Welsh Newspapers
Search 15 million Welsh newspaper articles
6 articles on this Page
J 3WRECSAM A'R AMG YLCIIO…
J 3WRECSAM A'R AMG YLCIIO B DD. IV" VV^°LLEDM "WBDI EI GAEL.Ehyw cbwecb ytQiios yn ol, gadawodd dyu ieuangc o r v ^M.Moraneigartrefynnghymydoj?aeth ac a i Wrecsam, Gwelwyd "^eddaf yn y Greea Man, Gwrecsam, 8 Sadwrn, y 12fed^ Ohwefror. Ac er Oll pob ymdreob, methwyd a chael j.111 ycbwaneg o'i banes, hyd ddydd Iau jj.^eddaf, pry4 y cafwyd ef mewn Tan 3'uPertbyn°] i Mr W. Jones, yn ymyl| h^hnU yr anifeiliaid. Mae y dargan- ( Z^iad wedi creu cyffro anarferol yn y a'r gymmydogaeth, ae y mae yr jj Ov'i ddr-wedd yu hollol ddirgelaitki h I)rs oi ddr-wedd yn hollol ddirgelaitki Yd Yn byn. Ofnir mai wedi ei lofruddio I SaeJ °»d pa fodd a chan pwy ni Co v olion maeddu ar y rPh, a'r man ei cafwyd y Uecyn iselaf a r J™ ^%ymmeriad yn y dref. Er mwyn VokQeU(* arebwiliad ar y corpb, a cbael r05?ar*e8 0 dystion a ffeithiau a allent golenni r modd y cyfarfyddodd &'i gohiriwyd y trenghoiiad hyd g^^Mawrtb, yr 28ain cyfUol. Yr oedd oL ganddo pan adawodd gartref; pan gafwyd y corpb, nid oedd ond cheiuiog yn y Hogell. Mae dau dvi!-n ya y ddalfa er ddydd Llun ar ddrwg Yblaeth. }$:t ) $" 0 FILLDIROBDD MEWN MIL 0 ORIAU.— ^■e Gwvddelyn, yr hwn oedd wneutburwr ^fl«dfeini, wedi blino arei orchwyl arferol, c Jn meddwl gwnend ei ffortiwn drwy b rdded mil o filltiroedd mlwncyuDlfer a Illly o oriau. M'le efe wedi dechreu ar ei era pedwar o'r glocb boreu Llun ^Weddaf. Nid yw y cyfan ond ffordd i wneud arian. Gofynir 8e y fn gael gweled petb mor ryfedd a tra y gellir cael gweled cannoedd ^ilisia vr un adeg, a chystal dynion § yntau, a hynv am ddim. Bydd ffair I fi li ai d," fel ei gelwir yn decbreu ar a o Ebrill; a cban y bydd cannoedd w 1J?wy o arian na swynwyr yn talu ym- llad 4 bygi y cerddwr Gwyddelig yn C;° ran yn y cyfryw. ^ATUH A CHELFYDDYD.—NOS Fawrth ym- aelodau y gymdeitbas ucbod yn y satlc Cynnilo. Wedi myned drwy y o dderbyn amryw aelodau ^yddion, darllenwyd pa pur gan Mr Wynnstay, ar effaiib mwy ar VUJ an°l lysiau, planbigion, ac anifeiliaid, Gall n?byd a'i effaitb ar y trigolion. faJlesid meddwl fod coedydd o wahaaol nabarc Wynn8tay yn cael llawer SvK °'* sylw a'i °^' na r bodau dynal J*- ya byw o'i amgylcb. a^l'BlLRE SiNaERS.—Mae niferoNegro- l> fai1 yr enw uchod, ar dalu ymweliad wi aref ilon* Maenl ar trwy y ya oynnal cyngherddau, a'r «lw er g8 atbrofa i ddyagu y Negroaid yn y ^^Qgen gerddorol. Bu bwriad yw caf<glu 11er can' mil o bunnau cya dyehwelyd. Cv arWOLAETH SYDYN.— Dydd Mawrth ^"a ^a^iodd Mr Thelwall drengholiad yn y Kef 8 ^nn ar KorP^ wi* o'r enw Jy Gun. Bu farw mewn eiliad yn ngweitbdy Mr Stone, 12, Henblas-sfcreet. Yr oedd efe wedi bod yn gyfaill hoff i Sir John;" ac wedi gwario ei holl ennillioa yn ei gwmni, a phttll fa farw nid oedd neb a gymmerai sylw o hono. Bu orfod cael pedwar o segurwyr y dref i'w gludo i dy ei hir gartref. Y fath yw diwedd truenus y meddwon Y rheithfarn oedd marwel- at-th naturiol. Hefyd, yr urn adeg,gwnaed ymboliad i achos marwolaeth plentyn i John Christey, crydd, Pont-tell. Dych- welwyd rheitbfarn o farwolaeth natariol, GYMDEITHAS GLANWIFIT]ffDRk. Mae y gymdeithas uchod yn awyddui i wtbio dwfr ar drigolion Gresford a'r pentrefydd cylchynol; ond bernir y try eu hymgais yn fethiant, drwy fod y trethdalwyr yn ystyried y cyflenwad sydd ganddynt yn barod yn burach ac yn rhagorach na'r hyn a geisir ei wthio arnynt. Os deil pethau i fyned yn mlaen yn y dull presen- nol, bydd y tretbi yn fwy na'r ardrethi yn y partbau hyn. Mae Ilawenydd cyffred- inol ynmhlit h y cyngbor trefol oherwydd fod Bwrdd y Llywodraetb Leol yn caniat- tau iddynt eu dymuniad, sef, 3,500p at godi marchnad anifeiliaid, yr hyn nad oes yr angen llwaf am dani. CYFABFOD YR YNADON.—Yr oeddnifer yr ynfydion yr wythnoa ddiweddaf yn fwy nag arfer, ac yn dreth ar amynedd i'w a gwrando. Nodaf rai athosion. Am biga llogellau yn marehnad y ffrwyihau, tros- glwyddwyd ben wraig o'r enw Maria Sweeney a'i mhab i gymmeryd eu prawf ya y brawdlys chwarterol. Qberwydd ymddwyn yn greulon at anifail perthynol i Mr Rocke, gorfu i Thomas Edwards dalu 108 a 7s o goetau. Rhyddbawyd William Brans, Cerrigydruidion, yr hwn a gy- huddid o ladratta wyau, wedi ei geryddu. Am nacau talu chwecheiniog o glwyd-doll, gorfu i Thomas Mathews daiu 10s 6c, ac 16s o gostau. Dyma'r. ffordd i fyw, onide ? Does dim tebyg i onestrwydd, Iti oes ? George Jones, gwr priod, o'r MOBS, a thad i saith o blabt, a gyhuddodd un Sarah Emma Williams, dynes o gymmer- iad drwg, am ddwyn hanner so'ren oddi- arno tra. yr oeddynt yn ymgyfeillaehu i'u gilydd wrth yr Hen i'fynnon. Hi a wad- odd y cyhuddiad, gan ddyweud ei fod ef wedi rhoddi 2s iddi, ac mai dyna y cyfan y I a gafodd. Danfonwyd hi i garebtir, rim fis. Herwhela oedd trosedd Edward Da- vies, Nant, Bersham, ar dir Mr Fitzhugh. Dirwywyd ef i 21s a 10s 6c o gostau. Am roddi boiiel-ust i'w forwyn, gorfu i Henry Pearson, Cross Lanes, daiu 2s 6c a 8s 6c o gostau. Yr oadd. ilu o a«hosion ereill rhy luosog i'w beawi. Raos.-Yn ycbwanegol at y 10,000p sydd wedi eu gwario er dreinio y lie ucbod, mae yn ofynol cael 1,978p er cwblhau y gwaith. BRYMBO.—NOS Fawrth cafwyd cyngherdd ardderchog yn Kghapel Engedi, y He uchod, dan arweiniad Mr Humphreys. Yr oedd Miss Marian Williams, K.A.M., Llundain, ac amryw enwogion ereili, yn rhoddi eu gwasanaeth. GOHEBYDD. O.Y.—Mae dan lwyth o sebon rneddal wedi dyfod erbyn Eisteddfod Gwrecsam, a dywtdir mai John Jones fydd yr irwr.— G.
NODION 0 GEREDIGION.
NODION 0 GEREDIGION. Gwaith anhawdd yw caelnodion teilwng o'u cofnodi fel hyn o wythnos i wythnos. Mae y traeth heb ddim cregyn yn ami, ac nid oes dim i'w wneud ond aroshyd y tide i daflu rhai o'm hamgylch, neu ym- foddloni ar rai israddol iawn. Mae diwedd mis Mawrth yn arferol o fod yn dorog o new\ddion, ond mynych y maent yn rhy fach, ac yn rhy leol i wneud moddion dyddorol o honynt. Eleni etto y mae llawer rhybudd i ymadael wedi eu gwasgar ar hyd ein gwlad. Heiabethau cis ofuadwy yw y rhybuddion hyn. Maent yn waefch na phob rhybudd arill, oddigerth eiddo angeu ei hun. Syniad annedwydd iawn sy"n y geiriau "heb le i roddi ei ben i lawr." Er efallai fod y bwtbyn yn waelac afiach, er fod y fferm yn ddrud, ac er fod yr ardal yn anny- munol, etto i gyd nid jw cael notice i ym- adael yn creu ond yr annedwyddweh mwyaf. Dywedir wrthyf gan fwy nag un o ddeiliaid o Dderi fod cynefino a chael notice to quit yn gwneud y pwngc yn Ilai arswydus; ond nis gall yr un person ar- wain bywyd cysurus os bydd y fath notice yn ei logell, neu yn 4 crogi" uwch ei ben. Heblaw y notices to quit, y mae math arall o notices wedi eu gwasgar yn dew ac yn deneu trwy ein sir. Dyben y rhai hyn yw rhaflaenu gweithrediadau y ddeddf a wnawd y senedd-dymhor (liwaddaf yn cyf- ryngu rhwng deiliaid a meistr. Goddefol yw adranau gwerthfawroccaf y ddeddi hon, ac y mae'n debyg nad yw tirfeisti Ceredigion yn meddwl goddef ei chyfryng- iad. Mae egwyddor y ddeddf wedi der- byn cymmeradwyaeth ein senedd Geid- wadol, ae y mae fod ein tirfeistri Ceid- wadol yn gome Id cadarnhau yr egwyddor yn sicr o wanhau yr achos Ceidwadol mewn sir mor amaethyddol a Cheredigion, Bill y Llywodraeth oedd hwn, a thrwy fwyafrif Ceidwadol y gwnawd ef ddeddf. Daeth i weifchrediad ar y 14eg o Chwefror, a chyn pen y deufis, wele dirfeistri ein sir yn gwylltio ac yn rhybuddio eu deiliaid na fydd a fynont hwy &'r fath gyfraith." Trueni gresynol oedd i'r adranau mwraf gwerthfawr hyn gael e. gadael yn oddef- ol. Yr oedd amaethwyr ein sir yn hyderu y buasi ein tirfeistri yn cymmeryd ein ilywodraethu ar eu gair, ac yn derbyn y mesur fel un yn cynnwys egwyddor deg a chyfiawn, ac y buasai yn well ganddynt weithredu ar eu hanrhydedd na chael eu gorfodi i hyny. Y rheswm sydd gan ein tirfeddiannwyr Radicalaidd dros wrthod yr egwyddor yw mai y Tories a wnaeth y ddeddf; ond nis gaily Ceidwadwyr bleidio hyn. Bydd prif ddeddf y senedd ddi- weddaf yn farw me NH llwydni yn pigeon holes ein law stationers os na chaiff well derbynia.d nag y mae yn gael yn Nghered- igion. Peidied amaethwyr ein sir a galaru yn ormodol. Mae mantais i'w gael hyd yn nod o'r ystyfnigrwydd hwn. Pe buasai y ddeddf hon yn cael ei gweithredu yn deg ae yn unol a'i ysbryd, ni fuasai yn deg gofyn am ddim yn mbellach am dro; ond gan nad yw yn atteb un dyben, y mae yn berffaith deg galw sylw at yr angen am ddeddfwria.eth pellach ar y mater. Pe ymostyngai ein tirfeistri i roddi bendith- ion bychain y ddeddf hon i'r amaethwyr, mwy na thebyg y buasid yn ymfoddloni heb ofyn ychwaneg; ond gan na eheir hyn yn awr, ni fyddys yn foddlon ar hyn yn mhen ychydig flynyddau. Pa fodd y mae tirfeistri ein siroedd ereill yn ym- ddwyn yn hyn ? Mae ein piwyf lysoedd wedi ae yn cael eu cynnal yrwythnosau hyn. Mae yr hen sefydiiad anwyl a phwysig y festri wedi. colli ei phwysigrwydd cyntefig. Ni cheir y trethdalwyr i'r festri mwy na bweb i'r odyn. Ni cheir mewn cannoedd o blwyfi yn Nghymru ond yr offeiriad a'r ysgweier yugwyboddim am ddyben ac amcan fes- tri. Pan ddarfyddodd rhoddion personol a bod yn eiddo y festri, darfyddodd y plwyfolion a dod iddynt. Mae naw eani o drethdalwyr ein gwlad yn anwybodus am eu dyledswyddau a'u breintiau plwyfol am bob un sydd yn medda unrhyw ddirnad- aeth eglur ar y pwngc. Mae mHo swydd- ogion plwyfol am bob un sydd yn deall ei waith ac yn ei wneud. 0 bob gweinydd- iaeth yn ein gwlad, nid oes un yn goddef mwy o gam oddiwrth swyddogion drwg a gweinyddiaeth y gyfundrefn blwyfol. Pan y mae pob treth yn cael ei chasglu yn ol ein treth-wertii blwyfol, a'r trethoedd hyny yn lluosogi a thrymhau yn feunydd- iol, y mae'n syn(iod,-io, y mao'n rssyn meddwl mor anwybodus a diallu i amddi- ffyn eu hunain y mae raw o bob deg o'n trethdalwyr. Yr oil o wybodaeth yn meddiant y rhai hyn yw, fod y dreth i'w tbaln bedair gwaith y flwyddyn, ac fod yr arian yn cael eu gwaethygu" gan ryw- rai. Ni ymostynga yr assistant overseer i roddi iddynt y demand note, ac ni flina'nt hwythau i ofyn manylion ell taliadau. Maent yn hallol ddiymadferth, ac yn i,gaethion dirmygedig agorthrymedigeu hln wybodaeth. Maent yn ddynion goleuedig ar bob pwngc arall. Medrant wybod gwerth eu tyddyn a gwerth eu hanifeiliaid, lac ni thwyllir hwynt yn en masnach o un math. Chwiliant i mewn i fil y siopwr, y crydd, a'r gof, ac ni thalant ond yr hyn sydd iawn ond pan ddaw y trethgasglydd heibio, ni wnant ond cosi eern a thalu y swm a ofynir. Mae y Church and State question yn oleu iddynt, ond y mae y rate- hook o'i ddechreu i'w ddiwedd yn hiero- gliphieal scribbies iddynt. Gallwn fanylu llawer ar y tywllwch truenussydd yn gor- doi ein materion plwyfol i lawer o'n treth- dalwyr. Meistr drwg a wna was drwg. Os yw y trethdalwyr mor druenus tf an- wybodus, nid yw ond natunol fod ein swyddogion yn esgeulus a diles iawn. Gan 07, nad yw y trethdalwyr yn chwennych gwybod, nid yw y swyddogion yn chwen- nych myned i'r drafferth i wneudyr bvn a ddylent. Gan na ddaw y trethdalwyr i'r festri, anfynych iawn y ceir festri. Mae genym bawl i gael pedair festri bob blwvddyn, heblaw vestries i gwrdd am- gylchiadau achlysurol. Pa faint o ljlwyfi Cymru sydd yn cynnal yr oil ? Gan nad yw y trethdalwyr yn cymmeryd un dy- ddordeb yn nghyfrifon y swyddogion, ni chlywir son am gyfrifon o un flwyddyn i'r llall. Mae ein school rates, sanitary rate., highway rates arpoor rates,yn ddarostyng- edig i reolau pennodol wrth eu trethm a'u casglu ond pa sawl trethdalwr sydd yn gallu boddloni ei bun fod y lump sum y mae ef yn dalu yn ddim mwy na'r gofyn- ion eyfreitblo'-n ? Mae ein overseers yn treulio tymhor eu gwasanaeth cyn gwybod am eu bappwyntiad, oherwydd gwneir yr boll waith gan swyddog ag sydd heb ddim dyddordeb yn ei waith yn mhellach nag ennill ei gyilog., Gwyr pob dvn a llygaid yn ei ben mai, fel dosbarth, y bwngler- wyr mwyaf dan haul (nid "haullwybod- aetli") yw ein so-called assistant overseers. Cyflawnanfc eu gwaith yn ddibris a diofal am nad oes neb yn gofalu am danynt. Talant drysorydd yt undeb, a dangosant gyfrifon rai o'r tretbi i'r auditor, yr hwn yn ami a gymmer ei ddallu gan false vouchers, heh erioed eu gweled na'u cad- arnhau y plwyf. Buasai yn hawdd canlyn e ifi-tith anwybodaeth y trethdalwr i fwrdd yr undeb, ac o fwrdd yr undeb i'w swyddogion, ac oddiwrth swyddogion yn ol drachefn i logellau y trethdalwr. Prif achos beichiau trethol y trethdalwr yw anwybodaeth a difaterweh y trethdalwr ei hun. Pe cawsid y plwyf i agor un llygad, a dechreu canfod ei sefyllfa, mae'n ddiau y eawsid ef yn gynnuiledig mewn festri ami ac unol. Hawdd ac ami gweled treth- dalwyr piwyf yn cynnena ac ymosod ar eu gilydd, yn hytrach nag ymuno i ymladd a gorthrymwyr y plwyf. Nid anaml yw vestry scenes, ond nid raor aml y gwelir plwyf yn unol yn død allan i ymladd drol eu hiawnderau. Ychydig o wybodaeth sydd yti angenrheidiol i godi craeh a dan- nodiadau personol, ond y mae pethau fal hyn yn fwy ami nag ydynt o les i lwydd- iant neb. Y cynghor goreu a fedraf roi i bob tretli (i a I wr sydd yw, Eweh i'r festri, a mynwch (Ideall eich dyledswydd a'oh hawl yno." Mae fy nodion yr wythnos hon yn sicr o gael gair o fod yn sych iawn," ac felly ni waeth i mi eu terfynu ag ychydig o eiriau sychion ereill. Dymunwyf ddyweud gair o gynghor (petb cheap iawn) i bwyllgor trethwerthiadol Tregaron. Nis gwn pa faint o aeledau newyddion fydd yn eich plith, pan ail etholir y pwyllgor, ond hyderaf na fydd llawer. Hyderaf y bydd digon o'r hen rai i ddeall ac i egluro agwedd bresennol pethau yn yr undeb, ac i rwystro newydd-ddyfodiaid i ddinystrio y cwbl a wnawd hyd yn hyn. Nid wyf yn meddwl rhoi barn fyrbwyll ar yr hyn a wnawd, ond yr wyf yn credu fod sylfaen assessment gyfiawn wedi ei gosod i lawr. Nid wyf yn meddwl fod un o'r pwyllgm- yn credu eu bod wedi cwbl- hau gwaith perffaith. Rbaid cyfaddef fod j gwaith heb agos ei orphen, ac nad yw yr hyn awnawd yn berffaith. Yr ydys wedi treulio yn agos i bymtheng mlynedd heb i un pwyilgor feiddio gwneud cym- maint a'r pwyilgor presennol. Mae'r gorehwyl yn gofyn gallu, pwyll, ac amynedd mawr. Mae gan bob dyn ystyriol gydymdeimlaè. a'r pwyilgor pre- sennol yn ei ymdrecbion yn erbyn rhwystr- au a tbeimladau personol. Hawdd eu beio, ond anhawdd, dan y fath amgylcbiad- au, gweithio yn fwy gwrol nag y mae llawer o honynt wedi gwneud ers blwydd- yn. Gobeithio y gwna y ffyddloniaid diwyd barhau eu gwasanaeth, ac hyderaf fod yn y plwyfi ddigon o ddeall i'w dychwelyd at eu gwaith. Wrth ail ddechreu ar eu gwaith bydd yn burion i'r pwyllgor gymmeryd stoc o'r amgylchiadau y maent ynddynt. Prif fai y pwyllcror hyd yn hyn (yn ol fy marii ostyngedig i) yw gormod o frys i derfynu eu gwaith, a'r brys hwn yn eti-gyru i gymmeryd camrau rhy freisicm a thros ben llawer o ofynion y gyfraith. Bu agos iddynt beryglu eu boll lafar drwy hyn ao i'r brys hwn y mae i ni dadogi y sefyllfa hannerog y mae lists ynddo yn bresennol. Mae llawer o'r lists hannerog wedi cael cymmeradwyaeth, ond rhaid myned yn ol ac edrych dros y rhai hyny etto cyn eu gorphen. Un o ffrwythau ereill y brys oedd y rhyddid annherfynol a gymmerai y pwyilgor i newid, codi, a gastwng y gwiti-ialioi ddaliadau, yn lie en hanfon i'r overseers i'w hail wneud. Un arall o ffrwythau y brys yw diffyg eyfleus- tra i "appelio." Ni chafwyd. oyfle eyf- reithlon o gwhl i wneud appeal. Hwn yw y gwaith sydd yn aros y pwyllgor newydd, ac y mae'n un ag sydd yn gofyn am boll ddoetbineb y pwyilgor a'u bysgrifenydd. Gan nad faint o common sense view sydd wedi ei gymmeryd genych wrth lunio allan eich penderfyniadau, sicr yw nad ydych yn euog o fod yn rhy ddeddfol eich gorchwylion. Cofiwch fod yr ustusiaid ai a'u clerc yn awyddus am waith, ac yn sychedig am gyfle i ddangos i'r bya eu bod hwy yn ddoethach na'r guardians cotiau llwydion. Melus iawn yn ddiau fyddai i ysgrifenyddion cymmydogaetbol allu dangos i'r byd nad ydych chwi na'ch clerc yn gwybod y gyfraith. Gochelwch rhag hyn. Gofelwch am danoch eich hunain, a phenderfynweh fyned yn mlaen yn Ilygad y gyfraith, gan fed llygad y gyfraith yn eich gwylio. Gofelwch am y man ffurfiau cyfreithiol. Mae yr holl undeb a'i thrigolion yn edrych arnoch gyda phrydev, a pbeidiwch chwithau a chyfyngu eich myfyrdodau yn hollol i chwi eich huuain. Mae y byd yn cael ei wneud i fyny o ddau fath o bobl-y rhai hyny sydd yn gweithio a'r rhai hyny sydd yn grwgnach heb allu gweithio. Mae y rhai hyny fydd yn medru gweithio yn cydymc'eimlo a'r rhai sydd yn gweithio ond y mae y rhai hyny sydd yn methu gweithio yn treulio eu hamser i rwgnach nr.y rhai sydd yn gweithio. TWR Y DDERI.
[No title]
Hysbysir fod y Parch. D. Evans, Llan- wrin (gynt ficer Corris), eiplan Ardalydd 0 Londonderry, wedi ei bennodi yn canon mygedol i Eglwys Gadeiriol Bangor, fel oiynvdd y diweddar Canon Herbert. ol,
(.'• = [ O GAERGYBI. ?I1..
(.'• [ O GAERGYBI. ?I1.. GADAEL LLO.U. Dygodd rhyw agerlorign i lestr i mewn i'r porliiladd yma foreu Sul :_1 diweddaf, pan un gawsant allan ar y Ù m6r heb neb ynddi. CENHADAKTH Y MOBWYR,—Cvnnelid cyf- arfod nos Fawrth, yr 28ain cyfisol, yn J neuau;i y dref, o blaid cenhadaeth y mor- wyr. Disgwylid swyddog perthynol i'r gymdeithas o Luncl 'in y?na er dadleu ei hawliau, a chymnv id y gadair gan Cad- ben Mackeazie, R N. Cenhadwr y morwyr yn y dref hon yw Mr John Ellis. Gwneid > casgliad yn y cyfarfod tuag at y genhad- aeth. 1 MARWOLAETH MR JOHN HUGHES.—Mao genym y gorehwyl annymunol yr wythnod bon o gofnodi marwolaeth Mr John J* Hughes, yr hwn fu am flynyddoedd yn tanio berwedydd bychan tua'r Ystordai Nwyddau, yn ngwasa laeth cwmpeini y "5 rheilffordd. Yr oedd Mr Hughes yn gym- <.1 meriad lied ac felly mae yn ddv- ledawydd arnom wneud ychydig sylwadau arno. Yrchydig o addysg a dderbyniodd "8 yn moreu ei oes, ond trwy ddiwydrwydd ac ymroddiad yr oedd-wedi dyfod yn ddyn gwybedus iawn. Pan yn dilyn ei alwedig- aeth yn y lie a nodwyd eisoes byddai ochrau y berwedydd wc M eu gorohuddio a ffigyrau. Yr oeddvn alluog i wneud pob matli o s7.t77is," a daeth yn fed lianol ar y gallu hwn, cofier, heb undyn i'w hy- fforddi na meistr i'w gynnorthwyo. Felly, 1 gwelir fod gan yr ymadawedig alluoead naturiol nerthol; a dian genym, pe bu-srt5 asai wedi derbyn &ddysg foreuol briodol, Y t y buasai yn ysgolbaig rhagorol. Yr oedd ° Mr Hughes yn alluog i gyflawni y gorch- wyl, sydd mor hoff gan y genedl Gymceig, o ganu pennillion gyda'r delyn. Drar-.rt chefn, Ilwyddodd i wneud telynei hun, a hyny heb unrhyw arf gwell na chyliell g-yffredin. Yr oedd hwn yn orchwyl lied anhawdd i*w gyflawni, pun ystyriwn mai gweithiwr cyffredin, heb dderbyn Titimawr, -i addysg, ydoedd y gwneuthurwr. Ac er ei fod wedi colli rhai o'i fyjedd oddiar ei law ddehau, yr oedd yn abl i chwareu telyn. Ond y mae wedi ein gadael! Ni chawn weled ei wyneb mwy. Cafodd aros am dymhor hir ar y ddaear yma, a gobeitb-, iwn ei fod wedi esgyn i chwareu un o del-$ ynau aur y nef, ac i ganu penillion am gariad yr Oen am dragwydfioldeb maith yn y gwynfyd diderfyn sydd yr ochr draw i'r bedd. CYBI.
Family Notices
GENEDIGr \ETH \U, PKLODASAU, X MARAYOL VET HAU. GENEDIQAETHAU. Mawrtli 24, yn Tauybryn, Llasberi*, priod Mr J.- Ellis Jones (Elidtfab, ar fab. Meitbrin hwn,—mae'th eirian wedd-i fyw toe Pan fo ti nwwn llygredd L :\lewn tyfiant rn;le'n etifMd Hyfrjd i fvw ar dy fedd. TUI)NO. Mawrth 18, priod Mr George Janes, maanachydd, glo, Dynbycb, ar tercb. Mawlth25, priod Mr Jchn Pritchar i, Bufccher'a Arms, Dinbych, ar fab. nut. «1 PRIOD AS AU. Mawrth 23, yn Pensarn, Cered:¡w,lo'b,:írrJohn W;- Davies, Ctfn-coed-isaf, ger Cei Newjdd, a M;ss Mary Janit-s, P-nt, ',vyn, LlandyBsiliogogo. Mawrth 18, yu ughapel yr Annibyrwjr, Llanelwy Mr William LI" citnyd s, Beacon's Hill, & M'ss Davies, Bwaffl.it., y ddau o D liiU>ych. Mdwrtli 22, yn Peniel, Ffestiniog, Mr Evar, Rooerts Ty'r-capsd, Pewiel, å Miss Gwen Owen, Brya-yr-odyn gt r Ffestiniog. MARWOLAETHAU. Mawrtb 15, yn 80 m!wydd oed, ar ol hir nychdod, Mr Lewis Morris, crwynwr, Heel y Bontfer, Llanidloes. Mawrth 17, yn 64 mlwydd oed, o wendid a llesgedd, Margaret, gwraig Mr John Hamer, o'r Green lgaf, Llaitidloes. Mawrth 22, yu 1 mlwydd opd, Elizabeth, plentyn ieuengaf Mr B.ichard Hamer, o'r Green Isif, Llaui iloes. Mawrth 20, yn 30 uiiwydd oed, Elisabeth, merch Mr John Lloyd Peucoedryw, gerllaw Llantdloos. Mawrth 24 yn Llandudno, yn yr 81 mlwydd o'i hoedran, mewn perffaith dawelwch a hyder yn y Gwaredwr, Mrt; Jai:e Ifowlauds, gweddw y diweddar Barch. Richard Rowlanda, Conwy, a mam y Parch. J. Rowlands, Beaumaris. Claddwyd hi yn uiynwent Henrhyd. Mawrth 22, yn 34 wlxydd oed, wedi dyoddef cystiidd nyeblyd o'r darfodt-digrteth am saith mis, Mr Robert Roberts, Grooant, Llar-asa, a gar-^dwr ya agwasanaeth Syr Pyers Mostyn, Talacre. Yr oedd yr ymadawedig o'i febyd yn i ffyddlun ? gweithgar gyda'r Wesley. aid, a theiuslir oolled fawr ar ei ol yn enwedig gyda'r canu. Un o'i eiriau oUf wedd,—" Ceisiwn fod yn dawel i'r Arglwydd. Pwy fel efe mewn ref a llawr." Heb. ryngwyd ei weddillion marwol ddydd Llun 27ain cy. fisol i'r gladdfa newydd yn Llai)a,-a, gan dyrfa luoeogo gyfeillion a phe. thynasm, yn cael eu biaecori g.-u y Temlwyr Da, c.wb y cleifion, a liuawe o blant bacb, pa rai oedd yn eynnwys ei ddosbartb canu. redair blyntad i'r mis diweddaf yr opdd g,nym y gorchwyl prudd- glwyfus o gofuodi am farwolaeth ei anwyl briod. Duw fo'n uawdd i'w fneth i cb am Mifad. Mawrth 18, yn 76 mlwydd otd, Mrs Annie Ellis gweddw y diweddar Mr Robert Ellis, Bryn Gluddfa, Ceryg y Druidion. Mawrth 24, Mrs Francis, gweddw y diweddar Mr J ameli Franeis, grocer, Moss, ger Gwrecsam,. yn 68 mlwydd oed. Mawrth 17, Mr Robert Griffith, Bryn-y-peraon, Llan- llyfni, yn 58 miwydd oed Mawrtb 19, yn 83 mlwydd oed, Mr Hugh Jones, Hendrewallng, Llaofihaisgei-y-Peunant. Mawrth 26, er ol byr gystudd, yn yr oedran o 81 mlwydd, Mary, an v. j! briud Mr Thomas WilJianu, hair- dresser, Vale Street, Diubych. Mawrth 15, yn 6(5 mlwdd oed, Mr William Owen, Shop Groes, Aligo, Lknallgo, Mon. Hebryngwyd yr hyn oedd farwol i fynwent henafol Llanallgo ar yr 21ain cyfisol gan -dy; fa vn rlufo llawer o tjannoedd, o bob rhan o'r ben wlad, ac hefvd o L< egr. Dyn ydoedd ag y bydd colled annrhaethol ar ei ol fel nifddyg. Gweinyddwyd gan y Parch. Jiha Evans, peiiglor y plwyf. Gadawodd briod anwyl, a mab a merch ieuangc i alaru ar ei ol, Yr oe,ld f, I y gw eddillo'r teulu heb ei well at bob achos dll, yn rtal i'r Yaaneillduwyr a'r Eglwyswyr, apyn H¡ wedig i"r t,IÚôioD yn r ardal. Nid oes mo'i gweil mewn gwlad. peodith y Tad Nefol a arhoeo ar y weddw a'i amddifaid.
GWEITHREDIADAU Y SENEDD.
Qieydd yn cynnyrchu nwyon afiachus r,1 path trafodaeth, cydsyniodd Due ^'r Per,darfyniad, ond gwneud rIg gyfnewidiad yn ei eiriad.- Y r 0I ] ^an8hellydd, mewn attebiad i [ Chelmsford, a ddywedai ei fod N teimlo o herwydd y gwahaniaeth iai-^L 0 barth priodaa yn .r man y Deyrnas Gvfunol, yn eredu ofer fyddai dwyn mesur yn ml a en l benedd-dymhor presennol. Yr eedd, yn c'ra awyddus .am ddwyn yn ^sur gyda'r eyfleustra eyntaf yn )e^Rrym i awgrymiadau Dirprwyaeth Tt < lilcy""EDI?Z, dydd Llun.—'Ymffurf- ^iar y -vn Pwyilgor ar y llomgau ^diol, ac aetbpwyd drwy gryn lawar spren i lawer o amser gael ei KWfti?81^ J ffan drafodaeth gwelliant ^odedig a gynnygid gan Mr Plimsoll. ARGLWYDDI, dydd Mairrth.—Due iaa>h a wadodd yn bendant ddarfod 4(idt,,w -eilio penderfyniad Arglwydd Ur y am anwerch y Goron ar teitlau brefihinol.—Darllenwyd feeurau aii-raddol am y drydedd Hu' ehawsant eu pasio.—Dygodd Due 0' d\Jid?Qd ei fesur yn mlaener gwelliant ? tir-ddeiliadaeth yn Ysgotland, ac to ei amcan. Wedi ycbydig sylw- rjT' darllenwyd y mesur am yr ail waith. 'iijil Y CYPFREDIN, dydd Mawrth.—^r d3^ a bysby8odd ei fwriad o ofyn y i f lau pa un a gynghorid ei Mawrhydi s;? J*1? cyboeddiad ei theitl newydd byd n Jei dychweliad i lioegr.—Mr Disraeli, ;i 11 i Mr Anderson a Mr Sul- flati yr amgylchiad diweddaf y bu Rwrhydi fyned oddieartref yn ystod ,^iad y Senedd oedd yn 1872. Ach- ..ri^ absennnoldeb presennol ei Mawr- ng 18*u alar am un o'i pherthynasau ac yr oedd trefniadau wedi eu j'^lleQd «r gochelyd anhwylusdod i'r ^^naeth cyhoeddus mewn canlyniad MxAa oddicartref.—Nid oedd nemawr Wderdeb yn y gweddill o weithrediadau f < • »j