau buddugoliaethau yn sir a'r bwrdeisdrefi yn yr etholiad nesat, pa bryd bynag y digwydd. Na chloffer rhwng dau feddwl, ond penderfyner boddi pob gwa- haniaeih credoawl, neu ymfoddloner ar swyddogaeth palf i epaodRadicalaidd sydd yn araylioeddig nas gall ty wedi ym- ranu yn ei ei erbyn ei hun sefyll ystorm etholiadol.

GWEITHREDIADAU Y SENEDD. TY YR ARGLWYDDI, dydd Iau.-larll Granville, a Due Cleveland a gvflwynas- ;mt ddeisebau yn erbyn mesur y teitlau brenhinol.—Doc Richmond wrth gynnyg ftil ddarlleniad y mesur a ddatganodd ei obaith llawn y byddai i'r cynnvgiad dder- byn cefnogaeth unfrydol y Ty, canys byddai unfrydedd yn chwanegu at wedd- usder y ddeddl Yr oedd yn bur hynod nad oedd dim deisebau hyd yn ddiweddar, o barth y mesur, wedi eu cyflwyno ger bron y Ty. Cyn i'r cwestiwn, yn anffodus, syrthio i fod yn gwestiwn plaid, yr oedd y newyddiaduron blaenaf yn y deyrnas, nid yn unig yn ffafriol i'r cwrs y eyfarwyddai y weinyddiaeth ei Mawrbydi i'w fabwys- iadu; ond yr oeddynt o'r farn mai yr unig deitl possibl iddi ei gymmeryd ydoedd Ymherodres India.—Due SomerRet a ys- tyriai nad oedd un achos wedi ei wneud dros i'w Mawrhydi gymmeryd v'teiil oedd mor annghymmeradwy i'r Prydeiniaid. Nid oedd ar bobl India eisieu y mesur, ac ni ddylij dywemlnad oedd dim un o'r Hr- glwyddi yn protestio yn ei erbyn chwaitb. —Arglwydd Napier ac Ettrick a ddywed- odd ei fod ef yn bur dawel ei feddwl y byddai i'r Frenhines gymmeryd y teitl o Ymherodres orwedd yn esmwyth ar fedd- yliau tywysogion a phenaethiaid yr India, ae y cai efi'aith iachusol iawn ar gyflwr cymdeithas yn y wlad.—Iarll Grey a ddy- wedodd nad oedd teimlad pleidgar yn si gymhell i wneuthur ychydig o sylwadao ar y mesur hwn cyn y daillenid ef yr waith. Ei amcan ef, os yn bossibl, oed attal i unrhyw ran iad pleidiol gyw13?6^ lie yn y Ty hwnw. Ymddangesai ar y cyntaf na buasai un gwrthwynebiad^ir teitl, ac yr oedd cynnydd y teimlad gwrtc* wynebol i'w briodoli i effaith gweithrea* iadau gwladweinwyr pleidgar. Nid oefl' efe yn synu dim at y cydsyniad ymdda»S' osiadol hwnw; ond yn raddol, ymddtfj#' osai ei fod gwawrio ar feddyliau y hobu byddai i'r teitl o Frenhines, trwy ych^at1' byddai i'r teitl o Frenhines, tnvy yeh"ar egiad 0 Ymherodres atto, gael ei gymn;tY U, ac y byddai i raddau mawr yn cael ei$■' nghofio. Hwn oedd yr argaph yn i inol ar feddyliau y bobl. Dywedodd y teitl o Ymherodres yn golygu llywo'«r' aeth uchafol dros frenhinoedd rhywbet uwch na brenhineg." Yr oedd yn ddangos i bobl Lloegr, gan hyny, y i'r teitl o Frenhines gael ei orehuddio 8* y teitl o Ymherodres, ac yr oedd y11^ hefyd yn gwbl o'r un farn. Yr oed<Jyfi. yn gwybod pa fodd y bu i'r teitl ga^ t ddarostwng, ae nid oeddynt yn ewylly9lc i'r Frenhines roddi i fyny deitl bynafol & anrhydeddus ei hynafiaid, a'i newi<l un a fu yn cael ei ddal gan y cyfryw sonau a'r Ymherawdwr Soulouque. oedd bob amser wedi bod yn teirol0' °t oedd rhyw gyfnewidiad yn nheitl y$reV, hines i gymmeryd lie, fod byny i fod U unig gyda chydsyniad ealonog a chyJM meradwyaeth llawn y wlad; ac hyd I nod pe buasai efe ei bun yn eymmo wyo y teitl bwn, buasai or hyny dangos ei anghyaameradwyaeth iddo wydd y teimlad oedd yn ffynu yn ei yn y wlad. Yr oedd y Prif Weinidog eierhau i'r Ty arall na byddai i'w fi hytE wneuthur defnydd o'r teitl o Alt odrB ond y unig yn ei pherthyrHtS at India, ac nid yn Ll&egr, oddigei'tb ( achlysuron pennodol*; ond wedi tipT0^ siarad gyda golwg ar y peth, trodd 7 addewid hon allan i fod yn dwyll°. Y gwir oedd na byddai i'w Mawi-hvdi or, fer dau deitl. Appeliai at y Llywodr^jf i'w gwaredu oddiwrth yr angenrheidr^| poenus o bleidleisio yn erbyn mcsUf oedd yn sier o niweidio yr urddas j, binol. GaHai y Llywodraeth ddiw.y^, mesur, a dylasent gyfarWyddo ei hydi i gymmeryd rhyw.deitl arall y13 h trach nag Ymherodres. Yr oedd glwydd Napier ac Ettrick wedi awgtf "Paramount Sovereign of India." e oedd Syr C. Trevelyan wedi cynnY, 01. Arglwydd Macaul&y wedi cefnogi- d the British Isles and Colonies India Queen." Byddai rhyw deitl hyn yn cyfarfod a'r holl achos. Yr efe bob amser yn ystyried y teitl pr*00j<|' —< £ Brenbines Prydain Fawr a'r I^f j en yn un digon anhyfryd, a lewis un byrach yn ei le. Gan Llywodraeth yn gwerthfawrogi eu ac anrhydedd a chysur eu meistres A binol, gobeithiai na byddai i Mynt f ei gynnygiad ef.—Wedi- i aaary* glwyddi draethu eu lien o bob :i odd yr Arglwydd Gangbellydd y ty* ddefnyddiad cyffredin y teitl o j odres gael ei gyfyngu i India ond ysgrifau cyfreithiol a ffnrfiol, yn y oedd yn beth arferol gosod y pelJ0, f allan yn ei holl deitlau a'i urdda8' «« oeddynt yn rhwym o arfer y teitlan Yna darllenwyd y mesur am f* waith- jJi) fU TY Y CYFFREDIN, dydd Iau.- deisebau eu cyflwyno o blaid cyntlyg, Mr Fawcett am anuerch y Gor,011 i hwngc y teitlau brenhinol.—Mr$ mewn attebiad i Mr Rylands, a ddYbí" odd, os deuai mesur y teitlau yn ddeddf, y byddai y cyfryw gyfar^y. J ag afyddai yn gydweddol 4'i hurddas J1 a lies y genedl, i'w Mawrhydi yn yr adeg y byddai i'r cyhoeddiad 0 gael ei wneud, pa un ai yn ei habse1^ /» ynte ar ol ei dychweliad o'r Cy^ if\ Mewn attebiad i Mr Anderson, dy^jJ1 yJPrif Wcinidog, fod ei wedi bod ddwy waith yn a^s!,gr o'i thiriogaethau yn yatod teyr^1 o yn agos i ddeugain ac ni ddigwyddodd dim attalfa ar y 8 i f eyhoeddus trwy hyny, canys yr °c*Lt) cael ei wneud gyda'r un jjyi1 cyhoeddus trwy hyny, eanys yr ae deb cael ei wneud gyda'r un jjyi1 threfnusder.a phe buasai ei Mawrby' J aros yn y Deyrnas Gylunol. S. 3rj/ peliebyr, yr oedd cenad yn tramwy1, j$ eu Mawrhydi ar y Cyfandir bob yr oedd yn wastad a'r Ysgrifenydd wriaethol wrtheigalwad. Ynayiaa^01 j yn bwyllgor ar fesur y llongau mars^j^ pan gvnnygiwyd ac y collwyd dau ^6 ar yr ad ran Sydd. ft TY YR ARGLWYDDI, dydd Gwen^v^ Arglwydd Ganghellydd,* mewn atte" ^f Iaril Cowper, yr hwn a alwodd sy]t?'JP ffaith o fod George Hill, wedi ei gofide J' am lofruddiaeth yn ddiweddar yo lys Hertford, ac wedi bod yn y carcha | brawf arno er y 4tydd o fis Goi'p^3 .j o' 1875, a ddywededd y byddai i ddwyn i mewn cyn diwedd yr eiste^f<f| yn y Ty arall, a feddyginiaethai y ^t hwnw.—Ymffurfiwyd yn bwyllgor af yji Prifysgol Rhydychain, ac aethp^y